FEDUIMBURGER buitenland DE EEMLANDEü Woensdag 25 September 1929 28e Jaargang No. 74 EXPOSITIE ARNHEMSCHEWEG 26 der nieuwe modellen DAMES MODEZAAK BUITENLANDSCH OVERZICHT KARDINAAL DUBOIS f Deelneming van Doumergue !k nieï! WILLEM GROENHUIZEN DE SPANNING IN 'T VERRE OOSTEN Arrestaties van Russen HOE DE ONTWAPENING TEGEN WERD GEWERKT MACDONALD'S REIS NAAR AMERIKA Een kabinetsraad Fa. L. J. Luijcx en Zn. EEN BANKKRACH BERLIJN TE Groote toeloop van 't publiek AMERSF00R15CH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS V" 3 maandcn voor Amersfoort f 2.10. per maand i 0.75. per 1week (met gratis veriekerlng tegen ongelukken) f O.I7'/P Binnenland franco per post per 3 maanden f Afzonderll)ke nummers f 0.05. POSTREKENING «7910 TELEFOON INTERG 515 UITGAVE: VALKHOFF Cl OER AOVERTENTIEN im elke regel meer f 0.25. Llcfdadlghclds advertentien voor tie helft van den prils. - Kleine AdvertentHn „KEITJES' b.) vooruitbetaling 1-5 regels 50 cent. elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f I.— Bewijsnummer extra f 0.0b Onrust in 't Verre Oosten. Do Chineesch-Russische moeilijkhe den. Nieuwe burgeroorlog in 't Hemelsche Rijk? China laat opnieuw van zich spreken; in de eerste plaats vraagt het geschil met Rus land, gerezen als gevolg van de inbeslagne ming van den Oosterspoorweg, opnieuw de aandacht. Een oogenblik heeft het er naai uitgezien, dat de beide twistende partijen tpt elkaar zouden komen en door onder handelingen het conflict uit den weg zou worden geruimd, maar door allerlei misver standen bleef het geschil bestendigd. In Rusland was men hevig verontwaar digd, wijl China niet tot grooter tegemoet komendheid bereid was en den Oosterspoor weg maar gemoedelijk alleen bleef behee- ren. Demonstraties in de sovjet-unie tegen China waren schering en inslag en er werd op allerlei wijze een soort oorlogsstemming gekweekt Aan de Chineesch-Russische grens hadden wel zoo af en toe onbeteeke- hende schermutselingen plaats, maar tot ge weldige, grootscheepsche oorlogshandelin gen ging geen der partijen over. Zal Rus land tenslotte zijn geduld verliezen? Rykof, de voorzitter van den raad van volkscom missarissen, heeft dezer dagen wel Rus- lands vredelievendheid op den voorgrond gesteld, maar tevens duidelijk gemaakt, dat Rusland paraat is en door zal gaan met het versterken der grenstroepen. M. a. tv.: Rus land is op alle eventualiteiten voorbereid en zal desnoods er niet voor terugdeinzen gewapenderhand zich recht tc verschaffen. Onverminderd houdt Rusland vast aan zijn rechten op den geconfiskeerden spoorweg. Ja, wanneer men do jongste berichten uit Ja- pansche bron mag gelooven, is te Moekden zelfs een brief ontvangen van het commis sariaat van buitenlandschc zaken der sovjet-unie, waarin verklaard wordt, dat, indien China niet binnen drie weken alle Russische wenschcn bevredigt, de sovjet- legers den geheelen Oosterspoorweg zullen bezetten. Dit is een kras dreigement, naar aanleiding waarvan het vermoeden reeds is uitgesproken, dat wellicht de regeeering te Moekden buiten Nanking om zal probeeren tot een schikking te komen, wat den Ooster- spoorweg betreft Het Russische ultimatum komt op een voor China zeer ongelegen tijdstip, daar du Chineesche regeering momenteel de handen vol heeft. De toestand voor haar in China lijkt nog al zorgwekkend te zijn en allo teekenen schijnen er op te wijzen, dat een nieuwe burgeroorlog voor de deur staat. I)e communisten zijn buitengewoon roerig en probeeren de stabiliteit der Chineesche re geering1, die haar zetel te Nanking heeft, te ondermijnen. Allerlei op macht beluste ge neraals, die met Tsjang Kai Tsjek's leiding niet tevreden zijn, leggen een groote roerig heid aan den dag en zoo