Opruiming S
g Wollen
Dekens g
Balansopruiming.
JANHAGEL
STADSNIEUWS
y M. H. van Raalte y
V Restanten jO,
Q M. H. van Raalte Q
Koopjes in alle afdeelingen.
De Adelaar L^oRNAfl22Y°
COMMUNISTISCHE
DEMONSTRATIE
Gevecht met de
Schupo's
ENGELAND WIL KLEINER VLOTEN
ZIJN STANDPUNT
UITEENGEZET
Afschaffing van
duikbooten
LIEFDESDRAMA TE
PARIJS
Vrouw doodt baar
stiefzoon
DE KNOEIERIJEN
SKLAREKS
DER
De stand van het
onderzoek
FRANKRIJK TEVREDEN
Individueel ingiiipeo
mogelijk geworden
schacht is het
ZWAkTE schaap
VOOR ONZE
HUISVROUWEN
Fa, M. R.N. OOSTERVEEN
BINNENLAND
Amersfoort rS
W AFD. STOFFEN
f\ in Lcidsche en f\
andere qualiiciten
,V in alle maten m
y in effen en fantasie y
in goedkoope prijzen wj
Herinneringen aan de
1 Mei onlusten
De veiligheidsverdragen een
gunstige factor
Berlijn, 16 Jan. (V.D.) Terwijl de al-
gemecne communistische demonstraties, die
gisteren gehouden werden, makkelijk door
de politie verspreid en ontbonden konden
worden, trachtten gisteravond laat een
aantal opgeschoten jongelui te Neuköln
nieuwe onlusten te veroorzaken. Het be
gon tegen tien uur met een poging van SO
a 100 jongens en meisjes om op een plein
hij de Schoenfliesscrstrasse in Ncukölln te
demonstreoren. De politie arresteerde de
drie voornaamste leiders en dreef de ove
rige demonstranten in de richting van de
Steinmctzstrasse. Hier vonden de betoo-
gera versterking en uit de omliggende lo
kalen hadden zich binnen tien minuten 200
300 personen verzameld, die een houding
aannamen alsof zij voornemens waren
zich tegen de politie te verzetten. Aange
zien de bloedige onlusten, die verleden jaar
op 1 Mei in deze buurt voorvielen, nog
verech in het geheugen liggen, werden ver
schillende öberfallkommando's gealar
meerd, die binnen weinig tijd ter plaatse
waren. Toen de Schupo's uit do wagens
sprongen gingen als bij afspraak de lan
taarns op den hoek van de straatkruising
uit In het donker werden de Schupo's uit
de-woningen met bloempotten en met an
dere voorwerpen gebombardeerd, waarbij
men de ensters, waaruit het bombardement
plaats vond, eveneens onverlicht liet De
duisternis duurde slechts kort, want spoe
dig \crlichttcn de felle lichtbundels van de
schijn"""'ere der politie-auto's de gevels
der huizen, waarvan nu plotseling alle
vensters en gordijnen gesloten bleken te
zijn. De demonstranlen, die inmiddels ge
tracht hadden, materiaal bijeen to brengen
om de 6traat te barricadeeren. verdwenen
evcne-ns spoedig toen de schijnwerpers op
hen gericht werden. Binnen korten tijd
was nu de rust en orde hersteld, zonder
dat ook maar cén schot moest worden ge
lost
OVERSTROOMINGEN IN AMERIKA.
Londen. 16 Jan. (H. N.) Uit verschil
lende deelen van de Vereenigde Staten ko
men berichten van overetroomingen, door
de vele regens van den laatsten tijd en door
de vele sneeuw veroorzaakt Vooral in het
Noord-Oosten is veel schade aangericht De
bewoners van verschillende plaatsen aan
de rivieren hebben hun woningen reeds
moeten ontruimen. In een gemeente zijn
300 gezinnen door het water in hun huizen
opgesloten. Men heeft hen echter van
levensmiddelen kunnen voorzien.
DE „PRAWDA" OVER DS ONLUSTEN
TE WORMS.
