Fa. M. R. N, Oosterveen
OBLIES
VEREENIGING
„VOLKSONDERWIJS"
Een plaatselijke afdeeling
van de vereeniging voor
openlucbtscholen
opgericht
HET 10 JARIG BESTAAN VAN DE
KON. MEDEtfLANDSCHE
JACHTVfcREENlGlNG
„Jacht eD Kenneloieuws" verschijnt
in feestkleedij
AGENDA.
BINNENLAND
NU DE TULPEN GAAN
BLOEIEN
Reeds in de 14e eeuw
bekend in Perzië
zi
VOOR ONZE
HUlEVROUVtEA
De gesloten schoollokalen zijn funest
voor de kinderen en werken
belemmerend bij het geven
van onderwijs
E8ü bijeenkomst van belang
stellenden.
In het- gymnastieklokaal van de school
no. 12 aan de Weyersstraat had gisteravond
een bijeenkomst plaats, georganiseerd door
het bestuur van Volksonderwijs, waarin de
heeren dr. Van de Kasteele en Noteboom
een inleiding hielden over het onderwerp:
„ppenluchtscholenliet doel van dezen
aVond waS te komen tot de oprichting van
een vereeniging voor openluchtscholen te
dezer stede.
De voorzitter, de heer I-'. W e s s e 1 i n g,
heette in 'zijn openingswoord de aanwezigen
hartelijk welkom, m het bijzonder den wet
houder van onderwijs, den heer J. Thien,
en ctyj beide sprekers van dezen avond. Ook
de vertegenwoordigers der verschillende
vereenigingen heet spreker hartelijk wel
kom.
Als eerste spreker trad hierna op de heer
dr. Van de Kasteole, uit den I-Iaag.
Voordracht van den heer
dr. Van de Kasteele.
De heer Van de KastcClc wees in den
aanvang van zijn voordracht op de groote
beteekènis van de buitenschool. Van den
beginne af aan heeft hij de geschiedenis
van de openluchtschool medegemaakt.
Daarom wil hij dezen avond in het licht
stellen hoe hij als medicus staat tegenover
de openluchtschool.
De meeste schoollokalen, zoo vervolgt
spreker, zijn benauwde vertrekken, waar
weinig fpisscbo lucht komt, waar het, laten
wij het eerlijk zeggen, stinkt. Zeker, er zijn
vaak goede ventilatie-systemen, doch in de
meeste gevallen wordt van die. ventilatie
geen doelmatig gebruik gemaakt. Spreker
ziet in het bergen van een groot aantal
kinderen in een beperkte ruimte iets on
logisch, iets wat hem steeds zeer tegen den
borst stuit. In het bijzonder ten opzichte
van infecties als influenza, griep, verkoud
heid, ten opzichte van de besmetting onder
ling door de kinderen, is het gewone' ge
sloten klasselokaal uit den booze. Daarcnte-
genover staat dat dergelijke periodieke in
fecties onder do k-indor-o» op da-buitenscho
len niet voorkomen.
De kwestie yhn de onderlinge infecties
stemt dus oiUégenzeggelijk ten gunste van
de openluchtscholen.
Ren groote schaduwzijde van het gesloten
schoollokaal is verder het gebrek aan ver-
sche lucht. De weinige versche lucht die
meestal in het gesloten schoollokaal kan
doordringen werkt belemmerend op het
denk- en werkvermogen van het kind. De
kinderen worden suf en slap en kunnen
zich niet in hun volle kracht ontplooien.
Spreker wijdt vervolgens enkele woorden
aan de ziekenverpleging waarbij ook is in-,
gezien dat lucht en licht bij de verzorging
der patiënten een eerste vereischte is.
Waarom zou dat ook bij het onderwijs niet
zoo zijn. Nu zegt men vaak, dat het klimaat
in ons land niet geschikt is voor onderwijs
geven in de open lucht. Spreker moet hier
ten sterkste tegen op komen. Volgens hem
is ons land heel goed geschikt voor open
luchtscholen. De praktijk heeft dat trou
wens ook wel bewezen, hetgeen spreker
aantoont met enkele cijfers.
