DE EEMLANDEB BUITENLAND. EEN KEITJES-HISTORIE VAN PIETER VICTORIE ABONNEMENTSPRIJS P" 1 ®aandca voor Amersfoort f2.!0. per maand f 0.75. pti DIDECTEUR-UITGfeVEQiJ.VALKHCrr PRIJS DER ADVERTENTIEN treget»' '-03 Inbegrip to ee» bewflramiiBer, Woensdag 8 Mei 1929 27e Jaargang No. 261 BUITENLANDSCH OVERZICHT EEN BANKSCHANDAAL GROOTE BOSCHBRAND Rookvergiftiging DE BESPREKINGEN TE PARIJS AUTO-BANDIETEN AAN 'T WERK GENERAAL ESCOBAR GEVLUCHT DE KOERS VAN DE MARK Maatregel van herverzekering week (me» gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.171/». Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Af«raderhjke nnmmere f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG 515 DAGBLAD elke regel meer f 0.23. Llefdadlgheld>«dvertentlto voor da helft van den prfja. Ktdn» AdvertentlKo «KEITJES" bQ vooroJtbetaliog 1—9 ctgels 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. BewQsnommer extra (L03 Dc strijd om de „aansluiting" op Cyprus. Wat zal Engeland doen? Ook in het Oostelijke gedeelte van dc Mid* dellandschc Zee bestaat een „aanslultings- kivestie": het vraagstuk der aansluting Aan Cyprus bij Griekenland. Ofschoon dc houding van Engeland tegenover Cyprus tot dusver Jieeft geleerd, dat de kans op verwezenlij king zeer gering is, komt een groot deel der eilandbewoners daar zonder ophouden voor op. Uit de laatste politieke gebeurtenissen op het eiland valt af tc leiden, dat Engeland het parlement en de zelfregcering op wil doeken; alle maatregelen wijzen op een spoe dige dictatuur van Engeland op liet eiland. Sinds langen tijd bestonden op het eiland binncnlandsch-politickc moeilijkheden, die thans plotseling tot een openlijke crisis heb ben geleid door het gedwongen aftreden van een Grieksch afgevaardigde en lid van den Staatsraad van Cyprus. De Grickschc afge vaardigde werd genoopt heen tc gaan en moest v:aj"i ambten, die liet volk lieni had opgedragen, laten varen, omdat hij, evenals het gcheclc eiland, propaganda maakte Voor de vereeniging van Cyprus met Grie kenland, een feit, waarop dc plaatsvervan gend gouverneur Nicholsson, in zijn brief, v. aarin hij hot aftreden eischte, nadrukkelijk de aandacht vestigde. Naar Kurt Rösncr in de Kulnische Zeitung opmerkt, staat Engeland in Cyprus op een kruispunt Of het houdt rekening met de nationale doeleinden cn wenschcn van het volk door dat zijn grondwettelijk gewaar borgde vrijheden terug te geven en een fei telijke autonomie te verleenen, wat dc eer ste grootc stap op den weg naar dc aan fluiting zou be teekenen, of het probeert door alle mogelijke beperkingen en intimideereu- de middelen van geweld ondertusschén den schijn naar buiten bewarend paal en pork to stellen aan de verlangens der bewoners cn -den indruk te wekken, dat het geen vinger breed wijkt voor dc aspiraties Aan Cyprus. Het eiland zal echter niet eer der rusten, aoordat het den strijd zegerijx ten einde heelt gebracht. Zijn Grickschc karakter kan volkens Rös ncr niet geloochend worden, evenmin als het Gricksclie karakter van den Dodecanese®, waarvan de inwoners het overigens veel slechter onder Italiaunsche heerschappij hebben dan de bewoners van Cyprus onder Lngelsch bewind. De Engelschen dreigen Cyprus en Griekenland in verbeid hiermee handiglijk bang te maken: Zij schetsen liet gevaar eener Italiaan- sche bezetting, wanneer zij zich terugtrek ken van het eiland. De Grickschc afgevaardigden van Cyprus wezen verder een verhooging der pensioenen af, die een zware last zouden hebben gelegd op het arme volk cn de begrooting cn al leen ten goede zou zijn gekomen aan den "tegenwoordigen plaatsvervanger van den gouverneur. De \oorgenomen verhooging der pensioenen zou de kleinigheid van een millioen pond sterling hebben bedragen, zoodat zelfs dc Turksche afgevaardigden te gen het Avetsontwcrp stemden. Een Grieksch algevaardigde onderbrak den Engelschon plaatsvervangenden gouverneur, die tevens president der Kamer is, bij de bespreking Aan dit Avetsontwcrp, waarop deze tot een tweeden „staatsgreep" overging en de Ka mer voor onbepaalden tijd verdaagde, zoo- dat op het oogenblik Cyprus beroofd is A'an zijn poovcre vrijheid en geheel overgeleverd aan het Engelsche absolutisme. Miliioenen verduisterd Saarhr.ücken, G Mei. .(V.D.) Buitenge woon grootc verduisteringen bij de crediet- maatschappij St. A\old zijn aan het licht gekomen. Oorspronkelijk schatte men het verduisterde bedrag op 1 millioen. Thans is eclfter vastgesteld, dat de direcfeur Pulain, die jarenlang de leiding gehad heeft, niet minder dan 3,9 milicien francs- heeft \er- duisterd. De oneerlijke manipulaties zou den bedreven zijn gedurende een 20-1 al ja ren, gedurende weikou tijd men bij hel na zien der boeken de verduisteringen niet op het spoor is gekomen. GROOTE BRAND TE NORDHORN. Te Nordhorn in YVestfaJen is gistermid dag brand uitgebroken in een dokterswo ning. Het vuur. aangewakkerd door den krachtigen ZuidAvestemvind, deelde zich met groote snelheid mee aan andere, huizen Va een urenlange bestrijding aa'os de brand weer het vuur in zooverre meester, dal voor uitbreiding niet meer gevreesd behoefde tc wórden. Vijf huizen zijn in de asch gelegd. DEMONSTRATIEVERBOD TE WEENEN. W o.o n e n, 6 Mo: V. D.) Met het oog op de gebeurtenissen Lnj opmarschcn in den laatsten tijd heeft burgemeester Seitz als o.a, gezegd wordt, dat in den laatsten tijd nen een verordening uitgevaardigd, waarin .Xandeshauptman" van de politie te Wee- in Arele plaatseD van Oostenrijk naar aan leiding van opmarschen ernstige ordever storingen hebben plaats gehad die zelfs ge paard gingen met verlies van mcnschenle- vens. Wanneer dergelijke gebeurtenissen zoudm overslaan op do stad Weenen, zou dit gevolgen kunnen hebben, die niet te overzien zijn. Zelfs zouden menscheDlevens stad verstoord kunnen Avorden en het vreein- gevaar loopen, het bedrijfsleven der groote delingenverkeer kunnen worden belem rnerd. Om dit te voorkomen, verbiedt hij tot nader order alle opmarschen van geüni formeerde „Selbstscbutzverbande" in mili taire formatie in de open lucht volgens pa ragraaf G Aan de vergaderingswet. Het. opmarschverbod beeft volgens de in het verbod opgesomdo verbonden zoowel betrekking op de HeiruAvehrbonden, als op den republikeinschen Schutzbund. Het vuur krachtig aangepakt Sten dal, 13 Mei (V. D.). Maandag is in de onmiddellijke nabijheid \ac Dolle een boschbrand uilgebroken, die door den krachtigen -Hind zeer snel om zich been greep. De aanvankelijk uit de omgeving toegesnelde brandweer kon het vuur niet meester worden, zoodat ten sloite de brand weer van Maagdenburg, Gurcielegen en StendaJ gealarmeerd werd. Gedeeltelijk be streed men bet vuur met tegenbranden. Om 8 uur s avonds kwam de regeeringspresi- dent uit Maagdenburg, die mededeelde, dat Schupo en technische noodhulp vau Maag denburg gealarmeerd en gedeeltelijk reeds onderweg waren. Het vuur bad zich iutus- scbcn uitgebreid over een oppervlakte van naar schatting 1000 morgen land. De oor zaak van den brand moet gezocht worden in ondeskundig optreden van kolcnbrau Uers. licn deze arbeiders m-.est met ernstige rookvergiftiging naai bet ziekenhuis te Gardelegen vervoerd worden. Een tweede