B Sedieningm. 40 wagens
door de qeheeiestad
AMICITIA
ONDERZOEK VAN HET CADEAUSTELSEL
I
PULLOVERS
Wollen Vesten
Fa. B. KRAAL
B. RUITENBERG llzn
Zaterdag 7 December 1929
-DE EEMLANDEft"
28e Jaargang Mo. 137
RAPPORT VAN EtN
REGEERINGSCOM VJISSIE
BRAND TE LEIDEN
Ongeval van een
brandweerman
VRAAGT AMgHSFORTIA'S j
GORTEPAP en YOGHURT
HEINEKEN'S BAR
Gezoete Citroen Jenever
ra
ra
ra
ra
ra
ra
ra
ra
ra
N. HEILIGERS
PROVINCIAAL
ASSURANTIE-KANTOOR
Gelden beschikbaar tegen 5'|:
Fa. L. HOUBAER
JONGENS
WINKELDIEVEGGE VOUR
DE RECHTBANK
TWEEDE BLAD
EEN BOTSING TUSSCHEN
AUTO EN STOOMTRAM
jM
SBBs
Twee stelsels onderscheiden:
het direcle en het
indirecte
teti aantal wetsbepalingen
voorgesteld
's-G r a v e nil age. December.
Als no. 9 van de jaargang 1929 der „Ver
slagen en Mededeelingen" van dé Afdeeiing
Handel on Nijverheid van het Departement
van Arbeid, Handel en Nijverheid is ver
schenen het verslag der Commissie lot On
derzoek van het Cadeaustelsel, waarvan
voorzitter was de heer Mr. A. I. M. J. Baron
van Wijnbergen. Het Rapport omvat 7
hoofdstukken, waarvan de eerste twee de
voorgeschiedenis behandelen
De actie, die destijds uitgegaan is van het
Comité van Actie tot bestrijding van den
verkoop met cadeaux, oen comité, dat inge
steld was door de drie middenstandsbon
den, wordt summierlijk aangeduid.
De co.mmisic heeft haar arbeid aangevan
gen met het verwerken der feitelijke gege
vens, die door genoemd comité verzameld
waren.
Zij onderscheidt in het cadeaustelsel twee
hoofdvormen, het directe en het indirecte
systeem. Het directe systeem is aanwezig,
wanneer liet cadeau terstond bij aankoop
van een bepaalde waar gegeven wordt, het
indirecte, wanneer bij het cadeau een be
wijs (bon) wordt verstrekt, dat recht geeft
op een prestatie om niets. Alle vormen van
het cadeaustelsel zijn tot deze in de grond
typen te herleiden. Genoemde onderschei
ding ligt dan ook aan het gehcele rapport
ten grondslag.
I-Iet cadeaustelsel wordt in het Rapport
omschreven als het stelsel, waarbij een ver
kooper* bij eiken individueelen verkoop van
een bepaalde waar aan den kooper een zaak
ten geschenke geeft of een bewijs afgeeft,
dat. hetzij op zichzelf, hetzij in veelvoud,
hetzij in een speciaal samengesteld veel
voud op een prestatie om niet*recht geeft.
Juridisch is naar liet oordeel der commis
sie liet cadeaustelsel een schenkingsovcreen-
komst naast een koopovereenkomst.
De commissie heeft vervolgens een schrif
telijke enquête gehouden onder producen
ten, tusschenhandclaren en verbruikers, aan
wie uitvoerige vragenlijsten zijn toegezon
den.
Mede aan de hand van de gegevens, die
deze enquête verschafte, bepaalt de com
missie haar standpunt ten opzichte van het
cadeau-stelsel en komt tot de slotsom, dat
dit stelsel althans voor een deci der produ
centen voordeel en oplevert, doch daartegen
over voor de tusschenhandelarcn en ver
bruikers positief schadelijk is.
