DË EEMLANDER
ABONNEMENTSPRIJS p«» 3 aatndea voo? Amersfoort f2.1ö per caand 1 0.75. p«
DIRECT EUR UITGEVER J.VALKHOfT
PRIJS CER ADVERTENTIEN van 1—4 regels 05 mer tabegrip vao een bewijsnummer
Woensdag 27 Februari 1929
27e Jaargang Mo. 203
BUiTENLANDSCH OVERZICHT
BUITENLAND
PROCES WEGENS EEN
VEEMMOORD
TORNADO-ONHEIL
Talrijke dooden en
gewonden
FELLE DQRPSBRAND
Een doode en gewonden
INBREKERSBENDE
GEPAKT
Waardevolle huiszoeking
DE TORNADO BOVEN
MIDDEN-AMERIKA
Een milfioen dollar schade
DE MOORD OP BEBI
KELLOGG-PACT-
AAN VULLING
Wetsontwerp van Min<
Hijmans
AMER
1 1 week (tne* gratie werzekertng tegen ongeluk?,ea> f 0.171/*
Bnootoiaod treseo pee pos? pez 5 caaandeo J 3»-. Afzon L-iHjke oaenmers i 0.05*
POSTREKENING 47910 TELEFOON IN TERG SIS
DAGBLAD
elke regel cneer f0 25 Liefdadigheids tciverteufliSo voor-de
helft var» den pri}- - Kleine Adverfcptlér» _KEIT.IE3' bi» voormtbefalmo «—5 regels
50 cent elke regel oeer 10 cent, drieman! p'.aatseo c I.— Rewtjsnummer 0 05
De verwikkelingen In Afgha
nistan. He! vertrek der
buitenlanders.
De gebeurtenissen in Afghanistan trek
ken nog steeds de aandachtbet blijft bij
voortduring onrustig in het land, waar het
wemelt van kroonpretendenten, van wie
AEöan Oellah, de koning, wiens hervor
mingsijver hem den troon kostte, en Habib
Oellah, de„zoon van den waterdrager",
ondertusschen wel de voornaamsten zijn.
Laatstgenoegde zetelt nog steeds in Kaboel,
de Afghaansche hoofdstad verschillende
berichten hebben zoo voor en na laten uit
komen, dat zijn rijk wel spoedig uit zou
zijn, daar hij rnet ntypeud geldgebrek had
te kampen cn bijgevolg ook niet in staat
was zijn leger soldij te betalen. Inmiddels
is het hem, ondanks dezen beweerde.n pe
nibëïén toestand zijner financiën, toch nog
steeds gelukt zich te bandhaven.
Arnan Oellah. met betrekking tot wien
de telegrammen al gerulmen tijd geleden
aankondigden, dat bij volijverig een tegen
offensief organiseerde en wel binnen zeer
korten tijd zegevierend Kaboel zou binnen
trekken, zit nog altijd in Kandahar. Het
gaat hem dus blijkbaar nog niet al te zeer
voor den wind.
Maar moge het al moeilijk zijn zich van
uJt de verte een denkbeeld te vormen van
de sterkte der elkaar bestrijdende partijen
ie Afghanistan, nochtans krijgt men den
indruk, dat de rust en orde er nog geens
zins zijn teruggekeerd. Dit zou ook zijn op
te maken uit bet feit. dat de legaties der
buitenlandsche mogendheden, die reed6 een
dag of wat geleden daartoe aanstalten
maakten, Kaboel hebben verlaten, daartoe
in. staat gesteld door de Engelsche vlieg
machines, die zulke uitstekende diensten
hebben bewezen bij de evacuaties naar
Britsch-Indië. Alleen de Turksche, Perzi
sche en Russische vertegenwoordigers schij
nen in de Afghaansche hoofdstad te zijn
gebleven.
