m GEZELSCHAPSSPELEN
C.DEJAGERp
Maandag 16 December 1929
AM ÊRSFOOMSCH DAGBLAD
28e Jaargang Ko. 144
BUaTENLfeJIP
MULLER'S KABINET
BLIJFT AAN
Indiening van het
„Sofort-" program
Gröner glimlacht
„Volkomen gebrek
aan inzicht"
GRÜEKFNIAND'S NIEUWE
PRESIDENT
ósc Amersf. Stolzuioer Centrale
F* L. Houbaer
jj in alle afdeelingen
H A¥¥EKO
HET NIEUWE BEWIND
TE PRAAG
SPEELGOEDEREN
HEMO ttlflUUl
LAN8$lR*AT<9lp
VACANT
Adverieeren
doet verkoopen
Opwinding in het
parlement
DE
M:T I AGELEEFDE
TAALWETTEN
CALLES BESCHULDIGD
..DE EEM LAIN DER'
De motie van vertrouwen met een
behoorlijke meerderheid
aangenomen
13 c r I ij li, 11 Dec Dij tie stemming
in den rijksdag over de motie van vertrou
wen hebben aaneengesloten vóór gestemd
de drie regceringspartijen der sociaal-de
mocraten. van hi.j centrum en van de de
mocraten benevens van de I) V. P. 21 le
den
De verlrquwcnsmolic -weid aangenomen
met 222 tegen 15Ö stemmen.
Legen hebben gestemd alle aanwezige
leden van dc partijen der Düitsch-nationa-
len, de communisten van de economische
partij, van de N. „Arbeitsgemeihschaft''
van dc Chr. Boerenpartij, van dc nationaal-
socialisten en tan de D.V.P. 14 leden, van
de 4 Duitsch-Hannoveranen 3 leden, voorts
beide leden van de volksrechtpartij en dc
tot geen partij behoorende afgevaardigden
Biuhu en Fiolich (Leipzig).
De 22 blanco-stemmen waren als volgt
verdeeld Beicrschc Volkspartij (12 stem
men), D.V.P (3 stemmen). Duitsche boe
ren partij (6) en 1 Duitsch-Mannoveraan
Drie leden der D.V.P onder wie de pas
benoemde voorzitter dr Scholz hadden be-
riciit van verhindering gezonden
ïer leden der communistische partij zijn
neg van de zittingen uitgesloten.
Na de stemming werd de zitting ver
daagd tol Maandagmiddag één uur. Op de
agenda slaat naast ccnigs kleine oorstel
len het nieuwe douanetarief-ontwerp
Berlijn, 14 Dcc De op grond van
het regceringsprogram door de regccrings-
parlijei' in te dienen initiatiefvoorstellen
inzake het „sofort"-program zijn nog niet
definitief geformuleerd. Zij zullen nochtans
begin dei volgende week bij den rijksdag
worden ingediend zij zulien de verhooging
di tabaksbelasting cn dc \crhooging der
bijd-age voor de wei klooshcidsv crzekering
omvatten. Vcov het overige wachten dc
regceringspartijen de voorstellen der regce
ring inzake hei financiocle hervormings
plan in zijn geheel of
Parijsche persstemmen.
Parijs, 15 Dec. (Y.D.) Omtrent de slcni-
mitig OAcr het vertrouwensvotum voor het
Duitsche kabinet Muller, schrijft Pcrtmax
in Me i.clio dc Paris
..Wanneer het ministerie gevallen zou
zijn. zou, met jhet oog op de lange parle
mentaire crisis in Duilschland, het onmo
gelijk zijn geweest, de tweede HnagsChc
Conferentie te himdcn. Men zou gedwongen
zijn dc werkzaamieden voor onbepaalden
tijd te verdagen cn plaats te maken voor
de debat>en over dc conferentie vooi dc
ontwapening ter zee. "Ien moet zich afvra
gen of het Volksbegchrcn op 22 December
niet in heviger vorm de ontevredenheid
van het land tot uitdrukking zal brengen,
zonder de nationale kringen volle sa isfac
tie te geven Zaterdag heeft het kabinet de
overwinning behaald en is zijn positie,
naar liet schijnt, tot dc Tweede Haagschc
Conferen ie verzekerd. Wanneer liet even
wel na zijn terugkeer uit Den Haag ten
val komt, moet" men zich daarover aller
minst verwonderen. Waar is. dut in Octo
ber met Streseman dc Du'tsche staa'sman
verdween, die bijna, alleen dc noodzakelijk
heid van een weloverwogen politiek tc ver
staan gaf."