Voor de tusschcnhandelaren is vooral de
beunhazerij een nadeel, terwijl de consu
menten, ofschoon zij het stelsel grosso modo
begeeren hiervan vooral deze nadeclen on
dervinden dat: 9
1e: zij economisch gebonden zijn bij den-
zelfden cadeaugever of dezelfde waar te
blijven koopen, totdat zij zich dc noodige
bons verworven hebben:
2e. hun eenerzijds het cadeau-wordt opge
drongen en zij anderzij,ds geprikkeld worden
van teveel te koopen, en
.'Je. zij cadeaux ontvangen, die vaak waar
deloos zijn doordat de cadeaugever geen
vakkennis bezit van de geschenken, die hij
verschaft. De commissie acht dan ook een
optreden - tegen het stelsel volkomen ratio
neel en gaat na, op wélke w ijze dit besnoeid
kan worden.
Zij ïuecnt dan, dat liet stelsel niet zal uit
zieken en wijst er o.a. op, dat het nog steeds
toeneemt. Dc bestaande wettelijke voor
schriften blijken onvoldoende te zijn; een
actie uit de maatschappij voortkomend heeft
geen'kans van slagen, zoodat alleen van een
ingrijpen \an overheidswege heil kan wor
den verwacht. Voldoende grond voor zoo
danig ingrijpen is gelegen in de omstandig
heid, dat liet verbruikersbelaïig, dat alge
meen belang is, dit vordert.
DcNcommissie onderzocht dé mogelijkheid
orn dé euvelen van liet stelsel door een
maatregel weg te nemen en komt tot de
slotsom, dat door het stellen van den eisch,
dat de verkooper den kooper op diens ver
langen de aangegeven geldswaarde in
plaats van het cadeau moet geven, ten aan
zien van het directe stelsel in voldoende
mate aan de bezwaren wordt tegemoet ge
komen.
Wat liet indirecte stelsel betreft, zal deze
eisch alleen dan effect sorteeren, wanneer
den kooper de bevoegdheid wordt gegeven
om, zoodra hij een bewijs (bon) in zijn be
zit heeft, door bijstorting van de waarde
der liem nog ontbrekende bons, *ich liet
evideau-artikel te verwerven.
De commissie heeft ten slotte een maat
regel ontworpen en dezen gegoten in den
vorm \an een vijftal strafbepalingen.. De
eerste bepaling keert zich tegen lïet voor
de consumenten schadelijke grasduinen en
beoogt te verbieden het geven van cadeaux
die niet tot den gewonen handel of bedrijf
van den cadcaugever behooren, tenzij het
bestaat iri geld.
De tweede bepaling betreft het directe
en legt den verkooper de verplichting
op om voor den kooper, die geen
cadeau begeert, de koopsom te ver
minderen met de waarde van het cadeau
De derde bepaling betreft het indirecte
stelsel en regelt onder meer den bijstor-
tingsplicht.
Met de vierde bepaling wil de commissie
den verkooper, die een dividend heeft ge
garand eer d, na verloop van zekeren tijd uil
te betalen, verplichten desgewenscht dit
dividend terstond .te betalen bij aankoop
der waar.
Het kassabonstelsel of stortingstelsel in
enge ren zin valt onder de derde strafbepa
ling, zoodat het rapport ook den gever van
kassabons wil verplichten deze bons op
verlangen terstond te verzilveren.
De vijfde bepaling tenslotte legt den ver
kooper de verplichting op om in geval bij
meer waren voor één prijs verkoopt, deze
waren afzonderlijk verkrijgbaar te stellen
voor' prijzen, waarvan de som niet hooger
is dan de prijs, waarvoor de waren geza
menlijk te koop zijn. Door deze bepaling
wil de commissie voorkomen, dat haar
maatregel ontdoken wordt, doordat de ver
kooper de waar en de cadeaux te geven
zaak voor één prijs verkrijgbaar stelt.
Aan het rapport is toegevoegd een over
zicht van de maatregelen en wetsontwer
pen, die ter zake in hel buitenland worden
aangetroffen.
Geen
straatverlichting
plaatse
ter
Leiden, U Dec. Vannacht omstreeks 12
uur is te Lei.lcn brand uitgebroken in het
gebouw Maredijk 25, waarin vroeger pen**
wasscherij was gevestigd en dat nu in ge
bruik is als sigarenmakerswerkplaats van
den heer Schuster".
