OPENING
BERG-HOTEL
BRIEVEN VANEEN!
BRABANTSCHEN BOER
DE EEMLANDEB
GARAGE MOLENAAR Telefoon 1212
Huize „De Stichtsche Heuvel"
ABONHEMENTSPRIJS pci 3 maanden voor Amersfoort f 2.10, per maand i 0.75, per
«o— weck («et gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.^Va-
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
Maandag 8 Juli 1929
28e Jaargang No. 8
BUITENLANDSCH OVERZICHT
a.s.
van het
Restaurant
VRIJDAG 12 JULI
MATINEE IViUSlCALE 3-6 UUR
DINER CONCERT 6—3 UUR
SOIREE DANSANTE 8' .—11 UUR
WILLEM GROENHUIZEN
JUWELIER.
De voorraad Tafelzilver is rijk,
DOOR A. A. L. GRAUMANS
BEIEREN BEZOCHT
Paniek op een
stoomboot
BEPERKING VAN DE
VLOTEN
Macdonald zal eerlang
spreken
KERK EN STAAT IN
MEXICO
Nog fAfeen volkomen
vrede
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
UITGAVE: VALKHOFF C?
PRIJS DER ADVERTENTIEN vaQ1 ;°b^r.,p.^an?en DTsn~
ell.e regel meer f0.25. Liefdadlghclds-advcrtenticn voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentiön „KEITJES" bij vooruitbetaling 1 5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.— Bewijsnummer extra f 0.05
Baron TANAKA.
Een uieuxv kabinet in Japan.
Tanaka verdwijnt van hei
toonccl.
Wij dienen nog eenigc aandacht te wij
den aan den ommekeer, die zich enkele da
gen geleden in Japan heeft voltrokken,
waar het premierschap lot dusver berustte
bij baron Tanaka
l>e afkeer voor dn
leiding van zijn ka
binet, zoowel op hel
gebied der buiten
landsche politiek,
als op het lerreio
der binnenlandsche
staatkunde, trad
den laatsten tijd hoe
langer hoe duidelij
ker aan den dag.
Menig gispend woord
werd rnel betrek
king tot Tanaka's
beleid geuit en deze
heeft tenslotte de
consequenties ge
trokken uit de lawines van kritiek,- die op
hem en zijn ministers neerkwamen hij trad
als minister-president af, omdat hij zich
niet langer tegen de oppositie kon verwe
ren. Eerst heeft hij nog getracht zich te
handhaven door een voorgenomen hervor
ming van zijn kabinet, maar toen hij merk
te, dat hij hierin niet zou slagen, verdween
hij van het tooneel. De keizer droeg daarop
de samenstelling eener nieuwe regeering
op aan llamagoesji.
Ofschoon er verschillende redenen waren,
die Tanaka tot heengaan noopten, moet
toch in hoofdzaak zijn val worden geweten
aan zijn politiek tegenover China. ITij be
hoorde tot een militaire kliek en toen aan
den wereldoorlog een einde kwam, was het
bevelhebberschap over het bezettingsleger
in Siberié in zijn handen Zijn weinig soe
pele houding tegenover China, de afwezig
heid van elke bereidheid de ongelijke ver
dragen aan een herziening te onderwerpen
en bovenal de volkomen ongerechtvaardig
de militaire bezetting van Sjantoeng. zet
ten in China kwaad bloed Ondertusscheii
werd hoe langer hoe meer de consolidatie
van China een feit Japan deed echter, of
het deze teekenen des lijds niet versfond,
zoodat het naliet te juister tijd van koers
te veranderen.
