WIJNHANDEL J. A.SCHOTERMAH&Zn. Gewas 1924 St. Emilian f 1.40 f 56- DE WITTE RAAF. Doodt den octopus! UTR. STRAAT 17 - Gevestigd 1878 - TELEFOON 145 DE STADHUISPLANNEN IN DEN HAAG DE ROOFMOORD TE ULVENHOUT Havik 41 Telefoon 292 Humorhoekje BIJZONDER AANBEVOLEN per flesch per anker MONUMENTENDAG TE ROTTERDAM Wettelijke bescherming van ons natuur- en stads- schoon noodig De Nederlandsche Oudheidkundige Bond, de A N.W B., Heemschut, de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Ne derland, de vereeniging Hendrik de Keyser, de vereeniging De Ilollandsche Molen en de vereeniging voor Terpenonderzoek heb ben in het Museum Boymans. te Rotter dam, den vierden monumentendag gehou den De minister van Onderwijs, K. en W. woonde de vergadering bij in gezelschap van den heer P. Visser, chef van de afdee-' ling K. en W. De minister bezichtigde eerst het Museum, rondgeleid door den burge meester en den directeur. Voor deze gelegenheid waren in een dei- zalen 80 aquarellen tentoongesteld, voor stellende oude boerderijen in Zuid-Hollan 1 door architect T Verheul Dzn. vervaar digd. De vergadering zelf had in de groote middenzaal plaats. Aan den wand bevon den zich daar ontwerp-teckening voor het Nieuwe Boymans. De vergadering stond onder leiding van den burgemeester der stad, Mr. P. Droog- leever Fortuyn. Voor de beweging tot het behoud van monumenten van natuur en kunst zoo zeide deze in zijn openingswoord bestaat reeds belangstelling, maar het doel dat men zich stelt zal niet bereikt kunnen worden indien niet onder ons volk in het algemem de plicht gevoeld wordt de schoonheid van stad en land te beschermen Om daar toe te geraken is propaganda noodig en spr. hoopte, dat deze monumentendag daftrloe zal mogen bijdragen. Toch wees de voorzitter er op, dat de ar beid der organisaties die in de commissie voor den monumentendag vertegenwoor digd zijn, bemoeilijkt wordt door het ont breken van een wetgeving op dit gebied. Wil men tot afdoende resultaten komen, dan zal de wetgever moeten ingrijpen. Spre ker hoopte, dat het deze regeering gegeven zal zijn, een natuurbeschermingswet in «lc Staatscourant te brengen. (Applaus). Met waardeering mankte de voorzitter ten slotte gewag van den steun, door de pers aan de beweging gegeven. Spr. hoop te, dat deze propaganda van vele zijden er toe zou mogen leiden, dat de onverschillig heid voor de natuurbescherming zou ver dwijnen. Na de openingsrede van den voorzitter kreeg de heer H. Cleyndert Azn., het woord tot het houden van zijn voordracht over „Natuurbescherming in andere landen". Na eerst een overzicht gegeven te hebben van de geschiedenis van de beweging op het gebied van natuurbescherming in an dere landen, die wat Australië en Amerika betreft een 50 jaar teruggaat en wat Euro pa betreft, nog slechts circa 25 jaar oud Is, besprak de heer Cleyndert wat de verschil lende regeeringon aan de organisatie van de natuurbeschcrmingsbewcing hebben bij gedragen. Het lid der Eerste Kamer, Henri Polak, voerde hierna het woord. Spr was uitgenoodigd een rede te hou den van propagandistische strekking voor het geheele Nederlandsche volk en hij wil de nu in antwoord daarop op zijn beurt de uitnoodiging tot dat Nederlandsche volk richten om den octopus te dooden. Spr. her innerde aan de legende van 'n acht-armig zeemonster, dat schepen met bemanning en al naar den bodem trok. Een dergelijk dier leeft ook op het land. We ondervinden zijn aanwezigheid eiken dag. Het blijkt een monster van geweldige kracht, waarvoor niets veilig is, dat niets ontziet wat mooi is. Waar het is geweest laat het