Groote sorteering FAUTEUILS.
BINNENLAND
i
STADSNIEUWS
Fa. J. W. VAN ACHTERBERGH,
West-Singel 12-13. -• Telefoon 238.
Havik14 Telefoon 922
DE OFFICIEELE OPENING
VAN HET BADHUIS
KOOPHANDEL
Het systeem Oswald
È&..T£ TWEEDE KAMER.
Voortgezet wordt Woensdag de behande
ling van do ambtenarenwet.
De heer Van den Borgh betreurt dat
het. materieel recht niet in het ontwerp is
vervat, hetgeen mogelijk geweest zou zijn,
als in de wet algemeene vormen waren op
genomen, minima, waarboven lagere orga
nen zouden kunnen uitgaan.
Spreker wenscht dat ook semi-overheide-
bedrijven onder de wet zullen vallen en
bepleit opneming van de arbeid9contrac-
iers.
De heer Mar chant betreurt dat het
materieel recht niet is geregeld: de bezwa
ren daartegen, bestaan alleen wat de sala
rissen betreft. Overigens moet de rechts
positie voor alle ambtenaren gelijk zijn.
Spreker bepleit opneming van arbeid6con-
tracters en militairen.
Minister Donner betoogt, dat het ont
werp bevat wat thans bereikt kan worden.
De bezwaren tegen de financieele gevol
gen van het ontwerp-I-Ieemskerk, tegen
centralisatie, zijn reeds in 1921, uit de
kring van den heer ter Laan zelf gerezen,
als spreker de zaak niet op deze wijze had
aangepakt, zou ze op dood spoor zijn ge
bleven. De regeering wil wel degelijk ook
het materieele recht regelen, maar langs
anderen weg.
Van reactionnaire teruggang is dus geen
sprake. De arbeidscontracters zijn evenmin
rechteloos, als de werknemers in dienst van
particulieren. Zij behooren niet in dit ont
werp en het ware onlogisch, hen er in te
brengen, om misbruik van het instituut
van het arbeidscontract to voorkomen.
Spreker heeft bereikt in een slotbepaling
op te nemen, dat de arbeidsvoorwaarden
der arbeidscontracters nader moeten wor
den geregeld.
Militairen behooren niet in het onder
werp. Samenstelling van de ambtenaren en
gerechten moet geschieden door gedepu
teerde Staten, en niet door de Rechterlijke
macht.
Aan de replieken verzoekt de heer van
Wijnbergen den minister dc slotbepa
ling betreffende arbeidscontracters zelf voor
ie stellen.
De heer van den Tempel betoogt dat
de arbeidscontracters rechteloos zijn omdat
zij niet sanctie kunnen toepassen ter ver
dediging van de rechten, die de arbeiders in
het. particulier bedrijf kunucn doen gelden.
De minister moet een voorstel doen dat
meer dan formeele beteekenis voor deze
menschcn heeft.
De heer Beuraer vreest dat dit ont
werp de algemeene regeling van de admi
nistratieve rechtspraak zal tegenhouden en
behoudt zich zijn steun voor.
Do minister is bereid de slotbepaling be
treffende de arbeidscontracters a oor te
stellen.
De vergadering wordt verdaagd.
ALASTRIM.
Een sterfgeval te
hage.
's-Graven-
's-G ravenhage, 1G October. De
Directeur van den Geneeskundigen Ge
zondheidsdienst meldt ons
De patiénte uit de Wateringschestraat,
die ruim een week geleden wegens alas-
HANDELSSCHOOL.
Benoeming van een tijdelijk
leeraar.
Tot Lijdelijk leeraar in de Staatsweten
schappen aan de Gemeentelijke Handels
school alhier is benoemd de heer \Y. J. van
de Woestijne le Amsterdam.
BIOSCOOP AMICITIA.
De leugen van Nina Petrowna.
De bioscoop Ln Amicitia kondigt als hoofd
nummer van het eerstvolgend programma
van 19, 20 en 21 October a.s. aan „De leu
gen van Nina Petrowna'.
