WIJNHANDEL J.fl. SCHOTERMAN Zn.
Gewas 1924 St, Emilion f 1.40 f 56.-
V.P.N. Krommestraat 63.
F. Bosman - Kamp 8
NOODTOESTAND DER TRAMWEGEN
HOE
KAN VERBETERING
KOMEN
PINKSTERDRUKTE TE
DEN HAAG
IS EEN GASDIRECTEUR
AMBTENAAR
UTR.STRAAT 17 - Gevestigd 1878 - TELEFOON 145
„L'Hirondelle' - W. K. VAN ROSSZJM
DE BOKKEN VAN DE
SCHAPEN GESCHEIDEN
Opfokvoeder en Kuikenzaad, allerlei pluimvee benoodigdheden, Broedmachines en onderdeelen bij de
G. Drieënhuizen
J. S. V. d. Werf
Meubelen en Kinderwagens
GYMNASTIEKSCHOENEN
W. Steenbeek&Zn "ïm6'8
E. J. KRAUSE
H. ZWAN, Hof 22
Drogisterij „DE ASPERIN"
Bezoekt Café „De Oranjeboom"
H. JEKEL
Leusderweg 101
De Staatscommissie
geïnstalleerd
Geen gemakkelijke taak
De commissie voor het tram weg vraag
stuk werd gisteren door den minister van
Waterstaat in een der lokalen van rijn de
partement geïnstalleerd met de volgende
rede:
Mede namens mijn ambtgenoot van fi
nancien, die door ambtsbezigheden ver
hinderd is heden tegenwoordig te zijn, heet
ik u welkom en breng ik u dame voor uwe
bereidwilligheid om zitting te nemen in
de commissie, welke wij hebben gemeend
te moeten instellen om te onderzoeken of
en in hoeverre de financieels verhouding
tusschen het Rijk en de intercommunale
tramwegen, die in het belang van het ver
keer in stc-id moeten worden gehouden,
dient te worden gewijzigd.
Het belang en de draagwijdte van dit
inderdaad brandende vraagstuk zal ik niet
behoeven uiteen te zetten voor u, die al
len sedert lang in mindere of meerdere
mate in aanraking zijt gekomen wat met
een geijkten term wordt genoemd „den
noodtoestand onzer tramwegen".
De oorlog en de daaruit gesproten bo
venmatige verhooging der exploitatiekos
ten, voornamelijk van den voor een tram
bedrijf zoo belangrijken factor personeel-
kosten, hebben den toestand dermate ver
ergerd, dat, ware de regeering niet met den
tbans reeds sedert ruim 10 jaren op de wa-
lerstaatsbegrooting jaarlijks terugkeeren
den post te hulp gekomen, vele tramweg
ondernemingen waarschijnlijk niet aan
baar plicht tot voortzetting van het bedrijf
zouden hebben kunnen voldoen. Ware die
verhooging der exploitatiekosten, die,
voorzoover de personeelkosten betreft, wel
als van blijvenden aard zal moeten worden
aangemerkt, gecompenseerd door opleving
an *t verkeer, wellicht had dan de mogelijk
heid bestaan om de begrooting, zij het ook
xen deele, weder van den evengenoemden
post te ontlasten, doch tot overmaat van
ramp voor het trambedrijf is die opleving
van het verkeer gepaard gegaan met een
omwenteling door de opkomst van autobus
en vrachtauto. Een en ander schijnt mits
dien veeleer te wijzen op bestendiging en
zelfs versterking van de rijkshulp tot in
standhouding van tramwegen, een hulp
waarop trouwens de tramwegen, voor wat
betreft de lasten, voortspruitende uit de
/.eer ingrijpende regeeringsbemoeiing met
de arbeidsvoorwaarden van het tramweg
personeel aanspraken meenen te kunnen
doen gelden en zonder welkt zij het ook
hij meerdere concentratie van het in het
algemeen te zeer versnipperd, trambedrijf
zeker niet zullen kunnen stellen, indien
de reeds zoo lang aan het personeel in uit
zicht gestelde pensioenregeling haar be
slag zal krijgen.
