Groote Opruiming
STADSNIEUWS
DE MAZDAZNANLEER
DE ADELAAR
Langestraat 40 - Tel. 224
AFSCHEID VAN PROF
WENCKEBACH
Bijeenkomst van vrienden
Oefeningen te Amersfoort
DE HOOGERE MEISJESSCHOOL VAN DE
AMERSFOORTSCHE SCHOOLVEREENIGING
H. J. VELDHOEN
fHANDEL IN GEDISTILLEERD
WIJNEN EN LIKEUREN
.,A3sa-a 8CH,^TJt
„OUWE OU IJ®
Aanbevelend, S. H. IViASSA
HAVIK 41 —TELEFOON 292
Koopjes in alle afdeelingen.
De mensch die de natuurwetten
niet volgt, wordt ziek.
Van zijn kliniek
ie Weenen
Men schrijft ons:
Over de Mazdaznanleer worden thans zoo
wel hier te lande als in het buitenland in
talrijke plaatsen lezingen en cursussen ge
geven, die in de meest verschillende kringen
belangstelling wekken.
Het woord Mazdaznan met de klemtoon
op de middelste lettergreep, is een samen
stelling van het uit de Zend-taal afkomstige
woord Mazda, dat Hoogste Gedachte betee-
kent en .van Znan, dat wil zeggen: zich
eigen maken; dus: zich de hoogste gedachte
eigen maken.
Mazdaznan wil niet verkondigen wat de
Hoogste Gedachte is, maar wel de methode
aangeven, hoe ieder voor zich tot zijn hoog
ste gedachte komen kan. Eerste plicht is
gezondheid. Wat dit punt betreft, is de
A. C. Cramerus, te 's-Gravenhage, Dr. O.
Dreher, te Scheveningen, Mr. H. Th. Ger-
lingSj te Utrecht, mevr. C. Jonker-Semme-
link, te Amersfoort, Martine Wittop Ko
ning, leerares in koken en voedingsleer te
Huizen, bevat de gegevens en de dagindee-
j ling van den cursus, benevens een beschrij-
ving van de ligging van de School en haar
omgeving. Men krijgt een prospectus toe
gezonden na aanvraag aan Mazdaznan, van
Hogendorplan 3 Amersfoort. Nadere bizon-
derheden vindt men ook in de advertentie
kolommen onder „Mazdaznan cursus",
STEMBUSVERKEER
Gisteravond in
stad.
de binnen-
We staan thans aan den vooravond van
een gewichtig gebeuren, van de verkiezing
van honderd leden voor de Tweede Kamer
der Slaten-Generaal, die straks ons land
zullen mederegeeren. Alle politieke partijen
hebben hun candidatcn op veelzijdige wijze
aanbevolenzij hebben de adspirant-Ka-
merleden in vergaderingen, brievenbussen
en „op straat" gebracht, waarbij hun groote
capaciteiten belicht werden.
De straatbeschilderingen zijn ditmaal bij
zonder algemeen. Ondanks het late uur, dat
tot stand kwamen, bestond hiervoor
mensch op zijn trap van ontwikkeling in Meeds veel hek,jks want met alleen hi.,, dre
talrijke gevallen nog niet eens zoover ge-1 vaeI aan den weg timmert doch ook hij die
komen als het dier, dat in natuurlijken staat e,r 111 verk.ezingshjd schildert, ontbreekt het
.leeft (dus niet de huisdieren, die onder de doorgaans niet aan belangstelling
hoede der menschen verkeeren). Het dier Groote politieke strijders hggen tl
Men schrijft uit Weenen aari de N.R.Ct.: lis gezond, want het volgt de natuur en haar j 'e e d VIS a v,s 0,> 0 13 en Ln 1
- wetten; het heeft niet de keus die wetten 1 daar vertrapt en overreden te wor-
al of niet te volgen; het volgt eenvoudig den- Zwijgend wordt het toegestaanze
D l-imnow IvaI lv i on hof nn TOPnPfltThll flflll CttlV-lVv
en weet van niets anders. Do mensch kan
kiezen of hij de wetten, welke ook, wil vol
gen of niet; afgezien van wat men de abso
lute wetten zou kunnen noemen, die steeds
Donderdagmorgen half-acht heeft onze
beroemde landgenoot prof. Wenckebach van
zijn kliniek afscheid genomen. Sedert
Augustus 1914 heeft deze Nederlander, „een
kind van de Leidscbe Universiteit", in trou
we het medische wereld-centrum Weenen
gediend. En ook nu nog zal hij in dit cen
trum blijven werken, mede door ook in de
toekomst nog „voorlezingen" zooals dit
hier heet voor studenten en voor artsen
te houden. Toch was het op het gewone
collegeuur een laatste college dat werd ge
houden. Het was allerminst een plechtig
heid, waarbij hooge autoriteiten bereid had
den moeten zijn „een enkel woord" te spre
voor alles en ieder gelden. De mensch, die
niet op de natuur opmerkzaam is en de
natuurwetten niet volgt, wordt ziek. Volgt
kunnen het hier beter verdragen dan straks
in de Kamer
Ook de brievenbussen puilen uit door de
1 alrijke candidaten, of liever hun namen,
die er in liggen.
