FA. DUIM BURGER
FIRTSao
DE EÊMLANDEB
ZEI5TJT0!
FA LAAvahHAHERSVELD
uw fan met M
Zaterdag 4 Mei 1929
27e Jaargang No. 258
BUITENIANDSCH OVERZICHT
Van 8 op 40 K.M.
in 10 seconden.
GARAGE MOLENAAR
VAMPYR en PROTOS
Stofzuigers
zijn de beste.
BUITENLAND
NIEUWE REGEERING
IN OOSTENRIJK
Een Chr. Sociaal kabinet
LUXE AUTO VERHUUR
tWb tedtkalm
BANKINBRAAK TE WEENEN
ABONNEMENTSPRIJS C" 3 na*odca uo°' Amersfoort f 2.10. pe» traand f 0.75.j*r
week toet gr «ei a verzeker lag eeget» ongelukken) f 0.17Y§.
Btoneolend franco per poit per 5 eaaandeo ff 3*-* Afzonderlijke nummers ff 0.05*
POSTREKENING 47910 TELEFOON INT ERG 513
DIRECTELUR UITO EVED! J.VALKHOff
DAGBLAD
PRIJS DER AOVERTENTIEN "!n ''a'1»105 M1 mbeqrtp «au ceo oewfljoemmer,
elke regel meer 10.25- Liefdadigheid;-ad verten tien voor de
helft vso den prils. - Kleine Adverteortén JIEITIES" W) «woitberellnp 1—5 .«gele
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I.— Renhlsnomraei eatre 005
Voor de komende warme dagen ontvangen ARNHEMSCHEWEG 26
groote collectie voile en mousseline japonnen DAMES MODEZAAK
Bloedige Mei-dagen te Berlijn.
De communisten roeren zich.
Zal hun olfonsie! slagen
De uitvoerige berichten, die wij oen paar
dagen hebben gebracht omtrent de gebeur
tenissen te Berlijn, waar de viering van
den eersten Mei aanleiding heeft gegeven
tot bloedige botsingen, toonen aan, dat de
toestand in Duitschland ernstig is. Inder
daad kan worden gesproken van een bur
geroorlog in het klein, iaar to Berlijn for-
meele straatgevechten hebben plaats ga-
hacj tusschen de handhavers der openbare
orde de mannen der politie en de ra
dicale elementen in Duitschland: de com
munisten. Van beide kanten is. er gevuurd
en is er met alle mogelijke projectielen ge
worpen. De onruststokers hebben zelfs bar
ricades in de straten opgeworpen en de
politie van ue hulzen uit bestookt. Dat er
tientallen dooden en gewonden zijn geval
len, behoeft bij de he- igheid ier gevechten
niet te verbazen en reeds de omstandig
heid, dat de politie zich genoodzaakt zag
van machinegeweren te bedienen, bewijst
hoe benard haar positie moet zijn geweest
en welk een dreigende houding de com
munisten. hebben aangenomen. De roode rel
letjes liepen echter op lon 1 Mei-dag nietj
af, doch werden gisteren voortgezet en
geenszins is; het uitgesloten, dat zij nog zul
len voortduren.
Alle berichten stemmen hierin overeen,
dat, terwijl de sociaal-democraten bij. de
viering van den lsten Mei het ordelijke ele
ment vormden, de communisten daarente
gen botsingen probeerden uit te lokken
door zoo nadrukkelijk mogelijk in strijd te
bandelen met het demonstratieverbod. Zeer
stellig iiad men hier te doen met een po
ging orn oproer tc provoceeren.
Natuurlijk zullen u wel enkele leden der
Schupo zijn gewe'st, die al te spoedig hun
zelfbeheecsching hebben verloren en uit
nervositeit al te spo'edig kras optraden,
maar over 't algemeen heeft de politie
naar op een afstand valt te beoordeelen
zich waardig gedragen en is zij nas tot da
den overgegaan, nadat bedreiging van huh
leven hen daartoe noopte. Velen hunner
hebben inderdaad in levensgevaar verkeerd
en onder dergelijke mstandigheoen is
ferm gewapend verwee: een beter argu
ment dan een vriendelijk betoog, waar toch
niet naar wordt geluisterd.
De Berlijnsche hoofdcommissaris van po
litie, Zórgiebel, heeft terecht opgemerkt,
toen men het onwenschelijke van het Ber
ïijnsche iemonstratieverbod 'iem onder
't. oog brajht tn er aan toevoegde, dat in
de steden, waar het was opgeheven, de 1
Mei-dag rustig verliep, dat de toestand te
Berlijn volkomen afwijkt van dien In an
dere steden. Onder de communisten
heerschte toch "eeds. geruimen tijd groote
beroering, zoodat incidenten vermoedelijk
toch zouden zijn voorgevallen, wanneer mert
de betoogingen had toegelaten. Bovendien
zou de commissaris in iaatst-veronde stelil
geval het wellicht aan den stok hebben ge
kregen met de rechtsche radicalen.
