DE EEMLANDEIÏ
Handschoenen
rnua utn «urenicn tlkt re(jtl Bre( ,025 Licfdadightid.-.dv«,t«>titn voord»
Dinsdag 12 November 1929
28e Jaargang No 115
BUITENLANDSCH OVERZICHT
lUOTE^LAMP
O VOSV9 ALTEN E
A. v. d. WEG, Langestraat 23
Tel. 217
DE VREDESPOLITIEK VAN
AMERIKA
Rede vaD president
hoover
„ZAKENVRIENDEN
VAN WILHELM 11"
BeleeJigend artikel in
de Mor£enpost
SLACHTOFFERS VAN
EEN VULKAAN
Honderden dooden
in Guatemala
TSJANG KA1 TSJEK IN
DEN AANVAL
Zware verliezen aan
beide zi.den
DRONKEN MAN DOODT
ZIJN VROUW
Fa. L. J. Luycx en Zn.
Imitatie suède.
LUCHTVAART
AMER3F00MSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand 0.75. per
wcck (entt gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f S.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 515
UITGAVE: VALKHOFF C5
PRIJS DER ADVERTENTIEN '-05 rat' lnb«o"p Dewijsnumme»
helft v« de» pr.n - Klem. Adverteptieo „KEIT1ES bl) voorultbel.llng 1-5 «9»1>
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I I.— Bewi|tnummer extra^l^^
Na hel ingrijpen van Maginot.
Teleurstelling in het bezette ge
bied.
Nu Maginot. een raetionair politicus, mi
nister van oonog in 't kabinet Tardieu is
geworden, zijn de voorbereidende maatrege
len. die in verband met de ontruiming dei-
derde zone reeds waren genomen, va.n Fran
sche zijde stopgezet. In één opzicht beeft
Maginot. die dezen «tap heeft pogen te moti-
veeren, gelijk: de ontruiming der derde
zone is officieel nog niet begonnen Dit be
gin houdt verband met de overeenkomsten,
die in Den Haag zijn gesloten. Volgens deze
accoorden behoeven de Fransche troepen
uit de derde zone pas terug gelrokken te
worden, wanneer het plan-Young door de
parlementen van Duitsrhland en Frankrijk
is bekrachtigd en daarna in werking is ge
treden.
Bekend is echter tevens, dat bovendien
Stresemann en Briand in Don Hang het
erover eens zijn geworden, dat reeds voor
dit tijdstip de bezette steden zouden profi
teeren van bepaalde verlichtingen Briand
kon een zoodanige toezegging destijds te eer
der doen, daar geen verstandig mpnsch er
aan kon twijfelen, of de Duitsche rijksdag
het plan Young wel zou aanvaarden, al /ijn
de mopiliikheden. die voor 't Duitsche be
drijfsleven voortvloeien uit de tenuitvoer
legging der overeenkomen, bizonrler groot.
Aan dezen toestand heeft ook de actie, door
Hugenbprg op tauw gezet, niets gewijzigd,
al was dezp actie koren op den molen der
Fransche chauvinisten.