Ook naar de meening van „L'Oeuvre"
heeft het resultaat van dc stemming van
Zaterdag een Young-crisïs vermeden. De
ministercrisis in Duilschland heeft «1e
sanctie van dp ontruiming uitgesteld.
HET WRAK VAN TORMENTOR ONTDEKT
De opvarenden omgekomen?
Londen, 14 Dec. liet wrak van den tor
pedojager Tormentor, die gisteravond met
v ier man aan boord was weggedreven, is in
den afgeloopen nacht aan de kust van Pem
brokeshire ontdekt. Omtrent liet lot der
vier opvarenden verkeert men nog in 't on
zekere.
BEVALLING IN EEN BERLIJNSCHE
TRAM.
13 e 1 ij m li Dec Eon nict-alledaagsch
geval beeft zich vanochtend in een tram
wagen voorgedaan. Godurende den rit door
de Schönhausei Allee beviel plotseling een
24-jarige jonge vrouw van een meisje. Het
ongewone feit bracht, zoonis men begrijpen
kan, onder de overige passagiers grootc op
schudding teweeg Moeder en kind werden
door een Schupo per rijtuig naar een zie
kenhuis gebracht.
DE TREINRAMP BIJ NAMEN.
De machinist aangehouden.
Naar uit Brussel wordt gemeld, is dc
machinist van den tren, die op 10 dezer bij
Namen verongelukte, thans aangehouden,
omdat hij volgens de deskundigen te laat
de remmen aanzette en met tc grootc snel
heid het station moet zijn binnengereden
ZES PERSONEN LEVENSGEVAARLIJK
GEWOND.
Bij oen auto-ongeval.
Ge novo, 15 Dec. (Y.D.) In den afgeloó
pen nacht vond te Gelieve een ernstig auto
ongeval plaats, waarbij zes jongelui ern
stig gewond werden. In de auto bevonden
zich twee meisjes en twee te Lausanne
studeerende Belgen en Zuid-Amerikanen,
die to Genève het feest van de Escalade
hadden gevierd. Kort voor het Volken
bondspaleis, waar dc Quai Wison oen
bocht maakt, maakte de auto dc bocht te
scherp cn met een vaart van ongeveer 30
K.M. reed de wagen tegen een boom. Dooi
de kracht van dc botsing werd dc wagen
letterlijk in tweeën gespleten en een .Ier
meisjes werd door een openstaand venster
op het plaveisel geslingerd cn alle zes in
zittenden liepen zware verwondingen op
Zij werden naar het ziekenhuis vervoerd.
De verwondingen van alle zes slachtoffers
zijn levensgevaarlijk cn me.nbetwijfelt, of
Mn hunner in leven zal blijven.
LUchtvaart.
Hij vindt de Fransche beschuh
digingen inzake het Duit
sche leger belachelijk
Berlijn, 15 Dec. Rijksweerminisler dr
Gröner heeft aan een medewerker van de
Germania naar aanleiding van de bewe
ringen omtrent den stand van Duitschl.inds
bewapening bij de debatten over de Fran
sche Kamer o.m gezegd:
Ik kan niet nalaten te glimlachen, nis
ik lees, dat de vertegenwoordigers van een
sterk bewapend land blijkbaar in allen
ernst een bedreiging vreczcn van een volk,
dat hot eonige is op dc heele wereld, het
welk dermate ontwapend is. dat het niet
kan worden overtroffen. Een leger als het
Duitsche. zonder moderne machine vva-
p'ens, zonder vliegers, tanks,, zware artille
rie. reservepersoneel, opgeslagen oorlogs
materiaal, te kenschetsen als aanvalsleger
cn dan nog wel tegen een leger als 'net
Fransche. dot inderdaad ..etui volk in wa
llenen" is, toegerust met. alle uitvindingen
dei moderne techniek, getuigt óf van booze
bedoelingen, óf van een volkomen gebrek
aan inzicht Evenmin zie ik in hoe men in
Frankrijk de sterkte van het Duitsche le
ger kan becijferen op 200000 of zelfs op
400000 man. Wij hebben 100000 soldaten
en geen man meer Ik geloof, dat elke
compagnie, die de geoorloofde -sterkte zou
overschrijden, in Frankrijk een storm van
verontwaardiging zou doen opgaan. Wij
hebben geen reserves, de politie is noch
militair georganiseerd, noch militair bruik
baar. Lven onbegrijpelijk komt mij de .be
wering - voor, rjafc op de Duitsche rijkwsbe-
grooting bij de oiviele.1 posten oorlogsmate
riaal is verstopt Wie het werk. van den
rijksdag kent on in Frankrijk wijdt men
er grootc aandacht aan zal over derge
lijke vermoedens slechts kunnon glimla
chen. Het is niet Duitschlands schuld, dat;
ndanks alle openlijke tegenspraken, met
toebereidselen voor den chemischen oorlog
en. ondanks alle internationale erboden.
