DE EÊMLANDER BUITENLAND. WILLEM GROENHUIZEN Maandag 13 Mei 1929 27e Jaargang No. 264 BUITENLANDSCH OVERZICHT DE AARDBEVING IN PERZIE Juwelier. Gedipl. Horlogemaker Tel. 852. Langestraat 43. GevestigcP 1885. DE ECONOMISCHE RAAD NIEUW PROTEST IN MOSKOU Beleedigende opschriften GEZANTEN SMOKKELAAR DE STEMBUSSTRIJD IN ENGELAND ABONNEMENTSPRIJS per 3 maaodco voor Amersfoort f2.10, per maand f 0.75, per week (met grafts verzekering tegen ongelukken) f 0.177» Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 479i0 TELEFOON INTERC 513 directeur-uitgever: J.VALKHOFF DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN van I—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer, 1e',ke regel meer f0.25. Llcfdadighclds-advertcntlcn voor d* helft van den prijs. Kleine Advertenticn „KEITJES" bi) vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra 0.05 Nieuwe burgeroorlog in China. Zal Tsjang Kai Tsjek het met zijn tegen» standers klaar weten te spelen? W el is Tsjang Kai Tsjek door het exe cutief comité dei nationalistische partij i Koeomintang) lot voorzitter aangewezen, hetgeen practisch beëeekent, dat hij pre sident der Chineesche republiek is gewor den, doch dit neemt niet weg, dat hij zich nog voor ernstige moeilijkheden ziet ge plaatst. In het reusachtige en raadselach tige Glïina wemelt het namelijk van gene raals, die allen aanspraak maken op een deel der macht cn deze aanspraken trach ten te verwerkelijken door naar de wapens te grijpen. Op liet oogenblik woedt dan ook weel' de burgeroorlog in China. Zoo liggen o.rn. Kwangsi en Kanton met elkaar overhoop. De troepen uit eerstgenoemde provincie rukken naar Kanton op en vol gens sommige berichten boeken zij geen onbelangrijke su cessen. De val van Kanton zon een kwestie van betrekkelijk korten lijd zijn. Dat men den toestand ernstig in ziet, !>an men afleiden uit het feit, dat zoo wel verscheidene buitenlandsche kanon- neêrboo.ten koers hebben gezet naar Kanton, als uit de omstandigheid, dat eveneens per scheepsgelegenheid nationalistische troepen naar Kanton zijn gezonden, welke daar reeds ontscheept zijn. De Kanloneesche (roepen moeten den strijd reeds hebben aangebonden met de Chinecsclie oorlogs schepen, waarvan men aannam, dat zij steun verleenden aan de troepen uit Kwangsi. Zelfs heeft er een luchtbombar dement plaats gehad, zoodat ook de positie der buitenlanders verre van rooskleurig was. De telegrammen reppen dan ook al van de vlucht van talrijke personen naar Hongkong, waar men den toestand blijk baar veiliger acht dan in Kanton, over welke stad de staat van beleg is geproclameerd. De toestand wordt nog ingewikkelder en ernstiger, omdat de groep uit Kwangsi, naar het lijkt, contact heeft gezocht met den gewezen Christen-generaal Feng Yoe lTsiang én andere generaals, die het er ge zamenlijk op aan schijnen te sturen een nieuw centraal bewind, vermoedelijk te Kanton, te vormen. Als president wordt Wang Tsjing Wei gedoodverfd, maar men zal hem de hooge functie alleen verleenen, wanneer hij zijn extremistische denkbeel den laat varen. Volgens andere berichten is te Kanton reeds aan een voorloopige ro- geering, die van Nanking niets wil weten, het aanzijn gegeven. Ondertusschen hoeft de regeering Van Tsjang Kai Tsjek alle beschikbare troepen op de been gebracht, omdat het z.i. niet aangaat, dat. -telkens opnieuw generaals, die op macht belust, zijn, de rust in 't uit gestrekterijk verstoren en de stabiliteit der republiek ondermijnen. Het schijnt nu in Tsjang Kai Tsjek's bedoeling te liggen met zijn