NIEUW PARUS
CINEMA ROYAL
AMICITIA
Fa. B. KRAAL
Zaterdag 16 November 1929
AHERSFOORTSCH DAGBLAD
-DE EEMEAiSDER'
28e Jaargang No. 119
BINNENLAND
GEDENK!EfcKEN VOOR
HERM. HEYERMANS
Mr. Li VAN GIGCH Jr.
GESCHOKST
In beroep bij het Hof
T AUTOBUSWEZEN NIET
JUIST GECRITISEERD
Fa. L. H0UBAER
IVRAAG1 AMEttSFORTIA'S I
GORTEPAP en YOGHURT
I Bediening m. 40 wagens 1
cfoor de aeheeiestad
HEINEKEN'S BAR
TAFEL- DESSERT-
FRUIT-MESSEN
i
Heerenmode-Artikelen
B.RUITEN8ER3 Hzn
DEMISAISONS
NAJAARCOSTUMES
N. HEILIGERS
I
PROVINCIAAL
1
ASSURANTIE-KANTOOR
1
1
i
Gelden beschikbaar tegen 5 f
DE STAKING TE
MAASTRICHT
Alle arbeiders melden
zich weer aan
ONS KIESSTELSEL
Aanneming eener
motie
MODERNISERING VAN DE
G001SCHF, STOOMTRAM
HET PENSIOENFONDS
DER TYPOGRAFEN
Weigeiing van preanebetaUog
De onthulling op 22 November
vastgesteld
Plechtigheid in het
Vondelpark
'Amsterdam, 15 Nov. (V.D.) Als datum
voor de onthulling van het gedenkteekcn
voor Herman Heijermans in het Vondelpark
te Amsterdam is thans vastgesteld de 22ste
Nov., de sterfdag van den schrijver, des
ochtends te half 12
De plaats en onmiddellijke omgeving van
het gedenkteekcn maken het niet mogelijk
dat de onthulling door een groot aantal per
sonen wordt bijgewoond. Dientengevolge
heeft het comité zich genoodzaakt gezien
den toeloop door toegangskaarten te beper
ken tot een aantal genoodigden die daar
voor in de eerste plaats in aanmerking ko
men.
In verband met de affaire der
Veendammer Hypotheek-
bank
DE AANSLAG TE SCHIEBROEK.
Een matras nlt de vaart
opgehaald.
Rotterdam, li Nov. Er is naar het
alibi van den verdachte J. V., die Zondag
morgen j.l. een aanslag op zijn vader heeft
gepleegd, bij de ouderlijke woning in Schic-
broek een zeer zorgvuldig onderzoek inge
steld. Daarbij heeft men opnieuw eenige
aanwijzingen gekregen die de schuld van
den zoon versterken. Noodig is het met
zekerheid vast te stellen dat hij uit huis
is geweest op dien ochtend. In verband met
dat vraagstuk zijn gisteren zijn zuster en
haar echtgenoot B., bij wien do verdachte
in huis was, aan een verhoor onderworpen
Voorts is gisteren den geheelen dag gedregd
In de vaart voor het huis van de familie
B. aan den Bovendljk to Schiebroek. Het
zoeken is met succes bekroond; in den loop
van den dag is een matras opgehaald, die
men denkt eigendom te zijn van de fam. B
Verder is er nog gedregd met magneten,
vermoedelijk naar het een of-andere ijzeren
voorwerp Dat heeft tot dusverre nog geen
resultaat gehad. De fam. B. ontkent dat het
bed van haar is.
Het onderzoek gaat op het oogenblik in
een zeer bepaalde richting.
DE VACATURE
DS. GHEEL GILDEMEESTER.
Drietal, opgemaakt door het
kiescollege.