De brandweer die spoedig ter plaatse
«vas, had wegens het gemis van straatver
lichting ter plaatse eene zware taak.
Als gevolg van deze duisternis kwam hei
dat de brandweerman Jansen door een gla
zen dak zakte en in een serre terecht
Kwam. Hij is door eenige brandweerlieden
neergelaten.
Aangezien hij inwendige kneuzingen had
opgeloopen is hij naar het Academisch zie
ke n h u i s o V e rg e b r a c h t
De brandweer tastte liet fabrieksgebouw
zoowel van de voor- als van de achterzijde
aan en was om 2 uur den brand geheel
meester.
Hpt gedeelte waarin de sigarenmakërs-
.verkplaats was gevestigd is geheel uitge
brand.
De oorzaak is onbekend.
Met gebouw dat toebehoorde aan den
heer Jansen te Utrecht, was evenals den
sigareurnakersinvehtaris verzekerd.
UIT DE STAATSCOURANT.
Benoemd tot Lector in de faculteit let
teren en wijsbegeerte te Groningen voor
onderwijs in de nieuwe Duitsche letterkun
de dr. Th. van Stoekum, bijzonder Ihoog-
leeraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht,
en leeraar aan hst openbaar gymnasium
en G.ILB.S. te Hilversum.
Benoemd met ingang van 16 September
iot referendaris der P.T.T. de referendaris
2d? klasse der P.T.T. II. B, Charbon.
Benoemd tot registratie-ontvanger te
Harderwijk J. Klein surnumerair te Am
sterdam aan het gecentraliseerd kantoor
der invoerrechten en accijnzen.
Tot idem J. Jaarsma, surnumerair aan
het kantoor te Dordrecht; te Woerden J.
Kamerling; tot idem te Nijkerlc M. Druk
ker, surnumerair te Haarlem.
Op verzoek eervol ontslagen met 1 Janu
ari G. W. Bosscher als ontvanger der in
voerrechten en accijnzen te Groningen:
idem A. Kroezen, verificatuur der invoer
rechten en accijnzen te Amsterdam; we
gens reorganisatie in liet bedrijf G. F. C.
Baron van Till als controleur van de waar
borg en de belasting van de gouden en'
zilveren werken te Utrecht.
VALSCHE MUNTERIJ.
Een kwajongensstreek van twee
grootc kerels?
Rotter da m, 5 December. Enkele
maanden geleden ^erd ontdekt dat er te
Rotterdam eenige valsche guldens waren
uitgegeven. Dit werd niet al tc handig ge
daan. Bij een caféhouder die het bedrog
ontdekte werd dienzelfden avond nog een
nieuwen gulden in betaling gegeven, zoo
dat de caféhouder al gauw,'begreep van
waar de wind kwam. Op zijn aanwijzing
zijn toen ook de vervaardigers, een sleep
bootkapitein, rle 2S-jarige W.Z. en zijn ma
chinist, de 27-jarige W. V. aangehouden.
Bij hen thuis werd eenig materiaal gevon
den voor het vervaardigen van valsch geld,
terwijl er ook nog enkele guldens in hun
bezit werden aangetroffen. Deze bleken
uiterst slecht te zijn nagegolen uit tin.
Meden hebben zij voor de Rotterdamsche
rechtbank terechtgestaan. Door hel O. M.
werd een flinke straf geëischt, tegen bei
den 1 jaar gevangenisstraf. De verdediger
mr. Willinge Gratama, heeft- er op gewe
zen dat men hier niet met een georgani
seerde valsche inunterij te doen had, maar
met een kwajongensstreek van tweo grootc
kerels. Hij vroeg daarom voorwaardelijke
veroordceling.
