DË EEMLANDEIÏ
Zijden Sjaals
Donderdag 21 November 1929
28e Jaargang No 123
BUITENLANDSCH OVERZICHT
DE
VL00TCCNFERENTIE
TE LONDEN
FELLE GEVECHTEN IN HET
VERRE OOSTEN
OVERWINNING DER
VLAMINGEN
De regeeringscrisis
vermeden
ROOVER GELYNCHT
Na een poging tot
ontvluchting
WEER EEN AANSLAG
OP DEN SPOORWEG
Hooger belooning
uitgeloofd
DE BEROERING ONDER DE
INBOORLINGEN
DE KNOEIERIJEN VAN DE
SKLAREKS
Fa. L. J. Luycx en Zn.
voor dag en avond
Mooie Fransche dingen.
LUCHTVAART
;;et derde retou ..vliegtuig
TE DJ ASK GELAND
ANERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pei 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.73. per
week (a»et gratis ver re kering tegen ongelukken! f 0.i7l/r
Binocoiaod tranco per post peT 3 maanden f J.-. Afionderlijke nummers I 0.05.
POSTREKKNING 47910 TELEFOON INTERC 515
UITGAVE: VALKHOFF C?
PRIJS OER AOVERTENTIEN 1—4 regels I 1.05 met inbegrip van eeü Dewijsnumme*
elke regel mt er f0 25 Liefdadigheids advertentlén voorde
helft van den prijs Kleine AdvertentKa „KEITJES bi) vooruitbetaling 1—5 tegel»
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseD f Bewijsnummer extra f 0/">
De tweede Haagsche conferen-
tie, Pas in het begin van
Januari?
Dat de eerste Haagsche conferentie zoo
veel tijd in beslag nam, was niet in de laat
ste plaats te wijten aan de omstandigheid,
dat zij begon, zonder dat zij in diplomatiek
opzicht behoorlijk was voorbereid. Eerst
was er 'weken lang geruzied over den zetel
der conferentie en daarna was men hals-
over-kop naar Den Haag getrokken, zonder
rrauwkèurig te welen, welke standpunten de
vooriiaams'te partijen, die bij de te behan
delen vraagstukken belang hadden, inna
men. Zoodoende kwam het tot botsingen,
vooral tusschen Snowden, den Engelschen
minister van financiën, on.de Fransche ge
delegeerden, waardoor men ontzettend veel
tijd verloor.
Wil-Tardieu, de Fransche minister-presl
dent, thans voorkomen, dat opnieuw eer»
onvoorbereide Haagsche conferentie plaats
vindt? Het lag aanvankelijk in de bedoe
ling zoowel Duitschland als Engeland
schenen eb voorstanders van te zijn de
tweede conferentie te houden in de eerste
helft van December. De Parijsche berichten
behelzen echter thans, dat de Fransche pre
mier er meer voor voelt pas in het begin
van Januari bijeen te komen. M. a. w.: aan
(le hand wordt gedaan de conferentie een
rqaand uit te-stellen,-opdat in den tusschen-
tijd de eigenlijke kwesties, waaromtrent
nog geen volkomen overeenstemming be
staat, kunnen worden geregeld. Wanneer
dit zou lukken, zou de wereld althans op
nieuw. krakeel worden bespaard.
Tardieu.. zoo betoogt de Fr. Ztg., zal in
staat zijn uiteen te zetten, dat het tijdve» -
lies van één maand, hetwelk onvermijde
lijk vastzit, aan zijn vporstel, in werkelijk
heid geen-tijdverlies .beteekent. Wilde me/»
de Haagsche conferentie op 9 December
voortzetten, dan zou zij, bij onvoldoende
zakelijke voorbereiding, opnieuw twee t >i
drie, weken duren. De.conferentie zou dan
pas kort voor Kerstmis, d. w. z. reeds na
het begin van 't parlementaire Kérstreces,
uiteen kunnen gaan, hetgeen tot gevolg zou
hebban, dat de bekrachtiging van 't plan
Young door de parlementen toch niet voor
de eerste helft van Januari zou zijn te ver
wachten. Wanneer rekening werd gphou
den met Tardieu's voorstel, zou de tóestand
Hjet. eender zijn. Volgens zijn plannen zóu de
conferentie ma,ar een dog op drie duren.
dn*u'-hèt in.de. bedoeling lag alle betvista
kwesties vooraf te regelen; door leze pro
cedure. z,ou de parlementaire rotific itie. die
toch niet vpqr Januari kan plaats vinden,
cns/Jns. worden vertraagd.
