WIJNHANDEL J. A, SCHOTERMAN Zn,
Gewas 1924 St. Emiüon f 1.40 f 56.-
ONJUISTE VOORSTELLING VAN ZAKEN
UTR.STRAAT 17 - Gevestigd 1878
- TELEFOON 145
,VHivondelle' W. K. VAN ROSSZJM
ANTWERPEN ACHTERUIT
GEGAAN?
NIKS AAN VERLOREN...
TELLEGEN MONUMENT
ONTHULD
EEN BEVREDIGEND JAAR
VOOR H0ENDERL00
Humorhoekje
BIJZONDER AANBEVOLEN
per flesch per anker
16/18 LANGES7RAAT.
Uitgebreide
sovieering
HOEDEN
MANTELS
DEUX PIECES
REGENMANTELS
De Belgen moeien de oorzaak
bij zichzelf zoeken
Vijandig tegenover de Rijnvaart
De Antwerpscho Msb.-correspondcnt
schrijft:
Het artikel van de Brusselsche „Stan
daard", die van alle Belgische bladen wel
het best is Ingelicht over do Nederlandsch—
Belgische vraagstukken, is om meer dan
cdn reden interessant. Waarschijnlijk is
het blad in de Wetstraat om inlichtingen
gegaan.
De voorstelling van zaken, ten aanzien
van de binnen-scheepvaart op Antwerpen,
zooals die in dat artikel wordt gegeven is
echter absoluut onjuist en in gevat de
daarbij genoemde cijfers werkelijk in de
Belgische regeeringsnota voorkomen, dan
zal het der Nederlandsche regeering niet
moeilijk zijn een weerlegging te zenden.
Eerstens de cijfers. Wanneer men n.l. de
offïcieele statistieken van do haven van
Antwerpen raadpleegt dan zal men daaruit
het volgende vernemen:
ANTWERPEN—RIJNVAART.
1913.
Aangekomen: Vertrokken:
3872 sch. 3.076.01 i M3. 3592 sch. 2.403.195 M3
19 2 5.
5019 sch. 3.422.143 M3. 2192 sch. 2.619.471 M'.
1926.
6001 sch. 4.334.S70 M3. 4216 sch. 3.409.948 M3.
1927.
4029 sch. 3.895.987 M'. 3479 sch. 2.888240 M".
1928.
4390 sch. 3.797.616 M\ 3236 sch. 2.734.972 M3.
Hieruit blijkt dus, dat de Antwerpsche
Rijnvaart, vergeleken bij 1913, niet is ach
teruitgegaan, doch eerder toenaïn. De cij
fers van 1928 overtreffen ook die van 1925.
Maar niet die van 1926 zal men zeggen,
doch wanneer men, zooals „De Standaard",
het jaar 1926 als uitgangspunt kiest, dan
wordt daarbij, een abnormaal jaar als basis
genomen.
Wij zijn bereid te erkennen dat de voor
uitgang van Antwerpen niet groot is, vooral
als men bedenkt, dat deze aanwinst voor
namelijk langs kunstmatigen weg verkra
gen wordt, n.l. door cle surtaxes d'entrepót.
Doch hst zou onjuist zijn te beweren, dat
zulks moet geweten worden aan de Ant
werpsche verbindingswegen met den Rijn.
De Belgen zouden o i. beter doen dc oor
zaken bij zichzelf te zoeken. In de eerste
plaats bij hun spoorweg-politiek. België
heeft steeds eenigszins vijandig gestaan te
genover de Rijnvaart en veel meer waarde
gehecht aan het spoorwegverkeer. Ook nu
nog! Wanneer de Belgen, thans bijvoor
beeld klagen, dat in 1928 het steenkolen-
vervoer van de Roer naar Antwerpen met
ongeveer 30 pet. is afgenomen in vergelij
king bij 1913, dan deden zij goed de vervocr-
cijfor3 der spoorwegen eens te raadplegen;
daarbij zouden zij wellicht tot de ontdek
king komen, dat, wat voor den waterweg
verloren ging, op de spoorwegen dubbel ge
wonnen werd. En zoo staa^ het ook met
het vervoer van andere goederen.
