Groote Winter-Oprui ming. willem groenhuizen DE GROOTE ZES PRATEN VERDER DE EEMLANDER PRIJS DER AOVERTENTIEN "8='. M.OS Vrijdag 17 Januari 1930 28e Jaargang No. 169 Inlichtingen GAS-, ELECTRISCHE- en KOLENVERWARMING. P. NIEROP, Langestraat 80, MACD0NALD TEGEN Dl SLAGSCHEPEN Reparatie-Inrichting aan huis ZATERDAGMIDDAG DE SLOTZITTING? Het sanctievraagstuk DISCUSSIES OVER DE MOBILISATIE B Fa. L. Luycx en Zn. Elsctrische Apparaten, Philips Gloeilampen. P. NIEROP, Langestr. 90-92. ONRUST IN ZUID- AFRIKA Aanslagen op de spoorwegen AMERSfÜORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS P" 3 maandea voor Amersfoort f2,10. per maand f 0.75, per weejj (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/». Blnoealaod franco per post per 3 maanden f J.-» Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 313 UITGAVE: VALKHOFF C5 elke regel meer f0.25. Llefdadlgbelds-advertentlén voorde hdft n dm prt). Kleine Advertmllê» „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regelt 50 cat. elke regel meer 10 cent, drtemn.l pleatsen I I.—. Bewijsnummer ertra 1 0.05 UITENLANDSCH OVERZICHT Do Haagsche conferentie. Eon schikking met betrekking tot de sancties. in Den Haag heeft men nieuwe vorderin gen gemaakt. Met betrekking tot het neteli ge vraagstuk der „sancties" heeft men ten slotte formuleeringcn welen te vinden, die zoowel de goedkeuring konden wegdragen [,van Duitschlnnd als van de crediteurstatcn. Het trekt de aandacht, dat in den tekst 'der regeeringsverklaringcn, die zóó zijn ge steld, dat Duitschland niet al te zeer wordt beleedigd, met rechtstreeks wordt gerept van artikel 130 van het te Versailles geslo ten vredesverdrag, op grond waarvan de geallieerden strafmaatregelen tegen Duitsch land konden nemen. Wat het plan-Young betreft, dat in den vervolge met den naam „het nieuwe plan zal worden aangeduid, is bepaald, dat ge schillen en moeilijkheden, die met betrek king tot de Duitsch betalingen mochten rijzen, zoo mogelijk dit den weg zullen wor den geruimd door de procedure, welke het plan-Young zelf aan de hand doet, wanneer Duitschland echter handelingen \erricht, waaruit kan worden afgeleid, dat het van zins is het nieuwe plan te niet te doen, kan één der crediteurstatcn, die vindt, dat Duitschlands daden niet in orde zijn, de zaak ter beslissing voorleggen aan het ITaagsche gerechtshof Maakt deze interna tionale instantie uit. dat Duitschland opzet telijk. dus uit kwaden wil, tegen de bepa lingen van 't nieuwe plan handelt, dan her krijgt de in het gelijk gestelde partij haar algeheele vrijheid van handelen. Dit wil zeggen: zij mag tot sancties overgaan, tot strafmaatregelen derhalve, die Duitschland, wanneer zij een krachtig karakter dragen, ertoe kunnen brengen weer den juisten weg te bewandelen. De aard der sancties wordt niet nader aangeduid en daar geen enkele beperkende bepaling te dezen opzichte in de gewisselde stukken is opgenomen, volgt hieruit, dat in het veronderstelde geval ecner schennis van 't plan-Young door Duitschland ook militai re sancties genomen kunnen worden In beginsel blijft dus een wederbezetting van Duitsch gebied mogelijk en is één der crc- diteurstaten gerechtigd panden te nemen orn zich op deze wijze genoegdoening te verschaffen. Van vele zijden neemt men aan, dat geen Duit3clie regeeiing de risico op zich zal dui ven nemen het nieuwe plan als een vodje papier te beschouwen, doch de Frari- schen houden nog steeds rekening met de mogelijkheid, dat. wat nu volgens sommi gen nog een onwaarschijnlijke hypothese is, niettemin eens een ontnuchterende en ge vaarlijke werkelijkheid zou kunnen worden. Ook is de vraag opgeworpen, of alle sta ten gemeenschappelijk tegen Duitschlnnd dienen op te treden, wanneer dit buiten zijn boekje gan' De tekst dient klaarblijkelijk zoo te worden gelezen, dat solidariteit bij de toepassing van strafmaatregelen niet is vereischl, doch dat elke staat, die een klacht tegen Duitschland heeft ingediend, door een afzonderlijke actie zich recht kan trachten