de NIEUWE, -
PIRATE CmiiQCUS 1930
me/
PIRATE
Uitgebreide collectie Behangselpapieren - Bespanningsstoffen
PIN ONTREK
G. i. van Harten
STADSNIEUWS
'zeer vergrooie,
f&e&£ Uw S& faiz4>'tajaJ~
K A N TO N CER EC H T
De botsing in cfe
Utrechtschestraat
VERVEN OF ST00MEN
t-lectro Technisch bureau
Licht- en Kracht-
Installaties.
Havik 41 Telefoon 292
Fa. J. W. VAN ACHTERBERGH,
West-Singel 12 13. Telefoon 238.
GEMEENTERAAD VAN UTRECHT.
Wethouder Botteweg (A.R.) hoeft in de
Dinedagavondvergadering zijn dee mid
dags aangevangen rede vervolgd en er o.a.
op aangedrongen den wethouder en de
directeuren eens wat minder door de or
ganisaties om allerlei kleinigheden te la
ten lastig vallen. Wat de samenvoeging
der lichtdiensten betreft heeft spr. vroeger
reeds gewaarschuwd tegen te groot opti
misme en thans voegde hij er aan toe dat
bepaalde resultaten eerst zichtbaar zullen
zijn in 1931, wanneer de nieuwe admini
stratiegebouwen zullen gereed zijn en zelfs
dan moet nog altijd worden rekening ge
houden met de kosten der wachtgelden.
Over de kwestie der verplaatsing van de
gasfabriek zal eerst kunnen worden ge
praat, wanneer er ter plaatse belangrijke
werken en verbeteringen zullen moeten
plaats hebben. En dan, stelt al dat het ter
rein der gasfabriek vrij kwam dan zal dit
zoo verzuurd zijn, dat een aanmerkelijk
stuk van het terrein zal moeten worden
afgegraven eer men er op zal kunnen
Iwuwen.
Spr. betoogde vervolgens dat men met
do keuze van den (heer Smits als directeur
over beide lichtbedrijvcn een zeer geluk
kige keuze deed. Verder deelde spr. mede
het voorstel-v.d. Born betreffende dc gra
tificatie van den directeur over te nemen.
Het voorstel-v. d. Born (levering gas en
electriciteit tegen denzelfden prijs als te
Utrecht te Zuilen) werd verworpen, met 13
tegen II 6temmen, waarna de begrooting
der gasfabriek evenals onmiddellijk daar
na die van het electriciteitsbedrijf werden
aangenomen.
De vergadering werd daarop geschorst
tot Woensdagavond.
BEKENDMAKING HINDERWET.
B. en W. van Amersfoort brengen ter
openbare kennis, dat bij hun besluit van
12 November 1929, aan M. de Hoog en zijne
rechtverkrijgenden voorwaardelijk vergun
ning is verleend tot het oprichten van een
timmerfabriek en het daarin plaatsen van
2 electromotoren in totaal van 2.4 P.K. tot
het aandrijven van een houtbewerkings- en
een slijpmachine in het perceel alhier gele
gen aan de Albert Cuypstraat 54.
Amersfoort 13 November 1929.
B. en W. voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
K. KAAN JZN. v. RANDWIJCK.
CINEMA ROYAL.
Bestaat morgen vijf jaren.
Morgen zal de Cinema Royal in de Lan-
g es tra at haar vijfjarig bestaan herdenken.
Dat wil zeggen, het zal dan vijf jaren zijn,
dat deze bioscoop onder dezen naam wordt
geëxploiteerd. Voor dien tijd heette het
theater de Eerste Amersfoortsche Bios
coop, het laatst onder directie van den
heer Denijs van Roon.
