GARAGE MOLENAAR Telefoon 1212
Gouden- en Zilverenwerken,
D00DEMANS ROTS.
Maandag 19 Augustus 1929
28e Jaargang No. 43
uitgave: valkhoff c?
BUITENLANDSCH OVERZICHT
luxe autover-huurinrichting
WILLEM GROENHUIZEN
langestraat 43.
Het juiste adres voor U/v
tel. 852.
EEN SOVJET-INVAL IN
MANDSJOERIJE
„Zachte druk" op de
Chineesche Regeering
HET KATOENGESCHIL
Wat de staking
kostte
RAMP IN EEN MIJN
Zestien dooden
FEUILLETON.
T
AMERSFOOR15CH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pc' 3 Minde» voor Amersfoort 12.10. per maand 1 0.75. per 11r* iTrvrirs
Oki gratis verzekering tegen ongelukken) I 017';,. I lP P,r Ml A [N I Ir,!)
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afsonderl„v. rnne UI—/ J-/1—/I 1 i_/L<r
V—set-eacrung regen ongeluJrKcnl t O I
POSTREKFt^Vr a°7Qm 3 Af:ond"l,lW 0 05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN "a°1-1 rc9"so:> mc' inbC9"pvan°cw'i5i,ummcr
elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertenties voorde
helft ven den prijs. Kleine Adverteotlön „KEITJES bl) vooruitbetaling 1 5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.- Bewtlsnummer extra l 0.05
Do conferentio jn Don Haag.
Weer een vleugje hoop.
Zoolang er leven is aldus pleegt men
to zeggen is er hoop. Dit geldt ook voor
de Haagsch'c conferentie. Er zijn reeds ver
schillende, nog wel voorbarige, maar zeer
verklaarbare grafredenen gehouden en
Snowden, de Engelsche kanselier van de
schatkist, is reeds weinig vleiend met een
doodgraver vergeleken. Toch schijnt men
alle hoop nog niet te moeten laten varen
dat tenslotte toch nog een vergelijk wordt
gevonden. Vandaag behoorde het eigenlijk
de kritieke dag te zijn, waarop over het lot
der conferentie zou worden beslist, doch de
bijeenkomst der financieele commissie, die
op heden was vastgesteld, is voor onbe-
paalden tijd verdaagd. Zoodra. de noodzaak
zich daartoe voordoet, zal ze bijeen worden
geroepen.
Deze gang van zaken is niet onbemoe
digend. omdat er uit blijkt, dat men nog
wat tijd wil trachten te winnen, om zoo
eonigszins mogelijk te elfder ure nog tot
een accoord te komen.
De belangrijkste basis van besprekingen
vormt op 't oogenblik een memorandum,
dat Frankrijk, Belgic, Italië en Japan heb
ben opgesteld en aan Snowden ter hand ge
steld. Over den inhoud van dit memoran
dum, waarvan de tekst nog niet is open
baar gemaakt, zijn nochtans enkele bizon-
derheden uitgelekt, waaruit opgemaakt zou
kunnen worden, dat de vier vorengenoem
de staten voor 75 q 80 procent aan de ver
langens, der Engelsche afvaardiging tege
moet komen. Tenminste zoo wordt het van
de zijde der vier mogendheden zelf voorge
steld. In beginsel is liet nog mogelijk, dat
Engeland, door de cijfers op een andere
manier te groepeeren, niet tot dezelfde con
clusies komt.
Hoe dit ook zij, er worden, ernstige po
gingen gedaan om het aandeel van Enge
land, dat zich liet kind van de rekening
veelt, wanneer het plan-Young in den vorm
van thans wordt aanvaard, te verhoogen.
De kleine crediteurstaten zullen, naar ver
luidt, hun aandeel krachtens het plan-
Young aan Engelajid moeten afstaan en op
andere wijze schadeloos worden gesteld.