In een telegram van den Ullslein Nacïi-
richtendienst wordt de vraag gesteld, hoe
het nu. gezien de vorenvermelde feiten, zal
gaan met de toegezegde verlichtingen in de
eerstvolgende maanden, die vooraf gaan
aan het bij het verdrag vastgestelde tijd
stip. waarop met de ontruiming der derde
zone een begin moet worden gemankt. Dn
volkomen loyale wijze is op verschillende
plaatsen, o.a. te Spiers. Germérstein en
Worms aan deze beloften de hand gehou
den. Tevens is 't 'n feit. dat ook andere gar
nizoenen deze week belangrijk gereduceerd
zouden worden. De militair» instanties had
den van 't Fransche ministerie van oorlog
al desbetreffende orders ontvangen. Ook is
het hekend. dat. Painlevé instructie had ge
geven. dat de lichtingen, die naar huis
zouden gaan, niet zouden worden vervan
gen door recrut.en. die in plaats daarvan in
Frankrijk zelf zouden worden ongeleid. Het
gevolg zou een niet-onhelangriike troepen-
vermindering ziin gpwéest. hetgeen men in
het bezette gebied als een welkome verlich
ting zou hebben ondervonden
Op verschillende plaatsen had men op de
voor de deur staande veranderingen reeds
gerekend. Voorbereidingen werden getrof
fen voor 't gebruik der vrijkomende wonin
gen. gebouwen en landerijen
Het is daarom te begrijpen, dat men in 't
bezette gebied, sinds het bericht is geko
men van den ommekeer in 't Fransche de
partement van oorlog, ten zeerste teleurge
steld is De verklaring, die Maginot gaf,
heeft deze teleurstelling niet kunnen weg
vagen. want men ziet in "t bezette gebied,
dat er iets veranderd is. Men merkt, on
danks alle tegensnvaken, het bevel de ont-
ruimin"<«maatregelpn stop te zetten.
In verband mpt het bovenstaande herin
nert het door ons geciteerde telegram er
aan. dat het bezette gebied geweigerd heeft
in Hugenberg's vaarwater te zeilen CYi
zulks niet alleen uit overwegingen, die ver
hand houden met den hijzonderen toestand
daar, om practische redenen dus. maar om
dat men daar waar nu nog een vreemde
moeendbpid heerscht en b.v. nu nog vreem
de rechtbanken zetelen. Je vredespolitiek
der rijksreeeering heeft leeren aanvaarden
als de nolitiek. die alleen voor Duitsrhland
rnogeliik is. Het bezette gebied h^eft zich
voor 07 procent uitgesproken voor het plan-
Young, omdat het liever met het overige
Duitsrhland de zware verplichting van de
tenuitvoerlegging van dit plan op zich wil
nemen dan nog een half decennium lang
geïsoleerd de bezettingsellende verduren.
AANSLAG OP EEN SPOORWEG.
Hannover, 11 Nov. (V.D.) De pers
dienst van de rijksspoorwegdirectie te Han
nover deelt mede:
Zondag 10 November tegen 20 uur is bij
K.M. 53.2 van de lijn Cell,e—Brunswijk tus-
schen do stations Glie-marode en Waten-
hüttel een stuk rails, waaraan een beton
nen blok was vastgemaakt, ter lengte van
ongeveer 3.50 M. dwars over den spoorweg
gelegd. Bij het passeeren van personentrein
80S heeft de locomotief het beletsel op zij
geschoven. Niemand werd gewond Voor de
opsporing van den dader heeft de spoor
wegdirectie 500 Mark uitgeloofd.
Dit is de derde aanslag binnen eenige we
ken in de buurt van Brunswijk.
HET HERSTEL VAN T ENGELSCH-
RUSSISCH CONTACT.
Door Australië goedgekeurd,
Londen, 11 Nov. (V.D.). De Australische
bondsregeering heeft, naar uit Canberra
wordt gemeld, de hervatting van dc diplo
matieke betrekkingen tusschcn Engeland
en Rusland goedgekeurd.