tegenstanders één voor één af te rekenen. Amerika, dat evenzeer' belang heeft bij een China, waar niet elk oogenblik de bur geroorlog wordt ontketend, is reeds op succesrijke wijze tusschenbeide gekomen en heeft o.a. welen te bewerken, dat een wa penstilstand is gesloten tusschen de natio nalistische troepen, die het25 K.M. ten Westen van Tsjifoe gelegen Foesjansien be legerden en de opstandelingen, dio al twee weken lang de stad verdedigen. Een merkwaardige bijkomstigheid, wat 'den strijd in China betreft, is. dat zoowel Kanton als Nanking zich tegen Kwangsi keeren. zoodot deze provincie zich van twee kanten ziet bedreigd. Op den duur zal deze provincie stellig het onderspit moeten delven, doch wanneer deze neder laag een feit is .is de burgeroorlog hier mede nog niet afgeloopen. Dan zal de strijd tusschen Tsjang Kai Tsjek en zijn overige tegenstanders, onder wie Feng Yoe ITsiang wellicht de eerste plaats zal innemen, "nog moeten worden beslecht. Dit kan uitloo- pen op een geduchte botsing, waarbij Chi- na's eenheid op het spel slaat. DUITSCHE REDACTEUR MISHANDELD Rybnik, 0 Mei V. I).). Woensdagavond is de vertegenwoordiger van de Kattowit- zer Zeltung te Rybnik, redacteur Sbfinski, door den eigenaar van een café overvallen en ernstig mishandeld, schijnbaar zonder dat hiertoe een aanleiding, bestond. De ca féhouder bewerkte Sojinski met handen cn voeten, sleepte hem aan de haren door het lokaal en wierp hem tenslotte de deur uit. Deze aanslag houdt men voor een begelei dend verschijnsel der gebeurtenissen te Op- peln. GROOTE BRAND IN EEN MARKT- PLAATSJE Wall en fels i) Mei. V. Lü. Het marktplaalsje Wallcnfels is in den afge loopen nacht hel tooneel geweest van een grooten brand. Enkele minuten, nadat in n schuur brand was uitgebroken,.stonden 3 Woonhuizen en 7 schuren in brand. De mo torspuit. van Kronach bestreed bovenal den brand in de apotheek, omdat daar gevaar bestond voor een ontploffing- In totaal zijn door het vuur vernield de apotheek, 2 woon huizen. 7 schuren en een garage. Men ver moed', dat hier brandstichting in liet spel Ontzettende gevolgen In zij11 verslag over zijn bezoek aan dc streek, die door de aardbeving is getroffen, zegt de gouverneur van Khorassan, dat ver scheidene dorpen tusschen Koesjan en Sjir- wan in puin liggen. De menschen, die aan de ramp ontkomen zijn, zijn zonder dak cn zonder voedsel. De stad Sjirwan is geheel verwoest. De bevolking vertoeft in het open ■veld. Het Perzische parlement heeft een be drag ter waarde van GO duizend gulden be schikbaar gesteld voor hulp aan de slacht offers. DE TENTOONSTELLING TE SEVILLA, Door den koning geopend. P a r ij s, 10 Mei. (II.N.) Tc Sevilla is giste ren dc* groote Spaunsch-Latijnsch-Amerl knansche tentoonstelling geopend in tegen vvoordigheid van het Spaansche konings paar, Primo di Rivera cn verschillende mi nisters, talrijke diplomaten, onder wie zich ook de minister van buitenlandsche zaken van Portugal bevond, afvaardigingen van de landen van Latijnsch Amerika cn verte genwoordigers van liet Spaansche leger cn de vloot. Nadat Primo de Rivera een toe spraak had gehouden, waarin hij verklaar de, dat Spanje de zusternatie Portugal en do zusterlanden in Amerika met deze tentoon stelling wil toonen, dat de oude Spaansche geest nog steeds levendig is cn Spanje door kunst, wetenschap cn arbeid met alle lan den verbonden wil zijn, werd de tentoon stelling, die door een ongekende bloemen- schat cn door de aanwezigheid van talrijke meisjes in Spaansche kleederdrachten ge tooid, een zeer fleurig beeld bood, door den koning geopend verklaard. Een bijzondere attractie is een model van het schip, waar mede Columbus uitvoer om Amerika le ont dekken. De bemanning van het schip is in historische uniformen gestoken. EEN LIJK IN EEN PAKKET GEVONDEN. W ecneii. 