Elecirische Gas- en
Peiro eumkachels.
Vl'iLLEM GROENHUIZEN
DE EEMLANDEü
Vrijdag 22 Februari 1929
27e Jaargang No. 199
BUiTENLANDSCH OVERZICHT
DE KOUDEGOLF
Bevroren aardappelen
N.V. MIDDENSTANDS-BANK
Deskundige voorlichting bij
den aan- en verkoop
van Effecten.
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons
Handeiscredieten
Incasseeiingen
Spaar-deposih's rente 4
Haarden, Kachels en
Fornuizen.
DE REGKLING VAN DE
ROME1NSCHE KWESTIE
DUITSCHLAND MOET
ZUINIG ZIJN
Stegerwald over den
politieken toestand
TACNA EN ARICA
Na bijna een halve eeuw
OVERSTROOM INGEN
IN MACEDUNIE
Millioenen-fchade
DE KILAUEA IN
WERKING
ABONNEMENTSPRIJS 3 fca4odeo "H™ Amersfoort *2.10 per mMBd 0.75 j*r
weck .(met. gi.sttt c»2ekcrtag regeo ongetckkeü» 0.171/*
Binoeotaod rraaco oer post per 3 asaandea 4 3*-. AfsondeiHjke oommers r 0.05.
POSTRKKHNING 47910 TELEFOON IN I F.RC 515
DiQET.T E.UR UITGEVEQ. J-VALKhOTf
PRIJS DER AOVEBTENHEH vao I —4 regels C5 «e» inbegrip van eet> oew.,«iummer,
ellce regel race» f0 25 Liefdadigheids adverrentrirn voo» "Se
kelft vao den prtj» - Kteit* Adveitennêo „KErriES bi» vooruitbetaling 5/egêu
SO cent elke regel meer-fÖ-ceat. driemaal plaatsen. I,«eo/itsnumme» ritr» *0 05
Een tonne! onder de Groote
Belt 7 De aanleg vormt
weer een pant van discussie.
Zeer niteantaapende opvattin,
gen omtrent de kosten en de
mogelijkheid van verwerkelij
king.
Een tijd geleden hebben wij te dezer
plaatse ons reeds bezig gehouden met de
plannen, die vooral in Engeland bestaan,
om den reeds dikwijls besprbke» aanleg
van een tunnel onder het Kanaal, waardoor
sen verbinding tusschen Frankrijk en Bri-
ianniö tot stand zou worden gebracht, te
verwezenlijken. In Denemarken houdt men
sieh tegenwoordig bezig met een verwant
plan De opzienbarende koude, die de Fe-
hniarimaand van 1929 in veler herinnering
zal doen voortleven heeft onder meer ten
gevolge gehad dat de Deonsche- watéren
met uitgestrekte ijsvelden zijn bedekt. Dit
is ook het geval met de Groote Belt en de
vArkeersstoornissen. die er het uitvloeisel
van zijn, zijn bizonder groot
Onder deze omstandigheden behoeft het
geen ve.rbaztng te wekken, dat men in De
nemarken zich weer druk bezig houdt met
de ook vroeger reeds herhaaldelijk bespro
ken nlannen inzake den aanleg van een
tunnel onder de Groote Belt. het vaarwater
tusschen-de eilanden Seeland en Lolland
«enerzijds. Fünen en Lancetand aan den
anderen kant In 1908 berekende ingenieur
H. Orth in hei Deensche Tijdschrift, voor
Industrie op grond van de gemiddelde kos
ten, welke gemoeid waren met den aanleg
van Deensche tunnels, dat. een 1S'/j KM
lange dubbele'tunnel onder de Groote Belt
voor 1000 kronen per strekkende nieter, lus
1«>4 rnillioch kronen, gebouwd zou kunnen
worden. Voor onvoorziene uitgaven voegde
Orth er bovendien nog 6Vj milüoen kronen
aar», toe.
