WIJNHANDEL J.A. SCKOTERMAN& Zn.
Gewas 1920 St. Emilion i 1.40 f 56.-
DE AMSTERDAM—RIJNVERBINDING
HET DEBAT IN DEN
AMSTERD. RAAD
Burgemeester deVlugt
op de bres!
UTR.STRAAT 17 Gevestigd 1878 TELEFOON 145
De ingediende motie met 2120
stemmen verworpen
heer Wentholt niet weten van een kanaal
door de Geldersche Vallei. Wanneer zoo de
feiten staan, mag men toch vragen: Wat is
er daarna gebeurd? Het is nog geen negen
maanden geleden, dat er nog tal van be
zwaren bestonden bij B. en W. tegen het
Vallei-plan. Spreker vindt den draai ont
stellend en hij heeft de nota met ont
stelling gelezen. Bovendien wordt het plan-
Wijk bij Duurstede nog verbeterd, zoodat
dit laatste plan zeker valt te verkiezen bo
ven het Vallei-plan. Spreker kan zich voor
stellen, dat het Gemeentebestuur van
aanvankelijk voor dit standpunt gesteld,
mits er voorwaarden werden vervuld. Aan
die voorwaarden is tegemoet gekomen.
Ook de ingenieur Köhler, die voorstander
is van Wijk bij Duurstede, heeft verklaard
dat het Vallei-kanaal een goed kanaal is.
Het is in het belang van onze haven, dat
er zoo spoedig mogelijk een Rijn-verbinding
komt.
Spreker komt thans tot de gemaakte op
merkingen. Hij verklaart dat de ingenieur
Kohier en ook de havenmeester verklaard
hebben, dat de IJ- en Eem-meren geen ge
vaar zullen opleveren voor een veilige
vaart. Op die uitspraak hebben B. en VV.
groole prijs gesteld. De minister heeft voorts
verklaard, dat het wetsontwerp zeer spoe
dig zijn kabinet zal verlaten. Wanneer
BIJZONDER AANBEVOLEN per flesoh per anker
Het debat over de verbinding met den
Boven-Rijn werd gistermiddag voortgezet
Door den heer Boekman (V.D.) werd
uiteengezet, dat de beslissing voor den
Raad zeer moeilijk is. Spreker herinnert
daarbij aan de keuze van de plaats van het
Centraal Station. Die keuze was verkeerd,
en nu staan we voor eenzelfde geval. De be
slissing die we nu gaan nemen bindt ook
vele nageslachten. Als we moeten uitstel
len om het beste te krijgen wat voor Am
sterdam noodig is, dan moet dat gebeuren.
Spreker oefent voorts ernstige kritiek op
de Regeering, die altijd ten gunste van ha
venkwesties Arasterdam op het tweede plan
stelt. Bovendien laat de Regeering Amster
dam steeds mee-betalen, wat met Rotter
dam nooit het geval is. Nu dringt de Re
geering dit kanaal door de Geldersche Val
lei aan Amsterdam op; een kanaal, dat Am
sterdam nooit beeft gewild. Voorts legt
spreker uit, dat men de Zuiderzeewerken
wil koppelen aan een kanaal. Spreker kan
niet inzien, dat de belangen van Amster
dam daarmee worden gediend. Komt dit
Vallei-kanaal tot stand, dan zitten we nog
altijd met een Merwede-kanaal opgescheept,
dat onvoldoende is en onvoldoende zal
b 1 ij v e n. Spreker zal niet de voordeelen
uiteenzetten van een kanaal naar Wijk bij
Duurstede. Dat is reeds door anderen uit
muntend gedaan. Echter wijst hij er wel
op, dat het riolen plan van Amsterdam,
wanneer het Vallei-plan tot stand komt,
geheel za! moeten worden veranderd, cd
imllioencn zal kosten Niet alleen moeten
de belangen van de hoofdstad gediend wo*"
den, maar die belangen mogen niet onde»*
den voet geloopen worden. Een kanaal naar
den Rijn is niet alleen een Amsteröamscb
belang, maar ook een nationaal be
lang. Het zou dus niet meer dan billijk
zijn, dat het geheel werd betaald uit 's Rijks
kas. Nu Amsterdam mee zal betalen, is het
ook billijk, dat meer met de belangen van
Amsterdam zal rekening worden gehouden
dan anders het geval is.