11 November 1924 werd de Cinema
Royal geopend onder directie van dc firma
de Gans en van Appelen. Deze combinatie
is gebleven tot 1 December 1928. In die eer
ste jaren heeft de directie met veel moeiten
en zorgen te kampen gehad om do bioscoop
te maken tot een inrichting, die Amers
foort waardig was. Doch ondanks de vele
tegenslagen, die de directie in den loop der
jaren heeft getroffen wij memorcercn in
dit verband den brand in April 1928, waar
door een groot gedeelto van hot theater
door geweldige waterschade werd vernield
mocht men er in slagen, het vertrouwen
van het bioscoop-lievend publick te win
nen. Door het uittreden van den heer van
Appelen wordt sinds 1 December 1928 de
directie alleen door den beer B. de Gans
gevoerd
Het verlangen on de wenschcn van het
grootste deel van het publiek, dat geregeld
deze bioscoop bezoekt is wel zeer merk
waardig. Mooie, hoogstaande speelfilms
hebben over het algemeen weinig belang
stelling. Slechts enkele artistcn in dit gen
re als Gloria Swanson en Pola Negri trek
ken soms een volle zaal. Daarentegen zijn
het de echte sensatie-films, die in dit thea
ter de meeste interesse genieten. Wanneer
namen als die van Maciste, Tom Mix, Har
ry Piel, Fred. Thomson, Douglas Fairbanks
e.a. op de affiches prijken, dan kan men
verzekerd zijn, dat weinige plaatsen onbe
zet zullen blijven. Zij zijn de meest geliefde
artistcn. Naast deze kunnen nog genoemd
worden Watt en Half Watt, terwijl ook de
standaardwerken als de Groote Parade. Ben
Hur enz. natuurlijk door een ieder gezien
willen worden. Bij zulke werken komen er
grif 6 k 7000 bezoekers per week.
In de vijf jaren van haar bestaan heeft
de Cinema Royal getoond haar plaats in
onze stad te kunnen handhaven. De films
die in dit theater worden vertoond kunnen
over het algemeen den toetö der kritiek
doorstaan zoodat zij die gaarne ter bioscoop
gaan dc Cinema Itoyal ongetwijfeld nog
een lang bestaan zullen tocwcnschen.
Morgen, den dag van het eerste lustrum
en de geheele komende filmweek zal als
hoofdnummer worden vertoond de film
„Watt cn Half-Watt als Noordzeevis-
schers", terwijl op het tooneel de soubret
tes, gez. Washington zullen optreden.
De sprekende film ook te
Amersfoort,
Als bijzonderheid kunnen we nog mede-
deelen dat zeer waarschijnlijk dit Jaar nog
de Cinema Royal zich een Philips-installa-
tie zal aanschaffen voor de vertooning van
•prekende- en musiceerende films, zoodat
ook de talkie en sound-film in dit theater
•poedig bun intrede zullen doen.
I-.'.' v
Bevat zeer vele nieuwe en moderne
artikelen. Belangrijke reductie in
coupon aantallen. Vraagt nog heden
uw gratis Catalogus aan, teneinde lang
wachten te voorkomen. Alle aanvragen
zullen in volgorde behandeld worden.
Hoogste kwaliteit in Sigaretten en Cadeaux
BON (te posten in open enveloppe.
porto li cent)
A? 190 Aan PIRATE AMSTERDAM.
Postbus 716.
Naam:
Adres:
Slad:
Gelieve mij gratis en franco uw
nieuwen Pirate Catalogus te zenden
met VIW= VMII COMPCW».
Van éénzelfde adres wordt sléchte één d'
bons geaccepteerd.
NUT VAN 'T ALGEMEEN.
Lezing en Liedcrenvoordracht
over Russische Volkscultuur.
Het Departement Amersfoort van de
Maatschappij tot Nut .van 't Algemeen hield
gisteravond een leden-bijeenkomst in „Ami-
citia waarvoor door den heer Dr. L. II.
Grondijs een lezing' werd gehouden over
..Russische Folklore", terwijl door mevrouw
Grondijs, gekleed in het r.ostuum van edel-
vrouw cn later van bruid, verschillende
genres van Russische volksliederen wérden
ten gehoore gebracht.
Voor een vrij talrijk publiek ving de heer
Grondijs zijn lezing aan met de opmerking,
dat er een bijzonder onderscheid bestaat
tusschen de Russische cultuur e.n die der
overige Europeesche landen. De Russische
beschaving toch is samengesteld uit twee
deelen: de beschaving van de elite cn die
van het volk.
