L. J. Luycx Zn.
ZIJDEN SJAALS
en VOSSEN.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Sc. Scliooleman
Bel dan op No. 42
HET GEHEIME VERDRAG
IN DE BELGISCHE KAMER
KALME ATMOSFEER
Verklaringen van Hijmans
ALS HET V'ALSCH IS..
Een juiste vraag
EEN CONFLICT BIJ „DE
NEDERLANDER"
HIJMANS SPREEKT
Een stap bij onze
re eering?
In verbano met het hoofd
artikel van gisteren
Incasseert
op binnen en
Buitenland
Electriciteit op e'k gebied
Hebt U een
Taxi of Auto noodig?
Hutnorhoekje
„Door misdadigers in
elkaar gezet"
Brussel, 26 Febr. (V.D) lledcnnild
dag 2 uur werd de Belgische Kamerzitting
geopend in aanwezigheid van slechts en
kele leien en de ministers Jaspar, Hymens.
Lippens. Jonson, Vauthier en Carnoy. De
publieke tribune Is normaal bezet, doch
die der diplomaten Is ledig. In een kalme
atmosfeer verklaart Hvmans. na het reeds
gegeven officieel© démenti herhaald te heb
ben. en mededeeling te hebben gedaan van
bet bezoek, hem vanmorgen door den Ne
derlandsrhen gezant gebracht, dat men
hier voor een vervalsching staat, welke be
oogt de goede verstandhouding tusschen de
volkeren te vergiftigen. In naam der loyau
teit, vervolgde Hymans, protesteer ik tegen
een dergelijke handelwijze (applaus) De on
derhavige publicatie is niet anders dan een
samenweefsel van verdichtsels, door misda
digers in elkaar gezet en door een Neder
landsch dagblad voetstoots geaccepteerd
Wij moeten hier gelooven aan een syste
matische campagne tegen België. Hymans
spreekt ten slotte de hoop uit, dat de Ne
derlandsche regeering met de Belgische zal
willen samenwerken om klaarheid in dezp
aangelegenheid te brengen en dat het ge
zond verstand van het Belgische volk dp
lasterlijke aantijgingen van zich zal wij
zen (instemming van alle banken, inel uit
zondering van de fronters en de communis
ten) Hierna kwam de interpellant Vos, van
de frontpartij, aan het woord om ecnigszins
heftig te verklaren, dat het démenti ontoe
reikend is en het gevaar oplevert voor de
neutraliteit van België en dit land tot vazal
van Frankrijk dreigt te maken Over de
echtheid van het document kan spreker
zich op dit moment nog niet uitlaten (ge
lach), dach de verdenking in Holland zal
bezwaarlijk kunnen worden weggenomen.
Na verschillende Interrupties wijst de heer
V03 er )p, dat ook bij de verstandig den
kende Nederlanders ernstige vermoedens
zijn gerezen. De Belgische regeering zal
duidelijk haar politiek moeten uiteen zet
ten. Wij wenschen een duidelijke verkla
ring van Hymans. dat België nooit anders
dan goede bedoelingen tegenover Neder
land heeft gehad.
Vervolgens verklaarde oud-minister Van-
dervelde, dat hij zich geheel kon vereeni-
gen met het démenti der regeering. Hij
gaat voort: „Het accoord is van zuiver de-
fensievcn aard. Ik heb geen zitting meer in
de regeering, maar heb mijn vaderland lief
en protesteer daarom mede tegen de leuge
naars en lasteraars, die het vredeswerk
ondermijnen (applaus van alle banken). Hij
wees er verder op, dat ook de mededeelin-
gen t.o.v. Spanje en Italië niet anders dan
ongerijmd kunnen zijn. Spreker begreep
niet. hoe men van hem zou kunnen ver
wachten, dat hij niet alleen een oorlog met
Duitschland, maar ook met Nederland,
Spanje en Italië heeft helpen voorbereiden
De tweede inter
pellant Van Cauwe-
laert zegt, dat het
Fransch-Belgisch
verdrag na het Lo-
carno-pact zijn be-
teekenis heeft ver
loren Ook is hij
overtuigd van de on
echtheid van het
stuk. bovendien ge
publiceerd in een
tweederangs dagblad
van anti-Belgische
gezindheid. Tenslot
te vroeg Van Cau-
Van Cauwelaert. welaert om ecrl ge
meenschappelijk door de regeeringen van
Wat beteekent dan de versterking der
spoorlijn AntwerpenEsschen
De Haagsche Courant schrijft:
Wanneer, zooals de Belgische minister
van Buitenlandsche Zaken verklaart, de
onthullingen omtrent het geheime verdrag
tusschen België en Frankrijk „absoluut
fantastisch" zijn: wanneer dit militair ver
drag „verondersteld" wordt genoemd; wan
neer er alzoo geen enkele onvriendelijk
heid laat staan: vijandelijkheid! jegens
ons land bedoeld is: welke beteekenis moet
dan worden gehecht aan de uitbreiding en
de versterking van de spoorlijn Antwer-
Esschen? Dit punt toch wordt met
name genoemd in de interpretatie van arti
kel 3, onder het hoofd „Spoorlijnen in aan
leg". Daar kan men bovendien ook lezen,
dat de lijn Antwerpen—Roermond tot Ha-
mont op vier sporen wordt gebracht.