met di.cn oorlog zelf door allo buitenland-
sche legers rekening wordt gehouden.
Duitschland is ook op dit punt het ver
drag van Versailles nauwgezet nagekomen
en heeft geen toebereidselen voor oen che
mischen oorlog getroffen.
Zaimis volgt Kordoerotis op
Athene, li Dcc. De presidentsverkie
zing in Griekenland bracht geen verrassing
De door Venizelos voorgestelde candidaat,
Zaimis, werd met 257 van de 327 stemmen
ekozen 22 stemmen werden op Kafan
daris, 38 stemmen op anderen uitgebracht
Een delegatie begaf zich naar Zaimis om
hem zijn verkiezing tot president der repu
bliek mede te deelen. In antwoord op een
toespraak verklaarde hij, dat hij al het mo-
elijke zal doen om het democratische re-
icm goed te doen functionneeren.
Zaimis begaf zich vervolgens naar de Na
tionale Vergadering, waar hij den eed af
legde.
De stad is geïllumineerd, de openbare ge
bouwen zijn gepavoiseerd.
GROOTS FABRIEKSBRAND.
Gevolg van den storm.
Tcrplitz, 14 Dec. In een naburig dorp
is door den storm het dak van een opslag
plaats cenc-r glasfabriek afgerukt en on ecc
iioogspaninngsleiding geslingerd, waardoor
kortsluiting cn brand ontstonden, waaraan
een gchcc-l complex fabrieksgebouwen ten of
fer viel. Dc schade wordt op verscheidene
millioenen kronen geraamd, doch wordt door
verzekering gedekt
DE MOORDEN TE DUSSELDORF.
Mayer niet dc dader?
Over den chauffeur Joseph Mayer, die,
zooals men meldt, door de crnnineele rechu
t he tc Egcr, gearresteerd was, onder verden
king betrokken te zijn bij de moorden tc Dun-
scldörf, wordt dooi dc politic medegedeeld,
dat liet onderzoek heeft uitgemaakt, dat
Maver jaren geleden tc Düsseldorf heeft ge
woond. Door brieven echter, die hij aan zijn
moeder geschreven heeft, kon worden vast
gesteld dat Mayer ten tijde van den moord
haast niet te Düsseldorf kan geweest zijn.
Het aangewezen adres voor
STOFZUI3ERS en
VLOERWRSJVERS
LAiVGEL/TFJAAT 135
:EER BILLIJKE LO .DITIES
Eetaling in overloi met don kooper
Hecren- en Jongenskleeding
Jtrcchtachcstraat
Tel b3
&BSBL
-n-y Tr^-r
□e A..;£R3FOORTSCH.:
RADIO CENTRALE ver
schaft U voor slechts50ets.
per week Muziek, Kerk
diensten, Lezingen enz.
Een regeeringsverklaring,
die vertraagd werd
B e r 1 ij n, 13 Dec. (IT. N.) Naar een Bcr-
lijnsch nieuwsagentschap verneemt, heeft
het te Praag groot opzien gewekt, dat gis
teren bij de opening van het parlement dc
regeeringsverklaring niet is voorgelezen.
Naar verluidt, moet dit het gevolg zijn van
de houding der Duitsche sociaal-democra
ten. Minister Czech moet beslist, hebben
verlangd, dat in de verklaring niet van de
„natie", doch van de „volken, die den staat
vormen', gesproken zou worden cn dat
verder in de verklaring melding zou wor
den gemaakt van de eischen van dc Duit-
schers. De oncenigheid onder de regee-
ringspartijen du-en nog steeds voort en het
i> de vraag, of ook vandaag de regeerings
verklaring wel zal kunnen worden voorge
lezen.
