WILLEM GROENHUIZEN
DË EEMLANDER
Vrijdag 3 Mei 1929
27e Jaargang No. 257
BUITENLANDSCH OVERZICHT
BUITENLAND
GEOEFENDE RESERVES
N.V. MIDDENSTANDS-BANK
Deskundige voorlichting bij
den aan- en verkoop
van Effecten.
Verhuring van Lips safe-ioketten
Verzilveren van coupons
Handelscredieten
Incasseeringen
Spaar-deposito's rente 4
Tel. 852. Langestraat 43
Juwelier.
De voorraad Tafelzilver is rijk
DE WAPENS NEER
Duitschlands standpunt
VAN DORST OMGEKOMEN
VON BULOW TACHTIG
JAAR
De man, die den keizer
vermaande
TORNADO-ONHEIL
ABONNEMENTSPRIJS 3 ■a*ndta v0°' ^aaiSoan lilO. po aiui 0.75. po
(me* gratii verzeker lag tegen ongelukken) f 0.l7Vr
Binnenland franco per post per 3 maande© 13*-. Afzonderlijke nommera f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 313
DIRECTEUR-UITGEVER: J.VALKHOTf
DAGBLAD
PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1*4 repels f Ij05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Llefdadlghetds-advtrtenUë® vooi de
helft van den prlja. Kleine Advertcoüto .KEIT1ES" bi) vooruitbetaling 1—3 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I.— Bewijsnummer extra 0X15
Do revolutionaire beweging
in Mexico practise!» ten
einde. De generaals der
regeering confereeren met
die der opstandelingen.
Uet heeft voor de Mexicaansche bonds-
troepen heel wat voeten In de aarde gehad
om het met de verbitterde tegenstanders,
de leiders der rebellen en de onder dezen
staande soldaten, klaar te spelen. Weken
lang zijn er verbitterde gevechten gevoerd
en heel veel bloed is er gevloeid. De federale
regeering heeft het in den beginne voorge
steld. alsof het maar een kleinigheid was
den opstandelingen mores te loeren. Doch
moge zij den omvang der rebellen hebben
onderschat en den loop der gebeurtenissen
meermalen voor haar te rooskleurig hebben
voorgesteld, thans echter kan zij er zich
op beroemen den opstand te hebben onder
drukt.
De laatste schermutselingen vonden
plaats iu 't Noorden van den Mexicaan-
schen staat Sonora, waar zoo lang moge
lijk de generaal der rebellen Francisco Bor
guez, die nog troepen te zijner beschikking
had, zich wist te handhaven. Op den Iaat-
sten April echter, toen het er voor hem hoe
langer hoe bedenkelijker begon uit te zien
en hij besefte, dat elk verder verweer nutte
loos was, koos hij eieren voor zijn geld cn
.vluchtte over de Amerikaansche grens.
Verschillende vliegtuigen der federale
regeering waren erin geslaagd zijn troepen,
die hoofdzakelijk uit Yaqui-Indianen be
stonden, te ontdekken. Er had daarop een
vinnig bombardement uit de lucht plaats,
waarvan het gevolg was, dat de ojislande-
lingen naar allo richtingen werden ver
strooid. Onder deze omstandigheden zat er
voor generaal Borguez, wiens strijdmacht
plotseling tot een minimum slonk, niets an
ders op dan, zooals wij reeds opmerkten,
zich in allerijl aan geno zijde der grens
in veiligheid te stellen.
Niet alleen leed echter generaal Borguez
op het tooneel van den strijd een échec,
doch dc opstandelingen in Nogales (Sonora)
zagen zich Dinsdag eveneens genoopt
tegenover den Mcxicaanschen consul in
Nogales (Arizona) dc verklaring af te leg
gen. dat zij bereid waren zonder bloedver
gieten de stad over te geven aan de Mexi
caansche bondstroepen.