Trouwens: de Fransche regeering heeft
met betrekking tot Parijs niet minder
scherpe vorzorgsmaatregelen genomen en
geenszins onwaarschijnlijk luidt bet bericht,
dat, als uitvloeisel van besprekingen tus
schen Fransche en Buitsche communisten,
zoowel te Parijs Ms te Berlijn tegen 1 Mei
een communistisch offensief werd beraamd,
dat toevallig te Berlijn een wat feller ka
rakter droeg. En wenk van Moskou, waar
men di slappe houding uer buitenlandsche
communisten laakt, zal misschien mede
een aansporing voor de roode broeders zijn
geweest om zich op straat te laten gelden.
Sommige Berlijnsclie berichten stellen
het voor, dat de politie in sommige deelen
der Duitsche hoofdst; d nog geenszins mees
ter is van het terrein en een andere tac
tiek zal moeten Toep ssen, wil zij zich
handhaven. Verdere bloedige botsingen zijn
dan ook geenszins uitgesloten. Duidelijk is
in elk geval, dat de communisten ernaar
streven -en algemeene oeroering m 't le
ven te roepen, waarbij, volgons hun wensch,
zich een algemeens shaking moet aanslui
ten. Op groote schaal beleggen de commu
nisten reeds bijeenkomsten, waarop de
Berlijnsche politie ten felste wordt ge
kritiseerd en ook :n strooibiljetten wordt
geijverd voor ten algemécne werkneerleg-
ging, niet alleen in Berlijn, maar ook in
andere gebieden van Duitschland. Te Ham
burg hebben enkele werfarbeiders reeds
gevolg gegeven aan dezen oproep en in het
Wes.-Duitsche industriegebied valt even
eens een zekere gisting waar te nemen,
doch de sociaal-democraten doen ondertus-
schen hun best de arbeiders van overijlde
en ondoordachte stappen af te houden en te
waarschuwen tegen de onverantwoordelijke
ophitsingen der communisten, wier lijfblad
de Rothe Fahne reeds in beslag is genomen,
terwijl bovendien her gebouw dezer cou
rant door politie is bezet.
Men kan slechts hopen, rlat de arbeiders
zullen luisteren naar de bezadigde woor-
der der sociaal democra en. Alleen dan be
staat er kans. dat de rust terugkeert in de
Duitsche hoofdstad, waar de verwarring
zoo groot is, dat :n bepaalde gebieden het
.verkeer geheel is stopgezet.
TORPEDO f 3450.-
COUPfc
SPIDER „3350.-
COND INT. 3850.-
Ultgix. reet I rexrve-u'iel
reet bond. 1 tcliokbrelccxa.
clcctr. rlchtlngaoowtyxere.
autora. fu!teau'i5scher. co:.
Slechts IC minuten achter het
stuur van Flat 520 zullen U
een geheel nieuwe opvatting
geven van het begrip: „een
moderne zes".
Achtereenvolgens bemerkt ge de
ruime zitting, ook voor lange of
zware personen; het gemakkelijke
aanslaan van den motorhet blik
semsnelle optrekken (van 8 op 40
K.M. in 10 seconden): de vinger-
lichte besturing; de aangename
veering en de muurvaste ligging
op slechte wegen, ook bij groote
snelheid en in bochten.
En bij dit alles een degelijk-
Iuxueuse afwerking, welke U bij
een wagen van dezen prijs moej
verrassen.
Overtuig U van de bijzondere
kwaliteiten van dezen wagen
door een proefrit aan te vragen.
Alleen-vertegenwoordicer voor
Amersfoort en omstreken
TEL. 1210, 1211. 1212.
P.Nierop
tANomsm. 9031EL.28Ö
Dc lijst van ministers
samengesteld
We en en, 3 Mèi. (V. D.) De regeerings-
crisis is thans formeel .geëindigd. Heden
avond heeft n.l. de hoofdcommissie van den
Nationalen Raad den afgevaardigde Ernst
S.treeruwitz met meerderheid van stemmen
met de vorming der regeering belast. D<>
toekomstige kanselier heeft daarop aan de
genoemde commissie de. volgende minister-
lijst overhandigd
Vice-kanselier ir. Vincent Scbumy (Chr.
sociaal); minister van justitie Franz Slama
(Groot-Duitsche partij); minister van on
derwijs dr. Emmerich Czermak (Chr.-soc.);
minister voor sociale zorg dr. Joseph Resch
(Chr.-soc.); minister van financiën dr. Jo-
hann Mi Mei berger (Chr.-soc.); minister van
landbouw Florian Foedermayer (Chr.-sec.)
minister van defensie Karl Vaugoin (Chr.-
soc.).
De Nationale Raad is tegen morgen 11
uur bijeen geroepen om de nieuwe regee
ring te kiezen. De programverklaring zal
in den loop der volgende week geschieden.
FOOLSCHE LEENINGSONDER-
HANDELINGEN.
Parijs, 3 Mei. (H.N.) Binnenkort zullen
onderhandelingen beginnen over een nieu
we leening aan Polen, waarvan de op
brengst bestemd is voor het verstrekken van
credieten op langen termijn teu behoeve
van den landbouw. Deze credieten zullen
waarschijnlijk worden verstrekt door be
middeling van een centrale landbouwbank,
die einde Juni te Warschau zal worden op
gericht.