Wanneer we hier het voorstel van B. en
W. aannemen, om te besluiten tot een ka
naai door de Geldersche Vallei, dan meent
spreker, dat we het daarom nog niet k r ij
gen. Wanneer we dat besluit nemen, dan
zal de minister bevorderen binnen enkele
weken een voorstel in te dienen bij de Ka
mer. Dit noemt spreker een poover resul
taat. Ook oefent hij kritiek uit op de houding
van B. en W. Tot vóór een half jaar hadden
wij het heft in handen. Nadien zijn wij ver
slapt en hebben de leiding gegeven aan Den
Haag en enkele hoofdambtenaren. Het stuk,
waarop wij nu een besluit moeten nemen,
noemt spreker een smadelijk einde.
Wij moeten nu maar het hoofd in den
schoot leggen, staat er in dit stuk. Nu
staan we voor een novum, en wel het plan
van ir. Mussevt Spreker vindt dit plan
buitengewoon belangrijk. Hij
vraagt, of de stedelijke ingenieurs van
Amsterdam dit plan reeds hebben onder
zocht. Het is aan spreker niet bekend,
maar toch moet er heden een uitspraak
komen, en dan is volgens hem de oplossing,
dat een kanaal komt naar Wijk bij Duur
stede. Dat wordt niet uitgesproken door
bet voorstel van B. en W. te verwerpen.
Met de heeren v. d. Tempel, KI. de Vries,
Wibaut, Pothuis, Woudenberg en Baas
stelt spreker daarom een motie voor. lui
dende:
de Raad van oordeel,
dat de verbinding van 'Amsterdam
met den Boven-Rijn het meest gediend
wordt door den aanleg van een ka
naal, loopende van Amsterdam over
Utrecht en Wijk bij Duurstede naar
Tiel.
van oordeel, dat het tevens ook wen-
achelijk is. dat B. en W. hetzij zelf
standig, hetzij in overleg met de Re
geering of andere daarvoor in aanmer
king komende overheidsorganen de
beteekenis onderzoeken van het plan-
Mussert, om de sluis westelijk van
Utrecht in het ontworpen kanaal Am
sterdam—Wijk bij Duurstede te doen
vervallen,
gaat over tot de orde van den dag.
De heer Wibaut (S.D.) dringt hierna
aan op een onderzoek naar het plan-Mus-
sert. De ingediende motie doet een stellige
uitspraak tegenover het voorstel van B. en
W., en spreker meent dat het aannemen
van deze motie in het werkelijk belang van
Amsterdam is.
De heer Solkesz (Midd.) was aanvankelijk
geporteerd voor bet plan-Wijk bij Duurste
de. omdat er oorspronkelijk 9lechts sprake
was van Vreeswijk en Wijk bij Duurstede.
Nu echter het Vallei-plan op den voorgrond
i3 getreden, acht hij dit een geluk voor
Amsterdam. Spreker sluit zich verder aan
bij den heer Polak, met name wat deze
zoo goed heeft gezegd over dit Vallei-plan.
Spreker is ook de meening toegedaan, dat
de kosten van een rloleeringsplan met dit
kanaal niets hebben te maken, omdat bij de
demping van de Zuiderzee daarin toch ver
andering moet komen Spreker zal voor het
voorstel van B en W. siemmen.
De heer KI. de Vries (V.D.) zet uiteen,
dat men zich hoe langer hoe meer op zij
paden begeeft. Spreker gelooft, dat de Raad
altijd heeft gewild een kanaal over Wijk bij
Duurstede, en hij is van oordeel, dat de
Raad nog niet anders wil. Ook in Septem
ber *27 was de Kamer van Koophandel nog
van die meening. Zelfs in dien tijd wilde de
Utrecht gevraagd heeft aan Amsterdam:
stel nog even uw beslissing uit. Hij voelt j eventueel de minister mocht dralen, dan zal
daarvoor en meent, dat do minister het de opvolger van dezen minister toch niet
heeft te onderzoeken.