Ook wenscht men aan de Engelsche eischen
tegemoet te komen op het stuk der leve
ringen in natura, die, naar de Engelsche
opvattingen, zoo schadelijk zijn voor het
Britsche bedrijfsleven. De vier mogendhe
den hebben goed gevonden, dat het recht
tot wederuitvoer der Duitsclie warenleve-
ranties wordt upgeheven. Wanneer Duitsch-
land op zeker oogenblik een moratorium
zou worden verleend en het dc betalingen
in baar geld zou vervangen door leveringen
van waren, dan zal een afzonderlijke com
missie van controle nauwlettend toezien,
dat de internationale goederenmarkt er
niet door wordt verontrust.
Afgewacht moet nu worden, of Engeland
met deze voorstellen genoegen zal kunnen
nemen. Van Fransehe zijde is reeds bij
voorbaat aangekondigd, dat Snowden, hoe
zeer de geallieerden ook over de brug ko
men, de concessies desondanks vermoede
lijk als onvoldoende zal beschouwen en dat
in een dergelijk geval de conferentie ge
noopt zou zijn het verdagen van haar werk
zaamheden onder de oogen te zien. Het be
langrijkste is echter, dat de mislukking
der Haagsche conferentie vandaag ten
minste is voorkomen en nog steeds de kans
bestaat, dat, al kan Snowden niet gul aan
vaarden wat hem aangeboden wordt, de
deur voor verdere minnelijke schikkingen
nochtans open blijft.
B£s9s225£NS9iH(ZBI5Bgi met betrouwbare chauffeurs
P.usland vocvt uitgebreide troepen:
actie uit
Londen, 17 Aug. (H.N.) Ilei bericht om
trent de mobilisatie \an G00Ü0 man Chinee
sche troepen aan ue Russisch-Chineesche
grens wordt bevestigd Vólgens een verkla-
ring van den Cliineeschen gezant te Was
hington zullen deze troepen voorloopig een
afwerende positie tegenover dc Russische
troepen innemen. Wat de Russische troepen
beweging betreft, wordt van Russische zijde
verklaard, dat Rusland hierdoor een zach-
tcn druk'op. de Chineesche regeering'wil
oefenen, opdat de ontslagen Russische arab-
TSJANG KAI SJEK.
tenaren bij den Oosterspoorweg weer aan
gesteld worden. Eerst daarna kan over de
toekomstige verhoudingen in Mandsjoerije
worden onderhandeld.
Uit Moekdcn wordt officieel gemeld, dat
10.000 man Russische troepen met machine
geweren en dertig stukken veldgeschut de
grens aan beide zijden van Mandsjoeli zijn
overgetrokken. De draadlooze verbinding
met genoemde plaats is nog niet verbroken.
(Moskou spreekt dit bericht inmiddels
tegen).
Vordcro botsingen.
Uit MantsjóeTi wordt bericht, dat een
troep Russische cavalerie en artillerie, be
staande uit 700 man, een inval gedaan heeft
in het station Jarainor aan den Cliineeschen
Oosterspoorweg, 32 K.M. ten Z.O. van
Mantsjoeli. De Chineezeii beantwoordden
het vuur. Een aantal personen, waaronder
10 burgers, werden gewond.
Naar uit Tokio gemeld wordt, hebben
nieuwe botsingen plaats gehad tusschen
Russische cn Chineesche troepen ten N.W.
van Pogranitsnaja. Na een kortstondig ge
weervuur trokken de Russen terug.
Blijkens eeri bericht uit Moekdcn, heeft
Tsjang tsoe Liang bevel gegeven tot
mobilisatie van vijf nieuwe brigades, waar
onder een brigade ruiterij.
Tsjang Kal Sjok rust een
groot legercorps uit.
Parijs, IS Aug. (H.N.) De berichten om
trent hel Russisch-Chineesche conflict luid
den zeer tegenstrijdig, terwijl in berichten
van Moskou tegengesproken wordt, dat Rus
sische troepen de grens hebben overschre
den, worden deze berichten van Chineesche
zijde officieel volgehouden. De Russen ver
klaren, dal de troepen aan de grens slechts
geconcentreerd zijn om overvallen van emi
granten en Chineesche honden, die herhaal
delijk plaats hebben, tegen 1c gaan Van
Chineesche zijde wordt gemeld, dat Tsjang
Kai Sjek een groot legercorps uitrust, dat
naar' de grens zal worden gezonden.