,Het Duitsehe blad, dat Tardieu's gedacn
tengang hierboven heeft geschetst, stelt ech
ter de vraag, of het wrerkelijk. zal lukken
de strijdpunten, die voor een deel nog een
zeer ernstig karakter dragen, vooraf langs,
di-plomatieken weg op te lossen en of men
bijgevolg rekening kan houden met een
(vinfërentieduur van maar drie dagen.
Tot de nog niet opgeloste vraagstukke!,
behooron nog zeer ingewikkelde problemen
die men tijdens de rustige, en zakelijke on
derhandelingen te Baden Baden niet bevrc
digend kon regelen. Zoo is er o.a, de kwes
tie der Oosteliike schadevergoeding. Bulga
rije cn Hongarije nemen een standpunt in.
dat zeer ver verwijderd ligt van de eischcn
hunner crediteuren. Goed: men zal probee-
r$n hen. door een gemeenschappelijk optre
den van de diplomatieke vertegenoordigers
der drie voornaamste mogendheden te in ti
mideeren.
Te Sofia is dit al gebeurd. Maar zullen de
beide landen zich bang laten maken? En
wanneer zij niet geïntimideerd kunnen wor
den, zullen de diplomaten dan een minne
lijke schikking tot stand weten te brengen?
Ook de kwestie van den zetel der interna
tionale bank, ten aanzien waarvan Belgié
nog steeds een protesteerende houding aan
neemt, al heeft het inmiddels zijn handtee-
kéning gezet onder de te Baden-Baden op
gestelde banKstatuten, moet men niet als
onbeteekenend beschouwen. En dan zijn er
nog tal van andere moeilijkheden, die uil
den weg geruimddienen te worden. Wan
neer het niet lukt deze zaken te regelen bij
voorafgaande onderhandelingen, dan zal de
Haagsche conferentie toch nog langer dan
drie dagen duren en zal Tardieu's voorstel
zeer zeker uitloopen op een werkelijk tijd
verlies.
Bovendien kan bij sommige Franschen de
neiging worden vastgesteld het tijdstip van
de ontruiming der derde bezettingszone te
verschuiven. Dij Tardieu zelf mag deze nei
ging niet bestaan, maar zeer zeker wel bij
de groepen, op wier parlementairen steun hij
is aangewezen. Krachtens de Haagsche ont
ruimingsovereenkomst moet de laatste
Fransche soldaat het Rijniand onder alle
omstandigheden op zijn laatst den 30sten
Juni verlaten hebben, wanneer voor dier»
tijd het plan-Young is geratificeerd. In
Frankrijk wordt in kringen, die zich kan
ten tegen Briand's verzoeningspolitiek,
reeds te kennen gegeven, dat de ontruiming
op 30 Juni. in verband met de verschillende
vertragingen van den laatsten tijd, om tech
nische redenen niet mogelijk is. De Fr. Zte
vreest nu, gezien Tardieu's afhankelijkheid
van de groepen, die de ontruiming gaarne
vertraagd fcoüdèn zien. dat de Fransche mi
nister-president daarvan wel eens het
slachtoffer zou kunnen worden, wanneer
het, tengevolge van zijn voorstel, zou ko
men tot een verdere verlangzaming van de
politieke werkzaamheden. Daarom dient aan
dé Duitsehe regeering zoo absoluut mogelijk
béloofd le worden, dat, indien men mocht
ingaan op Tardieu's voorstel, in elk geval de
hand zal worden gehouden aan den 30sten
Juni als laatsten bezettingsdag.
Italië bereid met Frankrijk
te ooderhatdelen
Londen, 20 Nov. aV.D.) De ontvangst
van den Italiaanschen ambassadeur door
Briand, welke Dinsdagmiddag plaats had,
wordt, naar Pertinax in do Daily Telegraph
meldt, in verband gebracht met de aanstaan
de vlootconferentie.