een droe vig spoor van leelijkheid achter, het brengt verwoesting en dood waar eenmaal schoon heid en leven was. We kennen het dier niet, maar we ken- :v>n de acht armen: stadsuitbreiding, dor- pengroel, ontginning van woeste gronden, droogmaking van plassen, fiscus, lintbe bouwing, snelverkeer en forensendom. Zij slingeren door het landschap en waar zij zwaaiden laten zij dood en vernieling ach ter. Spr. wilde tegen het Nederlandsche volk zeggen, dat het de armen van dezen octopus, zooals de zeelieden deden van wel eer. moeten afhakken en strüd voeren voor de schoonheid van ons land. De groep, die zich dit ten doel heeft gesteld, is te zwak. Het verkeer is ongekend toegenomen, het beele land is toegankelijk voor vrijwel al zijn bewcr.ers. Hoe staan allen die nu de schoonheid van het eigen land hebben lee- ren kennen tegenover de beweging voor haar behoud? Zij zien toch hoe het natuur schoon geleden heeft, zij moeten het zien Zij die berusten met de gedachte, dat het hun tijd nog wel duren zal, moeten zich afvragen of binnen den levensduur van één geslacht nog wel genoeg zal worden behou den als niet krachtig wordt ingegrepen. Fr is sedert het einde van den wereldoorlog ontzaglijk veel verwoest en weggevaagd. Fn wanneer het onzen tijd nog duren zal wat er overbleef, zijn we dan verantwoord voor pns nageslacht? Hoe zal het Nederland, dat wij aan onze kinderen achterlaton, er uit zien? In een geestige tirade schetste spr. hoe ons land zal worden als het met de schoon heid van stad en land voortgaat als thans, Zal zoo het land zijn, dat onze kindskinde ren bewonen? We moeten zorgen een goede erfenis na te laten, inplaats van have en goed te verkwisten. Dit mogen de berusten den wel overwegen, die gevaar loopen door het nageslacht gevonnist te worden. De moedeloozen, die denken dat het kwaad toch niet te verhelpen is, moeten bedenken wat er van de wereld zou geworden zijn als altijd de meening ingang had gevonden, dat er aan hetgeen verkeerd gaat, toch niets te doen is. Zij die de koe bij de horens vatten, hebben toch reeds wat weten te bereiken, de wapens tegen den octopus zijn opgehe ven Er is veel gered en veilig gesteld De overheid stelde bepalingon op. Alles zal op grooter schaal en vlugger gaan, als blijkt, dat het volk het wil. Het volk eischte soci ale maatregelen en ze zijn gekoben, het wil de algemeen kiesrecht en het is er, het wil de den acht-uren-dag en hij werd verkre gen. Laat het volk nu ook eischen, dat de schoonheid van stad en land worde ge spaard en zij zal behouden worden. (Ap plaus). Velen mecncn, dat er bij het verlies nog genoeg over zal blijven. Dit is een onwer kelijk realisme. Wat er vernietigd is, het is al evenveel of meer dan de helft van wat we bezitten. lederen dag een stukje en na verloop van tijd hebben steden en dor pen alles verloren wat hen aantrekkelijk maakte. Men zie hoe het met Arnhem is gegaan, dat zeven achtste van zijn schoon heid verloor. De ij veraars worden voor dwazen gehouden, die huilen als er een boom wordt omgehakt. Die zoo oordeelen vergissen zich. De IJveraars voor de schoon held van stad en land weten wat zij doen. De zaak waar het om gaat is geen futili teit. Als ons land zijn schoonheid verliest, verliest ons leven de helft van zijn waar de. De mcnsch kan niet de schoonheid der natuur en van het stadsbeeld missen in zijn omgeving. Daarom de strijd, een edele strijd voor een verheven doel. Hoe moet hij worden gevoerd? Indien de ijveraars het volk achter zich weten te krij gen, hoe moet de aldus verkregen macht worden benut? Er wordt reeds veel ge