Nina Petrowna. een jeugdige Russin,
luchthartig en wispelturig is de minnares
van een rijken overste. Zij leeft zorgeloos
haar frivool leventje totdat zij op zekeren
dag liet groote en het heilige van dc ware
liefde leert kennen. Zij leert een jeugdig of
ficier kennen, doch tegelijk daarmede wordt
zij in groote moeilijkheden gebracht. Er ont
spint zich een hevige strijd tusschen den
overste en den jongen luitenant. Velerlei
droevige omstandigheden doen zich voor,
het wordt een kwestie van eereschuld, die
tenslotte eindigt met den dood van Petrow
na. De titelrol wordt gespeeld door Brigitte
Helm.
OPENBARE LEESZAAL EN BIBLIO-
THEEK.
Overzicht September.
Aantal uitgeleende banden: -15S7.
Aantal bezoekers: 1192.
Enkele der nieuwe aanwinsten:
J. van Assen. De zorg voor lichamelijk
•gebrekkigen.
A. J. Dijker. Hoogspanningstechniek.
J. Eigenhuis. Albert' Schweitzer.
J. Galsworthy. De Forsyte sage.
K. Hamsun. Bcnomi.
0. Henry. Het hart van Amerika.
J. Lindeboom. Stiefkinderen van het
Christendom.
W. Ph. Marzinskofskii Het werk Gods in
Sovjet Rusland.
A. Sizoo. Het leven van Augustkius.
P. Stegenga. Oude landen en steden.
R. J. de Stoppelaar. Sprake en sproke
A. Neumann. Guerra.
S. Rombouts. Leerboek der histories© pe
dagogiek,
van het jaar.
C. M. Vreugdenhil. Uit Freekje's leventje.
G. van Veen Ph. Kohnstamm. De aan
eensluiting tusschen lager en middelbaar
(gymnasiaal) onderwijs.
PRIMA ADVOCAAT
BOERENMEISJES,
BOERENJONGENS, 'SüOSSBt
•i VOORBURGH,
MASSA's SCHILLETJE,
alsmede de bekende „OUDE KLARE"
merk „Ouwe Duijs" a f 3.23 per Liter.
Verkrijgbaar i. d. Slijterij in Gedistilleerd
Gistermiddag in het Gymnast
lieklokaal van de U.L.O.:
school aan den Leus
der weg
KAMER VAN
Het gebruik van kleuren in
de e/alage's, raclame, enz.
MAATSCHAPPIJ TOT NUT VAN T
ALGEMEEN.
Vooriracfctavosd van Kommsr
-•v Kleijn voor heï departement
AmcrMoort.
liet departement te dezer stede van de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
trim in dc barakken werd opgenomen, is gisteravond zijn win telprogramma in-
Ihans overleden. Zij had geen herinenting j Ktzet met een voordrachténavond van den
ondergaan jongen voordrachtkunstenaar Kommer
Hieruit is te zien, aldus de Directeur. K,e,J"n' Deze avond was ecn vaardig begin
van hoe groot belang hot geacht moet van he,', nleuwe ^seizoen. aamvezi-
worden, zich in deze dagen te laten revac- I f" zu,lc." ongetvvjfeHI met genoegen heb-
cinccrcn 1 geluisterd naar de vele voordrachten,
waarop de heer Kleijn hen vergastten. Het
j programma, dat de lieer Kleijn voor dezen
avond had gearrangeerd was, zooals hij het
zelf in zijn inleidend woord noemde „voor
elck wat wils". En inderdaad was het ook
zeer gevarieerd: het bevatte zoowel luimige
scherts als diepgevoelde, fijne werken. De
eerste voordracht was ecn mooi stuk pro
za van Henri van Boo\en. het verhaal van
het oude mannetje -van den hoogen toren,
dat in den loop der lange jaren zoo geheel
en al éen was geworden met zijn klokken
spel en de groote luid-klokken. Met moeite
kon hij van zijn carillon scheiden en het
was \oor hem een groot* vreugde met zijn
jichtige vingers nog eenmaal het touw te
mogen omvatten van den grooten doods
klok toen de oude koning van het land was
heengegaan, hetgeen tevens ook liet einde
beteekende van het oude mannetje uit den
toren.
