DE EEMI ANDEïï HRflMMENTSPnUS ">ajndeo voor Amersfoort f 2.10 per maand f 0.75 per week (met g«ari» verzekering tegen ongelukken» f 0.17' Binnenland franco oer post per 3 maanden f 3. Afzondelljke nummers i 0.05. POS1RKKKNING 47910 TKI.KFOON INIHRC 511 DiDECJEUR UITG E.VEQ J.VALKhOFf PRIJS DER ADVERTENTIEN van ""5fe0«'> 1 tier inbegrip var een newiisoummer. Woensdag 30 Januari 1929 27e Jaargang Mo. 179 BüiT£NLA)1D3C:J 0VE3ZI3HT BUITENLAND. PETROLEUM BRAND IN ROEMENIE Een millioenen-schade DE STRIJD OM HET KONINGSCHAP Hij steunt Aman Oclla COMPLOT TEGEN DE REGEERING De opstand tijdig ontdekt MISLUKTE SPECULATIES De compagnon sterft aan een beroerte DE NOOD DER DUITSCHE BOEREN KELLOGG'S PACT Zuid-Afrika ratificeert Grieksche oud-ministers beschuldigd elke regel meer (0 25 Liefdadigheids advertentitn vco» de helft van den prijs - Kleine AdverteniiCn ..KEITJES bij vonruitltrtahnp - 4 'egeH 50 cent elke repel meer 10 cent. driemaal plaatsen I.— Mewitsnurome» <*xtr» 0 05 Do ingewikkelde toestand in Algkanistan. De situatie ten#guns!e van Ainan Oellah gewijzigd. Vele en velerlei zijn de berichten, die ons omtrent de gebeurtenissen in Afghanistan bereiken. Wel moet de „waterdragérszoon llabib Oellah (die Inayat Üelluh, den koning van drie dagen, van zijn macht beroofde, nadat laatstgenoemde de heerschappij had overgenomen van zijn broer Aman Oellah. die zoogenaamd vrijwillig heenging) Vrijdag te Kaboel. Afghanistans hoofdstad, den standaard hebben gehesclien. maar andere berichten trachten den indruk te wekken, dat het llabib Oellah niet voor den wind gaat. Op het oorlogstooneel moet deze niet onbelangrijke verliezen hebben geleden de troepen van Aman Oellah maken, aldus wordt verder gezegd, zoodanige vorderin gen, dat zij misschien binnen zeer afzicn- baren tijd in staat zullen zijn Kaboel weer binnen te rukken. Aman Oellah. die zijn zetel heeft te Kandahar, moet bovendien verscheidene betuigingen van trouw, afkom st:g van zeer uiteenloop^nde stammen, hebben ontvangen, waardoor zijn* positie aanmerkelijk versterkt wordt geacht. Tal rijke groepen der Afghaansche bevolking hebben Aman Oellah dan ook opnieuw lot koning geproclameerd en deze schijnt thans van oordeel te zijn, dat er alle aanleiding bestaat weer een kans te wagen Op een beetje rhethorische wijze heeft hij reeds kond gedaan, dat hij „de verdediging der hoogste belangen van t vaderland" ter hand zal ne mén. M.n.w.koning Aman Oellah is op zijn besluit, den troon niet meer te beklim men. teruggekomen. Zelfs heeft hij de diplo matieke vertegenwoordigers der buiten- lapdsche staten ervan verwittigd, dat hij verdragen, die hun staten met llabib Oel lah mochten aangaan, niet als geldig be schouwt. Ook heet het, dat Aman Oellah zich tot de soldaten van zijn tegenstander heeft gewend, waarin hij hen sommeert bin nen drie dagen tijds den strijd op te ge ven wanneer zij aan dezen eisch gevolg geven, waarborgt Aman Oellah hun, dat zij niet gestraft zullen worden. Eveneens kan uit de telegrammen worden opgemaakt, dat Aman Oellah den tegen woordigor» machthebber te Kaboel een ultimatum heeft doen toekomen, hetwelk den eisch behelst, dat Habib Oellah van alle verdere krijgs verrichtingen afziet en Kaboel opgeeft. Op in will'ging van dfcze verlangens zal Aman Oellah echter bezwaarlijk kunnen rekenen Eerder mag men aannemen, dat voorloopig de toestand in Afghanistan met den dag verwarder zal worden. Dit brengt onver rnijdelijk