i.
OPRUIMING
AMERSFOÖETSCH DAGBLAD
NIEUW PARIJS
CINEMA ROYAL
Een brandend schip op zee
BINNENLAND
Fa. B. KRAAL
AMICITIA
B.RUITENBERSKzn
Fa. L. HOUBAER
Zaterdag 28 December 1929
s -DE EEMLANDER"
28e Jaargang No. 153
DERDE BLAD.
ARNOLD SPOEL 70
JAAR
Aubade en receptie
IN MEMORIAM
Mr. POST
I VRAAG! AillEMSFORTIA'S
GORTEPAP en YOGHURT
I door c!e cjeheeie s
jens I
HEINEKEN'S BAR
Gezoete Citroen Jenever
Vliegende Hollanders
N. HEILIGERS
PROVINCIAAL
ASSURANTIE-KANTOOR
Celden beschikbaar tegen 5*|/f
DE OPVARENDEN
GERED
Benzinetank ontploft
DE EERSTE KAMER
BOOS
IS
Voor den laatsten
keer
Hartelijke huldiging
van vele zijden
's-G ravenbage, 27 Dec. De heer Arnold
Spoel is den Tweeden Kerstdag ter gelegen
held van zijn 70sten verjaardag op harte
lijke wijze gehuldigd v0or al hetgeen hij
voqr onzen volkszang in den loop der jaren
heeft gedaan. Een zeer groot aantal tele
grafische en schriftelijke gelukwerischcn uit
alle deelen des lands bereikten den jarige
op dezen dag. Hieronder was er één op rijm
van den dichter mr. H. W. v. d. Mey, ein
digende met de regels:
Laat nooit den moed verzakken.
Behoud je kracht, behoud je koor,
Ga tot je tachtig bent zoo door
In kunst en wetenschappen.
Voorts was er o.a, een gelukwensch van
den heer L. W. Korpershoek namens 72 kin
deren, leden van een naar deiv jubilaris ge
noemde Kinderzangvereeniging en een van
den samensteller van het bekende volks
zangboek „Kun je nog zingen, zing dan
mee" den heer J. Veldkamp.
Onder de vele bloemstukken, welke ten
huize van den heer Spoel bezorgd werden
waren er van een aantal kinderen van de
hei (ait Drenthe), van de Vereeniging voor
den Volkszang van het Haagsch Comité
voor 'Volksfeesten enz.
Op-«initiatief van den heer Th. Kneiffer,
8venals de lieer Spoel leeraar aan het Ko
ninkl. Conservatorium, is den jarige des
morgens om tien uur door het muziekkorps
van den 's Gravenhaagschen Turnbond en
een groot aantal leden van Volkszang een
aubade gebracht voor zijn woonhuis aan de
Adriaan Pauwstraat. Nadat de heeren
Kneiffer. als directeur van het muziek
korps cn Willem Segboer, als leider van de
zangers, den jubilaris binnenshuis hun ge
lukwenschen hadden overgebracht, nam de
heer Spoel met zijn familie voor oen der
geopende ramen plaats en werden verschil
lende nummers ten gehoore gebracht. Ten
slotte werden de eerst twee coupletten van
het Wilhelmus gezongen. Ook de honderden
andere aanwezigen lieten zich bij verschil
lende der liederen niet onbetuigd.
In de middaguren heeft de jarige met zijn
familie gerecepieerd in de Theesch^nkerij
van de Gebr. van der Meer in het West
broekpark. Eenige honderden personen heb
hen van deze gelegenheid gebruik gemaakt
om den populairen musicus de hand te
drukken. Onder hen waren tal van beken
den uit de muziekwereld, componisten en
zangers(essen), leeraren van het Kon Con
servatorium, voorts wethouder Quant oud
wethouder mr. Verbroek, het huldigings
comité met aan het hoofd den voorzitter
den heer van der Heijden, Het Haagsch Co
mité voor Volksfeesten, voor hetwelk de
voorzitter? mr. dr. Ter Pelkwijk, enkele
woorden sprak, deputaties van Cecilia, het
Duinoord-Kerkkoor, de Vereeniging Bijbel
en Oranje enz., vele oud-leerlingen en tal
van andere particulieren.