Van een geheel ander genre was „het
lasterpraatje" van den Russischen schrijver
Anton Tschechou. Een vroolijke, humoris
tische vertelling, waarbij de aanwezige
meerdere malen hun lachen moeilijk kon
den bedwingen. Het slot van het eerste ge
deelte van den avond bracht ecn drietal
voordrachten van B. van Meurs in het over
Betuwsch, waarvan in het bijzonder „Vao
der en dochter" en ,,'n Mensenhart duel
soms so raor" zeer in den smaak vielen.
Van het programma na de pauze noemen
we speciaal van Frangois Pauwels .He
vreemde tooht' van de sombere wagen in
den stormachtigcn nacht langs do grauwe
zee, om ecn lijk Ie halen van het wrak van
ecn gestrand schip.
Verder het mooie „Vrede" uit Thomas
More van Ifmriette Roland Holst—van der
Schalk en ten leste het sprookje van Har»
Andersen „De Nachtegaal", liet is bekend,
zoo lichtte de heer Kleijn nader toe, dat An
derson aanvankelijk werd veroordeeld.
Doch later hebben diezelfde sprookjes zijn
naam gevestigd omdat men begreep de die
pe beteekenis. die in elk van zijn sprook
jes ligt opgesloten.
De wijze, waarop de heer Kleijn zijn voor
drachten zegde was buitengewoon boeiend,
waardoor hij wist te zorgen, dat zijn audi
torium rnet groote en stille aandacht luis
terde. Het was ecn mooie avond en het ap
plaus dat den heer Kleijn na ieder nummer
ten deel viel al had dit na enkele voor
drachten ter wille van de stemming mis
schien beter achterwegen kunnen blijven
was welverdiend. - -
OUDER-COMMISSIE SCHOOL 7.
a Nieuwe samenstelling.
Op 8 October j.l. is, door het bedanken
van 1 leden van de Ouder-commissie. ecn
nieuwe commissie benoemd.
.De nieuwe commissie hield 15 October
een vergadering, waar de functies verdeeld
werden.
Het resultaat is dat de commissie als
volgt word samengesteld: de heeren S.
Buursma, G. C. C. Ekker, F. T. Bergman en
O. Brouwer werden resp. le en 2e voorzit
ter, lo en 2e secretaris, dc dames G. J. Hels-
dingenDemoedt. en van Keulenv. d.
Berg, resp. le en 2e pennmgmeesteresse en
de heer C. Wilkes als lid.
DRANKVERLOF.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort maken bekend, dat aan het Stadhuis
is aaaigeplakt een publicatie inzake een ver
zoek van A. A. v. d. Brul om drankverlof
in het perceel Coninckstraat 20b.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort maken bekend, dal aan het Stadhuis
is aangeplakt een publicatie inzake ecn
verzoek van T. van Ramselaar om drank
verlof in de Markthal op 10 November 1929.
NEL. ONDERWIJZERS GENOOWttHA?.
Oprichting etser afdeeling alhier.
In ecn gisterenavond in MoiibpTJle gehou
den vergadering is besloten tol oprichting
ecner afdeeling Amersfoort van het Ned.
Onderwijzers Genootschap. Het bestuur
werd saamgestelJ als volgt: W. C. Oosler-
rnan, voorzitter, F. L. Boer, secretaris cn
M. W. Zandbergen, penningmeester.
De algemeene voorzitter v;an het Genoot
schap, do héér II. J. Bon sprak zijn groote
voldoening er over uit, dat de afdeeling
Amersfoort weer is herleefd en hoopte, dat
het de afdeeling gegeven zal zijn nog veel
te kunnen doen voor het onderwijs in het
algemeen en voor de leden in hel bijzonder.
Bezichtiging der inrichting
Gistermiddag om hair" diie had de offi-
cieèle opening plaats van het eerste bad
huis te dezer stede, gelegen aan den Woes-
tijgcrweg. De vele genoodigden bij dc ope
ning var: dit badhuis, dat resultaat is van
den arbeid der Stichting „Badhuizen
Amersfoort", waren daartoe samengekomen
in de gymnastiekzaal^ an do U. L. O.-schocl
aan den Leüsderweg.
