WIJNHANDEL J. A. SCHOTERMAN Zn, Gewas 1924 St. Emilion f 1.40 156.- Opheffings Uitverkoop I Haitii de üouveauté Spotkoopjes UTR,STRAAT 17 - Gevestigd 1878 - TELEFOON 145 LOUIS BOUWMEESTER OVER DEN BRAND Een temperatuursstijging MR. L. N. ROODENBURGt Alles moet weg |j Humorhoekje BIJZOiVDER AANBEVOLEN per flesch per anker gespaard, ook al zal het bluschwater nogal wat schade hebben teweeggebracht De winkels, welke aan den Westeinde-kant in het verwoeste gebouw gevestigd waren, 2ooals een lunchroom, een sigarenmagazijn en een comestibleszaak, zijn ook aan het vuur ten prooi gevallen. Wat het werken der brandweer betreft verdient het vermelding, dat het geheele bloc huizen, dat begrensd wordt Fredenks- plein, Oosteinde, met brandweer-voertuigen omsingeld was. In het water van de Stadhouderskade lag de drijvende stoomspuit „Jan van der Heijde" amechtig te puffen. De motoren, die het water met groote kracht in meer dan 40 stralen naar den brand leidden, bleven ook den geheelen nacht in actie. Overai op de daken der in de nabijheid staande pcrccelen, lagen de slangen, die door tal van spuitgasten op het vuur wer den gericht Dé brandwachts waren echter genoodzaakt met ijzeren platen hun gelaat te beschermen tegen de verschroeiende hitte van de hoog oplaaiende vlammen. Eij de leiding van het blusschingswerk werd de brandweer-commandant bijgestaan door cle hoofdbrandmeesters Föcli en Bru- net .de Rochebrune. Verschillende stedelijke autoriteiten deden van hun belangstelling blijken, o.m. de wethouder voor de brandweer, de heer Von Frytag Drabfee» alsmede wethouder Abra hams. De Directeur van de Gemeente Tram de heer van Putten, was met verschillende 2ijner hoofdambtenaren en werklieden druk in de weer, om het stroomnet van de tram, dat door het neervallend ijzer danig was gehavend, zoo spoedig mogelijk te herstellen. Toch was liet niet mogelijk in de vroege ochtenduren, waarin het blusschingswerk trouwens nog in gang was, de trams over het Frederiksplein te laten rijden. Een en ander veroorzaakte veel hindernis in het tramvervoer, zulks te meer daar vele lijnen het Frederiksplein moeten passeeren en thans andere routes hadden te volgen. Omtrent de schade, welke deze ramp ver oorzaakt heeft, valt op dit oogenblik niet veel te zeggen. Wel hoorden wij verluiden, dat de oude heer Van Hall, die kort gele den is overleden en dus voor deze ramp behoed is gebleven, het geheele gebouw, in clusief de inventaris, voor drie milliocn gul den zou verzekerd gehad hebben. De schade zou, indien dat juist mocht zijn, de drie mill iaën gulden beloopen. Ook voor het gezelschap van Louis Bouw meester Jr.. die den schouwburg in het Pa f leis voor Volksvlijt bespeelde met de revuo „Wonder boven Wonder" beteekent de branu een gevoeligen slag. Alle requisieten en costumes ter waarde van eenige tienduizenden guldens gingen in de vlammen verloren. Troosteloos zag om zes uur vanmorgen hel Frederiksplein eruit. Het verkeer bleef stop gezet Omtrent de ooi-zaak tast men in het duis ter. Men gelooft, dat eenc ontploffing den brand veroorzaakt heeft. De buurtbewoners hebben omstreeks kwart voor drie, toen de brand ontdekt werd, een geweldigen plof ge hoord. door allerlei tegenslagen kon de bovenbouw eerst worden aanbesteed in Maart 1859. Aan de heeren van Heel en Holtzman te Amsterdam werd het werk gegund voor 616.000.