In het vervolg van zijn rede geeft de heer
van de Kasteele de beteekenis weer van een
öunenschool en een openluchtschool,
begrippen die elkaar geenszins dekken. De
openluchtschool is a.h.w. een opvolger van
de buitenschool. De openluchtschool is vaak
een lokaal, waarvan de muren en het dak
gedeeltelijk zijn weggenomen, terwijl de
buitenschool bedoelt is als het geven van
onderwijs geheel in de openlucht.
Spreker zou willen dat alle gewone scho
len van thans vervangen zouden worden
door openlucht resp. buitenscholen; waarbij
hij opmerkt dat deze scholen in het geheel
niet oorspronkelijk bedoeld zijn uitsluitend
voor zieke en zwakke kinderen. Toch acht
spreker de buitenscholen uitstekend voor
tuberculeuze en prae-tuberculeuze kinde
ren uit de volksklassen.
Met nadruk vestigt spreker er de aan
dacht op, dat liet systeem van Amsterdam
- het wegnemen van een of twee muren
uit'een gewoon les-lokaal heel goed en
prachtig is als het nlot anders kan. Maar
in Amersfoort kan dat wel anders. De om
geving van deze gemeente is zoodanig, dat
die uitermate geschikt is voor het geven
van onderwijs,geheel in de openlucht.
Nadat de heer van de Kasteele nog het
een en ander had medegedeeld uit de prak
tijk van het. onderwijs en het leven aan de
openluchtscholen, werd het gesproken
woord op duidelijke wijze toegelicht door
een aantal lichtbeelden.
Voordracht van den heer
Noleboom.
De tweede spreker was de heer W. B.
Noteboom, die een korte beschouwing
gaf over de noodzakelijkheid van open
lucht-onderwijs voor vele kinderen. Spre
ker brengt: in. herinnering, dat hij te dezer
stede en in dezélfde zaal reeds eerder heeft
gesproken over hetzelfde onderwerp, zoo
dat hij betrekelijk weinig nieuws kan ver
tellen. De heer Noteboom deelde mede, dat
in de openluchtschool. waaraan hij verbon
den is, de leerlingen in drie groepen wor
den verdeeld, al naar gelang van hun aan
leg en hun capaciteiten.
Het gewone type van schoollokaal is voor
de kinderen funest.
Spreker wil niet zoover gaan als Dr. van
de Kasteele door te zeggen dat het in de
meeste schoollokalen „stinkt" do meeste
onderwijzers zorgen wel voor goede venti
latie doch kan voor een groot gedeelte
accoord gaan met de meening van den
vorigen spreker over de gesloten school
lokalen. Het is waar, de ramen kunnen
geopend worden, doch b.v. in Amsterdam
waar vele scholen gelegen zijn aan zeer
drukke verkeerswegen, is het geven van
mondelinge lessen bij geopende ramen een
onmogelijkheid. Daartegenover slaan de
openlucht- en buitenscholen als een groote
verbetering. In verband hiermee geeft do
heer Noteboom een overzicht van het werk
en het geven van onderwijs op do open
luchtscholen. Opgemerkt daarbij wordt,
dat er op de openluchtscholen een voort
durende samenwerking, een voortdurend
voeling houden moot zijn tusschen onder
wijzers en geneesheer.
Spreker wil zijn inleiding beëindigen met
een en ander mede te deelen over de ver
schillende openluchtscholen, wa-ar ze zijn
en hoe ze werken.
Aan de hand van een groot aantal licht
beelden lichtte spreker dit nog nader toe.
Beide voordrachten werden door de aan
wezigen met groote belangstelling gevolgd,
terwijl enkele der aanwezigen gebruik
maakten van de gelegenheid tot het stel
len van vragen in verband met het ge
sprokene.
De voorzitter, de heer F. Wesseling, dank
te beide sprekers voor hun belangrijke
voordrachten. Wanneer te dezer stede een
vereeniglng voor openluchtscholen zal wor
den gesticht, clan beveelt spreker aan de
aansluiting bij de Centrale Vereeniging.
die haar centrum heeft in. Amsterdam.
Het gevolg van de gevoerde besprekingen
was, dat in principe besloten werd een af-
doeling Amersfoort op te richten van de
Vereeniging voor Openluchtscholen.
Ten slotte sloot de voorzitter met een
woord van dank de druk bezochte vergade
ring.