daan, Vereenigingen zijn actief, do pers steunt, de staat geeft bijdragen, er zijn schoonheid&commissits, adviesbureaux, etc Toch heeft dit alles neg geringe beteckv- nis tegenover de verwoesting. Noodig is een monumentenwet, natuurbeschermingswet, een hoschwet en een algemeene schoon heidswet. Maar dan zijn we er nóg niet. Het komt op de uitvoering aan. Daarvoor is een orgaan noodig, dat voor de stipte toepassing der wetten zorg draagt, een centraal college met zeer uitgebreide be voegdheden, dat ook boven de departemen ten staat van algemeen bestuur in deze aangelegenheden. Van de beslissingen van dit college zal geen hooger beroep moge lijk moeien zijn. Over de samenstelling er van gaf spr. verder zijn denkbeelden weer Met mindere middelen dan hij vroeg, kan volgens spr. de octopus niet worden verslagen. Spreker hoopte, dat zijn woord gehoord zou worden, dat een oproep is tot strijd tegen de ontluistering van ons land. In de middagzitting van de Commissie voor den Monumentendag, heeft prof. dr. J. A. van der Steur, hooglceraar aan de Technischo Hoogeschool te Delft, een voor dracht gehouden over „verkeersproblemen en stadsschoon". De volgende 9preker was de heer K. C. van Nes, landschapsarchitect te Apel doorn, die gesproken heeft over „Verkeer en Landschapsschoon". Na te hebben uitgewijd over de schoon heid van ons land, wees spreker er op, hoe bevolkingstoeneming en de motor ons land schap dreigen aan te tasten cn vaak reeds aangetast hebben. Spreker bepleitte de aanleg van reservaten, voordat 6tukjes schoonheid vallen onder don verkeersmo- Icch, speculant, bouwer of bewoner. De ver schillende problemen welke zich voordoon bij verkeerswegen te water cn te land, wer den door den heer Van Nes uitvoerig be sproken. Zij die met deze problomen zijn belast, moeten niet alleen technisch tegen hun taak zijn opgewasschen, maar ook aesthetisch Wanneer men ergens flora en fauna wenscht te behouden, zal men het verkeer van zulke plaatsen moeten houden Bij den aanleg van wegen raadde spreker zoogenaamde harmonische beplanting aan. Hij is een vurig tegenstander van exoti sche gewassen men boude zich aan de planten, welke een bepaalde streek biedt. Spreker vroeg zich af of er nog eons sprake zal kunnen zijn van een uitgebreid net van rijksrijwielpaden. Zij storen het landschap nimmer Ook de mogelijkheid van wandelpaden werd door spr., die voor stander is van splitsing van het snelver keer, en het rustiger verkeer, onder oogen gezien. De heer Slothouwer vestigde in verband rnet het feit, dat oude gebouwen vaak moe ten verdwijnen en de vraaig wat daarmee moet gebeuren, er de aandacht op, dat men in Denemarken een stadje heeft gebouwd uit afgebroken gebouwen van historisch of kunstzinnige waarde. Ten slotte heeft prof. dr. A. W. B Ij v a n c k meegedeeld dat de volgende monumenten dag te Arnhem zal worden gehouden. Het hoofdpunt van dezen dag zal het bruggen- vraagstuk zijn. Ook zal er een excursie on dernomen worden. Spreker bracht dank aan allen die er toe hebben medegewerkt dezen dag te doen slagen, in het bijzonder aan den voorzitter. Mr. P. Droogleevcr Fortuyn heeft daar op de bijeenkomst gesloten met een woord van dank namens het Rotterdamsche ge meentebestuur voor het feit dat men dit maal in Rotterdam was saamgekomen. I DE MOLEN MAALT LANGZAAM Vennootschappen die op antwoord wachten lang Waar moet het nieuwe gebouw komen Zooveel hoofdeo zooveel ztsneo De heer Boon heeft de volgende vragen gesteld aan den minister van «Justitie: 1. Is het den minister bekend, dat in zakenkringen ernstige ontstemming bestaat over het feit, dal talrijke aanvragers van Koninklijke bewilliging of van een mimste-l ricele verklaring „van geen bezwaar" op statutenwijzigingen van naamlooze vennoot-, schappen reeds een half jaar en langer ver- j geefs op antwoord wachten? 