m DE EÈMI,ANDER DiBECTELUR UITGEVEQ. J.VALKIiCff Maandag 11 Februari 1929 BUJiNLANDSGiï 0VERZI3HT BUITENLAND DE ROMEINSCHE KWESTIE De territortele kwestie EEN SCHEEPSBRAND BOMBAY IN ONRUST Verbod tot samenscholing NA DEN OPSTAND Nieuwe strafmaatregelen 27e Jaargang Mo. 189 Efcc'rische Gas- en Peiroeumkachels. Haarden, Sachets @n Fornuizen. GCTEEEn SIBERISCH EUROPA Bittere koude op het vasteland LITWINOF'S PROTOCOL Vijf Staten van de partij DE COMMISSIE VAN DESKUNDIGEN Parker Gilbert naar Berlijn DE MOORD OP OBREGON ABONNEMENTSPRIJS P" 5 «OOI Amersfoort (2.10 per maand 10.75 per week (met gratis i/errekerlng regen ongelukken! I 0.17'/r Binnenland tranco oer pos! per 5 maanden f 3.-. Afrond.-,Il|ke nummers >0.05. POSTREKENING 4/9Ï0 TELEFOON INIF.RC 515 1M.GBIAD PRIJS DER ADVERTENTIEN van I -4 regels f I 05 me: inbegrip van een oewljsnummer. elke regel meer f0 25 Licfdadlgheidsadvertennïr voo» de helft van den prijs. Kléine Adveitentiët» .'KEITJES bii «/ooruitberaliog »~5 «"egels 50 cent elke regel meet 10 cent. dricm.ial plaatsen f 1,- B«u.||$nummei estrs 0 05 De onlusten in Eocafcay. Eluedige vechtpartijen. - De aanleiding tot de rel letjes. Bijna dagelijks nemen wij berichten op. die zich bezig houden met den toestand in Brifsch-Indië en met name te Bombay, "waar de voortdurende ongeregeldheden zoon ernstig karakter hebben aangeno men. dat reeds vele tientallen dooden en verscheidene honderden gewonden vallen Ie betreuren. En nog steeds duren de rei- let es voort Wat is de oorzaak van deze buitenspo righeden Zocals men zich herinnert, kwam de bevolking te Bombay een tijdje geleden in beroering, toen het gerucht cir culeerde. dat de Pathans van zins waren bij den aanleg van een brug in den staat Barada kinderen te offéren op grond van een nog steeds niet uitgeroeid bijgeloof worden n.l. in Indië. we! eens onder op te richten bouwwerken kinderen ge legd, zoogenaamd om de duurzaamheid daarvan te waarborgen. Naderhand is de juistheid van "t gerucht geloochend, maar ondertusschen waren de wildste harts tochten ontketend met het bekende i e- treurenswnardige gevolg. De Pathans vormen een stam. die in 't Noorden van Indië leven en den Moham medaanschen godsdienst met een fel fa natisme belijden Er gaat geen jaar bij kans voorbij, of zij ondernemen, door eco nomische beweegredenen of uit anderen hoofde daartoe gedwongen, meer of min der georganiseerde strooptochten naar het Zuiden Het kan dan haast niet anders, of zij geraken in conflict met de Hindoes De godsdienstige tegenstellingen spelen bij de tegenwoordige relletjes dan ook een niet onbelangrijke rol. Politieke motleven mag men achter hetgeen in In die mo menteel gebeurt, eigenlijk niet zoeken en het is dat: ook overdreven te sprekpn van gisting in Inriië. al wil Engeland dit wel zoo voorstellen, teneinde het o;i de been houden der Britsche troepen, die bij de jongste confl'cten meermalen hebben inge grepen, to rechtvaardigen. De Britsche te legrammen zijn dan ook meermalen ccnigs- zins tendentieus zij '.aten het voorkomen, dat het rpanr wat goed is. dat Engeland in Indië ovm een militaire macht beschikt, omdat hel er anders een janboel zou wor den. Overigens sohijnon bovengenoemde Ha tha ns. naar uit Engelscho berichten afge leid zou kunnen worden, door de patroons in de Combaysche industrieën ook als sta kingsbrekers gebruikt te worden, zoodat de rellel es niet alleen een godsdienstig, maar tevens een sociaal karakter dragen De rassentegenstellingen leiden