De ambassadeur heeft Briand er van in
kennis gesteld, dat de ItaLiaansche regeering
bereid" is over de in de nota van 16 Octo
ber gedane, voorstellen onmiddellijk met
Frankrijk in onderhandeling te treden. Over
eengekomen is, dat de kwesties, die Frank
rijk en Italië in het bijzonder interesseeren,
tusschen de ambassade en de Quai d'Orsay
en het minsterie van marine zullen worden
besproken.
De Russen zijn tot den
aanval overgegaan
De Cbineezen li deo groote
verliezen
Zooals men weet, hebben de sovjettroe
pen ten oosten en ten westen van den Oost-
Chineeschen spoorweg een aanval op de
Chineezen gedaan. Het Hbld ^ontleent aan
een telegram uit Moekden aan de Times,
dat zware gevechten plaats hadden te Da
lainor en Mantsjoeli. waar de sovjettroepen
om 1 uur 's morgens een hevig artillerie
bombardement begonnen, dattien uren
duurde en hetwelk ondersteund werd door
vliegmachines, die boven genoemde plaat
sen, evenals boven Hailar, bommen uit
wierpen. Te Dalainor werd een mijn in
brand gevuurd, de spoorweg tusschen Mant
sjoeli en Hailar werd over een afstand van
twintig mijl vernield. Vliegmachines bom
bardeerden ook Pogranitsnaja en Misjan,
op het Oostelijk front; waar, naar gemeld
wordt, de troepen van beide partijen voe
ling met elkaar hebben.
Men beschouwt deze aanvallen van be
lang. zegt het telegram, met het oog op
het feit. dat Moekden sedert 22 Oct.1 po
gingen heeft gedaan om relaties met Mos
kou aan te knoopen en onderhandelingen
te openen. Moskou zou deze pogingen hard
nekkig hebben genegeerd, omdat het vast
besloten is Tsjang Kal Tsjek een nederlaag
te bezorgen door te verhinderen, dat Mand-
sjoerijsche troepen hem hulp komen vcr-
lecnen.
Volgens nadere berichten moeten van de
Chineezen duizenden zijn gedood, onder wie
ook verscheidene officieren.
Londen, 20 Nov. (V.D.). Uit Moekden
wordt gemeld, dat de steden Dalainor en
Mantsjoeli door de Russen zijn bezet. De
bezetting geschiedde eerst na hevige ge
vechten, die Dinsdagmiddag te 12 uur nog
voortduurden. De sovjettroepen maken ge
bruik van tanks, vliegtuigen en moderne
artillerie. Ook op andere plaatsen van het
front overschrijden de sovjettroepen de
Chineesche grens.
Brussel, 20 Nov. (V. D.) De liberale
kamerfractie besloot na levendige discussies
het compromis-voorstel Jaspar, inzake de
Vervlaarasching der Gentsche Universiteit
te aanvaarden. Voorloopig is door dit be
sluit de kabinetscrisis vermeden, in ieder
aval op zijn minst voor eer.ige maanden
uitgesteld.-De Vlamingen zullen thans hun
Vlaamsche Universiteit kunnen verkrijgen,
waarvoor zij gedurende 100 jaar hebben ge
streden.
Uit Eastland, in den staat Texas, koral
de tijding, dat daar een misdadiger is gc
lyncht.op de gebruikelijke manier de man
werd door een verbolgen menigte uit de ge
vangenis .gehaald en aan een telegraafpaal
opgehangen. Het slachtoffer, de misdadiger
Marshall Ratcliffe. was in de Ver. Staten
een bekende figuur. Zijn specialiteit was
het plegen ven inbraken, hij sloop dan
tegen Kerstmis, in de vermomming van
den Kerstman, de woningen binnen om zijn
slag le slaan.
Ratcliffe had in December 1927 in zijn
vermomming een bank geplunderd en
was ter dood veroordeeld Maar de uitvoe
ring van het vonnis liet op zich wachten
Toen waagde de man een poging om uit
de gevangenis te ontsnappen. Daarbij
wondde hij een inspecteur van politie le
vensgevaarlijk.
Zooals gezegd, haalde een woedende
menigte den man uit zijn cel om hem op te
knoopen. Ongeveer 2000 man waren bij het
geval betrokken. De lunchpartij droeg een
uitermate gruwelijk karakter. Bij de eerste
poging brak het touw. Ratcliffe moest toen
een kwartier wachten op het nieuwe touw
dat inmiddels gehaald werd. Dit bleek ster
ker en de lynchpartij nam voortgang of er
niets gebeurd was.