2. Is het den minister bekend, dat dit ernstig bczwadr oplevert voor aanvragers, die bij een spoedige toepassing van de be trokken statutenwijzigingen groot belang hebben? 3. Is het den minister bekend, dat tele fonisch contact met de ambtenaren van do afdeeling van het departement, waar deze aanvragen behandeld worden, wordt gewei gerd en persoonlijk bezoek wordt afgewezen onder mededeeling, dat belanghebbenden zich schriftelijk tof het departement kun- j nen wenden? 4. Is het den minister bekend, dat daarop gevolgde schriftelijke verzoeken om ophel dering, ook van notarissen, reeds maanden lang onbeantwoord blijven? 5. Is het juist, dat de sub 3 en 4 bedoelde houding cn de sub 1 bedoelde vertraging een gevolg zijn van het feit, dat ten departe- mente groote achterstand Is ontstaan in de afwerking van de sub 1 bedoelde aanvragen, die, zooals te verwachten was, in hooge mate zijn toegenomen in verband met het inwerking treden van de nieuwe wet op de naamloozo vennootschappen? 6. Is de minister bereid aan den onhoud bare» toestand een einde te maken en als nog maatregelen tc treffen, zij het ook van tijdelijken aard, opdat een snelle beantwoor ding der aanvragen zal plaats vinden? 7. Tegen welken datum verwacht de mi nister, dat de achterstand zal zijn inge haald en hoeveel tijd zal daarna ongeveer verloopcn tusschen aanvrage en beslissing? In hooger beroep voor het Hof te den Bosch Den Bosch, 4 Nov. Heden werd voor het gerechtshof te Den Bosch in hooger be roep de strafzaak behandeld tegen Cornells de Vught en Franciscus Mertens, werklie den te Gorinchem, thans gedetineerd. Verdachten stonden in eerste instantie te recht voor de rechtbank te Breda terzake: dat zij in den nacht van 24 op 25 November 1928 onder de gemeente Gorinchem en Ba- Vel P. van der Burgt hebben vermoord, hem van zijn geld beroofden cn brandstich ting pleegden om de misdrijven verborgen te houden. De moordenaars hadden zich naar de woning van P. v. d. Burgt begeven toen dezo reeds in nachtrust was. Na hun slachtoffer zware slagen te hebben toege bracht, waardoor de ongelukkige 12 wonden aan het hoofd bekwam, hebben de bandie ten het bed in brand gestoken, zoodat Van der Burgt levend of indien hij reeds be zweken was zijn lijk werd verbrand. De misdadigers, die het bij het afschuwe lijke drama op de berooving van hun slacht offer hadden gemunt, hebben slechts een portemonnaio met weinig geld kunnen buit maken. In het gerechtshof hadden zitting: Jhr. mr. A. F. O. van Sassc van Ysselt, presi dent; mr. baron Van Hugenpoth tot den Beerenclauw en mr. Bortel, raadsheeren; jhr. mr. Do Kuyper, subst.-griffier. Het O. M. werd waargenomen door mr. L. Vermeulen, fungeerend advocaat-gene raal. Voor verdachte C. de Vught was als verde diger aanwezig mr. Franke, Tilburg; voor verdachte F. Mertens pleitte mr. Gerrits, Den Boach. Er werden vanwege het O. M. 11 getuigen gehoord, w.o. de deskundigen E. H. Gera- mers arts te Ginneken; J. P. L. Hulst, arts te Leiden; H. M. Houben, medicinac doctor en arts te Breda. Tegen beide beklaagden is 12 jaar gevan genisstraf geöischt. 