's-Gravenhage, 14 Nov. Het kiescol
lege der Ned. Herv. Gemeente te 's-Graven
hage heeft in zijn hedenavondgehouden ver
gadering in alphabetische volgorde het vol-
gended rietal opgemaakt, ter vervulling van
de predikantsplaats in de vacature van wij
len dr. F. van Ghecl Gildemeestcr: ds. M.
G. Gerritsen te Amersfoort; dr. J. C. Roose
te Groningen; ds, G. B. Westenburg te
Feyenoord.
Amsterdam, 15 Nov. Naar wij ver
nemen is mr. L. van Gigch .Ir. door den
Raad van Toezicht en Discipline djr Orde
van Advocaten te Amsterdam voor den
tijd van tien maanden geschorst in ver
band met zijn bemoeiingen inzake de of-
faire der „Veendammer Hypotheekbank".
Mr. van Gigch is van deze beslissing in
hoogcr beroep gegaan bij het Gerechtshof
ölhier.
UIT DE STAATSCOURANT.
Benoemd tot officier van justitie bij de
rechtbank te Zulphen mr. J. H. C. M. van
der Kun, than6 substituut officier van
justitie bij gemelde rechtbank;
eervol ontslagen uit den zeedienst met 1
December wegens ongeschiktheid voor de
waarneming in den dienst uit hoofdo van
gebreken de luitenant ter zee 2de klasse J.
J. van Stuyvesant Meyen;
benoemd bij het reserve personeel der
landmacht bij het personeel van den ge
neeskundigen dienst tot reserve officier van
gezondheid der tweede klasse J. K. van der
Veen. arts;
tijdelijk benoemd tot geneeskundige aan
het rijkskrankzinnigengesticbt te Wocnsel
J. G. Grüschke. arts te Rotterdam;
toegekend de bronzen eere-medaille der
Oranje-Nassau Orde aan E. Wagenaar, Amb
tenaar-bode der weldadigheidsvereenigiug
,,Montefioro" te Amsterdam
Tijdelijk benoemd tot leeraar aan de R
H.B.S. te Drachten P. A. R. J. Bom, leeraar
aan de R.H.B.S. te Heerenveen.
Benoemd met 16 Nov. tot electrotcchnisch
ambtenaar der Telegrafie en Telefonie L. J.
E. Kolk, thans adspirant
Eervol ontslag verleend met 1 Februari
aan den adjunct-referendaris der P.T.T., E.
M. de Jong-Muys (gehuwde vrouw).
DOODELIJKE VERKEERSONGEVALLEN
Te Borculo.
Borculo, 14 Nov. Hedenmiddag te ruim
12 uur haalde do heer Huizing zijn 6 jarig
dochtertje en een vriendinnetje per fiets
van school. Op den hoek van de Grocnlo-
sche straat slipte het rijwiel, waardoor het
ijieisje Huizing op itraat viel. Juist kwam
om den hoek een zwaar beladen melkwagen
aangereden, waaronder het kind terecht
kwam. Een der wielen ging over het hoofd
.van het kind, dat onmiddellijk door was
Te Zuidhorn.
Groningen, 14 Nov. Hedenmiddag is
het 13-jarig zoontje van den turfschipper
Bootsman te Zuidhorn, dat met een vriend
je op den straatweg fietste, toen hij zijn
vriendje wilde vastgrijpen van de fiets ge
vallen en door een vrachtauto overreden
Deerlijk gewond is de jongen opgenomen en
kort daarop overleden.
Men tracht de ouders te vinden, die in
het veen werkzaam zijn. Den chauffeur treft
.waarschijnlijk geen schuld-
EEN WEIFELEND RAADSLID.
De kwestie te Alkmaar.
Op 1 September 1927 heeft de heer Van
Drunen. s.d.n.p., bedankt voor het lidmaat
schap van den Alkmaarschen gemeente
raad. doch op 6 September werd hij op
nieuw gekozen. Hij had toen gevraagd op-
Bieuw op de lijst te worden geplaatst voor
een volgende vacature. Het stembureau
had hem als herkozen verklaard, doch de
raad beschouwde zijn bedanken voor den
vorigen zetel ook nu beslissend. Men wei
gerde hem toe te loten als lid van den
raad Ged Staten hebben dezo kwestie be
handeld en toelating van den heer Van
Drunen als raadslid bevolen.