mee, vooral wanneer er zich ge vechten ontwikkelen om het bezit der rijks hoofdstad, dat de positie der vreemdelin gen in Afghanistan er niet benijdenswaar diger op wordt. Berichten uit Engelsche bron geven dan ook al te verstaan, dat reeds maatregelen worden genomen om de evacuatie der buitenlanders te 'bevorderen Van Indië uit zullen, «als het gaat nijpen, de burgers van vreemde staten per vlieg tuig uit Kaboel worden gehaald in de eer ste plaats komen daarvoor natuurlijk do Britten in aanmerking. Deze laatstcn zijn er zoo voor en na reeds meermalen van beschuldigd, dat zij achter de schermen een rol spelen en ten gunste van den nieuwen heerschei' positie hebben gekozen Dit wordt door de Britsdhe auto riteiten ontkend en ten bewijze, dat Enge land een volkomen onzijdige houding aan neemt, wordt erop gewezen, dat de Indische overheden alleen aan Afghaansche onder danen toestaan naar hun land terug te koe ren. doch dat geen enkel paspoort wordt verstrekt aan andore staatsburgers Alleen op deze wijze, adus de Britsch-Indischc autoriteiten, kan het beginsel der non-inter- vantie worden gehandhaafd. Overigens kan niet ontkend worden, dat Engeland niet al te veel op had met Aman Oellah. van wien bekehd was, dat hij nog al Russische sym pathieën koesterde. Groole verwoestingen aangericht Naar de Roerneensche bladen uit Moroni vernemen, is door kortsluiting in een der petroleuminstnllnties een brand uitgebro ken, die zich snel uitbreidde. Reeds zijn drie boortorens en talrijke reservoirs ver- neild. Men is het vuur nog nifft de baas cn er bestaat gevaar voor de nabij gelegen woonhuizen. De schade wordt voorloopig op 50 milliocn lei geraamd ZUID-SLAVIë EN HET KELLOGG- VERDRAG. Koning Alexander ratificeert het pact. Belgrado. 29 Jan. (V.D) De koning van Joego Slavië heeft het lvellogg-pact geratificeerd. AH Achmed trekt naar Kaboel op. Cairo, 2 9 Jan. (V.D.) Uit Kaboel wordt gemeld, dat de nieuwe troonpretendent Ali Achmed met zijn troepen van .lagdnlnk op rukt naar het 38 K.M. verder gelegen Djel Inlabad llij heeft verklaard, dat hij voor stander is van samenwerking met Enge land en h«j heeft don Kngelschcn gezani te Kaboel ervan in kennis gesteld, dat hij bin nen korten tijd te Kaboel hoopt te zijn om daar een verdrag met Engeland te sluiten. Koning llabib (fellah heeft verklaard, dat h'.j Kaboel ni»*t zonder strijd aan Aman Oellah's troepen zal overgeven. .Door een gisteren te Kaboel aangekomen vliegtuig zijn ongeveer dertig Europeanen naar Resjnwar gebracht De voormalige minis ters in het kabinet van Aman Oellah zijn door llabib Oellah gearresteerd cn worden als gijzelaars in bewaring gehouden Ver der wordt nog medegedeeld, dat Hahil» Oellah het plan zou hebben, alle moderne bouwwerken, die tijdens het bewind van Aman Oellah tol stand zijn gekomen, in de lucht te laten springen. AH Ahmed zal Aman Oellah steunen. Londen. 2 9 Jan (H.N.) De vraag of het Engelsche gezantschap te Kaboel zal blijven hangt af van de ontwikkeling van den toestand Verschillende Engelsche on cierdnnen hebben de laatste dagen de vvensch tf kennen gegeven Afghanistan te verloten. Ali Achmed, de zwager van Aman Oellah. is volgens de laatste berichten niet als een zelfstandig optreder te beschouwen, doch als een ondersteuning van Aninn Op* lnh, daar Ali Ashmed den steun der Shinwa- ri's voor Aman Oellah tracht te heroveren Ali Ahmed bevindt zich hal weegs tusschen lalalahal en Kaboel llij mnet van plan zijn op Kaboel aan te rukken zoodra de weers omstandigheden hel toelaten Te Karachi zijn berichten uit Kaboel ont vangen, volgens welke llabib Oellah alle Russische vliegers, monteurs pn ander per sonécl van de Afghaansche luchtstrljd krachten heeft ontslagen en gelast, dat zij over de grens van Rusland zullen worden gebracht. Kovvno. 