Wij merkten onder de talrijke aanwezi
gen op; Burgemeester en Wethouders de
zer gemeente, de gemeente-seci'etai is en tal
van raadsleden; de heer van Booven, lid
van het Hoofdbestuur der Nederl. Vcreeni-
ging van Volks- en Schoolbaden uit den
Haag; de heer Lambermont, technisch ad
viseur der Genie, die bij den bouw de noo-
Üige adviezen had verschaft; de hoofden
van verschillende gemeentelijke takken
van dienst, Dr. Miedema. voorzitter van
het departement Amersfoort van de Maat
schappij tot Nut. van het Algemeen be
stuursleden van de. afdeeling Amersfoort
der Nederlandsche Verceniging van IIuis-
mouwen; bestuursleden van de Gezond
heidscommissie verschillende Hoofden
van scholen te dezer stede verschillende
vertegenwoordigers van vereenigingen op
maatschappelijk gebied.
De voorzitter van de Stichting „Badhui
zen Amersfoort', de heer Ir. F. M. van
V c e n, opent de bijeenkopist en heet alle
aanwezigen namens liet Stichtingsbestuur
hartelijk welkom. Voor de beantwoording
van de vraag, hoe dit eerste badhuis voor
openbaar gebruik hier in Amersfoort is
ontstaan, gaat spreker in het kort do ge
schiedenis daarvan na. Ongeveer 25 jaar
geleden heeft wij Ion de heer P. van Ach-
U-rbergh reeds gepoogd in de behoefte van
het nemen van kuipbaden te voorzien, door
de openstelling van eenige kamertjes in
zijn bad- en zweminrichting. Deze kamer
tjes konden, ook al door den betrekkelijk
hoogen prijs, niet aan de wcnschen vol
doen cn door den opvolger in de zwem
inrichting, den heer L. Pcsie, werden ze bij
dc zwemschool aangetrokken. Evenmin
brachten dc badkamers bij enkele kappers
en hotels de gewcnschte oplossing. Er werd
naar een ruimere cn grpotere gelegenheid
gezocht
Door de Gezondheidscommissie le Amers
foort werd toen in 1911 den toenmaligcn
Hoofdinspecteur voor dc Volksgezondheid,
tevens voorzitter vail de Nederl. Verecni-
ging voor Volks- cn Schoolbaden. wijlen
Dr. W. P. Ruvsbee. uitgenoodigd tot het
houden van een lezing. Deze had tot resul
taat dc oprichting van een plaatselijke af
deeling, welke ongeveer 30 leden telde. Men
kwam in deze organisatie evenwel niet tot
overeenstemming omtrent het omlijnde
plan cn de bcnoodigde middelen voor bouw
cn exploitatie, hetgeen tot ontbinding aan
leiding gaf.
Jntusschcn had de Stichting Volkshuis
vesting zicli uitgesproken ais voorstandster
van het beginsel, dat in vvijd-uiteenge-
bouwdc gemeenten van meer aan 30.000 zie
len, zooals Amersfoort, de bouw van klei
ne badhuizen in vcrschiliende wijken, om
redenen van oprichtings- en gebruiksmoge
lijkheden. den voorkeur verdient boven
den bouw van één. centraal badhuis. De
pogingen, van deze zijde aangewend, wer
den echter gestuit door het uitbreken van
de algeheel e mobilisatie in 191 i.
Na den oorlog was het de afd. Amers
foort. van de Maatschappij van Nijverheid
cn Handel, die zich voor dc aangelegenheid
interesseerde, doch ook deze pogingen had
den geen succes.
Dc gemeenteraad bracht toen in 1925 een
voorstel tot stichting van een badhuis naar
voren. Het prae-advies van B. en W. was
echter afwijzend. Dat gaf aanleiding tot de
samenstelling van een Commissie uit den
gemeenteraad, bestaande uit de heeren
wethouder C. Ruitenberg, J. T. de Lange,
D. .1. Itekké. J. .1. Thieii en Ir. F. M. van
Veen (voorzitter), waaraan als secretaresse
werd toegevoegd méj. Mr. L. G. A, Bolle-
riian. Dc voorstellen dezer Commissie wer
den door den Raad goedgekeurd cn de
Commissie verkreeg uitbreiding door toe
treding van vertegenwoordigers van ver
eenigingen op maatschappelijk gebied.