Spreker kan dan ook met het voorstel
van B. en W. niet meegaan-
De heer W ij n k o o p (com.) is van
meening, dat de Raad zich duidelijk heeft
uitgesproken voor Wijk bij Duurstede. Van
dit duidelijk uitgesproken standpunt zijn
B. en W. afgeweken. Voorts is spreker van
oordeel dat in dezen defensieplannen in
het geding zijn gekomen. Met plannen heb
ben wij hier niets te maken. De regeering
doet niets anders dan Amsterdam treite
ren. Er i9 geen enkel ernstig motief van
regeeringszijde opgegeven waarom men
daar plotseling is gedraaid. Verschillende
anderen zijn gedraaid, óók de burgemees
ter. Dit past den burgemeester niet, want
hij was gebonden aan het besluit van het
gemeentebestuur. Daardoor is het stand
punt van Amsterdam verzwakt. Eerst had
de burgomeester den Raad behooren te
raadplegen, vóór hij zijn houding wijzigde.
Spreker verklaart zich verder vóór het
plan-Wijk bij Duurstede en hij zal vóór de
ingediende motie stemmen. Aan het slot
zijner rede betoogt spreker, dat hier óók
belangen van kapitalistische groepen eon
rol spelen.
Hierna voerde het woord de heer De Mi
randa .80c. dem.) die begrijpen kan dat
B. en W. tot hun standpunt zijn gekomen.
Het Merwedekanaal blijft ter beschikking
en als tweede waterweg wenscht rnen het
kanaal door de Geldersche Vallei.
Het is het mooiste wat men wenschen kan
Bovendien heeft de minister toegezegd ver
betering van de sluis bij Vreeswijk, waar
van de kosten komen voor het Rijk. Ara-
dit besluit zoo maar naast zich neerleg
gen. Verschillende technici zijn het eens,
dat het Vallei-kanaal zeker in tien jaar ge
reed kan zijn.
Wat de rioleering van de stad betreft,
kan Spr. mededeelen, dat daar rekening
mee zal worden gehouden. Men zal in Zuid
en West niet den biologlschen weg inslaan.
In het aannemen van de voorgestelde motie
ziet Spr. allicht een uitstel van vier jaar.
Spr. waarschuwt daartegen. Spr. hoopt dat
het voorstel van B. en W. zal worden aan
genomen.
De vergadering wordt geschorst.
meren ««orden opgelost.
Avondvergadering.
Des avonds werd het debat over de ver
binding met den Boven-Rijn voortgezet
De burgemeester zeide zeer verwonderd
te zijn, dat reeds in eersten termijn is ge
zegd dat men zich niet kon vereenigen met
het voorstel van B. en VV. Dit is parlemen
tair niet juist.Men had het wederhoor moe
ten toepassen. Zelfs is een motie ingediend
Wanneer men bezwaar had tegen het Vallei
plan, dan ware het beter geweest in Juli
te verklaren: wij willen »geen Valleiplan.
Toen heeft men duidelijk gezegd dat men
zich met den minister moest verstaan over
het Valleiplan. Men had zich slechts uitge
sproken tusschen Vreeswijk en Wijk bij
Duurstede. Toen kwam naar voren het Val
leiplan, omdat de Zuiderzeewerken zoo snel
opschoten. Toen is het plan onder de loupb
genomen. Er waren bezwaren. Ze waren
bijvoorbeeld dat het geheel voltooid moest
sterdam zal daarvan de vruchten plukken, j zUn eer kon worden gebruikt. Ook de
Nu heeft spreker steeds gehoord dat beide j kosten waren te groot. Het bleek dat de
kanalen goed zijn. j tijdsduur voor het graven niet moet worden
Spreker kan zich geen betere oplossing geschat op 15 jaar, m3ar op 10 jaar. Het
wenschen en zal dan óók stemmen vóór j bleek voorts dat het beter was de Rijnvaart
het voorstel van B. en W. en de Binnenvaart te splitsen in Amster-
n. D mv\ dani dan, in Utrecht.. De raming van de
De heer Romme (R.R.) meent dat het
kosten bleek aan den lagen kant. Ook de
voor een leek buitengewoon moeilijk is een
bezwaren van de vaart door de IJ-jen Eem-
beslissing te nemen m deze kanalen-
quaestie.
Het standpunt van B. en W. acht spre
ker zóó, dat zij liever hebben Wijk bij
Duurstede de minister heeft echter ge
zegd dat krijgt gij niet en nu staat het
zóó Geldersche Vallei of niets.