En bij al actie is het verkeer in de
stad ook toegenomen, vooral des avonds na
hij ze, dan is hij gezond. In dezen toestand
dc sluiting van fabrieken, kantoren en win-
heeft hij de beste mogelijkheid tot grooter
geestelijke ontwikkeling,
kels. Wie zich gisteravond in de binnen-
harmonie van al 's menschen gaven en ta
lenten behoort te geschieden. Is de mensch
die in volledige stad °Pllield- kon een buitengewone drukte
,.pn on A. waarnemen, veroorzaakt zoowel door wan-
niet harmonieus aangelegd, dan dient hij
clelaars als fietsers. Vooral op de pleinen
Varkensmarkt en Hof vertoefden vele men-
ken. Het was een bijeenkomst van vrienden, zijn zwakke punt te verbeteren. Hem, wiens i
schen, hetgeen de aandacht trok van voor-
bet was als een dienst, gewijd aan dank- I levensdoel geld verdieneD is, ontbreekt het bijgangers. die daar veelal ook maar bleven
baarheid cn trouw. aan voldoende moreel-ethisctvspirituee! ge- j )vant "er z?" zeker waf. ge^eui en
Prof. Wenckebach vertelde uit zijn leven, .voel; dat moet hij ontwikkelen. En dat kan iDlt Iaatste was echter geenszins het gev
niet natuurlijk dit keer uit de volheid van hij ook. Omgekeerd moet een idealist, die want l"jet verkiezingsmenu was gis e
zijn kennen of van zijn wetenschap. Van j niets in de maatschappij bereiken kan, zijn blanco in onze stad. Toch bleven ei ove c
het begin af, toen het eerste succes mocht praktische, materieele gaven ontwikkelen.£roel)en staan en in do Langestraat vv<
worden geboekt, nog vóór het examen werd Alle middelen hiertoe draagt ieder zonder'liet Zuó llruk; daL e"kcle opstoppingen
afgelegd, tot het einde als gewoon hoog- uitzondering bij zich cn wie zich wcnscht te j achterwegei. bleven. Het gaf in liet Sebee o
leeraar in dit studie-centrum, waar jaar- ontwikkelen in geestelijk opzicht dus niet igover liet beeld van een Koninginnedag p
lijks meer dan 100 buitenlandsche artsen alleen intellectueel is verplicht eerst eenlhet tijdstip, dat een of andere optocht
komen om verder te studeeren in do Uli- harmonisch fundament te bouwen, -
niek-Wenckebach, werd dit rijke leven heel lichaam, als ware het een muziekinstru- langs den weg verzamelen. Alleen
eenvoudig geteekend. Een saamgepakte me- ment, zóó te stemmen, dat, als het genie, dat feestelijk stemming ontbrak er nog ma
dische wereld hoorde in groote stilte toe. in iederen mensch verborgen zit, zich daar-aan er was thans een min of meer zenuw
Misschien kan een ooggetuige, niet-medi- j toe zet, het in staat is met. dit lichaam zóó achtige sfeer waar te nemen, het was e
cus, die mede wilde genieten van de hulde-
brenging aan dit „kind van de Leidsel:#.!
