K
ceding na?
De Leidsche stadhuiskwestie
LEDERWAREN
Woensdag 4 December 1929 J^MÖÏSFOfflHSCHJ5AÏ5HLAlB 28e Jaargang No. 134
JUBILEUM VAN EEN
BODEMONDERZOEKER
DRUKWERK
G.j.vANAMERONGEN&co.
ILijs terirgkni] en Kunsthandel
li
Magazijn DE DOM
Fa. Gebrs. van Eeden
Ad verteeren doet
verkoopen
GOOILUST GERED
Amersfoortsch Dagblad
ffi
FAM LIEBERiCHTEN
Als c'e zaak rust
Wer! (t de Advertentie
WcJhandö! „De Concurrent"
ADVERTEEREN SN
DIT BLAD, HI EFT
STEEDS SUCCES
GEHAD
De overwegingen
DE GRACHT VAN
PURMEREND
De regeering grijpt
niet in
DE OPDRACHT AAN
DEN HEER DUüOK
Van vele zijden kritiek
op de houding van
B. en W.
Leiden, 2 Dcc. In de hedenmiddag ge
houden vergadering van den gemeenteraad
^a:i Leiden is aan de orde gekomen het
voorstel van B. en W., om aan den archi
tect Dudok te Hilversum op te dragen twee
plannen te ontwerpen voor den bouw van
een nieuw stadhuis, een met en een zonder
behoud van den ouden gevel, op het terrein
van het verbrande stadhuis.
De heer S p e n d e 1 (R.-K.), behoorende
tot ile minderheid in de Commissie van fa
bricage, verdedigde uitvoerig zijn voorstel
om een meervoudige opdracht te verstrek
ken, waarvan hij de voordeden uiteenzet.
Er zijn, zoo zegt hij, nog meer bekwame
architecten in Nederland dan de heer
Dudok, van wiens wcreldreputatie spreker
in tegenstelling nipt B. en W. niet over
tuigd is. Voorts heeft spreker ernstige be
zwaren tegen de wijze, waarop de commis
sie van fabricage in deze kwestie is behan
deld. Hals over kop heeft men van de com
missie van fabricage de toestemming wil
len zien verkrijgen om den heer Dudok met
het ontwerpen van de plannen te belasten.
Spreker meent voorts, dat voor alles de
plaats van het nieuwe stadhuis moet wor
den aangewezen, cn het terrein nauwkeu
rig moet worden bepaald. In dien geest doet
spreker een voorstel.
De heer Parmentier (a. r.), eveneens
behoorende tot de minderheid in de com
missie van fabricage, oefende hierna een
i'ellc critiek op de totaal onvoldoende en
eenzijdige voorbereiding van het stadhuis
vraagstuk, dat van den beginne af in, een
sfeer van geheimzinnigheid is gehuld en
waar de Rand angstvallig is buiten gehou
den. B. en W. hebben bewust in de rich
ting van Dudok gedreven. Den heer Du
dok heeft men alleen om inlichtingen ge-
Maagd over de kwestie van enkelvoudige
of meervoudige opdracht. Ten onrechte,
want de heer Dudok was in zekeren zin
toch belanghebbende. Met klcrn protesteert
spr. tegen de wijze, waarop de commissie
van fabricage in deze materie is ingelicht.
Men heeft zelfs onjuiste inlichtingen ge
geven, want de B.N.A. heeft zich in zijn
advies aan B. en W. wel degelijk uitge
sproken voor een meervoudige opdracht.
Waarom, zoo vraagt spreker, komen
B. en W. nu met een voorstel, dat
gelijk staat met een sprong in het duister?
De vergadering wordt hierna gcschortst
tot 's avonds.