Utrechtschestraat 29 - Tel 37
Geheel iets aparts is
onze 1e kwaliteit
f 3.- per Liter - Zakflacons 60 ct.
ra firararararasiirarara ara «irau 33*3 ara rarasra rara
ra
3
3
S
S
3
3
3
^3 i
in nieuwe kleuren
LANGESTfïAAT 129
STEEDS GOEDE EN ACTU-
EELE PROGBflMRA'S
GEZELLKl ZITJE
GOEDE KSJZIEK
Utr. straat 28 - Tel. 243
WINTERJASSEN
PELSJASSEN
BONTMANTELS
Vpor nieuwbouw, verbouw en
onderhoud van Woningen,
solied en voordeelig adres:
Kapelweg 42 - Tel. 1053
KAPELWEG 77
AMERSFOORT
Zalen voor Vergaderingen
co neer Len tooneel- en
/cestuilvoeringen enz.
Sterk verlaagde prijzen
KLEEDINGMAGAZIJNEN
Langestraat 62-t4-66
GEKLEURDE PEAU DE PÊCHE
BROEKJES met bijpassende trui
is een prettige dracht voor Uw
S "VTTYYTTTTTTrTTTTTTTT T TTTTVÏS
Poging tot diefstal van
een japon
Anderhalf jaar straf
geëischt
A msiterd am, 6 Dec Len 53-jarige
vrouw heeft zich voor de vijfde kamer der
rechtbank te verantwoorden gehad wegens
poging tot diefstal van een japon. Op 2i
Augustus 1.1. was zij in de zaak van Vroom
en Drecsman in dc Kalverstraat versche
nen, waar zij in de japonnenafdeeling de
verkoopster, die haar helpen wilde, te ken
nen gaf dat zij eerst eens wilde rondkijken
De verkoopster, die intusschen een anderen
klant was gaan helpen, ontdekte op een ge
reven moment, dat de vrouw een opgerolde
japon onder den arm gekneld hield, waar
mede zij, ofschoon de paskamers in haar
onmiddellijke buurt waren, in de richting
van de hoedenafdeeling wegliep. Doch niet
zcodra bemerkte de vrouw dat de verkoop
ster haar gesnapt had, of zij stapte op het
meisje toe, wie zij verzocht, het kleeding-
stuk te mogen passen. Dit werd toegestaan,
waarna men de vrouw, die de japon thuis
bezorgd wilde hebben, legen de gewoonte
der firma in, een gedeelte van den koopprijs
vooruit liet betalen. En waarschijnlijk zou
de zaak" hiermede voor altijd afgeloopen zijn
geweest, ware het niet dat de recherche, die
meer van de gedragingen dezer vrouw af
wist, als gevolg van een huiszoeking in
haar woning haar voor het bovenvermelde
feit voor de rechtbank bracht.
De vrouw, die in het begin van dit jaar
uit de gevangenis is ontslagen, waar zij
«Lenigen tijd wegens een winkeldiefstal had
doorgebracht, ontkende hardnekkig dat zij
de japon had willen stelen. Ook had zij haar
niet opgerold onder den arm gckfccld ge
had, beweerde zij.
De verkoopster, die als getuige werd ge
hoord, verklaarde echter dat dit wel dege
lijk het geval is geweest, terwijl ook een
andere winkeljuffrouw, die, nadat zij go
vs aarschuwd was, verd.s gedragingen be
spied had. zeer bezwarende verklaringen
aflegde.
Met was vervolgens de lieer J. F. van
Slobbe,inspecteur van politie in de hoofd
stad, die hierna kwam verklaren, dat de
vrouw bij de politie als een winkeldievegge
bekend staat, welke verklaring door den
.Amsterdamsehen brigadier-rechercheur J.
N. Prinsen, werd aangevuld met dc mede
deeling, dat verd. meestal winkeldiefstallen
pleegt met hulp van een vriendin. Terwijl
dé een dc verkoopster bezighoudt, slaat de
undgr .haar slag. Het gestolen goed vvqitR
o.a.,'aan buurvrouweu Verkocht. Zeer waar
schijnlijk werkt de vrouw ook buiten do
stad.
Het O. M.. mr. de Blécourt, die de ten
lastelegging bewezen achtte, oordeelde het
noodzakelijk dat verd. voor geruimen tijd
uit dc maatschappij verbannen wordt Dezo
wouw en haar vriendin zijn echte roofvo
gels en zij leveren een groot gevaar op voor
de winkelzaken, die toch in deze tijden al
moeite genoeg hebben om het hoofd boven
water te houden.