En zooals ons gisteren op informatie uit
Rcozendaal werd bericht wij herhalen
hel nog eens met het oog op de belangrijk
heid van het feit is men met de uitbrei
ding cn versterking van den spoorweg Ant
werpen—Esschen reeds geruimen tijd aan
den gang, zoodat men inderdaad in den loop
van dit jaar er mede gereed kan zijn.
Indien nu die uitbreiding en versterking
v$n de bewuste spoorlijn alleen noodzake
lijk werd geacht met het oog op een sterk
toenemend personen en goederenvervoer
hoe komt deze clausule dan te staan in de
interpretatie van een geheim militair ver
drag' Ons dunkt, dat het niet te veel ge
vergd ia, om ten aanzien van deze vraag op
een categorisch antwoord van de zijde der
Belgische regeering aan te dringen.
Nederland, Frankrijk cn Engeland In te
stellen onderzoen, teneinde deze zaak vol
ledig openbaar te maken. Hierna hield de
communist Jacquemotte een vrij onsamen
hangende rede, waarin hij volledige publi
catie van het verdrag met Frankrijk eisch-
te. Zonder hoofdelijke stemming werd daar
na aangeno- m een motie, ingediend door
de heeren N.asson, Vandevijvere en Vander-
velde, waarbij de verklsrngcn der regee
ring door de Kamer worden goedgekeurd
en waarbij de Kamer zich aansluit bij het
protest der regeering tegen de verdachtma
kingen. Hiermede was het debat gesloten.
Luxemburg en h-t verdrag,
Luxemburg, 2 6 Febr. (HN.) Het
Luxemburgsche Tageblatt leidt uit artikel
2 van de Fransch Belgische overeenkomst
ai. dat Frankrijk, met toestemming van
België de bescherming van Luxemburg op
zich neemt en daaraan het recht ontleent
in Luxemburg versterkingen aan te leg
gen. Het blad protesteert daartegen cn ver
langt, dat de regeering met alio naburige
staten met inbegrip van Duitschland over
een nationaal statuut van Luxemburg zal
onderhandelen.
Onze gezant op de Quai d'Orsay.
Parijs 26 Febr. (H.N.) De Nederlaud-
sche gezant te Parijs heeft vanmiddag op
de Quai d'Orsay de zelfde démarche ge
daan als de gezant te Brussel vanmorgen
heeft gedaan Het ministerie antwoordde
met te verwijzen naar het gisteren uitge
geven démenti.
Nog oen Belgische persstem,
Brussel, 26 Febr. (V.D) De avond
bladen hebben rnet voldoening kennis ge
nomen van de regeerlngsverklaring.
De Libre Belgique veroordeelt streng
de houding van de Hollando-Flamingantls-
tlsche groepen te Utrecht, die de oorzaak
zijn der belachelijke publicatie.
der stuken onaangetast kan laten. Een in
terpretatie is geen overeenkomst en even
min kan als zoodanig het protcol eener bij
eenkomst van de staven beschouwd wor
den. Wat niet wegneemt, dat èn dn inter
pretatie èn het protocol opvattingen kun
nen huldigen, veronderstellingen kunnen
construeeren, mogelijkheden kunnen voor
zien. aanduidingen kunnen geven en pro
jecten kunnen voorbereiden of zelfs tot be
gin van uitvoering brengen, welke als te
gen Nederland gericht of in ieder geval als
voor Nederland verre van vriendschappe
lijk kunnen worden aangemerkt.