Uit een bericht der United Press maken
TVij op, dat de bezetting der stad Nógalëö
uit. ongeveer twee duizend uitgehongerde
Yaqui-Indianen bestond, die meerendeels
niet eens wisten, waarom zij feitelijk had
den gevochten. Nog kort voordat zij zich
overgaven, had de toestand aan Amerikaan
sche zijde grooté beroering in 't loven ge
roepen. daar de rebellen op slechts een
meter of tien afstands machinegeweren, met
den loop naar do Vereenigde Staten gericht,
in stelling hadden gebracht. Men vermoedt,
dat zij van zins waren een laatsten aanval
te doen op de Mexicaansche regeerings-
soldatcn om. indien dit mocht mislukken,
door 't macliinegeweervuur te openen *op
Amerikaanse]* gebied, een interventio der
Vereenigde Stalen uit te lokken. Op Ame
rikaansch gebied stonden de grenstroepen
al klaar om in te grijpen, doch na cenigen
tijd werden de machinegeweren verwijderd
en korf. daarna vond do overgave der stad
plaats.
Ondertusschen is er te Aguaprieta, dat
vlak bij do Amerikaansche grens ligt, in
den nacht van Dinsdag op Woensdag reeds
van gedachten gewisseld tusschen gene
raals der federale troepen en die der op
standelingen, teneinde te komen tot maat
regelen ten gunste eener definitieve liqui
datie van den opstand. Met resultaat dezer
besprekingen is nog niet bekend, maar
zeker is. dat de regeering van Portes Gil
althans voorloopig weer een poosje ruimer
kan ademen.
DE TROEBELEN IN AFGHANISTAN.
Hevige gevechten,
Berlijn, 2 Mei (H.N.) Volgens berichten
uit Moskou is de strijd om het bezit van
Kaboel thans in het beslissende stadium,
gekomen cn hebben er hevige gevechten
plaats tusschen de troepen van Habib Oel-
lah en Aman Oellah.
EEN ONTZETTENDE DOOD.
Praag, 2 Mei (H.N.) Een vreeselijken
dood onderging do fabrieksarbeidster Ma
ria Schatek uit Praag, die in den winkel
van haar zuster met een electrischen man
gel bezig was. Terwijl haar zuster buiten
den winkel was, wilde zij iets aan den
electrischen maiugj nazien en stak daar
toe haar hoofd rKsschen de machine. De
ongelukkige werd echter door de wals ge
grepen en letterlijk fijn gemalen.
DE ONTRUIMING VAN SJANTOENG.
De regeering te Nanking heeft de Japan
Bclie militaire overheid plannen voorgelegd
voor het ha ïdhaven der rust en orde na
het vertrek van de Japansche bezettings
troepen. Deze hebben daarop besloten de
toebereidselen voor de ontruiming op 25
Mei te voltooien cn daarvan den keizer van
Japan bericht gezonden.
Gibson deed niet uit eigen
beweging concessies
Hoover staat oaast hem
In officieele Amerikaansche kringen ver-
baast men er zich ten zeerste over, dat som
mige Europeesche bladen verondersteld heb
ben, dat Gibson uit eigen initiatief te Ge
neve gehandeld zou hebben, door loe te
staan, dat de geoefende reserves bij de
schatting der militaire strijdkrachten in
vredestijd niet inbegrepen zullen zijn. Uit
bevoegde bron op het Witte Huis wordt ver
nomen, dat Gibson in de voorbereidende
ontwapeningscommissie volkomen gehan
deld heeft overeenkomstig de instructies
van Hoover, die de houding van den leider
der Amerikaansche delegatie goedkeurt ten
aanzien van elke concessie, welke tot dus
ver in de zaak der ontwapening gedaan is.
HEVIGE SNEEUWSTORMEN IN NOOR
WEGEN.
Oslo, 2 Mei (H.N.) Sedert gisternacht
woeden in Noorwegen hevige sneeuwstor
men. Op vele plaatsen ligt de sneeuw me
ters hoog. De temperatuur is tot 1 graad
onder nul gedaald.
HET EINDE VAN EEN REUSACHTIG
PROCES.
Rome, 2 Mei (H.N.) Gisteren is te Ter
mini hot proces tegen 101 aanhangers van
de Maffia, dat 9 maanden heeft geduurd,
geëindigd: 11 beklaagden werden vrijge
sproken, 150 veroordeeld tot gevangenis
straffen lot 23 jaar toe.