—. Door allerlei vertraging in de aflevering van het gegoten ijzerwerk door de Engel- sche fabrikanten duurde de bovenbouw ook veel langer dan men oorspronkelijk had ge dacht Ook de kostenberekening viel tegen. In ronde cijfers bedroeg deze: voor de fundeering 170.000.—, voor den bovenbouw 650.000, voor schilderwerk en andere wer ken niet in het bestek opgenomen 180.000, samen 1.000.000.Deze uitgaven werden vermeerderd met 340.000.—. Een hypotheek werd op het gebouw ge legd van 500.000. Voor het gebouw werden o.m. gebruikt 2000 heimasten, gegoten ijzer 2.529.400 K.G., gesmeed ijzer 81.100 K.G., ge trokken ijzer 262.750 K.G., plaatijzer 113.270 K.G., en gegalvaniseerd ijzer 66.990 K.G. Het gebouw besloeg een oppervlakte van 6750 vierkante meter. Eindelijk op 16 Augustus 1864 werd het Paleis voor Volksvlijt plechtig geopend met een rede door wijlen dr. S. Sarphati, de ziel van de directie, in tegenwoordigheid van Z.K.IJ. den Kroonprins en talrijke hoogge plaatste personen. Naar wij nader vernemen is het gebouw van het Paleis voor Volksvlijt op Beurspolis voor 500 000.— verzekerd. Evèneens op beurspolis zijn tot een be drag van 60.000.— de requisieten van het Tooneelgezelschap van Bouwmeester ver zekerd. moeten maar afwachten wat er van komt. De costumes en décors waren voor zestig duizend gulden verzekerd, maar ik haa geen bedrijfsverzekering." „„En wat nu zeggen wij. „Wat nu Binnen een week speel ik weef. Ik heb al een aanbieding van het Gebouw Carré, maar daar heb ik nog niet op be slist. Vanmorgen zeven uur was ik al be zig naaisters aan te nemen voor de nieuwe costumes en morgen vertrek ik met groo- ten spoed naar Parijs voor het vervaardi gen van costumes en décors. Ik had den eersten Mei in Den Haag moe ten spelen en kom nu waarschijnlijk den zevenden, als het niet de eerste is. En nu excuseert u mij wel, want ik heb geen tijd. F.n meteen was de kleine, bedrijvige fi guur al weer verdwenen in de menigte van het café. NA DEN BRAND Het Nieuw Ned. Tooneel geruïneerd De geschiedenis van het gebouw. liet „Paleis voor Volksvlijt" is gesticht door de Verceniging voor Volksvlijt voor het houden van tentoonstellingen tot bevorde ring van kunst en nijverheid. De geschiede nis van dit imposante gebouw is één lijdens geschiedenis geweest. Zoodra de plannen rijp genoeg waren werd aan B. en W. van Amsterdam op 14 April 1858 het verzoek gericht te mogen beschik ken over een terrein bij de Utrechtschcpoort met het bijgelegen Drilveld. Dit verzoek werd door B. en W. niet gun stig opgenomen. De vcrecniging liet het niet hierbij zitten cn riep do bescherming in van Koning Willem III, Door diens hooge be middeling gelukte het op 15 Maart 1855 de beschikking over het terrein te verkijgen. Een kapitaal van zes ton tot een milliocn zou noodig zijn voor den bouw. De inschrij ving voor dit kapitaal werd opengesteld van 7 tot 9 Juli 1856 in aandeelcn van 200,— van welke er jaarlijks honderd zouden uit loten met 250.—. Voor het ontwerp van het gebouw werd een prijsvraag uitgeschreven met het gevolg dat er tien antwoorden inkwamen, waarvan niet één do bekroning waardig werd ge keurd. Men besloot toen het ontwerp op te dragen aan den heer C. Outshoorn, die met Dr. S Bleekrode werd uitgezonden om de groote tentoonstellingsgebouwen in Europa te be zoeken. Eerst 10 Augustus 1858 werd het terrein door de gemeente afgestaan en werd het be stek voor de fundeeringswerken openbaar gemaakt, welk werk gegund werd aan den aannemer C. Vermaes. Behalve den aanvang van dit groote werk, welke feestelijk zou geschieden, wachtte Am sterdam nog een groot feest, n.l. do achttien