Pep heele bus f 2.60 Per halve bus f 1.40
Per kwart bus f 0.80
Aanvallers moeten in liet schijn
werper sl ich t der wereld staan
N e w-Yo rk, 11 No v. (V.D.) Ter gelegen
heid van de herdenking van den wapen
stilstand hield president Hoover Maandag
een groote rede over dc Amerikaan.sche vre
despolitiek. De weg tot den vrode, aldus
Sprkan slechts vervolgd worden wanneer
het land zich bevindt in staat van verde
diging De vooruitzichten voor den vrede
zijn heden (en dage groóter dan een halve
eeuw geleden. Niettemin is de huidige vre
de een gewapende vrede. Het aantal onder
de wapenen staande troepen van de geheele
werold bedraagt, met inbegrip der actieve
reserves 30.000000 of 10.000000 meer dan
voor den wereldoorlog. Onder de verschil
lende naties heerscht nog immer vrees en
wantrouwen en ten slotte is er geen waar
borg voor dar de oorlog niet wordt her
haald. Met bevrediging moet evenwel ge
constateerd worden, dat het systeem der
oude politiek door vrije, opene besprekingen
is vervangen. Plet afsluiten van het Kellogg-
verdrag is op dezen weg de meest betee-
kenende stap. maar met den vrede kan men
niet rekenen als met een absoluut vast
staand feit. \^en kan niet eenvoudig zeg
gen, dat men den vrede wil overlaten aan
den mensch. De vrede kan niet bevorderd
worden door slagwoorden of door zegswij
zen. Amerika en ieder land is verplicht le
ven en eigendom der burgers te bescher-
meu. Op dezen grond is het Kellogg-pact
afgesloten. Maar nog is veel stof voor con
flicten voorhanden. Wij moeten duidelijk
inzien, dat er tusschen vele landen veel
onopgeloste grensproblemen zijn, wij moe
ten openlijk het feit erkennen, dat wij en
alle andere staten ook in de toekomst in
kleine of grooterc moeilijkheden gewikkeld
kunnen worden. Amerika is bij alle metho
den geïnteresseerd die geschikt zijn en strijd
vragen langs vredigen weg te regelen. De
Europeesche staten zijn door het Volkon-
bondsverdrag overeen gekomen hun geschil
len door vrijwillige arbitrage te beslechten.
Amerika heeft geweigerd dezen weg te be
wandelen, maar de wereld heeft thans het
HOOVER.
Kellogg-pact. De aanvallers moeten in dp
toekomst in het schijnwerperslicht der we
reld staan en alle wrijvings vlakken mje-
ten ter zijde gesteld worden
De president kwam vervolgens lot de be
wapening ter zee. Hij hoopte op een wer
kelijke vermindering der vlootsterkle. Men
moet ovèr de grootte der oorlogsschepen een
gemeenschappelijke overeenkomst treffen.
LI ij gelooft niet, dat een vermindering dei-
bewapening is te bereiken door het voor
beeld van een enkele natie. De opheffing
der bewapening is niet gerechtvaardigd voor
de staten hun vredësidealen op een steviger
basis hebben gegrondvest.
DE TWEEDE HAAGSCHE CONFERENTIE.
Londen. 11 Nov. (V.D.) De diplomatieke
medewerker van de Daily Telegraph is van
meening, dat de Belgische regeering op de
a.s. tweede Haagsche conferentie zeer waar
schijnlijk alsnog zal phobeeren den zetel van
de Intern. Bank te Brussel gevestigd te krij
gen.
In Britsche kringen erkent men evenwel
le voordeelen van een neutralen zetel van
de bank en in verband hiermee geeft men
te Londen absoluut de voorkeur aan Zwit
serland.
Voor de tweede Haagsche conferentie ver
deelt de medewerker van het blad het werk
in vier gedeelten. De conferentie zal zich
eerst hebben bezig te houden met dc rap
porten van de zeven commissies, waarin de
bizonderheden omtrent de uitwerking van
het Youngplan zijn vastgesteld. Daarna zul
len tusschen dc geallieerden en de Duit
sche regeering besprekingen moeten plaats
hebben over dc wijze, waarop de voorstellen
van de zeven commissies in werking zullen
treden.
Na overeenstemming tusschen de regce-
ringen, althans op de voornaamste punten,
zullen de juristen moeten worden benoemd,
die te Den Haag of Brussel bijeen zullen
komen om de verschillende overeenkomsten
in den vorm van een verdrag vast te stellen
Eerste wanneer deze juridische en andere
voorbereidende werkzaamheden gereed zijn
zal de conferentie te Den Haag bijeenko
men om de verschillende overeenkomsten
definitief te sluiten en de eveneens door dc
commissies nog niet opgeloste kwesties te
regelen.