Inzonderheid trekt het de aandacht, dat
6jr 1 Tancis Humphreys, benevens de an
dere loden van het Engelsche legatieperso-
ceel, per vliegtuig van Kaboel naar Pesja-
war zijn vertrokken. Dit vertrek is vooral
van belang, omdat de Engelsche» er meer
malen van ziln beschuldigd Habib Oellah te
steunep, omdat diens tegenstander Arnan
Oellah zich pro-boIsjewi9tisch oriënteerde
^Ziet ge* n» wel", aldt>s wordt van BhgeT-
sche zijde betoogd, ..dat wij ons onpartijdig
gedragen? Wanneer wij het wel meenden
met Habib Oellah. zóuden Wij er wel voor
hébben gezorgd, dat hij geen geldgebrek
had elk geval versterkt het vertrek der
Engelschen de opvatting, dat Engeland niet
of niet meer zich mengt in de nationale
aangelegenheden van Afghanistan en alles
wil doen om diplomatieke verwikkelingen
met haar onafzienbare gevolgen te voorko
men: vandaar de terugtrekking van de le
gatie, „dezen gevaarlijken en op het oogen-
bük nutteloozen voorpost".
Waarom hei doodelijk sckoi
werd gelost
Te Stettin is Maandagmorgen voor de
rechtbank de nieuwe behandeling van bet
veemgerichtsproces-Heines bégonnen. De
belangstelling van het publiek was zeer
groot en de politie moest streng optre-
ffea. De beklaagden zijn: luitenant Heines
eo zes zijner vrienden, die vroeger lid
van de organisatie-Rossbacb waren en de
vroegere administrateur Bergfeld. wegens
den in Juli 1924 bij het landgoed Liebenow
in Midden-Pommeren gepleegden veemge-
richtsmoord op hun medelid Schmidt.
Bij de eerste behandeling van deze zaak
werd Heines wegens manslag tot 15 jaar
Hchtbuis veroordeeld, Ottow tot 4 jaar en
Frabe! tot 3 jaar tuchthuisstraf. De overl
ge beklaagden werden destijds vrijgespro
ken.
Wegens een fout in de procedure heeft
het rijksgerecht een nieuwe behandeling
gelast
Bij de behandeling van bet veernge
riebtsmoord heeft Heines erkend hot doo-
delijke schot te hebben gelost Schmidt bad
n.l. verraad gepleegd, doordien hij, tot de
communisien overgeloopen, dezen eeD wa
pendepót dat in een bosch bij het land
goed Liebenow in Midden-Pommeren was
verborgen, bad verraden. Heines had des
wege Schmidt laten aanhouden en bracht
hem met een escorte naar Greifenhage,
waar hij zou worden opgesloten Toen
Schmidt onderweg een poging deed om te
ontvluchten, heeft bekl. hem neergescho
ten.
HIJ ontkende met nadruk, dat Schmidt
op wreedaardige wijze zou zijn vermoord
STEMRECHT VOOR INLANDERS.
Geen vertegenwoordiging der
zwarten is Zcld-Afrika.
In buitengewone zitting hebben de Ka
mere var» het Zuid Afrlkaansche parlement
gisterochtend in derde lezing met 75 tegen
6y 9temmen het door de regeering Ingediend
wetsontwerp aangenomen Inzake do ver
tegenwoordiging der -inlanders ie het parle
ment
Het ontwerp wil de inlanders in het parle
ment doen vertegenwoordigen door een
klein aantal verkozen Europeanen.
Daar echter de tweederden-meerderheid,
die voor een dergelijke wijziging van het
kiessysteem noodig is, niet is behaald,
wordt het wetsontwerp ondanks zijn aan
neming geen wet
Nadat over het wetsontwerp gestemd was,
zeide minister Hertzog, dat. aangezien de
wet omtrent de rechten van kleurlingen ten
nauwste samenhangt met de wet op de ver
tegenwoordiging van inlanders, hij de be
handeling van eerstgenoemde wet niet ver
der zal doen voortzetten.
Een plaatsje volkomen
verwoest
Het 700 inwoners tellende plaatsje Dun
can in den staat Mississippi is volgens be
richten uit Clarksdale door een tornado to
taal verwoest Tien personen zijn gedood
en 35 gewond.
N e w-Y o r k. 2(5 Febr. (H.N.). Men vreest,
dat het aantal slachtoffers van den wer
velstorm in Mississippi en Texas gróoter
zal blijken dan de aanvankelijke berichten
hebben gemeld. De telefonische en telegrafi
sche verbindingen met het geteisterde ge
bied zijn verstoord, zcodat voorloopig geen
nadere berichten te verkrijgen 2ijn. Hulp
maatregelen voor het geteisterde gebied
worden reeds getroffen. Er worden evenals
gewoonlijk bij dergelijke gebeurtenissen
weer merkwaardige bijzonderheden gemeld.