2 9 Jan. (V.D.) Naar uit Mós kou gemeld wordt zal het Russische ge zantsehnp, trots den gespannen toestand, voorloopig nog in Kaboel blijven De eerst»* poging van Aman Oellah de stad Kaboel te heroveren, werd verijdeld. Een nieuwe pretendent. Londen. 29 Jan. (V D) De correspon dent van de Daily Telegraph meldt uit Pes- javvar, dat ccn vroegere officier van Aman Oellah's leger. Ali Ahmad Jan. zich in de plaats van Bacha Saquao, den huldigen ko ning Habib Oellah. tot emir van Afghani stan heeft laten uitroepen. Hij heeft zich onmiddellijk op weg begeven van Jagdalak, 38 mijl ten Westen van Djellalabad. naar Kaboel. Nu de burgeroorlog weer opnieuw in volle hevigheid dreigt los te barsten, schijnt de Britsche regeering besloten te hebben de heele Engelsche legatie, voor zoover de leden daarvan nog te Kaboel ver toeven, dus ook den Kngelschcn gezant sir Francis Humphrys, uit Afghanistan terug te trekken. POOLSCHE LEGATIE IN TOKIO IN ERAND. Tokio, 29 Jan. (V D.) Hedenmorgen •3 het Fonische gezantschapsgebouw in Tokio door brand geheel verwoest. PRCCES TEGEN 19 BANDIETEN. Een massa-proces. Rome, 29 Jan. (V.D.) Heden is te Sy racuse op Sicilië een aanvang gemaakt met het proces tegen 19 leden der Mafia- vereenicing, die van moord, plundering, brandstichting en andere misdaden worden beschuldigd, welke in de streek van I.en tini aan de Oostkust van het eiland zou den zijn gepleegd. Onder de verdachten be vindt zich een man van 82 en een jongen van 15 jaar. DE LEGER DES HEILS-KWESTIE. Londen, 2 9 Jan. (V D.) Heden heeft het hooggerechtshof zich bezig gehouden inct de verdediging van generaal Booth Diens raadsman verklaard on., dat Booth geen gelegenheid heeft gehad zijn beschul digers van repliek te dienen. DOOR EEN LAWINE GEDOOD. Rosenheim. 2 9 Jan. (V.D.) Dinsdag morgen kwam van de Kranzhorn, op de grens van Beieren en Tirol, een groote la- vvinp naar beneden, welke een groep hout- arbeiders. die daar ter plaatse aan het werk waren, verrastte. waardoor een deel der mannen onder de lawine bedolven werden De landarbeider Joseph Wagner en de houtvestersknecht Joseph Granriauer werden gedood, terwijl ren andere knecht tengevolge van den schrik een zenuw schok kreeg. Bovendien werden van de bij het werk gebruikte paarden twee zwaar gewond en een gedood. LUCHTVERBINDING FRANKRIJK MADAGASKAR. P a r ij s, 2 9 Jan. (V.D.) Hedenmorgen omstreeks 10 uur is van het vliegveld te Toussua I.enoble de aviateur I.alouette met twee passagier.» opgestegen voor de eer ste studievlucht naai Madagaskar, tenein de de mogelijkheid van een vaste verbin ding Madagaskar—Frankrijk—Belgic te onderzoeken. De heenreis zal gaan over Madrid, Oranv Oilombechar cn o.m Fort 'amy: de terugtocht geschiedt langs den Niger en via Mgiers. welke stad het begin punt zal zijn van de Sn^ara-lijn. DE VOORBEREIDENDE ONTWAPENINGS COMMISSIE. Voorloopigo besprekingen in April. Berlijn. 