De heer Huur m a n (A. ,R.) verklaarde
in de avondvergadering de voorstellen van
B. cn W. geheel te goeder trouw le ach
ten. Het college had, volgens spr. verstan
diger gedaan als er inzake den bouw van
het stadhuis geen stappen waren gedaan
zonder overleg met den raad. Was dit ge
schied, zooals door den voorzitter was toe
gezegd, dan zouden B. en W. thans niet
zooveel verwijten behoeven te hooren. Al
lereerst de terreinkeuze. Alvorens de oude
plaats op de Breestraat te kiezen, had rncn
den raad moeten hooren, liefst in geheime
zitting cn ook had overleg rnet de tech
nische gemeentediensten plaats moeten
hebben omtrent de grootte van het terrein
Bouwing op het oude terrein is volgens
spr. praktisch onmogelijk. Het is dwaas
orn zonder meer aan den heer Dudok een
opdracht te geven en dan nog zijn de voor
stellen van B. en W. hoogst onvolledig,
want de bouw van het raadhuis is van
zoo groot belang dat niet te veel advie
zen hadden kunnen worden ingewonnen.
Spr. ontkent dat er niet een programma
van eischen over indeeling etc. zou zijn
op te stellen. Dit hebben B. en W. toch
destijds ook aan de Monumentencommissie
voorgelegd. Het standpunt van den heer
Dudok om niet aan een meervoudige op
dracht mede te doen maakt op spr. abso
luut geen indruk. Er zijn in ons land nog
ineer architecten dan de heer Dudok. Spr.
vraagt wie aan B. en W. het gunstig oor
deel over deze architect gesugcrcerd heb
ben en wijst op het oordeel van prof. Wat-
ijes over den heer Dudok. Dat de plannen
van den heer Dudok over een half jaar
verworpen zullen worden gelooft spr. niet,
piaar indien dit zelfs mogelijk was, dan
zouden wij nog, ongeacht de kosten, zes
maanden verder zijn.
Ook de heer Wilbrink (C.-H.) oefent
felle critiek op de wijze waarop het stad
huisvraagstuk door B. en W. is behandeld
Wel achtte het college het niet deskundig
advies van de burgerij van belang maai
dat van den raad vond het niet noodig:
de raad is geheel genegeerd. Spr. behan
delt vervolgens de quaestie van het bedrag
dat door B. en W. is genoemd, n.l. ander
half milliocn. Welke waarde heeft nu uit
cijfer voor den raad. Zonder dat men weet
hoeveel noodig is voor aankoop of ontei
gening van perceclen aan de Vischmarkt
is het onmogelijk de kosten eenigermate
te schatten. Onverantwoordelijk is het zon
der meer te besluiten dat het nieuwe stad
huis op de oude plaats zal worden ge
bouwd. Spr. heeft tal van bezwaren tegen
een enkelvoudige opdracht aan den Hil-
versumschen architect, terwijl het voorstel
van B. cn W. niet op deskundige advie
zen is gebaseerd.
Dc heer Ir. Bosman (V. B.) is ook
geen onverdeeld bewonderaar van het be
sluit van B. en W. maar acht toch de
critiek van de vorige sprekers te scherp.
Dc groote moeilijkheid van een meervou
dige opdracht acht spr. de beoordccling
van cle ontwerpen. Ilij is dan ook niet
voor een meervoudige opdracht, omdat rncn
anders de ontwerpen van den heer Dudok
zal moeten missen, hetgeen spr. toch ten
zeerste zou betreuren, ondank9 de critiek
op het werk van dezen architect. Ook hij
hoeft ernstige bezwaren tegen den bouw
van een nieuw stadhuis op de oude plaats
aan de Breestraat.
Mr. Donders (R. K.) is van mcening
dat het zeer goed mogelijk is thans te
beslissen of men den ouden gevel al dan
niet wenscht te behouden. Het behoud
biervan achtte de Monumentencommissie
een zedelijke plicht van de overheid, ter
wijl tal van vooraanstaande architecten
die meening deelcn, en ook uit de talrijke
adressen aan den raad is gebleken, dat
in vele kringen op dien gevel wordt prijs-
gesteld. Den bouw van een raadhuis met
behoud van den ouden gevel geeft men,
volgens spr., geen eerlijke kans als men
het plan laat ontwerpen door een vooruit
strevende architect als do heer Dudok, die
volgens zijn eigen uitlatingen het vraag
stuk van de gevel secundair acht.