de verjaardag van wijlen Z. K. H. den Kroon prins der Nederlanden, welke plaats vond den 7en September 1858. De dircctio had juist dezen dag bepaald voor het begin der werkzaamheden omdat zij er hoogen prijs op stelde dat Z. M. de Ko ningin en de Koninklijke Prinsen erbij tegen woordig zouden zijn. Op dien gewichtigen dag werd de eerste paal geslagen, waarbij de Kroonprins zelf aan het touw trok. In October 1858 meenden de directeuren, dat het gebouw in 1860 gereed zou zijn voor het houden van een reeds tweemaal uitge stelde tentoonstelling. Pe directie had zich echter vergist want Do premieleeningen niet 1» het gedrang. De belangen van de houders der Paleis loten werden door Je verwoesting van het Paleis voor Volksvlijt door den brand, die hedennacht heeft gewoed, hoegenaamd niet geschaad. Voor de beide premieleeningen bestaat een waarborgfonds, dat bij de Ne- derlandsche Bank is gedeponeerd. Voor de groote loten, d. w. z. de loten met een nominale waarde van 10 per stuk, heeft sinds 1911 geen trekking meer plaats gevonden en de in April van dat jaar uitge trokken loten werden niet uitbetaald. Het bleek n.l., dat de rente van het voor den dienst dezer loten bestemde waarborgfonds op den duur niet voldoende zou zijn tot uitbetaling dér aflossingen cn premiën. Langzamerhand komt dit waarborgfonds weer wat bij, doch het is nog niet bekend of en wanneer^een nieuwe trekking zal kun nen plaats vinden. Ook voor de kleine loten, n.l. de loten met een nominale waarde van 2.50 per stuk, bestaat een waarborgfonds, dat bij de Associatie-Cassa is gedeponeerd. Ten aan zien van deze loten werd een verandering gebracht in het oorspronkelijke trekkings plan. D.d. 1 Juni a.s. zal voor deze loten echter weer een trekking plaats vinden met als hoofdprijs een bedrag van 50.000. 130 personen werkeloos. Tengevolge van cle verwoesting van het Paleis voor Volksvlijt zullen, naar wij ver nemen, ongeveer 150 personen zonder werk zijn. Hieronder zijn begrepen het personeel van het Paleis voor Volksvlijt alsmede de leden van het gezelschap Louis Bouwmees ter Jr. „Binnen een Keek speel ik v:ecr" Alles is verloren gegaan Wij lezen in de Telegraaf In „Royal" op het Frederiksplein, vlak tegenover de rookende puinhoopen van het Paleis voor Volksvlijt en terwijl af en toe de stukken van het peristyle naar beneden kraken, zitten de artisten van operette, re vue en theater te kijken naar wat er over, gebleven is van den tweeden schouwburg in Amsterdam. Alles is hierheen gekomen en zit met be drukt gezicht om zich heen te kijken. Men ziet er de kleine figuur van Louis Bouw meester Jr., die in groote bedrijvigheid van het vertrek naar de telefooncel loopt en te rug, aangesproken door honderd menschen, een woord hebbend voor iedereen en niet in het minst opgewonden door de situatie. „Een verschrikkelijke ramp-', zeggen wy tegen hem. „Ja", antwoordt hij, „het was op het kantje af. Ik zat vannacht in mijn kamer in het Paleis ik heb daar een kamer, moet u weten. Ik was al half uitgekleed, toen ik een vreeselijk lawaai hoorde. I)e nachtportier vloog naar boven om mij te waarschuwen, dat het Paleis In brand stond en mijn eerste gedachte wasde costumes. WIJ probeerden de costumes te redden, maar het licht weigerde al en overal kraak te en brandde het. Toen ben ik toch weer naar boven gehold. Ik had het portret van m(Jn vader meegenomen en nog enkele din gen, die er lagen. En daarmee was het af- geloopen. Een recette van twee dagen, die in de brandkast