DUIM BURGER
GARAGE MOLENAAR
F* L.A. A.vax HAHERSVELD
DÉ EÉMLANDEö
DAMES MODEZAAK
LUXE AUTO VERHUUR
LUXE AUTO VERHUUR
lm] hrote'Ciutbï M
ABONNErtNTSPRUS - 3 maanden voor Amersfoort (2.10, per maand f 0.75, per
weck (met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Clnncaland franco per post per maanden f 3,-. Afzonderlijke oummera f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
DIDECTEUR- UITG EVER! J.VALKHOfT
Zaterdag 22 Juni 1929
27e Jaargang No. 298
OHTVA"G"': Regenmantels ARNHEMSCHEWEG 26
SLA DOOD WAT JE
NIET KENT
Voor dag, week, maand en jaar met
betrouwbare chauffeurs
Hebt U een ruime Luxe Auto of
taxi noodig, belt U dan even onze
verhuurafdeeling op.
TELEFOON 1212
Aanbevelend
Magazijn -,EDUSO"
ONTWAPENING TER
ZEE
Tokio's instemming
BUITENLANDSCH OVERZICHT
BUITENLAND.
AANKLACHT TEGEN
DEN VERSTEKELING
Om anderen af te
schrikken
-:0P:'
DE HITTEGOLF IN
NEW-YORK
Eiken dag opnieuw
slachtoffers
WAT FRANKRIJK
MOET BETALEN
Uitvoerig exposé
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN -ran 1—4 regels *- 3.05 met Inbegrip van een bewijsnummer.
elke regel meer t0.25. Ltefdadlgbclds-odvertentlën voor da
helft van dcD prijs. Kleine t4dvertentlSo „KB1TJES" bij vooruitbetaling t—-5 regel»
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseD I l.Bewijsnummer extra f O.OS'
diverse uitvoeringen. - TRENCH COATS
a f 18.— met uitknoopbare voering.
door
TL G. CA NNEGIETER
Een tafereeltje uit Galsworthy's tooneel-
spel: De vlucht. Een stelletje dagjesmen-
scbcn zit hij elkaar tegen een heuvelhel
ling. Ze hebben met een Forüje een tocht
gemaakt cn eten nu samen een boterham.
En de wijze, waarop ze zich gedragen,
openbaart hun platvloersche onbeschaafd
heid.
Plotseling slaakt een van de vrouwen een
gil. Angstig heft ze haar beert van den
grond
„Er zit een vreemd insect in mijn kous!"
roept ze.
En haar man, een grof en ongelikt sin
jeur met een door drank verhit hoofd, geeft
haar onmiddellijk den raad:
„Knijp het dood! Sla het dood!"
En met de levenswijsheid, welke zijn soort
kenmerkt, voegt hij er aan toe: „Altijd
doodslaan wat je niet kent!"
Toen deze man dit zoo zei, ging er een
rilling door me heen. Ik vond den man grie
zeliger dan-het insect. Griezeliger, maar. ge
vaarlijker ook. Eer. oogenblik ontzette ik
rno over de wereld, waarin wij gedoemd
zijn te leven. Want-dit slag menschen is
talrijk als het zand der zee en we zijn aan
hun wjjsheid overgeleverd, zooals de ont
snapte gevangene, die in dit gezelschap zijn
noodlot niet kon ontjoopen.
„Altijd doodslaan wat je niet kent!" Zoó
is de redeneering van veel menschen, die
het zekere voor het onzekere nemen. Je
kuilt nooit weten, of het insect je niet bijt,
als je 't laat leven. Als je eerst rustig on
derzoek doet en je den lijd gunt om kennis
te maken, kan het te laat zijn. Daarom...
het insect vóór wezen! Doodslaan, onmid
dellijk. Dit is de veiligste weg. En de vei
ligste weg is de beste.