moeten er reeds in verschillende provincies opstanden zijn uitgebroken tegen de centrale regeering. De rebellen hebben volgens sommige berichten al talrijke steden bezet en ook hebben reeds bptsingen plaats gehad tusschen de oproer lingen en soldaten, die in dienst zijn van het wettige gezag te Nanking. Volgens sommige berichten speelt Fcng Yoc Hsiang, de bekende „Christen'-generaal, wien eer zucht en belustheid op de macht niet vreemd zijn, een rol, maar andere telegram men behelzen, dat hij de regeering van Nan king trouw zal blijven en geen gemfeenc zaak maken met de rebellen. t Jn elk geval draagt de beweging der re bellen een ernstig karakter; het zou o. a. In hun voornemen liggen Kanton in bezit te nemen, naar welke stad reeds een opmarsclï plaats heeft. Tsjang Kai Tsjek heeft zich wel optimistisch uitgelaten en verklaard, dat hij wel kans zag het met dc rebelier» klaar te spelen, maar onderlusschen heeft hij het noodzakelijk geacht groote troepen op de been te brengen, teneinde met zijn tegenstanders af te rekenen. Merkwaardig is de uitlating, dat een groote mogendheid bij dit alles de hand in 't spel heeft. Een bepaald land noemde Tsjang Kai Tsjek niet, maar wij slaan de plank stellig niet al te ver mis, wanneer wij aannemen, dat Tsjang Kai Tsjek hierbij Rusland op het oog had, temeer daar in dc Chineesche telegrammen afzonderlijk wordt gerept, van de groote activiteit, die de communistische Internatio nale aan den dag legt. Hoe dit ook zij, do toestand in China is weer uiterst, verward en in beginsel is het niet uitgesloten, dat er een verband bestaat tusschen het Chi neesch-Russische geschil en de niéuwe op standen, die de eenheid van China, welke althans uiterlijk een feit was geworden, op nieuw ten ernstigste aantasten. WANNEER DE ZWIJNENHOEDER ZICH VERVEELT..., Op welke merkwaardige ideeen een zich vervelende zwijnenhoeder in de eenzaam heid van de Hongaarsche poesta komt cn welke gevolgen dit kan hebben, blijkt uit het volgende. Onlangs kreeg een trein tus schen Orosh&za en Hódmezövósarhely een verschrikkelijke schok, zoodat hij bijna ontspoorde. Het gelukte den machinist te remmen, waardoor een ongeluk vermeden werd. Uit het onderzoek bleek, dat de zwijnenhoeder P. Bereck uit verveling de schroeven uit de dwarsliggers had genomen en op verschillende plaatsen in dc voegen tusschen de rails had gedreven, wat tot ontsporing van den trein had kunnen lei den, als niet juist op deze plaats de onder grond heel vast was geweest. Bereck ver dedigde zich met te zeggen, dat hij niet wist, dat zijn werk zoo gevaarlijk was en dat hij de daad slechts uit verveling had gepleegd. Het gerecht veroordeelde den man lot vier maanden gevangenisstraf. De Ie\'ensloop van den overledene Louis Ernest Dubois, wiens overlijden wij al meldden, werd 0 September 1850 te St. Calais, in het departement Sar the, gebo ren. Hij bezocht daar hot gymnasium. La ter ging hij naar het priesterseminarium te Préciqué en te Lo Mans. Den 20sten Sep tember 1879 werd hij tot priester gewijd. Nadat hij als vicaris werkzaam was ge weest te Broulon, Lude cn La Conture, werd hij in 1S85 pastoor te Le Mans, waar na hij snel tot dc hoogste kerkelijke waar digheden opklom. In 1898 werd hij gene- raal-vicaris, in 1901 bisschop van Verdun, in 1909 aartsbisschop van Bourges', in 1910 aartsbisschop van Rouaan. In hetzelfde jaar werd hij ook gekozen tot kardinaal- priester met den titel S. Maria i. Aquino. Kardinaal DUBOIS. Ais zoodanig was hij lid der congregatie voor de ceremoniën, de consistories en het concilie. In October 1920, zoo meldt het Ilbl.. werd kardinaal Dubois tot aartsbisschop van Parijs benoemd als opvolger \an kardinaal Amctto, waardoor hij aan