DE EEMLANDÊD
Elecirische Gas- en
Petro!ecmkachels.
BINNENLAND.
Donderdag 21 Februari 1929
BUITENLANDSCH 0VERZ C.1T
ONRUST IN MEXICO
27e Jaargang No. 1S8
DE KOUDEGOLF
Sneeuwstorm in de Krim
Mobilisatie afgekondigd
Haarden, Kachels en
Fornuizen.
BRAND IN EEN
ONDERGRONDTREIN
Honderden gewonden
DE INBRAAK IN DE
KLUIS
SPOORWEGONGELUK
TE PEORIA
Reeds vijfdooden
HET ROMEINSCHE
VRAAGSTUK
Toetreding tot Volken
bond niet gewenscht
GAAT PRIMO HEEN?
DRIE VROUWEN
OMGEKOMEN
Redding onmogelijk
GAAT TROTZKI NAAR
DUITSCHLAND?
fiBOMSMENTSPBUS per 3 -naandeo voor Amersfoort f 2.10 per maand f 0.75. per
week (met gratia verzekering tegen ongelukken) I 0.17'/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC S13
DIRECTE.UR - UITG EVER. J.VALKHCff
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 105 mer inbegrip ven eet» bewt|snuromer.
elke regel meer 10 25 Ltefdadlghetds-advericnfies voo« de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEIT1ES" bl) fonruirbetaltap 5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseo I.Bewijsnummer extr» 0 05
Het ministerlc-Poincaró ter
nauwernood aan den poli-
tieken dood ontsnapt. Een
meerderheid van maar zes
stemmen.
Wij hebben enkele dagen geleden in één
onzer overzichten laten uitkomen, dat tegen
het ministerie-Poincaré een hardnekkige
guerilla oorlog wordt gevoerd en dat de
oppositie geen enkele gelegenheid voorbij
laat gaan om <lc regeering in het vaarwater
te zitten. Dat is ook gisteren weer gebleken,
toen de tegenstanders van Poincarc de kan»
schoon zagen een aanval op diens kabinet
te doen, die bijna gelukt was. Kr was sprake
van, wat de Engelscb'. plegen te noemen,
een narrow escape der Fransche re
geering.
Tot good begrip van de Kamerzitting, die
gisteren te Parijs werd gehoi'acn, dient er
aan te worden herinnerd dat in de Sep
tembermaand van 1026, toen het er met
den franc waarlijk niet fraai uitzag. Poin-
caró zijn toevlucht meende te moeten ne
men tot allerlei maatregelen, welker ten
uitvoerlegging belangrijke bezuinigingen
zou meebrengen. Eén der weidecreten, die
drie jaar geleden werden aanvaard, voor
zag het opdoeken van 225 arondissements-
rechtbanken. een versobering van het ap
paraat der rechtspraak, die inderdaad in
grijpend mocht worden geacht. In de ste
den, waar genoemde rechtbanken werlei»
opgeheven, ontstond daartegen krachtig
verzet, omdat allerlei particuliere belangen
in het gedrang geraakten. Degenen, die
zich recht wilden verschaffen, konden dit
niet meer in hun eigen plaats of in een
plaats in hun omgeving doen. doch zagen
zich genoodzaakt giootere reizen te onder
nemen, waaraan onvermijdelijk niet-onaan-
zlcnlijke kosten waren verbonden. Door de
opheffing van enkele honderden rechtban
ken liet de vlotte afdoening van zaken na
tuurlijk eveneens te wenschen over.