Praag, 13 Dcc. De regeeringsverklaring,
die in de zitting van heden in het Huis van
Afgevaardigden dooi den ministcr-presi-
stcr-president Udrzal werd voorgelezen,
zegt o.a.: Met voldoening wijs ik er op, dal
ook de nieuwe regcering op een meerderheid
steunt, waarin dc Duitsche bevolking ver
tegenwoordigd is. Wat betreft het regce-
ringsprogramma, zal de regcering de bui-
tcnlandsche politiek onwrikbaar op de lot
nog toe gevolgde wijze voortzetten, die altijd
was gericht op ondersteuning van dc alge-
incenc politiek der consolidatie cn pacifi
catie van Europa, op de bevestiging van de
vriendschapsbanden, die onzen staat met de
bevriende mogendheden verbinden en op de
bevestiging van de betrekkingen met onze
buurstaten cn de landen, waarmee wij bij
zondere betrekkingen onderhouden.
Betreffende'dc vraagstukken, die met de
betalingen verband houden, welke op de
Haagschc conferentie in 1930 definitief zul-
len worden geregeld, vvl dc regcering er den
nadruk op leggen, dat zc met de meeste
beslistheid het standpunt zal innemen, dat
niet onze financicelc toestanden cn onze
politieke rechten en eischen vereen igbaar
is
De communisten moken herrie.
Toen minister president Udrzal dc iribunc
betrad, maakten de communisten ecii helsch
ivvaai. Zij herhaalden dit ha afloop van
ile rede, waarop de zitting werd geschorst.
Na do hervatting deelde de voorzitter mede,
dat 22 communisten voor 19 zittingen waren
uitgesloten. In de daaropvolgende pauze
moesten twee 'communistische afgevaardig
den met geweld uit dc zaal worden'verwij
derd.
Iu den Senaat ging het op dezelfde wijze
toé.' Zoodra Udrzal begon te spreken, zetten
de communisten oen klapperconcert met
hun lessenaars in. Midden in de rede werd
de zifting afgebroken, vier communisten
werden voor vijf ziitmgcn uitgesloten. Eén
hunner moest de zaal worden uitgedragen,
omdat hij deze niet vrijwillig verkoos fe ver
laten. Daarna kon Udrzal voortgaan.
Maatrege en legen ontduiking
voor esteld
De correspondent der X. JL C. te Brussel
meldt:
Door de verschillende departementen is
reeds overgegaan tot de aanwijzing der le
den van de, ingevolge het besluit der regee
ring, in het leven geroepen officieele com
missie, belast met htt uitbrengen van een
verslag, aan den minister-president, over
de toepassing (of juister, het niet-toepas
sen) der taalwet van 31 Juli 1921. De com
missie zal tevens maatregelen voorstellen
welke bestemd zijn om de ontduiking of
slechts gedeeltelijke toepassing van deze
taalwet, waardoor de stoffelijke en zedelijke
belangen van de Vlaamsche bevolking en-
het Vlaamsche personeel in overheidsdienst
ernstig worden geschaad, te doen ophouden
en, zonder aan de eenheid van bestuur af
breuk te doen, een volledige en eerlijke toe
passing v an deze wet, welke tot dusver waf;
uitgebleven, mogelijk te maken.
Met verslag moet ingediend zijn uiterlijk
31 Januari 1930. Dooi ieder departement
wordt een Vlaamsche en een Waalsche
ambtenaar aangewezen om zitting te ne
men in deze commissie.
STELLING INGESTORT.
Twae vrouwen gedood.
Madrid, 12 Dec. (V.D.) Te Huelva in
Spanje vond een ernstig ongeluk plaats,
waarvan twee vrouwen het slachtoffer wer
den. Een groot aantal vrouwen was bezig
met het inzamelen van eikels, die op een
houten stelling werden gestapeld. Deze stel
ling bleek op een zeker oogenblik overbe
last te zijn, althans het gevaarte stortte in
en dertig vrouwen, die zich op dat oogen
blik onder de stelling bevonden, werden
onder het vallende bout cn de opgestapelde
eikels bedolven. Onmiddellijk toegesnelde
hulp slaagde erin de vrouw uit Kaar be
narde positie tc bevrijden. Dc meesten ha-
rer, n.l. 25, liepen lichte verwondingen op,
drie werden ernstig gewond, terwijl twee
vrouwen overleden bleken te zijn, toen zij
onder de overblijfselen van de stelling wer
den vandaan gehaald.