Universiteit", het best de beteekenis van
te werken, dat de hooge eigenschappen zich
[stemmige stemmingsstemming, die alom
heerschte. En dat de politieke verkiezing
het gesprek varl den 'avond was, is wel écn
vanzelf sprekend feit,
Het tekort aan belangstelling, dat vaak in
verkiezingsvergaderingen heeft bestaan, is
kunnen gaan -uitdrukken. Maai- zelfs „de
grootste kunstenaar moet oefenen om iets
Wenckebach als hoogleeraar weergeven, te bereiken. Zoo ook de mensch, de levens-
wanneer hij eenvoudig vertelt, wat hem j kunstenaar.
door een der assistenten uit de kliniek op Hoe oefent zich nu deze levenkunstenaar? -
zijn vraag werd medegedeeld. Na afloop in de eerste plaats ademt hij; bij iedere uit- goeddeels gereduceerd door de diuktcn
van de redevoering, na do verdere toespra- ademing verdrijft hij de lucht, die in degisterenavnod, waarbij „wie ei Komei
ken, na het eindeloos geklap, na Wencke- longen heeft dienst gedaan en nu, vermengd
bach s slotwoorden, vroeg ik om mij met allerlei afvalstoffen uit het lichaam,
toch eenigszins nader te oriëntoeren aan vervliegt; bij iedere inademing neemt bij
een assistente, die naast mij stond, wat jversche lucht op, niet alleen in de longen,
wel de speciale beteekenis was van den maar langs de neus en de andere lucbt-
hoogleeraar, althans, wanneer een leek dit wegen. Deze luchtstroom brengt niet alleen
kon begrijpen. O ja, zeide zij, die beteeke- trilling in en orn die luchtwegen tot stand
nis kan iedereen begrijpen, cn haar kleine, trilling om tot werkzaamheid der (her
vuist tegen haar boezem drukkende, zeide sen) cellen aan te zetten maar voert, be-
zij: het hart. Ik geloof, aan deze hijeen- j halve de in de gewone natuurkunde be
komst getoetst, dat ik haar heb begrepen: j kende onderdeelen, het reeds hij de oude
de beteekenis van Wenckebach i6 geweest Grieken en hun geestelijke voorgangers be-
zijn hart. Of hij dit hart heeft bestudeerd, kende Levonbrengend-Principe aan, indien
weet ik niet, maar de beteekenis van dezen Wij deze luchtstroom maar bewust tot ons
hoogleeraar moet wel zijn, dat, hij zijn hart nemen; dus niet gedachteloos, maar naden-
beeft gegeven, ten volle aan deze roem- kend en daarom dankbaar; niet kritisch,
ruchte Hoogeschool, maar ook aan deze neerslachtig of negatief, maai' positief, wer-
studenten, ook aan de lijdende menschheid lelijk nadenkend. Dit Levenbrengend-Prin-
cipe, tezamen met de natuurkundige onder
deelen van de lucht brengen het leven aan
en vooropgesteld dat de mensch het wil.
Wij veroorloven ons onzerzijds eenig verlevendigen zij hem. Zonder denken of
commentaar. Prof. Wenckebach wordt hier willen, ook geen verdere ontwikkeling, maar
genoemd een „kind der Leidsche Universi- verval; want de tusscbenvorm stilstand be-
teit", maar dat is onjuist. Prof. Wencke- Maat niet; „panta rhei, ailes is in beweging
bach's naam is niet aan Leiden, maar aan Wie zijn moreel-ethisch-spiritueele gaven
Utrecht's Universiteit onafscheidelijk ver- meer ontwikkelen, ademt in bewust-
honden, waar hij behoorde tot de tijdge- z^n meer met de flanken; zooals een hert
nooten van prof. Kernkamp, prof. Snellen paard. Wie zijn praktische gaven meer
wie er gaan' troef was.
en mr. du M-osch.
KANAAL APELDOORNHATTEM.
De herdenking van het 100-
Jarig bestaan.
wil ontwikkelen, ademt meer met het on
derste gedeelte van de longen. Wie zijn
intellectueele gaven meer wil ontwikkelen,
ademt meer met de longtoppen. Want deze j
deelen van de longen houden verband met I
de verschillende hersengroepen en ook met
de verschillende organengroepen van het
lichaam.
Behalve adem is diëet een doelreffend
zij het niet zoon belangrijke middel lot
van
JUBILEUM.
Heden herdenkt de heer Bcrcnclse den
dag, waarop hij 12]A jaar geleden in dienst
lrad bij de firma van Bemmel in d> van
Asch van Wijckstrnat.
H. W. DE JONG.
Expositie bij den boekhandel Itt-
mann.