Zoo werd bij het plaatsje Duncan een boer
met bed en al door den storm opgenomen
en over zijn boerderij geslingerd, zonder
dat hij letsel bekwam. Fan petroleumtank
werd als papier ingedrukt, waardoor in den
omtrek een regen van petroleum werd ver
oorzaakt.
DE JONGSTE OPSTAND IN SPANJE.
Buitenlandsche bladen geconliskeertL
De Spaansche overheden namén 23 Fe
bruari alle buitenlandsche bladen, evenals
de te Gllbraltar verschijnende dagbladen in
beslag, daar zij berichten bevatten, betrek
king hebbende op den jongsten opstand in
Spanje.
'S KONINGS TOESTAND.
Do eerste regeeringsdaad sinds
zijn ziekte.
De Engelsche koning heeft gisteren een
door hem zelf onderteekend telegram aan
sir Samuel Hoare, den minister voor lucht
vaart, gezonden, waarin nij dezen als hoofd
der luchtmacht gelukwenscht met de be
vrijding van 300 burgers uit Kaboel door
mannen van de Engelsche luchtmacht, zon
der een ongeval en ondanks den gevaarlij
ken toestand van de landingsterreinen. Dit
is de eerste persoonlijke regeeringadaad, die
de koning 6inds het begin zijner ziekte
weer heeft verricht. !n zijn antwoord
wenscht sir Samuel den koning geluk mei
zijn voorloopig herstel en zegt, dat het vlie
gercorps trotsch is deze daden van mensch-
lievenöheid te hebben kunnen verrichten.
Vijf en zestig woningen
verwoest
Gisteren had In een dorp bij Bilbeis
(Egypte) een ernstige brand plaats. Vijf-en-
zestig huizen werden vernield. Een vrouw
kwam in de vlammen om, verscheidene an
dere werden gewond.
De Berlijnsche politie slaat een
goeden slag
Berlijn, 2 6 Febr. (H. N.) De Berlijn-
sche politie heeft vandaag een Poolsche in
brekersbende ingerekend, die zij reeds in
October van 1928 had gepakt en over de
gr$ns gezet- Het was ter -kennis van de
politie gekomen, dat de bende weer naar
Berlijn was teruggekeerd. Vandaag gelukte
het thans dé hoofdman van .de bende en
later nog vier medeplichtigen aan te hou
den. De hoofdman werd in een woning in
l6tlandstrasse gevonden, waar hij zich
slechts in eo» hemd gekleed onder een sofa
had verstopt. Bij de huiszoeking werden
voor een waarde van 13.000 mark aan stof
fen gevonden, die onlangs bij. een inbraak
in een confectiezaak waren 'gestolen. Ver
der kwamen een aantal voorwerpen van
waarde voor den dag, die reeds aan de
rechtmatige eigenaren zijn tèruggegeven.
Voorts werden nog 18 lommerdbriefjes ge
vonden. Een' groot deel van 'de Inbraken,
die de laatste maanden te Berlijn zijn ge
pleegd, moet waarschijnlijk óp rekening van
de bsnde worden gesteld.
De slaci Mississippi hel zwaarst
getroffen. Veertig dooden en
honderd gewonden
Londen, 26 F e b r.' (H. N.)., Volgens na
dere berichten uit New-York zijn bij de
wervelstorm in het zuiden van de Vereenig-
de Staten ruim 40 personen om bet leven
gekomen. Het aantal gewonden is nog niet
bekend, maar moet zeer hoog zijn. Het
meest beeft de staat Mississippi geleden.
Verplegerstreinen en troepen zijn naar het
geteisterde gebied onderweg. Ook in de sta
ten Texas, Louisiana cn Tennessee heeft de
storm ernstige verwoestingen aangericht.
Uit Memphis wordt gemeld, dat in den
staat Mississippi tot nu toe 33 lijken ge
borgen zijn. Zeven personen worden nog
vermist
Het aantal gewonden in dit district be
draagt alleen reeds ruim 100. De schade in
dit gebied wordt op meer dan 1 rnillioén
dollar geraamd. Het geteisterde gebied
wordt ook door groote overstroomingen be
dreigd.