Op dez p> wijze gingen gelei d el ijk weg -
een medewerker dei* D A. Z. herinnerde er
dezer dagen nog aan voor Japan de
vruchten te looi van de wijze en gereser
veerde politiek, die Tanaka's voorganger
voerde. Bovendien vv.erd Japan zoodoende
het voornaamste beletsel bij China's strijd
om zijn souvereine rechten. Te elfder ure
probeerde Tanaka, niet zoozeer uit eigen
beweging, dan wel daartoe genoopt door
het optreden der andere vreemde mogend
heden, het stuur zijner politiek ten opzich
te van China om te gooien: het trok de Ja-
pansche troepen uit Sjantoeng terug, regel
de het incident van Nanking en gaf de
bereidheid zijner regeering te kennen om
met de regeering te Nanking van gedach
ten te wisselen over een revisie der oude
bestaande verdragen
LUXE AUTO-VERHUURIJViRlCHTING
MET BETROUWBARE CHAUFFEURS
op het terrein van den Theetuin „AKIERSFOORTSCHE BERG"
gelegen aan den thans geheel geasphalteerden Rijksstraatweg
Amersfoort—Utrecht.
Een der mooiste punten van Nederland
Schitterend uitzicht over de Gelderscho Vallei
ELKEN DAG
Autopark voor 40 auto's.
Tel. 40 - 1290
Tel. 852. Langest.aat 43.
Rijwielbewaarplaats.
Tel. 40 - 1290
OnUertusschen kan uit de samenstelling
van de nieuwe Japansche regeering het
streven afgeleid worden om tegenover Chi
na deze op den vrede gerichte politiek
voort te zétten, die geheel ligt binnen liet
kader der politieke activiteit van den nieu
wen premier ITamagoesji en don nieuwen
minister van buitenlandsche zaken, baron
Sjidehara. Iri elk geval zal iedereen wen,
scheiii dat de poliliek van het (hans in To
kio gevormde kabinet de toenadering, die
zich fusschen de heide volkeren begint af
te leek-non, verder bexordert, daar dit de
beste waarborg is voor de handhaving van
den vrede in het Verre Oosten.
ADI AN OELLAH IN FRANKRIJK.
De gewezen koning van Afghanistan.
Aman Oeliah, is Zaterdagmiddag niet zijn
familie uit Britsch-Ind.c te Marseille fin-
gekomen.'
Ulvcnhout, 2 Juli 1929.
Menier.
Sapperejabel, amico, wa vliegt da jaar
weer rap over onzen kop. Me zijn, vcur
me-n-et goed beseffen, alweer fiks aan de
tweede helft begonnen. De dagen zijn al
weer aan 't korten en wemmen d n vorigen
winter nog in onzen kop zitten. Ik ken er
tenminste genogt, die nouw en dan 'ncn
scheut deur d'ren achterkop krijgen zoo-
as ze zeggen en die ze aan de leste
griep wijten. ..Zuinig op zijn, jong." zee ik
lest teugen zo'nen griepscheutkopprr.
„Waarom? vroeg ic. Ik zee: „g'oef me nie
zoo af te snaauwen, zee ik, „maar over cn-
nigten tijd is 't weer winter en dan kunde
gij tenminste gin griep krijgen," zee ik.
„En waarom nie!" „Omdat ge'm dan al
het," lachte-n-ik, warop ie zee „vrek maar'
en da-d-eb ik, hoe hartelijk ok gemeend,
toch maar nie gedaan! Maar da tusschcn
twee hokskes. En om nie van mn appe-
repoo af te geraken, wa vliegen de tijen
toch weergaasch gaauwk Kan me dii dag
nog herinderen da'k Trui d'r liaand gong
vragen bij d r vader op dieen rengelachti-
gen Zondagmiddag.