Ter gelegenheid*van het 10-jarig bestaan
van de Koninklijke Nederlandsche Jacht-
vereeniging is het orgaan dezer vereeniging
„Jacht en Kcnneluieuws" deze week ver
schenen in den vorm van een feestnummer.
Het redac.tioneelc gedeelte van dit num
mer wordt nagenoeg geheel ingenomen door
jien^zeer. ujtgehrcicL. historisch overzicht,
"waarin de golieele geschiedenis van de
kerende vereeniging wordt nagegaan. Tal
rijke foto's illustreeren dit zeer lezenswaar
dige atjlcel, waarbij wij vele oude bekenden
ontmoeten. Het nummer is op keurige wijze
verzorgd en kan in alle opzichten een
„feestnummer" genoemd worden.
Vertegenwoordiger van den Mi
nister van Defensie.
De Minister van Defensie zal zich bij het
10-jarig bestaan der Koninklijke Nederland
sche Jachtvereeniging doen vertegenwoor
digen door luitenant-generaal E F. Insin
ger, commandant van het veldleger.
Demonstratie.
Bij het ruiterfeest zal geduronde de mid
dagpauze een demonstratie plaats vinden
van de leerlingen van de school voor re
serve-officieren der Cavallerie.
De feestelijkheden van de herdenking
van het tienjarig bestaan der K.N.J.V. zijn
aangevangen met een reünie der deelne
mers op het Stationsplein. Daar heerschte
het specifiek-drukko gedoe, dat de meet
van iedere jachtstoet der jachtvereeniging
eigen is, en hoewel het bij dergelijke ge
beurtenissen zoo gewaardeerde lentezon-
netje achterwege bleef, heerschte er toch de
beste stemming. Het was den ruiters aan
te zien, dat zij van overal uit den lande
naar Amersfoort getrokken waren om
daar feest te vieren, om daar te herdenken
den tienden verjaardag van hunne K.N.J.V.
Het was een bonte mengeling van officie
ren van alle wapens afgewisseld door de
kleurrijke jacht cost uums der burgerru iters.
Gestadig kwam en dedeelnemers opdagen,
terwijl het vrijwillige muziekcorps van het
eerste régiment huzaren onder leiding Van
kapelmeester Klijnen den tijd van wachten
kortte met hot spelen van vroolijke mar-
schcn. hetgeen er veel toe bijdroeg om aan
het geheel een feestelijke stemming te ge
ven. Dat de Jachtvereeniging zich ook deze
dagen in een ruime belangstelling van de
zijde der burgerij mag verheugen, bleek uit
het bizonder groote aantal aanwezigen, dat
zich op het Stationsplein had verzameld.
Wij zagen daaronder den burgemeester de
zer gemeente, rnr. J. C. Graaf van Rand-
vvijck, generaal Insinger, commandant van
het veldleger en den generaal Quanjer,
commandant der vierde divisie. Terwijl dó
menschen al deze gezellige drukte gade
sloegen was intusschcn de meute gearri
veerd. Het was ruis half 2 toen de stoet
zich opstelde voor de slipjacht. Als jage>*
meester fungeerde jhr Quarles van Ufford
als whippers-in traden op jhr M. de B'.oca
van Schel tenia, jhr A. M C. Mollius, luit
De .Tong Schouwenburg, benevens den
kennel huntsman Tom Champion. x"reld
niftster was generaal Insinger. De stoot, «iie
ongeveer bestond uit een honderdtal deel
nemers, waaronder een tiental amazones,
trok ondpr groote belangstelling de Ko-
ninginnelaan op om langs de Prins Frede-
riklnnn de Vlasakkers te hei eiken, waar
de jacht een aanvang zou nemen.
OPERETTE FRITZ HIRSCH.
„Ich küssc Ihrc Hand, Ma
dame" to Zeist
Het operette gezelschap Fritz Hirsch geeft
op 10 Mei a.s. in concertzaal Figi te Zeist
een opvoering van de bekende operette
„Ich Küsse Ilire Hand Madame". Voor na
dere bijzonderheden verwijzen wij naar de
in dit numer voorkomende advertentie.
N.V. MIDDENSTANDS BANK, VOOR
AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Overzicht over 1923.