zot van mijn zaak, ligt In het puin en dan la er nog een brandkast In het gebouw, die ongeveer acht duizend gulden bevat en die eveneens ln de ruïnes ligt. Wy Louis Saalborn kwam gisterochtend om streeks tien uur te Amsterdam aan, uit Zwolle, alwaar hij gisteren met zijn gezel schap was opgetreden, en waar men hem hedenmorgen om acht uur het fatale nieuws had medegedeeld. De Tel. ontmoette hem in de buurt van de ruïnes, door de catastrofe totaal versla gen. Alle bezittingen van het gezelschap, décors en brandkast, zijn in de ramp ver loren gegaan men is geruïneerd Wat nu te doen Slechts aan de eerste dagen denken.. De honderdste voorstelling van de Getemde Feeks moet doorgaan. In het' kleine reis décor. Het grootte brandde op En dan Een moedeloos gebaarhet is nog niet te overzien Temperatuurstijging. In het temperatuur-dlagram van de Am- sterdamsche filiaal-inrichting van het K. N M. I. op het weerkaart je van gistermorgen is opgeteekend tusschen 3 uur en 3.2U 'snachts een stijging, die hoogstwaarschijn lijk is ontstaan door den op dien tijd woe denden brand in het Paleis voor Volksvlijt De wind was toen Zuid-Westen-Zuid en dit is ook juist de richting, waarin ook het Pa leis voor Volksvlijt ten opzichte van den Hortus Botanicus is gelegen. (Het tempera tuur-diagram is n.l. geteekend volgens waarnemingen aldaar.) Aan de filiaal-inrichting zelf is tusschen 3 uur en 3.20 een normale daling waarge nomen, hetgeen er te meer op wijst, dat de stijging in den Hortus Botanicus aan ge noemde oorzaak moet worden toegeschre ven. De afstand tusschen Hortus Botanicus en het Paleis voor Volksvlijt bedraagt 800 M.. dio tusschen de filiaal-inrichting en het Paleis voor Volksvlijt pk m. 2200 M. GROOTE BRAND TE DEN BRIEL. Houtopslagplaats in brand. Men sefnt ons uit den Briel: In de opslagplaats van den houthandel van Dijk alhier woed op het oogenblik een ernstige brand, die nog niet bedwongen kon worden. Assistentie van 'motorspuiten uit de omliggende gemeenten is Ingeroepen. Aangezien de houthandel is gelegen naast de terreinen der gemeentelijke gasfabriek en de brandende opslagplaats Is gelegen in de onmiddellijke nabijheid der gashouders kan de toestand, indien het vuur niet bo dwongen kan worden, gevaarlijk worden. TJEBBO HEPKEMA. f Bekend figuur in de dagblad wereld. Gisteravond is te Heerenveen overleden de heer Tjebbo Hepkema, oudste zoon van den stichter van het „Nieuwsblad van Friesland", den heer J. Hépkema en sedert 1903 directeur van dit blad, tevens commis saris van het „Leeuwarder Nieuwsblad". De overledene, die in het gewestelijk dagblad bedrijf een eerste plaats innam, werd bijna 53 jaar oud. KIND ONDER EEN AUTO. De bestuurder reed door. Woensdag is te Arnhem op de Rijnkade tegenover de Vossestraat een 3-jarig jonge tje door een vrachtauto overreden. Het knaapje was daar aan het spelen cn had waarschijnlijk de auto niet tijdig bemerkt Zwaar aan het hoofd gewond werd hij door dr. van Smalen naar het Stedelijk Zieken huis vervoerd, waar hij kort na aankomst is overleden De bestuurder van den auto is doorgereden. H. M. DE KONINGIN. H.M. de Koningin zal Vrijdag 26 April van Het Loo naar „Den Rulgenhoek" ver trekken. BERUCHT INBREKER VOOR DE RECHTBANK. Een Juweelondiefstal te Groningen. Hedenmorgen stond*voor de Groningsche Rechtbank terecht de Spanjaard M. V. Basterrechia de internationale inbreker, die in den nacht van 13 op 14 Augustus j.l. in den goud- en zilverwinkel van de firma Kiestra te Groningen