AÊfERSFÖ
DAGBLAD
CINEMA ROYAL
L. Houbaer
|c.dejager|
Heerenmodeartikelen
langestraat191
HAWEKO
sT*"
10 Miart 1930
J)ï
IIANDEÜ"
OLADEFABRIEK IN VLAMMEN
EENSCi
HADE VAN EEN
MILUOEN
De fabriek van de Erven
V de Jong verwoest
18 spuiten in actie
Worraerveor, 9 Maart Heden
nacht heeft alhier een geweldige fabrieks
brand gewoed die de bokendo Cacao-
Chocoladefabriek van do Erven It. do Jong
bijna geheel heeft verwoest.
Omstreeks half vijf werd do brand
dclct in de maalderij, waar de vim
gretig voedsel vonden In do aanwezige
grondstoffen. In minder dan geen tijd sloeg
hel vuur over naar de belendende fabrieks
gebouwen. De geheele fabriek, lang:
Zoon gelegen, was weldra een groote
De Inmiddels gealarmeerde plnnlseiijke
brandweer was spoedig ter plaatse, doch
bleek niet bij machte to zijn het tui.
blusschcn. Onmiddellijk werd dan oH
hulp der omliggendo gemeenten lncer»
met het gevolg, dat binnen korten tijd IS
brandspuiten met een veertigtal
gr'Kde watermassa's in het vuur wierp De
volledige Wormervcersche brandweer
staande uit vijf motorspuiten en een si
spuit, was gemobiliseerd. Voorts v
aanwezig uit Zaandag drio spuiten, i
van één drijvende. Da overige spuiten
men uit Warmer, Krommenie, Zoandijk en
Koog o. d. Zaan, terwijl mede do betrok
ken fabriek Westzaon'e Koninklijke Fa
brieken hun spulten in werking banden
gebracht. Helaas viel aan behoud
briek niet te donken. Met donder
raaa hoorde men telkens gebou*
r geneden vallen,
terwUI nq iff werden
|f uur op x(jn felst
r In he
ir na had
ongen. Urenlang
rookkolom)
lo brandweren nog
•ywOT'dcn liccr T'
Clu)senaer, oOk het schouwspel van den
brand 10 oogenschouw te nemen. Ook de
directie van de fabriek was aonn
greote -'manlgte was op do boen
blosKhingswerk gade lo slaan.
D* geleden schade is bultongew
en kan bijna op I mllliocn gulden worden
geschat Alleen aan cacaoboter ging een
bedrag van ruim 100.000 gulden verloren
V»i> de geheele fabriek, waartoe behoorde
c«n vijftal kapitale gebouwen, waarvan
sommige vier of vijf verdiepingen hoog.
bleef niets anders over dan de machineka
mer, de fondantfabriek en do kislonf ihriek,
benevens een paar kleine pakhuizen. Ver
zekering op beurspolis dokt de schade. Do
oorzaak van den brand is thans uog onbe
kend.
Op ds fabriek waren ongeveer 160 perso
nen werkzaam.
Nadar meldt men ons
Da brand werd om kwart voor vijf ont
dekt door den opzichter Slot, die naast de
fabriek woont Er was gisteravond
elf In de lab'riek gewerkt. Vannacht
uur was door den waker Van Zeelt nog
een ronds gedaan. Hij had toen ni
merkt
De vonkenregen over den Zaan, dj a hier
ter plaatse zeer breed is, was zoo groot dat
een oogenblik gevaar dreigde voor de clle-
fabriek „De Mol". De brandweer had daar
reeds een slang uitgelegd om zoo nocdlg
dadelijk op te kunnen treden.