De heer Schüller (S.D.A.P.) lid van
de commissie voor fabricage is in tegen
stelling met zijn medeleden Spcndel en
Parmentier van meening, dat B. en W.
voldoende overleg hebben gepleegd rnet de
commissie. Dat do directeur van gemeen
tewerken niet over een opdracht aan den
heer Dudok is gehoord acht spr. volkomen
logisch, wegens familierelatie. Uitvoerig
behandelt spr. vervolgens cle nadoelen van
een prijsvraag en van een meervoudige op
dracht. Op verzoek van wethouder Splinter
(C. II.) wordt dc zitting vervolgens ver
daagd.
Huldiging van Dr. J. P. Hissink
te Groningen.
Een plaquette voor wijlen
Prof. Van Bemmelen
Groningen, 2 Dec. Dr. D J. Hissink,
directeur van het Bodemkundig Instituut
te Groningen, is hedenmiddag in (het Res
taurant „Riche" ter gelegenheid van zijn
zilveren jubileum gehuldigd.
Als eerste spreker van het groot aantal
vrienden en vereerders van den jubilaris
trad op dr. H. J. Lovink uit Alphen aan
den Rijn, voorzitter van het hulligingsco-
mité. Spr. bracht in herinnering den ar
beid, door dr. Hissink verridht op het ge
bied van het onderzoek van gronden zoowel
in Indiü als in ons land, een arbeid, die te
beschouwen is als het uitgangspunt van zijn
verder werk betreffende het absorptiever
mogen van den grond. Over d.t onderwerp
en andere, daarmede samenhangende
quaeslies zijn van cle hand van dr. Hissink
vele belangrijke verhandelingen verschenen.
Zij bevatten een sciiat van nuttige gege
vens voor docenten aan onze land- en tuin
bouwscholen. Dat de onderzoekingen van
Dr. Hissink ook in het buitenland hoog
staan aangeschreven, moge hieruit blijken,
dat zijn methode ter bepaling van de uit
wisselbare basen in dc meeste bodemkun-
dige laboratoria in de geheele wereld wordt
toegepast. Vele buitenlanders komen het in
stituut to Groningen bezoeken om er hun
licht op te steken.
Het behoeft, aldus spr., daarom geen ver
wondering te wekken, dat men dr. Hissink
tot plaatsvervangend voorzitter en alge
meen secretaris liecft benoen.d van de In
ternationale Bodemkundige Vereeniging en
dat hem verschillende onderscheidingen ten
deel vielen.
Spr. zei, het een syrnpliatieke gedachte
van Dr. Hissink te hebben gevonden, de
bijdragen, die voor zijn huldiging zijn inge
komen, te willen bestemmen voor een pla
quette met de beeltenis van wijlen prof. J.
M. van Bemmelen, den pionier van het bo
demonderzoek in on6 land en deze pla
quette te willen doen aanbrengen in het
nieuw te bouwen Bodemkundig Instituut
Het huldigingscomité wil gaarne aan deze
wensch gevolg geven.
Spr. overhandigde dr. Hissink een album
met tie handteokeningen van lien, die aan
dit huldeblijk hebben bijgedragen. Aan
mevrouw Hissink bracht spreker dank voor
den steun, aan haar man gegeven cn bood
Qiaar bloemen aan.
Vervolgens spraken cle heeren I. G. J. Ka-
kebeke namens het Departement?» van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw, prof. dr.
II. J. Backer namens de chemische ver
eeniging, ir. P. J. Meyers, dr. J. Botke en
dr. J. van der Spek.
De receptie was druk bezocht, er werden
veel bloemen en gelukwcnschcn aange
boden.
DE MOORD OP DEN SCHIEDA3XSCHEN
DIJK
Het 9lachtofior verlaat het
ziekenhuis,
Rotterdam, 1 Dec. De 23-jarige zee
man A. v. VV., die op 18 Nov. op den
Schicdamschen Dijk te Rotterdam door
een Spanjaard uit minnenijd met een mes
in de hartstreek werd gestoken heeft van
daag het ziekenhuis Coolsingel, waar hij
is verpleegd, hersteld verlaten.