Professor Lundbye berekende dé kosten
aanmerkelijk hooger. namelijk op 100 mil
Jloon kronen, waardoor de rentabiliteit
twijfelachtig1 werd Tezamen rnet professor
A. R Christensen publiceerde professor
Lundbve in het tijdschrift „Ingeniören"
zel/s een ontwerp voor een tunnel onder de
Ornote Belt. waarbü de "kosten, met inbe
grip van de administratie, op niet minde
dan löéo milüoen kronen m het geheel
■werden''geschat. Toen dit groote bedrag
werd sienoêmd; werd er over -het ontwvrp
$iit al te véél méér vèrt gedachten gewis
seH
ken oplossing, gezien de telfttfteche hulp
fnitldeten, waaróver viel te beschikken, leek
harfst -onmogelijk. Kén in hél buitenland
wonend ingenieur zond aan bovengenoemd
tijdschrift echter naderhand onder het
pseudoniem „Nemo" een project, volgens
hetwelk de tunnel voor 100 mlllioen kronen
gebouwd kón worden Hij wilde den tunnel
lattin bestaan uit tunnelbogen dicht onder
deri bodem van de zee en slechts zoo diep
in 'den bodem weg, dat scheepsankers daar
aan. niet konden vasthaken. In tegenstel
ling met het bovenbedoelde ontwerp zou
geen samengeperste lucht worden toege
past. Naar aanleiding van dit project werd
der» directeur der telefonie Fr. Johan-
sen opgemerkt, dat de door „Memo" aan do
hand gedane bouwwijze in de Groote Belt
niet, toegepast kon worden de kosten zou
den de 100 mrUiocn kronen verre overschrij
den Later volgde, naar wij in de Frankfur
ter Zeitung nog lezen, een gedachtenwis-
seling over de mogelijkheid van een tun-
nelaanleg onder de Oeresund Ook deze be
sprekingen leverden geen bevredigende uit
komsten op In de Kopenhangsche krant
,.B rsen" hteld zich professor Lundbye de
zer dagen nogmaals bezig met hel oude
project ten aanzien van de Groote Belt. In
technisch opzicht, zoo meent hij. is het
plan. om oen tunnelonder -de- Groote Belt
te bouuen» onuitvoerbaar. Mij motiveert
zijn stautfpunt in de .volgende bewoordin
gen
..Het Kanaal' tusschen Dover en Calais
kan in éen stevige kalklang worden ge
bouwd. die nief bizonder diep onder den
bodem der zee ligt. In de Groote Belt be
reikt men pas op zeer groote diepte deze
vaste kalklaag. waaruit groote kosten zou
den voortvloeien. Omtrent de vorderingen
der techniek in de toekomst kan echter
niets wordejn voorspeld op het oogenblik
echter zou - de bouw van een tunnel onder
de Grooie Be't veel te duur en niet renda
bel zijn.-vooral niet. wanneer men- in aan
merking neemt dat ijsmoeilijkheden. zboals
wij die thans meemaken, tot de zeldzaam
heden behooren".
GEEN NIEUWE REVOLUTIE
IN MEXICO.
Het leg«.r blijft tro-w.
Londen. 21 F.ebr. (H N-) Het Mexi
cannsche gezantschap te Londen mankt be
kend. dat volgens ontvangen officieel? -be
richten uit Mexico het uitbreken van een
nieuwe revolutionaire beweging beslist
wordt ontkend De toestand in het land is
onveranderd, het leger blijft trouw, en het
gekozen regeeringsstelsel werkt regelmatig.
DE DAAD VAN EEN BARBAAR.
Berlijn. 21 Febr. (H.N.) Naar de bla
den melden, heefi de moordenaar Kirmse,
die Te Altenburg den veehandelaar. Lichten-
6teln den hals afsneed en diens vrouw zware
verwondingen toebracht, zichzelf gisf-er
avond bil de politie aangemeld De vrouw
van T.ichtenstein is intusschen in het zie
kenhuis aan haar verwondingen overleden
Verbetering van 'i spoorwegverkeer
in Oosi'Pruisen
De slaitlng der schobn te
Berlijn.
De. Berlijnsche schoten en badhdizen zul
len ring tot 27,Febr gesloten blijven. Door
dazen' maatregel wordt dageljjks 5ÖO.OOO
K.G. kólen bespaard.
De afgodrevcnen terecht
Nabij Duisburg raakte, naa'r wij meld
den. het ijs op don Rijn plotseling los. Ken
tiental menschen varkeerden geruimen tijd
in ernstic levensgevaar. Politie»en brand
weer werden, zooals rnen weet. te hulp
geroepen, die er ten slotte, toen de duister
nis reeds was ingevallen, in slaagden al
len aan land te brengen. Tot dusver wordt
niemand vermist.