1
16 bedolven mijnwerkers werden IJ lijken
geborgen. Deze konden dikwijls ^eer moei
lijk geïdentificeerd worden, aangezien de
lijken mecrendeels verkoold waren. Van dc
gewonden moesten zes naar een ziekenhuis
worden overgebracht Van de overledenen
zijn zeven mijnwerkers gehuwd. Voor de
mijn speelden zich hartverscheurende too
neelen af.
WEERBERICHT
i loógstê barometerstand:
7T0.3 tc Seilly.
Laagste barometerstand:
19.5 to Vardö.
Verwachting tot den avond
van 20 Augustus:
Zwakke tot matige N.
tot Z. W. wind, licht tot half
bewolkt, droog weer, warmer
over dag.
EMIL HOELLEIN OVERLEDEN.
B e r 1 ij n, 18 Au g. (II N.) De emimu-
nistische afgevaardigde Emil Hoellein, die
sedert 1920 onafgebroken lid van den Rijks
dag was. is in den ouderdom \an 50 jaar
tengevolge van een gallijrlen overleden.
DAMDOORBRAAK BIJ DEN INDUS.
Belangrijke schade teweeggebracht.
Uit Rawalpindi wordt bericht, dat tenge
volge van een doorbraak van den dam van
Siyot, in het dal van den Indus, dc velden
door geweldige watermassa's zijn over
stroomd. Alles is vernield. De autoriteiten
hebben terstond maatregelen tot hulpver
leening getroffen.
DE TOESTAND VAN HERMANN
MULLER.
Hij verlaat de kliniek.
Berlijn, 17 Aug. (V. D) Rijkskanseliei
"Muller zal Woensdag a.s. de kliniek te
Heidelberg verlaten Een twee operatie is
niet noodzakelijk gebleken.
Om te herstellen zal de rijkskanselier
zich naar een sanatorium in liet Zwarte
Woud begeven.
Met nieuws van dc regeling van liet ge
schil in de katoenindustrie is met alge
meene voldoening ontvangen. In de Mid-
ladns maakt men toebereidselen om het
werk in dc spinnerijen Maandag te hervat
ten. De staking, die drie weken duurde,
heeft aan d^ drie betrokken vakvereenigin
gen reeds 250.000 aan loonen gekost en
de verliezen worden geraamd op 1 millioen
dagelijks.
Bij een instorting in een mijn in de nabij
heid van Kattowitz zijn 16 mijnwerkers door
vallend gesteente bedolven. Zij zijn allen om
het leven gekomen.
De meeste lijken verkoold.
Kattowitz, 17 Aug. (V. D.) Den ge
beden nacht is men ononderbroken door
gegaan met het reddingswerk op de mijn
Hildebrand van de Antonienhütte. Van de
DE ROL DER FALKE.
Uit Berlijn wordt d.d. 1G Aug. aan het
Yad. gemeld:
De heer van Prenzlau, van do firma
Prcnzlau cn Co. te Hamburg, in wier bez.il
zich het stoomschip Falke, dat een vrij
duistere rol bij de jongste gebeurtenissen I
Venezuela heeft gespeeld, zou bevinden,
heoft aan vertegenwoordigers der pers ver
klaard, dat het 1119 ton groote stoomschip
ongeveer zes weken geleden, dus het tijd
perk, waarop het de haven van Gdingen
verliet, was verkocht aan de firma Delgado
te Parijs. De koopprijs, die 8 dagen na het
vertrek van liet schip zou moeten worden
betaald, is heden nog niet in het bezit van
de firma. De Falke voer reeds voor rekening
der Fransehe firma, zonder dat de Duitsclie
bemanning met een Hamburgsche kapitein,
was afgemonsterd. Ook de vlag was niet
veranderd, zoodat in het buitenland de
Falke als een Duitsch schip moest worden
beschouwd.
De firma P. verzekert uitdrukkelijk niet
het geringste tc hebben geweten van de be
trekkingen, die tusschen het schip en db
Vcnezolaansche opstandelingen bobben be
staan en is door de berichten in de pers
ten zeerste verontrust geworden cn heeft
den kapitein van de Falke telegrafisch om
opheldering verzocht.