10 Mei. (U. N.) liit Belgrado wordt gemeld, dat het personeel op het station Nisj opmerkzaam werd op een ont zettende lucht, welke uit een der pakketten op het station kwam. De politie werd ge waarschuwd cn bij opening van het pak ket ontdekte men het lijk van een jonge man in slroo gewikkeld, dat het hoofd miste. Bovendien waren de becncn hoven de knie afgesneden. Het pakket was op 7 Mei op het slation afgegeven en geadres seerd aan dr. Pawlowitsj te N' i. Een dokter van dezen naam is echter le Tisj on- bekeyd. GOMEZ WEIGERT HET PRESIDENT SCHAP. Londen, 10 Mei, (V.D.) Voor de derde maal heeft generaal Gomez ondanks zijn wederbenoeming tot president van Vene zuela door het congres, geweigerd deze functie te blijven hekleeden. ZWEEDSCHE VLIEGTOCHT NAAR AMERIKA. Uit Dessau is een Junkers-vliëgtuig ver trokken, waarmede eerlang onder Zweed- sche leiding een tocht van Zweden over Groenland naar de Ver. Staten zal worden ondernomen. Nog steeds wordt te veel een protect ie-politiek gevoerd Wegens antUDuiische beloo gingen in Rusland Berlijn, 10 Mei (V.D.) Naar de Vossï- sche Zeitung meldt, zal de Duitsche regee ring opnieuw door haar gezant te Moskou prolestceren hij de sovjet-regeering tegen de vijandige demonstraties, die op den lsten Mei hebben plaats gevonden tc Leningrad voor het Duitsche consulaat. Do demonstratie zou een sympathie-be tuiging geweest zijn voor de communisti sche barricaden-gevechten in Berlijn en zou verscheidene uren van te voren zijn aange kondigd. Ook zouden niet alleen burgers, hebben deelgenomen aan deze demonstra tie, doch ook soldaten in uniform, matrozen cn zelfs politie-agentcn, die de marschmu- ziek zouden hebben gemaakt. In enkele groepen dor demonstranten zouden banie ren gedragen zijn en borden, waarop op schriften te lezen w aren, die sympathie be tuigden met het „strijdende Berlijnsche proletariaat'' benevens opschriften, die be- leedigend waren voor de Berlijnsche poli tie. Men had den indruk gekregen, dat de sovjet-autoriteiten er voor gezorgd hadden, dat de demonstraties niet gestoord zouden worden. De Duitsche consul-generaal in Le ningrad heeft geprotesteerd bij den chef van politie te Leningrad. Bevestiging van dit bericht kon nog niet worden verkregen. Rapport van den Volkenbond Uit Genèvc wordt d.d. 11 Mei aan de Tel. bericht: Dc economische raad heeft heden met de aanneming van het gemeenschappelijk rap port der subconiitc's voor handel, industrie en landbouw zijn tweede zitting beëindigd. In hoofdzaak wordt in dit zeer omvangrijk rapport goedkeuring uitgesproken over de werkzaamheden der economische organen van den Volkenbond en dc voortzetting daarvan binnen liet huidige kader .voorge steld. In een principieele samenvatting van den huidigen economische toestand wordt ge constateerd, dat, afgezien van cenigc op zichzelf staande gevallen, alleen in Duitsch- land en in Zweden gedurende de laatste twee jaren in een aanzienlijk aantal tarief posten rekening is gehouden met dc aanbe velingen der economische wereldconferentie tot het verlagen der douanerechten. Overi gens kan niet gezegd worden, dat aan den wcnscli dier conferentie naar een streven, dat zich losmaakt van de protectionnisti- sche tendentie, gevolg is gegeven. Onzekerheid bestaat ok ten aanzien van de fiscale