te verschaffen. - over - BELANGELOOS. ONPARTIJDIG. De Britsclie premier eveneens tegen 't gebruik van onderzeeers Teleurstelling in Japansche kringen Londen, 16 Jan. (II. N.) Minister- president Macdonald hoeft gisteren in een onderhoud met de pers opnieuw over do re-, gceringspoliliek op de aanstaande viool- conferentie gesproken. ITij verklaarde, dat de Engelschc regeering hoopt, dat na af loop van een bepaalden termijn de groote slarrschepen uit de vloten der zeemogendhe den zullen verdwijnen. Indien niet terstond tot afschaffing kan worden overgegaan, wil de regeering voorstellen den levensduur van het op de conferentie van Washington vastgesteldp aantal slagschepen met 8 jaar ln plaats van 6 te verlengen, zoodat met de vervanging eerst in 1936, in plaats Aan, zoo als te Washington vastgesteld, in 1931 zal worden begonnen Verder verklaarde Mac donald, dat de F.ngelsche regeering voor al geheele afschaffing der duikboolen is Mocht dit niet terstond kunnen geschieden, Langestraat 43 Gedipl. Horlogemaker 1e klasse. TEL. 852. dan wil de Engelsche regeering tenminste op ean vermindering van het aantal aan sturen. Ten slotte deelde Macdonald mede, dal het vraagstuk der vrijheid der zceen op de aanstaande conferentie niet aan de orde zal worden gesteld. Volgens een bericht uit Tokio aan een der bladen heeft de Japansche minister van marine de Japansche deskundigen op do conferentie geinslruecrd hel vraagstuk dei- kruisers en der duikbooten voorloopig niet op de conferentie te bespreken, aangezien hij de voorloopige besprekingen tusschen de Engelsche en de Japansche deskundigen tot nu toe geen grondslag voor overeenstem ming kon worden bereikt. In Japansche marinekringen is men teleurgesteld, dat de aanspraken van Japan op een verhouding van 10, 10, 7 voor de sterkte der kruisers- vloot niet erkend zijn. Op het Oostelijk front geen nieuws 's-G rav cnhage, 16 J a n. ln de Duitsche persconferentie vernamen wij om turnt den stand der conferentie-werkzaam heden, dat dc vraagstukken betreffende dc liquidatie van het \crleden en demobili satie der Duitsche schuld, die nog niet op gelost zijn, Vrijdagmiddag om 5 uur in een bijeenkomst der zes behandeld zulicn wor den. Zaterdagochtend zullen dan de kleinere staten er bij komen, terwijl men hoopt hetgeen intusschen nog niet zeker is Zaterdagmiddag de slotzitting te kunnen houden. Vrijdagochtend zullen te 10 uur de zes uitnoodigende mogendheden zich bezighou den met het werk der juristencommissie in verband met hét vaststellen van do docu menten der conferentie. Op het Oostelijk front niets nieuws. Men acht het waarschijnlijk dat in over eenstemming, met hetgeen de juristencom missie in haar bijeenkomst te Brussel als toelaatbaar had geoo-deelcl, onderleekcning van het Youngplan met betrekking tot het Duitsche herstel vraagstuk hier zal plaats hebben, ook al zouden dc Oostelijke staten, dooidat zij met hun arbeid nog niet gereed zijn, niet tol onderteekening in Don Haag o\ ei gaan. Deze zouden dan later teekenen hoe eer der zij dat kunnen doen, hoe beter voor hen, omdat zij er belang bij hebben zulks te doen, o m. in verband met de zetels, wel ke zij in het bestuur der Internationale Bonk zouden krijgen Ten opzichte van het sanctie-vraagstuk wees men er nog op, dat het volkomen v islslaat, dat na uitspraak van het Haag sche Gerechtshof geen sanctie-recht in treedt, doch alleen volkenrechtelijke repres- soille maatregelen geoorloofd zijn, waarle- •tct» Duitschland van zijn kant alle moge lijke rechten geldend zal kunnen maken, natuurlijk een en ander binnen het raam van het volkenrecht. Had Duitschland nagelaten dit vraagstuk thans vastgelegd te krijgen, gelijk gedaan is, dan zal Frankrijk altijd de stelling heb ben kunnen verdedigen, dat art. -430 van het Verdrag van Versailles weder gold, waar tegen Duitschland dan niets had kunnen dom. Om het speciale recht van het Verdrag van Versailles te vervangen, hoeft men de thans in details getroffen regeling, waarbij een taak aan bet