In de kunstvitrine van boekhandel Itt-
mann aan de Utrechtschestraat (zijde auto
park) zijn een drietal pastels geexposeerd
van II. W. de Jong te Nunspeet. Het zijn
een groep paddestoelen en twee bloemschik-
kingen.
NEDERL. REISVEREENIGING.
Afdeeling Amersfoort.
De plaofselijke afdeeling der Ned. Reis-
verecniging houdt a.s. Donderdag een rij-
wieltocht ter bezichtiging van den tuin van
Jhr. von Wrangel auf Lindenberg aan de
Laan 1914. Zondag een fietstocht geórgani
seerd over de Veluwe naar Apeldoorn met
deelname aan de „Generale".
Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij
naar een m dit nummer voorkomende ad
vertentie.
FRUIT- EN GROENTENVEILING
Ter gelegenheid van de feestelijke her
denking van het 100-jarig bestaan van het j harmoniseering en verdere ontwikkelin
kanaal Apeldoorn-Hattern zal in den voor- I den mensch. Ieder heeft naar gelang van
middag van 5 Augustus een zwemwed- zijn temperament een zekere voeding noo-Kruisbessen
strijd worde georganiseerd, onder leiding j dig, die bovendien wisselt met het wisselen per Pon<"L
Pr ij snol eer in;
Aaarbeieh 25
Veiling 1 Juli '29.
—42 ct. Kersen 2228 ct.
-8 ct. Tomaten 2125 ct.
van den Ned. Zwembond in het Kanaal
tusschen de Deventer- en de Welgelegen-
brug.
Des middags zal een gedenkteeken wor-
'den onthuld aan den kop van het kanaal,
na aankomst van de autoriteiten, die per
stoomboot uit de richting Hattem arrivee-
rcn.
Als volgend nummer van het program
der jaargetijden. Perziken 27-28 ct. Komkommers 8
Verder is een in alle opzichten werkend ct- Bloemkool 15—29 ct.Spitskool 10-
kliersysteem noodig om bloed, zenuwen en j ct-Per
hersenen in den best mogelijkcn staat te Uien 60— <0 ct. Radijs -8—30 ct. Boonen-
brengen. Het voornaamste gedeelte van het j ct' c
menarhelillr Vliprcvcteom ie oicpnliilr PPn v' ^9 C-t. PeteiSeܩ ~3 -8 Ct. pel 10 bOS.
menschelijk kliersysteem is eigenlijk een
belevendigingssysteem, dienend tot bele-
vendiging van bloed, zenuwen en hersenen.
Andijvie 23—33 ct. Kropsla 10—0 ct.
I stuks.
p. 10
Is in de hersenen niet voldoende leven of j Rabarber 2 5 ct. Wortels S 12 ct. per bos,
ma komt een optocht, waarvoor verschil- 1 liever trilling, actie, dan kan de individuali-
Peulen 2933 ctDoppers 2526 ct. Snij-
lende fabrikanten en corporaties hun me- teit den drang naar uitdrukkink van haar 'boonen 60 <1 ct.: Sp. boonen 63- 72 ct.,
dewerking hebben toegezegd. Aan den voet I innerlijk niet naar behooren volgen; al is jTuinboonen 11 14 ct. Spinazie 15 16 ct.
van het standbeeld van Koning Willem die individualiteit op zichzelf ook volmaakt. Post el ij n b 10 ct. Aardappels 6—10 ct.
den Eersten, onder wiens regeering het j Geen geneesmiddel is in staat belevendiging Snijbiet 13 14 ct. Roode bieten 4 o ct. per
kanaal gegraven werd, zal een krans wor- te bewerken. Alleen oefening, want oefening j K.G.
den gelegd. Het kanaal zal tusschen de maakt den meester. 1 Peterselie 30—36 ct.Seldery 3o44 ct.
sluis en de Welgelegenbrug versierd en des
avonds verlicht worden.
TROPISCHE GENEESKUNDE.
Mr. C. SYPKENS
per hakje.
KAASMARKT.
De heer en mevrouw Mr. Sypkens zullen
jvan &-9 Juli in een korten cursus in de Juh 1929 Aangevoerd 94 wagens bevat.
