WIJNHANDE! J. A. SCHOTERMAN Zn.
Gewas 1924 St. Emilion f 1.40 f 56.-
„EEN MAN DIE IS BLIJVEN LEVEN"
CHRlbTIAAN HUY
GENS HERDACHT
Tentoonstelling in de
Sterrenwacht
VUIL VER WIJDER ING TE
's GRAVENHACE
TRAGISCH ONGELUK BIJ
ROTTERDAM
Humorhoekje
URL'S 1 RAAT 17 - Gevestigd 1878 TELEFOON 145
BIJZOKDER AANBEVOLEN per flesch per anker
In een bijeenkomst in de Leidsche
universiteit
Ter gelegenheid van rijn 3<Kls!en
geboortedag.
Men meldt ons uit Leiden
Vanwege de Leidsche Universiteit, waar
aart hij tal van jaren is verbonden ge
weest, de Koninklijke Academie van We
tenschappen te Amsterdam, de Holland-
3ctjo Maatschappij der Wetenschappen te
Haarlem en het Instituut Nederlandsch
Historisch Natuurwetenschappelijk Mu
seum te Leiden heeft Zaterdagmiddag in 'f
groot auditorium der Leidsche universiteit
een plechtige bijeenkomst plaats gehad ter
herdenking van Christiaan Huygons op zijn
SOOsten geboortedag.
Onder de talrijke aanwezigen waren o m.
de minister van onderwijs, kunsten en we
tenschappen, mr. Waszink, prof Emllo Pi-
card als vertegenwoordiger van de Acadé
mie des Sciences te Parijs, waarvan Huy-
gens een der eerste leden is geweest: voorts
waren tegenwoordig curatoren dor Leid
sche universiteit, tal van leden van de
hierboven genoemde wetenschappelijke in
stellingen, alsmede vele hoogleeraren enz.
De waarnemende rector magnificus, prof.
CHRISTIAAN
dr. L. van ïtallic, heelte namens den Leid-
schen academi9chen senaat allen welkom.
In eerbiedige bewondering, aldus spr., zien
wij op naar Huygens' werk. Met trqts er
kennen wij in hem den voorganger der
reeks natuurkundigen, die den roemrijken
naam van Nederland op wetenschappelijk
gobied tot ver over onze grenzen hebben
gebracht.
Zich vervolgens in het bijzonder tot prof.
Pi card wendende, wees hij op de goede be
trekkingen, wqlke er steeds tusschcn de
Académie des Sciences en ons land heb
ben bestaan, betrekkingen, die hun aan
vang hebben genomen bij Huygens en tot
op onze dagen zijn voortgezet door een
reeks geleerden, waarvan spr hier slechts
meende te noemen Lorentz en Kamerlingb
Omnes.
Hierna heeft de algemeene voorzitter
van de Koninklijke Academie van Weten
schappen, prof. mr. C. van Vollenhoven,
namens deze Academie, Huygens in een
korte rede herdacht.
Dit feest der gedachtenis, aldus spr., heeft
voor de Kon. Academie een bekoring te
meer, als geldende een man, die is 'b 1 ij
ven laven; die niet behoeft opgeroepen
uit halve vergetelheid; wiens geest nog he
den onder wiskundigen, natuurkundigen
sterrekundigen, werkt. Het is met Huygens
te dien aanzien gelijk het in 1925 was met
een Hollander van een generatie eerder
Huig de Groot; al was Grotius georiënteerd
op het denken van het verleden. Huygens
daarentegen op dat moderne denken, dat
had ingezet met Bacon, Mersenne, Des
cartes. Tenslotte wendde spr. zich tot prof
PiCard, waarbij hij deed uitkomen dat zon
der de vertegenwoordiging van d% Acadé
mie des Sciences deze bijeenkomst onvol
ledig zou zijn geweest, omdat twee groote
vaderlanders, de verbannen Grotius en
Huygens, vele jaren in Frankrijk gastvrij
hebben vertoefd.
i
Officieels liordcnkingsred. TM
Prof. Dr. P. Zeeman.
Prof. dr. P. Zeeman te Amsterdam hield
hierna de .officieels herdenkingerede. Huy
gens wetenschappelijk werk, aldus ving
prof. Zeeman aan, rust op een merkwaar
dig breede basis: wiskunde, astronomie,
mechanica en natuurkunde. Bewonderens
waardig pracltsch opticus in het begin van
zijn loopbaan, zien wij hem groeien tot een
diepzinnig theoreticus en stichter van de
golftheorie van. het licht.