Men schrijft ons: De resultaten over 1928
(Ho boekjaar) zijn gunstig. De bruto winst
bedraagt 54157.88 (v. j. 49426.51, de netto
Winst ƒ23221.12 (v. j. ƒ20161.—).
Aan dc binnenkort te houden algemeene
vergadering van aandeelhouders zal worden
voorgesteld een dividend uit te keeren van
5'/2 p.Ct (v. j. 5 p.Ct).
VEREENIGING VAN HUISVROUWEN.
Kookdemonstratie.
De plaatsclb'ko afdeeling der Ned. Vereeni
ging van Huisvrouwen houdt op 6 Mei a.s.
te half 3 in de foyer van Amicitia een bijeen
komst. Er zal door een kok een kookdemon
stratie worden gegeven op het Dordtsch gas
fornuis.
EMMA-BLOEM COLLECTE.
Het Comité voor do inzameling van gel
den deelt ons nog mede dat door de militai
ren van het garnizoen alsnog een bedrag
van ruim 40 gulden is bijeengezameld. Bo
vendien nog 2.50 van een inwoonster der ge-
meert te. Het Comité betuigt hiervoor gaarne
/.ijn bijzonderen daVik
GARNIZOEN
Mutatie.
De tweede luitenant D. Vermeulen, van
het 21o R.I. alhier, wordt op 6 Mei a.s. ge
detacheerd in de legerplaats bij Harskamp.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Wou tine, d. van Wouter
Bouwman en Jannetje van den Bosch.
Gehuwd: Jan Pot en Dorothea Maria
den Brok.
Evert Antoon Overeem en Lubberdina
Wilhelniina Dijkman.
Ondertrouwd: Christoffel Johannes
Bollee en Sophia Juliana Dwars.
Lucas van den Berg en Alberta. Fitskie.
Marinus Elzenaar en Anna de Wit.
Willem Johannes van Nieuwkerk cn Wil
helniina Maria Ruijs.
Willem van Schoonhorst cn Marie Johan
na Snabel.
Jacobus Theodoras Kok en Heiltje Huy-
boom.
Johannes Jacobus van Reems en Elisa
beth Roeloffina van Beek.
Brand Hieheïtamp'ën Kiks tc'VtTzj'dën
D a g o 1 ij k s
Cinema Royal Banstraat
Kunstzaal „Siei kunst' Utterhtscheweg hoek
Steven van der Hagonlaan Tentoonstelling
van Houtsneden. J Franken Pzn.
Museum Flehite. Westsingel
Leeszaal Handelsregister. Arnh. weg 23
Theosofische Bibliotheek Gebouw Theos.
Ver Regentesselaan <Zaterdag9 van 1.30-
2 30 uur)
Openbare Leeszaal (-net Jeugdleeszaal en
bibliotheek). Muurhuizen 9
P -K Leeszaal. NieuwsTTan? 24
Vredesbibliotheek. Arnh weg 50.
v
Princess-room Zondag, middag- en avond
mncei t
Hotel Monopole, Zondagmiddag- en
avondconcert
Danszaal Künassen Zondags Dancing.
w
5 en 4 Mei Jeugdgebouw Berken weg
Bazar.
3 on 4 Mei Feestelijke herdenking van hel
10 jarig bestaan der K N .1 V.
6 Mei Amicitia foyer Ver. van Huisvrou
wen Ledenbijeenkomst Half 3.
11 Mei, Pallas Athene-school. Tentoon
stelling.
li Mei Schermzaal Rijschool. Scherm wed
strijden KOO.S
10 en 11 Mei Amicitia. Operette No-No
Nanette
17 Mei. Amicitia. (foyer). Ver van Huls
vrouwen. Lezing den heer Rens. „Tuin
aanleg". Half 3.
29 Mei. Finderzorg. Jaarvergadering. 11
uur
18 Mei. Amersf. Kunstkring. Excursie
Maartensdijk. Bezichtigen Kunst-collectie
F. Lugt. (per fiets).
2227 Mei. Gebouw Theos. Vereen. Ne-
derlandsch Kunstverbond. Tentoonstelling.
2i Mei. Amersf. Kunstkring. Excursie
Maartensdijk. Bezichtiging Kunst-collectie
F. Lugt. (met autobus).
UTRECHT.
Stadsschouwburg.
5 Mei. Ensemble. Boubcr. „Zeemansvrou
wen,,. 8 uur.