Daarom hebben B. en W. gezegd dan
moeten wij maar de Geldersche Vallei ne
men. Daarom zal spreker willen weten, uit
welke gronden B. en VV. d2 overtuiging put
ten: Geldersche Vallei of niets. Voorts
vraagt spreker op welke gronden de mee
ning is gebaseerd dat men Wijk bij Duur
stede niet kan krijgen.
Nog vraagt spreker of het plan-Mussert
óók invloed kan uitoefenen op de meening
van den Waterstaat. Spreker vraagt of het
nu wel het juiste oogenblik is, om het
plan-Geldersche Vallei over boord te gooi
en cn iets te kiezen, wat niet wordt aange
boden.
Dit naar aanleiding van de ingediende
motie.
Professor W o 11 j e r (Antï-r.) sluit zich
aan bij hetgeen, door den heer De Miranda
is gezegd. Ook deze spreker stelt in het
licht, dat de Raad zich slechts heeft uitge
sproken tusschen Vreeswijk en Wijk bij
Duurstede.
Tegen dat gebeurde was het Valleiplan
piet in het geding. Nu dat naar voren is
gekomen staat de zaak voor spreker an-
rlers. Spreker zal niet meegaan met het
denkbeeld dat de Raad niet vrij zou zijn.
Het ware beter geweest B. en W. te laten
onderhandelen en daarna door den Raad
den beslissing te laten nemen.
Het woord was hierna aan den wethou
der Ter Haar, wethouder voor de Handels-
inrichtingen. Deze zegt dat de Raad er mee
is in kennis gesteld in December van het
vorig jaar, dat B. on W. waarborgen zou
den vragen voor het kanaal door de Geld.
Vallei. Die waarborgen heeft de minister
gegeven; het is ook mogelijk geweest de
bijdrage van Amsterdam te verminderen.
B. en W. hébben dus gedaan wat de Raad
kon verwachten. Ovèr het plan-Mussert
hebben B. en W. geen oordeel. In enkele
dagen kon dat niet onderzocht worden. Het
wegnemen van de sluizen zou zeker een
groot voordeel zijn, maar het gaat niet om
een keuze uit twee plannen. Op 23 Maart
heeft de minister dit kanaal aangeboden.
We hebben dus een vaste toezegging. Ieder
jaar uitstel is voor onze haven funest, roept
spreker uit.
Spr. komt dan tot vergelijking van beide
kanalen. Beide kanalen hebben drie schut
sluizen (na uitvoering plan-Mussert) Het
Vallei-plan heeft hooge bruggen, dat naar
Wijk bij Duurstede lage bruggen. Bovendien
is het Vallei kanaal een eigen kanaal. Ook
acht Spr. het geen gering voordeel, dat de
schepen zoo hoog de rivier op worden ge
bracht.
Wat de financiën betreft weet men, dat
we aan een vast bedrag gebonden zijn, n.l.
ongeveer ƒ13.5 millioen. Ook heeft de mi
nister meegedeeld, dat de Zuiderzeewerken
in 1934 gereed zullen zijn en in 10 jaren
zal het kanaal gereed zijn.
De Raad heeft zich inderdaad voor Wijk
bij Duurstede uitgesproken. De Raad had
toen te kiezen tusschen dit laatste kanaal
en Vreeswijk. De Vallei kwam toen niet
in het geding. Wanneer we toen hadden
geweten wat we nu weten, dan zou er wel-
BURGEMEESTER W. DE VLUGT.
Onze deskundigen hebben zich uitgespro
ken voor het Vallei-plan. De heer Köhler
heeft het genoemd: het ideaal voor Amster
dam. Een voordeel voor Wijk bij Duurstede
zou zijn dat de Staten-Generaal er meer
voor zouden voelen dan voor het Vallei
plan. Of dat waar is weet spreker niet.
Spr. acht de uitvoering van het werk over
Wijk bij Duurstede op zes jaar. Zeker wat
korter en spreker beeft dsarover nog twij
fel. Toch zal dan nog moeten worden uitge
voerd de verbetering van het tracó Am
sterdam—Utrecht.
De tijd van uitvoering maakt dus feitelijk
geen verschil meer uit tusschen beide ka
nalen. De veilige vaart wordt zeer zeker ge
waarborgd tusschen dubbele lei-dammen.
Tegen de tarieven van den sleepdienst
heeft men hier bezwaar, omdat ze hooger
zijn dan voor Rotterdam. Krijgt men een
eigen kanaal, dan zal dat ook veranderen
Omtrent de kosten is men rnet den mi
nister tot overeenstemming gekomen.