Kofno, 16 Tan. (V. D.) Uit Moskou
wordt gemeld, dat de gehecle sovjet pers
aandacht schenkt aan de onlusten, die eer
gisteren te Worms plaats vonden. De
Prawda verklaart dat de voorvallen bewij
zen, dat zich de sociale strijd in Duitsch-
JanzJ verscherpt en dat de K. P. D. do lei
ding van den strijd tegen de heerschappij
der bourgeoisie in handen heeft De Duit-
sche communistische partij vindt groote
symoathie onder het Duitsche proletcniaat
en weet, wat zij wil. De jongste onlusten
tusschen werkloozen en politic moeten niet
slechte als een incident doch als een nieu
we periode in den vrijheidsstrijd van het
Duitsche proletariaat tegen de bourgeoisie
en tegen de Duitschc sociaal democratie
worden beschouwd. De laatste gebeurtenis
sen hebben den voortgang van den revolu
tionairen invloed der K. P D op het Duit
sche proletariaat weer duidelijk getoond.
Londen, 15 Jan. De uitdrukkelijke
wensch van de Engelsche regeering bij
het begin van de vlootconfercntia ie een
maximale bsperking van de bewapening
ter zee te verkrijgen, in overeenstemming
met de internationale veiligheid voorstel
len te vermijden, die de kans op een over
eenkomst zouden verkleinen cn toch reke
ning te houden met de uitgestrektheid van
het Britfiche rijk, welks handel van de
maritieme verbindingen afhankelijk is.
Een rechtvaardiging voor dc hoop, dat een
vermindering zal kunnen ge6chieden, is ten
zeerste het feit, dat 6inds den oorlog een
groot aantal middelen tot verzekering van
de veiligheid zijn onderteekend: het Vol
kenbondsverdrag, dc verdragen van
Washington en Locarno, de facultatieve
clausule en het verdrag van Kellogg. Daar
naast zijn er een aantal regionale overean-
komsten. Het effect van al deze verdragen
maakt ontwapening ter zee mogelijk. De
Engelsche regeering is n.l. van oordeel, dat
do militaire sterkt3 verband houdt met de
kans op oorlog en deze is door genoemde
overeenkomsten verminderd.
De Engelsche regeering meent, dat dc ge
vaarlijke neiging van de laatste jaren, om
de vlootbewapening uit te breiden, zou Li-
den tot een wedstrijd in bewapening, in
dien zij niet gestuit wordt. Het vraagstuk
van de ontwapening ter zea kan op drie
wijzen worden uitgewerkt: ten eerste door
verkleining van de bestaande vloten; ten
tweede door vermindering van de bouw
programma's; ten derde door dc bestaande
schepen langer in d'onst te houden.
Het verdrag van Washington heeft den
leeftijd van slagschepen op 20 jaar gesteld
Op do a.s. conferentie moet getracht wor
den den leeftijd tot 25 jaar uit te br»iden.
Het kruiserprobleem is voor een groot deel
een kwestie van verdeeling der tonnage in
categorieën en van de vraag, wat een even
wicht tusschen twee naties vormt.
Indien zonder in g»vaar brengen van de
veiligheid op dit punt een overeenkomst
kan bereikt worden, zal dc kracht van de
verdragen tegen den oorlog vergroot wor
den en de kan6 op verdere vermindering
bij een volgende herziening vergroot wor
den.
Zilf6 indien de uitkomsten van de con
ferentie niet: mochten worden, wat zij. Mie
haar organiseeren, ervan verwachten, is de
Engelsche regeering voornemens alles te
doen. wat in haar macht is om de wereld
te toonen. dat zij gestadig voorwaarts gaat
naar cle ontwapening. Alles hangt echter
af van een internationale regeling.
Engeland zal geen stappen tot ontwape
ning doen. uitsluitend als gebaar. Alles,
wat in di>n zin redelijkerwijs kon gedaan
worden, is gedaan. Engeland kan alleen
Iets doen, wanneer de andere landen ook
lot daden overgaan en een overeenkomst,
die het gevolg is van deza conferentie, moet
werkelijk de internationale politiek verte
genwoordigen.
Een internationale overeenkomst tot ver
lenging van den levensduur van slagsche
pen, vermindering van de draagwijdte der
kanonnen, zou reeds ean groote stap vooruit
beteekenen. Een overeenkomst voor de krui
sers, wat aantal, afmetingen èn verdeeling
betreft, zou ook van groot belang zijn.