Het spreekt vanzelf, dat de radicalen zich
over deze zaak in de handen wreven, om
dat dit hun een wapen tegen de regeering
verschafte. Ondanks de tegemoetkomendheid
der regeering, die er wel voor te vinden
was twee derde gedeelte van het aantal
rechtbanken weer in te stellen, hielden zij
er stijfhoofdig aan vast, dat nagenoeg alle
rechtbanken, die in 1926 bestonden, zouden
worden gehandhaafd. Een desbetref fender
wensch formuleerden zij gisteren dan ook
in een amendement op de wet ter hervor
ming van do rechtspraak, dat de Fransche
minister vaan justitie. Barthou, echter on
mogelijk kon aanvaarden. Ter intimidatie
van de Kamerleden stelde hij, aangezien dé
regeenng anders zeer waarschijnlijk de
nederlaag zou hebben geleden, de kwestie
van vertrouwen, doch niettegenstaande dit
morrtle pressiemiddel, bracht de regeering
ternauwernood er het leven af. Het radicale
amendement toch werd verworpen met 291
tegen 285 stemmen, zoodat de regeering,
wier hoofd. Poincaré, zelf wëeens ziekte ver
hinderd was aanwezig te zijn, slechts een
schamele meerderheid van zes stemmen be
haalde. De toeleg der radicalen, om het
kabinet ten val te brengen, was dus nog
net op het nipperte mislukt.
In verband met den uitslag der stem
ming is de regeering niet voornemens
van het tooneel te verdwijnen en zal
vandaag worden doorgegaan met de
behandeling der desbetreffende wet. Na
tuurlijk heeft de omstandigheid, dat ver
schillij^ regeringsgezinde afgevaardig
den niet durfden nalaten op te komen voor
de belangen der door hen vertegenwoor
digde districten, waar arrondissements
rechtbanken zijn opgeheven, den radicalen
voordeelen bezorgd, terwijl in verband met
de as. gemeenteraadsverkiezingen ook ver
scheidene député's afwezig waren, maar
niettemin blijkt ook uit de stemming van
gisteren opnieuw, dat de oppositie de re
geering vandaag of morgen een leelijke
poets kan bakken en dat de gevaren, die
het veilig voortbestaan der regeering-Poin-
caré bedreigen, dagelijks toenemen.
De dooi in Engeland handhaaft zich
niet
Twee generaals in opstand
Parijs, 20 Fi.br. (V. D.) Uit Mexico-
City wordt gemeld, dat daar de algemee-
ne mobilisatie is afgekondigd, ten einde
een opstand van de generaals Valcnzuela
en Manza. die de uitwijzing van oud-pre
sident Callles uit het land verlangen, te
bedwingen. Onderhandelingen tusschcn de
regeering en de opstandelingen zouden
geen resultaat hebben gehad.
OP IJSSCHOTSEN WEGGEDREVEN.
Een catastrophe op den Rijn te
Duisburg.
Duisburg. 20 Febr (H. N.) Vanavond
zijn bij de Homberger brug te Duisburg-
Ruhrort op den Rijn plotseling eenige ijs
schotsen losgeraakt. De meeste personen, die
zich op het ijs bevonden konden zich oog
tijdig redden Een schots met een groep van
4 k 6 personen en een andere met een gr°ep
van 4 A 5 personen dreven echter Rijn af
w aarts Ken man verdween In het waler
Pogingen worden in het werk gesteld om de
weggedrevenen te redden.
Met uitzondering van de Oostkust steeg
Maandag in de meeste plaatsen van Groot-
Britannié de temperatuur, maar des avonds
vroor het weer ei. de officieele voorspel
lingen wijzen niet op het intreden van een
algemeenen dooi. Bijna alle wegen in Enge
land zijn thans weer begaanbaar, daar de
sneeuwhoopen zijn opgeruimd, met uitzon
dering van Devonshire, waar de sneeuw
op de hoofdwegen 15 tot 20 cM. hoog ligt.
zojaat het verkeer er gevaar oplevert. Ook
tn Wales zijn nog altijd vele wegen onbe
gaanbaar.
In d* Krtm woedt een hevige sneeuw
storm. Het spoorwegverkeer is gestremd.
De sneeuw ligt op sommige plaatsen 5 M.
hoog.
Het fjsdek op den Rijn.
Lu (1 wigsh a f e n. 19 Febr. (V.D.) Het
ijs op den Rijn is alhier over een afstand
van drie K.M. gesprongen en wordt in
groote schotsen stroomafwaarts gevoerd
Hetzelfde heeft zich in Oppau voorgedaan:
verscheidene personen, die zich op het ijs
bevonden, konden zich slechts op het laat
ste oogenblik in veiligheid brengen.