De tegenspraken nemen de vrees, dat
zulks inderdaad het geval is. niet weg. En
toch is dit volstrekt noodig vricr het her
stel van het geschokte vertrouwen.
Een nieuw artikel van
Nederlander.
de
Hij noemt he' een volkomen
verzonnen stuk
Uit Brussel wordt gemeld:
In de Maanlag-
namiddag onder
voorzitterschap van
minister presi lent
Jaspar gehouden
wekelijkscht- bijeen
komst der regeering
heeft de minimier
van buitenlandsche
zaken Hijmans aan
de andere leden van
het kabinet Jaspar
mededeeling ged ian
van hpt door zijn
departement aan de
pers verstrekte com-
HIJMANS. muniqué inzake de
publicatie door het Utrechtsch Dagblad
van een valschen tekst van h'.t Fransch-
Belgisch militair accoord De beweringen
van het Nederlandsche blad, zeide hij, zijn
geheel uit de lucht gegrepen en de zg.
lekst is niets anders dan een volkomen
verzonnen stuk.
Verzekerd wordt In officieuze kringen 1
■Jat de Belgische regeering in verband mpt
deze kwestie ook nog tot het dopn van een
stap bij de Nederlandsche regeering is be
sloten.
De Brusselsche Boir verneemt ook nog
uit Parijs dat de Fransehe regeering even- I
eens *t door het Utrechtsch Dagblad gepu
bliceerde document als valsch beschouwt.
Wil man het gewekte wantroa-
wan wegnemen, dan zal op var-
schillende punten klaren wiin
moeien worden geschonken.
De Telegraaf schrijft:
Zooals te venvachten was, is te Brussel
te Parijs en te Londen de echthud ont
kend van de teksten, gepubliceerd naar
aanleiding van het militaire verd-'ag tus
schen Frankrijk en België. Terwijl van Kn-
gelsche zijde wordt verklaard, dat te be-
voegder plaatse niets bekend is van een
militaire overeenkomst, di? in 1927 tus
schen Engeland en België gesloten ou zijn,
zeggen Parijs en en Brussel, dat de in on
ze pers opgenomen documenten als ver-
valschingen moeten worden beschouwd.
De bewoordingen, waarin deze tegenspra
ken zijn vervat, zijn echter met geschikt'
de hier te lande gewekte bezorgdheid weg.
te nemen.
Vooreerst blijft de overeenkomst van 1920
geheim. Er wordt slechts gecosntateerd,
dat haar bestaan destijds aar» het Bureau
van den Volkenbond is medegedeeld.
Ten tweede wordt verklaard, dat de mi
litaire uitvoeringsbepalingen uit den aard
der zaak als geheim moeten worden be
schouwd
Het Franschp démenti gaat nog iets ver
der en ontkent, dat sedeu 1020 de twee
regeeringen of de twee generale staven
eenige militaire overeenkomst hebben on
derteekend.
Men gevoelt wel, dat dit laatste formeel
juist kan zijn en nochtans de authenticiteit
In een tweede artikel beschouwt D e
Nederlander den inhoud van het
gepubliceerde verdrag, en deelt mede. -Jat
des te sterker is geworden haar overtui
ging, dat dn Nederlanders, die het dusge
naamde afschrift in handen kregen, meer
nut zouden hebben gesticht met van hun
bezit mededeeling te doen aan de Neder
landsche regeering, dan door don inhoud
der „toevallig verkregen" stukken aan Jan
en Alleman in binnen en buitenland voor
te leggen.
Juiste lezing der gepubliceerde stukken,
gelijk deze voorkomen op de eerste blad
zijde van De Nederlander van gisteren,
zegt den lezer, dat „het verdrag van 1920"
zeker niet vredelievend is en in strijd komt
mei den geest van Gcnève en Locarno.
Maar de daad van het verdrag kan geïn
spireerd z(Jn enkel door vrees voor agressie
van Duitsche zijde, een vrees, die twee ja
ren na don wapenstilstand de geesten in
Frankrijk en België nog krachtig be-
beerschte. Het verdrag bevat ook niets
dreigends tegen Nederland
De interpretatie van de Generale Staven,
van 1927. is. zoo het stuk echt mocht blij
ken, schaamteloos oorlogzuchtig en beslist
gevaarlijk voor Nederland Echter, zelfs
bespiegelingen van oorlogzuchtige gene
raals zijn nog geen regeeringsbesluiten.