Trouwens, de binnenvaart heeft zich
reeds genoeg doen hooren tegen de concur
rentie der Belgische spoorwegen, welke
zelfs van plan zijn een overeenkomst met
de Duitsche Reichsbahn te sluiten om ren
belangrijk deel der Roer-kolentransporten
voor goed naar zich toe le halen
Voorts is er nog een andere reden, waar
om Antwerpen het Rijnvervoer niet in die
mate tot zich kan trekken als Rotterdam.
Deze staat in nauw verband met eerstge-
3ioemde. Antwerpen is nu eenmaal meer
spoorbaren en heeft het niet noodig gevon
den om zich tijdig modern in le richten
voor het overslaan van zee- of binnenschip
en omgekeerd. Dat heeft de Schelde-haven
veel schade gedaan.
Professor Schumacher heeft daarop reeds
waarschuwend gewezen in zijn bekend werk
„AntwerpenSeine Weltstellung ünd Be-
deutung fiir das deutsche Wirtschaftsle-
ben". Hij schrijft:
„Niettegenstaande den in het algemeen
voor Antwerpen zoo gunstigen toestand van
de Rijnvrachtenmarkt (de professor had te
voren uiteengezet dat Antwerpen best met
Rotterdam kan concurreeren) waren de toe
standen der Rijnscheepvaart op de Schelde
*n den laatsten tijd niet bevredigend. D«
norzaak daarvan ligt echter minder in ria
scheepvaartwegen naar Rotterdam cn Ant
werpen dan wel in de inrichting der heide
havens. Rotterdam heeft zich geheel als
Rijnhaven ingericht cn daartegenover heeft
men aan de Scheldo niets gedaan. Zoo
kwam het, dat het overslaan aan de Schel
do veel duurder en tfjdroovender was dan
aan de Nieuwe Maas en dat moest natuur
lijk in de vrachtprijzen tot uiting komen.
Het verschil in Rijnvrachtprijs van Rotter
dam cn Antwerpen, dat meermalen 50 pfg.
per ton bedroeg, is veeleer toe te schrijven
aan de onvoldoende overslaginrichtingcn
dan aan de langere route".
Die omstandigheid heeft Antwerpen, ge
lijk gezegd, veel nadeel gedaan. De ver
mindering van de kolen-transporten is er
het bewijs van. En vooral deze achteruit
gang is bijzonder schadelijk voor de Ant
werpsche Rijnvaart, want het is bekend,
dat Antwerpen vroeger heel goed met Rot
terdam kon concurreeren, ja. zelfs dikwijls
lagere vrachtprijzen kon stellen, dank zij de
verzendingen van Duitsche steenkolen naar
de Scheldehaven. Antwerpen was namelijk
voor den oorlog de voornaamste opslag
plaats geworden voor de Duitsche .en En-
gelsche kolen. Wijziging in dezen toestand
drukt thans op de Belgische Rijnvaart,
welke evenmin zal gediend worden door
het veelbesproken Antwerpen—Luik-kanaal,
dat de Ivempische kolenmijnen meer en
meer als concurrenten van Duitschland te
Antwerpen gaat brengen.
„De Standaard" geeft ook de middelen
aan waarmee Belgic zich denkt te ver
weren.
België zou dienvolgens van plan zijn de
Antwerpsche Rijnvaart kunstmatig to steu-
nên. Dit zal natuurlijk wel een zeker effect
hebben, maar tOQj). Uuryen wij het betwij
felen of de verhoopte resultaten zullcnver-
kregen worden. Want gelijk wij boven
reeds hebben aangetoond, speelt, bij de
Rijnvaart een complex van andere factoren
een gewichtige, ja beslissende rol.
Wat 's Graveland bewoog om de
fabriek toe tc laten
„lk wil ze niet iezen"
Het gemeentebestuur van 's-Graveland
beeft, naar het Vaderland meldt, een uit
eenzetting gegeven hoe men er toe is ge
komen om, ondanks de ingediende bezwa
ren, vergunning tot den bouw van de kini-
nefabnek te verleenen. De secretaris en de
waarnemende burgemeester deelden mede,
dat het College, ten einde zich van de wer
king van do kininefabriek op de hoogte te
stellen, zich naai* Maarssen had begeven,
waar een dergelijke fabriek is gevestigd. Zij
hadden nog nooit een zoo nette fabriek ge
zien. De directie had nog verzekerd, dat er
geen last zou zijn te duchten. Vervolgens
had het gemeentebestuur advies ingewon
nen van de gezondheidscommissie in het
Gooi en van den rijksdienst voor zuive
ring van afvalwater in Den Haag. Beide
hadden voorschriften gegeven om onaange
name gevolgen van den afvalstoffen en het
afvalwater, te voorkomen, dus toen waren
B. en W. gedekt.
Maar, zoo vroeg het Vad., hebt u ge
wezen op de nabijheid van Gooilust?