Cob T enz. 20 Febr. (V.D.) Het ijs in den
Rijn groeit, steeds aan. Met het oog op den
ifsganc, die na het invallen van den dooi
zal intreden en waarnaar de bevolking In
groote zorgen uitziet, is men Dinsdag be-
gonen met bet doen springen van het iis
op RiJn en Moezel. 7oo is onder het Duit-
ache F.ck een lisvlnkte van ongeveer 10 000
M3 in de Tucht geblazen. Overal in de dor-
oen is men hezie voorbereidende maatrege
len te treffen om de schade zoo gering mo
gelijk te doen zijn.
Temperatuurstijging In Mld-
den-Iïalië.
Rome 19 Febr. (V'.D.l In Midden-Italiö
stijgt de thermometer. In Rome en omge
ving is het zonnig weer. In Noord-Ttnlie
vriest het echter nog enkele graden. Dins
dag is in Triest weer sneeuw gevallen.
Nieuwe koude-golf te Bezlijn
verwacht.
Uit Berlijn wordt d.d. 18 Febr. aan de Tel.
gemeld:
Do zwakke hoop. dat de langdurige win
ter thans eindelijk eens zou ophouden, heeft
men opnieuw moeten loten varen. In geheel
Duitschland is de temperatuur nameliik op
nieuw sterk gedaald, speciaal in het Noord
oostelijk deel des lands, waar het reeds
weer 22 graden Celsius vriest. Hel zachtst
is hét op het oogenblik in het Zuidwesten,
waar de thermometer op 7 graden Celsius
onder 0 staat
De meteorologische dienst verwacht, dat
in den loop der eerstvolgende dagen op
nieuw een verdere sterke daling der tempe
ratuur zal intreden. Te Berlijn voorziet men
6en nieuwe koudegolf met temperaturen
van 15—16 graden Celsius onder het vries-
pun.
In de rijkshoofdstad zijn door het bevrie
zen en springen van waterleidingsbuizen
op het oogenblik 300 huizen van watertoe
voer verstoken.
Hedenmiddag kon men hier een merk
waardig natuurverschijnsel waarnemen
Ter weerszijden van de zon zag men name
lijk twee kleine zonnen, die door pen soort
regenboog met elkaar verbonden waren.
Het verschiinsel. dat door de weerkundigen
..halo" wordt genoemd, ontstaat, doordat de
zonnestralen in de ijswolken, waarmede de
hemel van tijd tot tijd is bedekt, worden ge
broken.
In de omgeving van Hamburg begint in
diverse plaatsen watergebrek te heerschpn
Brunsbüttel en BrunsbüttPlhaven zijn zelfs
geheel van watertoevoer verstoken, aange
zien de hoofdbuis is gesprongen.
Op den Beneden Rijn i9 het dichtvriezen
van de rivW thans tot Haus Knipp »»n op
den Boven-itijn tot Sonderheim (Palts) ge
vorderd Op den Midden-Rijn is de toestand
onveranderd.
Tn de omgeving van Aken wórdt volgens
de voorspelling van den meteorologischen
dienst weinig verandering in het weer ver
wacht.
Te Parijs was het in den afgeloopen nacht
en ook heden weer Iets kouder dan in de
voorafgaande 24 uur. In de steden in Frank
rijk daalde het kwik tot 10 gr. C. onder nul
en in de buitenwijken nog lager. De langste
temperatuur, werd te Lvon genoteerd, na
melijk 15 gr C. De hoogste temperatuur
was 5 gr C. boven nul, waarvan 'de bewo
ners van Antibes en Bayonne konden genie
ten. Roven het Oostelijk deel van Frankrijk
hangt een dichte mist.
De Belgische minister van Marine, Lip
pens, heeft in den Senaat verklaard, dat
geen enkele Belgische, haven door het ijs
geblokkeerd is. De scheepvaart Is heden op
de Schelde hervat. F.en aantal groote sche
pen is in de haven van Antwerpen aange
komen of daaruit vertrokken.
ULNOKSTJR. 90JÏ2.283
MACDONALDS TOESTAND.