Met betrekking tot de onderzeebooten
wenscht dc Engelsche regeering algehcele
afschaffing, maar als dit niet kan, vermin
dering tot het minimum. Hier treedt op
nieuw de kwestie naar voren van een even
wicht tussphen de verschillende landen en
dit punt zal op de conferentie van groot ge
wicht zijn.
Het iS duidelijk, dat, wanneer de opvat
tingen der verschillende landen te sterk
naar voren gebracht worden, de kans op
goide resultaten van de conferentie in ge
vaar komt.
De Engelsche regeering gaat ter confe
rentie met den wensch om voorstellen te
steunen, die niet alleen haar eigen opvat
ting vertegenwoordigen, maar dia ook een
nuttigen grondslag vormen voor een alge-
meene overeenkomst.
Briand spreekt :aet Grandi en
Henderson.
Genève, 15 Jan. (V.D.) In Hotel des
Bergues werd hedenmiddag een bespreking
gehouden tusschen de ministers van bui-
tenlandsche zaken van Frankrijk cn Italië:
Briand en Grandi. De gedachtewisselingen
hadden in hoofdzaak betrekking op met de
a.s. vlootconferentie te Londen verband hou
dende vraagstukken, waar beide landen bij
geïnteresseerd zijn. Voor het vertrek van
Henderson he»ft Briand ook met den En-
gelschen minister van buitenlandschc zaken
een onderhoud gehad over de Londeitechc
vlootconferentie en een aantal andere
kwesties.
Viscount Brldgeman vindt, dat
ook andere landen over de brug
moeten kgmen.
Londen, 15 Jan. (V.D.") Op een buiten
gewone openbare vergadering van den
vloctboiid voerde viscount Bndgeman, óe
eerste lord van de admiraliteit (minister
van marine) in het vorige conservatieve ka
binet; het woord naar aanleiding van de
a.s. vlootconferentie.
Het kruiserprobleem, aldus lord Bridge-
man. heeft in 1927 moeilijkheden opgele-
vord en zal thans ernstige moeilijkheden
met zich brengen.
Fngelands aanbouw-politiek was die van
een langzame vervanging. Binnen tien ja
ren zullen, verzekert spr 35 thans in dienst
zijnde kruisers verouderd zijn. D't ea aan
leiding tot ongerustheid ten aanzien »an
den vertraagden aanbouw van ten v'al
kruisers, welker bouw reeds een non
vang was gemaakt. Andere landen h nben
zich onwel, aldus spr, niet een gelijk
waardige opoffering getroost.
Hij refereerde aan •- verklaring van
Alexander, den tegenwoordigen minster
van marine, dat Engeland zijn kruiser-
macht tot schepen wil terugbrengen. Hij
achtte de «'.nu Alexand r opgegeven reden
al'es behalve overtuigend. Deze was, dat
hgl Kellogg-pact het verschil betockendc
tusschen de 70 kruisers, die wij in 1927
noodig hadden en de 50 kruisers, welke
thans noodig worden geacht.
Indien het Kellogg-pact, aldus lord
Bridgeman, dc eenige reden was, waar
om zou het dan zulk merkwaardig ver
schillende uitwerkingen hebben op de
verschillende landen?
Naar het schijnt, gaf het anderen landen
reden hun aantal kruisers te vermeerderen,
terwijl Groot-Brittanniö het eenige land is.
welks aantal werd verminderd.
Bridgeman voegde daaraan toe, dat wij
niet kunnen voortgaan iets te geven, zon
der iets te ontvangen.
Hij geloofde dat overeenstemming zou
kunnen worden bereikt in den geest van
geven en nemen, maar andere landen moe
ten evenzeer geven als wij.
Parijs, 16 Jan. (V. D.) Te Parijs heeft
zjch een tragisch drama afgespeeld tus
schen een 51-jarige vrouw en een 21 -jari
gen jongeman, haar stiefzoon. De echtge
noot van de vrouw was eenige maanden
geleden gestorven en vooral door haar toe
doen was er tusschen haar en den stief
zoon een verhouding ontstaan. Er deed zich
geen enkel conflict voor, tot de jongeman
ecnigen tijd geleden een jong meisje leerde
kennen, met wie hij wilde trouwen. Vijf
dagen geleden deed hij de oudere vrouw
de mededeeling, dat het huwelijk Zaterdag
a.s zou plaats vinden cn ondanks de po
gingen, die dc vrouw deed om hem van zijn
voornemen af te brengen liet hij zich niet
overreden. Gisteren was de jongeman den
geheelen middag bezig aan het installec-
ren van de nieuwe woning, die hij met zijn
jonge vrouw zou betrekken. Toen gister
avond de medebewoners van het huis ech
ter noch den jongeman, noch de oudere
vrouw meer zagen, lieten-de buren de depr
van de woning met geweld openbreken. In
de slaapkamer vond men tonn de lijken van
beiden. Naar men aanneemt, heeft de vrouw
eerst haar stiefzoon cn toon zichzelf dood
geschoten.
