AMEPSFOOHTSÖH DAGBLAD
I
BINNENLAND
Dinsdag 21 Januari 1930
„DE EEMLAINDER'
28e Jaargang No. 172
OUD KLOOSTER BLOOT
GELEGD
VOOR BETERE RIVIER
OVERGANGEN
WIE KENT HET HANDSCHRIFT?
9
Zachte Wolvlokmatrassen
DE FAAM LANGESTRAAT 6
FEUILLETON.
EEN ZOMERZOTHEID
Muurresten van een Kaïihuizer-
kloosler uil de 14c eeuw
gevonden
Men 6chrijft uit Arnhem aan het Hbld.:
Op de terreinen van het hotel-restaurant
Monnikenhuizen, dat bestemd is voor bui
tenschool. wordt thans graafwerk verricht
voor overdekte leslokalen. BIJ dit werk is
men gestuit op resten van zware muren, dia
afkomstig zijn van het oude Karthuizer
Klooster, dat op deze plaats in de 14e eeuw
door graaf Reinald de Tweede van Gelder
werd gesticht Er werden daarbij ontgraven
e-an viertal grafkeldertjes, die geheel met
zand waren gevuld en waarvan vroeger
reeds de gewelfjes waren weggenomen. De
keldertjes meten 2.25 X 0.80 M. Bovendien
zijn nog gevonden twea stukken werkgra-
niet met profiteering voor glas in lood. Op
ongeveer drie meter afstand van de graf-
keldertjes werd op ongeveer 1.50 M. on
der max. maaiveld opgegraven het geraam
te van een volwassen man.
Er wordt thans graafwerk verricht voor
de lighallen bij de buitenschool en het is
zeer goed mogelijk, dat bij dit werk nog ver
dere vondsten zullen worden gedaan.
Het oude klooster werd in 1572 door do
monniken die zich in de 6tad gingen vesti
gen verlaten en het geraakte in verval en
werd in het begin van de 17e eeuw gesloopt,
terwijl de steenen voor de vestingwerken
werden gebruikt.
NIEUWE GEZAGHEBBER TE
POEROEK TJAHOE.
Bandoeng. De kapt. der inf. L. Vries
man. die van verlof terugkeert, is benoemd
als plaatsvervanger van wijlen kapt De
Quant, den te Poeroek Tjahoe in Z.O. Bor
neo vermoorden gezaghebber.
(Aneta).
HET VRIJZ. PROTESTANTISME.
Zaterdag heefl de Centiale Commissie
voor het Vrijzinnig Protestantisme te Am
sterdam vergaderd. In beginsel besloot zij
6teun te verleenen aan S. I M. A. V. I.,
welke vereaniging wil meewerken om de
vrijzinnigen in staat te stellen tot het ver
richten van medisch werk in Indié
Een rapport van dr. L. J van Holk leidde
tot het instellen van een commissie, die
over het contact tusschen Ned. Oost-Indi
sche en Ned. vrijzinnigen voorstellen zal
ontwerpen.
Mededeeling werd gadaan van ingekomen
antwoorden uit het buitenland, die voldoen
de zekerheid bieden, dat het klïine intern,
congres te Arnhem in Juli '30 gehouden
kan worden.
Ingesteld werd voorts een onderwijs-com-
rnissie die de vraag zal onderzoeken, of
en op welke wijze verandering gewenscht i6
in de houding van het vrijz protestantisme
ten aanzien van het lager onderwijs.
DE BRAND IN BIELINGS ATELIER.
Was de druk op de water
leiding te gering?
Rotterdam, 20 Jan Na den brand in
bet atelier van den schilder wieling is ge-
bleker dat de handspuiten van do vrijwil
lige brandweer, die het terst in den nacht
aan .Ie Willemskade verscheren, gehandi
capt moeten zijn geweest doordat de druk
op de waterleiding in dat stadsgedeelte juist
dien nacht bizonder gering was geweest.
Dit evnicht is aanleiding geworden voor
neer Lubrs. -id van den gemeenteraad
(SJj.A P.), om ecnige vragen te stellen aan
het college van B. en W. ovar do redenen
daarvan. Daarnevens heeft hij gevraagd of
B. on W. hem de juiste tijden willen opge
ven "an het oogenblik waarop het groote
materiaal is ontboden en dat waarop het op
het terrein van den brand i9 aangekomen.
Tenslotte heeft hij gevraagd of B. en W.
niet van oordeel zijn dat de gemeentelijke
dienst waaronder het groote materiaal res
sorteert, zoo spoedig mogelijk op liet ter
rein i&n den brand aanwezig dient te zijn
om to beoordeel an of er groot materiaal
moet worden uitgezonden of niet?