Lectorsbenoeming te Lelden. Internationale School voor Wijsbegeerte te tende 24500 Kilo. Prijs 38 tot 50 per 50
Amersfoort de beginselen en oefeningen Kilo Handel vlug
De beer A. Hulshoff is door de vereeni- j welke in bovenstaand artikel door Mr. Svp-
ging Instituut voor Tropische geneeskunde kens worden besproken, nader uiteen zetten DE TEMPERATUUR VAN HET WATER
Rotterdam-Leiden benoemd tot lector in de en demonstreeren. Een prospectus, onder-
tropische geneeskunde in de plaats van teekend door: mevr. G. van Beresteyn- 1 De temperatuur van het water in de
Prof. Koolemans Beynen, die in April 1929 Tromp, te 's-Gravenhage, Prof. Dr. L. E. J. Amersfoortsche Zweminrichting bedroeg he
als zoodanig is afgetreden. t Brouwer, hoogleeraar te Amsterdam, mej. denochtend 62 graden.
door
Directeur der Hoogere Meisjesschool.
Als de kinderen de Lagere School hebben
doorloopen, komen de ouders voor de moei
lijke vraag te staan, welke onderwijsin
richting nu voor zoon of dochter gekozen
moet worden. Voor de jongens wordt men
meestal geleid door de keuze van beroep,
die eigenlijk nu reeds moet vallen. Met de
meisjes is het echter wat anders. Voor
haar behoeven de ouders in den regel op
12-jarigen leeftijd nog niet uit te maken,
wat ze moeten worden. Hebben zij een
goeden aanleg, zijn ze flink en gezond en
toonen zij lust tot studie, dan kunnen zij
naar het Gymnasium of de H.B.S. voor
jongens, waar de grond gelegd kan worden
voor verdere studie. Ontbreekt echter een
van deze factoren of zien de ouders in die
latere studie bezwaren, dan is een andere
school verre te verkiezen, omdat H. B. S. en
Gymnasium nu eenmaal instituten zijn,
geheel en al op voortzetten der studie in
gericht. Dan zullen de ouders verstandig
doen hun dochter te zenden naar een spe
ciaal voor meisjes ingerichte school, waar
naast degelijk, algemeen vormend onder
wijs, de ontwikkeling van het gemoedsleven,
de karaktervorming het best kan worden
behartigd.
Het ernstig streven van de Amersfoort
sche Schoolvereeniging is haar meisjes
school aan dit doel te doen beantwoorden;
bij de meisjes aan te brengen degelijke
kennis, gevoel voor het schoone en lustlot
verdere, ontwikkeling. Van de vakken
worden speciaal de vier talen (Neder-
landscli, Fransch, Duitsch en Engelsch)
theoretisch en practise!! zoodanig onder
wezen, dat flinke leerlingen na afloop der
schooljaren zich zonder te veel moeite, voor
een Middelbare Acte met succes kunnen
bekwamen. De Vaderlandsche- en Alge-
meene Geschiedenis en de Aardrijkskunde
worden met zorg gedoceerd en er wordt
vooral op gelet, dat do practischc waarde
van clezc vakken, de waarde voor het le
ven, uitkomt. Bij de Natuur- en Scheikun
de is het alweer de bedoeling degelijke
kennis aan te brengen: niet van de ge
heel e leerstof een beetje, maar van de on
derdeelen een goed inzicht, cn, waar het
maar mogelijk is, den lust op te wekken
tot verdere studie. Het Teekenen en Hand
werken gaan vaak samen, omdat vele pa
tronen voor Handwerken op de Teekenles
worden ontworpen. Handenarbeid ont
breekt ook hier niet.
De school wcnscht zich dus aan te Slui
ten bij het leven en tracht levens de grond
beginselen vóór- en den lust tot verdere
ontwikkeling aan te brengen. Zij wil we
der den ouden toestand in het leven roe
pen: Het Middelbaar Onderwijs moet zijn
eindonderwijs. Nu is de Meisjesschool der
Amersfoortsche Schoolvereeniging wel in
naam geen Middelbare School en kan dat
ook niet zijn, omdat zij de Wiskunde, dat
groote struikelblok van vele meisjes niet
in den vollen omvang wil invoeren. Aan
deze school wordt in de eerste drie klassen
Wiskunde gegeven, maar in zeer beperkte
mate, omdat, onze meisjes de toegang tot
Kweekschool en dergelijke inrichtingen
niet mag worden afgesneden. Zoodra echter
de vierde klasse is bereikt, staat de keus
aa.n de ouders, of zij hun kinderen willen
laten doorgaan met dit vak of niet. In de
klassen 4 on 5 is dus Wiskunde facultatief.