Maagdenburg, 20 Nov. (V. D.) Dins
dag is opnieuw getracht een aanslag te ple
gen op den spoorweg nabij Brunswijk, n.l.
tusschen de stations Gross Gleidingen en
Broitzera.
De daders hebben drie platon zandsteen,
elk tot een gewicht van een halven cente
naar, die naast .de rails bij een overweg ais
trap waren opgesteld, uitgegraven en op de
rails gelegd. De personentrein 338 reed op
de steenen cn vernielde ze. Do op 50 M.
afstand functioneerende overwegwachter
bemerkte onmiddellijk hetgeen gebeurd was
evenals het personeel van den trein, en bij
het stoppen le G'ross Gleidingen werd rap
port opgemaakt. De locomotief had slechts
weinig schade opgeloopen.
Korten tijd later waren twee afdeelingen
der spoorwegpolitie met twee speurhonden
ter plaatse, terwijl later nog een afdeeling
beambten van de tandjagers met drie
speurhonden verschenen. Verschillende
sporen, die de honden aangaven, werden
gevolgd, doch hebben nog geen resultaat op
geleverd.
De rijksspoorwegdirectie te Maagdenburg
heeft thans de belooning. die op 16 Novem
ber j.l. was uitgeloofd voor hot. vinden der
daders, verhoogd van 1000 tot 2000 Mark.
Een pessimistische
voorspelliog
Pretoria. 19' Nov. Pirow, de Z.-Afri-
kaansche minister van justitie, heeft aan
het slot eener rede gezegd, dat de algemoone
opvatting is, dat. de opwinding onder.de in
boorlingen in de unie in een gevaarlijk sta
dium Is getreden. De politie is overtuigd,
dat de dingen zoover gekomen zijn, dat zij,
tenzij men radicale middelen toepast over
12 14 maanden zullen uitloopen op mui
terijen der inboorlingen op groote schaal,
met hun nasleep van weerwraakmaatrege-
len van de zijde der blanke 'bevolking en
toepassing der lynchwet. De organisaties,
die onrust stoken, geven voor industrieele
doeleinden na te streven, maar voeren een
propaganda, die ten doel heeft daden van
geweld uit te lokken.
KONING NADIR KHAN VERMOORD?
Hardnekkige geruchten doen do
rondo.
Uit Calcutta wordt d.d. 20 Nov. aan de
Tel. gemeld:
Naar uit Pesjawar wordt bericht, doen
alsdaar hardnekkige geruchten de ronde,
volgens welke Nadir Khan, de koning van
Afghanistan, door leden van den Ghildzai
of Waziri-stam is vermoord.
VEERBOOT OMGESLAGEN.
Riga, 19 Nov. (II.N.) Bij Dunaburg is op
de Duna een te zwaar belaste veerboot om
geslagen. Van de 15 a 18 opvarenden wer
den er slechts 10 gered.
GAAT DE MONT PELEE WEER
WERKEN?
Parijs, 19 November.(V.D.) Naar de seis-
mografische wacht te Fort de France op het
eiland Martinique mededeelt, vlamden in
den nacht van Zaterdag op Zondag lichtke-
gcls omhoog uit do Mont Pelée, welke tot 5
uur 's morgens in kracht toenamen. De gou
verneur heeft de bewoners der omliggende
eilanden aangemaand zich in veiligheid tc
begeven
DE OUDSTE VROUW VAN ITALIË.
Naar de Milaneesche correspondent van
de Times meldt, is te Castellazzo Bermida
Alessandria) de oudste vrouvy- van Italië
gestorven. De vrouw, die 108 jaar oud was.
werd de grootmoeder van Piemont ge
noemd. Zij had geleefd onder negen pau
sen, van Pius VII tot Pius XI, en onder vijf
vorsten. De vrouw was tot het laatst toe
vrij kras. „De goede God heefi mijD beslaan
blijkbaar vergeten", placht zij te zeggen.
