de eemlandeü
buitenland
WILLEM GROENHUIZEN
Woensdag 11 September 1929
28e Jaarpang No 61
BUITENLANDSCH OVERZICHT
1
DE STRIJD IN 'T OOSTEN
Fa. L. J. Luijcx en Zn.
Gouden- en
MALVERSATIES OP
GROOTE SCHAAL
DE RAMP MET DE CITY
OF SAN FRANCISCO
Fa. L. L Ltaijcx Zn.
BOMTAFDEELINQ
Vossen - Bontmantels
Vellen en Strooken.
DE BOMAANSLAGEN
IN DUITSCHLAND
AMER3FGGRTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pcr maanden voor Amersfoort t2.10. per maand I 0.75. per
w"k (ml S'atls verzekering tegen ongelukken) f 0.171/,.
POSTREKFVlNr PM' 3 ™°Bica 1 J - Af:ondeH'i^ f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
UITGAVE: VALKHOFF C2
PRIIS nFR AflVFRTFWTlFW van regel» f l os KI inbegrip van een bewijsnummer
rnldo Utn flüvcn I LH elkertgcimKf f 0.25 LleMndtghelds-ndvertentlën voor oc
helft van den prils. - Kleine Advertentie» „KF.IT1ES" b,J vooruitbetaling 1-5 regels
50 eent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I I.- Bewijsnummer estra I 007
De Chineescb-Russische moei
lijkheden in t Verre Oosten du
ren voort. Er hchhen nieuwe
gevechten plaats gehad.
Een itidje geleden had het et- allen schijn
van, dat het dreigen/io geschil tusschon
China en Rusland in der minne zou wor
den geregeld. China had bepaalde voor
ntellen gedaan en lvet verluidde, dat Rus
land zich daarmee hon vercenigen. Onder
handelingen ter liquidatie vatt dc oneenig-
heden, zoo dacht men, zouden binnen af-
ztenbaren lijd won-den gehouden. Ilet blijkt
echter achteraf, dr.t beide partijen een ver-
schillende opvatting hebben omtrent het
herstel van den. toestand van vóór de inbe
slagneming do,bv de Chi neezen van den
Ooslerspoorw e/j. Nanking kon er zich dan
ook allermiij&t mee vereenigen, dat Rus
land aan cl© hand deed denzelfden sovjet
directeur eivondei directeur, die voor dc
confiscatie, een leidende rol speelden bij T
beheer va,». 1 den spoorweg, w eer in liun po
sitie te 'herstellen. Beide Russen worden
oor d$ Chineezcn beschouwd als staatsge-
aarli^e individuen, omdat men in lien de
voornaamste propagandisten ziet voor het
bol.^ewimse, dat het voortbestaan der Chi-
Tie/sche republiek kan bedreigen. liet
S'ihijnt, dat Rusland naar aanleiding van
Meze bezwaren in zooverre over dc brug
lieeft willen komen, dat het de voordracht
introk op voorwaarde, dat dan ook de Chi-
nceschc president van den raad van be
heer zijn congé kreeg. Dit voorstel vonden
de Chineezcn niet aanvaardbaar, zoodat er
Vn lang verbeide besprekingen om
trent de definitieve regeling van het ge
schil tot dusver niets is gekomen, al heeft
Duitschland, dat na het afbreken der be
trekkingen tusschcn Rusland en China
voor de belangen der sovjet-unie opkomt,
nog zoo ijverig bemiddeld
Zoo is men dus thans op liet doodc punt
gc-komen en geen van beide partijen voelt
er blijkbaar voor een nieuwe vruchtdragen
de procedure aan de hand tc doen. In Rus
land doet men zeer verbitterd en wordt
kunstmatig een zekere oorlogsstcmrning
aangewakkerd. Rykof heeft dezer dagen
een krachtig pleidooi gehouden voor de
versterking op zoo krachtig mogelijke
wijze van liet. roode leger en daarbij er
op gezinspeeld, dat het nog wel eens noodig
aou kunnen zijn gewapenderhand af te re
kenen met de Chineezcn. Hij liet daarbij
uitkomen, dat men voorbereid moest zijn
op alle mogelijkheden.