Met de verbetering van de Eem
wordt niet vooruiigeloopen
op de Amsterdam-
Rijnverbinding
Het beleid der spoorweg
directie geprezen
Verschenen Is de memorie van antwoord
van do Tweede Kamer inzake de wator-
st-aatsbegrooting. Daarin merkt de minister
ten aanzien van het. autobuswezen op, dat
het hem minder juist voorkomt als zou het
hier te lande op dat gebied een verbrokke
ling en concurrcntio zonder einde blijven.
Verschillende gevallen van concentratie
pleiten voor het tegendeel. Uit het karakter
van de autobus strookt ook naar zijn moe-
ning het meest verleening van de vergun
ning in eersten aanleg door het gewestelijk
bestuur.
Door de verbetering van den Kern wordt
niet vooruitgeloopen op de keuze van hpt
tracé voor de verbinding van Amsterdam
met den Rijn Deze verbetering mag in elk
geval als zeer nuttig worden beschouwd.
Ook al mocht de nieuwe verbinding langs
Amersfoort komen te loopen, dan zal het
toch nog jaren duren, voordat het werk
zal zijn voltooid, terwijl in dat geval de ver
betering van de Rem van groot belang zal
zijn in verband met den aanvoer van werk
tuigen en materialen voor den kanaalaan-
leg.
Kort na het optreden van den minister
bleek in overleg met zijn ambtgenoot van
financiën, dat de bereids opgemaakte be
grooting voor het wegenfonds 1930 aanzien
lijke omwerking behoefde. De omwerking
is inmiddels geschied cn de indiening is
zeer spoedig te verwachten. De minister
achtte het voorshands niet aangewezen, dnt
wordt bevorderd het beschikbaar stellen
van gelden voor het verleenon van bijdra
gen voor den afkoop van tollen, voor zoo
ver voor den afkoop niet uit het wegen
fonds kan worden bijgedragen. De ambts
voorganger van den minister heeft een com
missie ingesteld om ondprzoek te voeren en
voorstellen te doen omtrent den afkoop van
tollen Het is Ie verwachten dat de commis
sie binnenkort met haar werkzaamheden
zal kunnen beginnen.
Al hebben do omstandigheden meezn-
werkt tot de in het voorloopig verslag ge
prezen uitkomsten van het spoorwegbedrijf,
dat ondanks de toenemende concurrentie
van andere vervoermiddelen en verzwaring
van afscheidingslasten zijn verkregen, de
verbetering sedert de crisis'aren 1921—'2.3 "fi
ongetwijfeld in belangrijke mato te danken
aan het uitnemend beleid der directeuren.
Dat de erkenning, waaron de groote ver
diensten van den met 1 Juli j.l afgetreden
directeur Ir. Kalff recht hadden, thans
blijkbaar gemeen goed is geworden, stemt
in het bijzonder tot voldoening. Niet min
der is dit het geval ten aanzien van de ook
bij dit aftreden weder gebleken goede be
trekkingen tussrhen directie en vertegen
woordigers van het personeel De direct mr
der Nederlandsche Spoorwegen acht den
tijd nog niet gekomen om andermaal tot
een alcemeene verlaging van de tarieven
over t* gaan. Voo«* aandrang van rege
ringszijde in die richting bestaat voors
hands geen aanleiding. Met betrekking tot
de bestelling van nieuwe goederenwagens
kan worden meegedeeld, dat In dit jaar
3300 wagons zijn besteld, waarvan 1500 bij
Werkspoor en 1800 in Duitschland De capa
citeit van Werkspoor liet niet toe haar de
levering van meer dan de haar in bestel
ling gegeven wagens binnen de voor het
Spoorwegbedrijf noodzakelijke termijnen op
te dragen.