FAYOLLE MELDT ZICH AAN.
Parijs, 26 Febr. ill. N.) De bankier
Fayolle, die met achterlating van een pas
sief van drie millioen francs was gevlucht,
heeft zich bij de politie aangemeld.
CHARLIE CHAPLIN ERNSTIG ZIEK.
Londen, 2 6 Febr. (H. N.) Charlie
Lhapün is volgens een bericht uit Los An
geles ernstig ziek geworden ten gevolge van
vleeschvergiftiging. Tijdens een repetitie
werd hij plotseling ongesteld. De geriees-
heeren verklaren, dat zijn toestand welis
waar ernstig is, doch dat er kans-op her
stel bestaat.
KARDINAAL VICO.t
Te Rome is gisterep overleden kardinaal
Vico. De Paus heeft in eigen persoon een
mis voor hem opgedragen.
REDACTEUR VAN DE HUM A NI TÉ TOT
GEVANGENISSTRAF VEROORDEELD.
Wegens ophitsing.
Pari].s, 2 6 Febr. (H. N.) Vanavond is
een redacteur van de Humanité in de buurt
van zIJd woning in hechtenis genomen. De
rechtbank had hem wegens ophitsing van
sold eten en ongehoorzaamheid tot zes
maanden gevangenisstraf veroordeeld.
BANDIETISME IN SJANTOENG.
Hoovers plunderen steden in de
provincie»
Londen, 26 Febr. 'H. N.) Volgens een
bericht uit Peking zijn in de provincie
Sjantoeng zes steden door rooversbenden
geheel uitgeroofd en verwoest
ERNSTIGE KOLENNOOD.
Sluiting van scholen.
Görlitz, 26 Febr. (H. N.) Het gebrek
aan kolen en cokes is ten gevolge van de
voortdurende koude te Görlitz zoo groot ge
worden, dat bet gemeentebestuur zich ge
dwongen heeft gevoeld ingrijpende maatre
gelen te nemen. Nadat in het midden van
de maand verschillende scholen reeds tij
delijk gesloten waren, is thans besloten alle
scholen van Woensdag af voor onbepaalden
tijd te sluiten, benevens verschillende open
bare gebouwen en alle gymnastieklokalen
Het gemeentebestuur heeft zich tot den
rljkskolsncommissaris gewend met het ver
zoek maatregelen te treffen, dat d? stad
zoo spoedig mogelijk kolen uit Opper-Silezié
zal kunnen betrekken.
HET STREVEN VAN STAHLHELM.
Twee leiders bij Hindenburg.
Berlijn, 2 6 Febr. (V. D.) Officieel
wordt medegedeeld, dat rijkspresident von
Hindenburg, in verband mei de verwijten,
welke de minister-president van Pruisen,
dr. Braun, don Stahlftelrn-bond in den Prui
sische» landdag had gedaan,- gisteren de
beide leiders van de Stah'helm, Franz
Seldte en den voormaligen hoofdofficier
Düsterberg, heeft ontvangen. Desgevraagd
verklaarden zij, dat de bedoelingen van de
Stahlhehh steeds vervalscht zijn geworden.
Welisv aar voert de Stahlhelm oppositie te
gen het huidige parlementaire stelsel en de
wijze, waarop dat gehandnaafd wordt, maar
de Stahlhelm wenscht haar doel slechts
langs loyalen weg te bereiken. In het arti
kei in het „Stahlhelra'-orgasn ter gelegen
heid van den zevigsten verjaardag van den
keizer wordt slechts gewezen op de per
soonlijke trouw van de oud-strjjders aan
hun oppersten veldheer, maar daarmee
wordt geen afbreuk gedaan aan den eed,
waarmee de ambtenaren zich aan de hui
dige regeering hebben verbonden. Integen
deel streeft de Stahlhelm ernaar, dat haar
leden, die in openbaren dienst zijn, een
voorbeeldige plichtsgetrouwheid aan den
dag leggen. De rijkepresident verklaarde,
dat hij met genoegen van deze verklaring
kennis nam en dat hij, als oud eere-lid van
de Stahlhelm, geen andere houding ver
wacht had.