Thans is liet badhuis tot stand gekomen,
dank zij dc veelzijdige istcun van de ge
meente en haar verschillende vereenigin
gen.
De lieer Van Veen geeft dan nog een be
schrijving van het gebouw cn zijn inrich
ting. Hierover deelden wij reeds vorige
week liet een en ander mede.
Spreker brengt clan nogmaals dank aan
allen die op eenigerlci wijze medegewerkt
hebben tot de totstandkoming van het bad
huis, dat hopelijk voortdurend druk be
zoek moge ontvangen.
Dc burgemeester der gemeente, Mr. J.
C Graaf van Randw ij c k, die hierna
hot woord verkrijgt, vertolkt allereerst na
mens de gemeente de gevoelens van dank
baarheid voor de stichting van het bad
huis. liet moet betreurd worden, dat Volks
huisvesting hierin reeds 15 jaar geleden
riet kon slagen door de mobilisatie. Doch
al is het had huis er thans, daarmede is
men nog niet klaar, liet wachten is nu op
de bezoekers en als deze maar in groote
getale komen, dan zal spoedig aandrang
bestaan tot den bouw van meerdere derge
lijke inrichtingen.
Men heeft spreker verzocht het badhuis
te openen, waartoe hem een sleutel ter be
schikking werd gesteld. Gaarne zal hij dit
doen, doch naast de deur van het badhuis
stelt hij zich. symbolisch gedacht, tevens
voor daarmede te openen dc deur van het
„schoone" Amersfoort.
Daarna is het woord aan den heer Van
Booven, die met groot genoegen naar
onze stad kwam. waar het.de opening van
ecn badhuis gold. Spreker heeft cr reeds
ecn kijkje genomen cn hij durft gerust te
vorklaren, dat de nieuwe inrichting den
toets der critick kan doorstaan.
Hij heeft de „lijdensgeschiedenis" van
dit gebouw aangehoord, doch mogelijk kan
het een troost zijn te weten, dat in vrijwel
alle steden de stichting moeilijk valt. Gaar
ne brengt hij dan ook hulde aan Stichtings
bestuur en Gemeente.
Het practische badhuis zal ongetwijfeld
vele meïischen trekken, en het zal dan wer
kelijk niet zooveel geld blijken te kosten
als thans misschien nog wel wordt ge
dacht. Dat zal dan weer ecn aansporing
wezen voor de stichting van meerdere bad
huizen.
Namens dc Gezondheidscommissie voert
Dr. H. W. S c h r e u d e r, het woord,
die verklaait, dat genoemde commissie
met groote voldoening dezen arbeid gade
geslagen heeft. De bouw van een volksbad
huis kan bezwaarlijk aan het particuliere
initiatief worden overgelaten; het hoort
danook thuis bij de Volkshuisvesting, vol
gens spreker. Deze inrichting kan slechts
leiden tot dc verkrijging van ecn gezonden,
hygiénischen toestand der bevolking. Dat
heeft de Gemeente gelukkig goed ingezien
en daar is men dankbaar voor. aldus ein
digt spreker.
Tenslotte spreekt nqg Dr. Miedema,
namens het departement Amersfoort van
„het Nut'.
„Waar het hier betrof aldus de rede
naar. de behartiging van volksgeluk en
volksontwikkeling, was do belangstelling
van het Nut voor deze zaak vanzelfspre
kend."
Dr. Miedema biedt dan ook zijn hartelijke
felicitatie met de opening dezer nuttige
instelling aan Stichtingsbestuur en ge
meente hij laat deze geliikvvenschen ver
gezeld gaan door de aanbieding, namens
het departement Amersfoort, van glas in
lood voor vestibule en wachtkamers, bene
vens twee klokken voor de wachtkamers.
Bovendien zal het departement zorg dra
gen voor de verspreiding van een brochure
in de gemeente, welk geschrift uiteenzet,
waarom men nu eigenlijk dat baden zoo
goed en zoo nuttig is.
De voorzitter dankt daarna de verschil
lende sprekers voor hun vriendelijke woor
den en tevens hét. departement Amersfoort
van de Maatschappij tot Nuf. van het Al
gemeen voor de aangeboden geschenken.