aibeider wordt nog vermist, terwijl zich verscheidene andere gevallen van rookver giftiging hebben voorgedaan. Om 9 uur schijnt bet vuur tot staan te zijn gekomen. Het is nog twijfelachtig, of alle ingeroepen liulp wel zal behoeven ge bruikt te worden De technische noodhulp te Maagdenburg deelt hedena-'ond laat mede, dat het vuur in totaal zkh uitgestrekt beeft over 1200 morgen bosch en door het gaan liggen van den wind verminder'' is. Veiligheidstroepen zijn overal opgesteld om een weeropleven van den brand in den kiem te kunnen ver stikken. Men vreest echter, dat Dinsdag morgen bij den weer opstekenden wind ook het vuur weer aan kreebt zal winnen. Uiteenloopend oordeel. Parijs, G Mei. (V.D.) Het blad A gene e Economique et Fiancière oefent scherpe critiek uit op de door Owen Young cn Schacht A'oorgestelde oplossing van het her- stelvraagstuk. Het herinnert er aan, hoe het reeds voor drie weken er tegen gewaar schuwd heeft de kans te openen, dat de Amerikanen hun geduld Aerliezen ch van bondgenoot veranderen. Dit is thans ge beurd, tot groote schade A-an de crediteur staten. Geheel anders oordeelt de Informa tion. die opmerkt, dat de besprekingen er terecht op gericht zijn geweest politiek van financieele wetenschap te scheiden cn een werk tot stand te brengen, dat de tijden trolseercn zou. De noodzakelijkheid vau een terugkeer naar normale toestanden moet de overhand krijgen boven het verlangen naar de betaling cler laatste centime. Do Dnitsch* reserves. In verband met de schadevergoedings kwestie Avordt aan de Duitsche bladen me dcgedceld: Tc door Owen Young voorge stelde cijfers Avorden door d^ Duitsche de legatie aanvaaic! als een grondslag voor besprekingen, rr:ts men rekening zal hou den met bepaalde uoor Puitschland te stel len voorwaarden van economischcn aard- Ifei spreekt vanzelf, dat bij een overeen komst, die niet langer uitgaat A-an zuiver economische argumenten, bepaalde Avoir- borgsmaatregelen (transferbescherming, enz.) die niet alleen in liet belang van den schuldenaar, maar ook van den schuldc-i- scher zijn. getroffen moeten Avorden. De economische voorwaarden der Duitsche de legatie zijn gisterochtend aan den voorzii- ter der schodevergoedingsconferentie Owen Young medegedeeld, die van zijn kant ze aan de betrokken crediteur-naties bekend zal maken. DE AGITATIE IN SPANJE. Nie.uwe maatregelen van Primo de Rivera. Cordova, 7 Mei (V. D.) Tijdens een te zijner eere hier ter stede gegeven banket heefl generaal Primo de Rivera een rede voering uitgesproken, waarin hij o.a. me dedeelde, dat het gouvernement vast beslo ten Avas de misdadige handelingen van eenige elementen, die de openbare orde Versjes van G. Gtocgroe Plaafjes van Jan Luiz 9 (Slot) Is 't wonder dat het „Keitje" steeds door Pieter wordt vereerd, En dat hij, waar z'n weg hem voert, het „Keitje" propageert? De lol van 't „Keitje" zingt Piet uit cn zijn geschiedenis, Is voor een elk die adverteert wel een getuigenis! En in zijn kamer aan den Avand prijkt op een schilderij, In mooien lijst op goeden plaats, dc „Amcrsfoortsche Kei" Er onder staat: „Wie 't „Dagblad" met z'n werkzaam „Keitje" kent, BeschouAvt de „Amcrsfoortschc Kei" als „Keitjes-monument". Om zaken Te maken Een tijdje Een „KEITJE" DRIEMAAL PLAATSEN VOOR ÉÉN GULDEN wilden verstoren, te onderdrukken. Te dien einde, voegde hij er aan toe, ben ik van plan om, zoodra ik weer in Madrid zal zijn teruggekeerd, den koning een decreet ter onderteekening voor te leggen, waarbij strenge sancties genomen zullen worden tegen deze elementen, o.a. verlies van na tionaliteit, verbeurd\ erklaring van goede ren. Eert kaslooper beroofd B e r 1 ij n, 7 Mei (H.N.). anmorgen is lil de Wollemveberstrasse de 10-jarige kas- looperRzyska van het bureau voor de steun verleening in de wijk Berlijn-Tiergarten hei slachtoffer van een roofoverval geworden. Terwijl hij zich tegen S uur naar het bureau begaf, kwam hem een langzaam rijdende auto tegemoet. Toen de auto den kantoor- looper had bereikt, sprongen twee gemas kerde mannen uit den aulo en Avierpen zich op den kantoorlooper. De eene drukte hem een revolver tegen de slaap met de Avoorden „Geld hier". De tweede ontrukte den kantoorlooper den tasch met geld, en zich uit de voeten maakten. Bijna ter waarop beide roovers in den auto sprongen stond daarop passeerde een politie-auto. De agenten werdén terstond op de hoogte van het gebeurde gesteld en begonnen de ach tervolging, doch het gelukte niet een spoor van de daders te vinden. Berlijn, 7 Mei. (H.X.) De kaslooper Rzy- ka, die vanmorgen overvallen is, had op het hoofdbureau het liedrag A-an 6400 Mark afge baald, dat oor uitbetaling van steungelden was bestemd. Dit geheelc bedrag in den roo vers in handen gevallen. Amerikas bescherming gevraagd CHARLES EVANS HUGHES. Charles Evans Ilughes, een zoon van den vroegeren secretaris van staat, is door Hoo ver tot procureur-gqneraal benoemd. DE ONTRUIMING VAN SJANTOENG. Tsinanfoe woer in handen. Chineesche Uit Tsinanfoe wordt bericht, dat troepen van de regeering te Nanking Zondag de versterkte stad Tsinanfoe uit de handen derJapausche strijdkrachten hebben over genomen. Dit is de eerste besliste stap naar do algeheele ontruiming van Sjantoeng door de Japansche strijdkrachten, die 27 Mei vol tooid zal zijn. De opperbevelhebber der Mexicaansche rebellen, generaal Escobar, die verleden Donderdag met den oud-gouverneur van Sonora, generaal Topete, per vliegtuig de wijk heeft genomen naar de Ver. Staten, beeft een onderhoud gehad met den gou verneur van Beneden-Californie. Gemeld wordt, dat generaal Escobar den Ameri- kaanschen autoriteiten verlof beeft ge vraagd Beneden-Californië binnen te mo gen komen, betgeen hem echter werd ge weigerd. Later heeft bij de bescherming van do Ver. Staten gevraagd, waarbij hij zeide over veel geld te beschikken. DE VERWONDE CARABINIERI Incidenten bij de bografenls. 1 n n sb r u c k, 7 Mei. (H.N.) In verband met den drie\'oudige moord in Ahrntal zijn, naar de bladen melden, in het geheel 180 Duitsch sprekende Tirolers gearresteerd. De Zuid-Tirolsche bladen mogen OA-er deze zaak geen berichten brengen. Het is echter bekend geworden, dat zich l»ij dc begrafe nis van twee der carabinieri incidenten hebben voorgedaan. Achter den liJkAvagen reed een auto met fascisten, die herhaalde lijk uit den auto sprongen en op de toe schouwers, die langs den weg stonden, los sloegen. Twee boeren zijn zoo mishandeld dat zij bewusteloos Aveggedragen moesten worden. BESMETTE ROOM TE LONDEN. Typhns-gevollcn hot gevolg. Een verslag, uitgebracht door het j zondheidsdeparteraent van den Londen- schen graafschapraad, inzake de typhusge- vallen, die zich in Juli van het A'orig jaar in Londen hebben voorgedaan, concludeert, dat deze gevallen veroorzaakt, zijn door het gebruik van room, afkomstig van één bepaalde fabriek. Deze fabriek betrekt haar room uit Engeland, Ierland en Nederland Dank zij de pasteuriseeringsmethoden. die in Nederland worden toegepast, zijn de leveringen uit dat land in alle gevallen vol komen onbesmet bevonden, terwijl de En gelsche en lersche room in vele gevallen ernstig besmet bleken en de typhus ver oorzaakt