KLEEDING JiAGAZIJ .EN
Lanqestraat 62-b4-66
Hebt gij Uw kinderen al reeds
voorzien van een warme en voor-
deelige Ulster of Jekker.
Onze voorraden worden steeds
bijgevuld.
(Jtrechtschestraat 29 - Tel 37
Voor Uw Bruilo'ten Part'jen
en Feestavonden, vraagt onze
prijscourant voor prima gedis
tilleerd Wijnen en Likeuren
LANIESTR 35 - TEL 308
««•gs'siaigsHaiBij «o sa t) a «a s ti oa®aai4
a
STEED3 HET NIEUWSTE
os het rebied van
bij de
L.siziiiiBiiiiatseismsBSttg -JisasaaBiaiSBiaiiiiijffl
LANGESTRAA7 129
STEEDS GOEDE EN ACTU-
EELE PROGRAMMA'S
GEZELLIG ZITJE
G3EDE M JZIEK
Utr. straat 2o - Tel. 243
Voor nieuwbouw verbouw $n
onderhoud van Woningen,
solied en voordeelig adres:
Kapelweg 42 - Tel 1053
mm—>MiMJfnwBMi«mgH
KAPELWcG 77
AMERSFOORT
Zalen voor Vergaderingen
concerten tooneel- en
feestuitvoeringen en2.
Sterk verlaagde pr j'zen
De Ned. Vereeniging van Far
brieksarbeiders besluit lot
opheffing.
Maastricht, 14 Nov. De staker9 van
de Zinkwltfabrick te Maastricht hebben he
den vergaderd cn een besluit van het hoofd
bestuur der Nederlandsche Vereeniging van
Fabrieksarbeiders tot opheffing van de sta
king zonder hoofdelijke stemming goedge
keurd. Alvorens tot de opheffing besloten
werd had de burgemeester van Maastricht
op verzoek van het hoofdbestuur der Ned.
Ver. zich met de dircctio in verbinding ge
steld en van de directie de medédeeling ver
kregen, dat bij opheffing van de staking di
reet ongeveer 50 man aan het werk zou gaan
en de rest successievelijk eveneens te werk
zou worden gesteld. Na het besluit tot op
heffing heeft het bestuur zich in verbinding
gesteld met den bedrijfsleider van de Zint;
witfabriek. Deze bevestigde de mededeeling
van den burgemester. De bedrijfsleider deel
de nog mede, dat de tewerkstelling van de
andere arbeiders zal afhangen van het tijd
stip waarop do zinkwitovens weer in ge
bruik worden genomen. Alle arbeiders heb
ben zich op grond van de mededeeling van
den burgemeester gisteren weer aan de fa
briek gemeld.
Verbeteringen van het vigeer
rende lijstenstelsel
bepleit.
'fi-Gravenliage, 14 Nov. In de hc
den alhier- gehouden jaarlijkschc algemee
no vergadering van de Nederlandsche ver
eeniging tot verbetering van het kiesstel
set is. na een rede van den voorzitter, den
hoer C IS. van Koetsveld, gevolgd door ge
dachten wisseling, de volgende motie aan
genomen:
De vergadering, van oordeel, dat in af
wachting van de invoering van oen per-
sonenslelsel naar verbetering van het vl-
gcerondo lijstenstelsel moet worden ge
slreefd, van oordeel, dat ruik een verbete
ring om. ware te vinden in.