Christiaan was de ttveede zoon van den
staatsman, diplomaat en dichter Huygons.
Zijn moeder, Suzanna van Baerlc, stierf
toen hij 8 jaar oud was. Toen Christiaan
juist 15 jaar geworden wa§, werd hij als
student aan de Leidsche academio inge
schreven tegelijk met zijn een jaar ouderen
broer ConslantijiWjr. Aanvankelijk studeer
den beiden in de%»thten. fcij volgden bei
den do lessen in de wiskunde van prof.
Man Schooten, bevriend met Descartes.
Reeds op 17-jarigen leeftijd gaf Christiaan
blijk van een wiskundig vernuft. Zeer
grooten invloed -hadden op de ontwikke
ling van zijn geest do geschriften van Ar
chimedes en in" andere richting die van
Descartes. Een merkwaardig onderzoek
van Huygons, toen 21 Jaar oud, handelt over
drijvende balken: het bevat nieuwe uit
komsten e'n werd eerst door prof. Rorte-
weg in zijn waarde erkend cn uitgegeven
Naast Archimedes is Descartes van den
groofstcn inv'oed op Huygens ontwikke
ling geweest. Later kwam de eigen mee-
k
HUIJGENS
ning van Huygens over de wetten der bot
sing geheel in strijd met die van Descar
tes.
Na verschillende wiskundige onderzoe
kingen begon Huygens zich te interessee
ren voor de verbetering der verrekijkers.
De methode, die hij en zijn broer gebruik
ten om de lenzen der kijkers te slijpen was
zoo uitstekend dat zij meer details konden
zien dan hun voorgangers. Hij ontdekte In
1656 een nieuwe satelliet van Saturnus, cn
kort daarop den ring van Saturnus, ont
dekkingen: die uitsluitend door het groo-
Ier oplossend vermogen van de nieuw ge
slepen lenzen mogelijk werden.
Het ligt voor de hand dat hij voor zijn
astronomische waarnemingen'behoefte had
nauwkeurig den tijd te kennen en te me
ten. Daarmee hangt zijn uitvinding van
het slingeruurwerk in 1656 samen Zijn'be
roemde boek hierover, Horologium Oscilla-
lorium, bevat een schat van diepzinnige
beschouwingen over de theoretische me
chanica, en vormt een der grondslagen
voor Newton's Principia, Zijn roem was
intusschen voortdurend gestegon en het is
begrijpelijk dat hij in 1665 door den groo
ten Colbert in naam van Lodewijk XIV
werd uitgenoodigd naar Parijs te komen
om mede te werken aan de oprichting der
Kon. Academie van Wetenschappen. Zijn
verblijf in Parijs heeft van 1666 tot 1681 ge
duurd, onderbroken door 2 reizen naar
Holland. In Parijs heeft hij zijn „Traite de
la Lumière" geschreven en ook de spiraal-
veer aan de onrust van onze horloges ont
dekt. Hij had groote macht over de taal.
In zijn helderheid kunnen wij hem met
Lorentz vergelijken. Do onsterfelijkheid
van Huygens naam, is, aldus besloot spr.
gewaarborgd door zijn in 1690 te Leiden
uitgegeven Traité de la Lumière, waar
door de trilllngstheorio van het licht werd
geboren en waarmede de physica van den
woroldacther een aanvang heoft genomen.
Prof. E. Plcard uit Parijs voert
hot woord namens de Académie
des Sciences.
Na de rede van prof. Zeeman heeft prof.
Emile Picard uit Parijs namens de Acadé
mie des Sciences het woord gevoerd. Hij
bracht dank voor de uitnoodigtng, de her
denking van Huygons, den grooten Neder
lander, wiens herinnering nog steeds in
Frankrijk voortleeft, te mogon bijwonen.
Na de veelzijdige talenten van Huygens te
hebben geschetst, stond hij stil bij zijn we-
tonschappelijkcn arbeid tijdens zijn verblijf
te Parijs. Zijn onderzoekingen beoogden
een dubbel doel: Eenefzljds het practiscbo
nut voor de menaclihcld; anderzijds het op
bouwen van een natuurwetenschap, waar
bij de kennis van de verschijnselen aan die
van de Oorzaken dient vooraf te gaan.