het hoofd der geestelijke hierarchic in Frankrijk kwam tc staan. In deze positie nam hij voorna- melijk een bemiddelende houding aan tus schen dc Fransche regeering en de kath. kerk en heeft hij in liet algemeen verme den, ziel» in den strijd der politieke partijen te mengen. Opzien baarde dan ook destijds m 192G zijn aanval op de Action Franqaise, cn den uitgever van dit blad, den beken den Charles Maurras, die zich verzette te gen de „pontificale instructies," door kar dinaal Gaspart i tegen het blad uitgevaar digd. Aanvankelijk veroordeelde kardinaal Dubois in „La Semaine Réligiéuse" de hou ding der „Action Franqaise", die dc „in- stuctics" had weergegeven in termen, die, zoo heette het „een beleediging voor den Heiligen" Stoel betockenen en tot opstan digheid aansporen. De Hetiigc Stoel nam de grondwettige bevoegdheden der Fran sche regcering tegenover het blad in be scherming, waarbij .de kardinaal zich aan sloot. Toen liet blad zich bleef verzetten, vaardigde dc kardinaal in April een edict uit, waarbij de aanhangers der „Action Francaisc" werden bedreigd met de ontzeg ging van de kerkelijke genade-middelen. Vermelding verdient nog dat kardinaal Dubois door de Fransche regeering met een missie naar KIcin-Azië en Afrika werd ge zonden en daarvoor het Kruis van liet Le gioen van Eer verkreeg. Verder was kardi naal Dubois Ridder van het Heilige Graf en vroeger was hij ook lid van de Akade- mie van den Heiligen Johannes van Aqui no. De Kardinaal heeft ook cenige studiën gepubliceerd op het gebied der kerk- en kunstgeschiedenis. Onmiddellijk nadat president Doumergue van hot overlijden van kardinaal Dubois in kennis was gesteld, liet hij zijri deelneming betuigen bij de bisschoppen van Parijs en de geestelijkheid van het diocees. Wij kochten onze boord bij f>. /\t IE Ft Of» TÉ.L. £52. LANGESTRAAT 43 Het juiste adres voor Uw gouden en zilverenwerken. Botsingen tusschen opstandelingen en de centrale regeering L o n d e li, 24 Sept. (V.D.) Naar uit Sjang hai gemeld wordt, hebben do troepen van generaal Tsjang Fat Kwei bij Itoe, 20 mij len van Itsjang, een trocpontranspoi tschip der nationalisten, die van Ilankau naar Itsjaiig onderweg was, beschoten en tot te rugkeer gedwongen. Het hencht. dat de En- gelscho en Amerikaansche consul le 1 tsjang hun landgenoóten verzocht hebben Itsjang to verlaten, wordt nog niet bevestigd. VlirgLui'gen van de nationalistische troe pen zijn aan de Janglsekiang gestation- neerd om de stellingen van dc troepen van generaal Tsjang Fat Kwei te observeeren. De Nanking-regecring doet al het moge lijke om de actie van de zoogenaamde wc- dcropbouw-partij, die of^der leiding staat van generaal Tsjang Fat Kwei en van ge neraal Feng Yoe Hsiaüg, te bestrijden. Moskou, 24 Sept. (V.D.) Mot Tass-agent- schap deelt mede, dat do arrestaties van Russische onderdanen te Charbi» voortdu ren. Gisteravond werd een Russische inge nieur, die sedert twintig jaar werkzaam is aan den Oosterspoórweg cn die ontslag ge nomen had, gearresteerd. Een Amerikaanschc vertegenwoordiger van de Y.M.A.C. to Charbin. die een bezoek gebracht heeft aan hel concentratiekamp te Sumpsi, heeft in een interview verklaard, dat dergelijke kampen niet bestaanbaar schijnen in een beschaafd land. De gevan genen zijn ondergebracht in slecht geventi leerde lokalen en lijden vrecsclijk door ge brek aan goed voedsel. Wij hebben aldus verklaarde hij de autoriteiten toestem ming gevraagd levensmiddelen voor de ge vangenen te bezorgen, doch dc Chineesche autoriteiten hebben dit geweigerd. NAAR HET EINDE DER VOLKEN BONDSVERGADERING. Bouw van een radio-station. G e n v c, 24 Sept. (V. D.) Dc slotwerk- zaamheden van de Volkenbondsvergadering worden