"De voorzitter heeft op deze rede het vol
gende geantwoord:
Ongeveer 40 jaar geleden, toen de inter
communale tramwegen in hun opkomst
waren, was de financieele verhouding tus
schen het Rijk en de tramwegondernemin
gen ook een punt van ernstige overwe
ging. Toen gold het echter niet, zooals
fhans, de vraag of welke wijze de bestaan
de tramwegverbindingen, voor zoover zij
voor het verkeer noodig zijn, behouden
kunnen blijven, rnaar op welke wijze bin
nen den kortst mogelijken tijd een uitge
breid tramwegnet in ons land verkregen
zou kunnen worden, waaraan, na den aan
leg van de groote spoorwegen, vooral op
het platteland groote behoefte was ont
staan.
Met het stelsel- van rentëlooze voor
schotten van rijk, provincie en streek voor
den aanleg van nieuwe lijnen, dat in 1893,
op initiatief van minister Lely gekozen
werd, is, over geheel ons land verdeeld, het
net van intercommunale tramwegen tot
stand gekomen, zooals wij dat thans ken
nen.
't Is werkelijk niet te verwonderen, dat,
toen in de oorlogsjaren de brandstof, die
zoo'n belangrijke factor van de uitgaven
is, schaarsch en duur werd en de perso-
neeluitgaven stegen, de ondernemingen a
moeilijkheden kwamen en tekorten ont
stonden, die niet verminderd werden toen
later weliswaar de prijs van de brandstof
daalde, maar door de concurrentie van het
autobedrijf, de financieele positie van het
trambedrijf werd verzwakt.
't Zal zeker voor de commissie geen ge
makkelijke taak zijn een oplossing aan te
geven voor de wijze, waarop aan de on
misbare ondernemingen steun moet wor
den verleend om van een regelmatige ex
ploitatie verzekerd te zijn.
Eenerzijds zal zeker een onderzoek in te
stellen zijn naar de exploitatiekosten der
traraverbindingen en moeten worden na
gegaan of die exploitatiekosten, zooals Uwe
Excellentie aanstipte, niet zijn te vermin
deren door meerdere concentratie, waar
door beter cn voordeeliger gebruik ge
maakt kan worden van materieel en werk
plaats en waardoor verlaging van alge-
meene kosten mogelijk wordt.
Anderzijds zullen wij zeker rekening
moeten houden met de door Uwe Excellen
tie genoemde lasten, voortspruitende uit
de regeeringsbemoeienis met de arbeids
voorwaarden cn met de aan het tramweg
personeel in uitzicht gestelde en in de con
cessies genoemde pensioenregeling. Daar
naast zullen wellicht ook andere conces
sievoorwaarden onder de oogen te zien zijn,
welke de verplichtingen bevatten van de
ondernemingen .tegenover het Rijk; ik
denk hierbij bijv. aan de groote kapitalen,
die als rentelooze voorschotten zijn be
taald, aan de naastingsbepalingen en ook
aan de buiten de contróle staande neven-
bedrijven, als autodiensten, bootdienstcn
enz. van sommige tramondernemingen.
Wij aanvaarden onze opdracht, Excellen
tie, in de hoop, dat wij erin slagen zullen
practische voorstellen te doen om de finan
cieele verhouding van het Rijk en de tram-
wegondememingen zoodanig te regelen,
dat, bij de minst mogelijke uitgaven, de in
tercommunale tramwegen, die op het plat
teland niet kunnen worden gemist en die
met groote offers, ook van de streek, zijn
tot stand gebracht, gezonde bedrijven wor
den, welke ten volle in staat zijn aan de
streek te geven wat voor het verkeer ge
vorderd wordt en welke in alle opzichten
de gestelde voorwaarden in de concessie
en overeenkomsten kunnen naleven.
(Wkbl. 91&) is beslist, dat als ambtenaar
is aan te merken dege.cn, die door hot
openbaar gezag is aangesteld tot een open
bare betrekking om te verrichten een deel
der taak van den Staat of zijn organen.
Nu is wel in dit geding gebleken, dat ver
dachte als directeur der gemeentelijke gas
fabriek door de Raad der gemeente Nij-
kerk is aangesteld, maar geenszins, dat hij
is aangesteld tot een openbare betrekking
om eon deel der taak van de gemeente te
verrichten. Tot de publiekrechterlijke taak
van een gemeentebestuur behoort niet het
exploiteeren van een gasfabriek geen wet
telijk voorschrift schrijft dat aan de ge
meente voor. I-Iet, is dan ook betwist, of
personen, die hij een voor de overheid
geëxploiteerd bedrijf werkzaam zijn, als
ambtenaar zijn ie beschouwen. (Simons)
De omstandigheden in deze zaak
zijn niet toerenkend om daaruit de
gevolgtrekking te kunnen maken, dat requi-
rant ambtenaar was. Mr. van Lier's con
clusie strekte op dien grond tot vernieti
ging van het arrest en verwijzing der zaak
naar een aangrenzend Hof. Arrest over 1
weken.