De dader vrijgelaten
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld,
dat het proces tegen den Albaneeschen
staatsburger Vuciterna, dié op 30 Nov. 1928
in de zaai der juryrechtbank te Praag zijn
landgenoot Alcobiad Bebi, den moordenaar
van den Albaneeschen gezant Zena Beg,
doodschoot en den Italiaanschen journalist
Belvecchio zwaar kwetste, op voorstel van
het O.M. Is gestaakt en Vuciterna uit de
hechtenis ontslagen, daar ds medische des
kundigen hebben verklaard, dat hij de daad
in ernstige zinsverbijstering heeft gepleegd.
Vuciterna,is wegens overtreding der wet op
het dragen van wapenen ter beschikking
der politie gesteld en zal later uit het land
worden gezet.
E
HET WEER VAN MORGEN.
Hoogste barometerstand: 771.6 te
Kinn.
Laagste baronietorstand: 752.4 te
Rennes.
Venvachting tot den avond van
28 Februari:
Krachtige tot matige O. tot N. O
wind, licht tot half bewolkt, weinig
sneeuw, strenge tot matige vorst in
het N., In het Z. matige tot lichte
vorst.
STRIJD IN CHINA.
Successen wan Tsjang Tsoeng
Tsjang?
Peking, 25 Febr. (V. D.) Volgen de
laatste berichten uit Sjantoeng hebben de
troepen van Tsjang Tsoeng Tsjang de stad
Tsingtau bezet en de aldaar aanwezige
resteerënde troepen der Nanking-regeering
ton getale van 8000 man ontwapend. Verder
vielen hem verscheidene machinegeweren
en veel munitie in handén. Twee Chinee-
8che kanonneerbooten zijn naar zijn kamp
overgegaan. Tijdens hét bombardement op
Tsjifoe van gisteren zijn twee voorsteden
geheel verwoest.
DE FRANSCHE KAMER EN DE
RATIFICATIE VAN HET KELLOGG-PACT.
Hulde aan Briand gebracht
Par ij s, 26Febr. (H.N.) De Kamer heeft
vanmiddag over het wetsontwerp tot rati
ficatie van het Kellogg-pact beraadslaagd.
De radicale afgevaardigde Cot bracht als
rapporteur hulde aan Briand, zonder wiens
boodschap aan het Amerikaansche volk,
het pact niet tot stand zou zijn gekomen.
De communist Cac'nin bestreed het wets
ontwerp scherp en noemde het pact een
coulisse, waarachter de oorloc wordt voor
bereid. De beraadslagingen zullen Donder
dag worden voortgezet.
INCIDENTEN AAN DE POOLSCH-
LITAUSCHE GRENS.
Warschau, 2 6 Febr. (V. D.) Aan de
Poolsch-Lifcausche grens is het wederom tot
een botsing gekomen tusschen een Poolsche
patrouille en tien gewapende Litaïiers,
waarbij één Litauer gedood werd.
Uit Wilna wordt verder gemeld, dat In
den nacht van Zondag op Maandag een
Poolsche grens-patrouille in den sneeuw
storm verdwaald zou zijn en op Litausch
gebied is terecht gekomen. De Poolsche sol
daten zijn door de Litausche grenswacht
gearresteerd en naar de gevangenis over
gebracht.
AMERIKAANSCH KANAAL DOOR
NICARAGUA
Londen, 26 Febr. (H. N.) De Ameri
kaansche senaat heeft gisteren beraad
slaagd over het plan voor bet graven van
een nieuw kanaal door Nicaragua. De mid
delen voor het doen van opmetingen zijn
toegestaan. Verder fs de president der Ver-
eenigde Staten gemachtigd, niet-bindende
onderhandelingen met de regeering van Ni
caragua te voeren. Een andere motie ver
langt, dat een onderzoek zal worden inge
steld, of het Panamakanaai verbreed kan
worden.
HET FRANSCHE KABINET.
Wil Poincaré tot reorganisatie
overgaan?
P a r y s, 26 Febr. (K. N.) Volgens een
rinksch burgerlijk blad overweegt Poincaré
een reorganisatie van een kabinet in ver
band met de onderhandelingen over de
Duitsche schadevergoeding cn de intergeal-
üeerde schulden. Volgens dit blad zal Poin
caré waarschijnlijk in den loop van de vol
gende week in de Kamer verklaren, dat hij
voor deze onderhandelingen eer» vaste meer
derheid noodig heeft, zoodat hij niet voort
durend op de oppositie van de radicale
partij moet stuiten. In verband hiermede
zou Poincaré zijn kabinet zoo wijzigen, dat
het de instemming van de radicale partij of
tenminste de meerderheid dezer partij zal
winnen.