In de Westersclie landen is weinig of
niets meer overgebleven van de oude. hei-
dcnsche geloovcn, in Rusland is dat echter
nog wel het geval. Ook de heidcnsche poé
zie is daar levendig gebleven tot in onzen
tijd, terwijl groote schrijvers als Tolstoi,
Dostojefski e. a. in hun werken blijk geven
onder invloed van den vroegeren volksgeest
te staan. De spreker geeft dan enkele voor
heelden van schrijvers, dio de typen uit
hun volk tot in de fijnste nuanceeringen
weergeven.
Tot ongeveer het midden der vorige eeuw
heeft het Christendom met succes het hei-
densche volksgeloof bestreden; sindsdien
valt er echter een ommekeer waar te ne
men; er openbaart zich een terugkeer tot
het geloof van bepaalde Russische sceten.
die sterke verwantschap tooncn met het
oude heidendom. Want een zeer bijzondere
karakteristiek van de Russische volkscul
tuur is, dat zij, althans op bepaalde punten,
zich temidden van het heidendom bevindt,
heer Grondijs een overzicht van de belang
Na deze algemecne inleiding geeft de
rijkste genres der poëtische uitingen. Dez»«
groepen van oude volksliederen stammen
uit tijdperken tusschen de 12e en 17e eeuw.
Men kan ze verdeelen in heldenliederen,
gewijd aan den grootvorst Wladimir, waar
uit wel heel sterk het groote geestesver-
9chil sproekt van Rusland's volk en dat van
andere Europeesche staten; de liederen van
de broederschap der arme zangers; welke
afstammelingen zijn van de barden uit de
12e en 13o eeuw, en vervolgens rle kozak
kcnliëder-en, de roóverslledéren cn de
bruidsliederen.
In de randgewestcn van Rusland is al de-
ez jJoezie nog steeds sterk in trek. De spre
ker geeft in verband met de bruiloftsliede
ren meerdere voorbee-lden, die op het veel
vuldig gebruik wijzen.
De brodërachap-zangers zijn oude, door
de zon verbrande en door armoede verma
gerde menschen, die van klooster tot kloos
ter trekken, vergezeld van hun onmlsbarcn
steun tot verlichting hunner gebreken. Zij
zingen hun liederen en de menigte doel
zacht mee. In die oude liederen zit een
sterke uitdrukking, zoo sterk zélfs, dat do
meeste oogen aldus de sproker er
vochtig bij worden.
Een aantal dier liecleron werden door
mevrouw Grondijs gezongen, nadat haar
man eerst den tokst had vertaald. De zan
geres liet zich op gevoelvolle toon Jiooren.
waarbij zij aan den vleugel op indrukwek
kende wijze begeleid werd door den leider
van de Russische opera te Parijs, den heer
Pirogof.
Deze begaafde pianist liet het publiek tel
kenmale hooren, dat do oude volksmelo
dieën verwerkt zijn in diverse composities.
liet was een kunstvolle en leerrijke avond
Zangeres, spreker cn accompagnist hadden
telkenmale een welverdiend applaus in
ontvangst te nemen.
POLITIENIEUWS,
Korte berichten.
Gisteravond gaf een automobilist kennis
aan de politic, dat hij door het slippen met
zijn wagen tegen een lantaarn op de Prins
Frederiklaan was gereden, welke dienten
gevolge brandend op den grond was te
rechtgekomen.
De gasfabriek is onmiddellijk van het
gebeurde in kennis gesteld.
Wegens het berijden van een onverlicht
rijwiel na den daarvoor vastgestelden tijd,
is een persoon geverbaliseerd.
Meerdere personen werden gewaar
schuwd ter zake overtreding der Motor- cn
Rijwielwet.
A. V. V. J.
Lezing Dr. R. Micdema.
Voor de A.V.V.J. zal dr. R. Miedema. a.s.
Vrijdagavond in de school aan de van 01-
denbarneveldtlaan een voordracht met
lichtbeelden houden over „Het Christus
beeld in den loop der eeuwen".
De autobestuurder, die op den
Uirechtschenweg een aan
rijding met doodetijken
afloop liad, vrijge-
y proken
Enkele vonnissen.