Wat het Merwedekanaal betreft, deelt
spreker mee, dat wanneer de Rijnvaart uit
dat kanaal wordt genomen, het meer dan
voldoende voor de binnenvaart is, mits de
sluis in Vreeswijk wordt verbeterd. Die toe
zegging is ook gedaan.
De rol die de voorzitter van de Kamer
van Koophandel heeft gespeeld, behoorde
hij te spelen. Men heeft de zaak objectief
bekeken en de K. v. K. en het gemeentebe
stuur zijn tot overeenstemming gekomen.
Spreker brengt nog gaarne hulde aan den
heer Donker, die gestreden heeft voor de
belangen van Amsterdam. Ook was de heer
Donker bij de beraadslagingen nog geheel
voor het Valleiplan. Het spijt spreker dat
hij thans een anderen weg heeft ingesla
gen. De Raad is steèds op de hoogte geweest
wat er gebeurde.
Spreker gelooft niet zoo gauw dat een
andere minister zal komen met een ander
plan. te minder wanneer hij weet wat Am
sterdam wil. Wanneer de motie-Boekman
wnrdt aangenomen ordt
licht een andere keuze gedaan zijn. De bin- Vallei-plan zonder eenige motiveering. Spr.
nenvaart heeft zich ook met het Valleiplan I maakt zich sterk wanneer er indertijd een
vereenigd. Ook de heer Donker heeft zich uitspraak moest gegeven worden tusschen
deze plannen, dan zou het zeker een goede
kans hebben gemaakt. Wanneer de Raad
het voorstel van B. en W. aanneemt, dan
legt hij zich vast op twee dingen. We spre-
kon ons uit voor het plan van de Geld. Val
lei, maar zouden liever hebben het plan-
Wijk bij Duurstede. Wanneer de motie-
Boekman wordt aangenomen, dan zal de
minister er zich niet aan storen, en zal het
plan over Wijk bij Duurstede niet uitvoe
ren. Een onderzoek naar het plan-Mussert
acht spreker niet noodig, want dat plan is
in de eerste plaats niet aan de orde en in
de tweed» plaats zal dat plan wel in orde
zijn Wanneer de motie wordt aangenomen,
dan zal deze blijven liggen. Het kanaal door
de Vallei trekt spreker bijzonder aan, want
we krijgen dan twee geheel afzonderlijke
kanalen. Dat ie het zeer groote voordeel.
Vertraging mogen we niet riskeeren en de
motie Boekman geeft uitstel. Reed3 14 jaar
wordt gewacht. Daarom drong spreker ei
met klem op aan het voorstel van B. en W.
aan te nemen.
Hierop volgden replieken.
De heer E. Polak bepleitte nogmaals het
aannemen van het kanaal door de Gelder
sche Vallei. Spreker toonde zich ten volle
bevredigd.
Dr. Van den Tempel meent dat het voor*
deel van oostelijker uitmonden van het ka
naal fantasie is. De regeering spreekt er
zelfs niet over. Voorts stelt spreker nog in
het licht, dat er in het Vallei-plan meer
sluizen zullen zijn. Ook financieel is het
naadeelig voor Amsterdam.
Spreker bestrijdt verder op de door hem
reeds eerder aangevoerde gronden het plan
door de Geldersche Vallei. Het aannemen
van het voorstel van B. en W. beteekent
dat er op zijn hoogst een wetsontwerp komt
Gewezen is dat er toch continuïteit is aan
het departement. Spreker gelooft ook daar
aan. Maar spreker ontkent dat de continuï
teit bevorderd moet worden, want Amster
dam is toch nog altijd voor Wijk bij Duur
stede.
De heer Weiss betoogt ook in tweeden ter
mijn, dat het Merwedekanaal naar Utrecht
niet behoorlijk in orde kan worden ge
maakt
De heer Boekman meent echter, dat het
meer dan voldoende is wanneer de Rijn
vaart er uitgenomen wordt. Dat is slechts
15 Voorts meent spreker, dat de aanne
ming van het voorste! van B. en W. een
utopie is. Het aanvaarden van de motie be
teekent echter, dat men positief wil hebben
een kanaal over Wijk bij Duurstede. Daar
mede zaJ men in Den Haag zeer zeker reke
ning dienen te houden.