Berlijn, 15 Jan. In de Sklarek-commis-
sic van den Prulsischcn landdag gaf Ta-
polski, dc commissaris, die het onderock
leidde, een algemeen overzicht van den
stand van het onderzoek. In het geheel is
tegen zestien stedelijke ambtenaren een dis
ciplinair onderzoek geopend en in elf ge
vallen is het aan het licht gekomen mate
riaal reeds voldoende gebleken voor een
strafrechtelijke vervolging.
De beschuldigingen tegen opperburge
meester Boss spruiten niet alleen voort uit
dc bekende bontmanteiaffaire; er zijn ook
andere beschuldigingen tegen hem inge
bracht, maar het voorloopig onderzoek loopt
ten einde.
In de boeken der firma Sklarek zijn in
totaal voor 7 tot 8 millioen mark eerlijke
rekeningen en voor ongeveer 20 millioen
geheel of gedeeltelijk vervalschtc rekenin
gen aangetroffen. De bijzonderheden wor
den nog nagegaan. De commissie ging hier
op uitoen tot Donderdag 6 Februari, wan
neer commissaris Tapolski met het gehcele
vooronderzoek gereed hoopt te zijn.
dig gebruik gemaakt om de invidueele vrij
heid van handelen te herkrijgen, waarvan
Frankrijk in 1920 en 1923 heefl gebruik
gemaakt bij de bezetting van Frankfort cn
van hot Roergebied, van welke vrijheid
Frankrijk echter af6iand heeft godaan door
de overeenkomst van Londen van 30 Aug.
192-1, wat het werk van Herriot is geweest.
De correspondent van de Petit Journal ver
klaart, dat, het zoo goed als zeker ie, dal
do sancties meer van economischcn cn
financieelen, dan van militairen aard zul
len zijn, d.w.z. dat zij in den geest van het
statuut van den volkenbond en v&n het
Kclloggpact toegepast zullen worden. Dc
verklaringen van den Haag bieden een
kostbaren, door Duitschland als legitiem
erkenden grondslag voor de toepassing van
het internationale recht.
Parijs, 18 Jan. (V.D) De Parijsche
ochtendbladen schrijven het succes in de
eerste plaats toe aan den Franschen mi-
nister-president Tardieu en aan de werke
lijke en loyale medewerking van de Duit-
sche delegatie, vooral van dr. Curtius en
dr. Wirth.
Het Journal spreekt van ean groot succes
van Tardieu. Alle bladen zijn het er over
eens, dat de oplossing in do kwestie der
6ancties voor Frankrijk een vooruitgang
beteekent. daar de Franscho regeering de
bevoegdheid krijgt ook zonder toestemming
van de overige geallieerden in geval van
moedwillig in gebreke blijven van Duitsch
land het Rijnland weer te bezetten. Dit re
sultaat is des te grooter, daar België en
Engeland zich principieel tegen een nieuwe
bezetting hebben uitgesproken.
Ook de Petit Parisien spreekt van den
goeden wil van dc Duitsche ministers dr.
Curtiu6 cn dr. Wirth.
De Echo do Paris, hoewel niet geheel
voldaan, meent toch. dat uit de besprekin
gen gered is wat gered kon worden.
Dc meening In Engeland.
London, 1G Jan. (V.D.) Do Engelsche
bladen spreken hun voldoening uit over
de gisteren te Den Haag' bereikte overeen
stemming inzake de sancties.
Nadat Snowden tot het laatst van mee
ning bleef, dat de kwestie beter in het ge
heel niet ter sprake had moeten worden
gebracht, was het hem er om te doen een
oplossing te vinden, die geen invloed zou
hebben op de houding van Engeland tegen
over Frankrijk cn tegelijkertijd hetYoung-
plan niet in gevaar bracht. Voorloopig zien
(Is bladen van uitvoerige commentaren in
deze kwestie af.