ARRESTATIEBEVEL TEGEN EEN
KROATISCHEN LEIDER.
Belgrado, 3 Mei. (V.D.) Het openbaar
ministerie van het staatsgerechtsbof heeft
een bevel tot gevangenneming uitgevaar
digd tegen den Kroatenleider Dr. PawelitsJ
en diens vriend Persetser, wegens hun actie
tegen Zuid-Slavië. Dit bevel staat in ver
band met door beiden te Sofia gehouden
redevoeringen.
HEVIGE AARDBEVING IN
TÜRKMEME
Reeds elf dooden en
41 gewonden
B e r 1 ij n, 3 Mel. (H. N.) Uit Moskou
wordt gemeld, dat Woensdag in Turkme-
nië een hevige aardbeving heeft gewoed,
waardoor bijna alle plaatsen in dit gebied
geteisterd zijn. In Asjabad zijn 150 gebou
wen ingestort, waarbij één persoon om het
leven is gekomen, terwijl er 26 gewond zijn
De plaats Hermat is geheel verwoest. Hier
zijn 10 dooden en 15 gewonden. Hevige
aardschokken, die van een onderaardsch
gerommel vergezeld gingen, kwamen ver
der voor in het gebergte aan de Perzisch"
grens, waar de verwoestingen van bizonder
grooten omvang zijn. In Asjabad, Firoeza
en andere plaatsen bleven de aardschokken
den geheelen nacht aanhouden.
MASSA-ARRESTATIES IN BRITSCH-
INDIë.
Londen. 3 Mei. (V.D.) Naar aanleiding
va de onlusten te Lahore heeft de politie
cisteren te Lahore, Bombay, Allahabad en
in drie andere groote steden talrijke per
sonen gearresteerd en veel propaganda-ma-
feriaal in beslag genomen. De politie stelt
do communisten verantwoordelijk voor de
onlusten en voor het werpen der bommen
te Delhi.
DRAMA IN EEN CAFé.
B e r 1 ij n, 2 Mei. (H.N.) In een café in het
Noorden van Berlijn weigerde de waard
vanavond consumptie aan verschillende
personen, die reeds te veel gedronken had
den en zich onbehoorlijk gedroegen. Deze
begonnen daarop den boel kort en klein te
slaan en bedreigden ook den waard, die
daarop een schot uit een revolver loste,
waardoor een 28-jarige arbeider doodelijk
werd getroffen, zoodat hij spoedig daarop
overleed.
DE DAAD VAN EEN WAANZINNIGE.
Warschau; 3 "ei. (II.N.) In West-Gali-
cië heeft een mijnwerker in een aanval van
waanzin zijn twee kinderen gedood en per
sonen ernstig gewond. Eerst na veel moeite
gelukte het de politie den razende te over
weldigcn en onschadelijk te maken.
STOOMWASSCHERIJ
BTOOMEN-VERVEN
's Maandags en 's Woensdags franco
halen en bezorger te Amerstoorl en
omstr. door eigen Aiuobesteldiensi.
Y-/;
VLIEGONGELUK IN ENGELAND.
Bij Granïham is gisteren een militair
.liegtuig verongelukt. De bestuurder is ge
dood, de waarnemer (een onderofficier) ern
stig gekwetst
F* L. A. A. VAN HAMERSVELD
OFFICIAL LINCOLN CEALEP
ARNHEMSCHEWEG 10-14
TEL. 42
V
Wij hebben de eer U beleefd uit te noodigen een bezoek
te brengen aan onze SHOWROOM, waar tot en met
a.s. ZONDAG de nieuwste LINCOLN-AUTOMO-
BIELEN geïxposeerd zijn.
Bijzonder vestigen wij uw aandacht op de speciale af-
deeling LINCOLN FABR1EKSGEREEDSCHAPFEN,
waar een onzer monteurs, die zijn opleidmg aan de fabriek
genoten heeft, U de gereedschappen zal demonstreeren.
Dertig duizend schilling j$,
gestolen
Ween en, 3 Mel. (II. N.) Inbrekers, die
klaarblijkelijk van de meest moderne werk
tuigen waren voorzien, hebbén ingebroken
in het gebouw van de Anglohank, waar zij
een brandkast met behulp van een dyna-
mietpatroon lieten springen. Fen buit van
'.0.000 schilling is hun in handen gevallen.
DE DOODSTRAF.
Handhaving in Duitschland.
De commissie tot herziening van hot wet-
bo'ek van strafrecht uit den rijksdag beeft
Donderdag gestemd over de doodstraf. Het
voorstel van dr. Kahl (D. Volkspartij), n.l.
om de doodstraf te vervangen door levens
lange tuchthuisstraf, werd met 16 tegen 12
stemmen der soc. democraten en van dr.
Kahl verworpon, maar ook de in het ont
werp voorziene doodstraf werd verworpen
en wel met 14 tegen li stemmen. Tegen
stemden de socialisten, de democraten en
do communisten,