Er doet zich veel onbekends aan de men
schen voor, die met een Eordje en een bo
terham aan den weg zitten. Een nieuwe ge
dachte heeft zich van de pioniers der be
schaving meester gemaakt. Hun roeping
gebiedt hun, deze nieuwe gedachte onder
de rncnschcn te brengen.
Ze willen uiteenzetten, wat hen tot de
nieuwe waarheid gebracht ireeft. Ze verlan
gen een rustig gesprek. Voor tegenspraak
zijn ze Hiet bang. Integendeel, hoe meer te
genspraak, hoe beter. Uit de botsing der
meeningen ontspringt de waarheid. Ze wil
len niet overrompelen, maar overreden.
Maar de man met het grove, verhitte
hoofd gunt den propagandist, de gelegen
heid niet. Die nieuwe waarheid kon eens
gevaarlijk zijn. Men kon er eens slachtoffer
Han worden, terwijl men nog bezig was,
haar te onderzoeken. De waarheid is mis
schien als een inbreker, die een pistool on
der zijn wambuis verborgen houdt. Is men
hem niet vóór, dan is het te laat. Daarom,
ook ten opzichte van de waarheid is de vei
ligste weg: „Doodslaan, altijd doodslaan,
wat je niet kent!"
Soms brengt men zijn ploertige levens
wijsheid letterlijk in toepassing. Hoeveel
martelaren van het nieuwe zijn gesteenigd,
doodgeschopt, aan de lantaarn gehangen,
v oordat, ze hun mond nog goed en wel had
den opengedaan. Meestal komt het gelukkig
zoover niet, maar de ploertige levenswijs
heid volstaat met in overdrachtelijken zin
dood te slaan wat hij niet kent. Zij maakt
den verkondiger van het nieuwe verdacht,
maakt zijn positie onmogelijk, brengt hem
door leugen en laster in miscrediet. Ook zóó
wordt hij hij voorbaat onschadelijk ge
maakt: men knijpt, bet insect den kop in,
voordat, het gelegenheid krijgt te bijten.
Eon nieuwe levenshouding, een nieuwen
smaak, een nieuwen kunstvorm maakt men
bij voorbaat bespottelijk. Wat de boer niet
kent, dat. lust hij niet. Maar de man uit het
tafereel van Galsworthy maakt het veel er
ger nog dan de boer: hij doodt met zijn spot
lietgèon als een kostbare levensverrijking
tot de menschen, ook tot hern! wordt
gebracht.
„Altijd doodslaan wat je niet kent!" Het
is het parool van den lafaard. Want het on
bekende is liet terrein voor den held. Het
onbekende wekt angst» -j wie weet. wat
voor kwaad het verbergt! Niemand kan
waarborg geven omtrent het nog niet door
de ervaring beproefde. Kennis maken met
Let onbekende, is een waagstuk; het. onbe
kende onderzoeken, een heldendaad.
Slechts de mensch, die belangstelling
lierëft voor het leven cn de beteekenis be
seft van zijn voortdurende ontwikkeling,
zal zich voor het onbekende ontvankelijk
stellen. Hij zal het zoeken cn liefhebben.
Hei vertrouwen in de voortgaande openba
ring van het levensgeheim zal zijn natuur
lijken angst overwinnen.
Maar zoolang onze wereld van lafaard
krioelt, zal de ploertige wijsheid gelden:
„Altijd doodslaan wat je niet kent!"
'Nadruk verboden).
DOET UW INKOOPEN VAN
Radio - Electra
Rij wie londe r d ee len
en Gereedschappen
in
Langestraat 11 Telefoon 214
Net huis met de Luifel.
De ontwapening ter zee.
Het jongste contact tus-
schen Macdonald en gene
raal Dawes. Do Ameri-
kaanschc plannen voor do
vloot-confcrentio.