Nadat de heer Wijnkoop had gerepliceerd,
verklaarde de heer Romme (R.-K.) dat hij
zou stemmen vóór het voorstel van B. en W.
Daarin toch wordt gezegd, dat men het plan
Wijk bij Duurstede wil hebben, maar als we
dat niet krijgen, dat we ons dan tevreden
stellen met de Geldersche Vallei.
De heer Baas (A.-R.) begrijpt de luchthar
tige houding niet van B en W., die nu zoo
pleiten voor het Geldersche Vallei-plan. Hij
voelt zich niet bekeerd, en zal voor het
voorslel-Boekman stemmen.
De wethouder, dupllceerende, moet het
verwijt afwijzen van luchthartigheid. Het
voordeel van het plan heeft spreker naar
voren gebracht.
De voorzitter beveelt het voorstel van B.
en W nogmaals aan, want we hebben geen
keuze tusschen twee plannen, maar alleen
een voorstel van de regeering. Verwerpen
zou buitengewoon gevaarlijk zijn.
De motie-Boekman c.s. werd hierna in
stemming gebracht cn verworpen met 21
tegen 20 stemmen.
De nota van B. en W. wordt daarop aan
genomen met 21 tegen 20 stemmen.
TRAGISCH ONGEVAL.
Twee personen in een riool
gestikt.
Men meldt ons uit den Haag
Eon diep tragisch ongeval heeft gister
middag in de omgeving van de Laakhaven
beroering gewekt.
In een pas aangelegde straat, waar zich
evenwel nog geen huizen bevinden, is het
verlengde van de Jan van der Heydenstraat
is een riool aangelegd door de aannemers
firma Bos uit Groningen. Dit riool ter
hoogte van 1.50 M. en ter breedte van 1 M
dat 4.30 M. onder de oppervlakte der straat
ligt en dat is aangelegd onder het nog niet
bestrate trottoir, was juist dezer dagen ge
reed gekomen en eenige werklieden waren
daarin nog iets aan bet nakijken: vermoe
delijk werd naar een defect gezocht.
Zij hadden zich daartoe in de onderaard-
sche gang begeven doch raakten door be
dwelmende gassen In een toestand van ver
suftheid. Zij wisten echter nog tijdig, ge
holpen door de overige werklieden, op het
terrein naar buiten te komen en waren
«Doedig weer op streek.
Helaas echter heeft dit ongeval het le
ven gekost aan den aannemer, den heer H.
Bos uit Groningen en den uitvoerder Wiers
ma, die zich mede voor de controle van
het werk in het riool hadden begeven en
die vermoedelijk door den stroom van een
laag water verscheidene meters zijn mee
gesleurd.
In allerijl werden, toen het vermoeden
geopperd werd. dat deze beide personen
zich nog in het riool moesten bevinden, met
hulp van de brandweer en een groot aan
tal werklieden pogingen aangewend om op
enkele plaatsen tot het riool een open toe
gang van bovenaf te verkrijgen, doch daar
zooals hierboven is medegedeeld het
riool meer dan 4 M. diep onder den grond
ligt, vorderden deze werkzaamheden vee!
tijd.
Intusschen gelukte het op enkele plaat
sen frissche lucht in het riool te brengen,
waarna eenige werklieden zich aanboden
om zich in bet riool te begeven, teneinde
de slachtoffers te zoeken waartoe de ge
neesheer van den Gemeentelijken Genees
kundigen Hulpdienst, na eenige aarzelen
wegens de hieraan verbonden gevaren, toe
stemming verleende.
Twee mannen gingen aan een lange lijn
het riool binnen en begaven zich daarin op
weg naar de plaats, waar de slachtoffers
vermoedelijk lagen, ongeveer 60 M. van de
ingang, terwijl een derde werkman in den
put afdaalde om zoowel met de redders
als met de buitenwereld contact te houden.
Na eenig zoeken, dat door de omstanders
in angstige spanning werd afgewacht, ga
ven de beide werklieden te kennen, dat zij
de plaats der slachtoffers hadden bereikt,
doch niet verder iets konden verrichten, en
dat zij onmiddellijk weer het riool moes
ten verlaten.
De lijn werd daarop ingehaald en ten
slotte kwamen de beide mannen te voor
schijn evenals de derde man, die de wacht
had gehouden.
