$MH55FÖÖKTSCH DAGBLAD
Adverteeren doet
verkoopen
Kranige redding door Urkers
W. TH. POT
DRUKWERK
LEDERWAREN
Woensdag 30 October 1929
-DE EEMLANDEft*,
JPe Jzsrrmg Fc. Ï04
C0MEN1US' SKELET NIET
GEVONDEN
HOMOGENITEIT IN HET
KABINET
JAC. SPELT
G.J.VANAMERONGEN&Co.
Lijstenmakerij en Kunsthandel
Fa. Gebrs. van EecJen
Amersfoortsch Dagblad
FA1VS LIEBERIGHïEN
Als c'e zaak rust
Werkt de Advertentie
Wolhande! „DeConcurrent"
VERHUIZINGEN
TRANSPORTEN
WAAROM VOGT NIET
MOCHT SPREKEN
WESTERVELD GAAT HEEN
Hoe de Twee Gezusters ver
ging Nadat de opvarenden
van boord waren zonk
het schip
MET EEN KLEINE VLET
ER OP VIT
U r k, 29 Oct. Omtrent het ongeval met de
sleepboot „Onderneming", die met drie
schepen nabij Urk door storm werd over
vallen en in het ongercede geraakte, meldt
de Telegraaf nog het volgende:
Toen gistermiddag omstreeks vier uur een
hevige storm opstak, zag men van hier
de sleep met moeite tegen wind en stroom
vooruit komen. Algemeen was men van
meening, dat de schepen, waarvan 6ommige
diep geladen waren, het op den duur niet
zouden houden. Vlak voor do haven sloeg
de sleepboot plotseling dwarszij. Een draad
•was in de schroef gekomen en maakte de
boot machteloos, zoodat zij een speelbal
van de golven werd. Enkele hooge zeeën
namen het vaartuig op en sloegen het te
gen de stcenen glooiing. Voor de drie ge
sleepte schepen werd de situatie thans zeer
gevaarlijk en men vreesde dat het ongeval
niet zonder slachtoffers te maken zou af-
loopen. De ruwe zee, die met geweld over
den havendam sloeg, joeg do drie vaartui
gen in enkelo oogenblikken uit elkaar en
het was van hier uit duidelijk to zien hoe
de zeilen van de „Drie Gebroeders" aan
flarden worden gescheurd. Korten tijd later
knapte de raast van bet hevig slingerende
schip af en stortte in zee, tuigage en zeilen
met zich meenemend. Het ontredderde vaar
tuig dreef, door wind en regenvlagen mee
gevoerd, steeds verder af en men dacht niei
anders dan dat de opvarenden verloren wa
len.
Op de „Twee Gezusters" van schipper B.
Drint was de toestand niet minder ernstig.
De holle zee sloeg over het schip. Door den
storm voortgedreven raakte het vaartuig
op de droogte, in vaarkringen bekend als
„De Rotholm". De Urkers aan do haven za
gen hoe de opvarenden zich vastklemden
aan de op het dek aanwezige vaste voor-
.werpen. Groote golven werden met geweld
op het gestrande schip geworpen.
Intusschen werden met motorbotters red
dingspogingen ondernomen. Hoewel deze
Noordzee-visschersvaartuigen vast op het
water liggen, hadden zij het evenwel nog
hard te verantwoorden. Het was een ang
stig schouwspel, de stoere mannen te zien
zwoegen om verbinding met de ongelukkige
.vaartuigen te krijgen. De „Drie Gebroeders"
.van schipper J. Belt uit Strijon, had men
al spoedig opgepikt en na een worsteling
tegen wind en stroom in de haven gebracht.
De sleepboot had men echter niet zoo vlug
van de keien. Een paar malen knapten de
verbindingskabels. Eerst tegen den avond
is het gelukt het vaartuig af te brengen. De
mannen van de U. K. 83, schipper L. Korf en
van de U. K. 25, van gebrs. Visser, volbrach
ten dit moeilijke werk.