in elk ge val in India tegenwoordig dikwijls tot bloe dige botsingen en het ligt in de lijn, dat Engeland, in zijn felle haat legen Bus land. ook de verscherping dezer tegenstel lingen weer wijt aan een hardnekkige Russische propaganda. Merkwaardig is het in dit verband, dat de wetgevende verga dering te Delhi juist nu een ontwerp in behandeling heeft, waarvan het doel is om krachtig op te treden tegen de roerigheid der communisten uit het buitenland. Heden onderteekening der overeenkomst De geschiedkundige gebeurtenis van dr tusschen Italië en het Vaticaan tot stand gekomen verzoening maakt ue kwestie de betrekkingen tusschen Vaticaan en Volken bond actueel. In Volkenbondskringen ver luidt. nog niets, maar men herinnert aan de uitspraak van een hooggeplaatst katho lieke persomlijkheid, die de redenen uit eenzette. waarom het Vaticaan geen lid van den Volkenhond kan worden. Ook na het herstel van de wereldlijke macht var» den paus ondergaat de toestand geen ver andering. Ondertusschen is de teekening van he{ verdrag definitief heden vastgesteld. Kar dinaal Gasparri en Mussolini zullen er aan deelnemen. De teekening zal achter geslo ten deuren plaats hebben. In het diplomatieke corns te Rome zijn de 4^. (tingen verdeeld omtrent de terri toriale kwestie. Sommigen zijn van oordeel dat het herstel der wereldlijke mocht liet zekerste middel zou zijn geweest, zoo niet tot hei waarborgen van de volstrekte on afhankelijkheid van den Heiligen Stoel dan toch om deze in de oogen der geheele wereld te doen uitkomen, maar in gods dienstige kringen is Vnen eenstemmig van idee, dat het herstel der wereldlijke macht met zijn consequenties de positie van den Heiligen Stoel slpcht.s delicater zou maken Men treft het volgend woord van kardi na°l Gasparri aan nopens de <vereldl'jke macht.„Wii zoudei zeer in ongelegenheid komen, indien er een smking uitbrak Men vindt dan ook aanleiding tot h°l prii zen van de oplossing, welker bepeins in den tegenwoordigen staat der bezittingen van den Heiligen Stoel slechts wijzigingen aanbrengen, die strikt noodzakelijk of on vermijdelijk zijn. Ban concordaat Naar aanleiding van den twijfel, in hei buitenland in verband rnet de oplossing der Romcinsche kwestie geopperd ten aan zien van het regime der scheiding van kerk en staat, hetwelk zou blijven bestaan, kan worden verklaard, dat er naast het accoord ter regeling van het Romeinsche vraagstuk een concordaat een eind schijnt te zullen maken aan genoemd regime. Een internationale waarborg, als waarvan ge sproken werd. zon niet in het voornemen liggen. Men kan alleen zeggen, dat het ver drag ter regeling der Romeinsche kwestie door uitstekende rechtsgeleerden is opge steld cn geïnspireerd door de regelen van het internationale recht. De geheele bemanning omgekomen Peking. 8 Febr. (V. D.) Op het Chl neesche tankschip Foelin brak door onbe kende oorzaak brand uit. Toen andere sche pen te hulp snelden, stond het tankschip reeds In lichte Inaje. De uit 49 koppen be staande bemanning is deels verdronken, deels verbrand. Er vellen nog steeds slacht offers Zaterdagmiddag was Ue toestand te Bom bay weer verergerd. Winkels werdén g< pi undent cn gebouwen verbrand. Vijftig Mohammedanen zijn aangehouden. In de laatste 24 uur waren 33 mcnschen gedood cn 103 gewond. Te-middernacht was echter alles rustig en waren de straten overal vorlaten. Jn middels zijn er maatregelen openbaar ge maakt, die samenscholingen \an meer don vijf personen op openbare