Tijdens de receptie zong een dameskoortje
begeleid door mevr. Betsy de Ridder-Spaan
een toepasselijk lied, terwijl voorts een aan
tal leden van „Volkszang", wederom onder
leiding van den heer Segboer, den jubilaris
eenigo liederen toezongen, o.a, „Het Hol-
landsch lied" en „Dat 's Heeren zegen op
y daal'." Gezamenlijk zongen ten slotte de
aanwezigen den heer Spoel een „Lang zal
hij leven" toe, gevolgd door een driewerf
hoera. Zeer onder den indruk dankte de
Jarige allen met een kort woord.
Een strijkje luisterde de receptie op.
Hedenavond heeft nog een huldiging
plaats in de groote zaal van den dieren
tuin.
De heer Arn. Spoel, ontving van Z.K.H
den Prins een telegrafisten gelukwensch
gen te hebben doorloopen, werd hij in 1901
benoemd tot regent van Noord-Bantam. In
1921 volgde zijn benoeming tot regent van
Batavia, welk ambt hij tot 1927 vervulde.
Als technisch raadsman va.i de regeerings-
afgevaardigden heeft hij in MeiJuni 1929
deelgenomen aan de 12o Internationale Ar-
beid6conf eren tie le Genève. Den 21en Dec.
j.L is hij te Batavia teruggekeerd.
Pangeran Adipati Ario Koesoemo Joedo is
geboren op 18 Februari 1882 te Jogjakarta.
Hij bezocht de lagere school en daarna de
H.B.S. te Nijmegen. In Leiden legde hij met
gunstig gevolg het groot-ambtenaarsexamen
af. Op 22-jarigen leeftijd op Java terugge
keerd. werd hij geplaatst bij het volkscro-
dietwezen. In 1916 werd hij benoemd tot re
gent van Ponorogo, welk ambt hij tot 1927
vervulde.
Hij is officier in de orde van Oranje-
Nassau.
Man van groote be
kwaamheden
Ook de vader van de beide verbrande
jongens, Mr. Post uit Bussum, is gister
nacht in de Rijksklinieken te Utrecht ten
gevolge van de ernstige brandwonden over
leden.
De heer Ch. E. H. Bois6eVain schrijft aan
bet Hbld.:
Het ontzettend bericht over het auto-on
geval bij Maarsbergen, dat aan mr. Post en
diens beide zoons het leven ko6tte, zal in
breede kringen met 6mart zijn ontvangen.
Een groot verlies wordt niet alleen door
zijn naastbestaanden geleden, maar ook
door de talrijke personen en ondernemin
gen. wier raadsman hij was Voor hen was
hij meestal niet alleen de advocaat, maar
de vertrouwde vriend, die door zijn wijze
raadgevingen ervoor zorgde, dat men niet
in processen gewikkeld werd en dat. indien
geschillen ontstonden, deze binnenskamers
geregeld werden. Mr. Post hield niet van
processen en zijn eerlijk karakter, zijn op
rechtheid en zijn groote bekwaamheden
boezemden ook aan zijn tegenstanders ver
trouwen in. Voor vele en zeer groote
Amsterdamscho ondernemingen en han
delshulzen was hij de vertrouwensman, aan
wien zij vele en groote verplichtingen heb
ben. Sedert wij samen in den Amsterdam-
schen gemeenteraad zaten nu ongeveer
25 jaren geleden heb ik de eer gehad
mr. Post te kennen en hem steeds bewon
derd om zijn onverstoorbaar goed humeur
en zijn bezonken oordeel. En juist bij een
man als Post, met zijn kalm temperament,
deed het dan zoo goed en maakte het ook
veel indruk als hij over eenig onrecht of
over een verkeerde daad van zijn gevoe
lens van verontwaardiging blijk gaf.