Ja, amico, ge-zul meschient denken, w ie
des, zukke dagen vergitte nie makkelijk....
maai zóó bedoel ik "t toch nie 'k Wil er
maar mee zeggen: t lijk me zoo kort gele
ien, terwijl ik nouw toch meer dan dartig
jaren mee Trui d'r liaand en de rest)
zit opgescheept! Toen ik dan ok veur 'n
jaar of tien gelejcn grot vader gemokt
wier deur één van m'n zeuns, toen hè'k
weuzelijk m'n eigen 'sgoed bekeken in d n
spiccrel, ni'ri haren s deur mekaar gegooid
op m'n haanden gaan staan, op d'n Bles
■gesprongen cn zonder zadel rondgedraafd,
allemaal om er "m'n eigen zekerheid van
te geven of ik nouw toch echt "ncn opa
was
Nouw jong, laat ik oew nouw maar eer
lijk zeggen' as 't er 'n heksamen aan ver
bonden was gewiesï om ocw eigen opa te
meugen noemen, dan was ik gezakt as n
pcói devi acht-baksleenen' Want toen ilt
mee Bles la angst cle boschkaanten draafde
in 'ncn galop dat dc stof opvloog lot de
boomenkruinen toe, toen ik 'ncn sloot
„nam" mee 'm van 'n paar meters bridle-
on over n heg sprong, in vollen galop, van
zekers 'ncn meter hogte, toen ik op da me-
ment Mieke van Keeje zag, die mee groote
gtaanzoiide oogen naar m'n ruiterkunst
sling te kijken (keb indertijd Mieke veur
Trui in d'n sier-k gelaten, onder ons ge-
zeed!) cn toen Mie die ongetrouwd is ge
l-leven in d'r haanden klapte, nouw
amico, toen hak de hapseluute zekerheid
da 'k veur grolvader w as gesjeesd. Lot oew
da genogt zijn!
Na al die 'grièmassèn ha k 't. zoo worm
gekregen, da-d-et zweet mee stralen van
m'nen rug liep en toen hè'k d'n Bles in de
wei gestuurd, eb mn eigen uitgekleed en
mee non plons de Markt ingedoken en 'n
kotierke gezwommen in God's \rije natuur,
laangst de bolterblommen cn deur de wa
terlelies. terwijl ik de veugeltjes boven
nTncn kop deur de locht zag scheercn, de
kikvorschcn^in 't sappig gruun laangst de
waterkaantcn sprongen. En toen k daar zoo
te drijven lag, d'n Bles beurde hinneken
wa verderop, ncn zwaluw vlak boven
m'nen kop schoot, toen hè'k daar 't hogste
lied uitgekweeld. t water laten schuimen
deur te trappen mee m'n voeten of ik n
De storm heeft in Beieren wel het hevicrsi
gewoed op den Königssee en wel op een
tijdstip, fiat vrijwel alle schepen van den
bootdienst op dit meer onderweg waren
liet motorschip IIndik -is^r, waarop zich nn
geveer 100 passagiers bevonden, werd door
den stom gegrepen en T;eef af Ile.l go-
hèele bovendek van het schip werd door
den storm volkomen 'schoongeveegd. Ann
boord ontstond een paniek. Dc pas-a,gici>
wierpen zich plat op liet dek en riepen om
hulp. Dank zij het voorzichtig van den ka
pitein kon een groot ongeluk worden voor
komen.'
VIJF-EN TWINTIG ARBEIDERS
BEDOLVEN.
Milan n, 6 Juli (V D Naar verluidt,
zijn in het Calabrische fabrieksplaalsje
Cotrone in'cle Monte Cetini-fabrieken 25
arbeiders bedolven onder de ingestorte stel
lage van een betonhal. Geen van hen kon
meer levend gered, worden.
Te Washington blijft men
optimistisch
In bevoegde Amerikaanschc kringen, al
dus een telegram uit Washington, is men
van oordeel dat cr geen reden bestaat voor
de eenigszins ontmoedigende berichten, vol
gens wc-lke de diplomatieke besprekingen
over een nieuwe beperking der vlootbevvu-
pening vastgeloopen zouden zijn. ïntegen
deel. alles wijst er op, dat de besprekingen
een bevredigenden loop nemen er, men
meent, dat Macdonald wellicht eerlang een
belangrijke verklaring, daarover zal afleg
gen.