plaatsen ver bieden, evenals het slenteren langs den weg tusschen zeven uur 's avonds en 7is uur "s morgens. Met was Zaterdagavond kalmer in de stad, rnaor een ernstig hand gemeen te. Kalbadevi dwong des middags de militairen op de bevolking te schieten, waarbij vier personen werden gedood en verscheidene gewond. Verscherping der dictatuur In Spanje Het Spaansche staatsblad maakt ter aan vulling van het besluit vah 3 Februari een koninklijke beschikking openbaar waarin het volgende staat: 1. Alle personen, <Sio in het openbaar on gunstige voorspellingen voor het land doen, de ministers cn hooggeplaatste ambtenaren critiseeren en hun gezag cn aanzien trach ten te schokken, moeten worden gearres teerd. Te Madrid moeten zij aan de veilig heidspolitie, in rle provincie aan de gou verneurs worden overgegeven. 2. Vcreenigingen, die de bepalingen schenden, welke voorschrijven, dat zij zich van politieke uitlatingen moeten onthou den, worden, indien hun leden zich schul dig maken aan de in het eerste artikel ge noemde vergrijpen, .ontbonden. 3. De militaire autoriteiten zullen lijsten aanlegden van de nairrm der beambten zoo wel van het centraal bestuur als van het provinciaal bestuur en der plaatselijke be sturen met nanteekeningen over hun poli tieke gedragingen en met name diegenen opgeven, die zich als tegenstanders van het regceringsregiem deen kennen en zijn ge zag en aanzien pogen aan te tasten. De onder de bestuurs- of regeerngsjunta's staande organ'saties worden, indien zij het reg'.em bestrijden, ontbonden. De in het eerste artikel genoemde per sonen worden met gevangenis van één tot veertien dagen en boeten van 23 tot 2."00 peseta's gestraft, ongeacht de straffen, die de rechtbanken tegen h°n mochten vorde ren. De straffen voor de in dp artikelen 2 tot 4 genoemde personen \vordrtn door den mi- rrsfer bepaald, wiens beslissing onherroe pelijk is. TREIN INGESNEEUWD. Sinds 1 Februari verdwenen. Londen, 9 Febr. (V. D.j Naar de Ti mes uit Constantinopel meldt, maakt men zich ernstig ongerust over de reizigers van den Simnlon expresstrein. die op 29 Januari uit parijs naar Constantinopel is vertrok ken. I-Iet schijnt, dat de trein, die op 1 Fe- Zjuvgmssjj7, OOJfeL.2m bruari had moeten aankomen, in Oost- Thracie ingesneeuwd is Tot. nu toe was het niet mogelijk met de reizigers van den trein, onder wie zich ook een vertegenwoor diger der Britsche regeering bevindt, in ver binding te komen. De spoorwegautoritei ten verklaren, dat de ingesneeuwden geen gebrek hebben aan levensmiddelen cn wa ter en dat er voldoende kolen aanwezig zijn orn den trein te verwormen. Met Britsche gezantschap ie Constantino pel stelt alle mogelijke pogingen in het werk om een verbinding tot stand te bren gen en heeft ondanks de of f icieele ver klaring, dat er voldoende Iovensmiddelen in de omgeving van den trein zijn, een transport levensmiddelen laten zenden. Het denkbeeld, vliegtuigen te zenden, moest voorloopig worden losgelaten. EEN STRENGE STRAF. Men meldt uit Berlijn aan de N.R.C.: Een jolige dame die op de Wannseebahn twee kaartjes kocht, gaf bij vergissing op de Teenreis het retourkaartje af. Ze knipte toer van het heenreiskaarije, dat ze nog bij ich had. een klein stukje weg om het nis j&fourkaartje, to gebruiken. Ofschoon de spoorwegmaatschappij hierdoor geen cent schade heeft geleden, werd de' deiin- quei te tot drie maanden gevangenisstraf vero irdeeld. AMERIKA'S KRUISERS. Caolldga steil zijn on dor te alie ning uit. IT-'t