De mobilisatie der Duitscho
schulden.
Omtrent de heden gehouden vergadering
der Duitsche commissie over de mobilisa
tie der Duitschc schulden heeft Moldcn-
hauer medegedeeld, dat hij voorgesteld
heeft om van Duitschlands verplichting,
gedurende één begrootingsjaar geen bui-
tenlandsche leeningen te sluiten, uit te zon-
deien spoorwegen en posterijen, waarvoor
500 millioen mark zou noodig zijn.
De bankiers zullen deze kwestie nader
bespreken.
In een Engelsche persconferentie werden
ongeveer gelijke mededeelingen hieromtrent
gedaan.
Speciale deskundigen zullen uit Berlijn
te dezer zake overkomen.
Bi] de Oostelijke kwesties
schiet men niet op,
De vergadering der niet-Duitscho com
missie ter bespreking van het Oostcnrijk-
sche vraagstuk_is uitgesteld.
De gang van zaken in deze commissie is
nog steeds niet bevredigend.
Overwogen wordt, dat. indien deze kwes
ties niet geregeld zijn op den dag, waarop
de herstclvrangstukkcn zijn opgelost, daar
voor een afzonderlijk verdrag te ondertec-
fcenen cn de Oostelijke kwesties d-.or dc
betrokken staten eveneens afzonderlijk te
doen reeelen.
De kwestie der sancties
den geest van Pa--
rijs opgelost
Parijs, 17 Jan. (H.N.) De Franeche
bladen betuigen algemeen hun voldoening
over de gisteren tot stand gekomen rege
ling van het vraag6tuk der sancii?6, waar
bij er in het bizonder op gewezen wordt,
dat de bepalingen van het Youngplan veel
eenvoudiger zijn dan die van het Dawes-
plan. Vooral wordt het als een voordeel
beschouwd, dat het door de nieuwe rege
ling van het 6anctievraagstuk den afzon
derlijken echuldeischersstaten mogelijk
wordt zelfstandig op te treden om hun
belangen te verdedigen. Pertlnax schrijft
in de Echo de Paris, dat de DulLschera
liet verdrag van Versailles opnieuw door
hun onderleekening hebben willen beves
tigen. Tardieu heeft van hun tegenzin han-
De Duitsche
socialisten
verbolgen
Berlijn, 16 Jan. (H. N.) Het bestuur
van de sociaal-democratische rijksdag-
fractie heeft vanmiddag een vergadering,
waaraan ook de rijkskanselier deelnam, om
te beraadslagen over den toestand, door
het optreden van dr. Schacht in den Haag
ontstaan, gehouden. Naar gemeld wordt,
bestond in deze vergadering volledige over
eenstemming dat een mederegeering van
de rijksbank, zooals door dr. Schacht
wordt uitgeoefend door misbruik tc maken
van de onafhankelijke positie dezer instel
ling, niet geduld kan worden. Het fractie
bestuur verwacht van het kabinet, dat dit
na den terugkeer van de Duitecho delegatie
uit Den Ilaag zal overwegen in hoeverre dc
vrijheid van de Duitsche wetgeving met be
trekking tot het personeel van de rijksbank
voldoende uitgebreid kan worden. Verder
zal dezer dogen in een gemeenschappelijke
vergadering van het partijbestuur, de so-
ciaal-democratischc fractie en den alge-
mecnen vakverecnigingsbond beraadslaagd
worden over de systematische weigering
van credietcn voor de Duitsche gemeenten
en de daardoor veroorzaakt toeneming van
werkloosheid.
BENDE VALLCHE MUNTERS ONTDEKT.
Wernigerode, 16 Jan. (V. D.) Naar
aanleiding van een onderzoek, dat de po
litie Instelde naar een geval van zelfmoord
te Wernigerode, kwam zij op het spoor van
een valsche muntersbende. Een voortgezet
onderzoek leidde ertoe, dat zij de werk-
Slaats van de valsche munters ontdekte en
at twee leden der bende goarresteerd
konden worden.
KOFFIETAFEL:
Zalm-bokking.
MIDDAGTAFEL.