JAPAN EN CHINA.
Belangrijke onderhandelingen
gaande.
L o n d e n, 2 Mei (H.N.) De Japansche
regeering heeft een nota tot de centrale
regeering van Nanking gericht tot rege
ling van de betrekkingen tusschen Japan
cn China, waarin zij er op wijst, dat vol
gens haar meening het handel- cn scheep
vaartverdrag van 1990 van kracht blijft,
totdat een nieuw verdrag gesloten zal zijn.
Indien China het nieuwe verdrag in den
zelfden vriendschappelijkcn geest als het
oude wil sluiten, is Japan bereid het ver
drag te sluiten. Do Chineesche regeering
heeft zich in haar antwoordnota bereid ver
klaard binnen zeer korten tijd over de wij
zigingen van het oude verdrag te onder
handelen. De onderhandelingen moeten op
den grondslag van gelijke rechten, weder-
keerigheid en beiderzijdsche eerbiediging
van de souvereiniteit drr twee staten wor
den gevoerd.
VEROORDEELD WEGENS NALATIGHEID.
B e r 1 ij n, 2 Mei. (H.N.) De radiofabri
kant Trotzki, in wiens fabriek onlangs een
ontploffing plaats had, waarbij verschei
dene arbeiders om het leven kwamen, is
door de rechtbank wegens het veroorzaken
van den dood door nalatigheid tot 1 jaar
gevangenisstraf veroordeeld. Het O. M. had
3 jaar geèischt.
DE WERKZAAMHEDEN DER
DESKUNDIGEN.
Een voorloopige overeen
komst in zicht?
Parijs, 1 Mei (V.D.) Volgens een bericht
uit Berlijn van Le Journal verklaart men
in zeer goed ingelichte Duitsche politieke
kringen, dat het in aansluiting op de be
sprekingen, die dr. Schacht Dinsdag opnieuw
gevoerd heeft met de bij de schadevergoe
dingskwestie geïnteresseerde leden van het
rijkskabinet, mogelijk is, dat de deskundigen
conferentie binnen korten tijd met een
voorloopige overeenkomst afgesloten zal
worden. Deze overeenkomst, berekend voor
den tijd van 10 jaar, zou op voorstel van
Owen Young te berde zijn gebracht en voor
zien in jaarlijksche betalingen van Duitsch-
land van 1750 millioen Mark, welk bedrag
jaarlijksch met 25 millioen stijgt.
Voor Pinksteren einde der
conferentie?
Parijs, 2 Mei (V.D.) Moreau, de Fran
sche deskundige in de commissie te Parijs
cn directeur van de Bank van Frankrijk,
is burgemeester van de gemeente Saint
Leger en heeft zich in verband met de ko
mende gemeenteraadsverkiezingen op 5
Mei a.s. naar deze gemeente begeven, ten
einde het contact met zijn kiezers te hand
haven. In het algemeen acht men het merk
waardig, dat Moreau daarvoor geen gebruik
heeft gemaakt van de afwezigheid van dr.
Schacht in de dagen, dat deze in Berlijn
vertoefde, maar dat hij juist Parijs ver
laat, nu dr. Schacht er terugkeert. Ook de
Japansche gedelegeerde Kengo-Mori heeft
gisteren medegedeeld, dat hij Parijs zal
verlaten. Men gelooft, dat het rapport der
redactie-commissie spoedig voltooid zal zijn
en dat nog vóór het einde dezer week de
beslissing omtrent het lot der conferentie
zal vallen, zoodat het werk der commissi-»
misschien vóór Pinksteren beëindigd kan
zijn.
voor Amersfoort en Omstreken
Langegracht No. 4 Telefoon 304
AMERSFOORT
Directie: A. H. MARTENS.