Een gift van f 1000.-
's-G ravenhage, 2 0 Jan. De Good
Year Company alhier aan den minister van
waterstaat den volgenden brisf gezonden.
Excellentie,
Ovei tuigd zijnde dat een zeer spoedige
tot siand koming van minstens één directe
brugverbmding tusschen het Noordelijk
deel nn Nederland met de zuidelijke pro
vincies van het grootste belang zal zijn voor
een grootero opleving van den handel in
het a ecmeen cn van den automobielhandel
en zen speciaal ook den hand»! in autoban
den in het bizonder, hebben wij heden bij
de T icntsche Bank te 's Gravenhage een be
drag gestort van één duizenJ gulden voor
bovengenoemd doel, ter beschikking van
Uwe Excellentie
Wij erkennen, dat dit slechts een zeer
klein- bijdrage is, vergeleken bij de enorme
kosten, welke het geheels proiect zal bedra
gen, maar zijn hiertoe toch overgegaan in
de hoop dat meerdere belangstellenden ons
voorbeeld zullen volgen en op deze wijze
door vrijwillige bijdragen een sneller uit
voering van de lang begeerde brugverbin-
ding zal worden bereikt.
In do hoop, dat Uwe Excellentie onze bij
drage wel zal willen aanvaarden, teekenen
wij rru t de meeste hoogachting, enz.'
Het hierin genoemde bedrag van f 1000 is
bij de Twentsche Rank gestor'
EEN NIEUWE MISS
HOLLAND
Mei. Kusters is
ouder dan
25 jaar
Am; ter dam, 20 Jan Naar wij verne
men beeft do jury aanleiding gevonden ds
verkiezing van mej. Erarny Kusters, wonen
de te Den Haag, tot Miss Holland 1030 in te
trekken. De internationale bepalingen toch
eischcn, dat de mededingsters van achttien
tot 25 jaar oud zijn. Achteraf 13 echter ge-
bleker dat mej Kusters reeds in 1901 ge
boren is en dus boven de leeftijdslimiet van
dezen schoonheidswedstrijd valt. Besloten
is nu aan mej Rie van der Rest, woonach
tig ts Ginneken, den titel Miss Holland 1930
te ver.cenen.
DE OVERVAL TE GINNEKEN.
Do zaak in cassatie.
's-GG ravenhage. 20 Jan. De Hooge
Raad behandelde heden cassatieberoepen
van F. J. M. en C. de V., die door de recht
bank te Breda en in hooger beroep door
het gerechtshof te 's-Hertogcnbosch waren
veroordeeld ieder tot 12 jaren gevangenis
straf wegens diefstal onder verzwarende
omstandigheden. Bij een inbraak ten huize
van P. v. B. onder Ginneken, hadden zij
dezen v. d. B. eerst neergeslagen en wel
een 30 verwondingen toegebracht.
De advocaat-generaal, mr. Besier, conclu
deerde tot verwerping van het beroep. Arrest
27 Januari.
Jit*
}VrvicL
TllL
6
Vfo^juN U
y cLtAsY^t-fuL sf-i
óL. cUrt-X. iXo
dj. fcL(j-a\ cix.ÏZ
■^c-MrtrV. cLUJTXL Ct ~j
chZjLy tui-/
oh ts- 7Q
iT^7^
V/A
r^LA.
fLo-Uhhh.
~ËC ITlN-VIr-rJyl tdlA
0<Um4-o.
Rotterdam, 20 Jan. De politie heeft ons namens de justitu- \erzccht boven
staan icn brief af te drukken. Deze brief is door c't Rotterdamsche politie ontvangen in
de ee'ste dagen na den moord op Marictje van Oj in den Blijdorppolder tt Rotterdam.
Zona's men ziet werd de politie gevraagd op het aanbod in to gaan door het plaatscD
van "en advertentie in de Limburger Koerier. Inderdaad is door de politie deze adver
tentie geplaatst, waarna den dag nadat de tegenwoordige verdachte W V door de politie
bij d» razzia in Heerlen was aangehouden, een fweede brief kwam Na dien tweeden
brief, die uit Maastricht kwam, de eerste kwam uit Venlo en voordat van den ver
dacht W. V. sprake was. heeft de politie van dezen man, die haar een belangrijke
getuite toeleck, niets meer gehoord. Verschillende malen is er in advertenties in de
Limlnugsche bladen naar hem gevraagd, maar altijd tevergeefs. Zoo is men op de ge
dachte gekomen den man op andere wijze op te sporen, n 1 door het afdrukken van
dezen brief. Gevraagd wordt aan ieder die dit bandschrift kent, dat waarschijnlijk
toebehoort aan een reizend koopman, zich te wi'Jen wenden toi den commissaris van
politiin de eerste afdeeling to Rotterdam, bureau Groote Piauwesteeg
BRAND IN EEN WOONSCHIP.