Met mr. Post is een sieraad van den
advocaten6tand heengegaan.
En zijn cliënten en vrienden zijn in rouw
gedompeld door dit droevig sterfgeval.
G. v. d. AREND t
Directeur der Tabaks-
maatschavpij Arends
burg
RAAD VAN IN DIE
Twee nieuwe
leden
Omtrent het nieuwbenoemde lid van den
Raad van Nederlandsch-Indiö, Raden Adi
pati Aria Achmad Djajadiningrat, kan het
volgende worden meegedeeld:
De benoemde is sinds Mei 1927 lid van
het college van gedelegeerden uit den Volks
raad. Sinds Mei 1918 had hij zifting in den
Volksraad als gekozen lid; hij ie aangeslo
ten bij den Ned. Indischen Vrijzinnigen
Bond.
Raden Adipati Aria Achmad Djajadinin-
gTat is officier in de orde van Oranje-Nas-
gau.
Pangeran Adipati Ario Koesoemo Joedo,
het andere nieuwe lid van den Raad van
Ned./lndlë, is eveneens sinds Mei 1927 lid
van uet college von gedelegeerden van don
Volksraad; ook hij werd tot lid van den
Volksraad gekozen gekozen in Mei 1918. Hij
is aangesloten bij den Politiek Econorai-
schen Bond.
Hij werd geboren op 10 Augustus 1877 te
Pandeglang in Bantam, ontving Euro-
j>eesch onderwijs en behaalde het einddiplo
ma der H.B.S. 5-Jarigen cursus te Batavia,
waarna hij bij den Inlandschen bestuurs-
lüeöfit kwam. Na daarbij var schillende ran-
Te Den Haag is, in den ouderdom v^i G1
jaren, overleden dc heer G. v. d. Arend, lid
van de directie der Tabak Maatschappij
Arendsburg
De heer G. van den Arend was sedert
1S90 lid van de firma P. van den Arend,
toen in Juli 1903 aan deze firma de directie
werd opgedragen van de Tabak Maatschap
pij Arendsburg.
In 1891 en 1S93 had de heer Van den
Arend een reis paar
Deli gemaakt, juist
in den tijd toen de
Deli Cultuur Maat
schappij werd opge
richt, van welke
maatschappij de fir-
mA P. van den
Arend evenal3
van de Deli-Maat-
achappij in 1308
al» directie optrad
Toen in October
1912 de oudste direc
teur, de heer M G
v. d. Arend kwam
te overlijden, zetten
zijn beide zonen de
firma samen voort
G. VAN DEN AREND De jongste firmant,
de thans ontslapen
heer G. v. d. Arend
werd echter in Mei 1915 ernstig ongesteld
en kon eerst in Januari 1917 zijn bezighe
den hervatten. De achteruitgaande gezond
heidstoestand werd oorzaak, dat de beer
Van den Arend echter van 1919 af het be
heer van de firma geheel aan zijn mede
directeur moest overlaten.
DE BEURS OP 30 DECEMBER GEOPEND.
Het bestuur van de Ver. v. d. Effecten
handel bericht dat de minister van Finan
ciën heeft bepaald, dat de beurs op Ding
dag 31 December 1929 gesloten zal zijn, doch
dat de minister zich niet heeft kunnen ver
eenigen met het besluit der algemeens ver
gadering der leden van 20 December 1929
en dat de beu re derhalve op 30 December
geopend zal zijn.
Utrechtschestraat 29 Tel 37
Geheel iets aparts is onze
1e kwaliteit
f 3.- per Liter Zakflacons 60 ct.
merk NAETHER en goedk.
fabrikaten
LAN ESTR 35 - TEL 303
®rs;{$©gia(g(5| <3® •ISS'gSBQEQüffiGPEfflSlSa
ië'
H Ijsmutsen, Bivakmutsen, Leeren
mutsen met bontrand,
Petten met oorlappen vindt U
In ruime keuzo bij de
LANGESTRAAT 26
.3sraaaa a sansasa'sifi saisa a a 0 isaaai0
LANGESTRAAT 129
STEEDS GOcDE EN ACTU-
EELE PROGRAM IVI A'S
GEZELLIG ZITJE
GOEDE MUZIEK
Utr. straat 26 - Tel. 243
WINTERJASSEN
PELSJASSEN
BONTMANTELS
Voor nieuwbouw, verbouw en
onderhoud van Woningen,
solied en voordeelig adres:
Kapelweg 42 - Tel 1053
KAPELWEG 77
AMERSFOORT
Zalen voor Vergaderingen
concerten ooneel- en
f eestuitvoeringen enz.