Zijn gezondheid zon Ie wen
schen overlaten.
Londen, 20 Febr. (H. N.) De gezond
heidstoestand VUII
Paniek onder de passagiers
New York, 20 Febr. (V. D.) Dinsdag
avond brak in een ondergrondtrein te
New York, dicht bij het Hudson River Sta
tion, op ongeveer 200 meter afstand van
den oever brand uit. De brand ontstond
tengevolge van kortsluiting, waardoor de
bestuurder onmiddellijk gedood werd. De
trein was met eenige duizenden mcnschcn
bezet. In den voorsten wagen bemerkte
men plotseling rook. Aangezien de deuren
van de New Yorksche ondergrond wagens
automatisch sluiten, konden de passagiers
niet uit den trein wegkomen Er ontstond
een paniek en in het ontzettende gedrang
liepen vele personen ernstige verwondin
gen op. Alle ruiten werden ingeslagen, ten
einde lucht in de wagens te brengen, die
meer en meer gevuld raakten met een
verstikkenden rook Toen eindelijk een
hulpbrigade met licht kwam, konden de
deuren geopend worden en konden de pas
sagiers zich naar het naastbij gelegen sta
tion begeven. Vele gewonden moesten ech
ter op draagbaren worden weggebracht
Dngeveer 50 personen moesten in een zie
kenhuis worden opgenomen. In lotaal zijn
ongeveer 150 personen in het gedrang gc
wond of door den rook vergiftigd Zes ge
wonden verkeeren in levensgevaar.
In tegenstelling tot de officieele mede-
deelingen. die van kortsluiting spreken,
verklaren ooggetuigen, dat op de haan
hout in brand was gestoken. De bestuur
der had voor het vuur niet gestopt, maar
had getracht met den trein over het vuur
hpen te rijden. Daarbij was de eerste wa
gen in brand geraakt. Niet minder dan
1500 menschen waren gedurende anderhalf
uur In de met rook gevulde wagens op
gesloten.
Londen. 20 Febr. (V. D.) Uit New York
wordt gemeld, dat het aantal bij den brand
gewonde personen meer dan 300 bedraagt
In het Sint Vincent-hospitaal, dat het
dichtst bij den ingang van den tunnel ligt,
zijn reeds 250 gewonden binnengebracht
Omnibussen moesten worden gebruikt voor
het vervoer der gewonden, daar er geen
voldoende ambulance-auto's waren.
Ramsay Macdonald
moet den laatsten
tijd weer slechter
zijn geworden Vol
gens één der bladen
moet hij overwerkt
zijn en heeft hij he--
hnaldelijk in het La
gerhuis niet kunnen
spreken. In de arbei
derspartij wordt
reeds de vraag b»?-
prokén. wie met de
leiding der partij be
Inst zal worden, In
dien Macdonald ge
dwongen zou zijn af te treden. Men acht
het in de kringen der Engelsche arbeiders
partij In ieder geval uitgesloten, dat bij een
overwinning der arbeiderspartij bij de a.s
verkiezingen Macdonald weer. evenals in
1924, het ambt van minister-president en
dat van minister van buitenlnndsche zaken
tegelijk zou kunnen waarnemen.
MACDONALD.
De daders vermoedelijk gevat
Volgens de Nachtausgabe hebben de ver
dere huiszoekingen bij bij de beruchte in
brekers Max, Erich en Frans Sass zooveel
aanwijzingen opgeleverd, dat het bij de
recherche vaststaat, dat zij ondanks hun
hardnekkig ontkennen, de voornaamste
daders van de inbraak in de kluis van de
Discontomaatschappii gevat heeft. In hun
woning is. «behalve tal van andere inbre
kerswerktuigen een bijzonder breekiizer
gevonden, dat in de gaten van den muur
van de verwarmingsinrichting in de Kleist-
straat volkomen paste
Een trein met mijnwerkers
stort van den spoordijk
Londen, 20 Febr. (H N.) Een ernstig
spoorwegongeluk wordt uit Peoria in den
staat Illinois gemeld, waar een trein, die
mijnwerkers vervoerde, verongelukt is. Vier
wagons met 250 personen vielen van den 25
voet hoogen spoordijk naar beneden. De ge-
heele trein bestond uit 11 wagons en be
vatte ongeveer 900 reizigers Volgens de
voorloopige berichten zijn ten minste 5 per
sonen gedood en ongeveer 200 gewond,
waarvan enkele doodelijk.