ZEIST.
Coucertzaal Figi.
10 Mei. Fritz Hirsch Operette „Ich kusse
Ihre Hand Madam".
450STE STAATSLOTERIJ.
Vierde klasse.
Trekking van 2 Mei 1929 (100 loten).
Ten kantore van den collecteur A. C. R.
O. Leinweber te Amersfoort (Breestraat 26)
zijn geene nummers uitgetrokken.
De vijfde klasse, welke trekt van 13—16;
21—24; 27—30 Mei en 3—7 Juni 1929, bevat
behalve de premie van 30 000 voor den
laatstuitkomenden prijs van 1000 of hoo
ger en de premie van 3000 voor het laatst
uitgetrokken lot, de navolgende prijzen 1
van 100 000. 1 van 50 000. 1 van 25.000.
1 van 15 000, 1 van 10 000, 1 van 5000.
1 van 2000, 3 van 1500. 55 van 1000
65 van 400. 70 van 200, 170 van 100
en 3730 van 70.
TWEEDE KAMER.
Bij de voortzetting van do behandeling
van het wetsontwerp tot wijziging van de
Krankzinnigen- en Armenwet wordt het
amendemont-Van Schaik om de benoeming
van deskuudigen te doen geschieden door
de kroon, verworpen met 40—22 stemmen
Het amendement-Katz om alle artikelen
tegelijk in werking to doen treden, wordt
verworpen bij zitten en opslaan.
liet ontwerp wordt z.h. s. aangenomen.
Aan de orde is het ontwerp tot wijziging
van artikel 3 der Leerplichtwet.
De heer T i 1 a n u s licht een amendement
toe, om te bepalen, dat een leerling, die 7
leerjaren heeft doorloopcn, bij het berei
ken van zijn 13e jaar de school mag verla
ten. Spr. betoogt, dat aansluiting hij do Ar
beidswet niet noodig is en de Onderwijs
wet denatureert.
De heer S u r i n g acht hot niet wensrhe-
lljk, dat het aantal kindereu. dat voor het
14e jaar de school verlaat, grootér wordt.
M o j. W es term an zegt, dat hpt niet
anders dan goed werkt als kinderen twee
maal het 7e leerjaar meemaken, indien dat
leerjaar slechts goed is ingericht. Boven
dien geldt het hier uitzonderingsgHvallen,
die de ouders zelf beperken kunnen door
hun kinderen later naar school te zenden.
De heer Gerhard bestrijdt eveneens
liet amendement en de heer R u 11 e n ver
dedigt het met het oog op het platteland.
De heer Bakker sluit zich aan bij den
heer Rutten.
De lieer Z ij 1 s t r a wijst op liet onbillijke
van de werking der wet waaraan het amen
dement tegemoet wil komen.
De Minister ijst het amendement af.
Het is in strijd met de strekking van het
ontwerp en spreker sluit zich aan bij de
tegenstanders van het amendement dat
aanneming een materieels verslechtering
zou beteekencn.
Het amendement wordt verworpen met
44 tegen 19 stemmen.
Het ontwerp wordt aangenomen z. h. st.
Aan de orde is het ontwerp tol wijziging
der 1. o wet betreffende wachtgelders.
De heer Z ij 1 s t r a licht een amendement
toe om te voorkomen dat het Rijk voor do
zelfde onderwijzersplaats een onderwijzers-
salaris en tegelijk wachtgeld betaalt
Het wordt aangenomen z. b. sf
Het ontwerp wordt aangenomen z.h s
evenals het ontwerp tot wijziging der wet
op het Notarisambt.
Aan de orde zijn de ontwerpen betref
fendo voorwaardelijke veroordeeling en in-
vrijheidsstelling, tenuitvoerlegging van ge
vangénisstraf, op beroeps- en gewoonte
misdadigers.
Mevr. B a k k e r-N o r t acht hot tempo
van de aanpassing van het strafstelsel aar
moderne opvattingen te langzaam, ei>
dringt aan op meer samenwerking tu.°
schen gestichtsraad en reclasseeringsraad
Spr/ betmirt dat de celstraf nog -altijd
de kern van het strafstelsel is en dringt
aan op verbetering der opleiding en de sa
larieering van het gevangenispersoneel en
uitbreiding van openluchtgevang«nissen
De heer Van Sasse van TJsselt
wenscht geen specialiseering van den straf
rechter en dringt aan op uitbreiding der
subsidieering van reclasseeringslnstellin-
gon.