GEEINDIGDE STAKING IN INDIE.
299.000 menschcn weer aan 't
werk,
Londen, 17 Augustus (V.D.) Uit Cal
cutta wordt gemeld, dat na langdurige
onderhandelingen aan de staking in de
juteindustrio een einde is gekomen
De werkgevers hebben verschillende con
cessies gedaan en voldoende waarborgen
gegeven voor de betaling der over werk
uren, zoodat Maandag a.s. meer dan
200.000 arbeiders weer aan het werk zullen
gaan.
FRANSCHE BALLON DAALT IN SAKSEN.
Gisteren in den vroegen ochtend is te
Boehlen in de buurt van Leisnig een Fran
sche ballon gedaald. De bestuurder, een lid
van de Fransehe Touringclub, is met ver
schillende andere ballons in Tsjecho-Slo-
wakijo opgestegen, kwam in een onweers
bui terecht cn moest een noodlanding on
dernemen. De ballon leed geen schade. Hij
wordt verpakt en naar Frankrijk vervoerd
STRUIKROOVERS BIJ BELGRADO.
Een vuurgevecht met de
politie.
Toen een koopman uit Belgrado in zijn
auto zijn familie van haar zomerverblijf
had afgehaald, werd hij op 30 K.M. afstand
van Belgrado door twee gemaskerde roo-
vers overvallen. Hij probeerde te ontkomen
door vol gas te geven, waarop de roovers
schoten op zijn auto losten, waardoor drie
der inzittenden werden gewond. In het
eerstvolgende dorp gekomen, waarschuwde
de koopman de politie en vier agenten be
gaven zich onmiddellijk op weg.
Niet ver van de plaats, waar dc koopman
dc bandieten ontinoel had, troffen zij op den
weg een barricade van stecnen aan en za
gen daarachter de twee roovers zitten. Er
volgde nu een geregeld vuurgevecht, gedu
rende hetwelk een politieman gedood en
twee andere gewond werden. De twee
struikroovers, die. naar men gelooft, even
eens gewond zijn. konden noch lans ontko
men. Naar verluidt, is men hen reeds op het
spoor.
Een Amerikaauscke kanoneer-
boot naar CristobaL
New-York, 16 Aug (V.D.) Naar uit Co-
Ion gemld wordt, is de Amerikaansche ka
noneerboot Aslivile naar Cristobal gezon
den, waar hij een maand moet verblijven
om in geval van nood de bescherming op
zich to nemen van de Amerikaansche be
langen in Venezuela.
EEN WAANZINNIGE SCHIET F.R OP LOS
Milaan. 16 Aug. (V.D.) In een dorp
bij Santa Margherila in de provincie Pa
dua zijn zes personen het slachtoffer ge
worden van een waanzinnige.
De politie had dezen verboden sch e: wa
penen le dragen, weshalve hij op wraak
zon. Nadat hij door een toeval in het bezit
gekomen was van een geweer, stfhoo* hij
op een voorbijrijdende auto, waarin de dis
trictsarts cn nog eenige personen gezelen
waren. De dokter stapte uit. daar hij meen
de dat een band van de auto gesprongen
was. Hij had toen een tweejarig kind op
den arm. Op hetzelfde oogenblik kna.'de
een tweede schot, waardoor het kind ge
dood werd. Verdere 6chotcn volgden, waar
door vijf perö'oncn min of meer ernstig ge
wond werden.
's Is onbillijk van anderen de liefde als
plicht te vorderen; men moet trachten ze te
verdienen.
Naar het Lngelscb van
A. T. QUILLER—COUCH.
„Due-dit ding behoorde aan uw vader.
Vertel mij eens, was dat iemand van uw
grootte, leek u op hem?"
..Ik geloof dat hij ongeveer van mijn leng
te was", zei ik. al weer verbaasd over die
vraag, „maar verder heb ik niets van hem.
Hij was blond en ik ben donker."
„Maar uw grootvader was die niet dou-
ker."
..Dat geloof ik wel", antwoordde ik, „maai
werkelijk
„U is verbaasd over mijn vragen, dat
spreekt van zelf Ach dat doet er niet toe,
houd mij maar voor een heks, als u wilt
Zie ik er niet uit als een heks?"