politiek van Engeland en de in voerrechten der Ver. Staten. Door liet ont breken van een Duitsch-Poolscli handelsver drag kunnen verscheidene andere staten him betrekkingen met die twee landen evenmin regelen. De meerderheid van den Raad deelt niet de opvatGng van Lodcheur, dat trust- cn kartelvorming taricfvorlaging in de hand werkt. Ook wordt bet denkbeeld aan do hand gedaan, dat landen, die tot verhooging nncr invoerrechten overgaan, mcdctlee- len, welks redenen aanleiding hebben gege ven om af te wijken van dc aanbevelingen van de economische wereldconferentie. Hier door zouden verkeerde interpretaties van dc tavA-iverhooging voorkomen worden. Ket wordt wenschelijk geacht, dat ter stond wordt aangevangen niet het beleggen van conferenties van industrieclen, hande laren en verbruikers om dc mpclijkheid te bestudeeren van dc tarief verlaging voer be paalde groepen tegelijk, zooals landbouw werktuigen cn machines. Verder wordt dc instelling aanbevolen van een kleine com missie van b nclliouv,-deskundigen, die van advies zal dienen bij speciale landbouw- kwesties. In zijn sluitihgsrede deed Theunis een dringend beroep op de leden van den Raad om in eigen kring propaganda te maken voor de denkbeelden van de economische wereldconferentie. Deze zitting heeft een idee gegeven van de moeilijkheden, die de verwezenlijking in den weg staan. LITAUSCH2 TERRORISTEN TER DOOD VEF.OCEDLZLD. Verzoek om gratie van cle hand gewezen. Blijkens een bericht uit Kof no zijn Zater dag de vier terroristen Ruzgas, Markelis, Augaitis en Gavcnas, die op 24 April, met revolvers en handgranaten gewapend, te Siauliai in hechtenis zijn genomen, door den krijgsraad ter dood veroordeeld. Zij hebben Smetona, den president der republiek, om genade verzocht, doch deze heeft geweigerd de vier ter dood veroordeelde emigranten uit Wilna gratie te verleenen. Het vonnis, zou gisterochtend worden voltrokken. GI^DZENDING UIT DUITSCH LAND. Hen bedrag van 6.690.000 dollar. P a r ij s 1 2 M e i. (H. X.) Naar de Chicago Tribune uit New-York verneemt is, met een stoomschip van de Hamburg—Amerika-lijn, een bedrag van G.690.UQ0 dollar goud uit Duitschland aangevoerd. Het. goud werd in gepantserde auto's onder scherpe bewaking naar de kelders der Federale Reservebank vervoerd. GEMASKERDE BANDIETEN. Mislukte overval op een tram. II a m burg, 11 Mei. (V. D.) Gisteravond tegen elf uur hebben gemaskerde roovers getracht 'n aanslag te plegen op de electri- sche tram te Wandsbeck nabij de leemkuil. De roovers hadden dwars leggers op de rails gestapeld en toen de tram naderde, losten zij een revolverschot op den wagenbestuur der, welk schot echter miste. De wagenbe stuurder reed onmiddellijk met volle kracht achteruit en wist rnet de geheele tram den roovers te ontkomen. De politie stelt een onderzoek in, DE STRIJD TEGEN DE COMMUNISTEN. Inbeslagnemingen en huiszoe- kingen. De avond-uitgave dei Rote Fahne is Za terdag te Berlijn wegens verscheidene ar tikelen, waarin de arbeiders werden opge hitst tot ordeverstoringen, in beslag geno men, evenals een communistisch vlug schrift, dat aanspoorde lot daden van ge weld. Bij een huiszoeking in de bureaux van den Roten Fronlkampferbund te Brcslau is. volgens de Vossische Zeitung, zeer be zwarend materiaal gevonden, o.a. een rond zendbrief, waarin opnieuw tot daadwerke lijk verzet en het verbreken van het be- toogingsverbod te Berlijn door het vormen van aanvalsti'oepen werd aangespoord. In een voltallige vergadering van afge vaardigden der Berlijnsche Arbeiter- und