Intern. Gerechtshof is toe gekend, in het leven geroepen. Men wees er alsnog op, dat als er zich moeilijkheden inzake do naleving van het Yong-pla.it voordoen, eerst dc Bank, dan de raadgevende commissie, vervolgens het scheidsgerecht uit het Y'oung-plan do in stanties zijn waarbij men terecht moet ko men. Forst daarna kan men voor het cas ex treme bij het Haagsche Gerechtshof aan kloppen, dat zou hebben te beslissen, dat er opzet bij Duitschland aanwezig was in het nicl-nakomen van zijn verplichtingen. Dat elke crcdileurstaat op zich zelf een dergelijke zaak bij hel Haagsche Hof aan hangig zou kunnen maken, is in overeen stemming met vlo rechtsfiguur, die reeds in het Rorneinsche recht voorkomt, wan- rieci men mot gezamenlijke schuldcischers te doen heeft voor Duitschland werd het een voordcel geacht dat thans in afwijking van hc: Verdrag van Versailles deze bepa ling was vastgesteld, aangezien daarmee do absolute samenwerking der geallieerde sehuldeischers verbroken is. EEN LANDHUIS GEPLUNDERD. Londen, 15 Jan (V.D.) Terwijl de fami lie uithuizig was, plunderden motorbandie ten het landhuis Yattcndon (Berkshire) de residentie van sir Spencer Marvon Wilson. De waarde van dc gestolen juweelen wordt op £20.000 geschat. Kleine Entente en Hongarije tot overeenstemming De oostelijke kwesties 's Graven ha ge, 16 Jan. In de Engel sche persconferentie is meegedeeld, dat dc zes uitnoodigende mogendheden hedenoch tend hun besprekingen hebben voortgezet. In den loop van de discussies over de mobilisatie heeft Tardi.cu de vraag opge worpen ecner waarborg, dat er geen spoor weg- of postleeningen zouden worden ge sloten en erop gewezen, dat het van esscn- tieele beteekenis is, een verklaring in dien zin te krijgen alsook een verklaring, dat de Duitsche regeering geen buitenlandschc leeningen, "direct noch indirect, zal sluiten tot de uitgifte van de eersic tranche der herstelleoning. Dc Duitsche delegatie kon een dergelijke garantie niet geven, zonder eenigc van haar deskundigen op het gebied der posterijen cn spoorwegen te raadplegen Deze deskundi gen zijn in Berlijn én er werd besloten hen te doen overkomen, en daar het voor hen niet mogelijk is eer dan morgenochtend hier te zijn, werd de bespreking, zoowel van de mobilisatie- als van do liquidatie- kwestie verdaagd tot morgen*5 uur. Louchcur deed vervolgens ecnige mede- declingen als president van de tweede commissie over den voortgang van het werk dier commissie en verklaarde, dat de privé-bcsprekingen nog steeds voortduren. Hij hoopte in staat te zijn morgenochtend als de zes uitnoodigende mogendheden weer bijeen zullen zijn, ecnig resultaat van deze besprekingen te kunnen mededeel en. Naar wij vernemen zou er tusschen de kleine entente cn Hongarije in beginsel vrijwel overeenstemming bestaan omtrent een regeling met betrekking tot de parti culieren, die door de agrarische hervormin gen schade hebben geleden. Deze zouden zich direct met de betreffende regeeringen in verbinding moeten stellen ten einde tot een vergelijk te trachten to geraken. Gelukt dit binnen 6 dan zullen de gemengde scheidsgerechten voor deze gevallen uiitspraak moeten doen. Doch de te betalen bedragen zullen niet door de betreffende regeeringen worden NIEUWTJES VAN DE CONFERENTIE s-Gravenhage, 16 Januari. Dc Duit sche perschef Dr. Zechlin heeft hedenmid dag in Hotel Central aan een twaaltal Ne- derlandsche journalisten een noenmaal aan geboden dat bijgewoond werd door den Duitschcn gezant Graaf Julius von Zech Burkersroda, den gezantschapsraad, den heer Roediger en de onder-perschefs Dr. Wingen en Dr. Heide. Dr. Zechlin heeft aan dit noenmaal een zeer geestige tafelrede gehouden. Als oud ste der aanwezige Nedcrlandsche journa listen heeft Mr. Belinfanle, directeur van het Nedcrlandsch Correspondentie-bureau namens hen Dr Zechlin dank gezegd voor dc vriendelijke uitnoodiging en de uitne mende, vaak humoristische wijze, waarop hij dc Nedcrlandsche pers in vele perscon ferenties heeft voorgelicht. Ter rechterzijde van Dr. Zechlin was de secretaris-generaal van het Algemeen Perscomité, Dr. van Blan- kcnslein gezeten. Bij liet dessert verscheen Rijksminister Curtius die zich geruimen tijd met dc aan wezigen heeft onderhouden. DE INTERNATIONALE BANK Waarin moeten de verplichtingen van Zwitserland wor den neergelegd? 