Wie prijs stelt op smaakvol
laat 't vervaardigen door
BOEKDRUKKERIJ
VAN PERSIJNSTRAAT
Prijzen niet hoogcr, doch werk beter
verzorgd dsn bijna overal elders.
Omlijsten van platen
en portreten. Passe
partouts er. ovale lijsten
BILLIJKE PRIJZEN
utrechtaÏER"^
Arr.hemschestraat 6 Tel. 774
Het oudste adres
hier ter stede
RUI VIE KEUZE
ESB3aBSSESE3ES®B®E:a®$SEEaBE®EE
69
Afd. Advertentie Bureau.
B
BI
B
B
BI
a
B
a
e
B
a
PRIJSVErtHOOGING
BEBBSBBEESS!SSSaEBBEE®S'0BBEffSsi
PLAATSING VAN
IN ALLE BLADEN ZONDER
LangeGtraat 81 Telefoon 211
EN GROS EN DETAIL
Grootste sorteering in
Wol- Sajet- en Breigarens
DAiVIES- EN KINDERKOUSEN
Speciaal adres v sterke schoolkousen
VACANT
Het besluit van B. en W. van
's Gravcland vernietigd
Bij Kon. besluit van 21 November is ver
nietigd het besluit van B. en W. van 's Gra
venland van 18 Mei 1929, waarbij aan de
Naamlooze Vennootschap Kina-Cultuur-
Maatschappij, gevestigd te Amsterdam, en
haar rechtverkrijgenden voorwaardelijk
vergunning is verleend tot oprichting van
een inrichting tot verwerking van boom
bast (kinabast) en tot het maken van ki
nine op de perccelen, kadastraal bekend
gemeente 'sGraveland, sectie B., nummers
117 cn 11S, later nummers 1164 en 1167, ge
legen aan de Zuidzijde van de Gooische
Vaart.
Bij dit besluit wordt o.m. overwogen:
ten aanzien van de beroepen, ingesteld
door de afd. Hilversum van cle NedcrI. Na
tuurhistorisclic Vereeniging, bestuurderen
van Arti et Amicitia te Amsterdam, het
hoofdbestuur der Kon. Nederl Mij. voor
Tuinbouw en Plantkunde, het bestuur der
Vereeniging tot behoud van natuurmonu
menten in Nederland, den voorzitter van do
Intern. Gcscllschaft zur Erhaltung des VVi-
sente, het bestuur van clen Bond Heem
schut, directeuren van diergaarden cn de
Nederl. Dendrologische Vereeniging, dat
krachtens art. 15 der Hinderwet tot het in
stellen van beroep tegen beslissingen door
13. en ingevolge art. 8 dier Wet geno
men, gerechtigd zijn de verzoeker cn do
belanghebbende, ieder voor zoover hij in
het ongelijk is gesteld;
dat onder belanghebbende, in dit artikel
genoemd, moet verstaan worden hij, die
redelijkerwijze gevaar, schade of hinder in
den zin van art. 11 kan duchten;
dat de hierbedoelde appellanten, die in
hun beroepschriften als bezwaren tegen de
op te richl^i inrichting slechts benadee
ling van algemecne ideéele belangen naar
voren hebben gebracht, waartegen de Hin
derwet niet bedoelt te beschermen, niet zijn
aan te merken als belanghebbenden in den
bovenaangegeven zin en mitsdien niet tot
het instellen van beroep gerechtigd zijn;
Overwegende: met betrekking tot het be
roep ingesteld door A. de Klerk en 8 an
dere veehouders en pachters van perceelen
weiland, dat deze appellanten, die blijkens
de door hen aangevoerde bezwaren, als be
langhebbenden in den zin der wet zijn te
beschouwen, daargelaten nog, dat zij hun
bezwaren niet overeenkomstig art. 7 der
Hinderwet ten overstaan van het gemeente
bestuur of een of meer zijner leden hebben
ingebracht, ook reeds hierom in hun be
roep niet kunnen worden ontvangen, aange
zien zij hun beroep eerst op 19 Januari 1929,
dus niet binnen den bij art. 15, 1ste lid, gc-
stelden termijn van 14 dagen na de afkon
diging van het bestreden besluit hebben in
gesteld, terwijl zij bovendien hebben ver
zuimd, daarvan overeenkomstig art. 15, 2de
lid, kennis le geven aan het gemeentebe
stuur, alsmede bij exploit aan den verzoe
ker;
Overwegende: wat betreft cle ontvanke
lijkheid van B. en W. van Hilversum in
hun beroep: dat de gemeente Hilversum,
voor wie B. en W. bezwaren hebben inge
bracht, o.rn. ontleend aan vrees voor veront
reiniging van de aan de gemeente in eigen
dom toebehoorende Gooische.Vaart, als be
langhebbende in den zin der wet kan wor
den beschouwd, terwijl in verband met art.