28 Jan <TI. X). De heer Erie Colbnn, de directeur der ontwapenings- afdeeling van den Volkenbond, brengt in verband met de werkzaamheden der voor bereidende ontwapeningscommissie, die floor den voorzitter jhr Loudon tegen 13 April is bijeengeroepen, een bezoek aan de verschillende hoofdsteden. Hij is vandaag te Berlijn aangekomen cn zal vervolgens, naar verluidt, ook een bezoek aan Londen. Rome en Praag brengen. Naar gemeld wordt heeft de reis \an Colbnn in de eerste plaats be sprekingen ten doel over de vraagstukken, die in April in behandeling zullen komen Men neemt te Berlijn nnn. dat de vergade ring in April slechts van korten duur zal zijn en daar alleen vraagstukken van on dergcschikt belang behandeld zullen wor den cn de principieele vraagstukken eerst later, vermoedelijk in Juli of Augustus, aan de orde zullen worden gesteld. In Spanje zijn voorbereidingen gemaakt voor een revolutie. Madrid, 29 Jan. (V.D.) In den afge loopen nacht zijn in geheel Spanje voorbe reidingen gemaakt een opstand tegen de regeering te verwekken. Volgens een door Primo de Rivtra in het parlement afgelegde verklaring is het de regeering gelukt overal de beweging te onderdrukken met uitzon dering van de stad Ciudad Real, 200 K.M. ten Z.W van Madrid, alwaar hedenmorgen oen in garnizoen liggend veldnrlillerieregi- ment zich meester maakte van de kazernes, liet hoofdbureau van politie en andere open bare gebouwen. De opstandelingen schijnen nog in het bezit der stad te zijn, terwijl zij het spoorwegverkeer aan banden hebben ge legd en alle overige verbindingen hebben verbroken. In Madrid zelf, en volgens Jen premier ook in andere deelen van het land, is alles rustig. De koning bevindt zich in het Zuiden op de jacht. Parijs, 29 Jan. (H.N.) Volgens een United Press bericht is in Spanje een mili tair complot tegen de regeering ontdekt Primo de Rivera heeft daarover in de nationale vergade ring vandaag nadere mededeelingen ge- daan. Hij verklaar de, flat het de be doeling is eweest om den opstand in "lie Spaansche gar- lizoencn gelijktijdig te doen uitbreken. Klaarblijkelijk is in het garnizoen van Ciudad Real in het midden van Spanje de opstand te vroeg uitgebroken. Daardoor is het complot ont dekt. Ken regiment veldartillerie in deze stad heeft de kazerne van de burgergarde en hét station bezet en zich daar verbarri- cadeerd. Het treinverkeer is gestoord. Mie verdere berichten ontbreken nog. In het o\erige Spanje heerscht rust. Primo de Rivera hoopte de nationale vergadering bin nen enkele uren de algeheele onderdruk king van don opstand te kunnen melden. Hel garnizoen te Mad. IJ is gealarmeerd Ken bericht van het Fabra-agentschap meldt, dal de opstand, die volgens de plan nen der samenzweerders Maandagavond had moeten uitbreken, nergens succes hepft gehad en dat slechts te Ciudad Real een artillerieregiment heeft eemuiterd. dat d° gendarmerieknzerne bezette, kanonnen in de straat opstelde en treinen aanhield Maat regelen tot onderdrukking van den opstand zijn genomen. Zooals hekend, zijn het leger "n vooral de artillerieofficieren herhaalde lijk tegen het bewind van Primo de Rivera in verzet gekomen. Vooral in hPt najaar was de beweging zeer ernstig en is zij slechts door hnt n*»rcnonlijk ingrijpen van den koning onderdrukt. Primo do Rivera. Een bankier pleegt uit wanhoop zelfmoord. B e r 1 ij n, 2 9 Jan. (H.N.) Vanmorgen heeft de bankier Max Dukas. mede eige naar van de bankiersfirma Kntz Wohlauer in de Behrenstrasse, naar de B Z meldt, zich ten gevolge van mislukte spp culaties een Kogel door het hoofd gejaagd. Zijn compagnon Karl Bdttcher wond zich tengevolge van deze gebeurtenis zóó* jp, dat hij