Het onderzoek door de commissie
uit den Pruisischen
landdag
Schuning uit de partij gezet
Berlijn, 19 Nov. (V.D.) De commissie
van onderzoek in de zaak-Sklarek in den
Pruisischen landdag hoeft heden als ge
tuige gehoord den vroegeren directeur der
K.V.G. Kieburg Deze getuige verklaarde,
dat de K.V.G. in den inflatietijd zeer ener
giek werkte door hat leveren van goed-
koope kleeren aan de bevolking. In het
jaar 1920 geloofde do directie niet, dat de
valuta stabiel zou blijven. Daarom zijn des
tijds groote voorraden ingekocht, hetgeen
later een fout bleek te zijn. De overheid
drong aan op verkoop en toen was het dui
delijk, dat groote verliezen moesten wor
den geleden. In ieder geval was men blij,
dat de firma Sklarek de goederen kocht,
daar de stad anders nog meer geld zou
hebben verloren.
B e r 1 ij n, 19 Nov. (V.D.) In de zitting
van Dinsdagmiddag, deelde de voorzitter
mede, dat getuige Kieburg hem medege
deeld heeft, dat zijn gezondheidstoestand
h.era niet toelaat een langdurig verhoor te
ondergaan. Hierop werd het verdere ver
hoor van dezen getuige voorloopig uitge
steld.
Getuige Obermagistratrat Schalldach ver
klaarde op verzoek, dat hij de magistraat
had geadviseerd de K.V G. spoedig te li
quideeren, alvorens het deficit nog grooter
werd. Op de vraag van den rapporteur hoe
hij de verklaring opvat van den opperbur
gemeester, dat deze eerst in Amerika van
het monopolieverdrag dér Skiareks heeft
gehoord, antwoordde getuige, dat hij niets
heeft toe te voegen aan zijn verklaring,
volgens welke hij den opperburgemeester
reeds eerder over dit verdrag had ingelicht.
De burgemeester moet zeker dit onderhoud
hebben vergeten.
Na het verhoor van wethouder Schiining
besloot de commissie het getuigenverhoor
op 2 December voort te zetten.
B c r 1 ij n, 19 Nov. Kohl, do burgemees
ter van Berlijn-Köpenick is heden in zijn
functie geschorst in verband met zijn rol
in dc affaire-Sklarek*
JEUGDIGE MISDADIGERS.
Praag, 19 November. Te Prosknitz zijn
zeven kinderen van 9 15 >jaar aangehou
den. Zij hadden een bende gevormd, die goe
deren uit de winkels en geld uit de wonin
gen stal en zich vooral gespecialiseerd had
op het plunderen van offerbussen in ker
ken. De waarde van het gestolene wordt op
ongeveer 15.000 kronen geschat. Ook dc moe
ders van twee kinderen werden aangehou
den, omdat zij de kinderen tot de diefstallen
haddon aangezet.
DE SLANKE LIJN VOOR CHICAGO'S
POLITIE-AGENTEN.
De politiedirectie to Chicago heeft beslo
ten, dat de agenten in den vervolge niet
zwaarder mogen wegen dan 200 Engelsche
ponden. Wie te dik of te zwaar is cn niet
binnen zeer korten tijd zorgt voor een slanke
lijn, gaat er onherroepelijk uit.
DE TROEBELEN IN PALESTINA.
Een Jood ter dood veroordeeld.
Jerusalem, 20 Nov. (V. D.) De recht
bank te Jaffa heeft heden het eersin di>od
vonnis tegen een Jood, die beschuldigd was
van moord op een Arabier, tijdens de on
lusten, geveld.
WERK VOOR DUIZENDEN PERSONEN.
New Yor k, 20 Nov. Teneinde zich niet
door den voorzitter der republikeinsche
partij te laten overtroeven in pogingen om
het vertrouwen van de gemeente te behou
den, heeft de democratische burgemeester
van New York, James Walker, gisteren aan
den gemeenteraad medegedeeld, dat hij een
programma had opgesteld voor de uitvoe
ring van openbare werken voor de komen
de vier jaren tot een bedrag van 1000 mil
lioen dollar, waardoor aan honderdduizend
personen werk werd verschaft.
SPOORWEGONGELUK BIJ BATH.
Drie dooden en twee ernstig
gewonden.