De dool In Engeland zet niet
ferm door.
Ofschoon de weervoorspellingen berich
ten dat dé koude cn de vorst met Dosten
en Zuidoostenwinden in Etigeland zullen
voortduren, steeg de temperatuur te Lon
den gisterochtend on» negen uur (och tot
het vriespunt cn ging zij de volgende twee
uur mei vijf grilden tot .'17 gr F omhoog,
de hoogste iomperafuur sedert tien da
gen. Dinsdag dooide het in het Zuid \Ves
ten van F.ngelnnd. maar tn de rest van het
land verminderde de vorst niet noemens
waard.
De gistermiddag tom, drie uur te Londen'
geregistreerde temporatuur was 41 gr. F.,
of 9" gr. boven vriespunt Dit was de hoog
ste stand, sedert de strenge a vorst tien
dagen geleden begon. De thermometer is
sedert het vroege morgenuur voortdurend
gestegen. De stijging werd beschouwd als
een voorproefjp van den dooi. maar voor
den komenden nacht werd opnieuw vorst
voorspeld.
Koningsbergen.' 70 Febr. (V D.)
De d«réctie der rljkssffciofv/egen a'hièr
heeft hedenmorgen vroeg fcen medfld»eling
gedaén, dat rfé sifaatte hl het geheel0 li-
triét belangrijk Verbeterd isN£r zitten g»-en
treinen meèr vast en de mc^te treinen
vertrekken reeds wéér op tijd V Slechts op
zes plaatsen in het .Zuid oosten der pro
vincie, waar de toestand reeds v van den
aanvang af het ergste was. is het verkeer
nog niet hersteld. Te Koningsbergen t>v
droeg de temperatuur in den afgeteupen
nacht 201 grauen en hedenmorgen vroeg
11.2 graden.
Bevroren aardappelen.
Berlijn, 19 Febr (HNJ In het Prul
sische ministerie van landbouw heeft van
daag een bespreking plaats gehad over de
wijze, waarop de aardappelen, die ten ge
volge van de buitengewone koude bevro
ren zijn. nog gebruikt kunnen worden Bij
de besprekingen bleek, dat naar raming
ettelijke mllliocnen tonnen aardappelen in
Duitschland bevroren zijn Alles zal daar
om in het werk worden gesteld, om deze
aardappelen nog zooveel mogelijk dienst te
laten doen. Aan de landbouwers znLde raad
worden gegeven, om de aardappelen te ge
brui ken, als voer voor de varkens, hél
rundvee cp de paarden. Aanwijzingen, od
welke wijze dit kan geschieden, zullen per
brochure worden bekend gemaakt. Ook
werd de mogelijkheid besproken om de
aardappelen nog voor industrieele doel
einden te gebruiken.
22 graden ander nu! In
Noorwegen.
Oslo. 20 Febr. (V.D.) In eten afgeloo-
pen nacht werd in Odemse tot dusver de
laagste temperatuur van dezen- winter ge
registreerd. n.l. 22 graden onderVnul. Trots
de terugkeoreride "koude kon de over.toi/hl
over den Grooten Belt heter plaats vinden
dan voorheen: drie vearbooten; konden in 4
uur tijds den overtocht volbrenqpn.
Het !Je öpr den Rijn,
Coblenz, 21 Febr. (V.D.) Op den Be-
neden-Rijn strekt het ijs zich thans uit tot
voorbij Homberg, op den Boven-Rijn zijn de
ijsafzettingen weer 1600 M. stroomopwaarts
uitgebr^d, zoodat h"*. thans rerls iot voor
bij Sontersheim staat. Onder' Mannheim
zijn groote stukken aan het afdrijven ge
raakt, zoodat thans ongeveer 4:5- K.-M. vrij
is. Het ijs op den Midden-Rijn is onveran
derd. Volgens het meteorologisch instituut
te \keii kan weersverandering voorloopig
niet verwacht worden.