Spr. dringt aan op behartiging der gods
dienstige belangen van de gevangenen door
speciale ambtenaren.
De heer Kleer^kooper bepleit verbe
tering van de opleiding van den strafrech
ter bepaaldelijk op psychologisch gebied,
vorming van gevangenispersoneel met oog
op de nieuwe taak. betere samenstelling
van colleges van regenten en verandering
dezer colleges van besturende in toeziende
De Reclaseering is nog te veel sociaal werk.
Zij hioet een stuk rechtspraak zijn. Combi
natie van voorwaardelijke en onvoorwaar
delijke vrijheidstraf acht spr. geen gevaar
voor het institut der voorwaardelijke ver
oordeeling.
De vergadering wordt geschorst.
In de avondvergadering is de begrooting
van het wegenfonds behandeld.
„Koude lieveling van
voorname tuinen''
Weg is eindelijk do winter en de pracht
der tulpen komt weer op de velden. On
danks haar kleurenschoonheid is de tulp
nooit populair geworden. Waarschijnlijk is
de oorzaak te zoeken in het ontbreken van
een lieflijke geur. De taal der bloemen
spreekt met weinig liefde over de tulpen
Volgens haar is de tulp het beeld van een
wel mooi, maar geesteloos menschenkind
De stijve, pronkerige bloem blijft da trom
„de koude lieveling van voorname tuinen.
Als het vaderland der tulpon wordt Per-
zie genoemd, waar ze reeds in de 14de eeuw
een bekende bloem was. Dit wordt ook be
vestigd door Busbecq, die in de 16e eeuw
gezant van keizer Fordinant I aan het
Turkscbe hof was. HIJ zegt In zijn reisbe
schrijving, dat zijn tolk in Adrianopel de
bloem „tulplane" heeft genoemd. Dit woord
stamt af van het Perzisch cn is van ..Dul-
band" afgeleid. DU laatste woord beteekent
in het Perzisch neteldoek, dat dooj- de Os
manen, gewoonlijk om hun muts werd ge
wikkeld en dat al spoedig door de volkeren
van het westen in „tulband" werd veran
derd. Door de overeenkomst in vorm van
dit hoofddeksel en de kelk van de bloem
Koffietafel:
Hoofdkaas met bieten 6la.
Middagtafel:
Gstoofde kabeljauw cn schelvisch
in schotel.
Koude maizena-vla mui, frambo
zen-sap.
LANGESTRAAT 42 TEL. 77
PER BL IK JE Fl. 1.GO
EEN HEERLIJK BOTERGEBAK
maakte men van den naam „dulband" „tuli-
pan" cn tenslotte „tulp".
In de 15e eeuw verscheen do tulp in Tur
kije, waar ze zeer werd gewaardeerd. In «ie
heerlijke tuinen van den sultan werden
zelfs tulpenfeesten gevierd.
In hot jaar 1559 werd de bloem ook in
Duitschland bekend De bekende botanicus
Konrad Geszner beschreef haar als van een
zeldzamo bloemenschoonheid in zijn plan
tenkundig werk.
De tulp trok nu door Europa. In 1573
kwam ze te Woenen. De rijke bloemenlief
hebbers versierden er hun tuinen mede.
Men liet. ten koste van veel geld, nieuwo
hollen uit Turkije komen „Mon deed el
kaar zooveel concurrentie aan", zoo werd
geschreven, als maar mogelijk was en do
ijverzucht van den eenen liefhebhor op den
anderen, als een nieuwe soort cn een nieu
we kleur verscheen, verwekten bij do mees-
ten slapelooze nachten Gok gekroonde
hoofden werden door don tulpenroes aange
grepen. [)e groote keurvorst van Branden
burg. Frederik Wilhelm, was een grooto
liefhebber van deze bloem Zijn lijfarts,
lohann Sigismund Elsholz, moest voor hem
71 töëkeningen van do meest gezochte en
kostbaarste tulpen vervaardigen. Dezo tee-
keningen bevinden zich in de Staatsbiblio
theek to Berlijn en drogen den titel van
theatrum Tuliparum". Een hartstochtelijk
vereerder van de tulp was verder de mark
graaf von Boden-Burlach, die in het jaar
1740 roede 3600 afbeeldingen van verschil
lende soorten had saamgesteld De graaf
von Pappenhëim zou. naar werd beweerd,
5000 soorten tulpen, in zijn tuinen hebben
getooid.