Ie. voor elke lijst plaatsing van de can
didate!) in alphabetische volgorde, hetzij
met stemming door nummering ongeveer
op de wijze als de wet dit nu reeds voor
de verkiezing der Kers te Kamer toelaat,
hetzij met eenvoudige meerderheidsstem-
ming. waarbij de kiezer b v. 5 candidaten
stemt, desgewenscht van verschillende lijs
ten. terwijl het maximum aantal candida
ten eener lijst liefst dubbel zoo groot is
(10) cn het toewijzen van zetels wegens
dubbele verkiezing niet hij loting, maar
naar de groote en de vrucht van het lijst-
overschot geschiedt;
2e hot leggen van een band tusschen
elk afgevaardigde en een bepaald lands
deel. hetzij een enkelvoudig district, hetzij
een meervoudige Kieskring;
Machtigt een commissie, deze denkbeel
den nader uit to werken en daaromtrent in
een volgende vergadering verslag uit te
brengen
Als leden van genoemde commissie zijn
aangewpzen de heeren A. K. Hardenberg,
C. K van Koetsveld en J J van Leeuwen.
Voorts was nog de wcnsch uitgesproken,
dal in de volgende vergadering zou ter ta
fel komen een voorstel tot verlaging van
de minimum contributie welk voorstel
door het bestuur werd toegezegd.
Van vele zijden werd aangedrongen op
pogingen tot vermeerdering van het leden
tal.
DE REN't ES 1 AND
VERLAAGD
Amsterdam, 15 Nov. De rentestand is
met ingang van 16 November door de direc
tie van de Nederlandsche Bank verlaagd, cn
als volgt vastgesteld: wisseldisconto 454
promessedisconto 5 beleening van effec
ten 5%, beleening van goederen 5 voor
schotten in rekening courant 5y3
De tien nieuwe motorwagens
op komst
Iostelliog van een
aurdieost
Amsterdam, 14 Nov. In de lang ge
voelde behoefte aan verbetering van de ver
binding tusschon Amsterdam en het Gooi
zal in de eerstvolgende maanden worden
voorzien door de dan in werking tredende
gewijzigde dienstregeling en door het In
gebruik nemen van het lang verwachte
nieuwe materiaal.
Tegen het einde van dit jaar zullen de
tien nieuwe motorwagens, die in Duitsch
land vervaardigd worden, worden opgele
verd, en nadat het personeel voldoende ver
trouwd is met do bediening der nieuwe
wagens en daarmede practljk zal hebben
opgedaan, zullen de wagens in den loep
van Januari 1930 in gebruik worden geno
men, en zal ook op het traject Amsterdam-r
Laren geen gebruik meer worden gemaakt
van stoomtractio.
Tegelijkertijd zal de geheele dienst van
do Gooischc stoomtram gemoderniseerd
worden De nieuwe benzine-motorwngens
zijn van geheel ander type nis de thans «>p
het traject Laren Blniicum en Amster»
dam— Diemen in gebruik zijnde motorwa
gens. De nieuwe wagens hebben een mid-
den-balcon, waar de rcizigcr9 in- cn uit
stappen.
Aan elke zijde bevindt zich oen compnrti-»
ment, een voor rooken en een niet-rooken.
Van de zijde der directie werd ons medege
deeld, dat tevens het ecn-kinsse tarief
wordt ingevoerd. In een economisch wer
kend bedrijf kan niet geduld worden, dal in
een tram-trein een deel der wagens overla?
den is, terwijl zich in een ander gedeelte
bijna geen passagiers bevinden. In de nieu
we wagens vindt men dus slechts één klas-»
se, die men zooveel mogelijk heeft doen
aanpassen bij de bestaande eorste-klnsse,
zoodat men kan zeggen, dat de tweede klas
se verdwenen is .De in breedte-richting te
genover elkaar slaande banken zijn n 1 a'le
met leer of met pluche bekleed, zoodat men
niet meer op „harde banken" reist. De wa
gens, die 14 80 M lang zijn, bevatten veertig
zitplaatsen en oen maximum van zestien
staanplaatsen Zij worden gedreven door
een zes-cylinder benzinp-motor, die btj een
maximum-toerental van duizend 150 P K.