Geheel anders staat het met de dus
genaamde interpretatie van 1927.
Als vermoedelijk onmiddellijke tegen
standers van België worden daar ge
noemd Duitschland en Nederland. De
vermoedelijk onmiddellijke tegenstan
ders vno Frankrijk zouden zijn Duitsch
land, Italië en wellicht Spanje. Bij een
conflict his*rhen Nederland en België
zou België kunnen rekenen op don
steun van twee Fransehe legercorp
sen
Inderdaad geniepig en oorlogzoekend
is de gegeven uitlegging van het woord
„agressie". De weigering van Neder
land zich ten opzichte der waterwegen
te schikken naar de met-gerechtvaar*
digdo eischeri van Bplgië wordt in het
stuk genoemd „een onvriendelijke daad,
die zelfs als agressief zou kunnen wor
den beschouwd".
De geest, die deze boosheid uitdacht,
hij 7.ij dan generaal, landverrader of
vervalscher. moet wel van zeer bizon-
dere mentaliteit zijn.
Ten slotte worden vermeld strategi
sche projecten, waarbij Nederlands
souvereiniteit wordt genegeerd cn zijn
gebied wordt beschouwd als publiek
domein. Ook dit gedeelte draagt het
duidelijk kenmerk van den onzet. de
verhouding tusschen Nederland en Bel
gië voor goed te bederven.
De conclusie van de Nederlander is
drieërlei:
Het is noodzakelijk, dat de Nederland
sche regeering zich vergewisse bij de re
geeringen van Frankrijk en van België of
de gepubliceerde stukken overeenstemmen
met de werkelijkheid en, zoo Ja, in hoe
verre de beide genoemde regeeriugen in
stemmen met de interpretatie van het jaar
2927, van bare generale staven
Zoolang omtrent de gezindheid der Bel
gische regeering ten opzichte der eerbie
diging van do integriteit van ons grond
gebied twijfel mocht bestaan, zou van voort
zetting der vriendschappelijke onderhande
lingen bezwaarlijk sprake kunnen zijn.
Er ligt in de publicatie van de als
authentiek aangegeven interpretatie een©
benndeeling van den geest van vriendschap
en vertrouwen, welke gee^t van vriend
schap cn vertrouwen, welke geest juist zoo
zper noodig is bij het verkeer tusschen de
twee kleine nabuurstaten: Nederland en
België
En wij blijven betreuren, dat zoodanige
publicatie plaats had, in plaats dat de he-
ziMers van het stuk ëerst de Nederlandsche
receering in slaat stelden zich van zijne
echtheid of valschheid te vergewissen.
Uit Berlijn seint men ons:
Van welingelichte zijde wordt medege
deeld, dat do Engelsche ambassade te Ber
lijn een 'erKia-ing heeft gegeven, waarin
gezeg I wmdl. dal in 1927 geen Belgisch
Fnge'sch* overeenkomst is tot stand geko
men. Evenmin hebben besprekingen tus
schen de generale staven plaats gehad.
Men seint ons uit Brussel:
De Nederlandsche gezant te Brussel heeft
heden een onderhouo gehad mei den Belgi-
schen minister van buitenlandsche zaken
Hijmans. Naar verluidt heeft Hijmans aan
den Nederlandschen gezant ve klanrd dat
België zijn démenti ten opzichte van het
Fransch-Belgische verdrag handhaaft.
De oud-mini.sterJ.Th.de Visser ei
baron de Vos van Steenwijk be
danken iesp. als hoofdredacteur
en commissaris
Het Ch.-Historisch Dagblad „De Neder
land e r" bevate gister de volgende mede
deeling
„Gisteravond bevatte „de Nederlander"
een hoofdartikel, waarin over de publicatie
van het Fransch-Belgisch geheim militair
verdrg wordt gesproken.
In hoofdzaak richt de schrijver zich daar
in tegen dengene, die dit geheim verdrag
heeft weten machtig te worden en tegen hen
i die het hebben gepubliceerd. Ondergetee-
kenden zijn echter van oordeel, dat deze
laatsten veeleer den dank van ons volk
verdienen, nu zij voor het forum der open
bare meening datgene brachten, wat door
generale staven, wellicht ook tegenover ons
land, wera overeengekomen.