Nieuwe moeilijkheden ie
Genè re
Te Genève is men het gisteren evenmin
in de voorbereidende ontwapeningsconfe
rentie eens kunnen worden over de tabel
len ter indeeling van de afzonderlijke ca
tegorieën dor effectieve legersterkte. De
Fransche, Italiaansche en Japansche afge
vaardigden zijn het wel eens geworden over
ecu gemeenschappelijke formule Ler i>o-
stechting van hun Dinsdag outstane «me
ningsverschillen, maar deze formule werd
gisteren door de Engelsche en Amerikaan-
scho delegaties bestreden, omdat de voor
gestelde categorieën niet toegepast konden
worden op staten met beroepslegers. Deze
kwestie is ter voorkoming van nieuwe
moeilijkheden dan ook ten slotte verdaagd.
Zonder veranderingen van beteekenis zijn
de andere artikelen inzake de effectieve
sterkte in tweede lezing daarop afgehan
deld. waarbij echter nadrukkelijk betoogd
is, dat de vaststelling van de sterkte der
vloten pas bij behandeling van dit hoofd
stuk aan de orde zal komen. Wat de lucht-
strijdmacht betreft, heeft Frankrijk een
compromisvoorstel ingediend ten slotte
legde Bernstorff een principieele verklaring
af omtrent do noodzakelijkheid van ver
mindering van den diensttijd en van het
jaarlijksch contingent der recruten.
Hij betoogde daarbij, dat alleen do ver
mindering van den diensttijd nog niet als
oen doeltreffende maatregel beschouwd
kan worden, aangezien dan altijd nog de
vraag bleef bestaan, op welke wijze de na
deden, die door die vermindering zouden
ontstaan, door bijzondere maatregelen weer
konden opgeheven worden. De Duitsche re
giering zal echter ook groote beteekenis
hechten aan de vraag van vermindering
van het oorlogsmateriaal, want, nu men de
geoefende reserves niet rechtstreeks ver
minderen. wil, zal men, om tot daadwerke
lijke vermindering de bewapening te ko
men, den eenig overgebleven anderen weg
moeten inslaan dien van vermindering
van het materiaal. Bij behandeling van het
betrokken hoofdstuk zal do Duitsche dele
gatie met name op dit vraagstuk terug ko
men.
De tweede beslissende factor bij de be
perking van een leger, dat uit algemeen
dienstplichtigen bestaat, is de grootte van
het jaarlijksche contingent recruten Ook
hier is een belangrijke vermindering nood
zakelijk, wil men het gemeenschappelijk
doel bereiken. De hiervoor nader vast te
«tellen cijfers moeten door de verdrag-slui
tende partijen nauwgezet cn strikt nago-
^ef d worden.
In dezen zin diende Bernstorff een voor-
«tp.l in en beriep zich bierbij op een zelfde
soort uitlating van Rolin Jacquemins van
Maandag.
De Belgische gedelegeerde zeido echter,
dat de gevolgtrekking, die Bernstorff uit
zijn woorden gemaakt had, evenals het ge-
heele Duitsche standpunt, hem in deze te
ver gingen. Op voorstel van Politis zal dit
laatste Duitsche voorstel pas in behande
ling komen, als de berekening der effectio-
ve sterkten ip absolute getallen ter sprake
zal komen.
Hoewel de datum der onderbreking van
het werk der commissie waarschijnlijk ein
de dezer of begin \olgende week zal intre
den, lijkt het vast te staan, dat zij de nog
overgebleven punten betreffende do beper
king der landstrijdkrachten nog afhandelen
zal De commissie moet in elk geval haar
eigenlijke taak. d.w.z. de tweede lezing van
het hoofdstuk over de beperking der vlo
ten. ook nog afgehandeld hebben voor de
volgende bijeenkomst van de vergadering
van den Volkenbond.