Of de Russen, teneinde dc Chineezcn ge
dweeër te stemmen, reeds nu de weerbaar
heid van het roode leger op de proef wil
len stellen, is niet zeker, maar ccn feit blijft
ondertusschen, dat de sovjets in Mandsjoe-
rije tot het offensief zijn overgegaan. Offi-
cieele berichten uit Mockdcn behelzen, dat
na twee dagen vechtens do Russen do stad
Pogranitsjnaja hebben veroverd, doch dat
de Chinoezeii er Zondagavond in wisten te
slagen zich opnieuw van dc stad meester
te maken. Dat er ferm gestreden is om
de stad, kan worden opgemaakt uit. de be
lichten, die mcdedeelen, dat de Russen met
zware kanonnen dc stad bestookten en ook
van de lucht uit bombardeerden. vMen krijgt
dan ook den indruk, dat Rusland, hetwelk
blijkbaar van oordeel is door diplomatieke
onderhandelingen de Chineezcn niet tot
rede te kunnen brengen, het nu maar eens
probeert met krasse krijgsverrichtingen, al
heeft het de handtcekening gezet onder het
pact van Kellogg, dat den oorlog buiten dc
wet stelt. Het Russische optreden is des te
bevreemdendcr, daar aan dc schietpartijen
geen officiecle oorlogsverklaring is vooraf
gegaan. Berichten uit Engclsche bron,
waarvan de juistheid echter niet kan wor
den gecontroleerd, deelen verder mede, dat
het roode leger een groote activiteit aan
den dag legt en dat voortdurend verster
kingen naar het gebied van den strijd wor
den gestuurd. Onder deze omstandigheden
is le vreezen, dat de grensincidenten wel
eens kunnen uitloopcn op een heuschen
oorlog, al is aan dc berichten, die uit
Mandsjoerije komen, overdrijving niet al
tijd vreemd, zoodat het in beginsel moge
lijk is, dat de gevechten, die thans gemeld
worden, niet van zoo ernstige aard zijn. De
toestand is en blijft ondertusschen gespan
nen.
.Tot overmaat van ramp beschuldigt Rus
land er Duitschland ook nog van, dat dit-
land niet al tc groolen ijver aan den dag
legt, wat de bescherming betreft der Rus
sische onderdanen in China, die het slacht
offer zouden zijn van Chinecsche geweld
plegingen Van Duitschc officicele zijde is
hierop geantwoord, dat Duitschland alles
#:oet. wat in zijn vermogen ligt. om den
Russischen staatsburgers een behoorlijke
bescherming deelachtig te doen worden.
Zoo tusschcn de regels door wordt Rus
land ervan beschuldigd, dat het ongecon
troleerde algcmeene beweringen uit en te
vens opgemerkt, dat de Duitsche bemidde
ling al meermalen heeft geleid tot succes
sen. Of Rusland tevreden zal zijn met dit
antwoord? Vermoedelijk niet: men krijgt
den indruk, dat Rusland met opzet do boos
aardigheden der Chineezcn tc zwart schetst,
om zoodoende te beschikken over redelijk
lijkende motieven voor zijn onvrcedzame
Dptreden in Mandsjoerije.
weerbericht.
Hoogste barometerstand
770.",; Marburg èn Dresden.
Laagste barometerstand:
71S.r> Akwroyri.
Verwachting tot den avond
van II September:
/.wakke tot matige O. tot X.
wind, incest licht, bewolkt,
droog gebonden later geringe
kans op öhvveer, weinig -ver
andering in temperatuur.
IS
DE SCHEEPSRAMP OP DE MAAS. Dc brandende „Vimeira", terwijl de brandweer het vuur bestrijdt.
Russisch bombardement maakt
vele slachtoffers
Londen. 10 S e p t. V.D.) Naar uit
Moekden wordt gemeld, blijven de gevech
ten aan de Russiach-Uhineesclie grens voort
duren. De stad Suifenho (in de buurt van
Pogranitsjnaja) zou door Russische artille
rie beschoten worden en staat in brand.
Een aanval zouden do Chineescbe troepen
hebben kunnen afslaan. Aan beide zijden
zouden groote verliezen zijn geleden. Ook
een aanval op Mandsjoeli zou afgeslagen
zijn. Bij een inval in bet gebied van Suiyen
lusschen de rivieren Ussuri en Amber weid
een Chineesch bataljon hij de Wusu ge
dwongen zich terug te trekken.