wetsontwerp, hetwelk den bouw voor ziet /an 13 kruisers en I vliegtuigmoeder- schi en dat door den Ameriknimschen Se- naai cn bet Huis van' Afgevaardigden is annj «nomen, werd aan Coolidge voorgelegd. d:e, oor hij een besluit^'.eernt, het ontwerp zal i.undèn aan het begrootingsluire.au voor de ïontrole der betrokken uitgaven en daar'a aan het departement van marine. Gist-vavond In n t heeft het Huis nog .een supplementair vlnotcrediet aangenomen van 347 milliocn dollar. Dit voorstel gaat nu naai den Senaat. MARIA CHRISTINA, f De begrafenis. To Madrid had gisteren in de slotkapel in t gsnwoordigheid van alle leden der kb nin) lijke familie en leden der regeeringeen Re.q aiem plaats voor de overleden koningin mof Jer Maria Christina. De lijkkist werd daa op door Spaansche grandes en hoog- wa? rdigheidsbekleeders naar de Plaza de Arr1 as gedragen en vandaar per koninklij ken lijkwagen naar het Noorderstation ge- bra ;ht. Van het Noorder-station, waar zich de leden der regeering. het diplomaten corps en de voornaamste leden der over heid hadden verzameld, werd de kist in een specialen trein naar het Escuriaal over gebracht. Dr. C'jr.TIüC's „VSRVALSGHTE' EIBZ Een opheldering Dc radiodienst deelt volgens c:n bericht uil Berliin inzake dc invoegingen cn wijzigin gen jn den tekst der rede van dr. Ctirthr mede. dat de woorden inclusief da commu nisten". dcor dm nlaatsvervaugenilon hoofd redacteur bii het dictcprcm «Vs ironische op r^erking ^ijn to-g.evo"gd. De. serre!;:rosse do hot die iaat 'opname, stenografeerde deze woorden rvnv/cl mee en v/erk'o ze uit. De redacteur is. daar bii zich can een mnskgé uaW'ghe'd heeft schuld'g g? mar.li', o",middo):ijk van zim fundi»* als plaats'.ervangend hoofdredacteur ontheven. DE ADP.IA7ISCHE ZEE BEVROREN. Naar de Magyar Hirlap bericht, 5s een breede strook van de AdriaUsche Zee bij Sebenico toegevroren, iets wat sedert hon derd jaren niet is voorgekomen. HET VONNIS IN DE BARMAT-ZAAK OPGESTELD. Lijvig boekdeel van 573 pagina's. Berlijn, 9 Febr. Het klinkt als een Vastenavondgrap, dat thans, d.w.z. bijna een jaar nadat het vonnis tegen de gebroe ders Rarmat is geveld, eindelijk de ieks( °r van is opgesteld. Twee rechters hebben «mini negen maanden lang aan de forrnu- leering van het omvangrijke document ge mérkt. De tekst van het vonnis, dat, zooals men weet, op 13 Maart 1928 werd. geveld, neemt met minder dan 1.300 getypte foliovellen in beslag. Nadat deze tekst zal zijn gedrukt ingebonden, zal een lijvig boekdeel van b7fi croote pagina's verkregen zijn. Het vonnis zal thans binnen enkele da gen aan de veroordeelden worden betee Wend De affaire is daarmede evenwel nog lang niet uit" de wereld, daar de heide ge- hr«.Kders Rarmat hooger beroep hebben aangeleekcnd. (Tel). In Duit'chlanrl temperaturen van 30°40° onder nul Berlijn, 10 Febr. (II. NDe nieuwe koude-golf heeft in verschillende leelcn van Duitschlnnd de temperatuur weer doen dalen. Te Rutibor in Siberië word 3.3 graden vorst gemeten, te Beuthcn 30 era den. terwijl in I gebergte 40 graden vorst werd geregistreerd. In don Laüsitz vriest het 30 tot'33 graden. Te Leipzig Ms de mm- pcratuur tot 26 graden onder nul gedu.iM. In Thürijngcn vriest het in doorsnee .20 graden. Het Keizer Wilhelm-kanaal'is van middag voor het scheepvaartverkeer verlo ten. De tjsbrekers konden de vaargeul niet meer openhouden. Zes stoomschepen zijn ingevroren. Ook in de Kielerbncht mder- vindt het scheepvaartverkeer zeer groote belemmeringen. Tusschen