B e r 1 ij n, 1 1 Nov (ÉT. N.) De Morgenpost
heeft op 24 October een artikel gepubliceerd
onder den titel van „Zakenvrienden van
Wilhelm II', dat nog den ondertitel droeg
„Het leveringsmonopolic van Krupp-
Stumm" In dit artikel wordt beweerd, dat
cl e vroegere keizer financieel geinteresseerd
is geweest bij de firma Krupp en daarom
wegens materieelc belangen heelt doorge
zet, dat de legerleiding uitsluitend kanon
nen van Krupp betrok, hoewel deze in ver
gelijking met die van andere firma's van
mindere waarde waren. Verder wordt in liet
artikel beweerd, dat de keizerlijke particu
liere kas zich op deze wijze ten koste van
het Duitsche volk en van het bloed zijner
zonen heeft verrijkt. Aangezien dit artikel
naar zijn vorm een grove belcediging cn
schandelijke laster is, heeft de vroegere kei
zer zijn tot nu toe in acht genomen ge
reserveerde houding laten varen en den
Berlijnschen advocaat Paul Bloch opgedra
gen een aanklacht wegens beleediging en
laster tegen Ewald Mendel, den hoofdre
dacteur van het blad, in te clienen.
SMOKKELARIJ VAN SPIRITUALIËN.
Twee schepen naar Lenin
grad opgebracht.
Moskou, 10 Nov. Twee builenlandsch?
schepen, die zich met smokkelarij van
spiritualiën bezig hielden en die men in
de Russische territoriale wateren tegen
kwam, zijn aangehouden en naar Lenin
grad opgebracht. Ingevolge de internati
onale conventie tot beteugeling der smok
kelarij van alcoholische dranken zal een
strafvervolging worden ingesteld.
New-Joork, 10 Nov. De Associated
Press bericht uit Guatemala, dat het aan
tal slachtoffers van de uitbarsting van den
Santa Maria-vulkaan thans op 700 wordt
geschat. liet werkelijke aantal dooden zal
vermoedelijk nooit hekend worden, omdat
waarschijnlijk honderden door de lava zijn
verzwolgen. Hoewel de lavastroom thans
lot stilstand is gekomen, ducht de bevol
king in de omgeving van den vulkaan
voortdurend een nieuwe uitbarsting.
Een nieuwe uitbarsting.
Londen, 11 Nov. (V.D.). it Guatemala
wordt gemeld, dat de Santa Maria opnieuw
tot een uitbarsting is gekomen. Een nieu
we krater zou zijn gevormd.
Omtrent den omvang van de nieuwe
eruptie zijn nog geen berichten ontvangen.
Offensief begonnen aan den
LoenghaUspoorweg
ERNSTIG AMBTSMISBRUIK BIJ DE
WEENSCKE TELEFOON.
W e e n e n, 11 No (V.D.) Naar de bla
den melden, was het den laatsten tijd in
offioieeln kringen opgevallen, dat telefoni
sche mededeelingen van het bureau van den
hondskanselier of andere departementen in
We.enen aan de Oostenrijksche Landsregee-
ring en de Oostenrijksche autoriteiten, wel
ke niet voor publiciteit bestemd .varen, ter
kennis zijn gebracht van de sociaal-demo
cratische partij. Er wordt een disciplinair
onderzoek ingesteld ter zake van ambts
misbruik.
Uit Sjanghai wordt d.d. 10 Nov. aan de
Cour. gemeld:
Het lang verwachte nationalistische of
fensief is nu blijkbaar begonnen aan den
Longhai-spoorweg, waarbij Je aanval zich
in het bijzonder concentreert op Mehsien,
40 K.M. ten Zuidwesten van Tsjcngsjnu. De
beste troepen uit het eerste legercorps der
Nankingregeeritig, dat afgericht is door
Duitsche officieren, die met wijlen kolonel
Bauer naar China waren gekomen, nemen
voor het eerst aan den strijd deel. De Nan-
king-rgeering beweert, dat de troepen
Mehsien hebben ingenomen, doch daar dit
nog niet bevestigd is, moet hierbij ccnig
voorbehoud gemaakt worden. De onbe~
baarheid der officiecle mededeelingen
blijkt duidelijk uit liet bericht van Zater
dag, dat de regeer ingeroepen gedurende
het einde van de week Loyang hopen bin
nen te rukken, terwijl de regeering reeds op
2 November j 1. beweerde, dat deze stad de
finitief door haar troepen veroverd was.