De aanvallen op Pogranitsjnaja hebben
te Tokio groot opzien gebaard Leden van
den generaien staf gelooven. dat de positie
van president Tsjang Kai Tsjek door de
nieuwe aanvallen belangrijk verslechterd is.
K o fit o, 10 Sept. (V-D.) Naai- uit Mos
kou wordt gemeld, lieelt de plaatsvervan
gende commissaris voor buitenbindsche za
ken, Litvvinof. Maandag den Duitsclien jiti-
bassadeur een nota overhandigd, bestemd
om te worclen doorgegeven aan dn regec-
ring le Nanking. In deze nota wordt gewe
zen op de zich steeds herhalende invallen
van Chineescbe en „witte" afdeelmgen op
Russisch gebied eri worden de autoriteiten
van Moekden voor deze overvallen óp de
beschieting der bevolking verantwoordelijk
gesteld. De uitdagende houding van Chi
neescbe en vvitgardistiscbe militairen
dwingt de Russische troepen tot tegen
aanvallen, teneinde de grens le bescher
men. De soviet-regeering acht het om die
reden noodzakelijk de Nanking- en Moek-
denregeering er nadrukkelijk op te wijzen,
dat verdere overvallen van Chineezcn of
Witgardisten de ernstigste gevolgen kun
nen hebben. De sovjetregeering is van oor
deel, dat alleen de absolute ontwapening
der Witten een garantie vormt voor het
herstel van do rust aan do grenzen.
Strijd om Progranitsjnaja.
Naar officieel uit Moekden wordt bericht
is de stad Progranitsjnaja aan de Russisch
Mandsjoerijsche grens na. twee dagen van
lievigcn strijd door de Russen genomen
maar Zondagavond weer door dc Chineezcn
heroverd.
Londen. IJ) Sept (IT.N Een officieel
communiqué uit Moekden zegt dat bet sta
tion en het telegraafkantoor van Pogra-
nitsjnana door de bommen van de 'Russi
sche vliegtuigen verwoest zijn. Daarbij zijn
•10 soldaten en ongeveer 20 'man spoorweg
personeel gedood of gewond. Russische
schepen hebben getracht de Soengari-ri-
vier op te varen, werden echter door de
Chineezcn onder vuur genomen. Vanmor
gen hebben Russische vliegtuigen opnieuw
bommen geworpen, thans op Moclini en
Pogranitsjnana.
Wij hebben stijgend succes
met onze
IVlacco- Zijde en Fil - Zijde
KOUSEN
omdat ze zoo ijzersterk zijn
IVtaccozijde f 1.25 Fil-zijde 1.75
2.50 en 3.25 alle kleuren
LANGESTRAAT 49-51 TEL. 190
LANGESTRAAT 43.
Het juiste adres voor Uw
TEL. S 2.
Tiental personen
betrokken
erbij
Kiel. 10 Sept. iV.D") Zooals bekend is,
werd ongeveer een jaar geleden legen oen
te Kiel gestationneerden officier r;n oen
koopman uit Berlijn een gerechtelijk onder
zoek geopend, daar beiden or van verdacht
werden geweermunitje uit het marinedepot
te Kiel aan een particuliere firma te Ber
lijn verkocht to hebben Uit het verhoor der
beschuldigden en van een aantal getuigen
is gebleken, dat men hier met malversaties
op groote schaal tc doen heeft, waarbij nog
een groot aantal personen is betrokken. Het
'gerechtelijk onderzoek is daarom lof tien
personen uitgebreid en de behandeling van
de zaak, die dozen herfst voor de rechtbank
zou plaats hebben, is voor onbcpaaldeirtijd
uitgesteld.
LEVEND VERBRAND.
Londen, ID Sept. TLX.) Uit Houston in
dc Ver. Staten wordt gemeld, dat drie ar
beiders, die werkzaamheden in een polro-
leumbron hadden verricht en zich met ben
zine schoonmaakten, in brand geraakt en
om het leven gekomen zijn.
TALRIJKE BRANDEN IN FRANKRIJK.
P a r ij s, 10 Sept. (II.X.) De branden in
Frankrijk nemen den laatsien tijd een
steeds grooteren omvang aan. In den afge-
loopen nacht hebben te Parijs en omgeving
vier groote fabrieksbranden plaats gehad,
waardoor een schade van 5 millioen is aan
gericht, terwijl 10 personen min of meer
ernstig gewond zijn. Verder worden ialrij
ke boschbranden uit alle deelen van Frank
rijk gemeld. L
DE ONTWAPENING.