Op het graf van Newton in de Westmin-
ster-AbBey leest men: „Het is een eer voor
de menschheld dat zulk een man heeft be
staan". Op hst graf van Huygens zou men
kunnen schrijven: „Het is een eer voor
Holland dat zulk een man zulke nieuwe
gezichtspunten voor .de wetenschap heeft
geopend". HIJ Is het, dien Newton noemde:
„Snmmut Huyghenlus",
Hierna éeeft prof. A. F. Holleman uit
Bloemendaal namens de Hollandsche Maat
schappij der Wetenschappen, Huygens hor-
dacht j
Dr. C. A. Crommelin, adjunct-directeur
van bet Natuurkundig Laboratorium te
Leiden, gaf hierna een inleidjpg tot. de
door hem in de Sterrewacbt georganiseer
de tentoonstelling van Huygoniue.
Met oen kort woord sloot hierna prof.
Van Italtie dg plechtigheid.
De aanwezigen begaven zich hierop naar
da Sterrenwacht ter bezichtiging van de
tentoonstelling.
Morgen wordt een bezoek gebracht aan
„Hofwljck" te Voorburg, waar Huygens in
zijn kinderjaren heeft gewoond.
Een adres van de M. R V. O. aan
den Haagschen Raad
Drente of Brabant
In eon adres aan den Gemeenteraad van
's-CJravcnhage schrijft de heer G. J. Bosch
te Hilversum, in zijn hoedanigheid van di
recteur der N V. Mij. voor ontginning van
woeste gronden met toepassing van stodé-
lijke afvalplaatsen „M.IJ.V.O." to Amster
dam, dat hij met groote teleurstelling ken
nis heeft genomen van het voorstel van B.
en W. dd. 9 April 1929 inzake het vuilver-
wijderingsvraagstuk door afvoer vande
afvalstoffen naar Drente.
In dit voorstel wordt o.m. wel eenerzljds
afgewezen alle samenwerking met particu
lieren, doch anderzijds tezelfder tijd zal de
uitvoering aan oen Naaml. Vennootschap
worden opgedragen, welke met eenige
waarborgen wordt omringd. 1
Adr. wijst er op dat de maatschappij be-1
reid en in staat is, volkomen gelijkwaar
dige waarborgen te stellen, teneinde voor
een geregeldcn afvoer der afvalstoffen te
zorgen en voorts, dat de geldelijke ver
plichtingen, voortvloeiende uit het voorstel
van B. en W. van dien aard zijn, dat zij de
kosten van verbranding overtreffen en per
jaar uit d£ algemeene kassen f 400.000
i 450.000 meer eischen dan bij vervoer, naar
de gemeentegronden van Oostelbeers en
Diessen in Noord-Brabant, waarheen de
M.IJ.V.O. de afvalstoffen als regel wil ver
voeren.
Adr. merkt op, dat, wanneer B. en W.
de huidige productie stellen op 150.000 ton,
zulks te hoog is, en dat hij ten- volle hand
haaft zijn aanbieding ad f 0.98% per inwo
ner on per jaar (met een minimum-vergoe
ding van f 395.000 per jaar), dus thans, bij
een inwoneraantal van 420.000, ad f414.750,
waartegenover, bij aanvaarding van het
voorstel van B. en W. de kosten'voor de ge
meente zouden beloopen (buiten en behal
ve)) de terrelnkosten voor laadplaats en re-
serve-bergplaats rond f 660.000, ot rond
f 250.000 meer, terwijl de totale ten laste
van de openbare kassen kómende uitgaven
zouden bedragen rond f 860.000, of rond
f 450.000 méér, ongeacht nog het voorstel
voor de gemeente, dat bij aanvaarding van
de aanbieding der M.IJ.V.O. gelegen is in
het vrij-komen van het waardevolle tegen
woordige vaalt-terrein.
De aan het voorstel van B. cn W. ver
bonden kosten staan in geen geval in' ver
houding tot het nuttig, economische en cul
tureel rendement, dat alleen kan worden
bereikt bij afvoer naar Noord-Brabant.
Adr. verzocht daarom den Raad aan de
maatschappij „M.IJ.V.O." af te staan alle
stedelijke afvalstoffen der gemeente tegen
een vergoeding van f 0.98% per inwoner cn
per jaar met een minimum-jaarlijksche
vergoeding van f 395.000.
BLOEMENDAAL BADPLAATS.