hebben. WEERBERICHT. Hoogste barometerstand: 763.9 te Stettin. Laagste barometerstand: 750.4 te Lenvick. Verwachting tot den avond van 9 Mei: Meest matige, tijdelijk wellicht toenemende Z. tot W. wind. meest zwaar bewolkt met tijdelijke op klaringen, waarschijnlijk eemige regenbuien, weinig verandering in temperatuur. Londen, 7 Mei (H.N.) Volgens de Eve ning Standard is uit New Y'ork een tele gram te Londen ontvangen, volgens het welk de Duitsche gouddisconto bank met do circulatiebanken te New York, Londen en Parijs onderhandelt, over het verkrijgen van een crediet om den koers van de Duit sche Mark te steunen. Een dergelijk cre diet, waarover do onderhandelingen volgens een Duitsche mededoeling nog geen bepaal den vorm hebben aangenomen, behoeft niet noodzakelijk op een fundamenteele zwakte van de Duitsche Mark te wijzen, of te bc- teekenen, dat Duitschland ooit van dit cre diet zal gebruik maken. Wat beoogt wordt, is klaarblijkelijk een herverzekering te sluiten tegen het risico dat do Duitsche rijksmerk tijdens de laatste perioden van de onderhandelingen te Parijs, en tijdens een zekeren overgangstijd aan een ongewet tigd en druk worden blootgesteld. Engeland heeft iu 1925 en 1926 den zelfden weg be wandeld, en een overeenkomst gesloten voor een belangrijk sterling-crediet, waar van eveneens nooit gebruik is gemaakt. DR. HARNACK'S VERJAARDAG. Een huis te zijner eere Ingewijd. B er 1 ijn, 7 Mei. (H. N.) Ter gelegen* lieid van den 79sten verjaardag van prol', dr. Harnack is in een plechtige zitting van de Kaiser Wilhelmvereeniging te Dahlera het Harnackhuis ingewijd, dat bestemd is om dienst te doen voor alle buitenlandsche gasten en geleerden, die zich in Duit's'cb- land voor studiedoeleinden ophouden. Bij-de plechtigheid waren tal van autoriteiten vertegenwoordigd, o.a. rijksminister dr. Streseraann, dr. Stegerwald, de Pruisische minister van onderwijs Becker, de gozanten van Amerika, Spanje, Japan en Denemar ken, bijna alle rectoren van de Berlijn6che universiteiten, verschillende vertegenwoor digers van het industrieel© en economische leven, o.a. 'de heeron von Siemens, von Gwinner enz. TITULESCU TE BERLIJN. B er 1 ijn, 7 Mei. (V. D.) De rijkspresi dent heeft hedenmiddag den gewezen Roe- mecnschen minister van buitenlandsche zaken Titulescu ontvangen. Alvorens Hin denburg te bezoeken, heeft Titulescu he denmorgen een bezoek aan dr. Stresemann gebracht. DE BOSCHBRAND BIJ DOLLE GEBLUSCHT. Maagdenburg, 7 Mei. (V. D.) Men is erin geslaagd den grooten boschbrand bij Dolle te blusschen. De rijksweer en de Schupo, die aan hot blusschingswerk heb ben deelgenomen, konden worden terugge trokken. Ook de vermiste boscharbeidei- is inmiddels teruggevonden. Door deu brand zijn duizend a twaalfhonderd morgen bosch verwoest. De verbrande boomen zijn onge veer 15 jaar oud. AMERIKA VERHOOGT DE INVOER RECHTEN. Het nieuwe wetsontwerp in gediend. N o w-Y o r k (H.N.) Vandaag is het wets ontwerp voor het nieuwe tarief der invoer rechten bij hot huis van afgevaardigden in gediend. Verschillende invoerrechten, o:a. van katoen, katoenproducten, ruwe wol, ruwe suiker en verschillende soorten van aardeAverk, worden hierbij \rerhoogd. Ce ment, dat tot nu toe vrij van invoerrecht was, wordt in de nieuwe tarieven oveneens belast. GROOTE BRAND IN EEN DORP. 97 hulzen verwoest, W a r s c h a u, 7 Mei (V.D.) Naar uit Wil na gemeld wordt, zijn in het dorp Nowo- solki 97 gebouwen door een enormen brand in den asch gelegd, waardoor veel levende have en veel inboedels verloren gingen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1