Nochtans schijnt er eenige grond te be
staan voor de verdenking dat er pogingen
worden gedaan in de Vereenigde Staten en
Engeland orn de onderhandelingen to
dwarsbooraen door ongegronde pessimisti
sche geruchten.
De indruk te Washington is, dal Macdo
nald zal aankondigen, dat de vlootdeskun-
digen der vijf zeemogendheden, die pogen
een formule te vinden om de betrekkelijke
sterkte van cle vloten te melen, bijeen zul
len komen om te trachten het eens te wor
den over een gemeenschappelijke formule
voor een standaardmaal, of dat er een of
ficieel? conferentie zal plaats hebben van
de politieke vertegenwoordigers der vijf be
trokken regceringcn over cle ontwapening.
1
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
709.8 te La Coruna.
La a gs t e baronie t crstan d
708.7 te Wisby.
Verwachting tot den avond
van 9 Juli:
Matige tot zwakke N' W.
tot \V. wind, aanvankelijk
nog zwaar be wol. Kt met re
genbuiten, later opklarend cn
iets zachter.
heeft het departement van oorlog te Mexico
(stad) officieel bekend gemaakt, dat Aristeo
Pedrozn, een voormalig r.k. priester, dio
één der hoofdleiders van de Mexicaansche
opstandelingen was geweest, door de regee-
ringstroepen was gevangen genomen cn te
recht ge6lekl.
In Mexico is een verzoening tot stand
gekomen tusschcn kerk en staat. De open
bare uitoefening van den eeredféiist is her
vat cn niet groot feestbetoon van de bevol
king hebben de eerste godsdienstoefeningen
in de heropende kathedralen plaats gevon
den. Maar cle regeering heeft toch bij deze
verzoening slecht weinig van haar stand
punt prijs gegeven, dat hier op neerkwam,
de uitoefening van den r.k ceredienst is
volkomen vrij en geoorloofd, mits de geesle
lijkheid zich gedraagt naar de voorschrif
ten, in de wel gegeven
Eén van de eerste heugelijke gevolgen
van he( vergelijk is," dat de harde militaire
dwangmaatregelen tegen den gewapenien
aanhang van cle priester? zijn opgehouden,
of althans zeer veel van hun scherpte heb
hen verloren. Toch gaat cle clementie van
Portos Gil c.s. niet heel ver. Thans weer
OüDE GIFTMENGSTER VEROORDEELD.
Medeplichtigheid aan tweo
moorden.
Uit Belgrado wordt bericht, dat de recht
bank te Panosova vonnis heeft geveld in
het proces tegen cle 93-jarige giftmengster
Anna Pistova, bijgenaamd Baba Annoeika.
V.ij werd wegens medeplichtigheid aan twee
gifmoorden tot 15 jaar gevangenisstraf ver
oordeeld De overige beklaagden kregen of
levenslang of 8 jaar. De oude vrouw had
tientallen jaren met haar vergiften sluip
moordenaarsdiensten bewezen aan erfenis
jagers cn andere ontevredenen.
ZEVEN-EN-TWINTIG GEWONDEN
BM EEN SPOORWEGONGELUK
BIJ REGENSBURG.
Regensturg, 7 Juli. (V.D.) Bij het
verlaten van het station Regensburg stiet
gisteren cle trein naar Weiden tegen de
voor den sneltrein D 25 gereed staande
locomotief. Door den schok ontspoorde dc
tender van de locomotief van den perso
nentrein, alsmede de bagagewagen van de
zen trein. De wand van het voorste gedeel
te van den eersten volgwagen werd inge
drukt, zoodot de passagiers van hun plaat
sen werden geslingerd, waardoor 27 passa
giers lichte verwondingen opliepen. Allen
konden echter hun reis voortzetten, doch
het opruimingswerk duurde nog.drie en
een half uur, waardoor de nachttrein naar
Berlijn aanzienlijke vertraging ondervond.
stoombotje was, ondergedompeld en gedui
keld as ncn bruimisch en toen 'k weer aan
den kaant kwam cn mee m non rug in t
malsclie, zachte gras lag en t onderstuk in
't water hievv, toen docht ik zoo: wa krij
gen m'n kleinkindérs 'ncn aarigen grot-
vader.