Kopenhagen cn het Zweedsche vasteland zitten talrijke schepen vast, Ken Zweedsche ijsbreker is aan don grond geloopen. en kon, daar hij ernstig beschad;gd werd geen werk meer doen In Noord Slcesvyijk zijn visschurs op een ijsschots naar zee gedreven en »Lcht« me^ veel moeite gelukte het hen te re lden De bocht van de Oostzee bii Riga ligt ge heel toegevroren. wat zeer zelden bet val is. TTit Warschau werd 36 graden verst gemeld. De kolonnood is zeer ernstig Ta' van handelaars zijn wegens h°t vragen van woekerprijzen gearresteerd. Ook uit vel* ander? deelen van Europa worden hu Hen gewoon Inge temperaturen gemeld. Volgens *en bericht, uit Belgrado vroor het Zondag in vele plaatsen in Zuid-Slavië 30 graden On last, van den minister van onderwijs rijn alle scholen wegens koude gesloten Belangrijke stoornissen ondervindt het spoorwegverkeer. De sneltrein vnp Agram naar Belgrado had 5 uur vertra ging. De trein van Wennen naar Rneda nest. uur. Eij Wecncn is. het water bil ile rijksbrug door (,1e opsin wing van het iis twpp meter gestegen. Een plotselinge dooi zal ernstige gevolgen met zich brengen Boekarest, 9 Febr. (V- D.) Tpn ge volge van de hevige koude 'zijn in den af- gcloopen nacht in Roemenië 9 monschen doodgevroren, meest in de omgeving van Jassy.; !n het iFslrict Jalomita werd«n boeren, clie stadwaarts togen om tevens m'ddelen te halen, op den terugweg door uitgehongerde benden overvallen, van hun levensmiddelen cn geld beroofd en aan-een telegraafpaal gebonden. Den volgenden dag werden beiden dood aangetroffen Van 23 tot22 graden vorst in I»a-fijn. Berlijn, 10 Febr. (IÏ.N.) Vanavond vroor het in c!c binnenstad 23 gradenin da bui inwijken zelfs 32, Dc vorst is zoo sterk, dal dikke takken als glas van de boomen af broken. Een nieuwe koudegolf uit Rusland heeft Berlijn Za'terdag bereikt. In. den nacht van Zaterdag op Zondag daalde de tempera tuur even na twaalven tot 19 gr, onder hit vriespuht. Er waait een onaangename scherpe wind. Bres la u, 9 Feluv Nacfot het in den af geloopen ilncht licht gesneeuwd had, is 't heden in Sileziö opnieuw zeer koud ge worden. De temperatuur, die hedenmor gen ongeveer zes gr. beneden nul bedroeg, daalde in enkele uren tot elf grnrhn en dezen nacht verwacht men een daling lof 23 gr. ondernul. Uit Oost-Pruisen woelt reeds 2S gr. vorst gemeld. Eo welven komaa naar dc bswoanda sïreLcn. Ween en, 10 Febr. (H. N.) In Grieken land wagen de wolven door de honger en koude gedreven zich in de do~pen. In een daarvan .werden 24 personen, onder wie 16 kinderen, door wolven aangevallen. Zaterdag ie Moskou onder: teekend Te Moskou is Zaterdag op het volkscom rnissariaat van buitcnlandscho zaken het protocol ondertcckcnd, waardoor liet verdrag van Kellogg door sovjet-Rusland, Polen, Roe menie, Estland cn'Letland eerder in toepas sing wordt gebracht. Dc ondcrlcckcning werd door ccn rede van Litwinof, den plaats vervanrrenden volkscommissaris van buiten landsche zaken, ingeleid, waarop Patek. dc Poolsche gezant, antwoordde Önderleök'cnaars ware de Lcllandsrhe. de Estlan'dsche cn dc Poolsche gezant to Mos kou, Davila, de Rnemeensehe gezant te War schau en als laatste, Litwinof. De. ondereekening werf! 1)Mgewoond door •eden van hot commissariaat van bui.tcn- 'anclsche zaken en vertegenwoordigers van dc pers.