Men weet wel, dat Gooilust er ligt, dat
is toch geen geheim, was het antwoord, liet
zal de beesten van Blaauvv niets hinderen.
Wij kunnen daarvoor ook niet de industrie
tegenhouden en wat de bezwaren van Hil
versum betreft, Hilversum gunt 's-Grave
land de industrie niet. Op eigen gebied zou
het geen bezwaar hebben gemaakt. Heeft
Hilversum geen last van de houtfabriek'?
Die geeft meer stank en rook dan de hecle
kininefabriek.
De adressen van Heemschut en Na
tuurmonumenten? vroeg het Vad.
Een schouderophalen was het antwoord.
Maar, merkten wij op, uw eigen advi
seur heeft ook aangeraden de fabriek daar
niet te slichten.
Nou ja, alleen om het natuurschoon,
dat is geen reden.
Maar het terrein komt niet voor als
industrieterrein op het uitbreidingsplan,
waagden wij nog op te merken.
Goed, rnaar dan toch wel in de buurt.
Wat is nu een uitbreidingsplan? Boven
dien, het plan is nog niet in den raad ge
weest.
Zoudt u het niet jammer vinden, dat
Gooilust zou verloren gaan?
Niks aan verloren, het is mooi. maai
er is zooveel moois, ik ben meer dan 50
jaar tuinbaas op buitenplaatsen geweest en
ik ben nu SS. Ik zou het erg hebben gevon
den als de weg, die nu gemaakt wordt, over
-de plaats gelegd was. Dat hebben ze ver
leden jaar nog weten tegen te houden,
maar u moet ook rekenen dat Gooilust niet
altijd kan blijven bestaan en wij willen
langs de vaart fabrieken hebben. Alle bees
ten en planten kunnen voor de wetenschap
heel rnooi zijn, maar die brengen lang zoo
veel belasting niet op als de fabriek. Als
de kininefabriek in de kom van het dorp
had gekomen, dan zou mijnheer Blaauw
geen bezwaar maken, maar dat willen wij
niet. Maar met dat al, de fabriek zal geen
schade doen aan Gooilust. Wij willen niet
plagen, maar wij komen op voor den bloei
van 's-Graveland. De Raad van State zal
ons recht doen. Al die stukkeu in de cou
ranten overdrijven, hebt u ze gelezen, se
cretaris?
Ik wil ze niet lezen, antwoordde deze.
Zij zijn niet zoo lang, zei de waar
nemend burgemeester, u kunt ze best le
zen, ik heb het ook gedaan. Ze zijn me ge
bracht, hield do waarnemend burgemeester
aan.
-- Ik lees ze niet, het kan mij niets sche
len. antwoordde de secretaris.
Hiermede was de uiteenzetting levens
geëindigd
Duizenden woningen door zijn
initiatief gebouwd
Rede van wethouder Boissevain
Men meldt ons uit Amsterdam
Op het Coöperatiehof is hedenmiddag in
tegenwoordigheid van de wethouders Von
Frevtag Drabbe en Boissevain, de gemeen
te-secretaris, de heer Hoovers, verschillen
de raadsleden cn vertegenwoordigers van
woningbouwverenigingen, alsmede tal van
hoofdambtenaren in dienst der gemeente,
het Tellegen-monument onthuld.
Mevrouw A. J. J. Tellegen—Fock, de
echtgenoote van wijlen Burgemeester Tel
legen, die met haar kinderen de plechtig
heid bijwoonde, onthulde het borstbeeld,
uit zwart graniet vervaardigd, dat in den
gevel van het verenigingsgebouw op het
Coóperatiehof is gemetseld.