spoedig daarop aan een beroerte over leed De firma Katz en Wohlauer is een zeer gezien firma, die reeds 40 jaar be staat. De nog overblijvende firmant Her mann Katz verklaarde, dat noch de vermo genstoestand van de bank noch die var» Dukas zelf aanleiding tot deze daad van vertwijfeling heeft kunnen geven De ncli va van «ie bank overtreffen in belangrijke mate de passiva en het is ook nu niet nno dig tot afwikkeling van loopende verbinte nissen op groote schaal over te gaan Dukas was Zwitser van geboorte, doch leefde se dort vele jaren Ie Berlijn. Op de beurs, waar het bericht kort voor de onening he kend werd. maakte de tijding diepen in druk en aanvankelijk liepen de koersen van verschillende fondsen achteruit. De liquidatiekas maakte echter hekend. dal dekking voor de verbintenissen, die de mis lukte speculaties veroorzaakt hebben, rij kelijk voorhanden is. VEERTIG MENSCHEN NAAR BENEDEN GESTORT. Doordat een balcon bezweek. Rome, 2 8 Jan. (H. N.) Bij een maal tijd naar aanleiding van de onthulling van oen oorlogsgedenktéeken te Turijn begaven zich 40 postambtenaren, die het feest hij woonden, op het balcon van het. huis. Dit bezweek onder hun last en alle 40 zijn min of meer ernstig gewond. DE KWESTIE ELZAS-LOTHARINGEN. Tegen hel vormen van een nieu we eenheid. Meer dan 20 gemeenteraden, waaronder Mctz, Mulhouse, Sarrebourg enz., alsmede talrijke vadcrlnndsche vereenigingen uit Lotharingen hebben protesten gericht tot Poincaré tegen het voorstel van Walter, om een speciale administratie voor Elzas Lo tharingen in te voeren, met zetel te Straats burg. WATERLEIDING GESRONGEN TE LONDEN. In de Strand van de water! voor een 00.- dc, was de sch n is een hoofdbuis irongen. Hoewel dit l ongemak oplever g. Met merkwaardig ste is echter, dat hei nu al de elfde keer in twee weken tijds is, dat iets dergelijks te Londen gebeurt. DE GRIEP TE EERLIJN NEEMT AF. Volgens mededeeling van den centr.alcn gezondheidsdienst te Berlijn neemt de griep :if cn wordt het aantal nieuwe zieken dage lijks minder. Van 23 Januari tot 28 Januari zijn 69 menschcn aan de griep overleden in de stedelijke en particuliere ziekenhuizen. Scherpe kritiek op de regeering De rjjkslandbond heeft Zondag in het Circus Busch te Berlijn een drukbezochte bijeenkomst gehouden, waarin ook oud-mi nister Schiele aanwezig was. De voorzitter Hepp verklaarde in zijn openingsrede, dat Duitschland 14 milliard aan het buitenland schuldig is. De landbouw heeft de laatste vier jaar 8 milliard nieuwe schulden moe ten opnemen cn de algemecne toestand blijft zoo wanhopig, dat het ook dit jaar onmoge lijk zal zijn de inkomsten tegen de uitgaven te doen opwegen. De verantwoordelijke re- geeringsautoriteitcn schijnen zich bij dezen .toestand te hebben neergelegd en de wil is niet aanwezig om den landbouw afdoende hulp te verlecnen. Spr. eischte eredieten op zeer longen termijn als aanvulling van de eigen hulp. waartoe de landbouw besloten was. Oud-minister Schiele wees erop. dal nau vvelijks vijf jaar geleden de landbouw geer» noemenswaardige schulden had. De schuld van acht milliard, die de voorzitter noemde, beteekent evenveel als de opbrengst van alle landbouwproducten in een geheel jaar De consolidcering van de bestaande ver plichtingen is dringend noodzakelijk en kan slechts plaata vinden door eredieten op zeer langen termijn met heel geringe aflossin gen. Daarnaast is een aaneensluiting der landbouwers op politiek gebied