V
r Talrijke nieuwsgierigen.
Inmiddels was de mare van de schip
breuk als een loopend vuurtje over het
eiland gegaan en velen spoedden zich naar
de Zuidzijde, waar het weldra zwart van
menschen stond. Men zag, maar net even
boven het water uit, „De Twee Gezusters".
Voor de motorbotters was het aanvankelijk
ondoenlijk dit vaartuig dicht to naderen,
maar toen de duisternis inviel popelde een
aantal Urkers om te trachten de schipbreu
kelingen, die den nacht ingingen met een
zekeren dood voor oogen, te redden. Een
goede zeewaardige vlet, berekend voor ruw
weer, had men echter niet. Eén der eersten,
die in een kleine sloep sprong, was de jonge
visscher Hcsscl Snoek, zoon van de wed. J
Snoek. Dadelijk daarop volgde nog een
viertal visschers, wier namen reeds gemeld
zijn. Door honderden nagestaard, vertrok
het ranke bootje uit de haven. Het vorderde
slechts langzaam en soms leek het of het
in het opgezweepte zeewater verdween
Toch wisten de moedige mannen het schip
te naderen en na eenige moeite vier schip
breukelingen in hun bootje over tc nemen.
Meer passagiers kon de vlet niet dragen
Nadat men dit viertal goed en wel aan land
had gebracht, werd de tocht naar het ge
strande schip nogmaals aanvaard. Ook
thans met succes, want' de mannen slaag
den er in de laatste drie opvarenden te red
den. Het schip zonk korten tijd later, zoo
dat de schipbreukelingen op het kantje af
behouden waren. Alleen de kop van het
vaartuig steekt nog boven water uit.
De ongelukkige schipbreukelingen wer
den hier zeer gul opgenomen in do gezin
nen vn M. v. d. Vcgt, W. Mctz en C. van
Eerde. Daar heeft men de doornatte en ver
kleumde menschen van droge kleeren voor
zien en liefderijk verzorgd. Wij hebben hen
nog even opgezocht. Zij hadden niets dan de-
scheepspapieren kunnen redden. De bejaar
de schipper was opgetogen over de redding,
maar zeer onder den indruk. Aangezien zijn
schip' niet voldoende was verzekerd, be
schouwde hij zich als geruïneerd. Ook de
schipper van de ontredderde „Drie Gebroe
ders" zat als versuft en aan de hand ge
wond in zijn roefje. Zijn schip was in het
geheel niet verzekerd. In zichzelf gekeerd
zat de man zwijgend voor zich uit te sta
ren. Hil zeide den sleepbootkapitein nog ge
waarschuwd te hebben, liever onder Schok
land te ankeren. Het was een van zijn eer
ste reizen, die hij na een lange poos van
rust had ondernomen. Alles op zijn schip
was door elkaar gesmeten, waardoor het
èr aan boord wel zeer troosteloos uitzag.
k Jen slotte mag den mannen, die hun le
ven in de waagschaal stelden om anderen
te redden, ccn woord van hulde niet worden
onthouden. Zonder hun moed waren er ze
ker menschenlevens to betreuren geweest.
DE ILLUSTRE LIEVE VROUWE
BROEDERSCHAP.
Jaarlijksche bijeenkomst te
don Bosch.
Den Bosch, 29 Oct Heden wordt in
het Zwanebroedershuis te Den Bosch de
jaarlijksche groote bijeenkomst gehouden
van de aloude illustre Lieve Vrouwe broe
derschap welke de leden van het vorstelijk
huis mede tot zwanebroeders rekent Aan
den maaltijd zal worden deelgenomen door
Z.K.H. Prins Hendrik die met den trein van
3.09 arriveerd en om 9.37 weer van Den
Bosch naar Den Haag terugkeert.
Der traditie getrouw zal deze week door
de Zwanebroeders een buitengewone bedee
ling van brood onder de armen der stad
worden gehouden.