Londen, 20 Nov. (H. N) Bij Bath is
een goederentrein, kort voor het binnen ke
rnen in het station ontsp iord, waarbij drie
personen gedood en twee ernstig gewond
zijn.
WERKLOOSHEID IN DE ANTWERP-
SCHE DIAMANTNIJVERHEID.
Antwerpen, 19 Nov. Het aantal werk-
lóozen in de diamantnijverheid bedraagt
thans meer dan 1300 en zal de volgende
week tot 2000 stijgen, terwijl in gewone tij
don maar 3 A 400 arbeiders zonder werk zijn
van de 15.000 De toestand is een gevolg van
de Amerikaansche financieele crisis, daar
Amerika één der belangrijkste afnemers is
der Antwerpsche diamantmarkt.
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
771 3 te Memel.
Laagste barometerstand:
734.5 tc Seydisfjord.
Verwachting tot den avond
van 22 November
Meest matige Z. O tut Z.
wind, aanvankelijk licht tot
half bewolkt, én weinig of
geen regen, later waarschijn
lijk tijdelijk toenemende be
wolking en eenige regen; wei
nig verandering in tempera
tuur.
Langestraat 49-51. Tel 190.
HET PRESIDENTSCHAP DER BHITSCHE
MIJNWERKERSFEDERATIE.
Tom Richards vervangt Herbert
Smith.
Londen, 19 Nov. (V. D.) Herbert Smith
heeft, gelijk wij reeds meldden, afgezien van
het presidentschap der mijnwerkersfedera
tie in verband met de recente voorvallen
ten aanzien van de regeeringsvoorstellen
betreffende het kolenvraagstuk. Op 7 No
vember besloot de conferentie van mijnwer
kersgedelegeerden de mijnwerkers aan te
raden het regeeringsvoorstel te accepteeren.
De gedelegeerden voor Yorkshire daarente
gen, onder leiding van Smith, besloten te
vertrekken, zonder aan de stemming te heb
ben deelgenomen, aangezien zij zich op het
standpunt stelden, dat ieder district voor
zich za) moeten beslissen, ot zij het voor
stel accepteeren. Zij vonden, dat zij geen
manciuat hadden voor een dergelijke be
slissing Sindsdien heeft iedere district6-
raad een overweldigende meerderheid be
haald, met uitzondering van Yorkshire.
Morgen zal de tweede gedelegeerdenconfe-
re.ntle te Londen aanvangen, ten einde het
«tistrictsrsultaat na te gaan, waarbij Smith
opnieuw voorzitter zou zijn Tom Richards
is door de mijnwerkers gekozen om voor
loopig als president op le treden.
Heden ie Palembang
aangekomen
Bij de K.L.M. is bericht ingekomen dat het
derde postvliegtuig op de retourvlucht de
P.H.-A.E.O., bemanning Duimelaar, Tepas
en Walcwijn, te 7.13 uur uit Batavia is ver
trokken en te 11.13 uur te Palembang is aan
gekomen.
Amsterdam, 20 Nov. (Aneta.) Vaz-
Dias meldt. Het zesde postvliegtuig le
P.H.A.G.R. vertrok hedenmorgen te 5.20 uit
Bagdad, arriveerde om 10.10 te Busliir, ver
trok van hier om 11.10 en arriveerde ">:n
16.45 te Djask. Aan boord is alles wel, mor
gen wordt de reis voortgezet,
DE P.H.A.E.O. ZET DE VLUCHT
VOORT.
Heden vertrek uit Bandoeng.
's-Gr avenhage, 19 Nov. Het vliegtuig
P.II.-A.F..O. dat op 30 Sep^mber doo *°echt
weer gedwongen werd tot een noodlanding
te Satul, het zuidelijkste punt van Siam.
vertrekt morgen (Woensdagochtend) -uit
Bandoeng met als bestuurders Duimelaar
en Tepa6.
De vertrekken uit Indië waren oorspron
kelijk vastgesteld op Dinsdag om de 14 da
gen. In overleg echter met de Ned. Indische
posterijen zijn zij than^gcsteld op Woens
dag om de 14 dagen daar aldus een grooter
gelegenheid bestaat voor de beantwoording
der mail voor Soerabaja en ook een betere
aansluiting bestaat voor de correspondentie
met den Oost-Indischen ArchipeL