- HET WEER VAN MORGEN. Hoogste barometerstand: 781.0 te Karlstadt. Laagste barometerstand:737.1 te Vesmanoer. Verwachting tot den avond tan 12 Februari: Matige, later weer toenemende C. of Z. 6. wind, helder of liriil be wolkt, droog weer, strenge tot ma tige vorst. Owen Young tot voorzitter gekozen De gedelegeerden der conferentie van des kundigen, die te Parijs wordt gehouden, hebben met nlgemeene stemmen den Ame rikaan Owen Young lot voorzitter gekozen. Parker Gilbert, de agent generaal voor de schadevergoedingsbelalingcn. die tot dus ver te Parijs verblijf iïteld, is gisteren naar Berlijn vertrokken. Zaterdagochtend hebben de acht gedele geerden van de deskundigencommissie, die indertijd lot de commissie van Dnwes be hoorden, met dr. Schacht een begroetings- telegr.am -naar generaal Dawes gezonden. Verder is duidelijk geworden, dat het niet. indo bedoeling ligt regelmatig modedee- lingcn aan de pers te verstrekken. Van tijd tot tijd zal dit eventueel geschieden. Do eersto bijeenkomst. Over de eerste officieuze zitting van de 14 gedelegeerdenin do deskundigencom missie voor de herstelbetalingen wordt be richt, dat de bijeenkomst een zeer hartelijk karakter droeg. De gedelegeerden van de zeven mogendheden bleken allen door den wensch bezield te zijn bun taak in een geest van wederzijdsch vertrouwen te vervullen. Tiet ging Zaterdag om een voorzitter te kiezen. Alien waren het er over eens, dat een Amorikaansch president de beste waar borg voor onpartijdigheid en een goed resultaat bood, daar de Ver. Staten©ener zijds maar betrekkelijk weinig belong heb ben bij de betalingen van Duitschl.and en anderzijds do domineerende plants, die de Amerikaa'nsehe geldmarkt inneemt, van overwegend belang is voor de commerciall- seerhig der Duitsche schuld. Bij de stemming is derhalve, gelijk wij boven meldden, de keuze' op Owen Young gevallen. De officieuze benoeming zal Maan dag in de officieele openingszitting geratifi ceerd worden. Frederic Bate, attaché bij de Amerikaan- sche delegatie in de cammiss'e voor de herstelbetalingen, zal. naar in Amerlkaan- sche kringen beweerd wordt, secretaris van ie commissie worden. j De dader terechtgesteld Tcrral, "de moordenaar van president •Jbrcgou, is Zaterdag terechtgesteld. Een •wo-jtc mensc'ienmonig'e had ziel) naar aan- 'ciding van dc tcrcchls.'olling naar het luchthuis begeven; de politie had de omge ving evenwel afgezek De executie werd.d^c 30 personen, meest journalisten, bijecwocnfx ~orral liep met vas'e passen naar do plaats der terechtstelling. Hij hrd deze nauwelijks 'cre kt, rf bet uit acht man bcstaaVdé pe- lo on miPairc polit e, waaraan rle executie •..as opgedragcr, gaf vuur cn Torral strottc :er aarde. TJILÏTA7FE OPERATrES IN AFGHANISTAN Do strijd tnischcn Aman Oellah cn Habib Ocllah. Kow.no, 10 Febr. (V D.) Uit Moskou wordt gemeld, dat de Generale Staf van Aman'oellah ren communique heeft uit gegeven. waarin wordt medegedeeld, dat n.a een hefligcn strijd .tusschen de troepen van Aman (Tell,ah en die van Konma Ha bib Ocll.ah de eersten de steden Boedhaka en Rngrami. op tien kilometer afstand (en Oosten van Kaboel, moesten ontruimen Na oen tegen-offensief is het hun echter ge lukt. de troepen van Habib Oellah [f ier- d rij ven on de be'de steden opnieuw <e be zetten. De gevechten zijn nog niet be ëindigd. STRENGE VORST IN AMERIKA. In vele Arnerikaansche slaton vriest het geducht. In Wyoming in Montana Rtaat de thermometer 40 gr. Celcius onder nul. In andere staten, rnet name in Ok'-»homn en Texas, is veel sneeuw gevallen, die op ver schillende plaatsen tot verkeersstremmin gen heeft geleid.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1