Zoozeer betreuren zij dan ook de onvader
landslievende houding tegenover deze man
non in tegenstelling met de geheele Neder
landsche pers aangenomen, dat zij daarvoor
de verantwoordelijkheid niet v enschen te
dragen en om die reden, de eerste als hoofd
redacteur, de tweede als commissaris, heb
ben besloten hun ontslag te nemen.
J. TH. DE VISSER.
BARON DE VOS VAN STEENWIJK
Hierbij teekent de heer J. R. Snoeck
Henkemans het volgende aan
Bovenstaande mededeeling van de heeren
De Visser en De Vos van Steenwijk werd
ontvangen nadat het hier volgend hoofd
artikel reeds was geschreven en gzet.
Hoe diep door ondergeteekende ook wordt
betreurd het besluit dezer belde mannen en
hun bepaald verlangen dit besluit heden en
in dezen vorm te publiceeren, zoo meent hij
toch, na ernstig beraad, dat dit hem geen
aanleiding mag geven een woord uit zijn
artikel van gisteren terug te nemen, noch
iets in zijn artikel van heden te veranderen.
Een gevoel van afgrijzen moet
ens volk vervullen.
De Li m burger Koerier schrijft o. a.
het volgende:
„Een gevoel van afgrijzen moei het
volk van Nederland vervullen bij het
lezen van hetgeen in het Utrechlsch
Dagblad over het tot dusver geheim
gehouden militair verdrag tusschen
België en Frankrijk onthuld wordt,"
En verder:
„België is van plan de integriteit van
den Nederlandschen staat op de meest
flagrante wijze te schenden.
Belgie is van plan ons Limburg te
bezetten, zooals Duitschland in 1914
België bezet heeft.
En België zal daarin worden ge
steund met al de macht waarover
Frankrijk beschikt.
Dat is nu de ware gedaante van sta
ten, die willen doorgaan voor de fun
damenteri van den Europeeschen vre
de!
Al de gruwzame voorspellingen van
zekere. Nederland gunstig gezinde zijde
over de grens blijken dus gegrond.
Alie vriendelijk schijnende verklarin
gen aan het adres van Nederland zul
len behandeld worden als het nog
steeds geldige verdrag van 1839. dat
aan België, ten gunste van Nederland,
de verplichte neutraliteit oplegt, na
melijk: als vodjes popier
LANGESTR. 49 - TEL. 190
MOOI: COLLECTIE
Van Perseyn»
straat 4.
Vraagt Demonstrrtie
\i t'ersevnstraat 19 Telet 423
Tot overmaat van ramp blijkt ook
nog uit „de interpretatie dor artikelen
van het Fransch Belgisch militair ver
drag', dat Nederland niet langer op
Engeland kan steunen.
De Franschgezinde politiek van
ChambeFlain vindt haar bekroning Jn
het loslaten van den Iraditioneele»
steun van Engeland aan Nederland.
Hetgeen overigens niet aan eenig ini
tiatief van Engelsche zijde kan zijn te
wijten, maar een gevolg moet zijn van
België s diplomatieke activiteit.
Met één slag is nu ook duidelijk ge
maakt, waarom tal van Belgische pro
fessoren, staatslieden en diplomaten
zich sinds jaren beijveren om in het
buitenland den indruk te verspreiden,
dat Nederland zich tegenover België
aan verdragschennis schuldig maakt.
De geweldenaar in het hart poogt zijn
aanstaand slachtoffer verdacht te ma
ken, ten einde later de schuldige han
den „in onschuld te wasschen".
Meer zullen wij op het oogenblik niet
over de onthulling van het Utrechtsch
Dagblad vertellen."
DIEFSTAL UIT EEN POSTKANTOOR,
Zaterdagmiddag is op het post- en tele
graafkantoor te Oldenzaal een gesloten
geldzakje met een inhoud van ƒ500 aan
zilvergeld, dat geplaatst was binnen de ga
zen afscheiding en tusschen de loketten,
met vernieling van gemelde afscheiding, ge
stolen. Van den dader nog geen spoor.
Be lit daar linke Zeg. o es tel dat fordje af kom met wu
Vracatauio"0 U-uudiw opuiiuui.