Ia. dat deed zij inderdaad, toen ze daar
zoo zat. De 'diamanten flonkerden en glin
sterden. en verhelderden de afschuwelijke
kleur van haar huid, zoodat ze een levende
doode leek.
„Ik zie dat u nieuwsgierig naar mij is.
maar uw blikken zijn niet complimenteus,
mijnheer Trenoweth. Hier. neem uw talis
man aan en pas er goed op Ik dank ti wel
dat ij hern mij hebt laten zien. maar als ik
u was zou ik hem aan niemand laten zien.
Zal ik u ooit weerzien? Ik denk van niet.
Ik beu bang dat ik u een gedeelte van het
treurspel heb doen missen, ik heb u te lang
opgehouden. In ieder geval, nu komt het
laatste bedrijf. Vaarwel en pas goed op uw
talisman."
Zoo sprekende deed zij haar, waaier met
een scherp geluid dicht en toen viel het mij
op dat zij geen oogenblik had opgehouden
er mee te zitten waaien, liet was iets heel
vreemds, maar er volgde iets dat nog
vreemder was. Hoorde ik niet een zacht
spottend lachje toen ik de loge uit en den
corridor instapte? Ik kan het niet met
zekerheid zeggen; misschien was het maar
verbeelding toen ik later over de ontmoe
ting pn haai* gevolgen nadacht. Ik weet al
leen dat toen ik boog cn heenging, het vizi-
oen, dat ik met mij meenam niet was een
voorstelling van schitterende juweelen, of
een geel gezicht en wit haar en een heen
en weer gaande waaier, maar van twee
koolzwarte oogen, harde ondoordringbare
oogen.
Ik zocht mijn plaats op cn ging naast
Tom zitten. De vierde acte begon, zoodat
ik den tijd had om na te denken over mijn
gesprek, maar tot een oplossing kon ik niet
komen. Eindelijk gaf ik het maar op en
wou alleen Claire bewonderen. Hoe verd#»r
het stuk voortging, hoe voortreffelijker
liuor spel werd. In regels die ik Tom had
Uooren voordragen en die ik veroordeeld
had, vond ik nu een nieuwe beteekenis. een
hartstochtelijke bedoeling. Tooneelen. die
ik veroordeeld had ai» onhandig en te
zwaar, werden fijngevoelig voorgedragen.
Er komt een oogenblik waarop men niet
langer critiseert. maar zich tevreden stelt
met verbazing, bewondering: het was dui
delijk dat mijn liefde dit had bewerkt. Plet
stuk had een triomf, een volledig succes
bereikt.
„Zeg", zei Tom. voordat de laatste acte
begonnen wasClaire had een gelen
waaier bij zich. niet waar? Ik keek eerst
overal naar je uit en zag je eindelijk pas
geheel bij toeval. Het was een rare manier
van je, mij in 't geheel geen kans te geven
om een oordeel over haar uit te spreken,
want ik heb niets van haar kunnen zien.
Ik hoop dat zij het mooi gevonden heeft.
Hé kijk ze is weg
Ik volgde de richting \an zijn oogeD cn
zag dat de waaier verdwenen was uitloge?.
„Je zag haar zeker weggaan? Nu, ik kan
je smaak niet bewonderen, dat moet ik be
kennen noch den smaak van Claire om
weg te gaan wanneer Francesca haar groot
sten triomf begint le behalen. Ach 't ia
treurig Weet je wel dat ik rae voor je
schaam?"
„Tom", zei ik, ik wou gaarne dat hij
van Claire geen melding meer maakte.
„Tom, je moet het mij vergeven dat ik om
je stuk gelachen hebben."
„Je vergiffenis schenken beste jongen,
ik vergeef je alles, als je in het laatste be
drijf maar schreit, maar alleen op die voor
waarde."