Sterk verlaagde pr'jzen
hA4AAAAAAAAAAAAAAAA«4 AA*AA'
KLEEDINGMAGAZIJNEN
Langestraat 62-64-66
in alle afdeelingen
Onderhoud mei den kapitein
der reddingsboot
Donderdagavond omstreeks tien uur rap
porteerde, zooals reeds gemeld, de kapitein
van een den Nieuwen Waterweg binnen
komend Fransch stoomschip, dat ten Wes
ten van het vuurschip Maas een schip,
vermoedelijk een klein zeilschip, in brand
stond. Dadelijk zijn de zeesleepbooten Kijk
duin en Humber van L. Smit en Co.'s Inter
nationalen Sleepdienst uitgevaren en even
later is op order van den loodscommissaris
ook de reddingsboot uitgevaren Van den
uitkijkpost was het brandende schip gedu
rende geruimen tijd met een kijker goed
waar te nemen.
Tegen twaalven, toen de drie booten al
geruimen tijd weg waren, werd opeens de
lucht hel rood gekleurd. Het duurde maar
even, maar men begreep, dat aan boord van
het brandende schip een hevige ontploffing
was geschied en natuurlijk maakte men
zich toen wel wat ongerust over de man
nen aan boord van de drie booten, welke
zich mogriijk dicht in de nabijheid van het
brandende schip bevonden. Kort daarna
keerde de Kijkduin uit zee terug en de ka
pitein rapporteerde, dat de Humber en de
reddingboot in de nabijheid waren, maar
dat zich aan boord van het brandende
schip vermoedelijk niemand meer bevond.
Toen de ontploffing gebeurde, was de Kijk
duin al een heel eind op do terugreis. Op
nieuw wachtte men in spanning, tot tegen
half twee de reddingboot de Berghaven
weer binnen kwam. Er bevonden zich geen
geredden aan boord.
Dadelijk na aankomst heeft de N R. Ct.
een onderhoud gehad met den kapitein, den
heer Slis. die het volgende vertelde:
Van den loodscommissaris hebben wij op
dracht gekregen uit te varen naar een
brandend schip, dat ten Westen van het
Maasje zou liggen. Toen wij goed en wel
buiten de pieren waren, zagen wij het in
nood verkeerende schip drijven en wc heb
ben er dadelijk koers naar gezet. Onderweg
kwamen wij de Kijkduin tegen, welke wij
hebben gepraaid. De kapitein van dezen
sleeper zei. dat er geen volk meer aan boord
was. maar daar mochten wij niet tevreden
mee zijn. Zoo mogelijk moesten wij dat uit
eigen waarneming vast stellen. Ik ben dus
nog een beetje dichterbij gestoomd, totdat
ik boven den wind. tot ongeveer 25 meter
was genaderd. Met Morselamp hebben wij
het schip beschenen en het eerste' wat wij
zagen was. Jat de beide sloepen uit. de da
vits verdwenen waren. De opvarenden had
den het schip dus inderdaad verlaten. Wij
hebben daarna eens rond het schip geva
ren, maar daarbij moest je geducht uitkU-
ken, want er lag veel drijfhout en er stond
een woelige zee, vooral doordat er zooveel
olie uit het brandende schip op de golven
tereent was gekomen.
Wier hebben wij, aldus de N. R. C*., hert
relaas van kapitein Slis even onderbroken
met de vraar, waarom de zee daardoor
woeliger werd, want wij dachten onwille
keurig aan ho<. storten van olie op de gol
ven.