Tevoren hield de voorzitter van de Fe
deratie van Amsterdamsche Woningbouw
verenigingen, de heer H. A. J. van Bronk-
horst, ecne rede, waarin hij wijlen den
heer Tellegen, den vader van de Amster
damsche bouwvereniging noemde en den
pionier op het gebied der volkshuisvesting.
Door dc stichting van het Tellegen-monu
ment hebben de deelnemers, d.z. verschil
lende woningbouwverenigingen en vele
hoofdambtenaren, die met en onder wijlen
Burgemeester Tollegkn hebben gewerkt, bij
zonderlijk aan het nageslacht willen too-
nen, welk een bijzondere plaats Tellegen
op het terrein der Volkshuisvesting heeft
ingenomen.
Duizenden goede en gezonde woningen
zijn door zijn initiatief gebouw en spr. uit
te den wensch, dat de woningbouwvereni
gingen met steun van Rijk en Gemeente
zullen voortgaan datgene te doen, wat Tel
legen met krachtige hand heeft aangevat.
Ten slotte verzocht hij den wethouder
voor den Volkshuisvesting het gedenktee-
ken aan de zorgen van de gemeente toe te
vertrouwen.
Na. de onthulling hield wethouder Bois-
sevan, een rede, waarin hij o.m. zeide
„Tellieren heeft zich als Burgemeester
van Amsterdam in de moeilijkste oorlogs
jaren, met al zijn krachten en met volle
dige overgave van
zijn sterke en veel
zijdige persoonlijk
heid aan de belan
gen der stad gewijd
en zijn werkzaam
heden strekten zich
op velerlei gebied
uit, maar steeds
heeft de zorg voor
de verbetering van
de volkshuisvesting
het gebied van ziju
vroegere werkzaam
heid, zijn belangstel
ling in bijzondere
mate vastgehouden.
Op dit gebied heeft de man, wiens gedach
tenis wij heden eeren als Directeur van
Publieke Werken te Arnhem en daarna
o ls hoofd van den toenmaals nieuwen
dienst van het Gemeentelijk Bouw- en Wo
ningtoezicht te Amsterdam, baanbrekend
werk verricht. Wat nu als een vanzelfspre
kende sociale zorg, ook van cle zijde der
belanghebbenden wordt erkend en aan
vaard, kon toen slechts met taaie volhar
ding worden doorgezet. Tellegen beschikte
over de eigenschappen, die noodig zijn om
dat verzet te breken en het goede te doen
zegevieren. Zoo werkte Tellegen op het
gebied van woningverbetering cn onbe-
woonbaarverklaring, zoo werkte hij voor
het bouwen van beter soort woningen door
Vereenigingen en door de gemeente. Heb
ben anderen later dit werk mogen voort
zetten en Amsterdam zijn mooie nieuwe
arbeiderswijken mogen schenken, de weg
daartoe is door Tellegen gebaand hij was
het, die hier met zijn toegewijde medewer
kers het pionierswerk verrichtte.
liet Gemeentebestuur acht het daarom
een zeer gelukkige gedachte van de fede
ratie van Bouwverecnigingen de nagedach
tenis van Burgemeester Tellegen te eeren
op de wijze als zij heeft gedaan door het
aanbrengen van een gedenkteeken in een
bouwblok van een der oudste vereenigin
gen, welke zich aan de verbetering van de
Volkshuisvesting gewijd hebben, te midden
van een nieuwe arbeidersvvoonwijk» door
de vereenigingen gesticht. De geest van
den overledene acht het gemeentebestuur
hierdoor op waardige wijze geëerd. De Ge
meenteraad zal dan ook zeker met groote
erkentelijkheid dit gedenkteeken aanvaar-
den.- '-Jtm
WALRAVE EClSSEV*»
Vele milde giften
ontvangen
Nieuwe bestuursleden
De jaarlijksche vergadering van bestuur-
deren en commissarissen der stichting
Hocnderloo word dezer dagen te lïocn.ler-
loo gehouden onder voorzitterschap van mr.