's-Gravenhage, 16 Jan. De Juris tencommissie betreffende dc Bank cn de organisatie-commissie hebben met de 5 Zwitserschc gedelegeerden besprekingen gehouden over de vestiging der Bank in Bazel. In deze besprekingen is dc vraag ge rezen, of de aan Zwitserland op te leggen verplichtingen als land waar do Bank ge vestigd is moeten worden neergelegd in een Staatsverdrag, dan wel in een bijz.ondere Zwitserschc wet. Men is hel hierover nog niet eens gewor den. Morgen worden hierover de beraad slagingen voortgezet. SLACHTOFFERS VAN AUTO'S EN MOTORRIJTUIGEN. N.-York, 15 Jan. Blijkens officieele gege vens kon worden vastgesteld, dat in het af- geloopen jaar in de Vereenigde Staten in totaal 20.500 personen zijn gedood ten gevol ge van moter- en auto-ongevallen. uitbetaald, maar door een te vormen ge meenschappelijke kas, waaruit dc betalin gen proportioneel zullen geschieden. Voor alle andere particuliere schadeloos stellingen verlangt Hongarije dat de ge mengde scheidsgerechten gewoon blijven werken. Daartegen is nooit aangevoerd dat die scheidsgerechten voor die zaken niet competent zouden zijn, en bovendien heeft du Ilongaarsche regeering gee.n volmacht gekregen noch verlangd oin in naam van deze particulieren te onderhandelen en een vergelijk tot stand te brengen. Louchcur zou in overeenstemming met de opvattingen van Italië uedonochtend in de zitting met de kleine entente pogingen hebben aangewend om deze te bewegen, met. de Hongaarscho opvatting accoord te gaan of alsdan ecnige voor beide partijen aanvaardbare formules tot stand to bren gen. Hedenmiddag zouden over deze aange legenheid in hotel Wittebrug particuliere besprekingen plaats hebben. Hedenochtend heeft dc Duitsche com missie vergaderd ter bespreking van het vraagstuk der mobilisatie van de Duitsche schulden. Bij het eindigen der zitting deel de minister Moldenhauer mede. dat hij in de vergadering had voorgesteld om van de verplichting van Duitschland om geduren de één begrootingjaar geen buitenlandschc leeningen te sluiten, uit te zonderen de spoorwegen en de posterijen, waarvoor 500 millioen Mark noodig geacht wordt. Beslo ten is, deze kwestie door de bankiers te doen bespreken. Van de posterijen en de spoorwegen zullen twee Duitsche deskun digen naar Den Ilaag komen om aan dc besprekingen deel te nemen. De zitting is met het oog hierop ver daagd tot morgen 5 uur. De vergadering van dc niet-Duilschc commissie, die heden zou plaats hebben ter bespreking van het Oostenrijksclie vraag stuk, is uitgesteld. De gang van zaken in de niet-Duitsche commissie is nog steeds niet bevredigend. Overwogen wordt om in dien deze kwesties niet geregeld zijn op den dag, waarop de Duitsche herstel vraagstuk ken zijn opgelost, voor dozo laatste vraag stukken een afzonderlijk verdrag te onder- teekenen en de Oostelijke kwesties door tie betrokken Staten eveneens afzonderlijk te regelen. DE VROUW EN HET GEESTELIJK AMBT. Strijd om de toelating in Noor wegen. Kopenhagen, 16 Jan. (V.D.) Naar uit Oslo gemeld wordt, werd in de troonrede bij de opening van het Noorsche Folketing een wetsontwerp aangekondigd om dc vrou wen toe te staan alle openbare ambten te bekleedcn. Reeds thans worden de vrou wen in Noorwegen tot de meeste openbare ambten toegelaten. Volgens dc nieuwe wet zullen de vrouwen alle functies mogen be kleedcn, d.w.z. zij zullen geestelijke, diplo maat en theoretisch ook officier kunnen worden. Van verschillende kanten komen evenwel prolesten tegen het feit, dat de vrouwen ook geestelijke zullen kunnen wor den. Eenigen tijd geleden heeft de regee ring de kerkelijke autoriteiten uitgenoo- digd haar mecning over deze kwestie ken baar te maken. De meerderheid der ker kelijke