Het kan niet worden ontkend, dat de
vrienden van den vrede weer wat ruimer
ademhalen, nu de leiding der buitenland-
sche politiek in Engeland berust bij een
waren vriend van den vrede, als hoedanig
Macdonald stellig moet worden aange
merkt. Vooral verwacht men, dat de koers
verandering in Groot-Britannië zal leiden
tot aangenamer relaties met. de Vereenigde
Staten en dat de wedstrijd in bewapening,
die zich lusschen Engeland en Amerika op
vlootgebied begon af te teekenen op een
vi'ijze, die velen van ontstellenis vervulde,
zal worden stopgezet. De idealisten putten
in dit verband hoop uit het eerste contact
tusschcn den Labour-premier cn den nieu
wen AmerikaanSchen gezant te Londen
generaal Dawes. Beide politici hebben hun
verlangen, alles te doen wat den vrede cn
de ontwapening kan bevorderen, nadrukke
lijk geuit. Tusschen Macdonald en Dawes
bleek dan ook een principieele "overeen
stemming te bestaan.
Welke weg zal nu verder worden bewan
deld om de wenschen en gezindheden in
daden om te zetten? Volgens New Yorkscht?
berichten zou men te Washington bij oor-
keur aldus te werk gaan: allereerst moet
een conferentie worden gehouden van des
kundigen der drie mogendheden (Amerika,
Engeland cn Japan): deze experts dienen
zich alleen bezig te houden met de bespre
king van technische factoren. Nadat de des
kundigen der drie staten den vergelijkings
maatstaf hebben uitgewerkt, moeten zij op
den achtergrond treden cn in plaats daar
van dienen politici der drie staten uitge-
noodigd te worden om gezamenlijk van ge
dachten te wisselen. Het plan bestaat, ook
Frankrijk cn Italië bij deze discussies te
betrekken.
In den tusschentijd zal waarschijnlijk
reeds een rechtstreeksche gedachten wisse
ling hebben plaats gehad tusschen Hoover,
den president der Vereenigde Stalen en
Macdonald, den eersten minister van En
geland, die gezamenlijk de algemeene richt
lijnen zullen vaststellen. Feitelijk zal dan
ook de voornaamste rol bij de besprekingen
over de ontwapening spelen het vooraf
gaande contact tusschcn Hoover cn Mac
donald.
Wanneer Frankrijk en Italië niet andere
belangrijke vraagstukken aan de orde
stellen, neemt men aan, dat de voor de
deur staande discussies inzonderheid be
trekking zullen hebben op de sterkte der
kruiservlotcn. Dit vraagstuk toch wordt als
het meest urgente beschouwd. Hoover moet
daarom besloten zijn de kwestie van de
vrijheid der zee wel-is-waar „aan te snij
den", maar niet te staan op een onmiddel
lijk resultaat der discussie, indien Macdo
nald hem te dezen opzichte niet halver
wege tegemoet komt. Hij ducht namelijk,
zooals in berichten uit Washington wordt
opgemerkt, de regeling van het meer ac
tueele vraagstuk der kruisers te bemoei
lijken door de onvermijdelijke discussie
over juridische détails. Het probleem van
de vrijheid der zee zal daarom op een later
tijdstip, waarschijnlijk pas in 1931, ernstig
ter hand worden genomen.
Naar men in Washingtonsche marine-
kringefi van gevoelen is, kan een formule
voor do gevechtssterkte der kruiservloten
gevonden worden in dezer \oege, dat men
de gevechtswaarde van een kruiser, die
tienduizend ton meet, gelijk stelt met die
van twee kruisers, die elk 6000 ton meten.
Wanneer dit beginsel wordt aanvaard,
hoopt men de Amerikaansche maximale
tonnage voor kruisers te bereiken n.l.
300.000 ton, bestaande uit schepen van tien
duizend ton. Deze tonnage zou dan over
eenkomen met de Engelscho tonnage
360.000 ton, bestaande uit 6000-ton schepen.
Op deze wijze zou tegemoet gekomen wor
den aan den wensch van president Hoover,
volgens welken de feitelijke reductie niet be
perkt blijft tot inkrimping van het bouw-
program.