De tragische dood van Hitchcock
en Anderson
Droef dagboek-relaas
Met is gisteren gelukt nabij het bij Waves
Hill ontdekte toestel van Hitchcock en An
derson te landen. De vliegers vonden op de
bladen van do schroef in korte zinnen een
soort dagboek, dat met 1 April begon en 17
April eindigdo. Den eersten datum waren
de vliegers, die opgestegen waren om moe
te helpen zoeken naar de inmiddels gevon
den Southern Cross, door een fout aan den
motor gedwongen een noodlanding te ma
ken, waarbij Hitchcock reeds gewond was,
maar niet ernstig. De drie volgende dagen
hebben zij getracht den motor op gang te
brengen, maar zij konden geen opstijgings
terrein vinden en het is waarschijnlijk, dat
Hitchcock al waanzinnig van honger en
vooral van dorst i9 geworden. De laatste
aanteekening van Anderson van 17 April
was: „Wij lijden onbeschrljfelijken dorst"
Hitchcock's lijk lag onder het niet al te
gehavende toestel. Anderson werd een 40
meter verder gevonden, tegen een heuvel,;
waarachter hij zich waarschijnlijk nog
eenigszins voor de gloeiende zon in dit
woestijn-gebied hoeft willen beschermen.
Hitchcock is waarschijnlijk orn dezelfde re
den onder de machine gekropen. De lijken
van beide vliegers zijn ter plaatse ter aar
de besteld en het vliegtuig zal er waar
schijnlijk gelaten worden om de plaats aan
te duiden. Van den staart hebben de vlie
gers gisteren een eenvoudig houten kruis
gemaakt en op het gemeenschappelijk graf
geplaatst.
HET FRANSCHE BEZETTINGSLEGER.
Wordt Gaillamat vervangen?
Parijs. 2 Mei. (H.N.) Volgens één der
bladen zal generaal Guillamat binnenkort
wegens het bereiken van den pensioen-leef
tijd aftreden als opperbevelhebber van de
Franscho bezettingstroepen in het Rijnland
en vermoedelijk opgevolgd worden door den
tegemvpordigen militairen gouverneur van
Lyou. De beslissing daarover zal de volgen
de week in den ministerraad worden ge
nomen.
SCHIETPARTIJ TUSSCHEN FASCISTEN
EN ANTI—FASCISTEN.
Nieuwe Incidenten in
Luxemburg.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag
is het te Diffordange tot een schietpartij
tusschen Italiaansche anti-fascisten en
fascisten 'gekomen, van welko laatsten er
één erustig werd gewond.
Nader wordt bericht, dat Dascanio Gino,
de moordenaar van den secretaris van den
Italiaanschen gezant te Luxemburg, toe
gegeven heeft uit wraak gehandeld te heb
ben, daar zijn zwager door de fascisten
is gedood, terwijl zijh broers in de gevan
genis zijn geworpen. Staats-minister Bech
heeft een condoléance-bezoek aan het Ita
liaansche gezantschap gebracht en boven
dien een telegram van rouwbeklag naar
Rome gezonden.
DE HERTOG VAN CLOUCESTER
IN JAPAN.
Opgetogen verwelkomd.
De hertog van Gloucester Is gisteren on
der begeleiding van vier oorlogsschepen
en meer dn 50 vliegtuigen te Yokohama
angekomen en onder levendige toejuichin
gen der bevolking naar Tokio doorgereisd,
waar hij dén keizer van Japan de versier
selen van de Orde van den Kouseband zal
overhandigen. Tokio heeft zich ook in
feestdos gestoken en de hertog reed door
sterk be vlagde straten en een eerepoort
naar het keizerlijk paleis.
DRIEVOUDIGE MOORD IN ZUID-TIROL.
Naar uit Bolzano (Bozen) gemeld wordt,
zijn in den nacht van Zondag op Maandag
twee karabiniers. die in het dorp Capo di
Pietra op patrouille waren, beschoten door
personen, die zij besplonneerd hadden. De
eene karabinier en een onderwijzer, die zich
bij het tweetal aangesloten had, werden
beiden gedood, de andere karabinier is
Dinsdagnacht aan zijn verwondingen over
leden. Er is één verdachte aangehouden.
Het onderzoek naar zijn medeplichtigen
wordt voortgezet.
BRAND IN DE ABDIJ TE TONGERLOO
Ruim 10 millioen ires. schade
De correspondent van 't Vad. te Brussel
meldt, dat de schade, door den brand der
abdij te Tongerloo aangericht op ruim 10
millioen francs wordt geraamd Op initia
tief van mr. Frans Van Cauwelaert, burge
meester van Antwerpen, wordt het plan
overwogen een nationale of zelfs internati
onale inschrijving te openen, teneinde den
wederopbouw der vernielde abdij en het
herstel van hare bibliotheek mogelijk te
maken.