Alle berichten omtrent den strijd stem
men echter hierin overeen, dat aan beide
zijden zware verliezen worden geleden.
Volgens andere berichten uit Nanking
moet Jen Sji-Sjan op het punt staan den
strijd tegen het Kwomintsuun te beginnen
Met het oog op andere omstandigheden
evenwel wordt ook dc waarheid van dii
bericht in twijfel getrokken en wordt het
door velen als zuivere propaganda be
schouwd.
Omtrent de activiteit van Tsj'ang Fat-
Kwci, die aan het hoofd van zijn „ijzeren
garde" einde October j.L Kweitsiau binnen
trok. wordt uit Zuid-IIonan door oen bui-
tenlandsch journalist gemeld, dat in dit le
ger, ter sterkte van -30.000 man, waarvan
2500 man cavalerie, de discipline streng
wordt gehandhaafd Alle buitenlandsche
eigendommen wórden gerespecteerd, terwijl
alles, dat do troepen requ ireeren, ook be
taald wordt.
Deze journalist verklaart voorts, dat de
ijzeren garde waarschijnlijk het krachtigste
cn best georganiseerde leger in China is en
volgens hem zijn alle beweringen der re
geering, dat dit leger gevormd zou zijn uit
dc overblijfselen van verschillende andere
korpsen, die een totale vernietiging tege
moet gingén, volkomen ongegrond.
BRAND OP EEN DEENSCH STOOMSCHIP
Twee dronken matrozen omge
komen.
Stettin, 9 Nov (V.D.) Op het in d» ha
ven van Stettin liggende Deensche stoom
schip Frida heeft Zaterdagm' rgih een ern
stig ongeluk plaats gehad. Eenige matrozen
keerden laat in den nacht drorikén aan
boord terug. Toen één hunner de kachel in
de kajuit wilde bijvullen, viel een stuk
gloeiende kool op den grond, tengevolge
waarvan een oogenblik later de geheele
kajuit in lichter laaie stond. Nadat liet
vuur gebluscht was, vond men de drie ma
trozen bewusteloos op den grond liggen. De
brandweer kon er slechts bij één hunner in
slagen de levensgeesten weer op te wekken.
STAKING-ONLUSTEN TE PEKING.
Peking, 10 N o v. (V. D). Naar gemeld
wordt, zijn te Peking tien communisten,
die tegen de Chjneesche rcgccring wilden
demonstrceren, neergeschoten. Gisteren is
weer een tramstaking uitgebroken, waar
door het straatverkeer geheel werd lamge
legd. Het trampersoneel heeft loonsverhoo-
ging geëischt. Men doet pogingen om het
tramverkeer gedeeltelijk in gang to houden
met behulp van vrijwilligers. In verschil
lende doelen van de stad kwam het tot
botsingen tusschen stakers cn militairen,
hé in eenige gevallen van dc wapens ge
bruik maakten.
WEERBERICK^
Hoogste barometerstand:
750.5 Lacoruna.
Laagste barometerstand:
728.3 Lerwick.
Verwachting tot den avond
van lz Nov.:
Krachtige tot matige N. W.
tot W. of Z. W. wind, zwaar
bewolkt me' tijdelijke opkla
ring, waarschijnlijk nog re
gen of hag-clbuien, aanvan
kelijk kouder.