thans met grooten speed voortge zet. De vergadering nam een resolutie aan betreffende de veelbesproken kwestie van de financieele stcunvcrleening aan aange vallen staten De Raad wordt verzocht de vciligheidscommissie op te dragen tc za- rncn met de financieele commissie oen de finitief ontwerp-overeenkomst over dc fi nancieele hulp aan aangevallen staten uit te werken. Dc Volkenbondsvergadering heeft verder hot voorstel inzake den bouw van een ra dio-station aangenomen. De secretaris-ge neraal zal zoo spoedig mogelijk den houw laten uitvoeren Het station zal over do gohcele wereld hoorbaar zijn De Zwitser- sche regeering krijgt hel recht in crisistij den een waarnemer op het station te plaat sen. Uitdrukkelijk wordt evenwel vastge steld dat liet gebruik van het station in crisistijden op geencrlei wijze de door Zwit serland op zich genomen verplichtingen cn zijn neutraliteit schenden kan. CRISIS TE PRAAG. Praag, 24 Sept. (V. D.) Met den te rugkeer van den minister-president Udrzal naar Praag is de regeeringscrisis reeds in het eerste stadium getreden. Maandag middag werd vernomen, dat hij als resul taat van zijn besprekingen met president Masaryk het decreet tot sluiting van de zitting van het parlement medegebracht heeft Dc reden, waarom niet onmiddellijk tot ontbinding van liet parlement besloten werd, is, dat in de heden te houden zit ting van de commissie van acht nogmaals getracht zal worden een gemeenschappe lijk arbeidsprogram te vinden cn een ver zoening tusschen Agrariërs cn de Volks partij tot stand te brengen. Men houdt er evenwel rekening mede, dat minister-president Udrzal binnen ceni ge dagen gebruik zal maken van de even eens door hem medegebrachte machtiging tot ontbinding, van het parlement. Dc coalitiepartijen hebben zich reeds met de gedachte van aanstaande verkiezingen vertrouwd gemaakt. PADEREWSKI GEOPEREERD. De beroemde pianist Paderewski heeft een blindedarmoperatie ondergaan te Lau sanne De operatie is goed geslaagd. De toe stand van den patiënt is bevredigend. GROOT SPOORWEGONGELUK IN RUS LAND. Dertig dooden en veertig ge wonden. Naar uit Moskou aar. de Lokal Anzeigcr gemeld wordt heeft Dinsdag bij Zuyewka in de nabijheid van Wiatka (Wit-Ruslandj een ernstig spoorwegongeluk plaats gehad. Een trein, die op weg was naar Moskou, is in volle vaart ontspoord. 30 personen wer den op slag gedood, terwijl er -10 gewond waren. Welke rol Shearer speelde Washington, 2 4 Sept. (V. D.) Bij het onderzoek door den Senaat van de zaak-Shearer in verband rnet zijn werk zaamheden als „waarnemer" bij dc onder handelingen over dc vlootbeperking te Geneve in het jaar 192G werd een brief van Shearer voorgelezen, dien hij aan den vice president Samuel Wakeman van do Bethlehem Steel Corporation heeft gezon den. Hierin vraagt Shearer de betaling van tweehonderd duizend dollar voor bewezen diensten, dien hij ten gunste van zijn ar beid voor de marinebcwapcning verricht heeft en waarmede hij de scheepsbouw- industrie voor oorlogsschepen gered heeft. Shearer beroept zich op de uitgaven, die hij voor zijn arbeid heeft moeten doen. Het succes van zijn arbeid is bewezen, daar acht kruisers van tienduizend ton in aan bouw zijn. Verder verklaart Shearer, dat het aan hem te wijten is, dat de onderhan delingen over do beperking der vlootbewa- pening te Geiièvc mislukt zijn, tcngevolgo waarvan het congres besloten heeft een be drag van 7-40 milliocn dollar voor vloot- bouw uit te trekken. Londen, 23 Sept. (V.D.) Een kabinets zitting is bijeengeroepen voor Woensdag a.s. Men verwacht, dat het kabinet bijna den geheelen dag zal zitting houden met het oog op het vertrek van Macdonald op Vrijdag, wanneer hij zich naar Southamp ton zal begeven