Prof. Walerink handhaaft
zijn standpunt
Amsterdam. 29 Oct. fTelegra-af). In
verband met den twijfel, die in sommige
kringen heerscht ten aanzien van de vraag
of prof. Waterink wel inderdaad zal over
gaan tot do publicatie van de argumenten,
die hij tegen de conclusies der CechUche
en Nederlandfiche experts meent te kunnen
aanvoeren in zake het resultaat van de
Coraenius-nasporingeu. vernemen wij, dat
genoemde hoogleeraar er niet aan denkt,
de voorgenomen publicatie te laten verval
len. In het eerstvolgend nummer van het
Paedagoglsch Tijdschrift voor het Christe
lijk Onderwijs zullen dr. Oosterhuis en
prof Waterink een uiteenzetting van hun
standpunt geven.
Verder vernemen wij nog. dat prof. Wa
terink en dr. Oosterhuis allerminst bedoe
len met deze publicatie do plannen voor
de stichting van een mausaleum tegen te
werken. Deze stichting gaat geheel buiten
de kwestie om, want mag er al geen een
stemmigheid heerschen ten aanzien van de
vraag of het voor hot skelet van Comenius
gehouden gebeente dat van den vereerden
Cech is, dat zijn stoffelijk overschot in dat
deel van do weeshuiskazerne, dat vroeger
het koor van het Waalsche kerkje te Naar-
den vormde, rust of heeft gerust, staat vast.
Ten aanzien van hel Belgische
vraagstuk
Wederzijds aannemelijke
regeling
In zijn houding ten opzichte van het Bel
gische vraagstuk is het kabinet homogeen,
blijkens de Memorie van Antwoord op de
algemeene beschouwingen over de Staats-
begrooting. Zijn streven is gericht op do
tot-standkoming, zoo spoedig als de om
standigheden toelaten, van een aanneme
lijke regeling met België. In den boezem
van het kabinet bestaat volkomen overeen
stemming omtrent de noodzakelijkheid van
voortdurende samenwerking tusschen de
departementen met name tusschen die
van buitenlnnd6che zaken cn waterstaat
opdat eenheid van beleid aanwezig zij.
In hoever de gedachtenwisseling, die in
het vorig zittingjaar tusschen Nederland en
België plaats had, bevorderlijk is geweest
aan een juister begrip van de wederzijd-
schc rechten en behoeften, zal grootendeels
nog moeten blijken. De Rcgccring wenscht,
dat zoodra mogelijk een wederzijds aan
nemelijkc regeling met België tot stand
komo; doch juist opdat die regeling tot stand
kome en inderdaad wederzijds aannemelijk
zij, is betamelijke omzichtigheid geboden.
Te bedenken valt daarbij, dat Nederland
dio regeling niet alleen heeft te maken; de
omstandigheden, waaronder het overleg
plaats heeft en de gezindheid waarvan de
wederpartij blijk geeft, zijn mede beslissend
voor het tempo, waarin deze zaak vooruit
kan worden gebracht. De kring waarin de
voornemens, die de Regecring ten deze
heeft, zich bewegen, werd getrokken in het
aan de Staten-Generaal medegedeelde me
morandum, dat op 7 Mei j.l. aan do Belgi
sche regcering is overhandigd; de Regee
ring meent, dat in dat stuk mede do ele
menten zijn aangegeven, die ter zake in het
spel zijn. Voor het belang der grensprovin
ciën ook bij dezo aangelegenheid heeft zij
een open oog. Een bewijs daarvan zal wor
den gegeven door snellen afbouw van het
kanaal door het Bosscherveld, gepaard met
daadwerkelijke oplossing van het Maas-
trichtsche brugvraagstuk.
AANRIJDING MET DOODELIJK
GEVOLG.
Breda, 29 Oct. Gisteravond fe de 45-
jarige voerman J. H. uit Leur, die met een
paard en wagen op weg naar do buurtschap
Vaartkant was door een luxe auto aange
reden en onder zijn kar geraakt, met het
gevolg dat hij onmiddellijk dood was. Hij
laat een vrouw en res kindoren achter.