Aan het Bloemcndaalsche strand zullen
36 badcellon worden gebouwd, bénevens
een inrichting voor het nemen van zonne
baden aan het strand. Een en ander zal
dezen zomer nog in gebruik moeten wor
den genomen.
HET VERGAAN VAN DE R. O. it.
Men meldt ons uit Maassluis:
Thans wordt aangenomen/dat de R. O. 42
met man en muis vergaan is. Zooals be
kend had dit schip 4 opvarenden aan boord
Op verzook van do rceders is thans door
predikanten aan de families der nabestaan
den aangezegd, dat niet langer aan het lot
van da opvarenden getwijfeld mag worden.
Auto door den mist misleid
en te water gereden.
Twee inzittenden verdronken
DE BRAND TE GENNEP
Kosten voor wederopbouw ƒ200,000.
Uit Gennep wordt nog gemeld, dat de
schade van den brand in de fabriek de
Genneper Molen zeker meer daft lOO.OOO
alleen aan de machines bedraagt.
Men is#Vrijdag met het opruiminmswerk
begonnen en daarvoor Is een gedeelte van
de arbeiders aan het werk gesteld.
Men raamt de kosten van weder-opbouw
van de fabriek op ƒ200.000.
„Hofwljck" bij den Haag waar Huijgens woonde.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
Is op den Kleiweg tusschen .Overschie en
«Hilliger9berg, onder den rook van Rotter
dam, een gesloten 4 persoonsauto, waarin
twee dames en' twee heeren zaten, te wa
ter gereden in de vaart 'die langs den
Kleiweg loopt. Twee der inzittenden, de
heer H. Harmsen, een 31-jarige vertegen
woordiger uit de autobranche te Rotter
dam, en zyn verloofde, de 23-jarigb raaj.
M. Benjamin uit HilligeryfKfc, zijn om het
leven gekomen.
De vier jongelui die in de auto zaten,
hadden deel uitgemaakt van een clubje
Rotterdammers, dat den avond in Den
Haag had doorgebracht. Men was er in
drie auto's heengegaan en In den Maag
waren verschillende vermakeltjkheidsin-
richtingen bezocht, waarbij geen sterken
drank werd gedronken, 's Nachts is men
teruggereden naar JRotterdam. Bij Ovor-
scble zijn twee van de auto's rechtuit naar
Rotterdam gegaan, de derde, die van den
heer Harmsen, ging den Kleiweg op. om
mej. Benjamin en haar 21-jarige zuster Eli
sabeth, die met haar verloofde, den 24-ja-
rigen reiziger'J. van Dijk uit Rotterdam,
achter ln den wagen zat, thufs te bren
gen. Het mistte zwaar en daarom werd
zeer kalm gereden. Bij een plaats waar de
Kleiweg een scherpe bocht maakt, is de
auto toen rechtuit gereden. De wagen is
de berm afgeslipt en toen op den rechter
kant in het water terecht gekomen, waar
door slechts een zeer klein gedeelte van
de linkerzijde boven water bleef. De heer
Van Dijk, die met zijn meisje achterin
zat, slaagde erin do knop van liet raampje,
dat boven water uitstak, te grijpen en het
raampje open te draaien. Hij heeft zijn
meisje toen eruit geduwd cn is er zélf ook
uitgekropen. Direct nadat zij zich op den
wal in veiligheid hadden gebracht, is de
heer Van Dijk weer te water gegaan, om
dat de anderen blijkbaar niet uit do auto
konden komen. In weerwil van al zijn po
gingen kon hij de menschen niet uit de
auto trekken, blijkbaar zaten zij vastge
klemd. Door de bewoners, die door hen
werden opgeklopt, is toen de politie ge
waarschuwd, die binnen een kwartier ter
plaatse was. Met kracht zijn toen de red
dingspogingen herhaald, ofschoon men vrij
wel geen hoop meer koesterde de men
schen te redden. Eerst nadat de kap open
gesneden was, is het na drie kwartier hard
werken gelukt de lichamen der slachl^f
fers naar boven te brengen. Zij waren
toen reeds overleden. Hun lijken zijn naar
de begraafplaats overgebracht.
Later in den ochtend is do auto door de
politie gelicht en naar het politiebureau
overgebracht. Het is gebleken, dal de
slachtoffers beklemd gezeten hebben tus
schen de stuurinrichting en één der por
tieren. Beide geredden zijn naar huis ge
bracht cn zullen eenige dagen rust moe
ten houden, daar zij hevig overstuur zijn.