Een millioen trampassagiers
De Ilaagsche tram ontving den Zaterdag
voor Pinksteren op de stadslijnen 20.000
(v. j. 19.500) en op de buitenlijnen 3.100
(v. j. ook 3100), dus totaal 23.100 tegen
22.900 het vorig jaar.
Op den lsten Pinksterdag werd ontvan
gen op de stadslijnen 25.100 (v. j. 25.700)
en op de buitenlijnen 6000 (v. j. 6.200),
dus totaal 31.100 tegen 31.900 het vorig
jaar.
De 2e Pinksterdag was een recorddag.
Toen werd ontvangen op de stadslijnen
35.000 (v. j. 31.000) en op de buitenlijnen
11.200 (v. j. 11.300), dus in totaal 46.200
tegen 15.300 het vorig jaar.
Gedurende de 3 dagen werd dus ontvan
gen 100.700, hetgeen een vervoer belee-
kent van ruim 1 millioen passagiers.
De proc. generaal
meent van niet
Een principieele kwestie
De procureur-generaal bij den Hoogen
Raad, mr. van Lier, nam conclusie in de
zaak van J. v. W., vroeger directeur van 't
gasbedrijf te Nijkerk. die wegens het aan
nemen van giften van leveranciers, hetgeen
hij als ambtenaar niet mocht, tot 1 maand
gevangenisstraf is veroordeeld door het Hof
te Arnhem, welk arrest gewezen werd bij
bevestiging van een vonnis der rechtbank
te Zwol 1 o.
Mr. van Lier ovens oog in zijn conclusie,
dat de requirant was veroordeeld, wegens
het als ambtenaar een gift aannemen, we
tende, dat zij hem gedaan wordt ten einde
hem te bewegen om in strijd met zijn
plicht te handelen (art. 263 Sr.) Mr. v. Lier
verwierp het verweer, namen9 requirant
gevoerd, maar vestigde er ambtshalve de
aandacht op, dat de rechtbank en ook het
Hof hebben aangenomen, dat verdachte de
hoedanigheid van ambtenaar heeft in den
zin der strafwet. In het vonnis is overwo
gen, dat verdachte als ambtenaar is te be-
schouwen.omdat hij directeur is eener gas
fabriek, in diens eener gemeente, belast
met het beheer van een gemeentelijk be-
diijf, met aanstelling en instructie. Hieruit
volgt volgens mr. van Lier, niet, dat ver
dachte ambtenaar was. Bij het arrest van
den Hoogen Raad van 30 Januari 1911
EEN TIJDELIJKE JEUGDHERBERG
TE AMSTERDAM.
Ruimte voor 140 personen.
Onder voorzitterschap van den Inspec
teur van de Vrije Jeugdvorming te Am
sterdam is een Jeugdherbergcomité opge
richt, waarvan secretaresse is Mevr. Stol
berg—Steenkamp. Het Comité heeft de be
schikking gekregen over een tijdelijke
Jeugdherberg met ingang van 8 Juni e.k.
in perceel Lauriergracht 116. Er zal een
accomodatie voor 50 meisjes en 90 jongens
komen. De Jeugdherberg is voorloopig
alleen toegankelijk voor groepen onder ge
leide.
NEDERLAND EN BELGIË.
Beslissing over de publicatie?
De Morning Post van Zaterdag bevatte
een telegram uit Brussel, volgens hetwelk
de Nederlandsche en de Belgische regee
ring het eens zouden zijn geworden over de
publicatie van de laatste nota's. Volgens
dit bericht zou cr op het oogenblik zelfs
overleg plaats hebben tusschen beide re
geeringen teneinde vast te stellen, welke
documenten in die publicatie zullen wor
den opgenomen.
Te bevoegder plaatse werd in den ITaag
meegedeeld, dat er omtrent dit overleg en
omtrent een beslissing der Belgische re
geering inzake de publicatie nog niets be
kend is. Het bericht van de Morning Post
werd in elk geval zeer voorbarig genoemd.