Na het gebruik van enkele ververschin-
gen, begeeft het gezelschap zich dan naar
liet naastgelegen badhuis, dat met groote
belangstelling bezichtigd wordt.
Zooals wij reeds eerder gemeld hebben,
wérd het badhuis lieden voor het publick
opengesteld.
OPLICHTING
Frauduleuze colporteurs.
De beide heeren, die in het Gooi onder een
valschen naam advertenties colporteerden
ten bate der ZonnesiraalinsteJlingen, heb
ben ook to dezer stede slachtoffers ge
maakt. Ken firma sloot een contract voor
200, een andere voor 500. Dc politie
heeft dc zaak in handen voor nader onder
zoek.
„DE WANDELAAR"
Zooeven verscheen bij den uitgever A. G.
Schoonderbeek te Laren de tiende afleve
ring van „De Wandelaar'', maandblad, ge
wijd aan natuurwaardecring, natuurbe
scherming, heemschut, geologie cn folklore.
Do redacteur, Rinke Tolman, houdt ecn
causerie over de sprookjesverschijningen
der herfstbosschen: de paddestoelen.
Wat er voor den 'natuurvriend in dc om
geving van Breda valt te genieten, maakt
A. Kellenaers den lezers duidelijk.
P. J. Schenk toavert ons de geneugten
voor oogen, die het deel zijn van hen, die
met hern bramen gaan plukken.
•T. L. A. Krcrner geeft beschouwingen ten
beste over dc techniek van liet wandelen:
wenken, die zeer dc behartiging waard zijn.
G. D. Duursrna vraagt onze aandacht
voor cactussen, met.name voor den reuzen-
cactus.
Meyer houdt ten slotte ecn geestdrif
tig pleidooi ten gunste van do merkwaar
dige aalscholvers, die te vuur cn tc zwaard
worden vervolgd.
Dc rubriek „Van en voor de lezers"
natuurhistorisch allerlei besluit de afle
vering, die, als steeds, kwistig is geïllus
treerd met een kour van foto's en lecke-
ningen.
In de foyer van Amicitia had de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor de Gel-
dersche Vallei gistermiddag een bijeen
komst. georganiseerd, ter behandeling van
het onderwerp: „Het gebruik van kleuren
in de etalage's, reclame, enz."
De voorzitter van de Kamer, de heer G
C o z ij nsén Hzn„ uit Harderwijk, opende
de druk bezochte bijeenkomst met een
woord van welkom, in het bijzonder tot den
heer A. Schuling, vertegenwoordiger der
Gunbornfabrieken te Doom, die het boven
genoemde onderwerp zou inleiden.
Daarna ving de heer Schuling zijn
causerie aan met de opmerking, dat kleu
ren en kleurharmonie in het menschelijk
leven een groote rol spelen. In de decora
tieve kunst, in de techniek en op velerlei
ander gebied speelt een juiste keuze der aau
le brengen kleuren een rol van groote be
teekenis. Zeer veel hangt daarbij af van de
juiste kleurencombinaties. Ten opzichte van
de combinatie van verschillende kleuren
zijn talrijke interessante proeven genomen,
die door spreker nader in het licht worden
gesteld. Spreker wees er vervolgens op, dat
dc etalage a.h.w. een magneet moet zijn. Do
etalage moet de mcnschen suggestief aan
trekken. Daarom moet zij zijn samengesteld
uit fijne harmonieerende kleuren. Wanneer
men met een bepaalde etalage succes wil
hebben, dan moet men de verschillende ar
tikelen etaleeren in een omgeving van kleu
ren. waarin zij ook in de natuur voorko
men. Spreker onderscheidde, bij zijn ver
handeling over de kleuren, warme- en
koude kleuren. Blauw b.v. maakt de etalage
koud, geel maakt haar warm, terwijl do
kleuren rood en violet, meer intiem karak
ter aan een etalage geven. Ook moet meit
bij een juist gebruik der kleuren rekening
houden met het seizoen. In den zomer zal
men vaak groen kunnen bezigen en ook
blauw, des winters daarentegen weer rood.