Angestellten-Gewerkschaften is met betrek king tot de bloedige gebeurtenissen op 1 Mei een resolutie aangenomen, waarin wordt verklaard, dat de communistische partij er verantwoordelijk voor moet wor den gesteld, omdat zij door een wekenlan ge ophitsing in do Rote Fahne het terrein er voor had voorbereid. De communistische rijksdaggroep heeft in den rijksdag een interpellatie ingediend inzake het verbod van den hond van roode frontstrijders. Zij vraagt daarin de rijksregeering, of deze bereid is in den rijksdag haar hou ding te bepalen ten opzichte van den eisch der communistische partij om (en spoe digste het verbod op te heffen. Kostbare bagage Toen de gewezen Letlandsclie gezant te Moskou, Osols, dezer dagen in zijn vader land terugkwam, heeft de douane, onder lei ding van een lid van dc commissie voor do verzoekschriften uit den landdag, zijn baga opgehouden, welke uit S0 stukken, tot 'n gezamenlijk gew. van 1080 k.g. bestond. Dc Latwijas Sargs schrijft, volgens de N.R.C., dat in den eersten den hesten koffer, welke ge opend werd, oude gouden kruisen uit de or thodoxe kerk en gouden omlijstingen van ikon en, getooid met briljanten, die op het oooonblik in de sovjetunie niet verhandeld megon norden, gevonden zijn. Osols verze ker-!?, dat die voorwerpen ter versiering van da legatie te Moskou gediend hadden, maar t blad merkt op. dat niemand daar ooit iets van gezien had. Bij verder onderzoek werden 60 K. G. zilveren en 2 K. G. gouden voorwerpen gevonden; gouden munten, kris tallen vaatwerk met gouden versiering cn schilderijen van bekende meesters, voldoen de om alle muren van het gezantschap van den vloer tot dc zoldering mee tc behangen. Osols wond zich bij het onderzoek op cn was zenuwachtig. Toen bij toeval een rol Engel- sche ponden uit de bagage viel, griste hij die uit de handen van den ambtenaar. Het paulementslid, dat het onderzoek leid de, heeft in een interview met de Latwijas gezegd: De Letlandsclie vertegenwoordigers in het buitenland moesten een voorbeeld voor de andere burgers zijn; in het bijzon der wanneer in het openbaar geruchten loo- pen over de bagage van een gezant cn wan neer de douane zwaar te strijden heeft tegen den smokkelhandel naar Letland van kost baarheden, kaviaar, cognac enz. De gezant had zelf moeten meewerken om de geruch ten te onderdrukken, door aan te toonen, dat zich in zijn bagage geen contrabande bevond. Niet slechts conducteurs en machi nisten, wier smokkelwaar enkele tientallen Iets waard is, maar ook verantwoordelijke ambtenaren, wier bagage èenige millioenen waard is, moeten voor den rechter gebracht worden. Osols zelf heeft zich bitter beklaagd, dat, terwijl dc sovjetdouane hem met alle voor komendheid behandeld had, hij in eigert land zoo'n „bijzondere belangstelling" van haar kant ondervonden had. VERKIEZINGEN IN SAKSEN. Een kalm verloop. Dresden, 12 Mei. (II. N.) DeNverkie zingen voor den Saksischen landdag zijn over het algemeen, uitgezonderd enkele rel letje tussohen communisten en sociaal-de- mocraten, kalm verloopen. De uitslagen zijn nog slechts van enkele districten hekend. Voorloopige samenstelling. Dresden, 12 Mei. (II. N.) Volgens de voorloopige cijfers zullen in den nieuwen Saksischen landdag de voornaamste par tijen als volgt vertegenwoordigd zijn: So ciaal-democraten 33 (31), Duitsch-nationalen 8 (14), Duitsche Volkspartij 13 (12), Econo mische partij 11 (10), Communisten 12 (14), Democraten 5 (6). De Bond van het Saksi sche landvolk, die tot nu toe niet vertegen woordigd was, zal 5 zetels verkrijgen. DR. SCHACHT