(N. R. Ct.).
S. VISKOPER t
Zondagavond is te Scheveningen in den
ouderdom van 73 jaar overleden de heer S.
Viskoper, de stichter van de bekende, thans
naamlooze vennootschap Boek- en Steen
drukkerij van dien naam te 's Gravenhage.
In de laatste jaren nam de heer Viskoper
echter geen aandeel meer in de zaken.
De heer Viskoper was lid of bestuurder
van verschillende vereenigingen en instel
lingen op Joodsch gebied.
BIJZONDER AANBEVOLEN per flesch per anker
16'1S LANGES1RAAT
Uitgebreide
sorteering
HOEDEN
1 MANTELS
DEUX PIECES
REGENMANTELS
EEN RIJKSVELDWACHTER ERNSTIG
VERWOND.
Maandagavond ongeveer 11 uur is do 57
jarige rijksveldwachter Leiten, gestatio
neerd te Zeggen (N.-Br.), dio op surveil
lance was, op den rijksstraatweg door twee
onbekende personen van achteren aange
vallen cn door een van hen met een mes
ernstig verwond. Onmiddellijk daarna
sloegen de heide mannen op de vlucht, nog
even nagezet door den gewonden rijks
veldwachter. Na voorloopig te zijn verbon
den, is Leiten naar het Charitasgasthuis
te Roosendaal vervoerd, waar hij ter ver
pleging is opgenomen.
KIND VERMIST BIJ IJSSELMONDE.
Zondag om half twaalf tegen den mid
dag is bij IJsselraonde het dochtertje van
den schilder Schotel zoek geraakt. Iiot
meisje is vijf jaar, heeft goudblond haar,
is van gewone grootte cn luistert naar den
naam Pien. Het was aan het spelen met
andere kinderen, totdat het opeens werd
vermist. Men denkt, dat het kind is gaan
wandelen zooals het wel eens meer deed.
Pogingen om het op te sporen zijn totnog
toe vergeefs geweest. De vader, Vaarse
Velcl 121, tuindorp Vreewijk, Rotterdam,
looft een bclooning van 500 uit aan den
terugbrenger.
HET DREIGENDE CONFLICT IN HET
BIOSCOOPBEDRIJF.
Ontslag aan personeeL
Maandagavond is aan het personeel der
drie Eindhovenscbe bioscopen door den
directeur, den heer M. de Smet, ontslag
aangezegd, in verband met bet conflict, dat
dreigt te ontstaan tusschen den Neder-
landschen bioscoopbond en de Zuidelijke
vereeniging voor filmkeuring. Tegen 27
dezer heeft genoemde bond een spoedver
gadering belegd, waarin de sluiting van
de Zuidelijke bioscopen zal worden voor
gesteld. De hoofdgrief, welke aanleiding
geeft tot dit voorstel is, naar men ons
meldt, het feit, dat er niet voldoende films
gekeurd worden door de Zuidelijke keu
ring, zoodat de plaatselijke bioscoopdirec
teuren zonder voldoende materiaal komen
te zitten.
Ten Eindhoven zullen door de sluiting
ongeveer 60 personen, hij het bioscoopbe
drijf werkzaam, werkloos worden. Het aan
tal voor Noord-Brabant en Limburg kan
veilig worden geschat op 600 A 700. De
menschen kunnen op korten termijn, zon
der ecnige schadeloosstelling worden ont-
slage.n
ONTROUW REIZIGER.
Na een jaar gearresteerd.
De houtkoopersagent H. v. D. uit Rotter
dam is verleden jaar in opdracht van zijn
patroon, de fa. v. d. L. uii Rotterdam, naar
Luxemburg gegaan om een partij hout te
koopen. Hij kreeg een bedrag van 1500
mee, doch er werd van den nog jongen
man niets meer vernomen. Dezer dagen
verscheen hij evenwel weer bij familie in
Zwijndrecht. Hij werd door de politie spoe
dig herkend en gearresteerd. Hij bekende
het geld reeds na weinige dagen in een
Brusselsche speelbank te hebben verloren.
Daarna had hij een zwervend bestaan ge
leid totdat hij eindelijk geheel berooid bij
zijn familie was verschenen. Hij is op
transport gesteld naar Rotterdam waar hij
is opgesloten.
Mannen en vrouwen niet naast
rIJcaar in de Bioscoop!