De panden „De Zaanstroom", „Afrika'
„Zuld-Ameriia" en „Noord-Amerlka*
geheel uitgebrand. Het pand Wes
kreeg boven brand- en beneden waWi
De z.g. branderijen „Suriname" ilic
bovengenoemde panden liggen bleven be
houden. In den loop van den morgen werd
het pand „Zaanstroom" omgetrokken Daar
voor werd een staaldraad over den nok
het uitgebrande huls gebracht en aan den
anderen kant vastgemaakt a.
boot „Meppel I". Deze trok toen aan en mei
donderend geweld kwam de vjorge-Jel"va»
dit ends te deel van de fabrigjf naar $caa-
É5ÈÜS
De weg, bet x.g. Koordeinde, waaraan do
fabrieksgebouwen staan, is de hoofdweg
Zaandam naar Alkmaar. Het verkeer
geheel gestremd. Het doorgaand vorkecr
werd ovor Krommenie geleid, De bowonara
van Wormervcer zelf werden zoo noodig
mot bootjes over de Zaan gebracht
Om 10 uur rukten de verschillende biand
weren van do omliggende
bleef alleen de brandweer van
veer achter voor do nablussching.
HOEt\ OOK SCHULDIG
AAtS LnBKAAK
Wat de vingerafdrukken
uitwezen
Ede, 9 Maan.
'erdon Vrijdag j.
an Hoek lil handen gestold van don poli
e scheikundige, Dr. Hosaellnk te Arnhem.
Tegelijkertijd worden door de politie lo
Arnhem en Oostorbeok do vingerafdruk-
welke hij de laatst plaats gehad heb
bende inbraken in do omgeving, aldaar zijn
mdon, eveneens met dio van Jan lloek
ioleken. Al zeer spoedig bleek, dat van
veertien onopgehelderde inbraken van
hcj Instate halfjaar een vijftal op den naam
van Jan Hoek moeien worden gebracht,
'IJl Zaterdag in den namiddag om-
t dezo inbraken wederom het parket
en de inspecteur vnn politie te Arnhem, de
Ros. huiszoeking deden ten huizo vnn
look en een klokje In beslag nnmon
-an inbraak afkomstig moet zijn. De
tuin word wederom len itanschouwe van
veel publiek opgegraven, doch niets word
gevonden.
Inlusschen is gebleken dat nog een in-
raak door hem is gepleegd, totaal dus zes
getal. Alle niet medeneming van geld
n wel ten hedrago van ongeveer 10,000.
De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat
an die veertien inbraken door hem zijn
gcpleogd. Onlangs werden kort achter el
kander to Hcunekom twee inbraken ge
pleegd en wel een bij den boerenbond, waar
1100 aan geld werd ontvreemd en bij
ionen Mccuwsen een kleiner bedrag aan
jeld. Mogelijk is verdachte ook hier niet
Omtrent den moord «ij, nog medogodeeld.
lat verdochte, ondanks zijn niet kloppend
tlibl, nlsmedo de verschillende belangrijke
rerklnrlngen, blijft ontkennen den moord
lognan te hebben.
Gistermiddag is langs do Enknsloot in
Mannon door eene mejuffrouw Hnrselnnr
Schngen ccn zoogenaamde dolk gevon
den. Zij vermoedde, dat dit het luguber
voorwerp zou zijn waarmede de afschuwe
lijke daad Is begaan. Men heelt het dan
op hel politiebureau gedeponeerd. Hel
dolk zal zijn, wnnrrnede hel slnchtoffer i'
lord. daar toch dit voorwerp te klein
MeJ. Roerwinkel verklaard moet hcb-
lat het een lang blinkend voorwerp
BOYCOT VAN RUSSISCHE
ARTIKELEN
Een besluit van het Centraal
bureau uit het Ned. land'
bouwcomilé
111 e r a m. 8 Maart. Naar wij verno-
heofl dezer dagen het bestuur der Coö
peratieve Aankoop Verecniging Centraal
Bureau uit het Nederlandsche Landbouw-
comlté G. A. tï Rotterdam besloten geen
Rus6ieche Landbouwartikelcn meer aan te
koopen welke hier door het handelsorgaan
van de Sovjet Republiek worden verhan
deld. Men weet, dat het Centraal Bureau
de Coöperatieve Inkoop Centrale Is van het
groritete deel der Nederlandsche Land
bouworganisaties op h:t gebied van den
aankoop van landbouwbenoodigdheden.