New York, 1 Juni V.D.). De Japan-
sche minister-president heeft de regeering
der Ver. Staten te Washington doen ine-
dedeelén, dat de Japanschc regeering elko
eerlijke poging, om tot vermindering der
bewapening ter zee te komen zal steunen.
Zij betuigde haar instemming met het
j, door Macdonald en Dawes in hun onder-
f houd uitgesproken standpunt. Indien een
nieuwe canférentie ter bepreking van het
vraagstuk der ontwapening ter zee zou
worden bijeengeroepen, zou Japan daar
aan deelnemen en terugkomen op de reeds
tijdens de conferentie van Washington ter
sprake gekomen methode.
Arthur Schroiber, de Amerikaansche ver
stekeling aan boord van den Gelen Vogel,
heeft gisteren Parijs verlaten en zich te
Cherbourg ingescheept. Zijn passage is door
Lotti, één der opvarenden van den Gelen
Vogel, betaald. Naar verluidt, zal Schrei-
ber te New-York in plaats van gehuldigd
door de politie in ontvangst genomen wor
den, aangezien door de maatschappij, aan
wie het vliegveld te Old Orchard toebe
hoort, ecii aanklacht wegens huisvrede
breuk tegen hem is ingediend. De maat
schappij wenscht den jongen man niet
zwaar gestraft te zien, maar toch voldoen
de om andere candidaat-verstekelingen in
de toekomst af te schrikken.
DE STRIJD IN AFGHANISTAN.
Wordt Habib Oellah terugge
drongen?
Berlijn, 2 0 Juni. (V. D.) Naar uit
Pes ja war gemeld wordt, zei de tegenstander
van Habib Oellah, Nadir Khun, zijn op-
marsch op Kaboel voort, waarbij zijn troe
pen de strijdmachten van Habib Oellah ver
scheidene nederlagen hebben toegebracht.
TOM MIX BESTOLEN.
Blijkens een bericht uit Portsmouth
(Nieuw Hampshire) is Tom Mix het slacht
offer geworden van een diefstal van geld
cn effecten ter waarde van 180.000 gulden.
Zijn huisknecht is aangehouden.
HET PROCES IN BESAN?ON.
Hot probleem der Duitsch-
Fransche toenadering.
Bes an qon, 2 0 Juni. (V. D.) Donder
dagmiddag deelde de officier van justitie
ecnige feiten mede omtrent een cliché, dat
de „Elsasser Kurier" bij de firing Wyssler
cn Co. in Berlijn had besteld. In dit cliché
werden generaal Bourgeois en andere aan
zienlijke Fransche persoonlijkheden als mis
dadigers ten opzichte van de Ileimatbewe-
ging voorgesteld. De officier poogde in ver
band met dit cliché een inmenging van
Duitschland te bewijzen. In een heftige
woordenwisseling lusschen het O. M. en de
verdediging maakte advocaat Berthon er
opmerkzaam op, dat op het oogenblik,
waarop de Duitsche minister van buiten-
landsche zaken in Parijs met Poincaró en
Briand de Duitsch-Fransche toenadering be
sprak, het in Besanqon een misdaad ge
noemd werd, dat men werk, dat in Duitsch
land beter vervaardigd werd, in Berlijn liet
maken, liet O. M. zeide hierop, dat, wan
neer een Duitsch-Fransche toenadering ge
zocht werd, dit streven van beide zijden op
recht moest zijn. Op de vraag van Berthon,
of dus naar de meening van het O. M. de
Duitsche regeering haar toenaderingspoli
tiek niet oprécht meende, bleef het O. M.
het antwoord schuldig.
SLACHTOFFERS VAN GIFGAS.
Te El Paso (Texas) heeft een onbekend
gas zich over het gebied bij de petroleum-
raffinaderijen verspreid. Daar men niet ge
waarschuwd had, waren er veel slachtof
fers. Twee kinderen, een aantal paarden,
koeien en kippen zijn omgekomen. Zestig
menschen moesten naar een ziekenhuis wor
den gebracht.