autoriteiten heeft zich thans tegen het toelaten van dc vrouw tot het ambt van geestelijke uitgesproken. Er wordt op gewezen, dat de vrouwen reeds het recht hebben het doctoraal-examen in de theolo gie af te leggen en dit moet voldoende zijn. DE GODSDIENSTVERVOLGING IN RUSLAND. B o r 1 ij n 15 Jan. De zestien superin tendenten van de Evangelische kerk publi- ceeren een oproep aan de gemeente, waarin gewezen wordt op de gevolgen van den nnti-godsdienstigen veldtocht in Rusland. Dc Christelijke opvoeding der jeugd, zegt dc oproep, wordt met geweld verhinderd, de Zondag wordt afgeschaft, het vieren der Christelijke feesten belemmerd, de liccle Christelijke levensinrichting vernietigd. Daarom wordt op de gemeente een beroep gedaan om de broeders in het geloof in Rusland in het gebed te gedenken. DE VLUCHT DER BOEKEN UIT RUSLAND. Het transport naar Brazilië. Berlijn, 15 Jan. De eerste 3S0 boeren- vluehtelingen uit Rusland zullen morgen van Hamburg naar Brazilië vertrekken. Op g9 Januari volgt een tweede transport even eens uit Hamburg naar Zuid-Amerika. NOODLOTTIGE ONTPLOFFING IN EEN FABRIEK. Parijs. 16 Jan. (V. DIn een ammo— niakfabriek ontplofte plotseling een tank. Vijf arbeiders liepen ernstige brandwonden op cn moesten naar een ziekenhuis worden overgebracht, waar twee arbeiders korten tijd later overleden, terwijl een derde nog steeds in levensgevaar verkeert. WEERBERICHT. Hoogste barometerstand: 779.6 te Berlijn. Laagste barometerstand: 737.3 te Rcijkjavik. Verwachting: Matige tot zwakke, O. tot Z. O. wind, licht bewolkt met morgennevel, droog weer, lichte vorst des nachts, over dag weinig verandering in temperatuur. LANGESTRAAT 49-51. TEL. 180 Johannesburg, 15 Jan. De onrust onder de inboorlingen, waarvan de opstoot jes. te Carnarvon Maandag een symptoom waren, hebben veel onrust in het land ge wekt. De inheemsche spoorwegarbeiders lubben door bemiddeling van hun vakver- ecniging om loonsvei hooging gevraagd of instelling van oen commissie van onderzoek naar hun klachten, bij gebreke waarvan zij tegen vandaag met staking dreigden. Met de crontrustende reeks van aanslagen en sa botage op de spoorwegen hebben misschien de inboorlingen ook te maken. Johannesburg, 15 Jan. De locomotief van den trein van Durban naar Johannes burg bleek, dat aan de rails was gemorreld. Gelukkig is nog niet te merken, dat do on rust zich over de inboorlingengebieden uit breidt. OPROER IN EEN VERBETERINGS GESTICHT. In een verbeteringsgesticht to Stettin sloe gen da jongens, die aldaar zijn onderge bracht. aan het muiten. Zij verbrijzelden alle ruilen en wierpen de meubelen uit het raam. Het personeel trachtte hen met wa terstralen tot bedaren te brengen en toen dit niet lukte, werd de politie ontboden. Deze moest van den gummistok gebruik maken, vooraleer d» orde kon worden her steld. GRIEKSCHE ROOVERR OM ANTIEK Ken der meest beruchte roovers, Tsalsas, heeft üocr tusschenkomst van een boer den gewezen Grieksciicn minister-president, ge neraal Kondilis, een brief gezonden, waarin hij zegt blij te zijn, dat Kondilis als leider van de republikeinsche nationalisten weer aan de macht komt cn waarin hij hem verzoekt een regeering te vormen, die hem, Tsatsas, zal begenadigen. Na een jongsten aanval, dien hij met zijn mannen heeft ge pleegd. staat er een half millioen d.uchmen op zijn hoofd. Tsatsas is tot wederdienst be reid: hij belooft, indien hij gratio krijgt, met zijn getrouwen geheel Epirus, Thessalië cn Macedonië te zuiveren van de talrijke rnoverbenden, die dc bevolking verontrus ten. Drn staat zouden daardoor groote som men worden besnaard, die anders moeten uitgegeven voor nandhaving der openbare veiligheid cn voor de achtervolging der benden. BRIAND UIT GENEVE VERTROKKEN. Genève, 16 Jan. (V. D.) Briand is hedenmiddag te 1 uur uit Genève naar Pa rijs vertrokken. De zoogenaamde verzoe- ningslunch van Briand met Grandi, die hedenmiddag zou plaats vinden, kon hier door dus niet doorgaan.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1