Apponyi kritiseert.
Geneve. 10 Sept. (V.D.) De vergadering
van den Volkenbond werd hedenmorgen
voortgezet met dc algenieenc debatten.
De eerste spreker was Graaf Apponyi, die
verklaarde, dat hij het met den Duitschcn
minister van huitènlandschc zaken dr. Stre-
semann eens is, dat dc kwestie der minder-
j heden later weer moet worden aan dc orde
gesteld en wel in de zesde commissie.
Met betrekking tot de nntwopenings-
kwestie oefende graaf Apponyi kritiek op
dc groute mogendheden, die van de kleine
staicn verlangen, dat deze eevst zullen ont
wapenen. Met stemverheffing verklaarde
Apponyi, dat bij de onderlcckening van de
vvedes\ erdragen ook de overwinnaars de
verplichting tol ontwapening op zich heb
ben genomen.
DOOR ROOVERS GEPLUNDERD.
Een hoog losgeld gevraagd.
In Noord-Griekenland is Zondag, naar
Vaz Dias uit Athene meldt, een reisgezel
schap, dal uil ongeveer honderd personen
bestond, in de nabijheid van de stad Tri-
kala in een hollen weg door een roovers-
bende, onder aanvoering van den beruchten
Balkanroover Tzatzas, overvallen.
De roo vers omsingelden het gezelschap,
dat achter elkaar door den hollen weg trok.
Na hen totaal le hebben uitgeplunderd,
Werden een Kamerlid, een koopman en een
dokter als gijzelaars meegevoerd. De roo-
vers vragen binnen een week een losgeld
\an vier millioen drachmen. Het feit, dat
de aanval geschiedde onder bevel van den
beruchten Tzatzas, op wiens hoofd een hoo-
ge prijs stond, verwekte in den omtrek
groote opwinding. De roovers zijn ook dit
maal weer ongehinderd ontkomen.
De lijken zoo verkoold, dal de slacht
offers niet meer waren te
herkennen
Een vlieger ODtdekte van
de lucht uit het wrak
LAW GESTRA AT 49-51 TEL. 190
Wij hebben een aparte
ingericht en toonen U daar vrijblijvend
een heerlijke collectie
Tc Grants in den slaat Nieuw
Mexico zijn de lijken aangebracht van
de aclil slachtoffers der ramp met de City
of San Francisco. Allen warén waarschijn
lijk levend verbrand. De lijken waren lot
onherkenbaarheid toe verkoold. De lijken
iler drie leden van de bemanning lagen in
dc stuurhut, die van de vijf passagiers in
de 'passagiershut. De boonien en struiken,
die orp hef wrak stonden, waren verkoold
of verzengd. Het ongeluk heeft plaats ge
had Woensdag om 12 uur "s middags, tijd
van het Rotsgebergte. Dit bleek uit dc aan
wijzing op oori horloge, dat natuurlijk was
blijven stilstaan, toen de brand ontstond.
De slachtoffers zijn; mevr. I B Raymond
•Je ccnigc vrouw aan boord), de bestuurder
I I) Siovve. twee bestuurder-monteurs,
win namen niet worden gegeven, de hoofd
redacteur van Golf Illustrated, n.l. ITenry
Boers, voorts de bankier en scheepvaart
kundige Harris Livqrmore uit Boston, de
houtlrtnidclaar en ontdekkingsreiziger A. B
McCaffcn en een mijnheer M. N. Campbell
uit C incinnati.
Het verongelukte \liegtuig was uit do
lucht ontdekt door den vlieger George Rice.
Deze leidde de bergers dei lijken erheen
door boven hen te vliegen en steeds seinen
te geven omtrent den te volgen koers. De
groep, dm den beganen grond \olgde. had
als helpers Zuni-lndianen bij zich, die hei
terrein goed kenden, al wisten zij natuur
lijk niet, waar het vliegtuig lag. Wel wisten
yij hoc men liet best in de aangegeven rich
ting kon vooruitkomen.
Het onderzoek ter plaatse leerde, dal het
vliegtuig met een der vleugels legen een
boom was aangekomen cn toen gevallen
was.