TREINONGELUK IN BELGIË.
Twee dooden en vele ge
wonden.
Gisteren Is een personentrein uit Aalst
naar Geeraardshergen op een goederen
trein geloopen. Er zijn twee dooden en 20
tot 25 gewonden.
Senator Tit toni bespreekt de
beteekenis der oplossing
R o in c, 20 Febr. (H. N.) Senator Tittonl
bespreekt in een urtikel in de Nuova An
tologia de beteekenis der oplossing van
het Romeinsche vraagstuk en in het bij
zonder de mogelijkheid of onmogelijk
beid. dat het Vatikaan tot den Volkenbond
zal toetreden. Tittoni acht het toetreden
van het pontificaat tot den volkenhond
niet,- gewenscht. Sonnirto heeft uit vrees,
dat de paus het Romeinsche vraagstuk oan
de orde zou stellen, de goalliecrden er toe
weten te brengen den paus van de vredes
conferentie uit te sluittn. Daarmede hoeft
hij, zonder het te weten of te willen, den
paus een grobtcn dienst bewezen. Men
stelle zich eens voor. in welken toestand
de pauselijke legaat zich zou hebben be
vonden, indien hij het vredesverdrag had
moeten onderteekcncn. De paus kan er
slechts bij verliezen, indien hij zich in de
materieele en territoriale twisten der vol
ken mengt Reeds tijdens den oorlog heeft
de paus de grootste bekwaamheid aan don
dag moeten leggen, om de gevoelens der
katholieken van de vijandelijke noties niet
te kwetsen. In den volkenbond zou Je po
sitie van den paus nog moeilijker zijn.
DE VERKIEZINGEN IN ITALIË.
Toepassing van 't nieuwe
systeem.
Rome. 19 Febr (V. D.) Gisteren was
het de laatste dag. waarop namen van can
didaten konden worden ingediend voor de
te houden verkiezingen onder het nieuwe
kiessysteem. Bij den grooten rand zijn
meer dan duizend namen ontvangen. De
groote rand moet hierop selectie toepas
sen, zoodat voor de verkiezingen van 2*.
Maart n.s. de namen van 100 candidaten
overblijven. Verschillende corporaties cn
syndicaten hebben cnndidaten-lijstcn inge
diend. Aan den kop prijkt meestal de naam
van Mussolini. Zelfs het syndicaat van
grondwerkers, die maar één candid.nnt
mocht indienen, heeft daarvoor den duce
gekozen. Bij de Candida a tstclJing moet een
geheel dossier worden ingediend, o.a. be
vattende een bewijs van goed gedrag van
den candidaat en bijzonderheden omtrent
de levenswijze van den candidaat. Ann de
band van deze gegevens zoekt de groote
rand de vier honderd personen uit, lie op
de lijst zullen komen. De kiezers hebben
dan het recht om voor of tegen de gehecle
lijst te stemmen. Stemmen op de niet in
de lijst opgenomen candidaten is niet ge
oorloofd, zoodat de vier honderd door den
grooten raad aangewezen candidaten «ol-
lectief gekozen worden. I!et aantal tet
stemmen gerechtigde personen is vermin
derd tot 9.460.000, ondanks het feit. dat
thans ook gehuwde jongelieden tusschcn
18 en 20 jaar stemrecht hebben. De be
voegdheid van de nieuwe Kamer zal meer
ndviseerend dan wetgevend zijn.
Sensationeele berichten
HET WEER VAN MORGEN.
Hoogste barometerstand: 784.0 tc
Praag.
Laagste barometerstand: 750.8 te
Isa f jord.