Kapitein Slis antwoordde, dat olie storten
om een kalmer zee'tje te krijgen heel goed
is, als je voor de zee uit gaat, maar kom
je door de olie heen. dan is het juist veel
kwader. Al het water, zoo zei hij, loopt dan
door elkaar en je krijgt een bijzonder zware
deining. Het brandende schip ging dan ook
geweldig te keer en het slingerde hevig. Het
roer sloeg als dol heen en weer. Het achter
schip stond in lichte laaie, één mast was
overboord geslagen en de boegspriet, hing
opzij naast den steven. De beide boordlich-
ten brandden nog. Omdat je met een bran
dend schip nooit kunt weten wat er gebeurt,
wij wisten niet wat het schip inhield en net
had een motorkamer en dus zeker olie en
benzine aan boord, besloten we maar gauw
weer een beetje uit. de buurt te gaan. Den
naam van het schip een driemastschoe
ner en de plaat6 van herkomst konden
wij niet lezen, want op den voorsteven
6tond niets en de achtersteven was ver
brand.
Maar met dat al wisten wij ook nog niet,
waar de opvarenden waren gebleven en her
was best mogelijk, dat zij hier of daar in
de sloepen rondzwalkten. Wij hebben toen
aan de Humber g<* raagd, goed uit te kij
ken, waarna wij naar de loodsboot van den
YVcstpöst wilden gaan om te vragpn, of die
soms wat had gezien. Inmiddels was ook
do reddingboot van Stellendam ter plaatse
gekomen en deze zou in elk geval nog een
beetje in de buurt blijven. Daarop zijn wij
naar den Westpost vertrokken. Wij waren
nog geen mijl van hef. brandende schip, of
plotseling zagen wij een heel stuk vuur do
lucht in gann. Het werd een oogenblik zoo
helder alsof het volop dag was. Een heel
eind verder kwam het vuur weer neer
Eeret dachten wij, dat het heele schip in
de lucht was gevlogen, maar even later za
gen wij den schoener nog op de oude plaats
ronddrijven en de brand woedde nog lustig
verder. Vermoedelijk is een benzinetank
ontploft. Wij waren wat blij. dat we er niet
zoo heel dicht meer bij waren. Trouwens de
Humber en de Stellendamsche reddingboot
waren op dat oogenblik er niet zoo vlak
op, dat zij groot gevaar hebben geloopen.
Tegen dat wij bij den Westpost waren,
ging deze loodsboot juist naar binnen en
wij zijn toen ook maar den Waterwegweer
ingeloopen. Toen wij hier aankwamen hoor
den wij van de loodsboot dat de opvaren
den van den schoener heel waarschijnlijk
waren opgepikt door een Belgische loods
boot, die hen naar Vlissingen zou brengen
De Humber zou in elk geval nog zoolang
mogelijk bij den schoener blijven.
Suppletoirs onderwijsbegrooting
van 5 millioen in
December
Verschenen is het voorloopig verslag der
Eerste Kamer over het wetsontwerp tot
wijziging van hoofdstuk V A der Staatsbe-
grooting 1928.
Algemeen keurde men af, dat een sup-
pletoire begrooting en nog wel één, waarin
wijzigingen tot een totaal bedrag van bijna
5 millioen gulden worden voorgesteld, eerst
wordt ingediend in December van het jaar,
waarin zij zou moeten worden vastgesteld.
Zoodoende mist de Tweede Kamer, die in
December cn trouwens ook in November
met werk overladen is, ten eenen male de
gelegenheid tot een behoorlijk onderzoek.