EMSTIG AUTOBUS-ONGELUK
IN SPANJE
13 doodea cd 4 ernstig
gewonden
Een nieuw belangrijk spoor
gevonden
Het onderzoek van
de springstoffen
Berlijn, lü Sopt (H.N.j Volgens een
bericht uit Madrid aan de bladen is in
Zuid Spanje door onbekende oorzaak een
autobus in brand geraakt met het gevolg,
dat 13 personen om liet leven kwamen, ter
wijl er vier zoo ernstige brandwonden be
kwamen, dat aan hun behoud wordt ge
twijfeld,
DE WERKLOOSHEIDSVERZEKERING IN
DUITSCHLAND.
Berlijn, 10 September (V.D.) 1-Iet Prui
sisch kabinet komt nog hedenmiddag bij
een om een beslissing te riemen ten aan
zien van zijn houding tegenover de her
vorming van de werkloosheidsverzekering.
Men kan aannemen, dat de beslissing van
het Pruisische kabinet verband houdt met
de besluiten, die in de gisteren te Biihler-
höhe gehouden bijeenkomst van de soc.-
dem. ministers met den rijkskanselier Mid
ler ziju genomen. Dc drie soc.-dem. minis
ters zijn hedenmorgen naar Berlijn terug
gekeerd.
De rijksdag komt eveneens hedenmiddag
bijeen, om uur. De soc.-dem. rijksdagfrac-
tie zal de kw estie Donderdag opnieuw be
spreken.
Berlijn, Sept. (V D.). Nader wordt
nog betreffende het onderzoek naar de da
ders van 'de bomaanslagen medegedeeld,
dat bij eon afdeoling van de crimincele
politie eon beambte van ccn mijn tc lïo-,
benschönhauseii zich heeft aangemeld, die
meedeelde, dat van hem ongeveer 20 pond
springstoffen zijn gestolen. Deze beambte
is aan een verhoor onderworpen, om to
onderzoekon, of hij in betrekking staat tol.
personen, die aan de aanslagen schuldig
kunnen zijn.
Naar dc Berliner N'achtausgabe mede
deelt, heeft de speciale commissie van de
politieke politie, belast met het onderzoek
inzake dc bomaanslagen, een nieuw en be
langrijk spoor gevonden Naar aanleiding
hiervan ziju twee commissarissen" met hun
beambten naar liet Noorden van Berlijn ge
gaan. waar een uitvoerig onderzoek wordt
ingesteld.
Het rapport van liét chemisch- technisch
''ijksbui;eau inzake de bomaanslagen is bij
dn politie ingediend.
lu het rapport wordt de meening uitge
sproken, dat bij den nnnslacr op lied. huis
van don vice-president in Sleèswijk de zeil
de springstof is gebruikt als bij den eersten
aanslag le Limburg. De sprihgstoffenlSiling
woog 3,9 K.G De springstof, die ook in dn
mijnon wordt, gebruikt, is aiïoniet en be
staat uit. trinitrotoluol, nitromiftolino en
anonias.-ilpelei Bij den aanslag op' hel
rijksdaggebouw in Berlijn is klaarblijke
lijk een zwarte pocdcrvormigo springstof
gebruikt. Bij dien op lief rrgeeringsgebouw
is met groote waarschijnlijkheid een bri-
san(springstof aangewepd, die tot explosie is
gebracht
Vervolging van Ilett wegens
„grober Unlug".
Tegen den voormaligen koopman losef
Helt, die zich ten onrechte had aangemeld
als medeplichtige aan den bomaanslag op
den rijksdag, zal een vervolging wegens
„grober Edifug"' wórden -ingesteld.
Wederom een verdachte aan
gehouden.
Hanibuu rgr 10 Sept. 'II. N In
Krempc bij Itzehóe is vanmiddag in ver
bond met dc bpmaanslagen van den laat-
sten tijd een persoon gearresteerd, die, naar
het licct, vroeger commissaris van politie
is geweest. Zonder eerst verhoord te wor
den is hij terstond naar Hamburg overge
bracht 0\er zijn persoon wordt het streng
ste stilzwijgen bewaard. De gearresteerde
moet, reeds eeiiigén tijd gade geslagen en
gezocht zijn. Hij is vandaag per auto naar
Krempe gekomen en nam zijn intrek in
hef hotel Krcmpcr Hof Hij was van plan
per trein verder te gaan naar Heide. Kort
na zijn aankomst werd hij echter in hech
tenis genomen.