ontwikkelt, of hot dubbele van do motoren
van de thans in gebruik zijnde motorwa
gens De motor bevindt zich ook bijna ge
heel onder den wagen. In het midden zijn
n.l. onder den wagen vier zware consoles
aangebracht, waaraan een voerend raam
is bevestigd, waarop de motordeelen zijn
gemonteerd. De hooger uitstekende motor
deelen komen uit op het midden-hnlcon,
waar ze in een cabine zijn gebouwd, en al
dus aan het oog onttrokken. In de wagens
bevindt zich electrisch licht en het Inwen
dige der wagens kan verwarmd worden
door middel van het. koelwater van den
motor. Op alle wagens wordt het Knorr-
remsysteem toegepast, dat gebaseerd is op
het principe der gecomprimeerde luchtrem
en dat ook wordt aangebracht aan do aan
hangwagens van de Gooische stoomtram,
wier uiterlijk tevens in overeenstemming
zal worden gebracht met het uitprlljk dor
nieuwe motorwagens. De assen loopen op
rollagers, om het aanzetten te vergemakke
lijken. In hel algemeen stemmen do nieuwe
wagens overeen mpt het type, dnt sedert
Juli van dit jaar in gebruik is bij do Ne
derlandsche Spoorwegen op het traject Gro
ningen—Delfzijl
De 8toomtractic verdwijnt dus na Januari
19.30 van den weg, maar het stoommntoriaal
zal als reserve bewaard blijven voor de zeer
drukke zomermaanden. wanneer men
meestal materiaal tekort komt, om b v.
dienst te doen tusschen Amsterdam en Mui-
derberg.
Tenslotte deelde de Directie ons nog
mede, dat zoodra hot nieuwe motormate
riaal in dienst zal zijn gesteld, in ïanuori,
er tusschen Amsterdam en het Gooi con
uurdienst zal worden ingesteld en wel voor
loopig van Amsterdam in de richting T aron
van 's morgens 6.30 uur tot 'sa\onds 1130
uur cn in omgekeerde richting van 's mor
gens 7 uur tot avonds 10 uur.
Verzet tegen de tusschen werkr
geversr en werknemers orr
ganisaties getroffen
regeling
Amsterdam, 15 Nov. F.enigen tijd ge
leden is tusschen de organisaties van druk-
kerspatroona cn die der typografen een
overeenkomst, betreffende de stichting van
een Pensioenfonds tot stand gekomen. Met
ingang van 9 November j.l trad deze re
geling in werking en zoo moesten Zaterdag
j.l. voor de perste maal de bijdragen wor
den gestort. De gezellen storten elke week
80 cent en de patroons pveneens wekelijks
SO cent voor plken gezel tusschen 18 en 64
jaar. die zij in dienstbetrekking hebben De
pensioenleeftijd is 65 jaar. Reeds bij de
eerste behandeling der voorstellen betref
fende het Pensioenfonds in de tvpogrnfen-
organisaties bleek pr groot verzet tegen de
invoering van zulk eén fonds te bestaan en
de bestuursvoorstellen werden tenslotte
goedgekeurd met een groote minderheid,
die tegen stemde. Ren deel der tegenstan
ders vormde een comité van actie en inder
daad hebben Zaterdag jl in verschillende
personeelen typografen geweigerd hun pre-
miebijdrage te storten.
Deze kwest>e kan een ernstig karakter
krijgen doordat het hier eon v e p i i c h t
pensioenfonds geldt. Wanbetalers, zoowel
patroons als werknemers, worden n.\ meer
dan vier weken schuld geroyeerd, niet al
leen uit hpt pensioenfonds maar ook uit
hun organisatie Aangezien in het typogra
fisch bedrijf hpt verplichte lidmaatschap be
staat. zullen dus georganiseerde patroons
over vier weken de geroyeerde tvpog-afpn
moeten ontslaan Mdn verwacht echter dat
het aantak weigeraars over vier weken zal
blijken slechts gering te zijn.