Beslissing van Ged. Staten
van Noord Brabant
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
hebben ongegrond verklaard het beroep
van den bioscoopexploitant te Rucphcn,
wiens bioscoopvergunning door B. en W.
dier gemeente was ingetrokken o.m. op
grond, dat door den vergunninghouder niet
voldaan was aan de vergunningsvoorwaar
de, volgens welke de bezoekers in de bios
coop naar de sekse gescheiden moeten zit
ten.
Door den administrateur van den Ne-
derlandschen Bioscoopbond, den heer A. de
Hoop, was bij de toelichting van het beroep
in de laatste zitting te kennen gegeven,
dat deze vergunningsvoorwaarde, welke hij
onredelijk en zelfs onzedelijk noemde, strij
dig met do bioscoopwet geacht moet wor
den en door B. en W. van Rucphcn z.i. was
voorgeschreven met de kennelijke bedoe
ling, om de bioscoopexploitatie in hunne
gemeente onmogelijk te maken.
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
overwogen echter in hunne beslissing, dat
de beantwoording van de vraag, of bedoel
de vergunningsvoorwaarde als onredelijk
of onzedelijk moet worden beschouwd aan
B. en W. kan woeden overgelaten, die hier
als gemeentelijke overheid met den ge
meentelijken toestand het best bekend
moet worden geacht, terwijl bovendien dit
college uit eigen bekendheid met de toe
standen in de gemeente Rucpben de bestre
den bepaling alleszins gewettigd acht.
Gedeputeerden meenen. dat de intrek
king der vergunning terecht kon plaats
vinden, alleen reeds op grond, dat de ver
gunninghouder niet heeft voldaan aan de
door B. enW. redelijkerwijs gestelde eischen.
dat mannen en vrouwen niet naast elkaar
in de bioscoop mogen zitten.
Verder werd in de beslissing overwogen,
dat de vergunninghouder zich niet aan de
nakeuringsverordening had gehouden.
Do beslissing van Gedeputeerde Staten,
waarbij het intrekkingsbesluit gehand
haafd werd, behelst dat de gestrafte bios
coopexploitant in geen vijf jaar een bios
coop mag exploiteeren.
OVERREDEN EN GEDOOD.
Auto-ongeluk te Amsterdam.
In de Rapenburgerstraat te Amsterdam
reed gistermiddag een 15-jarig meisje op
de fiets in de richting van het J. D. Meijer-
plein. Achter haar kwam een vrachtauto,
die wilde passeeren en gaf daarvoor sig
nalen. Op het oogenblik dat de auto links
uitweek cn haar voorbij zou gaan slipte
het rijwiel tusschen de tramrails en kwam
het meisje voor den auto terecht. Het wiel
ging haar over hoofd en schouders. Zij was
onmiddellijk dood.
Onthoudt deze adressen
R. Berkenbosch
voorheen C. J. Prins
Hofleverancier3™" -3eSCl,ult-e" BlOkettakker
Utrechtscheweg 7. Tel. 891
Poelier
Krommestraat 7 Tel. 760
LavendeUtraat 11. Tel. 919
Orgel-, Piano- en Muziekhandel
Atelier Serré
Utr. weg 40 Tel. 371
Fotohandel voor Amatours.
Lijsten.
J. VISSER
UTR. WEG 55. TEL. 551.
Je adres zoor fijne viecschwaren
Met fijnste rookvleescia CO cent per ons.
E. V. EIJKELENBORG
Leosderweg 107.
Kruidenierswaren Comestibles
nine vleeschwaren.
No.
vindt U nergens goedkooper als bij ons
22 27 28-34 36 42
t 1.10 t 1.56 11,75
elk paar gegarandeerd.
Electro-Technisch-Bureau
Soesterweg 29 Tel. 680
Boter. Kaas. Eieren, Ver. Zuivelfabriek
„Juliana Achterveld"
Voor plaatsen in deze
ADRES SENLIJST
vrage men inlichtingen aan de administratie van het Amcrsfoortsch Dagblad.
Tel. 513.
Lousderweg 93. Tel. 851.
Drogerijen cn ChcniicallBa-
Prima consumptie.
Billijke prijs.
Electrlsche piano. Gezellig zitje.
Aanbevelend J. v. SCHAICK.
Schoen- en Lederhandel
Annex Schoenmakerij