Echter blijkt het weinig nut te hebben zich
te bepalen tot een woord van critiek. Alge
meen neigde men tot de opvatting, dat de
Kamer in gevallen als de onderhavige niet
meer haar medewerking zou behooren te
veiieenen om door een overhaaste behan
deling te vorderen, dat het betrokken wets
ontwerp wordt vastgesteld vóór 31 Decem
ber van het kalenderjaar, dat op het dienst
jaar volgt. De Kamer zou eigenlijk, doch
dan natuurlijk ten aanzien van al'e depar
tementen. den regel dienen te huldigen, dat
zij geen bijzonderen spoed meer betracht
om suppletoire begrootingen welke na 1 Oc
tober worden ingediend, in het ioopende
kalenderjaar af te doen. Zoo noodig kan
dan een bijzondere regularieatiewet worden
tot stand gebracht.
Ten aanzien van het niet gebruik ma
ken van studiebeurzen werd gevraagd of
dit versohijnsel zich meer voordoet.
Een deel van het gebeurde, dat aan den
aanvang van dit verslag zoozeer wordt ge
laakt, schijnt te wijten te zijn aan den Pen
sioenraad. Moet dit, zoo vroeg men, alzoo
worden verstaan, dat deze Raad de ver-
eischte verhoogingen 6 Vg jaar heeft opge
spaard zonder het Departement in te lich
ten.
Zoo ja, dan vroeg men, of de minister
er bij zijn ambtgenoot van financiën op
wil aandringen, dat de Pensioenraad de
benoodigde wijzigingen jaarlijks opgeve.
Wat betreft het aandeel in de uitgaven
voor den dienst der Rijksgebouwen had het
betreffende artikel de aandacht van nage
noeg alle leden in 't hijzonder getrokken,
omdat hieruit wel zeer sterk blijkt, dat de
begrootingen, welke aan het Departement
van Onderwijs, K. en W. uitgaan, niet met
zoodanige zorg worden voorbereid, als met,
het oog op de groote belangen, die aan dit
departement zijn toevertrouwd, mag wor
den verwacht.
Met betrekking tot de overschrijdingen
der kosten voor den bouw van het Acade
misch Ziekenhuis te Leiden werd algemeen
aangedrongen op overlegging van: le een
nadere specificatie der verschillende posten
welke tot de overschrijding hebben geleid
en 2e. vermelding der redenen, waaraan
deze overschrijding is te wijten.
DE ARNHEMSCHE V. V. V.
Een sterrit en een
llverkeers"-optocht
De Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer te Arnhem herdenkt 24 Mei 1930 haar
'25-jarig bestaan.
Thans zijn plannen in voorbereiding om
dit jubileum feestelijk te herdenken mei
een sterrit naar Arnhem en een optocht,
waarin de deelnemers aan den sterrit een
beeld zullen geven van het „Verkeer van
alle tijden". Men zal trachten uit alle dec
len van het land deelnemers met merk
waardige vehikels uit lang vervlogen tij
den in Arnhem samen te brengen Er zal
ook een afdeeling worden gevormd voor
het verkeer te water voorheen en thans
(booten zullen op wagens in den optocht
worden meegevoerd), terwijl bovendien aan
het luchtverkeer is gedacht.
Na den optocht volgt een feestavond m
Musis Sacrum.
DE TARIEFWET.
Een enquete van de MIJ. voor
Nijverheid.
Het hoofdbestuur van de Ned. Mij. voor
Nijverheid en Handel heeft aan de afdeelin
gen de volgende vraag toegezonden;
„Heeft de ervaring in den kring van uw
departement, opgedaan met de werking der
huidige Tariefwet, gewezen op feitelijke on
juistheden in deze wet? Zoo ja, welke be
palingen zijn in dc praclijk onjuist of on
duidelijk gebleken?
Ter toelichting van deze vraag wordt op>
gemerkt:
Niet zelden kan men de klacht vernemen,
dat in de tegenwoordige Tariefwet bepalin
gen voorkomen, die niet aan het gesteld»
oogmerk voldoen, doch in hoofdzaak een be
moeilijking van den handel beteekenen. Ook
zijn er bezwaren tegen de belasting van
sommige artikelen. Een onderzoek naar de
gebleken bezwaren zou de wenschelijkheid
van een technische herziening, op die pun*
ten kunnen aantoonen.