Vliegtuig, dat proviand naar
een geïsoleerd eiland brachJL
wordt vermist
Hamburg. 20 Febr. Een KlemnvDafm
.Ier vliegtuig, dat vandaag vertrokken was
om proviand voor het eiland Tfieséhem te
brengen en tegen dén avond te' Hambtrrg
♦flruv werd verwacht, was técreVi rrildder-
oac'nt nog niet teruggekeerd Men vleest,
dat de vlieger een noodlanding heeft moe-
ten maken.
voor Amersloori en f^trn.reken
Langegracht No. 4 Telefoon 304
AMERSFOORT
Directie: A. H. MARTENS.
CANotsxrja.OOJneL.2ea
Langestraat 43.
Het juiste adres voor Uw
Gouden- en Ziiverenwerken
TEL. i.52.
B.oédapest 21 Febr YH. N.l Ken
nieuwe koudegiilf is "óver Hongarije, geko
men. waardoor het spoorwegverkeer met
Oostenrijk weer veel storing dndervindt De
treineri. die gisteravond en vamoriitenri uit
Bovdnpiest naar Wecnen zijn vertrokken,
hebbenhet slechts tot nai>-het grensstation
kunnén brengen De twee treinen^ die van-
rnorgAn van Wecnen naar Boedaf«st ver
trokken, zijn nog niet op het grensstation
aangekomen. De oorzaak van de storing op
de Oosterijksche lijnen ..is nog niet bekend
Voorspelling alt Leningrad.
Berlijn. 21 Febr. HI. N) Het rneteo
rologisch bureau te Leningrad.dat meestal
goed uitkomende weerverwachting» n geeft,
maakt bekend, dat een nieuwe strenge
koudegolf in aantocht is In het Noordoos
ten van Rusland heeft zich een nipuw hoog
ltieh.tdrukgebied gevormd dat zich reeds
ver naar het Dosten en Zuiden heeft uitge
broid. zoodat waarschijnlijk weer een
nieiAv koude periode te wachten is.
De vrijheid van den Heiligen Stoel
In antwoord op de bezwaren en de kritiek,
ten opzichte van de tusschen het Vaticann
en het Quirinaal gesloten overeenkomst
zijn gemaakt, nierkt de Dsserxntore Ro
mano op. dal het dwaasheid is te beweren,
dat de vrijheid, die zoo kostbaar is voor het
leven der kerk. verloren zou zijn of zelfs
maar zou worden bedreigd Geen enkele
Paus, van Pius IX tot Benedictus XV. heeft
ooit gezegd, dat internationale waarbor
gen 'onmisbaar zijn -voor de vrijheid der
kerk en de rust der Katholieke wereld.
De klpine pauselijke.staat is reeds interna
tionaal. of beter gezegd: supernatiónaal:
hij is vrij. onafhankelijk cn neutraal van
nature en niet krachtens verdraven of
overeenkomsten tusschen verschillende
mogendheden. Het blad voegt er aan toe
Voortaan ontbreekt nierts meer aan de
vrijheid der kerk. Ken verzoening met
rtali.é was niét mogelijk, zoolang de paus
op Itaüaansrh gebied resideerde. Thans
he7Jt de Heilige Stoel een eigen piebicd: er
is 'dus gpon twijfel meer omtrent zijn on
afhankelijkheid.
Het gërucht loopt, dat mgr. Duca, secre
taris van de afdeeling buitenlanrfcchfl h*er
kelijke aangelegenheden van h^t Vaticaan
de eerste nuntius zal zijn. dion de H ^toel
hij de Italiaansche regeering zal benoe
men.
DE GRIEP IN WESTFALEN.
Ernstige uitbreiding.
Munster. 2 0 Febr (U. N.> De griep
heèft zich in Westfalen zeer uiteeBr^id. Al
leen In de stwl FTa^n moeter» T2 000 perso
nen aan griep riek'liegen; Alle ziekenhui
zen ziin overvol er» d° ccholen mo^-«*en. ge-
si^^en werden Dok in andere steden, van
Wèsitfaïenkómen tal van ziektegevallen
vóór.