In dc gisteren gehouden zitting van het
kantongerecht werd de chauffeur van dc
vrachtauto, die zich op 13 September j.l.
ter hoogte van paal 50 op den Utrcchtsche-
weg bevond en aldaar in aanrijding kwam
met een wielrijder, welke tengevolge van
den val spoedig is overleden, ontslagen van
alle rechtsvervolging. Deze uitspraak was
in hoofdzaak gebaseerd op dc overweging,
dat. de schuld van den chauffeur niet was
komen vast te staan, daar de weg, die ge
deeltelijk wel en anderdeels niet verscherpt
was, als misleidend moest worden be
schouwd.
Do eisch van den nmbtcnaar van het
O.M., Mr. Zij Is tra, was 8 dagen princi
pale hechtenis en ontzegging van het rij
bewijs gedurende zes maanden.
De man, die in Soest op 14 October had
loopen schreeuwen, waardoor hij volksop-
loopen had verwekt, werd bij gebrek aan
bewijs vrijgesproken. In deze zaak luidde
de eisch 10.boete, subs. 5 dagen hech
tenis.
Tenslotte werd een rockclooze autobe
stuurder, die op 1 September j.l. in de
Utrechtschestraat zonder rij- of nummerbe-
wijs een stilstaanden auto wilde wegrijden
en bij deze handeling tegen een perceel in
de genoemde straat botste, veroordeeld tot
1 dag hechtenis cn intrekking van zijn rij
bewijs gedurenden een tijdperk van drie
maanden. De eisch was geweest resp. 3 da
gen cn een jaar.
Het fietsende meisje op een
„verboden" pad.
Veertien dagen geleden stond een meisje
terecht, dat in Hoogland gefietst zou heb
ben op een pad, dat. in particulier eigendom
behoorde en alleen door den pachter van
de boerderij cn het pad gebruikt mocht
worden.
Deze zaak was toen aangehouden om den
eigenaar van den grond te hooren cn om
liet meisje verklaringen onder eede te kun
nen laten afleggen (zij zou inmiddels 16
jaar worden).
Het meisje, als getuige u charge gehoord
thans, handhaaft haar eerder gedane mede
boel ingen. De verdachte had haar, toen zij
op het, bèwuste pad fietste, een duw gege
ven; waardoor zij tn eeir drogen .sloot was
terecht gekomen. De vader van het meisje
kan daar nog aan toevoegen, dat de ver
dachte als zeer lastig „in de buurt" bekend
staat.
De grondeigenaar zegt dan, er nimmer,
bezwaar tegen to hebben gemaakt, dat bu
ren over het bedoelde pad loopen. Daarvoor
had hij een overeenkomst mot hen gemaakt,
die een dergelijke bepaling bevatte. Volgens
zijn meening was de pachter wnt te veel als
heerschar opgetreden.
Alvorens zijn requisitoir aan te vangen
richt de ambtenaar van het O.M. het inci-
dcnteele verzoek tot den kantonrechter. Mr.
van Son om in de dagvaarding de term
„openbare weg" te mogen veranderen in
„een althans voor het publick toegankelijke
plaats".
Hiertegen wordt geen bezwaar gemaakt.
Dc ambtenaar acht de feilen vaststaand.
Deze conclusie valt toch te trekken uit de
verklaringen van het meisje, van den 10-
jarigen jongen, die de vorige maal gehoord
werd, alsook voor do mededeclingcn van
de andere getuigen; hij eischt tegen den
verdachte een geldboete van 10.— subs.
5 dagen hechtenis. De kantonrechter ver
mindert deze straf in zijn vonnis tot 4.—
subs. 2 dagen, met het welgcmecnto advies
om maar weer vrede te sluiten.
Twoe frnit-dleven gestraft.
Op 27 Augustus j.l. hadden twee personen
in Scherpcnzeel verschillende soorten
vruchten uit een tuin gestolen. De verdach
ten waren gisteren niet verschenen; wel de
eigenaar van den tuin. Deze verklaarde,
dat de verdachten de schade reeds hadden
betaald.
Conform den ei9ch werd ieder der fruit-
dieven veroordeeld tot een geldboete van
5.subs. 2 dagen hechtenis.