Eisch: één jaar en zes maanden gc\an
genisstraf.
De verdediger, mr. dr. Berino J. Stokvis,
wees erop, dat er bij Vroom en Dreesman
voor bezoeksters der zaak geen verbod be
staat, om japonnen van dc haken te ne
men. Als verd. had willen stelen, zou zij dc
japon zeer gemakkelijk in haar tasch heb
ben kunnen stoppen. Z. i. is er geen schijn
van bewijs en in dit verband vestigde pl. er
de aandacht op, dat de rechtbank destijds
de gevraagde 'gevangenhouding van zijn
cliënt geweigerd heeft. Pl. concludeerde tol
vrijspraak. Uitspraak 19 Dcc. a.s.
DE KUITENPRIKKER HERLEEFT.
Gisteravond zijn eenige meisjes te Kat
wijk aan den Rijn door een tot lieden on
bekend gebleven man met een vlijmscherp
mes eenige snij wonden in de kuiten toege
bracht. De politie stelt een onderzoek in.
S. L. J. COUTURIER, f
Kok van Willem III.
's-Gravenhage, 6 Dec. In den
ouderdom van 88 jaar is te 's-Gravenhage
overleden de Iheer S. L. J. Couturier, die tij
dens het leven van Koning Willem II kok
ten Paleize was cn beleend stond als een
waar kunstenaar in zijn vak.
Later is hij overgegaan naar de ITofhou'-
tïing van Prins Frederik, dien hij verschei
dene jaren nog als Hofmeester diende.
ALASTRIM.
c Nog een geval te Rotterdam.
Rotterdam, G December. Opnieuw
beeft zich hier ter stede een geval van
alastrim voorgedaan bij een inwoonster
van de Vlietstraat, dio ook weer in het
hulpzickenliuis in de Ilildegardisstraat is
opgenomen.
VERDUISTERING VAN EFFECTEN.
Een commissiocnair veroordeeld.
Amsterdam, 6 Dec. De vacantieka-
mer der rechtbank te dezer stede heeft lie
den uitspraakftgedaan in de' zaak van den
commissionnair in effecten, die heeft te
rechtgestaan terzake van drie, in 1923 ge
pleegde verduisteringen van effecten, welke
hem, voor den aankoop van andere stuk
ken, in onderpand waren ges^pven.
Verd. had zich er op beroepen dat de
stukken krachtens de algemeene voor
schriften voor rekeninghouders zijn eigen
dom waren geworden cn hij er slechts voor
had zorg te dragen, dat zijn cliënten hun
geld ontvingen.
Dc rechtbank heelt verd. schuldig ver
klaard aan twee verduisteringen en hene.
deswege tot een jaar cn vier maanden ge
vangenisstraf, met aftrek van liet gehcele
'voorarrest, veroordeeld, liet O.M. had 'een
jaar en zes maanden gevangenisstraf, met
aftrok van zes maanden voorarrest, gevor
derd.
Do rechtbank overwoog o.m., dat verd.'s
verweer verworpen moet worden, aange
zien hij zich niet dezelfde réchten mocht
toekennen als de groote banken, bij welke
gelijke voorwaarden gebruikelijk' zijn. Verd.
immers wist toch, of moest weten, dat zijn
vermogenstoestand zoodanig was, dat hij
niet in staat zou zijn geweest, de stukken
terug te leveren.
He een bezadigdrijder toch
nog een ongeluk krij--
gen kan
De locomotief gederailleerd
A in t e r d a m, U Dee. In den morgen van
7 September j.l. het liep naai* negenen
reed de Bussumsche hotelhouder 1). van B
als bestuurder van een auto op den Arners-
fcortschen Straatweg in de richting Laren
Toen de heer van B. roet een bocht naav
rechts dc richting van Bussuni insloeg, pas
seerde juist op dat moment een tramtrein
van de Gooische Stoomtram Maatschappij
den Brediusvveg. Dc heer van B. kon niet
meer bijtijds remmen, un het gevolg was dat
i de auto in botsing kwam met den locomo
tief, welke derailleerde cn in den grond
bleef steken. De machine bleek weinig scha
de te hebben opgeloopen, wol was dit het
jgéval met den auto, die geheel vernield was.