Een ernstige vermaning van
den Rijkskanselier
Berlijn, 21 Febr.-fH. N.) De rijkskanse
lier had vandaag een bespreking met de
vertegenwoordigers de» partijen, van wie
ministers in i^et kabinet zitting hebben. Dok
een-vertegenwoordiger van het centrum was
daarbij tegenwoordig. De kanselier x\ees op
de talrijke voorstellen, die in den laatslcn
tijd in den- rijksdag zijn ingediend door de
achter de regeering staande partijen, zonder
dat de partijen tevoren rnet? elkaar overlee
hebben gepleegd De voorstellen'zijn vporal
op hor gebied der sociale politiek zeer talrijk
De rijkskanselier wees er op, dal de uitvoe
ring dezer, voorstellen zulke belangrijke
nieuwe uitgaven zou vordereri.' dal de re-
geering die bij den tegenwoordigen finnnc.i-
eelen en economischer» toestand niet verant
woord acht. Indien in plaats van voorstellen,
besluiten door de paritjen worden genomen,
zal de regeering de mogelijkheid onderzoo
ken. of de nitvoering daarvan mogelijk is
Hij richtte tot de parfijen een ernstige ver
maning om 'zuinig te zijn De vertegenwoor
disers der partijen gingen met de verkla
ring van den rijkskanselier accoord en zeg
dén toe, dat men in nader'overleg met el
kander zal spreken Het vraagstuk der eoa
litie is niet ter sprakp gekomen Na afloop
van het onderhoud had de rijkskanselier
nog een bijzondere bespreking met Dr ^te
gerwald De centrumfractie van den rliksibi-
hield vanavond een vergadering, waarin
Stegerwald-vérslag uitbracht over den poli
tieken toestand
Vastgesteld werd, dat geen- wijziging in
dén toestand is ingetreden Het voorstel 'van
de Duitschp volkspartij en den Rniisischen
ministerpresident Brnun. volgens hetwelk
het centrum zich tevreden zou stellen, met
twee vakministers en een minister zonder
portefeuille die.tevens tot de rijksregeering
behoort, werd. voor kennisgeving a.angeno
men Het s de zaak'der centrumsfractie van
den landdag, om hierover een beslissing te
nemop.
EET BRITSCBE LEGER.
Zestigduizend recrofen lo
weinig.
Het jaarverslag betreffende de reerntee-
ring voor het leger en het algemeen jaar
verslag voor het Britsche leger voor het
jaar. dat op .60 Sept j 1. einidgde, zijn thans
gepubliceerd. De effectieven der regimen
ten van hét geregelde leger bedroegen 1
Oct. 200 462 tegen 200 998. voorzien bij de
begrootincr van 1928 Het totaal dér effec
tieven van het territoriale leger en de re
serves bedroeg 465.329, tegen 527.841 voor
zien bij de begrooting. Er meldden zich
82.938 recruten aan. maar slechts 30.183
werden aangenomen.
LEGER DES HEILS.
Generaal Biggins bij Baldwin.
Minister Baldwin heeft Dinsdag in het
Lagerhuis het hoofd van het Leger des
fleils, generaal Higgins cn diens echtge
noot© in audiëntie ontvangen in gezelschap
van de meeste leden-van den Hoogen Raad.
die nog niet naar hun verschillende landen
van herkomst, teruggekeerd waren. Teder
lid van den.Hoogcn Raad werd aan den
eersten minister voorgesteld, die daarna
een korte toespraak hield, waarin hij ge
tuigde van zijn ingenomenheid met het
werk van het Leger.
Peru en Chili worden hel eens
OvereeiMtemmiirg tusschen Peru
en ChJli. Na bijna een halve
eeuw.
Officieel wordt medegedeeld, dat de regee
ringen van P(eru en Chili tot een overeen
komst zfjn gekomen, waarbij het van 1883
dafeerendé geschil inzake Tacna en Arica
wordt ge.regeld. Üe stad Tacna komt aan
Peru. terwijl Arico Chinleensch bezit zal
worden
BROODKAARTEN IN DEN SOVJETSTAAT.
Be r 1 ij n. 2 0 iFe b r. HI. N.) Uit Moskou
wordt gemeld, dat daar begin volgend*
maand broodkaarten zullen worden Inge
voerd Voor de arbeiders blijft de prils on
veranderd. doch voor de .nvericre rbevolkine
zal hit worden verhoogd. Tn de desbetref
fende aar>kor»digirg wordt cezeerd. dat i*
•ne.ejvoorraden voldoende 7i?n orn In aüe
hehnef-fon te vooj-rlen. doch dit.de maat
regelen ^troffen worden om de speculaties
te bestrijden.