's-Gravonhage, 4 Nov. In de he denmiddag gehouden gemeenteraadszitting werden o.m. adressen behandeld over de verhooging in het Zuiderpark met huisvuil. Hierna werd voortgezet de behandeling van het prae-adviea op de motie-Joëls be treffende verlaging van de tarieven der be drijven en meterhuur. Wethouder De Wilde bestreed het denkbeeld de meterhuur af te schaffen. De exploitatie der meters is niet winstgevend, zoodat ook voor verlaging, geen aanleiding bestaat. De heer J o 1 s (V.B.) zag geen bezwaar in afschrijving uit een groot reservefonds op de dure meters. Do heer v. Langen (s.d.) diende twee moties In, de ééne vragende voorstellen in zake herziening der vastrechttarieven, de tweede idem tot herziening van het tarief der dienstleidingen. Prae-advies zal over deze moties worden uitgebracht. Het prae-advies van B on W. werd aangenomen z. h. st. Aan de orde kwamen hierna de Stad- hnisplannen. De heer v d Oever (R.K.) vond de be handeling veel te overhaast en stelde voor de voorstellen op punt II na naar de af- deolingcn te zenden. De heer Joseph us Jltta (V.D.) achtte uitstel niet noodig. Voor het Alexanderveld heeft men geen nadere adviezen omtrent ruimte en kosten noodig. Van uitstel komt vlug afstel. De heer Hartmann (C.H.) drong ook aan op uitstel. De heer Vliegen (S.D.) merkte op. Jat men de kosten van alle drie plannen volle dig kon beoordeelen zonder nader advies. Hij was daarom tegen uitstel. De heer De Visser (C.P.) wenschte uit stel met de voorwaarde, dat vóór Februari de zaak opnieuw aan de orde zou komen. De voorzitter achtte onderzoek in de afdeelingen niet noodig o.a. omdat cr is geweest een commissie ad-hoc. Het vraag stuk is èn door den raad èn Joo? de bur gerij van alle kanten bekeken De heer v. d. Oever (R.K.) wijzigde zijn voorstel in dien zin dat behandeling van het geheele plan zou worden uitgesteld ter behandeling in de afdeelingen. Dit voor stel werd verworpen met 28 tegen 16 stem men. De vergadering werd geschorst tot 's avonds In do 's avonds voortgezette raadsverga dering is een aanvang gemaakt met de behandeling van het voorstel betreffende den bouw van een nieuw stadhuis. De heer Folmer (C.H.) voelde nauwe lijks iets voor het Alexanderveld, dat niet centraal gelegen, doch veel voor de Groen markt waar een geheel van zeldzame schoonheid is te vormen De heer Vliegen vroeg morgenmiddag niet te vergaderen in verband met den aanvang der algemeene beschouwingen in de Tweede Kamer, waarin 13 raadsleden zitten. De voorzitter had daartegen geen bezwaar. De heer Josephus Jitta wees op het belang van bet stadsdeel waarin het Alexanderveld ligt en verdedigde het plaat sen van het stadhuis op dat plein waar een nieuwe traditie geschapen zal worden, terwijl een modern gebouw op de Groen markt een traditie zal breken. Ook do kosten van het Alexanderveldplan zullen veel geringer zijn. Over een betere plaats voor de nieuwe kazernes dan op Kloin Zwitserland kan met defensie nog worden onderhandeld. De heer Snoeck Henkemans ver dedigde het Groenmarktplan als het schoonste, tegenover het uitmiddelpuntig gelegen Alexanderveld. Spr. betoogde, dat voor het Alexanderveldplan belangrijke onteigeningen noodig zullen zijn. De heer Vliegen achtte het Groen marktplan de cenige gelegenheid om een grootsch centrum te scheppen, waarbij men niet angstvallig de kosten moet afwegen. Het Spui heeft niet de juiste omgeving en Weet U dat ge kunt genieten? Bat ook U de pret straks wacht die „De Witte Raaf", gezellig, reeds op tal van plaatsen bracht? Als „De Witte Raaf' straks optreedt, wees dan ook van de partij. Dus notee.t reeds thans den datum ïloudt dien avond tijdig vrij! Wat „De Witte Raar U aanbiedt brengt geen ander cabaret, daar „De Witte Raaf-voorstelling zéér modern is opgezet. Het programma is veelzijdig, 't geeft U zang en dans en spel, ernst en jool, in