P e i n i s, 18 Jan. In den afgeloopen
nacht is in een woonschip, bewoond door
G. J., liggende in de Heischehaven op de
grens tusschen de gemeenten Pernis en Rot
terdam, brand uitgebroken Toen men het
woonschip binnentrad, bemerkte men de 73-
jarigo huisvrouw van K. dio te bed lag. De
vrouw werd met groote moeite gered. Met
ernstige brandwonden is zij naar het zie
kenhuis overgebracht. Haar toestand is
zorgwekkend. Het woonschip is geheel uit
gebrand. De oorzaak van den brand moet
vermoedelijk gezocht worden in vuur dat
uit de kachel is gevallen. Het schip is niet
verzekerd.
NAP DE LA MAR.
Hervat wederom zijn werk.
Amsterdam, 19 Jan. In aansluiting op
de berichten omtrent de ziekte van den
hear Nap. de la Mar vernemen wij van be
voegde zijde, dat de voorgeschreven rust
kuur een gunstig verloop heeft gehad, zoo
dat de doctoren geen bezwaren hebben, dat
de acteur zijn werkzaamheden hervat.
ONDERSCHEIDING.
Amsterdam. De heer E. G. van Dien
accountant te Amsterdam is door de Roe-
meen9cho regeering benoemd tot comman
deur in de Kroonorde van Roemenie
DE BRANDSTOFFENHANDEL EN DE
„ETA"
De brandstoffenhandel
Streed moedig den strijd
Toen d„ETA" vertelde:
„Electriciteit
Voor warmte riep zij hier.
„Dat gaat zoo maar niet
Er gaat niets voor verwarming
Niets voor anthraciet."
Op krachtige wijze
Werd gepropageerd.
Dat steenkool thans moog'lijk
Te licht gewaardeerd.
Nog glansrijk doorstaan kan
Den toets der critiek.
En zij dient te blijven
Tot van 't publiek.
Dat niets is te vinden
Op gansch onze aard
Voor kamen erwarrcing
Voor kachel of haard,
Dat beter voldoet nog,
Al is 't nog zoo oud,
Dan glinst'rcndc steenkool,
Het git-zwarte „goud''.
Maar vricnd-lijkc hecren,
Is U dan ontgaan.
Dat juist in de „ETA"
Uw gansche beslaan.
Uw steenkolenhandel,
Werd gepropageerd.
Heeft U de naam „ETA
Dan gansch niets geleerd?
Wat wou „ETA" zeggen?
Dit- Wat U ook brandt,
't Zij gas of elcctrisch.
Toch altijd houdt stand
De steenkool Welk voordeel
Iets anders ook biedt,
Want „ETA"' beteckent:
En Toch Anthraciet
GROEGROE
(Alle rechen voorbehouden
OPLICHTING TEN NADEELE VAN
KLOOSTERS
Een Duitsch student gearres
teerd.
Aan verscheidene kloosters in Oostelijk
Noord-Brabant vervoegde zich in den loop
der laatste weken een man, wiens komst te
voren schriftelijk was aangekondigd. Die
brief was onderteekend met den naam van
den rector van het missiehuis te Malmedie.
De peroon in kwestie werd daarin aange
diend als postulant van het missiehuis te
Tongeren in Belgié, die werd gezonden om
giften in ontvangst te nemen. Deze mede
deeling werd nog gestaafd door opgaven
van kloosters, waar reeds giften waren ont-
\angen. Deze man zette zijn tochten van
dorp tot dorp voort, doch na eenigen tijd
bleek, dat men met een oplichter te stellen
had.
De te Beek en Donk gestationneerde rijks
veldwachter heeft hem Donderdag, juist
toen hij zijn opwachting maakte bij de zus
ters van het klooster te Lieshout, aangehou
den. Hij bleek te zijn de 24-jarige student
J. F, afkomstig uit Karken (Duitschland).
Een groot gedeelte van het in Kloosters ont
vangen geld was nog in zijn bezit.
Hij is ter beschikking van de justitie te
Roermond gesteld.
1 persoons vanaf f 15.50.
Ook deze matrassen kunnen wij
garandeeren.