Ook zou hij het voeren van den officieel cn
naam „Middelbare Meisjesschool" de di
rectie in andere handen moeten komen,
terwijl het eerste gevolg zou zijn een zeer
groote verhooging van schoolgeld.
Wij hebben de school den naam „IToo-
gere Meisjesschool" gegeven, als duidelijke
tegenstelling van „Lagere School".
Het schoolgeld bedraagt boven het door
de Gemeente te heffen bedrag (van f 7.50
tot f 111.50 per jaar) f 50.— tot f 111.50 per
jaar naar draagkracht, met inbegrip van
boeken, enz. (uitgezonderd atlas cn woor
denboeken).
Het onderwijs wordt voor het grootste
deel gegeven (en in de moderne talen zeer
zeker) door docenten met Middelbare be
voegdheid, voor het grootste deel dames.
Het is ook de bedoeling de dagelijksche
leiding in handen te geven van een dame,
terwijl de leiding van het geheel en de aï-
geheele organisatie in handen van den Di
recteur zullen blijven.
Tot de school worden toegelaten de meis
jes, die met succes de Lagere School heb
ben doorloopen en van wie het Hoofd der
School verklaart, dat zij in staat geacht
worden het Midelbaar Onderwijs te kunnen
volgen.
Na afloop van den vijfjarigen cursus
kan aan de leerlingen een einddiploma
worden uitgereikt na het afleggen van een
voldoend examen, waarvoor het program
ma is vastgesteld door den Bond van Hoo
gere Meisjesscholen, waarbij ook onze
school is aangesloten. Dit examen zal voor
alle aangesloten hoogere Meisjesscholen op
denzelfden dag gehouden worden, terwijl
ook hetzelfde werk gegeven wordt. Het
schriftelijk, zoowel als het mondeling exa
men staat onder toezicht van een curatori
um of van gecommitteerden, orn waarbor
gen te geven van de deugdelijkheid van het
uit te reiken diploma.
Hoe anderen denken over de opvoeding
onzer meisjes, blijkt ook uit wat Mejuf
frouw Ad. van Apeldoorn schrijft in „Onze
Meisjes" en waarvan ik hier enkele ge
deelten citeer:
„Onze tijd staat in' het teeken van „het
„kind", zei men eenige jaren geleden, en
„waarlijk het kind trok ieders aandacht;
„met het leven van het kind in al zijn
„schakeeringen en uitingen^ met de opvoer
„ding van het kind hield ieder zich bezig.
„Kunnen we nu niet met evenveel recht
„zeggen, dat onze dagen die zijn van „het
„„meisje", dat het nu de vraag voor velen
„is: „Wat moet het meisje? Hoe moet zij
„worden onderwezen, opgevoed, om een-
„maal op te treden als weltoegeruste, be
schaafde vrouw?"
Waarna zij vervolgt:
„Ja, vrij moge zij zijn, de vrouw onzer
„idealen, vrijgemaakt van elke willekeuri
ge overheersching, ook die van verouder
de opvattingen en louter conventioneel e
„begrippen. Vrij, maar niet om nu le komen
„onder het juk van schoonklinkende femi
nistische theorieën, of door het zwoegen
„in den arbeid, die voor den man bestemd
„is, haar vrouwelijke natuur geweld aan te
„doen.
„Wjé zou meenen, dat daarmee voor de
„vrouw wetenschappelijke ontwikkeling
„zou zijn veroordeeld of beroepsuitoefening
„zou worden afgekeurd, vergist zich. Intel-
„lectueele ontwikkeling is goed, is nooil-
„zakclijk, ook voor de vrouw; een beroep
„uit te oefenen, kan gebiedende eisch voor
„haar zijn. Maar bestreden moet de mee
rling, als zou levensgeluk cn levensvreug
de afhankelijk zijn van de grootte der op
gedane kennis, of verbonden zijn aan de
„uitoefening van een maatschappelijk be
roep. Knellender dan ooit te voren, zou de
„band zijn, waarin het vrouwenleven dan
„ware geklonken.
„Neen, vrijheid mag men vragen voor de
„vrouw, vrijheid om de eigenaardige gaven
„en krachten door haar Schepper in haar
„gelegd, breed en rijk lo ontplooien.'