pracht van kleunen, en dat alles wisselt snel! Daar „De Witte Raaf uitsluitend met een eigen wagen reist, kan hij U décors vertoonen die gij om hun weelde prijst. Daarom moogt ge niet verzuimen naar „De Witte Raaf" te gaan, Donderdag biedt hier ter stede de gelegenheid zich aan! PRIMA ADVOCAAT BOERENMEISJES, BOERENJONGENS, VOORBURGH, massa's schilletje, alsmede de bekende „OUDE klare" merk „Ouwe Duijs" f 3.25 per Liter. Verkrijgbaar I. d. Slijterij in Gedistilleerd het Alexanderveld ligt in een uithoek. HU zeide echter, niet namens zijn fractie te spreken, doch voor zichzelf. Spr. zal zor- gen voor een voorstel om het Groenmarkt* plan te bevorderen. De heer M o o y m a n sloot zich aan bij den heer Jitta. De heer v. d. Oever ontkende de cen trale ligging van het Alexanderveld, dat veel grootere kosten ten aanzien van ver keersproblemen met zich zal brengen. Ook tegen het Groenmarktplan heeft hij bezwa- ren van aesthetischen cn financieelen aard. Hij verdedigt het Spui als het ware cen trum der stad. De heer Duymaer van Twist is voorstander van het Alexanderveldplan, waarbij ruimte is alsmede de gunstige lig ging bij het Vredespaleis. De heer Joëls heeft financieele en «te- debouwkundigo bezwaren tegen het Groen marktplan, doch ook tegen het Alexander veld wegens groote kosten van onteigening aan Javastraat en Nassauplein, terwijl toch. saneering van het Spui zou moeten ge schieden. Spr. bepleitte het Spui-plan. De vergadering wordt verdaagd tot Dins dagavond 8 uur. TRAGISCH ONGELUK. Amsterdam, 4 Nov. Op het traject ZwolleAmersfoort is tusschen Harderwijk cn Hulshorst een tragisch ongeluk gebeurd. Een 3-jarig meisje werd door haar tante naar Amsterdam gebracht. Het kind speelde in de coupé cn kwam in aanraking met de kruk, waardoor het portier open ging en de arme kleine uit de coupé viel. Onmiddellijk werd aan de noodrem getrokken. Het kind werd dood naast den spoorlijn gevonden. Het lijkje werd met den trein naar Amers foort vervoerd. NED. HERV. GEMEENTE TE GRONINGEN. Naar het Gron. Kerkblad meldt, heeft, do algemeone kerkeraad der Ned. Herv. ge meente te Groningen met 42 tegen 9 stem men het voorstel verworpen van prof. Wa genvoort: ,De kerkeraad besluit zich te wenden tot de kerkvoogdij met het verzoek, het daar heen te willen leiden, dat aan de vrijzinnige leden der gemeente, voorzoover zij dat wen- schen, een nader te bepalen billijk gedeelte van hunne kerkelijke belasting worden ge restitueerd, mits dit niet geschiedde in den vorm eener subsidie". Mede, met 34 togen 12 en 5 blanco, werd hetzelfde voorstel ver worpen, aangevuld met deze woorden: „zon der dat de kerkeraad hiermede erkent, dat aan de rechten der vrijzinnigen totnogtoe te kort is gedaan". DE NIEUWE RIJKSDAALDER. Zaterdag is van de Rijksmunt de nieuwe rijksdaalder gekomen. De bijzonderheid er aan is, naar het V a d. meldt, dat hij van het verlaagde zilvergehalte is een verlaging, waartoe, naar men weet, in 1919 bij de geweldige hausse van het zilver, die toen 'ot ontmunting op groote Behaal dreig de te leidon, werd besloten cn die voor de guldens al jaren lang is toegepast. Verder draagt de nieuwe rijksdaalder uit den aard de beeltenis van de Koningin, waar wij tot dusver nog geen koninginne-rijksdaal der kenden. Ook met het verlaagde zilverge halte ziet de nieuwe munt er blank en glanzend uit. Agent, een zwaar bejuweelde dame In het oog fcrUgend JBliJI nier Giei tangei omnarigen lan noodig 15 vriend Der zijd nier in den laausten tud nogal wat étalage a teven aan den gang". (Humorist)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 6