Geflcookte sohelvisoii
met boter-saus.
Worteltjes.
Drie in de pan.
LANGESTRAAT 42 - TEL, 77
f 0.35 per V> pond.
SAMOA VOOR DE SAMOEEZEN.
Londen, 16 Jan. (V. D.) Uit Welling
ton op Nieuw-Zeeland wordt gemeld, dat
een aantal leden van de Mau-liga de kust
dorpen op West-Samoa hebben verlaten en
zich naar de binnenlanden hebben terug
getrokken. Marine-soldaten van den krui
ser Dunediu vervolgen do Mau-ledcn, die
eon belangrijk aandeel hebben in de op
standen op Samoa. Uit Apia wordt gemeld,
dat aan de Westkust negen ooriogskanos
voor anker lagen, die door de marine-sol
daten in beslag zijn genomen. Bij een nauw-
gezet onderzoek van twee dorpen is een
groote hoeveelheid oorlogsmateriaal en wa
pens gevonden, evenals een groot aantal
manifesten, die den titel voerden. „Samoa
voor dc Samoeezcn". Al het gevondene is in
beslag genomen.
TREEDT LORD PASSFIELD AF?
Londen, 16 Jan. (H. N.) Volgens de
bladen zal dc minister voor de dominions
lord Passfield vermoedelijk in den loop van
dc volgende maand aftreden cn waar
schijnlijk opgevolgd worden door den leider
der mijnwerkers in Wales, Vernon Harts
horn.
FELLE BRAND TE ROTTERDAM.
Rotterdam, 17 Jon. Vannacht heeft een
felle brand gewoed in pand 7 aan de Wil
lemskade te Rotterdam waarin onder meer
gevestigd is het atelier van den kunstschil
der II. F. Bieling.
De brand is omstreeks half drie ontdekt
op de 2e étage van dit pand dat in gebruik
is bij de N. V. 1L A. Dreeser s Stoomvaart
en agenturen Mij. en de Stoomvaart Mij.
„Laga Het vuur sloeg weldra naar de der
de étage over waarop het schildersatelier
was gevestigd. Een half uur na het uitbre
ken van den brand stond het geheele boven
gedeelte van het gebouw in lichterlaaie.
Van den inventaris kon niets meer wor
den gered.
De brandweer werkte met 13 stralen
waarvan vier van de motorspuit en vier
van sleepbootcn op do Maas. Het heeft
evenwel geruiraon tijd geduurd voordat de
vuurgloed begon te minderen. Omstreeks
4 uur was men den brand meester. Gaande
weg kon het groote materiaal inrukken.
liet atelier van den heer Dieling is volko
men verwoest. Het dak is grootendeels in
gestort. De inventaris, bestaande uit een
honderdtal schilderstukken cn teekeningen,
is verloren gegaan. De heer Bieling was
niot verzekert. Ook op do tweede étage is
zeer veel schade aangericht.
Deze wordt door verzekering gedekt. De
aangrenzende panden kregen veel water
schade.
De oorzaak van den brand is nog onbe
kend
NIEUW FEUILLETON.
In ons nummer van Morgenavond zullen
wij aanvangen met bet publicceron van een
nieuw feuilleton. Wij kozen hiervoor een
roman van de bekende schrijfster Cissy van
Marxveldt: „Een Zomerzotheid
OMSLAG TELEFOONGIDS.
Van het Expertise-Bureau Ir. H. U.
Scbleurholte-Tiehelaar te Amsterdam ont
vingen wij een fraaicn linnen omslag voor
het interlocnlc telefoonboek. Heel practisch
is aan de binnenkant een uittreksel van de
tegenwoordige posttaricycn aangebracht Do
stevige band met een bescheiden reclame
bedrukt, zal bij velen goeden dien-, vor-
richtcn.
DE E.T.A.
Het gebruik van electricl-
teit voor kleln-industrie.
In verband met dc Llectriciteis-Tentoon-
stelling, hebben wij ook nog eens geïnfor
meerd naar wat met een K.W.U. voor
kracht doeleinden in de kleinindustrio te
doen i9. Men deelde ons mode dat het vol
gende met één K.W.U. kan worden gedaan.
175 K.G. ruhdvet malen.
150 K.G. gehakt malon (tweemaal door de
machine). i