IN PARIJS TERUG. Essen, 12 Mei. (II. N.) Dr. Schacht, die de laatste dagen van de afgeloopen week in het Ruhrgebied heeft vertoeft en daar met toonaangevende personen uit het in dustriegebied besprekingen heeft gevoerd, is weer naar Parijs teruggekeerd. WEERBERICHT. Hoogste barometerstand: 769.0 te La Caruna. Laagste barometerstand: 749.6 tc Blacksod. Verwachting tot den avond van 14 Mei: Meest, matige, mogelijk tijdelijk krachtige Z. tot W. wind, zwaar be wolkt of betrokken, waarschijnlijk enkele regenbuien, weinig verande ring in temperatuur. DE OPTOCHTEN VAN DE HEIMWEHR. Een kalm verloop. W e e n e n 12 M e i. (II. N.) De optochten van de rechtsche (Heiniwehr) en van den Sociaal-Democratischen Schutzbund zijn kalm verloopen. De getroffen voorzorgs maatregelen zijn voldoende gebleken om de orde ie handfiaven. OPSTAND IN PERZIc. Gevaar voor uitbreiding. Volgens telegrammen uit Zuid-Perziö is het mogelijk, dat onlusten, welke in Choe- zisfcan zijn uitgebroken, zich zullen uit breiden. De regeering heeft echter uitge breide maatregelen genomen en moet den toestand volkomen meesier zijn. DE AANSLAG OP WOLDEMARAS. Het opsporen der daders. In den loop van het onderzoek naar de daders van den aanslag op den Litauschcu premier Woldemaras zijn vier personen van medeplichtigheid aan het misdrijf be schuldigd. Tot hen behoort een student der technische hoogeschool, Wosylius, die zich op S Mei tijdens zijn vlucht door de ontploffing van een handgranaat ernstige verwondingen toebracht. Wosylius, die zich des nachts in de bos- schen verborgen had gehouden en zich "s ochtends hij de jachtopzieners had ge- meid, is intusschen door do politie naar Kofno overgebracht, waar hij zal moeten worden geopereerd. MOORD IN EEN MILITAIRE SCHOOL. Belgrado, 11 Mei. (V. D.) Tijdens eeri college op de militair-technische school voor onderofficieren tc Uskjub schoot een onderofficier mot zijn dienstgeweer een do ceerenden kapitein neer, waarbij hij een luitenant en een anderen onderofficier ver wondde. Dc dader vluchtte cn verwondde zich zelf met een revolverkogel doodelijk in de horst. Et* is hier sprake van een per soonlijke wPaakncming. Baldwin en Macdonald komen voor ontwapening op Conservatieven contra coalitie-regeering Nu liet Engolsclie parlement is ontbonden, is de kiescampagne in volle kracht begon nen. De minister Baldwin zette in zijn kies district Bewdley (Worcestershire) dc cam pagne in, waarbij hij voornamelijk sprak over heigeen de regeering voor het binnen land heeft gedaan en over het toekomstige program der conservatieven. Hij wees met nauie op de verbetering op liet gebied van den landbouw, cle industrie en den socialen toestand. De conservatieven weigeren, aldus de premier, deel te nemen aan een coalitie- regeering. Bovenal is liet doel van de bui tenlandsche politiek der conservatieven de bevordering van den vrede en de ontwape ning. Zij streven naar vermindering en niet slechts beperking van. cle bewapening cn naar nauwgezette uitvoering van alle inter nationale overeenkomsten. Macdonald behandelde le Souül-Hetton in hoofdzaak cle binnenlandsche zaken. Over cle ontwapening zeide de Labourleider: „Wij wcnschcn in deze wereld van wapens ons niet van alles te ontdoen; wat dient te geschieden, is: naar Genêve gaan en tot de andere naties zeggen: de Britten gaan de leiding nemen en komen op voor ontwape ning. Tezamen willen wij den vrede verze keren en cle wapens afschaffen; plaatst uw handteekening oncler hel document.'

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1