Het lijk verbrand
P a r ij s10 No v. (V.-D.). Bewoners van
een huis tc Montauban vonden in den kel
der het geheel verkoolde lijk van een be
woonster van het huis. Zij stelden onmid
dellijk de politie in kennis van hun vondst
en na eenig onderzoek word de echtgenoot
van het slachtoffer gearresteerd. De man
ontkende eerst iets van do zaak af te weten,
doch legde eindelijk een volledige bekente
nis af. Hij verklaarde eenige dagen tevoren
dronken te zijn thuisgekomen, waarover
zijn vrouw hem verwijten maakte. Hij ge
raakte daardoor zoo in woede, dat hij zijn
vrouw doodsloeg. Ten einde zijn daad te
verbergen, bracht hij het lijk naar den kel
der, begoot het met petroleum en ver
brandde het.
lAIMGESTRAAT 09-51 TEL 190
Buitengewoon sterk.
Lage prijzen.
DE OPVOLGER VAN STRESEMANN.
Curtius benoemd.
Berlijn, 11 Nov. (V.D.) De rijkspresident
heeft heden op voorstel van den rijkskanse
lier dr. Curtius met ontheffing uit het ambt
van rijksminister van economische zaken
tot rijksminister van buitenlandsche zaken
benoemd en prof. dr. Moldenhauer tot rijks
minister van economische zaken aangewe
zen.
ITALIE'S KONING BEZOEKT DEN PAUS
Rome, 10 Nov. ITet Italiaanscbe Konink
lijk paar zaJ op 5 Dec. een officieel bezoek
afleggen aan den Paus.
t'
HET PROCES-SANCHEZ GUERRA.
Bezwaren tegen de lage straffen
der militairen.
Valencia, 10 Nov. De auditeur-mili
tair heeft den kapitein-generaal van het
derde district een verslag doen toekomen
over het vonnis van den krijgsraad tegen
den oud-premier Sanchez Guerra en ande
ren. De auditeur kan zich vereenigen met de
vrijspraak van den oud premier en alle
andere burgerlijke verdachten, maar kant
zich tegen het vonnis van de militairen, die
bij den opstand waren betrokken. Mij is o.a.
van oordeel, dat kapitein Sa las veroordeeld
moet worden tot zes jaar en een dag gevan
genisstraf in plaats van een jaar en een
dag, terwijl hij voor luitenant Cunat een
gelijke straf eischt in plaats, van do zes
maanden cn een dag, waartoe hij is ver
oordeeld. Luitenant Cardenas, die werd
vrijgesproken, moet volgens den auditeur
veroordeeld worden tot drie maanden. De
gouverneur en de kapitein-generaal hebben
over deze kwestie nader van gedachten ge
wisseld.
DE R 100 IN DE LUCHT.
Londen, 11 Nov. (V.D.) Het nieuwe En-
gelsche vliegtuig R 100 zal bij gunstige
weersomstandigheden Woensdagochtend
a.s. voor de eerste maal de hall te Howdcn
verlaten. Het luchtschip zal onmiddellijk
naar Cardington vliegen om daar aan de
nnkermast te worden vastgemaakt. Daarna
zullen de eerste proeven worden genomen
Mnioar Scott zal het commando hebben.
Deze heeft ook de tot nu toe gehouden
proefvluchten van de R 101 geleid.
POSTVLIEGTUIG VERONGELUKT.
Twee dooden.
Het postvliegtuig ParijsStaatsburg
Praag is bij Bar-le-Duc in een bosch necr-
gestoil cn volkomen vernield. Dc beide
vliegers werden gedood.
HET VIJFDE POSTVLIEGTUIG TE
MEDAN AANGEKOMEN
Bij de K.L.M. is bericht ingekomen, dat
het vijfde postvliegtuig Zondag te 5.50 uit
Akyab is vertrokken en te 14 uur te Bang
kok aangekomen. Alles is wel aan boord.
De tocht wordt heden voortgezet.
Volgens bij de K.L.M. ingekomen bericht,
ist het vijfde postvliegtuig hedenochtend 6
uur uit Bangkok vertrokken en te 14.05 te
Medan aangekomen.