RET WEER VAN MORGEN.
Hoogste barometerstand: 777.8 te
Wecnen.
Laagste barometerstand: 75§.5 te
Lerwick.
Verwachting tot den avónd van
23 Februari:
Zwakke tot matige.Z. O. tot Y
W. wind. ./.waar bewolkt cd betrok
kon. weinig óf geen neerstag; -nóg
lichte vorst des nachts, overdag
iets zachter.
Een zeer ernstige toestand
In Grieksch Macedonië en Thracië ia
door overstrooiningcn van de Wardar. de
Sfroema, de Mesta en de Maritzo onorrne
schade teweeg gebracht ln het Stroema-
dal staan verscheidene dorpen onder wa
ter. o.fi. ook die. welke door d° uit Klein-
Azië gevluchte Grieken zijn gebquwd Te
"seres zijn bakkerijen cn ineelopslagplaat-
sen van hetloger weggespoeld F.cn groote
spoocwcgbrug. v.ele andere bruggen cn ook
straatwegen zijn vernield
Naar raming staat alleen in de Stroema-
vlakte een gebied van 10.000 H.A. onder
wnter
Te Ka wal la wordt de schade op vel©
miHioenen draihme»» geschat. In het War-
dardal is dp schade geringer, maar toch
nog van beteekenis
In het Mnritzcdal heerscht in de fatrijkè
van de buitenwereld afgesneden dorpen
vebrek aah levensmiddelen. In sommige
dórpen hebben vliegtuigen zpkken met
voedingsmiddelen neergeworpen.
'Tok uit de Pelnponnasu« en Tiiessaljê
komen .berichten nopens overstroomIngen.
De totaie scha«le wordt op vele honder
den millinenen drachmen geschat De re-
eeering heeft terstond mnatrogelon genó-
naen om hulp tê brengen.
uur zuilen van 100 meier hoorde
Uit Hilo (Hawai) wordt gemeld, dat de
grootste actieve vulkaan ter wereld, d®
Kileauen. hedenochtend Is begonnen te wer
ken. Twee groote vuurfontelnen, ter hooate
van 100 meter, springen uit een der kra
ters op.
ERNSTIG SPOORWEGONGEVAL.
Een groot aantal gewonden.
Maagdenburg. 21 Febr. fV.DHe
denmorgen even voor tien uur is op het
station Maagdenburg oen locomotief inge
reden op een oj het punt van vertrek
sfaanden trein-naar Aschersleben. D© laat
ste drie wagon* van den trein werdem In
elkaar gedrukt. Drie personen werd©n ern
stig e»i 21 licht gewond. De ernstig gewon
den werden in het ziekenhuis te ^aagdgn-,
burg-Altstadt opgenomen. De lichtgewon
den konden voor-het grootste gedeelte de
reis voortzetten. De mnch'nist van den lo-
comofci.f, die op den trein was ingereden,
had den laatsttn wagen van dez°n treia
niet gezien door ontsnappenden stoora.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK 'IN
JAPAN.
Elf doodec.
Tokio. 21 Febr. tVD) In de nabijheid
van Yokosoeka heeft een ernstig spoor
wegongeval plaats gehad Tengevolge vhtï
een verkeerden wisselstand reden twee
sneltreinen op elkaar. De trein vloog in
brand cn 11 wagen*, waaronder de héide
slaapwagens, brandden geheel-af Elf nasr
saglers werden sedood cn 27 zwaar ge
wond.
BYRD'S EXPEDITIE.
Hij onldekl een nieuw ZuldrPoolland
New York. 21 F©br. fV Dl Volgens een
speciaal bericht van de Times heeft Com
mander Bvrd tijdens zijn vluc.hI met twee
vliegtuigen groote uitgestrektheden'van een
i'ast land nabij de Zuid Pool ontdekt. Hij
nam van dit land bezit voor de. Vereenigde
Staten en noemde het Marv Rvrd land
Ten Oosten en ten Zuiden van Marv Bvrd-
lénd ontdekte h'i twee groote bergketens
ongeveer ter hoogte van acht 2»-tier>'duidend
voet Dora hereketens nóerod* R"rd' 'de
Rockefeller r»engs". Hef ontdekte Mary
Rvrd tand ligt tusschen de Ross zee en Grk-
hamland.