'•SBBBEEEEBESBEBEBEEBEEBSSEBB2B
E E
B Wensche U werkelijk een hcer-
lijk glas melk bij Uw ontbijt?
g Neemt dan eens proel met onze
E hoog fijne gepasteuriseerde fles-
schenmclk.
Electr. Hyg. Melkbedri^f
„DE ZUID SINGEL"
ZUIDSINGEL 20.
Bediening door de geheele stad.
EBBEBEEEEB ïEEBBEBBEB® 3BIÜ(Ï BBE&s
Wie prijs stelt op smaakvol
laat 't vervaardigen door
BOEKDRUKKERIJ
VAN PERSIJNSTRAAT
Prijzen niet hooger, doch werk beter
verzorgd d^n bijna overal elders.
Arnh weg 32 Tel 1069
Xunstaarriewerk
Tin - Platen
Het adr38 voor cadeaux
Stesds iets aparts
tegen Billijke prijzen
Arnhemschestraat 6 Tel. 771
Hst oudste adres
hier ter 6tede
RUI1/IE KEUZE
F&WiW-TitiJ'JliVJXWSXaw.wj
M8WBWMIMI tlHH»HilHt|ga5SWB88SffWW
BBBBBBBEEBBB0ESBEEBEEBBEBBBEBB
Afd. Advertentie Bureau,
PLAATSING VAN
IN ALLE BLADEN ZONDER
PRIJSVERHOOGING
BBEBBBEEEBBEBBEEEBEBEEBEBEffBES
E
E
ra
s
ra
s
B
ra
B
ra
B
Langestraat 81 Telefoon 211
EN GROS EN DETAIL
Grootste sorteering In
Wol- Sajet- en Breigarens
DAMES- EiM KINDERKOUSEN
Speciaal adres v sterke schoolkousen
EN
met gesloten en bekieece auto's
BILLIJK TARIEF.
KL SPUI 18
TEL 1295
„Een niet geoorloofde inbreuk
op de behandeling van
deze aangelegenheid"
Anl woord van Minister
Reymer
De heer F. Vos heeft do volgendo vragen
aan den Minister gesteld in zake het ver
breken van de radiorede van den heer W.
Vogt, directeur van het Omroepbedrijf van
de Algemeene Vereeniging Radio Omroep,
op Maandag 21 October j.l.
1. Is hot den Minister bekend, dat de
uitzending van eon radio-redevoering van
den heer Willem Vogt, directeur van net
omroepbedrijf van de Algemeene Vereeni
ging Radio Omroep, gehouden op Maandag
21 October j.l., des avonds, van ambtswege
plotseling is afgebroken?
2. Is de Minister bereid, mede te deolen.
of dezo handeling strekte tot uitvoering
\an artikel 3ter der Telegraaf- cn Telefoon-
wet?
3. Indien de voorgaande vraag bevesti
gend wordt beantwoord, wil do Minister
dan mcdedcelen, welke bewoordingen of
uitdrukkingen, door den heer Vogt gebe
zigd, gevaarlijk zijn geaebt voor de veil!
heid van den Staat, de openbare orde of de
goede zeden?
4. Indien vraag 2 ontkennend wordt be
antwoord, wil de Minister dan mededeelen
op grond van welke wettelijke bepaling(en)
tot den sub 1 bedoelden maatregel is over
gegaan?
De heer Reymer, Minister van Water
staat, heeft daarop het volgendo geant
woord:
1. Ambtshalve is aan den heer W. Vogt,
directeur van het Omroepbedrijf van de Al
gemeene Vereeniging Radio Omroep, ver
zocht niet voort te gaan rnet de rede, welke
hij op Maandag 21 October j.ldes avonds,
uitsprak. Toen aan dit verzoek niet werd
voldaan, is hem opdracht gegeven de rede
tc eindigen, aan welke opdracht door hem
gevolg werd gegeven.
2. De bedoelde handeling 9trekte ter uit
voering van het beginsel, in artikel 3ter
der Telegraaf- cn Telefoon wet 1901 (Staats
blad no. 7) neergelegd.