Ook in Italië kwam de tulp. maar daar ia
zo nooit van veel boteokenis geweest. In hef.
jaar 1577 werd de bloem van Weenen naar
Engeland overgebracht. In 1588 kwarn ze
in Frankrijk, waar ze een lieflijke opname
vond.
De grootste vereerders van de tulp wer
den, behoeven we het hier te zeggen, ge
vonden in de Hollanders De tulp werd het
voorwerp van een geweldige speculatie, wel
ke. zelfs in die dagen, „tulpomanie" werd
genoemd. De tulpen kwamen op de mark
ten van Amsterdam. Haarlem. Utrecht,
Leiden. Rotterdam cn andere plaatsen in
het jaar 1G34. Do geheele bevolking nam
deol aan dezo speculatie. Op bepaalde da
gen kwarn men bijeen om handel te drijven
in tulpenbollen. Had men niet het noodigo
geld oni te koopen. dan stelde men een ruil
voor. Huizen, gronden, vee. sieraden enz.
werden tegen nieuwe tulpensoorlen geruild.
Ieder wilde rijk worden Ieder legde zich in
zijn vertrekken toe op de teelt van tulpen
Haarlem, tlleen, schreef den prijs van
100.000 gulden uit voor de teelt van bizon-
dere kleuren cn grootte. Tijdens den bloei
van een prijsgekroonde tulp \ierde men een
volksfeest, waarnaar het volk van heind"
jon ver heenstroomde. Onder de tulpenbollen
was bizonder gewaardeerd de „Semper
Augustus". Voor een enkelen bol betaalde
men 13.000 gulden. Ken bol van „Admiraal
Enkhuizen werd met 6000 gulden betaald,
voor ccn ander, ..Vive Roi" genaamd, wor
den gegeven „twee lasten koren, vier lasten
rogge, vier vette ossen, acht varkens, twaalf
schapen, twee okshoofden Wijn. vier tonnen
bier. twee tonnen boter, 1000 pond kaas. een
bundel klecren'cn een zilveren beker".
De tulpenroes duurde in Holland bijna
een menschenleven Zoo ontstonden allerlei
twisten. De Generale Staten, do nadeeligo
gevolgen van den tulpenhandel inzionde.
maakte 27 April 1637 een einde aan dien
handel. De prijzen daalden sneller dan zo
in de hoogte waren gegaan. Men dacht er
eensklaps aan. dat men duizenden guldens,
honderden morgen land. weiden, buis en
erf paarden en wagens, had gegeven voor
een paar bollen, die misschien wat meer
waarde hadden dan gewone bollen. Doch
do slimmen hadden nu het geld, clo dommen
de tulpen.
iö(Y STA ATSLOTERIJ.
Vierde Klasse Vjerpe lijst.
JLreiüuia yaa Mei.
25.000 No. 17585.
f 2000 No. 19467.
200 No. 7003.
PRIJZEN VAN /6G.
195 3624 5733 67li llacó 141*7 16210 16336
566 3301 5977 6826 11933 14255 ltol8 1*456
825 J31U 61=4 9371 liae? i43tiz lG7fcU <.3615
1185 1272 654c 9612 122e8 14163 17(X>i 19306
1336 4-1OU 6384 9665 12359 14640 1721c- ZU022
1390 4503 6011 0.i2 1272b 1469; L7ti2e zUu3S
16lö 4-563 6042 10140 12987 1-1906 I7OÖ3 '..lbo
1699 4356 7357 lcte'13 1 359] 1ÖU31 ISJlt* 202c2
2166 615. 7315 L09'6 13909 15679 1=3:0 20333
2299 5421 3035 11577 13944 15702 18635 20425
2812 554.* 3359 11604 13948 16=76 l87o6 20442
3304 5583 3418 11713 14154 16065 18911 20931
3-535
Id de yorige stond: 1286 w. x. 12852.