De inzittenden .kwamen er met liclilo
kwetsuren af.
Tegen den heer van B. werd een gerech
telijke vervolging ingesteld, terzaKe dat het
aan zijn schuld te wijlen is, dat er gevaar
is ontstaan voor het verkeer 'over dien
spoorweg. Volgens de dagvaarding heeft hij
hoogst roekeloos en onvoorzichtig gereden
en had hij de stoomtram moeten zien en
hoeren aankomen. Immers werkte op den
locomotief de stoombcl, terwijl de machi
nist op het kruispunt van wegen, gevormd
door den Arnersfoorlscheji Straatweg, den
Brediusvveg en den rijweg naar het. hotel
Bosch van Bredius, met de stoomfluit signa
len had gegeven.
De heer van B., die zich le dien zake voor
de Vijfde Kamer der Rechtbank alhier te
verantwoorden had, verklaarde op vragen
van president Mr. van Róyen, dat een be
hoorlijk uitzicht op den weg hem belem
merd werd', doordat de zon hern in het ge
zicht stak. De stoomtram had hij gezien,
noch gehoord. Dit laatste vond zijn oorzaak
in de omstandigheid, dal in dezelfde rich
ting van de tram, doch op de andere rails,
ecu zandtrcin van ongeveer 25 wagens was
voorbijgereden. Het zandtreintje maakte
veel lawaai en gaf bovendien gillende fluit
signalen, waardoor verd. de naderende tram
niet heeft kunnen hooren. LCn het zien
ervan werd hem, behalve door dc zon, ook
door dc beplanting ter plaatse zeer moeilijk
gemaakt.
De machinist van de sloonuram, die uls
getuige werd gehoord, verklaarde dat hij
belsignalen gegeven cu dat zijn vaart ter
plaatse tussclien 5 en 10 kilometer bedra
gen had.
Een politiebeambte, ooggetuige van het
ongeval, achtte het zeer goed mogelijk dat
het lawaai van liet tramtreintje de signalen
van de stoomtram overstemd heefi.
Mot dat al achtte het 0;M„ inr. de Blé
court, het tenlaste gelegde bewezen. Eiscli
honderd gulden boete, subs 20 dagen hech
tenis.
De verdediger, mr. van Essen, betoogde
dat in de eerste plaats reeds vrijspraak zal
moeten volgen op grond van het feit dat de
aanrijding niet op Bussum's grondgebied
is geschied en dat vermeldt de dagvaar
ding doch op dat van Naarden. In de
tweede plaats vroeg pl. ontslag* van rechts
vervolging, omdat het tenlaste gelegde
strafbare feit van artikel 105 wel degelijk
vereischl het in gevaar brengén van het
verkeer over een spoorweg door mechani
sche kracht, cn daar spreekt de dagvaarding
niet van. Ten derde voerde pl. aan, dat het
feit allerminst wettig en overtuigend bewe
zen is; ook in verband hiermede zal ontslag
van rechtsvervolging moeten volgen.
Voor het geval de Rechtbank echter
verd.'s schuld mocht aannemen, drong pl,
aan op het opleggen van een matige boete,
vooral ook omdat verd. als een bezadigd rij
der bekend staat.
Na re- en dupliek werd de uitspraak be
paald op 19 December a.s.
ONTROUWE POSTBEAMBTE.
Verduistering van
met geldswaarde.
brieven
De rechtbank te Breda heeft uitspraak ge
daan in de zaak tegen den vroegérén liulp-
bcsteller der Nederlandsche Posterijen J.
'3. uit Poortvliet, tegen v.icn op 21 Novem
ber een jaar gevangenisstraf was geeischt
wegens verduistering van brieven met gelds
waarde, waarvan hij aan de afzenders val-
schelijk de goede ontvangst berichtte. De
postambtenaar werd wegens valschhoid in
geschrifte en verduistering veroordeeld tot
tien maanden gevangenisstraf.
- - - - - -