inbrak cn daar voor plm. 10.000 aan gouden en zilveren voor werpen stal. Inr ons land heeft Basterricha zich, zooals men zich nog wel zal herinne ren, ln Juni schuldig gemaakt aan inbra ken o.a. te Amsterdam, Arnhem en Utrecht. Begin September Is de inbreker te Ant werpen gevat en eerst naar Arnhem ge bracht, waar hij tot gevangenisstraf is ver oordeeld. liet O. M. eischte drie jaar gevangenis straf. De verdediger rar. Buwalda pleitte voor eon lichtere straf. f Uit6pr*uk over 14 dagen. De begrafenis op Oud Eik en Duinen Men meldt ons uit den Haag Onder zeer veel belangstelling is gister middag op Oud Eik en Duinen ter aarde besteld het stoffelijk overschot van mr. L. N. Roodenburg, oud-lid van de Tweede Ka mer eq van den Haagschen gemeenteraad. Onder de belangstellenden op de begraaf plaats werden opgemerkt het oud-Tweede Kamerlid mr. G. Jannink, dr. B. H. Vos uit Hellendoorn, dr. van Praag uit Wassenaar, mr. W. de Roo de la Faille, de heeren W. van Boven, inspecteur van de Volksgezond heid, mr. Schook, hoofdambtenaar bij de Ned. Spoorwegen, mr. A. F. van Nievelt, J. L. Margadant, J. II. Dijkman, J. F. v. d. Maesen, bestuurslid van de Vereeniging Huishoudschool Laan van Meerdervoort, dr. C. J. Wijnaendts Francken. het oud-raadslid Hoejenbos, directeur van Maatschappelijk. Hulpbetoon, mr. Martier Hijmans, president van den Raad van Beroep, mr. Polvliet vice- president van 't Haagsche Gerechtshof, mr. J. W. Smidk mr. G. L. Mens Fiers Smeding. I. S. Surie, mevr. A. W. Carrière, dr. Snoeck Henkemans, dr. Hefting, voorzitter van de Ned. Centrale Vereeniging tot bestrijding der Tuberculose, dr. Van Gils, secretaris, en het Tweede Kamerlid mevr. de Vries— Bruijn9, bestuurslid van die vereeniging, (dr. Hefting tevens als ondervoorzitter van de Vereeniging Zonnestraal met den secre tarls dr. Rutgers) en vele anderen. Een schat van bloemstukken dekte de baar, waarbij één van de gezondheidscom missie. Aan de geopende groeve sprak eerst Dr. Josephus Jitta, die warme hulde bracht aan de nagedachtenis van een man, voor wien wij allen groote waardeering hadden en dien wij allen liefhadden. Ofschoon de belangen van het algemeen zijn volle aandacht hadden, ging toch de bijzondere aandacht van dr. Roodenburg uit naar de belangen van de volksgezond heid, waaraan hij zijn volle krachten heeft gegeven. Daarna sprak Prof. Methorst als voorzit ter van de Gezondheidscommissie en als voorzitter van de Vereeniging tot bescher ming van zuigelingen. Mr. Van Eist sprak waardeerende woor den namens de Vereeniging Kinderherstel- lings- en Vacantiekolonles cn mr. v. Praag namens de vrienden uit Leiden. Utr.weg 38 - Tel. 302 Ziet onze étalages BELANGRIJKE GIFTEN. Voor verschillende Instellingen, Mej. Niesje Bruin, weduwe van C. Sluis, overleden te Bergen (N.-H.) heeft aan de N. II. Kerk en tevens aan de diaconie te Veenhuizen elk 'n som van1000 vermaakt alles vrij van successierechten. Wijlen de heer H, v. d. W. heeft aan da weesinrichting te Neerbosch 2500 gelega teerd ONGELUK TE ROTTERDAM. Havenarbeider valt van het dak. Gisteravond is in de Gouvernestraat een 32-jarige havenarbeider C. A. Baars, van het dak gevallen, toen hij een antenne wil de plaatsen. Juist op het moment kwam be neden een vrouw, met een 13 maanden oud dochtertje uit een winkel. De man, die van 10 M. hoogte viel kwam terecht op hét kind, dat uit de arm van de moeder werd gesleurd. Baars is met ernstige inwendige kneuzingen in het ziekenhuis opgenomen, het kind bleek