Hoe zal ik een beschrijving geven van
dat laatste bedrijf? Zij, die Francesca le
zen. want het is gedrukt cn uitgegeven,
kunnen zich geen denkbeeld maken \an. de
geestdrift dien avond in het Coliseum Voor
den lezer is het een geraamte, voor ons,
die het zagen, was bet bekleed met vleesch
en bloed; voor mij, zelfs nu ik het gezien
heb en het overlees, voel ik weder de in
spiratie van den wonderen hemel, zoo
waar, zoo teeder; o. die laatste acte was
een wonder van schoonheid en ontroering
Ik zag oude m^nschen snikkeD en jonge
menschel) het hoofd buigen om de ontroe
ring te verbergen, die zij niet konden on
derdrukken. Ik zag het publiek, dat geko
men was om kritiek uit to oefenen, beven
en in tranen uitbarsten. Naast mij zat een
man met grijze haren te schreien als een
kind. Ach, maar waarom zou ik voortgaan?
Niemand, die Clarissa Lambert eens gezien
heeft, kan er zich geen denkbeeld van ma
ken.
Tom had gebogen voor de hulde hem ge
bracht, de laatste bloemen waren haar toe
geworpen. de laatste hoera's waren ver
stomd. toen wij het strand opliepen teza
men. De straat was in een dikken Novem-
bermist gehuld. De mist was zoo dicht, dat
de lantaarns, de winkelramen een oogen
blik als men er vlak bij was, een flauw
licht verspreidden en dan weer verdwenen
cn ons in Egyptische duisternis achterlie
ten. Ik kon natuurlijk niet hopen Claire
dien avond te zien en Tom was te eenvou
dig en te bescheiden, om dien avond haai
zijn gelukwensch aan te bieden. Hij zou tot
den volgenden morgen wachten. Wij waren
beiden te zeer onder den indruk van het
laatste tooneel, dat wij pas hadden bijge
woond om veel te kunnen spreken en daar
enboven was het of die dikke mist ons op
de keel ging zitten.
Zelfs in die sombere omgeving voelde ik
dat Tom's gang veerkrachtig was. Hij be
wandelde reeds in zijn verbeelding een pad
vol liefde en roem. Hoe kon ik het hart
hebben het hem te vertellen? Hoe zou ik
den lauwerkrans kunnen doen verwelken
die zijn voorhoofd zou versieren?
Tom was de eerste om het stilzwijgen te
verbreken.
„Jasper, heb je ooit iemand gezien of ge
hoord die met haar te vergelijken is? Kan
een man iets anders doen dan haar aan-
bidden? Als zij de rol niet op zich geno
men had, zou „Francesca" uitgefloten zijn.
Dat weet ik, dat zag ik cn nu zal ik be
roemd worden, misschien."
„Beroemd", ging hij voort in zijn alleen
spraak. „Drie maanden geleden zou ik mijn
laatsten droppel bloed gegeven hebben.voor
roem cn nu. zonder Clarissa, zou roem,
spotternij wezen. Denk je dat ik eenige
kans zal hebben, de geringste kans?"
Hoe kon ik hem antwoord geven? De mist
belette mij een woord te uiten en Tom, die
rfaijn stilzwijgen verkeerd uitlegde, dacht,
dat het zijn vonnis was dat ik niet wou uit
spreken,
„Neen, denk je van niet? Natuurlijk; en
je hebt groot gelijk. Succes heeft mij be
dwelmd. geloof ik Ik ben daar niet aan ge
wend!" Hij lachte, maar het was een vreug-
delooze lach
En toen, in een plotseling veranderde
stemming, nam hij rnijn hoed van mijn
hoofd cn zette er den zijne op.
„Wij zullen van karakter ruilen zei hij,
..zooals Falitaff en prins Hal, cn ik zal mij
zelf de les lezen over de ij dei hei d van men-
schelijke verlangens. Jij moet voor mij gaan
staan en ik zaJ voor mijn vader spelen. Hè,
Jasper!"
„Goed, hier sta ik", zei ik, blij dat ik hem
afleiding kon geven.
„Welnu dan, ik ken u. ge zijt Thomas
Loveday. een doodarme straatauteur, een
letterkundig man, ja, maar zou je daardoor
een koningin tot bruid kunnen "krijgen?
Dwaasheid niets dan dwaasheid!"
Al deed hij zich nog zoo v rooi ijk voor, er
klonk een wanhoopsklank in die stem. een-
klank van bitteren spot.
(Wordt vervolgd).