naar de Bercngaria. De pre mier zal ongeveer vier weken uit Engeland weg zijn. Het gevolg van den premier is nog niet geheel vastgesteld, doch behalve Miss Ishbell Macdonald, zullen daartoe be lmoren lord Arnold, sir Robert' Vansittart, de voornaamste secretaris van den premier, Miss Rosenberg, de particuliere privé-se- cretaresse van den premier en mr. Craigie, het hoofd van het 'Amerikaansche depar tement van buitenlanüsche zaken. Lord Arnold is een intieme persoonlijke vriend van den premier. Hij is belast met het ambt van algemeen betaalmeester, doch zijn ge ringe departementale bezigheden veroorlo ven hem een groot aandeel te nemen aan de algemeenc werkzaamheden van de re geering. DE ONTRUIMING VAN HET RIJNLAND. Het te Königstein liggende tweede ba taljon van het Lcicestershire-infanterie- regiment heeft gistermiddag Königstein met een specialen trein verlaten en is op transport naar Engeland gesteld. Daardoor is Königstein na elf jaar bezetting weer vrij van vreemde troepen. Tot 1 October blijft nog slechts een klein commando hier om de zaken af te wikkelen. WEERBERICHT. Hoogste barometerstand: 777.8 te Hamburg. Laagste barometerstand: 719.9 te (Akuregri. Verwachting tot den avond van 2G Sept.: Zwakke tot matige O. tot Z. O. wind, helder of licht be wolkt, droog, iets kouder des nachts, overdag weinig veran dering in temperatuur. LANGESTRAAT 49-51 TEL. 190 Bcrlij n,23 Sept. Heden heeft alhier een bankkrach plaats gehad, waardoor aan tal van personen in het centrum cn het Oos ten van Berlijnschade wordt berokkend. De „Berliner Spar und Krcditverein" wei gerde namelijk aan haar depositohouders uitbetalingen te doen, met dc motiveering, dat zij geen contanten in kas had. liet bericht van do déconfiture verspreid de zich als een loopend vuurtje en tegen den middag liacl zich reeds een groote men schenmenigte verzameld. Ten slotto ver klaarde de directeur der bank, dat zijn in stelling faillissement zou aanvragen. Er ontsponncn-zich hevige discussies tusschen oen aantal cliënten on den directeur en toen een man, die 1500 mark wilde halen, hem beet pakte cn probeerde hom zijn por tefeuille afhandig tet maken, trok de direc teur zijn revolver cn hield zich aldus zijn belagers van het lijf. De jutitie heeft on- dertusschcn een onderzoek ingesteld. BEDOEUINEN PLEGEN EEN OVERVAL OP EEN JOODSCH KINDERDORP. Het vee gerooid, Jerusalem, 24 Sept. (V. D.) In den afgcloopen nacht heeft een bende Bedoeui- nen het z.g. „kinderdorpKfar Hay Yela- dim overvallen, dat hoofdzakelijk door weeskinderen uit de Oekraïne wordt be woond en bestuurd. De cenige wachter van het dorp werd neergeslagen, terwijl onmid dellijk na den overval de telefoonverbin dingen door de Bedoeuincn werden verbro ken. Het gansche vee werd geroofd. Toen na aanzienlijke vertraging eindelijk een af- deeling troepen ter plaatse verscheen, wa ren dc Bedoeuinen reeds verdwenen. De Joodsche religieuze hoogeschool in Hebron verlangt van rle regeering te Jeru zalem een schadevergoeding van 720,000 in verband met het feit, dat bij de onlus ten 35 schoolkinderen het leven verloren. Bovendien hebben verscheidene Ameri kaansche cn Litausche burgers hun eischan ingediend. STATIONSKAS GEPLUNDERD. Gistermiddag hebben onbekende daders in het goederenstation te Reichenberg de kas leeggeplunderd. Een bedrag van onge veer 250,000 Tsjechische kronen viel in de handen der dieven. Men neemt aan, dat het dezelfde dieven zijn, die den laatsten tijd verscheidene groote kassen in Noord- Bohemen hebben geplunderd. In een fa briek en op een postkantoor van twee an dere plaatsen hebben zij onderscheidenlijk 50.000 en 30.000 kronen gestolen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1