Ziedaar, amico, hoe 'k heksamen eb ge
mokt vcur d'n graad van opa.
Maar om dan (veur de aardigheid zoo
maar) nog 's ei'fekes trug te komen op toen
'k om Trui d r haand gong, da was nen
gèvcn bak, amico Ge snapt: Trui en ik
hadden samen al lang de kachel aange-
mokt. Me waren t er gloeiend over eens:
gij en gin ander! Tot over m'n ooren,
.".mico,; tot in nen nek! Ti ui dieto. Me
scharrelden al n jaar zekers, maar gin
horke op m'nen kop da verder docht as
mee Trui waandelcn cn wat daar allemaal
zoo bijhoort.
Maar Trui da kreeg 'k later in de ga-
ton docht veul verder Ja, amico, zoo
zijn de vvefkes. Ge denkt da-ge huilie nimt,
maar ze nemen jouw. Ik verstopte m'n
eigen nog achter nen boom as inhi schoon
vader in spee aan kwam stappen, maar
m'n schoonmoeder had al laang mee Tru:
uitgerookt hoe ze mijn rnoes dresseeren as
ik eenmaal in 't, slagnetje zat.
Maar goed clan, 't was kermis, en 'k ging
Trui „v rage n
„Zoozoo," zee d'n ouwen Peercn, „cn hoe
oud zijde gij. monncke„Xege...."
.Twintig!' viel Trui in m'n rede.
„Ileclde-al gediend bij cle suldaten? „Keb
eh perbeerde-n-ik te zeggen, maar Trui
riep weer: „Vador schiet nouw asteblieft 'n
bietje-n-op, waant de kermis is al open!"
k Kreeg gewoonweg gin kaans om wa te
zeggen. „En wit oew vader d'r al wa van.
(ia gij aan 't vrijen gaat?"
Toen kreeg ik toch n bietje de juu in,
amico. Ik docht zoo: hij wil me zo'n bietje
veur Piet-Snol zetten in t bijzijn van m'n
meske cn toen ze? ik: „hooi es iet' van Pee-
ren hedele gij in jouwen tijd oew vader ok
alles aan z'n neus gehangen?" Toen krnh-
de-n-ie 's op z'n kop en zee; „eerlijk ge-
zeed: „neeë!" „Legt dan teugen mijn ok
niet te zeeveren," zee ik, „as ge nouw maar
ja zegt. is alles kits! ..Dan za k eerst
moeder nog 's roepen, Iaclite-n-ie, „want
die mul ok maar 's zeggen, wa ze'r van
denkt.' Nouw, amico, toen docht ik bij
me-u-eigen: Ure wa bende begonnen en. as
ik' n gat had gezien om ongemerkt weg te
komen, ha k m stiekum maar zekers ge
smeerd.
(En onder ons gezeed. jaren later he'k
nog dikkels *f-rcht: ha'k da gat maar
kunnen vinden destijds....).
Maar 't viel erg mee. Aioeder wist overal
van, cla zag 'k aan di bakkes, en ze moest
niks emmen van lang bakeren. Net as Trui.
Maar lillek, lillek: toen Trui 'op de kermis
vroeg: „wa zulle .me veur moeders mee
brengen? toen viel 't uit in nen mond:
ncn scheerkwast en 'nen scheemes. t Was
Ijekaanst al af. veur rne vnn onzen eersten
offesjeelen uitgaank tlHiiskvvailmpcn! Maar
eerlijk is eerlijk: 'n goei wijf, amico. Ze
had dan wel 'ncn gèèvcn knevel en 'n
aankomend- baardje, maar ze had ok 'n
goei haart onder d ncn borstrok zitten; da-
d-ad-ze!