Uit de mededeellngen der twee werklie
den, die de slachtoffers hadden gevonden,
bleek overtuigend, dat de heeren Bos en
Wiersma en verstikkingsdood waren ge
storven. Op het oogenblik worden de po
gingen om hun lijken te bergon voortgezet.
Eenige politie-autoriteiten en de heer De
Jager, chef van de brandweer, hebben mefc
technische personen de leiding van dit werk
op zich genomen.
Omtrent het tragisch ongeval op het ter-*
rein achter het Laakkwartier kunnen nog
de volgende bijzonderheden gemeld worden:
De aannemer, de 39-jarige heer H. Bos
uit Groningen, had zich met den uitvoerder
den 27-jarigen A. Wiersema uit Zande-
vveert, gem. Kantens en drie werklieden in
het nieuwe rioolgedeelte begeven tot con*
troleering van het verrichte werk. Het be
wuste rioolgedeelte was nog door een muur
tje gescheiden van het overige riool, waarin
tot ongeveer bovenaan zich het rioolwater
bevond.
Bij de gebruikneming van het nieuwe ge
deelte pleegt men een gat In dergelijke ver
bindingsmuurtje te maken, waarna dan
contróle wordt uitgeoefend, ten einde ver
volgens de verbinding van het oude met het
nieuwe riool definitief tot stand te bren
gen, in welk geval het oude gedeelte wordt
leeggepompt.
Bij deze contrólewerkzaamheden zijn de
aannemer en de uitvoerder door optredende
rioolgassen bewusteloos geraakt.
De drie overige werklieden hadden zich
gelijk reeds gemeld bijtijds in veilig
heid weten te brengen. Vanwege de brand
weer waren enkele manschappen vervol
gens met luchtmaskers waaraan een 80 M.
lange slang verbonden, in het riool afge
daald, doch de 30 M. lengte bleek onvol
doende te zijn orn hen in staat te stellen de
slachtoffers te bereiken.
Daarna wérd een tweede slang van 30 M.
aan de andere verbonden, doch ook toen
mochten de wakkere brandweermannen er
niet in slagen, de gezochte personen te be
reiken Er stond in dit gedeelte van het
riool ongeveer 30 a 40 c.M. water, dat den
reddingsarbeid aanvankelijk bemoeilijkte.
Zij moesten ten slotte hun reddingspogingen
opgeven, waarna, gelijk gemt ld. de drie
werklieden met een lijn in het riool zUn af
gedaald, toen inmiddels verschillende ope
ningen eenlgen luchttoevoer mogelijk had
den gemaakt.
Het resultaat van hun gang is bekend.
Thans werden onder leiding van de direc
tie van Gemeentewerken, waarvan de inge
nieur van der Steen van Ommeren met een
anderen ingenieur van dit bedrijf aanwezig
was, en met medewerking van de brand
weer de werkzaamheden aangevangen tot
het leegpompen van het andere riool.
Deze werkzaamheden vorderden slechts
zeer langzaam, aangezien in laatstbedoeld
riool bijna V» M. water staat
Eerst wanneer het riool geheel is leegge
pompt, zal het mogelijk zijn den muur te
verbreken, die zich nog tusschen het oudere
en het nieuwe riool bevindt, waarna het
nieuwe riool watervrij kan worden gemaakt
en het ophalen der lijken van de slachtof
fers mogelijk wordt.
Inmiddels werden aan de andere zijde
van hét riool door een ingenieur van Ge
meentewerken, voorzien van een luchtmas-
ker, nog pogingen in het werk gesteld om
te trachten de slachtoffers te bereiken. Het
terrein van het ongeval is afgezet door de
politie.
Nog kan worden gemeld, dat de heer H.
Bos gehuwd was en vader van vier kinde
ren; de heer Wiersema was ongehuwd.
Nader meldt men ons
Onder leiding van en met daadwerkelijke
hulp van den hoofdingenieur van gemeen
tewerken ir. A. Meijers. die daartoe met
twee werklieden tot op de plaats waar da
slachtoffers lagen zich In de rioolgang had
begeven, werden lijnen aan de slachtoffer*
bevestigd, wier lijken te ruim 4 uur en te
half vijf naar buiten werden gebracht.
Beide lijken zijn daarop near het gemeen
telijk ziekenhuis aan den Zuidwal ver
voerd.