EIGEN FABRIKAAT
LIL. I nH'.II by ,je Varkensmarkt
door
CISSY VAN MARXVELDT.
a
En Dot, achter haar rhododendron, lag
met wijd open oogen voor zich uit te sta
ren cn bepeinsde de voordeelcn van een
overmatig bezit van het aloude, aardsche
slijk. Nee, ontevreden was ze eigenlijk
nooit geweest. Toen vader en moeder ge
storven waren, was zij. als kleine peuter
van vier jaar, bij tante Mies gekomen. Tan
te Mies scharrelde op de meest eigenaardi
ge manier rond men het kleine kapitaaltje,
dat gehiimzinnge effecten opleverde. Soms
was het: „We hebben vandaag geen
vlcesch, Dot. Vin je t erg kind?" En als
Dots onverschillige stem dan zei: „Natuur-
Jk met tante. Ik heb altijd roeping ge
voeld voor vegetariër," - dan kwam tante
Mies een uur na den eten gehoimzinnig
aai.dragon met een groot Liik perziken of
Lalifornischo peren, en zei: „Ilier kind,
maak dit blik eens voor me open. Dan ga
Je heerlijk tracteercn." En als Dot weer
streefde. „Maar tante, waarom nou? U
nebt uit zuinigheid geen vleesch genomen
vandaag, dan zei tante Mies, glunde-
r.° «-Juist daarom. Het waren de beste,
the ik krijgen kon."
En zoo was tante Mies met alles. Tante
had een naaister, die qua vlugheid en
goedkoopte alle collega's met 6tukken
sioeg Maar juffrouw Knol kon alleen
emdjurken wrochten, en diè nog niet eens
onberispelijk. Als Dot soms eens in op
stand kwam. en smeekte: „Tante neem
toch eindelijk eens een naaister die ook
lange mouwen fabrieken kan. Laat Z3 dan
maar in vredesnaam wat duurder zijn
gooide tante Mies fier haar hoofd achter
over: „Nee Dot, daar denk ik niet aan.
Welke naaister maakt drio jurken op een
dag?' „Nu, ze zijn er dan ook naar:"
vond Dot cn keek naar een verknipte hals,
waardoor haar rechtermouw voortdurend
van haar schouder gleed. „Kom kind,
dat meen je niet. Dat streepje staat je keu
rig." Tante Mies drukte haar lorgnet met
duim en wijsvinger heter op haar neus:
„En een jurk met lange mouwen koopen
we dan wel." Dio werd ook werkelijk ge
kocht duur het eenigo behoorlijke
exemplaar, waar ze tijden op teren moest.
„Gelukig," dacht ze, „dat ik zoo weinig
geef om pracht cn praaJ. Ik ben tevreden
in mijn robe-chemise, en ik heb het eene
jaar do taille wat lager, en het volgende
jaar de taille wat hooger. Juffrouw Kno!
volgt Parijsche aanwijzingen, door mij ver
taald. En soms heb ik een ceintuurtje als
een staart achter me aanbengelen." Dot
gaapte. „Maar toch," dacht ze, „toch
zou het niet onaardig zijn, als tante Mies
ook zoon schattig buitenhuis had, waar
wo ons acht weken per jaar konden opber
gen. En een major domus en een zwaar zil
veren theeservies en een auto, die ik zou
kunnen besturen, en een paardDot
gaapte weer luidruchtig.
Een hooge stem zei. „O, zit jij hier?"
„Ja," zei Dot.
„Wat doe jo hier?"
„Niets. Ik mafte."
„Waar zijn de anderen? Ik ben door do
achtertuin gekomen."
Dot vouwde de handen over haar maag.
„Ze zitten op het gèzön!" zei Dot. Ze gaf
het woord een Fransche klemtoon. „Onder
de parapluie. Of ze liggen in den vijver.
Wat zie jij er verhit uit"
Ella Heuvclink legde haar handen langs
haar wangen. Ze was groot en grof, en het
zware, blonde haar droeg ze als een kroon
om haar hoofd gewonden.
„Ja, ik bén ook warm. 't Is warm vind
je niet?"
„Heelemaal niet," vond Dot- Ze keek on
schuldig naar Ella op, die boven haar to
rende. Dot groef haar witte hakken in het
gras, schommelde wat met haar stoel heen
cn weer. Ella zwaaide met het kleine wan
delstokje, waarom ze een pastelblauw lint
gebonden had in de kleur van haar jurk.
Ze keek neer op Dot.
„Ik heb zoo vreeselijk leuk nieuwtje,"
zei ze dan.
„O ja?" Dot groef haar thans groene hak
ken weer los.