„Zoo Dié", viel ze binnen, „ga-do gij ker
mis houwen mee ons Trui. jonk?" „As ge
goed vind. gère." zee ik. „Olleo, netuuiliik
i? do goed, wa zegde gij vader?" „Gift de
fiescli maar," zee van Peercn, cn zoo was
ik verrajen cn verkocht veur ik 't goed cn
wel wiesl!
Maar af fijn, daar nie over murmereeren,
kad et broerder kunnen treffen. Maar in
ieder geval, ge wit dan ok hoe ik aan den
haak geslagen ben, want 'l is mee kermis
begonnen en t is kermis gebleven. En de
v rooi ij ké keuken: hier-kunde-doen-of-ge-
thuis-bent, die rendeert kollesaal. Af fijn,
deurrijen! Nie kwaadspreken, wa gij?
En da doe me aan iets denken, amico.
Ze willen hier mee alle duvelsche geweld
'n Brabaantsch orkest oprichten, n Soort
van 'n Ilerremenie zooas t Amsterdarnsch
Orkest van Wullem Bengelmerg. En as t
kan nog n horke beter!
Das netuurlijk 'n schoon idee'
Ik veur mijn, ik ben dr vlakveui D'r
kan gin meziek genogt gemokt vvorren en
hoe schouder hoe liever.
De kraanten staan vol mee artiekeltjes
over die Ilerremenie die er clan komen rnot
cn iedereen die 'n penneke kan vasthouwen
schrijft er lappen in de kraant over vol
mee cijferkes en berekeningen.
Al kennen ze soms gin noot zoo groot as
n koei, ze zeggen: we mótten, we zullen n
Ilerremenie waar. ge van omsallemaan-
dert? Artiesten zijn er mee de vleet.
Meziekaanten genogt ier en 'goeie-n ok!
En me olleen meziekaanten, amico, wem
men ier van alles. Beeldhouwers, ververs,
boekenpotlooiers. meziekaanten, van alles.'
En witte waar die jongens allemaal zit
ten? In 't Buitenlaancl of in Ilollaand.
En witte waarom?
Omdat wij onze Brabaantsclie artiesten
laten verrekken. Da s gin schoon woord,
amico, da weet ik blikskaters goed, maar
't is te veul wanr om 'n aander woord te
gebruiken, 'nen Brabaander die 'l ongeluk
heet om 'n bietje uit te blinken in z'n vak,
zo nen Brabaander die word ier weggepest.
En geleufde me nie soms?
Vraagt et aan die jongens zeivers!
As gas Ollaander ie; binnenkomt om n
mopke muziek te maken, om schilderijen te
hekspeseeren, om n gebouw neer te zet
ten, of weet ik veul, dan is t allemaal
even goed cn schoon.
Maar as 'ncn Brabaantschen jongen wa
lot zien van z'n moksel, waar zc in Ol-
laand gère -veul centen vcur geven, dan
amico, dan krijgt zonen kérel nog gin
stukske in de kraant! Dan zwijgen ze'm
dood, de kaffers!
Kaffer s, ja! Want ze moescn snap
pen dat de Brabaan'sche kunstenèèrs, Bra-
baant beroemd en bemind motten maken.
En dn kan nooit as zo hen mcnsch in dn
vrimde z'n eigen schamen mot veur z'ncn
geboortegrond om dat er te veul kaffers
zitten.
En daarom, ier mee veul centen zo'n or
kest oprichten, allcbonneur! Maar dan cle
jongens die wa beteekenen 'n kaanske ge
ven en nie wegpesten!
Amico. da moes is van m'n haart!
Kom, ik sehci-d r-af. Veul groeten van
Trui en as al tij gin horke minder van
oewen
toet a voe
DRé.