Verwachting tot den avond van
22 Februari.
Zwakke tot matige O. lot Z. wind.
helder tot licht bewolkt droog weer.
des nachts matige vorst, des mid
dags lichte dooi.
met Maura, den oud-premier. Ook staat
hij in verbinding met den markies van
Magraz, den Spaanschcn gezant bij het
Vaticaan. Maandagavond deed het ge
rurht de ronde, dat Magraz wilde trach
ten als opvolger van Primo de Rivera op
te treden. In hetzelfde bericht wordt ge
sproken over nieuwe onrust, die een ge
volg zou ziin van de plotselinge daling
van do peseta van 6.30 tot 6-50 in den
dollar.
ONTPLOFFING IN EEN DYNAMIET-
FABRIEK.
Viff arboidors gedood.
P r Ij s, 2 0 F e b r. (H. N.) BIJ een ontplof
fing in een dynamletfabrlek te St Martin
De Crau aan de Rhóne zijn vijf arbeiders
gedood.
Noodlotige brand
in Cheshire
De Chicago Tribune publiceert een be
richt uit Hendaye, aan de Spaansche
grens, waarin beweerd wordt, dat koning
Alfonso In verbinding staat met verschei
dene persoonlijkheden voor het overnemen
der regeering. Volgens genoemd blad neeft
hij de vorming eener regeering aangebo
den aan generaal Berenguer, den chef
van 't konings militair gevolg, die echter
heeft geweigerd. Hij onderhandelt thans
C
Bij een brand, die gisterochtend in een
huis to Wallasey in Cheshire woedde, kwa
men drie vrouwen om het leven. De man
van een der vrouwen redde zijn kinderen
langs do reeds brandende trap. Toen hij
daarop wilde lerugkceren om zijn vrouw
te redden, was het reeds te laat, daar de
vlammen hem den toegang versperden.
Een officieel verzoek
Naar aanleiding van het telegram, door
Trotzki uit Pera aan Löbe gericht, waarin
Trotzki den voorzitter van den Duitschen
Rijksdag om zijn voorspraak ter verkrijging
van een reisvergunning verzoekt, vernemen
do bladen, dat de Duitsche Rogeering nog
geen verzoek van dien aard ontvangen
heeft. Indien oen dergelijk verzoek binnen
kwam. zou het aan het rijkskabinet um»-
den voorgelegd.
Trotzki beeft, naar nader wordt bericht,
nnn den Duitschen consul te Stamboel het
officieele vezopk gericht hem de npodige
pasvisa voor Duischlond te verstrekken.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer zette Dinsdag de be
handeling der wijziging van de invalidi
teitswet voort. Door den minister van Ar
beid was in art. III een wijziging aange
bracht, welke echter door de Commissie
van Rapporteurs en den heer Beumer ont
raden werd, waarna de minister de wijzi-
eing terugnam. Nadat het amendement-
Duys was aangenomen, werd art. III goed
gekeurd In art. XII was door den minister
de wijziging aangebracht, waordoc. ook de
hypotheek preferenties wordt verleend bo-
,jen de premie, welke wijziging door de
Kamer werd aanvaard.
Hii art. 19 wijst de heer Duys er op, dat
zeer lage weduwen- en weezenrenten voor
komen. Kr zijn er zelfs toegekend van 1
dubbeltje per week. In 1923 is toen be
paald, dat tot 1 Juli 1928 die lage renten
zouden kunnen voorkomen. Spr. wil den
termijn nu verlengen tot 1933, wat door den
minister wordt bestreden, omdat men ook
dan weer voor hetzelfde feit zou komen te
staan.
Na voortgezette discussie zeet de minister
*r>e. dóf. indien de Centrale Raad van Be
roep vasthoudt aan ziin constante ïuiispru-
dcnlie. hij wetswijziging zal voorstellen,
waarna de heer Duys zijn amendement in
trekt.
De heer B ij 1 e v e 1 d stelt bij amende
ment axt XXbis voor. betrekking hebbende
jp de terugbetaling van gedane stortingen
door de besturen van bitzondcre scholen ten
behoeve der bijzondere onderwijzers ge
daan. Het artikel bepaalt, dat rijk daar-