179h der Gemeentewet B. en W. geacht
moeten worden lot het instellen van be
roep namens de gemeente bevoegd te zijn;
Overwegende: dat ook de appellant F. E.
Blauw, te 'sGraveland, in zijn beroep ont
vankelijk is;
Overwegende: met betrekking tot de
laatstbedoelde beroepen, dat cle bij de aan
vrage overgelegde beschrijving alleen ver
meldt, dat in de inrichting boombast zal
worden gemalen en uitgetrokken, waarna
de bestanddeclen zullen worden verzameld
en gezuiverd, terwijl als beweegkracht elcc-
tromotoren van 1 tot 15 P.K. zullen worden
aangewend;
dat uit deze beschrijving niet met zeker
heid kan worden opgemaakt, wat in cle in
richting feitelijk zal worden verricht, ter
wijl wat de beweegkracht betreft het aan
tal clcctromotorcn niet is opgegeven;
dat de onderwerpclijke beschrijving mits
dien niet is aan te merken als een nauw
keurige beschrijving, in den zin van art. 5
onder 1. der Hinderwet;
dat voorts de overgelegde teekening niet
bevat een aanduiding van de inwendige
samenstelling van de inrichting met toebe-
hooren, zoodat zij niet voldoet aan dc
eischen, bij art. 5, sub 2.. der wet gesteld;
dat derhalve B. en W. op het verzoek,
zooals het was gedaan, geen beslissing had
den mogen nemen;
dat wijders art. 6 der Hinderwet door het
gemeentebestuur van 'sGraveland niet naar
behooren is nageleefd, aangezien, blijkens
de overgelegde ambtsberichten, door hen is
verzuimd, van het verzoek om vergunning
schriftelijk kennis te geven aan alle eige
naars en gebruikers van elk der perceelen,
onmiddellijk grenzende aan dat, waar de
inrichting zal worden opgericht;
dat ook op dezen grond het besluit van
B. cn W. niet kan worden gehandhaafd.
(N. R. Ct.).
LIEFDADIGHEID.
We hebben driemaal ge-bazard
In onze Keienstad
En drie maal heeft men voor het doe*
Een pracht-succes gehad.
Men ziet weer: als het moet staat men
Tot hulp en bijstand klaar,
Dat wordt men uit dit resultaat
Weer duidelijk gewaar.
Voor 't goede doel geeft men hier graag
In 't gulle Amersfoort,
En gaarne gaan we unaniem
Met hulp in nood accoord.
Maar cn nu komt het 'k ben zoo bav
Dat nu 't succes steeds stijgt
Men hier in onze brave Stad
Te veel van 't goede krijgt.
Want om cle week een schreeuw om hulp
Vermoordt liefdadigheid,
Daardoor komt later nog een strop
Zelfs echten nood ten spijt.
We dragen graag de lasten saam.
Als 't moet zijn Wallen een
En zorgen gul zoo noodig voor
Het heil van 't algemeen.
Maar juist daarom is 't zaak dat men
Zorgvuldig zich afvraagt
Of 't noodig is dat men cle hulp
Van de gemeenschap vraagt.