3. Het verzoek en later de opdracht is
tot den heer Vogt gericht niet op grond van
bewoordingen of uitdrukkingen, maar om
dat diens voortgezette bespreking voor de
microfoon van hetgeen de Radioraad indcr
geheimhouding aan de oraroep-organisaties
had medegedeeld, moest worden geacht een
niet geoorloofde inbreuk te zijn op de bo-
handcling van deze aangelegenheid, zooals
het bij do wet daarvoor ingesteldo orgaan
deze wcnschte te zien geschieden.
4. In verband met de beantwoording van
vraag 2 behoeft vraag 4 geen beantwoor
ding.
Als voorzilfer van
de A.V.R.O.
In verband met berichten, die de laatste
dagen in de pers circuleeren ovor een be
weerd conflict tusschen het bestuur der
A.V.R.O. en haar voorzitter, heeft het dage-
lijksch bestuur der A.V.R.O. er prijs op ge
steld, te verklaren, dat deze berichten ken
nelijk hun oorzaak vinden in het reeds
geruimen tijd door
den heer Wester-
veld gekoesterde
voornemenzijn
functie, die hij des
tijds onder uitdruk
kelijk beding slechté
t IJ d e 1 ij k aan
vaardde, thans neer
te leggen De heer
Westerveld acht den
tijd gekomen, om
zijn voornemen te
verwezenlijken. Hij
wenscht tot eiken
prijs den schijn te
WESTERVELD vermijden dat op
zijn aftreden als voorzitter van de A V.R.O.
door de beslissing van de regeering, hoe
deze ook moge uitvallen, invloed
zou zijn geoefend.
Het aftreden van den heer Westerveld.
waarvan Dinsdag mededeellng is gedaan
aan bet dagelijksch bestuur der A.VR.O,
kan geenszins worden in verband gebracht
met divergenties, die in elk bestuur ple
gen voor te komen, en die immer op zake
lijke en ieder bevredigende wijze konden
worden opgelost
Het dagelijksch bestuur betreurt dan ook
zeer ernstig de uitlatingen, die de laatste
dagen in dit verband zijn gedaan. Het da
gelijksch bestuur van de A.V.R.O is een
stemmig van oordeel, dat de heer Wester
veld met de grootste toewijding zijn krach
ten heeft gegeven aan de belangen van den
algemeenen omroep in Nederland en zulks
op volstrekt onbaatzuchtige wijze, die hem
recht geeft op aller erkentelijkheid.
De N. R. Ct teekent bij dit bericht aan:
Met het oog op de vestiging van een
nationalen omroep achten wij dit aftreden
van den heer Westerveld zeer te betreu
ren.
Toen de fusie tusschen de A.N.R O. en
de N.O.V. tot A.V.R.O. tot stand kwam.
was een door beide partijen gerespecteerde
voorzitter gewenscht en heeft minister van
dor Vegte, die zich ln zijn rede tot in-
WERELDSPAARDAG.
Jaarlijks vraagt do „Wereldspaardag";
Aan ons rncnschon, altogaar:
„Hieldt ge steeds de kleinste kleintjes
Zeer nauwkeurig bij elkaar?
Weet ge dat verschelden „beetjes"
Absoluut het „groote" geeft j
Waarvan U in magere jaren
Ook zulk groot pleizier beleefd?"
Hebt U 't vorig jaar geluisterd i
Naar wat „Wereldspaardag" zei.
En ging zelfs niet 't allerkleinste
Aan Uw spaarders-zin voorbij,
Zult ge zelf de waarheid kennen
Van 't deskundig 8pnarders-\voord
En óók zeggen: sparen blijft or
Iets wat altijd thuis behoort.
Daar, waar men verstandig handelt,
Dus ook donkt aan lat'rcn tijd
En niet welvaart van het heden
Schept een onvoorzichtigheid,
Die elk zorgen voor do toekomst
Kortweg aan 't negeeren gaat
En men los leeft onder 't motto
Komt zoo'n tijd dan komt óók raad!