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand: 765.8 te
La Coruna.
Laagste barometerstand: 749.7 te
Haparanda.
Verwachting tot den avond van
4 Mei:
Zwakke tot maaigc O. tot N. wind,
licht tot half bewolkt, droog weer,
kans op nachtvorst, weinig veran
dering in temperatuur.
Gcluhwcnschen ian
vele zijden
Berlijn, 2 Mei. (H.N.) Zoowel de rijks
kanselier als de Pruisische minister-presi
dent hebben aan vorst Bülow te Rome, die
Vrijdag zijn 80sten verjaardag viert, tele-
grammen gezonden om hem geluk te wen-
schen.
Vorst von Bülow is to Klein Flottbeek bij
Hamburg geboren. Ilij - studeerde aan de
universiteiten te Berlijn, Leipzig en Lau
sanne, en maakte als officier van de hu
zaren den oorlog van 1870—'71 mede. In
1873 trad hij in den diplomatieken dienst.
In 1888 werd hij gezant te Boekarest, fn
1893 ambassadeur te Rome. In 1897 werd lïij
als staatssecretaris met de..leiding .vau het
ministerie van builenlandsche zaken belast,
terwijl hij in 1900 vorst Holienlohe als rijks
kanselier en Pruisisch minister-president
opvolgde. In 1908 werd hij. In verband met
het interview van den keizer met een En-
gelsch journalist, door een door bijna alle
partijen aangenomen motie gedwongen den
keizer tot het in acht nemen van grootero
terughoudendheid te vermanen. Dit optre
den en het mislukken van zijn „blokpoli-
tiek" waren oorzaak, dat hij het volgend
jaar, nadat de wet betreffende de finan-
cieele hervormingen was afgedaan, tot af
treden werd gedwongen. Hij werd opge
volgd door Bethmann-IIolweg. In het be
gin van den wereldoorlog ging von BGlow
als buitengewoon gezant naar Rorne, om
te trachten Italië tot toetreden tot den
wereldoorlog aan de zijde der centrale mo
gendheden, of ten minste tot. het handha
ven van zijn neutraliteit te bewegen, wat
echter, zooals bekend, mislukte.
Do gemalin van von Bülow. die tot den
hoogen Italiaanschen adel behoorde, is in
Januari van dit jaar, in den ouderdom van
81 jaar, overleden.
EEN KONINKLIJKE SCHENKING
Het fonds voor 't koning Edward-ziekenhuis
te Londen, dat enkele dagen geleden een
anonieme gift van 105.000 pnd sterling heeft
ontvangen, heeft inmiddels een tweede
schitterende gift verkregen. Wijlen lord
Rovelstoke blijkt namelijk aan het fonds
een bedrag van 100.000 pond sterling te heb
ben vermaakt.
HET DRAMA TE HIRSCHBERG.
Graaf Christian uit de hechtenis
ontslagen.
B r e s 1 a u 2 Mei. (V. D.) De eerste straf-
senaat van het opperlaüdsgerecht heeft
heden het tegen graaf Christian von Stol
berg uitgevaardigde arrestatie-bevel van
het kantongerecht van Ilirschberg van 19
Maart 1929 vernietigd, evenals het besluit
van den rechter van instructie van het
landsgerecht te Ilirschberg van 21 Maart j.l.
tot verlenging der hechtenis, aangezien d*
verdenking van misdaad op hot oogenblik
niet bevestigd cn niet ernstig aanwezig is,
terwijl de omstandigheden de vrees, dat de
graaf zal vluchten niet rechtvaardigen.
Dooden en gewonden
In bet stadje Wheatley (Arkansas) heeft
een tornado groote verwoestingen aange
richt. Zeven inwoners werden gedood cn
meer dan twintig gewond. Ook in Ford
Smith werden ten gevolge van den tornado
enkele personen gewond.
Uit den staat Georgia \n orden eveneens
verscheiden wervelstormen gemeld. Hier
werden drie personen gedood en een groot
aantal gewond.