II. de Bie.
Dc financieele uitkomsten van het jaar
1928 waren bevredigend. Dank zij de milde
giften, die de stichting mocht ontvangen,
kon het tekort van vorige dienstjaren wor
den ingehaald. Het tekort, waarmede het
jaar 1928 sluit, zal voor een belangrijk deel
kunnen worden bestreden door een bijdra
ge uit het algemeen subsidie. Nogmaals
wees de penningmeester op het bezwaar
van de onzekerheid van het bedrag dier bij
drage. De kostprijs per jongen en per jaar
was in 1928 740 tegen 725 in 1927 cn
800 in 1926. Voor de jongens die in de ge
zinnen verpleegd worden, waren deze cij
fers resp. 170, 208 en 195.
Sinds 1926 vertoont het aantal verpleeg-
dagen in binnen- en buiten verpleging een
lichte neiging tot dalen, waardoor de ge
bouwen nu niet boven hun capaciteit zijn
bevolkt. De jeugd-, zoowel als de volwasse-
noncriminalite.it, zoo betoogde de voorzit
ter, bevindt zich dit jaar in dalende lijn,
vergeleken bij verleden jaar, dat iets bo
ven 1927 uitging.
Door eenige speciale giften is (le stich
ting in staat gesteld een aanvang te maken
met electrischo voorziening voor drijf
kracht. Voor de installatie van licht in de
verschillende gebouwen is echter het be-
noodigde kapitaal nog niet bij elkaar.
Als nieuwe leden van bet bestuur werden
gekozen ds II. A. C. Snethlage en J. C. H.
Heldring. Als commissarissen werden be
noemd jhr. P. P. de Beaufort. G. L. baron
Van Boetzelaer, R. M. de Feyter, mr. W. E.
A. de Graaff, mr. F. M. van Haersma Bu-
ma. mr. A. baron Van Heeckeren van Keil,
mr. S. baron Van Heemstra, mr. C. F. II.
Huysman, mr. J. TI. de Mol van Otterloo,
dr. Th. L. W. van Ravesteyn, mevrouw A.
M. Th. Slotemaker cle BruineVan Leeu
wen en mr. G. II. Slotemaker de Bruine.
De directeur gaf een terugblik op het
opvoedkundige werk van de stichting; bin
nenkort zal deze in druk verschijnen en
op aanvrage aan belangstellenden worden
toegezonden.
In den namiddag had de eerste steenleg
ging plaats van het nieuwe paviljoen
..Kampheuvel" voor observatie en indivi-
dueele opvoeding, welke plechtigheid werd
verricht door Ernst van Eeghcn, zoon van
den penningmeester. Het paviljoen zal be
gin 1930 in gebruik kunnen worden geno
men.
HET BIOSCOOPCONFLICT.
Bemiddeling aangeboden.
Naar wij vernemen heeft de heer D. van
Staveren, voorzitter van de centrale com
missie voor de filmkeuring, aan de veree-
niging van Noord-Brabantsche en Limburg-
sche Gemeenten voor gemeentelijke film
keuring, zoowel als aan den Ned. Bioscoop
bond zijn bemiddeling in het heerschende
conflict aangeboden.
HET FINSCHE VOLKENBONDS-
GEZELSCHAP.
In Den Haag en te Leiden.
liet Finsche Volkenbondsgezelschap, dat
ons land bezoekt, is Maandagavond in Den
ITaag aangekomen cn maakte Dinsdag
ochtend, onder leiding van mr. Rijken,
chef van het kabinet van den burgemeester,
een rondrit door Den ITaag, waarbij vooral
aandacht werd geschonken aan het Vredes
paleis en het Zuiderzwembad. De bezoekers
werden in het Zuiderzwembad ontvangen
door de bestuursleden, de heeren mr. Cost
Budde, dr. Lely, Verwaal cn v. d. Hout.
Mr. Cost Budde heette hen welkom en gaf
eenige inlichtingen over het bad, waarin dr.
Lely een overzicht gaf van de wijze, waar
op het bad gebouwd is en van de inrichting
ervan. Nadat koffie was aangeboden werd
het. bad in oogenschouw genomen. Van de
hooge tribune af had men een goed over
zicht over het geheel. Daarna werd het
pompstation bezichtigd en kennis genomen
van het systeem van pompen, reinigen en
filtreeren van grondwater. Voor alle details
toonden de bezoekers groote belangstelling;
het speet hen, dat de tijd te kort en het
water te koud was, anders zouden velen
gaarne een had hebben genomen. Zij waren
opgetogen over de inrichting, die haars ge
lijke in EuFopa haast niet vindt.