Voorzichtigheid is 't Maatje van
De kast vol porcelein
Doch ook van de Liefdadigheid
Wil zij de moeder zijn.
GROEGROE.
(Alle rechten voorbehouden.)
geslagen. De gebroeders C. zijn daarop
weggegaan, doch op ecnigen afstand heb
ben zij steenen opgenomen en daarmee
naar het zestal geworpen Deze zes zijn
daarop op de twee broers afgestoven en
een hunner, M. C., kreeg een steek in het
hart van ongeveer 7 c.M. diepte. Hij was
onmiddellijk dood. Toen de zes zagen wat
er gebeurd was, zijn zij gevlucht en in een
gereedstaanden auto gestapt en naar hun
woonplaats Sohimmert vertrokken. Daar
zijn zij Maandagochtend door marechau-
sees gearresteerd en vandaar naar Val
kenburg overgebracht. Het voorlooplg on
derzoek hoeft uitgewezen, dat vier hunner
niet aan den moord schuldig zijn. Dezen
zijn gisteravond in vrijheid gesteld. De ge
broeders R. blijven nog in voorloopizo
hechtenis en zijn heden naar Maastricht
overgebracht.
Geen schending van bizondcrc
schoonheid
DE MOORD TE VALKENBURG.
Nadere bijzonderheden.
Valkenburg, 3 Dec. De moord, die
Zondagavond is gepleegd, is geschied na
een twist tusschcn de gebroeders M. en
A. Curvers eenerzijds en zes personen uit
Schimrnert anderzijds. Van deze laatste
zes had één aan A. C. om vuur gevraagd,
doch voor hij dit gegeven ihaJ, haddon de
anderen hem reeds de sigaar uit den mond
Op de vragen van het Eerste Kamerlid,
den heer Polak, betreffende demping van
de Singelgracht te Purrnerend heeft dc mi
nister van Onderwijs, K. en W. o.m. geant
woord:
Van het beslaan van een besluit van d«*n
gemeenteraad van Purrnerend tot demping
van een deel van de Singelgracht aldaar
was, toen dc vragen van den heer Polak
den minister bereikten, noch bij hem, noch
bij den Rijksdienst voor den monumenten
zorg, iets bekend. De bond „Heemschut",
die, naar hem achteraf is gebleken, er ken
nis van droeg en bij Ged. Staten stappen
voor het behoud heeft gedaan, heeft hom
daarvan geen mededeeling gedaan.
Hoewel niet ontkend rnag worden, dat
een aardig en vriendelijk hoekje met dit
giachtje verloren gaat, hetgeen voor Pur
rnerend dubbel betreurd moet worden, om
dat het stadje overigens nagenoeg geh» el
zijn vroegere schoonheid en karakter heeft
verloren, kan hier, naar de meening van
clen directeur van het Rijksbureau voor
Monumentenzorg toch niet gesproken
worden van schending van de bijzondere
schoonheid des land. Nu men ter plaatse
geen prijs stelt op het behoud, bestaat er,
naar de meening van den minister, voor
hooger gezag dan ook geen voldoendo aan
leiding dit af te dwingen. Aldus hebben ook
Gcdep. Staten van Noordholland geoordeeld
EEN HONDERDJARIGE.
Woensdag wordt de heer J. W. Thijssen,
te s'-Gravenhage, 100 jaar.
HET VERKEERSONGELUK BIJ LINNEN.
In aansluiting aan het bericht over de
doodelijke aanrijding nabij Linnen, kan nog
worden gemeld dat het slachtoffer, de 22-ja-
rige boerenknecht H. uit Linnen afkomstig
was, terwijl de twee Duitschers werkzaam
waren bij de gasleiding van de Staatsmijn
Maurits. Inmiddels is Maandagochtend in
het ziekenhuis te Roermond de zwaar ge
ronde Duitscher overleden.
EEN URNENVELD.
Te Ruiswolde (Dr.) is een urnenveld ont
dekt. Een groot aantal urnen, scherven cn
brandreeten zijn opgedolven.