Een groote rol speelt verder de plaats, waar
de winkel is gelegen. Een winkel op een
groot plein zal met andere kleuren de eta
lage moeten verzorgen, dan een winkel in
ecn nauwe straat. Spreker gaf vervolgens
een breedvoerige uiteenzetting over de kleu-
renharmonie. Tot voor enkele jaren moest
de veelomvattende kennis, welke tot het be
palen van een harmonisch aandoende kleu-
renkeuze noodig was, moeizaam langs em«
perischen weg verkregen worden. Het rijk
der kleuren is tot voor kort een ongeordend
gebied gebleven, waarin zelfs een genie als
Goethe geen orde vermocht te scheppen. Het
is echter aan den bekenden hooglceraar in
de chemie, prof. Wilhelm Ostwald, gelukt,
voor de kleurenleer iets dergelijks tot stand
te brengen, wat in de muziek reeds eeuwen
gemeen goed was, n.l. het ordenen der kleu
ren volgen een bepaald systeem en het óp-
stellen van wetten voor de barmofiie der
kleuren onderling. Breedvoerig wijdt spre
ker vervolgens uit over de kleurenleer van
Ostwald en onderscheidt daarbij de bonto
en niet bonte kleuren. De niet bonte kleu
ren bevinden zich tusschen ideaal wit en
ideaal zwart en vormen dus dc gTijze tin
ten. De bonte kleuren bestaan uit. acht
hoofdkleuren, n.l. geel, oranje, rood, violet,
Ublauw, ijsblauw, zeegroen cn loofgrocn.
Ieder van deze acht hoofdkleuren heeft weer
drie nuances, zoodat men in totaal 24 aparte
kleuren krijgt. Defcc kleurentheorie wordt
thans algemeen toegepast in tegenstelling
met 4e theorie van Newton, wiens systeem
in de praktijk tallooze teleurstellingen ver
oorzaakte. Dc heer Schuling wees er voorts
op, dat kleuren kunnen worden gebruikt,
doch ook misbruikt. Er bestaat, harmonie,
maar ook dis-harmonie. Ken ieder heeft
echter gevoel voor harmonie van kleuren.
Dat komt dagelijks tot uiting. De harmonie-
wetten zijn echter ge.cn wetten van Meden
en. Perzen. Zij zijn bedoeldals leiddraad
bij de samenstelling van kleurencombina
ties, waarbij men ook naar eigen smaak kan
to werk gaan, mits men daardoor niet komt
tol disharmonie.
Nadat de heer Schuling zijn interessanto
voordracht had beëindigd werd nog ecn
groot aantal lichtbeelden vertoond, die alle
betrekking hadden op het besproken onder-
.verp cn waarbij men nog een duidelijken
indruk kreeg van het al- of niet met elkaar
harmonieeren \an verschillende kleuren.
Bij elk der fraaie beelden gaf de heer
Schuling een uitvoerige beschrijving.
Tenslotte dankte de heer C o z ij n s c n als
voorzitter der Kamer van Koophandel den
heer Schuling voor zijn waardevolle lezing.
Spreker uitte dén wensch, dat do diverse
vereenigingen - en organisaties, waarvan
er tegen woord iger? aanwezig zijn, dit on
derwerp nader in studie zullen nemen, op-
dal iedere belanghebbende zijn voordcel
kan doen met de voorlichting van den heer
Schuling. Het is n.l. de bedoeling rlat do
heer Schuling dit onderwérp eveneens zal
behandelen voor dc vereenigingen, die daar
toe den wensch kenbaar maken.
Nadat door een der aanwezigen nog een
enkele vraag gesteld was naar aanleiding
van deze laatste opmerking, sloot de voor
zitter met een woord van dank do bijeen
komst.
VEILIG VERKEER
Kijk ml.
De Provinciale Utrechtsche Verkeorsin-^
speette heeft wederom een -waarschuwende
réclameplaat het licht doen zien, een ont
werp van Henri Pieek. De.gedachte dio op
deze plaat is uitgedrukt is uiterst eenvou
dig doch niettemin absoluut dc aandacht
trekkend. Een enkel starend oog. waarbo
ven oen vuurrood uitroepteeken. Daaronder
met sprekende letters „Kijk uit, Veilig
Verkeer". Een ruime verspreiding van der
gelijke platen zal het verkeer zeker ten goe
de komen.