DE REIS VAN MR. WORMSER.
Mr. C. W. Wormser seint aan Aneta dat
hij met Mr. Versfeit op zijn reis naar Indié
over Palestina cn de Syrische woestijn ge
vlogen is naar Bagdad. Een verzengende
zandstorm waarin het vliegtuig voor Basra
terecht gekomen is dwong tot terugkeer
naar Bagdad.
(BEL
yïoo-t
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
773.0 te Bre§t.
Laagste barometerstand:
751.7 te Janmaven.
Verwachting tot den avond
van 23 Juni:
Meest matige W. tot Z. W.
wind, zwaar tot half be
wolkt, waarschijnlijk eenige
regen, weinig verandering in
temperatuur; voor het N.
wellicht tijdelijk toenemende
wind cn grootere regenkans.
Volgens een bericht uit New-York kwa
men Woensdag vier doodelijke gevallen van
zonnesteek voor en zijn drie personen, die
koelte zochten in de zee, verdronken.
Twaalf menschen werden door de hitte be
vangen. De temperatuur bedroeg 92 gr.
Fahrenheit. Dit is een record in dezen tijd
van het jaar.
Poincaré over de regeling der
Fransche schulden
Poincaré heeft gisteren zijn uiteenzetting
gen voor de commissies van financiën en
buitenlandscho zaken over de definitieve
regeling van het vraagstuk der schulden
voortgezet. Het heeft met name de overeen
komst Caillaux-Churchill behandeld. Hoewel
geen enkele vermindering van het nominale
kapitaal der Fransche schuld werd ingewil
ligd, is niettemin een verlaging toegestaan
van den rentevoet; door de verdeeling van
dc betalingen over 62 jaar werd bovendien
het kapitaal feitelijk lot cle helft terugge
bracht.
Poincaré deelde mee welke pogingen er
door de onderhandelaars gedaan zijn om
van de Ver. Stalen een veiligheidsclausule
te verkrijgen, waardoor een schorsing der
stortingen mogelijk wordt, indien Duitsch
land de betaling der schadevergoeding zou
slaken. De Vereenigde Staten weigerden
steeds deze bepaling te aanvaarden.
De premier legde opnieuw de nadruk op
de onmogelijkheid voor de Fransche regee
ring om onder cle tegenwoordige omstandig
heden gunstiger voorwaarden te bedingen.
Daarna behandelde hij het ontstaan der
overeenkomst Caillaux-Churchill, waar
van hij een historisch overzicht gaf.
Gisterochtend heeft cle socialistische frac
tie in een bijeenkomst de indiening overwo
gen van een resolutie, die verband legt tus
schen de bekrachtiging der overeenkomsten
MellonBérenger en Caillaux-Churchill,
het plan-Young en de ontruiming van het
Rij nland.
Sommige parlementsleden overwegen de
mogelijkheid van een recès na afloop van
de interpellaties. Aan de regeering zou het
overgelaten worden om het parlement aij-
ecn te roepen in de tweede helft van Augus
tus voor de definitieve regeling vin de
schulden en de schadevergoeding.
TE2ATERBRAND IN STOCKHOLM,
Geen persoonlijke ongelukken.
Stockholm, 21 Juni. (V. D.) Heden
morgen is in het Djurgardstheater brand
uitgebroken, waarbij het uit hout opgetrok
ken gebouw in korten tijd geheel verwoest
werd. Ook het in de nabijheid gelegen dier-
gaarderestaurant ging in vlammen op. Hoe
wel hedenmiddag de vlammen nog uit de
ruïnes opstegen, is het gevaar thans ge
weken. Het gpbouw was verzekerd, de in
ventaris echter niet in voldoende mate. In
het bijzonder worden de acteurs gedupeerd,
daar alle kleedingstukken en overige too-
neelbenoodigdheden een prooi der vlam
men geworden zijn.