De burgemeesters van Hilligersberg en
Overscbie, de heeren Van KempeA en Bou-
raan. hebben het reddingswerk ten deele
bijgewoond. De heer Van Dijk heeft bij het
verhoor verklaard, da't de auto zeer kalm
heeft gereden. De verslagenheid in Hilli
gersberg is zeer groot. De heer Harmsen
en mej. Benjamin'waren pas sinds Paschcn
verloofd.
GEMEENTEWET.
Wetsontwerp inzake precario
rechten.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de artt 238 en 254 der Gemeente
wet. In het onderwerp van wet tot herzie
ning der Gemeentewet, is eeno wijziging
voorgesteld van art. 238 van genoemde wet,
ten einde aan de bezwaren van de rechter
lijke macht tegen de heffing van precario
rechten tegemoet te komen
Bedoelde wijziging is in de desbetreffen
de Memorie van Toelichting o.m. als volgt
toegelicht:
„Uit het onderzoek, door den minister
toegezégd in het antwoord op de schrifte
lijke vragen van het lid van de Tweede
Kamer, den heer Van den Bergh, is geble
ken, dat het arrest van den Hoogen Raad
van 2 Nov. 1927 in zake precario-rechten
voor verschillende gemeenten min of meer
nadeelige gevolgen zal hebben. Zoo zal o.m.
Amsterdam f 130.000, Roterdam f 13.300,
's-Gravenhage f 500, Utrecht f 30.000, Haar
lem f 15.000, Groningen f 215.50, Maastricht
f 3600, Leiden f 2100, Tilburg f 6000, Alk
maar f 270, Zaandam f 2300 moeten mis
sen
Aangezien het zich evomve! laat aanzien,
dat do parlementaire behandeling van ge
noemd wetsontwerp in dit zittingsjaar niet
haar beslag zal krijgen heeft de min. v.
Binnenlondsche Zaken en Landbouw ge
meend, dat, in verband met het spoedei-
schend karakter dezer aangelegenheid,
door een afzonderlijke wet in de bestaan
de leemte moet worden voorzien. Daartoe
strekt dit onderwerp.
DE KAMERVERKIEZINGEN.
De vrijz^dem. candidates
De Vrijzinnig Democraat méldt:
De candidatenlijst voor Groep III (de
kieskringen Amsterdam, Haarlem, Den
Helder cn Utrecht) is vastgesteld als volgt:
1. mr. H. P. Marchant, Scheveningen; 2.
mr. P. J. Oud, 's-Gravenhage; 3. mevrouw
mr. B. Bakker—Nort te Groningen; 4. Th.
M. Ketelaar te Amsterdam; 5. F. E. H.
Ebels te Nieuw-Beerta: 6. mr. A. M. Joe-
kes te 's-Gravenhage; 7. mevrouw H. W. B.
van Itallie—Van Embden te Leiden: 8.
Klaas do Vries te Amsterdam; 9. C. Wij-
ienes Spaans te Anna Paulowna; 10. dr.
S. Elzinga to Haarlem; 11. W. K. D. Lustig
te Utrecht; 12. dr. A. van Raalte te Amster
dam; 13. M. M. Cohen te Amsterdam; 14.
P. van Meyer te Zaandam; 15. J. van den
Brink te Baarn; 16. K. Steijn te Beverwijk;
17. mevcouw L. H. Droste—Wilmans te
Soest; 18. G. W. Comello te Hilversum; 19.
J. Best Nz. te Berkhout; 20. mr. Ada Goud
smit te Amsterdam.
HET VOORSTEL V. D. HEUVEL C.S.
De behandeling door de Twee*
de Kamer.
De voorzitter der Tweede Kamer is voor
nemens a.s. Dinsdag 16 April voor te stel
len om het. voorstel van wet van den heer
Van den Heuvel c.s. tot het verleenen van
tijdelijken steun aan de beetwortelsuiker-
Industrie hier te lande aan de orde te stel
len terstond na de interpellatie van den
beer' Gerhard.
jV.SI .WÊz.
Moeder„Ga even aan den overkant een pakkie haarspetöe
fcoope".
Meisje „Ikke niet. Ik zou niet wille dat de mensche wiste
<ja Tc zoo ouwerwetsche moeder had". (Passing Show)