„Ken jij Sonewende?"
„Nooit van gehoord."
„Kom, dat leuke buiten dicht bij het
Sparrebosch."
,,'k Weet heslemaa: niet eens, dat er hier
een Sparrebosch in de buurt is," loog Dot.
Ella tikte ongeduldig met haar stokje
tegen haar been.
„Doe niet zoo béte, zeg. We zijr. er gister
nog doorgekomen."
Dot haalde tien vingers door haar kroezi
ge pruik. Zo wist, dat ze er nu uitzag als
een Somaliland-neg»rin.
„Ik wist mat," zei Dot, en ze verbeet de
gnage grinnik, „dat jullie oen hoop hoornen
somewhere het Sparrebosch noemen. Nee,
hoe kan ik dat weten? Ik ben maar een dé
butante hier. Ga door met je knal affecten."
Ella, die in de drie dagen van Dot'6 ver
blijf wel twintig keer lust had gehad om
Dot door mekaar te rammelen, zei nu lus
teloos: „Och, Sonnawende is voor de zomer
verhuurd."
„Zoo. Dat's erg," zei Dot. „Stond het
leeg?"
„Ja wat dacht je daai?"
„Nu, het zou toch best de rest van het
jaar bewoond kunnen zijn. Bosjes menschen
verhuren 's zomers hun hui6."
„Sonnewende behoort aan Mr. Huygcns,
da directeur van de Deposito-Bank." Ella
plukte een rhododendronblad af. draaide
dit rond tusschen haar vingers. Ze zei het
zoo afdoend, al60f daarmee de zaak voor
Dot begrijpelijk moest zijn.
„Zegt me geen laars, 'k Weat heelemaal
niet wie die goeie man is," knorde Dot.
„Hij woont altijd in Parijs. Hij komt hier
tweemaal per jaar jagen. En hij wil het
huis 's zomers alleen aan eerste klas fami
lies afstaan.
„Gelijk heeft hij." Dot glimlachte aanmin
nig. „Dat zou ik ook doen, als ik een huis
te verhuren had."
„Daarom staat het meestal leeg. Hij is
misschien een beatje té precies, begrijp je?"
Dot knikte begrijpelijk. Dan sprong ze op,
wapperde het linnen van baar legstoel heen
en weer: „Hier. ga even zitten."
„Nee. dank J3 wel," weerde Ella af. „Ik
ga zoo naar Lenie en Mia."
„Nu, graag of niet." Dot plofte weer neer.
„Dus nu is het verhuurd. Da's leuk voor de
man."
„Ja, en ik hoorde straks op 't postkantoor
dat een Jónkhear er twee maanden komt
wonen. Hoe vind je?" Ella raakte weer ge
animeerd.
„Prettig." Dot likte met een 6pitse roode
tongpunt lang6 haar lippen. „Ik zal je snoes
wal nooit zien. maar ik ben toch blij voor
meneer Huygcns, dat Sonnewende in zulke
goeie handen komt. Zou het wel een prima
jonkheer zijn. denk je?"
„l-Iet i6 een Padt van Hevendaal." Ella zei
het haast plechtig.
„Zoo. Ja. dat klinkt wel. Maar die
naam kan best gefingeerd zijn. Je hoort va»
zulke gekke dingen tegenwoordig."
„Mama kent de Padt van HeyendaaJs van
vroeger." Ella's blonde wenkbrauwen bewo
gen zich aristocratisch, vond Dot. „Ten
minste een tak ervan."
„Als de jonkheer dan maar niat tot een
verkeerde tak behoort."
„Och. dwaasheid. Stel je niet zoo aan."
Ella werd plotseling ongeduldig. „Jij bent
natuurlijk ni at zoo op de hoogte van de oud
adellijke families, maar dan moet jc ook
niet
„O tbch." viet Dot geanimeerd in de reda.
„'k Heb van sommige families zelfs een
speciale studie gamaakt. Stamboomen en
zoo. Van geslachten, die met de Noorman
nen in ons land kwamen. Da's gewoonweg
een stokpaard van me. Maar ik ben Padt
van hoe zei ja ook weer nergens tegen
gekomen."
„Hij is student," zei Ella.
„Zie je wel?" Dot kuohte somber. „Een
jonkheer en student. Enfin, laten we er
maar het beste van hopen."
„En hij komt hier met nog dria of vier
vrienden de zomer doorbrengen." Ella kon
het niet voor zich houden. „Hoe vind je?"
„Nu. ik beklaag de arme Huygens. Als er
een 6teen van zijn huis heel blijft..."
(Wordt vervolgd.J I