Bij!egging van internationale conflicten
door arbitrage
Brussel, 2 6 Febr. (H.N.) Minister Hy-
mans heeft ln de Kamer een wetsontwerp
Ingediend om toe te treden tot een alge
meen pact voor de bijlegging van interna
tionale conflicten door arbitrage, juridische
vonnissen on scheidsrechterlijke uitspraken.
Dit pact bedoelt een aanvulling van hot
Kellogg-pact te zijn en berust hoofdzake
lijk op de debatten in den Volkcnhonds-
raad over het vraagstuk der veiligheid en
der beperking van de bewapening.
VLIEGONGELUK.
Twee zwaar gewonden.
Parijs, 2 6 Febr. (H. N.) In het depar
tement Isóre Is een militair vliegtuig tegen
een draad van een hoogspanningsleiding
terechtgekomen en neergestort. De twee
inzittenden werden ernstig gewond.
HET SEPARATISME IN BRETAGNE.
Een Fransche ministerraad.
P a r y s, 2 6 Febr. (H. N.) De Fran sche
ministerraad beeft zich bezig gehouden
met de vraag, welke maatregelen genomen
kunnen worden tot onderdrukking van de
separatistische beweging in Bretagne.
HET NOORDPOOL-DRAMA.
Voordrachten over den tocht
▼an de Krassin.
Moskou, 26 Febr. (V. D.) Professor
Sarnoilovitsj en de vlieger Tsjoechonofski,
die beiden hebben deelgenomen aan de expe
ditie van den sovjet-ij9breker Krassin ter
redding van de Italia-bemnnning, zUn op
den terugweg van Italië in Zwitserland aan
gekomen, waar zy te Bern met veel succes
een voordracht hebben gehouden over hun
tocht Ook in andere Zwitsersche steden
zullen zy voordracht daarover houden,
MILITAIRE SAMENWERKING
TUSSCHEN POLEN EN ROEMENIË,
Moskou, 26 Febr. (V. D.) Volgens be
richten uit de Roemeensche pers zullen
tijdens het verbiyf van den Roemeenschen
minister van buitenlandsche zaken Miro-
nescoe te Warschau de vragen besproken
worden betreffende militaire samenwerking
tusschen Polen cn Roemenië.
HET PANTSERKRUISERGESCHRIFT.
Twee moties van wantrouwen
der communistische Rijksdag-
fractie.
Berlijn 26 Fe br. (V.D.) In den rijks
dag kwam heden een communistische in
terpellatie in behandeling aangaande het
pantserkruisergeschrift van den ryksweer-
minister. Rijkskanselier Müller verklaar
de, dat het geschrift, slechts van informa-
torischen aard was en niet yoor publicatie
bestemd. Overigens wordt er nergens in
aggressieven zin over eenlg land gespro-
ken. Hy vestigde voorts de aandacht op
het feit, dat de bouw der pantserkruiser
6lechts voorzag in de behoefte aan ver
nieuwing en vervanging van bestaand ma
teriaal.
Hierop heeft de communistische rijks
dagfractie twee moties van wantrouwen
Ingediend, één tegen het geheele kabinet
één tegen den rljksweerminister.
DE WINTER IN SCANDINAVIA
La getemperatnr-n.
Beriyn, 26 Febr. (V.D.) Naar uit Ko
penhagen gemeld wordt, wordt de ijstoe
stand in de Deensch ewateren ten gevolge
van steeds toenemende koude steeds erger.
Alleen reeds in het vaarwater tusschen
Suid-Seeland en Falsterbo zitten ongeveer
35 schepen in het Ijs vast In Kopenhagen
vroor het in den afgeloopen nacht 15 gra
den. Uit de Noorsche streek Norbotten
worden temperaturen gemeld tot 51 graden
onder nul toe. In _htt Zweedsche kustge
bied vriest het 30 tot 35 graden onder nul.
De ijsmoeiiykheden hebben reeds pevo»rd
tot een vermindering van den Deenschett
uitvoer. -