echter even noodig. want anders zou deze regeering zich zeker zoo goed als nipts van den nood der landbouwers aantrekken. Illlllllilllllilllillllil ffg HET WEER VAN MORGEN. §j§ Il'ogste barometerstand: 785.8 te lp Ilaparanda. Ijl Laagste barometerstand 751.8 te fjf Black sod. li Verwachting tot den avond van 31 Januari: Meest matige 7. tot 7. O. wind, betrokken of half bewolkt, weinig of geen neerslag, temperatuur om Hl het vriespunt tot lichte vorst. Engeland w. cht oo de besliss domin.sX) In het Lagerhuis heeft Chamberlain op de vraag vqn een lid, wanneer het verdrag van Kellogg bij het parlement zal worden inge diend, gcantwooid, dat beide Muizen zich van den aanvang af zóó duidelijk voor de ratificatie verklaard hebben, dat een nieu we bespreking overbodig lijkt. De regoenng stelt dus voor het verdrag te ralificeeren, zoodra de dominions in staat zijn daartoe eveneens over te gaan. Ten antwoord op an dere vragen zcidti Chamberlain, dat het tijd verlies voor het Huis zou zijn. wanneer men het verzocht een zoo duidelijk eenparig be sluit te herhalen. Kr bestaat, zcide hij op nieuw. geen enkel Kngelsch, noch Ameri kaanse h voorbehoud. Uit Kaapstad wordt gemeld, dal Zuid- Afrika het verdrag van Parijs heeft gerati ficeerd. Pangalos c.s. moeien zich verantwoorden PANGALOS. De correspondent van 't Vad. te Praag verneemt uit Athene De Grieksche Ka mer heeft zich in '•en lange zitting be- ig gehouden met de rvolging van den ewezen dictator angalos cn zijn mi nisters uit hoofde van strafbare han delingen, die niet onder de amnestie vallen. Pangalos, zijn minister van fi nanciën en eenige andere ministers worden ervan bo schuldigd den Griek- schen staat bena deeld te hebber» door wissel-transacties en door het aannemen van steekpenningen bij het verleenen van concessies aan speelca- sino's en bij leveranties. De Kamer liet .den gewezen minister van financiën Tantalides toe om een rede te zijner rechtvaardiging te houden Vepizelos stelde daarop voor, dat de Kameer zou besluiten, of zij de be klaagden over zou leveren aan den straf rechter. M*t een verpletterende meerder heid werd tot uitlevering besloten. Ook werd een verder voorstel van Venl- zelos aangenomen, waarbij een parlemen taire commissie wordt ingesteld, die de aanklacht binnen twee maanden zal heb ben uit te werken. Beklaagden zullen zich dan voor den senaat te verantwoorden hebben, die zich als buitengewoon opper- gercchtshof zal constituecrcn voor de ge durende de dictatuur begane misdrijven. DE TOESTAND VAN DEN KONING. Een gunstig bericht Londen, 2 9 Jan. (V.D) Van officLele zijde wordt medegedeeld, dat de kon-ng blijft vooruitgaan. Het consult van ver schillende doctoren is reeds eenigen tijd ge staakt. terwijl de koning thans niet langer dagelijks een bezoek van ziin geneesbar zal ontvangen De koningin zal deze week „Craigweil House" te Bognor bezoeken, ten einde een blik te slaan op de voorbereidin gen voor het verblijf van don koning al daar. De datum, waarop de koning naar Rognor zal vertrekken, is nog niet vastge steld, maar zal tevens afhangen van de weersgesteld. DE AMER1KAAN3CHE - DRANKBESTRIJDING. Overeorkomst met Japan. Den Senaat der Vereenigde Staten heeft giesteren h«t verdrag tusschcn Amerika en Japan gerofireerd. krachtens hetwelk Ja pan de Ver. Staten zal bijstaan bij h°t be letten van het smokkeen van alcuholische dranken naar de Ver. Staten.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1