Ja, zoo'n tijd kan heuscli wel komen
Of dan raad komt weet ik niet
Maar mèt raad en zonder duiten
Blijft zoo'n tijd nóg een verdriotl
Smeed hot Ijzer als het heet is
Spaar! Er wacht een tijd gewis
Dat wat nu verbrast, verknoeid wordt
Dan tot groote zegen is
GROEGROE.
(Alle rechten voorbehouden).
stallatle van den Radioraad duidelijk voor
een nationalen omroep heeft uitgesproken,
den heer Westerveld als de geschikte en
krachtige figuur aangewezen. Dat deze hot
terrein van den omroep verlaat, zal or
helaas toe lelden, dat de nationale om
roep in het bestuur der A.V.R.O, evenals
ln die der andere thans werkzame omroep-
vereenigingen. geen voorvechter moer
vindt.
Er mag tern slotte nog aan worden her
innerd, dat de A V.R O. onder het voorzit
terschap van den heer Westerveld een
enorme vlucht heeft genomen.
DE RADIOKWESTIE.
De „Nationale Radio-omroep"
vraagt ook zijn deeL
Het dagelijksch bestuur van den National
len Radio-Omroep (Verbond van Nationa
listen) zond het volgende adres aan den
Radio-raad:
Het Verbond van Nationalisten, nfdeollng
Nationale Radio Omroep (N. R. O.), door
zijn eerste uitzending op 1 Juli 1929 als
zenderorganisatic erkent, in aanmerking
nemende:
dat do socialistische omroepvereeniglng
de „Vara" beschikt over een aanzienlijk
deel van den zendtijd;
dat deze zendvergunning feitelijk Is ver
leend aan cene politieke partij, met name
de S. D. A P.;
dat naar z. i. het nationalistische volks
deel ook aanspraak mag maken op een
deel van den totaal beschikbaren zendtijd
der beide zenders;
verzoekt Uwen Raad derhalve L de ver*
deeling van den zendtijd over do verschil
lende groepen ook in aanmerking 'e komen
voor een evenredig deel van den zendtijd-
DR. VAN DER MYLE,
voorzitter,
C. J. M. VAN F.IJSDEN Jr..
secretaris-
MOTOR-ONGELUK.
Maassluis, 20 Oct Maandagmiddag
reed de auto van den heer H. het slop. bij
de garage van de firma v. D. op de Noord-
vliet, uit. Gelijktijdig kwam een motorfiets
met een duo-passngier over den weg. Nu is
het vermoeden, dat deze tegen de auto ge-
reden is bij het uitwijken en toen via een
boom de vliet in. Gelukkig werden beiden
spoedig op het droge gebracht door toege
schoten hulp. Het bleek dat do duorijder
ernstig verwond Is. do berijder niet van
ernstigen aard. Geneeskundige hulp was
spoedig ter plaatse.
De getroffene is per auto huiswaarts ver
voerd. De motorfiets en de auto werden ln
beslag genomen. De politie stelt een ernstig
onderzoek in.
DE HAAGSCHE VUILAFVOER. 1
Een uitvoerig proces-verbaal.
's-G ravenhagc, 28 Oct Naar wij ver
namen, heeft de politie een uitvoerig pro
ces-verbaal samengesteld over het ondei>
zoek naar de klachten, die bij haar ingeko
men waren aangaande den vuil-afvoer te
's-Gravenhage.
Dit proces-verbaal is dezer dagen aan de
Justitie gezonden.
BELEEDIGING DOOR EEN
ADVOCAAT.
De gaskwestie te Doetlnchonb
De Hooge Raad heeft verworpen het cas
satieberoep van mr. B. J. N., advocaat, die
in hooger beroep door het Hof te Arnhem
was veroordeeld tot 15 boete, wegens bc-
leediging van den waarnemenden burge
meester van Doetinchem, den heer V, in dt
Graafschapsbode. J