SCHRIK.
(Alle rechten voorbehouden).
t Vaderlandje door de vad'ren,
Eenmaal aan de zee ontvvrocht,
Wordt in 't tnajaar door het water
Telken jare weer bezocht.
Na den westerstorm, den regen,
Die ons Holland tcist ren deO,
Is vv'eer driekwart Ncerlandsch' bodem.
Omgetooverd tot een zee!
Even duikt een drassig straatje
Op uit 't overstroomde land,
t Is een midd'rig glibb'rig dijkje
Bijna onbegaanbaar, want,
t Wegdek is in brei veranderd,
Alles ligt uit z'n fatsoen,
Blubber sijpelt er met nadruk
In m'n veel tc lage schoen.
'k Worstel verder; m'n bestemming
Ligt aan 't einde van dien dijk,
Als ik glijend aankom ben ik
Zelve 'net als 't dijkje slijk.
In mijn schoenen als daarbuiten,
Abnormalen vvn tel-istand
Pap goworden door vermenging
Met een brokje vaderland!
Toen ik 's'middags in de stad kwam,
Was het eerste wat ik zag,
Fiksch flanecrend op t Stationsplein,
Op deez' donk'ren winterdag.
Een tot knie gelaarsde dame
'k Vloog subiet weer in 't station.
En ik bleef vol angst vertoeven
Op het tochtige perron.
'k Wist niets van die laarzen-mode,
Maar ik dacht in dezen stond.
Dat ons lager liggend stadsdeel.
Ook al onder water stond.
Toen ik later hoorde: dames
Dragen laarzen voor de „chique",
Dacht ik: „mode, óf de dames,
Of deez' malle lijd is „ziek"!
G BOEG ROE.
Hij zou betrokken zijn bij den
moord op twee Mexicaan-
sche officieren
Arrestatie in Amerika
niet mogelijk
N e w-Y o r.k, li Dcc. Galles, oud-presi
dent van Mexico, die hier aan boord van
bet stoomschip Bremen uit Europa aan
kwam, vernam gisteren, dat tegen hem een
bevel tot inhechtenisneming is uitgevaar
digd tc Laredo, in Texas. Mij wordt be
schuldigd van samenzwering tot het ver
moorden van twee officieien van liet Mexi-
caanschc leger. De oud-president rekende
er op, bij zijn terugkeer naar Mexico La
redo te passeer én, maar de overheden
maakten bekend, dat zij hem bij zijn door
tocht zouden arresteeren.
CALLES
De beschuldiging van samenzwering be
treft de vermoording van generaal Blanco
en kolonel Martinez, wier lijken met geke
tende handen in 1922 in dc Rio Grande bij
Laredo werden gevonden. Men meldt uit
Washington, dat Galles in het bezit is van
een diplomatiek paspoort, dat elke moge
lijkheid van zijn arrestatie op Amerii
kaansch grondgebied uitsluit.
DE BOMAANSLAGEN TE MüHLEEIM.
Belangrijke arrestaties.
Muhlheirn, 13 Dec. (V. D.) Met onder
zoek inzake Rehling en Wevgand, die onder
verdenking van medeplichtigheid aan den
dynamietdiefstal in e.-n steengroeve zijn
gearresteerd, wordt ijverig voortgezet.
Intusschén is het gelukt den chauffeur
van de auto, waarvan de dieven zich bij liet
vervoer van de dynamiet naar Noord-
Duitschland hebben bediend, op te sporen
In den loop van het onderzoek cn het ver
hoor van den chauffeur is vastgesteld, dat
deze in Rehling één der mannen heeft her
kend, die de dynamiet hebben gestolen en
aangebracht. Door deze verklaring wordt
Rehling ernstig belast. Hij zou in den loop
van den dag naar Berlijn worden overge
bracht, ten einde daar verder te worden
verhoord in het algemecne onderzoek in
zake de bomaanslagen.