Daarna gaat zij verder:
„Er zijn meisjes, die daarna dadelijk ieiS
„moeten gaan verdienen.
„Voor dezulken hetere regelingen te tref-
„fen om haar leiding te geven in haar toch
„reeds zoo moeilijk leven, zou zeker een
„verdienstelijk werk zijn. Daarover willen
„we evenwel op deze plaats niet uitweiden.
„Hier beperken we ons tot de vraag: Wat
„moeten zij beginnen, die niet dadelijk het
„leven ingaan. „Studeeren, als het maar
„even kan, een academische graad behalen,
„juist als de jonge man", was jaren lang
„de leuze. De onderwijsinrichtingen staan
„immers open, waar het meisje zich aan
„studie kan wijden.
„Zeker, maar zou daarmede uitgemaakt
„zijn, dat, nu ook ieder meisje, indien het
„eenigszins mogelijk is, MOET studeeren?'
„Uitzonderingen zullen het zijn, dat meis
jes de universitaire studie ten einde
„brengen. Ja, wij gelooven dat het wel
„uitzonderingen zullen blijven. Maar ALS
„het is geschied, zonder zichtbare sclrida
„voor de gezondheid (wij zwijgen van de
„schade, die verborgen blijft) is dan het
„ideaal bereikt?
„We" weten het immers beter.
„Te betreuren, ja onverantwoordelijk is
„het, dat zoo menig meisje voor die hoo-
„gere studie bestemd wordt, van wie een
„verstandig opvoeder reeds tc voren zou
„kunnen zeggen, dat zij die toch nooit goed
„zou volbrengen. Gebrek aan inzicht bij
„ouderen is daarvan oorzaak.
„Want, was is het anders, waardoor voor
„zoo vele honderden meisjes een plaats
„wordt gevraagd op Lyceum of Gymna
sium of II. B. S.?
„Wij mogen toch niet gelooven, dat liet
„ijdelheidsmotieven zijn, die de ouders
„daartoe leiden, zooals Anna Polak schrijft
„in „Het Kind".
„Arme kinderen, die daarvan de dupe
„worden zouden!
„Neen, we meenen, dat vele ouders geen
„raad weten met de opvoeding hunner kin-
deren en haar daarom maar zenden naar
„dergelijke inrichtingen.
„Baat het niet, d. w. z. wordt de graad
„niet behaald, ja, zelfs de Universiteit niet
„bereikt, wel het schaadt ook niet, zoo re
deneert men. Er is dan toch eenige ont
wikkeling opgedaan.
„Hebben die ouders er wel eens over ge
dacht. dat Mejuffrouw Polak gelijk kon
„hebben, toen zij beweerde, dat het wel
„schaadt. Het schaadt, de meisjes
„naar lichaam en geest.
„WTe willen het hier nog eens uitspreken,
„dat slechts die enkelen, welke een sterken
„drang voelen tot hooger studie dien weg
„moeten opgaan. Zij dienen dan evenwel
„niet onbekend te blijven met de gevaren,
„die haar bedreigen."
Ik geloof dat vele dezer woorden ook hier
van toepassing zijn. Ook hier werden die
bezwaren gevoeld en het gevolg was het
stichten van een nieuw schooltype: De
Hoogere Meisjesschool.
Laat ik besluiten met op te noemen,
welke onze wenschen voor de wettelijke
regeling zijn:
„Erkenning als Middelbare School voor
„Meisjes, zooals de Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen zich die
„indenkt, blijkens de Memorie van Ant
woord op Art. 6 van het ontwerp Middel
baar-Onderwijswet. t
„Voor die Middelbare School voor Meis
jes vervalle echter de bepaling van gelij-
„ken onderbouw met het Lyceum.
„Verder worde Wiskunde, althans in de
„hoogere klasse, facultatief gesteld.
„Het diploma der school worde uitgereikt
„na een schoolexamen onder goedkeuring
„en toezicht van een officieel benoemde
„commissie."
Zoodra aan deze wenschen voldaan zal
zijn, zal het ook hier mogelijk zijn de „Hoo
gere Meisjesschool" om te zetten in een
Middelbare, die ook voor meer bescheiden
beurzen bereikbaar zal zijn, wat echter*
niets anders zal zijn dan een verandering
van naam.
H. J. VELDHOEN.
Directeur Hoogere Meisjesschool.