zoo goed als geen letsel te hebben bekomen. PLEEGOUDERSREIS WEENEN— BOEDAPEST. Wie verschaft logies Vanwege de Ned. Reis Vereeniging wordt ons geschreven Wie herinnert zich niet de succesvolle plcegoudersreis naar Boedapest in Juli 1924 en de nooit volprezen ontvangst aldaar Het geheele land, wel te verstaan al zijn inwoners van de hoogste tot de laagste, leefde met ons mede cn ieder deed zijn bost om ons \erblijf aldaar zoo aangenaam mogelijk te maken. Wel is waar waren de finantieele om standigheden van de ouders van onze pleeg kinderen nog wel niet van dien aard, dat zij ons geheel als gast konden ontvangen, ma'ar ieder deed wat hij kon om onze reis onvergetelijk te doen zijn. En ziet wat nu gebeurt, daar heeft men in Boedapest het plan gevormd, om aan de families in Holland die hun kinderen voor karteren of langeren lijd zoo buiten gewoon hebben verzorgd een bezoek te brengen in de eerste helft van de maand Juli van dit jaar. Nu is evenwel cle toestand van de mees te ouders nog niet van dien aard, dat zij cn de reis en de uilgaven voor pension in Nederland geheel kunnen bekostigen De heer W. G IJ. Ie Fèvrp, Joh. Willem Frisustraat 7 te Utrecht, richt zich nu als lid van het dagelijkscb bestuur der Neder- landsche Rcisvereeniging tot cle leden de zer vereeniging met de vraag, wie voor 5 dagen gastvrijheid uil verleenen aan de ouders van de kinderen die hun toch nog steeds zoo na aan het harte gaan. Ondergeteekende wil gaarne dit plan steunen en heeft zich bereid verklaard de tusschenpersoon te zijn. Ieder die dus met dit plan sympathiseert wordt verzocht zijn adres cn de naani en het adres van do ouders in Hongarije die hij gastvrijheid wil verleenen duidelijk aan hem op te geven. Daar cle voorbereiding veel tijd vereischt, is spoedige aanmelding zeer gewenscht. Wanneer de reis doorgaat zal natuurlijk tijdig don belanghebbenden daarvan ken nis worden gegeven. IN DEN ROOK GESTIKT. Gistermorgen is de S9-jarige mejuffrouw R. Göde, verpleegde in hei hofje van Ger- rit cle Koker aan den Goudschon Singel te Rotterdam, in haar kamer in brand geraakt toen zij met haar voeten op een brandende stoof zat. Zij kreeg ernstige brandwonden aan het onderlichaam en bleek reeds te zijn overleden toen er hulp kwam. Vermoedelijk is zij in den rook gestikt. NA DE RAMP VAN DE „SALENTO". Begrafenis R. H. King. Op de algemeene begraafplaats te IJmui- clen werd Woensdag onder groote belangstel ling het stoffelijk overschot van den red dingbootroeier R. II. King, die overleed ten gevolge van een hem bij cle redidngspogin- gen bij het Italiaansch stoomschip „Salcn- lo" overkomen ongeval, ter aarde besteld. De kist werd gedragen door de mede- roeiers uit cle reddingboot, terwijl de te genwoordige cn oud-schippers als slippen- dragers fungeerden. Verschillende deputa ties volgden den stoet, terwijl op het kerk hof een groot aantal autoriteiten aanwe zig was. Gesproken werd door den heer de Booy namens cle N. Z.H. Reddingsmaalschap- pij; door den hee.' D. Koningstem namens de bootliedcnvereeniging „Gouden Ploeg"; door een vertegenwoordiger van de red dingmaatschappij te Zandvoort en den heer Slikkerveer, die tevens namens de familie, een dankwoord sprak. Onder de gezonden bloemstukken zagen wij er van het gemeentebestuur, van het Italiaansch consulaat cn van de redding- maatschappij. Gastvrouw „Wat mag Ik U aanbieden bier, whisky, wijn Gast„Ja, heel graag". (Lustige Kölner ZtsJ

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 16