Om half een werd het gezelschap ont
vangen door het gemeentebestuur in het
raadsgebouw aan de Javastraat; daarna is
het per extra tram naar Leiden gegaan,
waar het werd ontvangen door de Leidsche
afdeeling van de Vereenigring voor volken
bond en vrede en door de afdeeling Lei
den van de Vereoniging voor vreemdelin
genverkeer. Per auto werd eerst een bezoek
gebracht aan de bezienswaardigheden van
Leiden, waarbij o.a. ook het voormalige
woonhuis op de Hooigracht van wijlen prof.
mr. W. van der Vlugt, die veel voor de on
afhankelijkheid van Finland heeft gedaan,
werd bezichtigd. Om 4 uur werd bet ge-
zelscliap ontvangen in de senaatskamer van
de Leidsche Universiteit, waar de rector
magnificus, prof. jhr. mr. W. J. M. van
Eysinga, heeft gesproken. Daarna werd in
hotel de Burcht thee aangeboden.
SCHENDING VAN OCTROOIEN.
De zaak geschorst.
De Arnhemsche rechtbank beharidolde de
zaak tegen 1L, vroeger directeur van de
gloeilampenfabriek „Aravalves" te Arnhem,
die ten laste werd gelogd het schenden in
zijn kwaliteit van directeur van verschil
lende Nederlandsche Octrooien, dio staan
ten name van dc N.V. Philips' Gloeilam
penfabrieken te Eindhoven. Na een lang
durig verhoor van deskundigen vroeg de
substituut-officier van justitie, jhr. mr. Na
huis, schorsing van de behandeling van de
zaak ten einde nader te onderzoeken of de
lamp, welke aan prof. Nieuwenburg wordt
ter hand gesteld voor het onderzoek, in
derdaad op do „Aravalves"-fabriek werd
vervaardigd.
Als verdedigers traden op mrs. G. Cou-
vret en D. den Hollander uit Arnhem.'
NA DE RELLETJES TE FINSTER-
WOLDE.
De begrafenis van Simens.
Nadat Zaterdag te Finsterwolde de ge
rechtelijke schouwing van het lijk van F.i
Simens was geschied door ds. Miereraet.
heeft gisteren aldaar de begrafenis plaats
gehad. De burgemeester had vergunning
gegeven, dat ieder den lijkstoet kon vol
gen, op voorwaarde, dat men na afloop
rustig uiteen zou gaan.
De moderne Landarheidersbond had het
verzoek gedaan dat bij de begrafenis geen
politie-vertoon zou plaats hebben. Ook aan
dat verzoek is voldaan en politie of mare-
chaussée hebben zich noch op den weg
naar de begraafplaats, noch bij de groeve
of tijdens het vertrek van den stoet laten
zien.
Naar schatting hebben ongeveer 1000
personen den overledene naar zijn laatst©
rustplaats gevolgd.
Aan het graf werd namens het N. V. V.
het woord gevoerd door het Kamerlid
Hiemstra.
DE BOSCHBRAND TE OISTERWIJK.
Overdreven berichton.
De burgemeester van Oisterwijk meldt,
jn verhand met de overdreven berichten
aangaande den boschbrand, die in de ge
meente Oisterwijk heeft gewoed, dat be
doelde boschbrand, die in de gemeente
boschbrand 56 II.A. dcnncnbosch en 14 H.A.
heide heeft vernield, gelegen tusschen de
Rozephoeve en de gehuchten Balsvoort cn
de Logt De brand brak uit op het grond
gebied der gemeente Haaren onder Bals
voort.
De bossclien, welke particulier bezit zijn,
liggen op bijna een uur gaans van de
Gemullehoeken af. Zij maken geen deel uit
van de 400 H.A. bosschen, welke belmoren
aan de Vereeniging tot Behoud van Na
tuurmonumenten in Nederland.
EEN TRAMSTATION AFGEBRAND.
Jn den nacht van Zondag op Maandag is
door onbekende oorzaak afgebrand het
tramstation Barsingerhorn aan de tramlijn
Schagen—Hoorn. De inboedel van den sta
tionhouder ging mede geheel verloren en
was slechts laag verzekerd.
De verstrooide professor logeert een nacht in een üoteL
(Humorist?.