Aanrijding tusschen auto
bus en wielrijder op den
Utrochtschewcg.
F en chauffeur van een autobus had op
29 Juni j.l. de9 middags om ongeveer kwart
over twaalven op den Utrechtschevvcg een
aanrijding gehad met een langs den weg
staanden wielrijder, wiens fiets voorzien
was van een grooten bestelmand.
De aangeredene, die als. getuige charge
wordt gehoord, verklaart rechts van den
weg gestaan te hebben met zijn fiets aan
cle hand. Een dame en een heer stonden op
het trottoir cn lieten de aankomende auto
bus stoppen, waarna de dame instapte. Dit
zou achter den wielrijder zijn geschied. Bij
het wegrijden is de autobus naar links ge
gaan, om te passeeren; het achtergedeelte
is daardoor eenigszins naar rechts geko-
VAN UW WINTERKLEEDING
Eerste Amersfoortsche
Stoompersinrichting „Q U I CK"
STATIONSSTRAAT 16 TEL 344
Lange Seekstr. 37-39 Tel. 317
Een goed en vertrouwd adres voor UW
Onze iarenlange ervaring etaat'J bo^g
voor een soliede uitvoering
i
PRIMA ADVOCAAT
BOERENMEISJES,
BOERENJONGENS,
VOORBURGH,
MASSA'S SCHILLETJE,
alsmede de bekende „OUDE KLARE"
merk „Ouwe Dnijs" a I 3.25 per Liter.
Verkrijgbaar L d. Slijterij in Gedistilleerd
men en heeft den man, die in de verdruk
king kwam, geraakt. Deze hoeft toen zijn
evenwicht verloren, waardoor hij zelf en
zijn fiets kwamen te vallen. Dc materieelc
schade had 7.73 bedragen.
Gelijkluidende verklaringen worden door
enkele andere getuigen afgelegd. De con
ducteur van dc autobus geeft echter een
eenigszins andere meening. Do wielrijder
zou niet gestaan, doch op zi.jn fiets gezeten
hebben, waarbij hij gepoogd had rechts in
te halen.
De ambtenaar van het O.M. acht het ten
laste gelegde wettig cn overtuigend bewe
zen. De chauffeur had beter moeten oplet
ten, ofschoon niet valt te ontkennen, dat
hier sprake is van een ongelukkige samen
loop van omstandigheden, waarmede hij
bij zijn eisch rekening houden zal. Deze
eisch luidt daarom slechts 5 subs. 2 dagen
hechtenis; het vonnies van den kanton
rechter verminderde dezen eisch tot 3.
subs. 2 dagen, benevens toewijzing van do
civiele vordering.
OUDE KUNST.
Van „Oude Kunst", het maandblad waar
van de heer S. W. Melchior de uitgave
heeft voortgezet, ontvingen wij dc 2e afle
vering van de 7© jaargang (nieuwe serie).
Het lijdschift ziet er typografisch keu
rig verzorgd uit, op het glanzende kunst
druk komen de afbeeldingen zeer goed tot
lnin recht en dc pagina is aangenaam lees
baar.
Uit den inhoud noemen we een interes
sant artikel van Jac. Zwarts over Rem
brandt's geniale visie op een Synagoge de
ledacteur Dr_ N. G. van Huffcl vertelt iets
uit de geschiedenis der bioscoop, n.m.l. over
de Stroboscope van Stampfer, die bewegen
de beelden gaf. P. T. A. S will ens schrijft
over Mozart's verblijf in Holland, in 1766,
waarbij Leopold Mozart met zijn kinderen
Marianne cn Wolfgang o.m. een concert te
Utrecht gaf. Jonkvrouwe Dr. C. H. de Jon
ge bespreekt Nederlandsche schilderijen op
de te Amsterdam gehouden tentoonstelling
van Oude Kunst, bij vele afbeeldingen en
S. J. Mak van Waay schrijft over cenig*
fraaie majolica's op dezelfde tentoonstel
ling. Nieuws over belangrijke veilingen be
sluit de aflevering; verzamelaars en be
langstellenden in oude kunst zullen in het
tijdschrift zeker veel van hun tijdschrift
vinden.