Honderden dier annkoopvereeniglngon
iet een gezamenlijk ledental van licndut-
inde boeren zijn erbij aangesloten.
Een zeor groot deel van alle meelstoffen
door bet Centraal
Thans is bij rond-
medegedeeld.
r wil
Russische voerartikelen welke den lan
n belangrijke hoeveelheden worden
aangevoerd. Hel bestuur overweegt danr-
'at do wijze waarop de Sovjets
.luidens de berichten, deze artikelen
schaffen sluilond is en tvenschl voorts
de Sovjets aan inkomsten te helpen
welke do Russische boeren ten goede moe-
lomcn, doch schijnbaar worden ge
bruikt om in andere landen van Europa on-
te zaaien en revolutie voor to berel-
tervcld, zal door. deze gemeente, dooi de
Evangelische Maatschappij e.a. een gedenk-
Maken» v- orden geplaatst. _j/ ^wek. De
LANGE8TRAAT 129
STEEDS GOEDE EN ACTU-
EELE PROGRAMMA'S
GEZELLIG ZITJE
goede muziek
Dr. B0RMS' BETEEKENIS
VOOR NEDERLAND
Een rede van Mr. W. J. L. van
Es te Den Haag
laoooooooocx xxx>
Fi rm a
Langcslraat 62-66
HEER ES KL E EÜ1SG MAG A Z.
Weder:eboorte van den
Uietscbe stan
Gravonhagc, 8 Maart. In
tongowono ledenvergadering
iiimscli-llollnndacho Vereonlglng „Huu
lo Trou" heelt mr. W. J. L. van Its hc
uitvond een rede gehouden ovor: „D
eekenis van dr. Burins voor Nederland'
jir. betreurdo het. dat moeilijkheden zijn
den weg gelogd, toen dr. Burins een
and geleden voor do R. K. Rolsverfeni-
ging zou spreken. Hij herinnerde erann,
ioe eens de Duitsche regeering Paul Kru-
er niet ontving om de Bngolsclic regno
ing niet to kwetsen. Iedereen voelde liter
:i een zwakheid en al slaan do go» allen
iet gelijk en was dr Bonn* slecht* een
mbtoloas burger, gnst oennr burg' rlljke
i'i'oonigliig, onvermijdelijk wekt hol. geuimr
er Nederlandsche regeering tegen dr.
lorms dcnzelfden
vijf ji
vóör d
X Dit bovenstaand model is gemaakt
J van prima zwarte en blauwe visch-
3 graat o/ diagonaal dessin
n 65-55-46-30~32-27
Zie de speciale etalages
x x:o.xx)cx:x.x xxx x
llorms onvermoeid bozig zijn volk unkker
le schudden. HIJ vesligdo de aonddeh» op
ch, doordat hij met klem opkwam t.-gcu
coinpromlssonpolitiok, dio slechts van
nodorlang tot nederlaag leidde. Do uurlog
gewetenscrisis TorwlJI du poll-
tieke partijen een „Godsvredo sloten, ging
Franskiljonisme, dat In al dio partijen
in don slaat den boventoon voerde, toör
l «nboloering der lanlwelten, zoowol in
,ol als In onbezet Bolglö. Du eenige rom.
daartegen in vrodo9tljd bestond, het
-lomont, was nnar huis gezonden, zoodnt
(lit straf felons kon geschieden, zelfs Uit In
waaronder de soldaten, die In
- meerderheid, 80 pet-, Vlanmsch
er leden, aldus spr
veer dnnrtegch ontstond onder de
Vlamingen in bezet Bolglö hel. Activisme,
t leger da Frontbeweging, dio uikan-
Mei 1018 do liund reikten over de
I linies heen.
i heelt getracht binnen
de perken der wet oen dam op to w-ij-.cii
tegen hel dreigend gevaar
ZIJ hmlilcu evenwel te maken met een
vastberaden, veel machtiger tegenstander,
een frnnskiljonscho regeering, dio als
r kon optreden en door het pnilc
bekleed i
uileo
Het
ItetIJk 0
i del
tegei
dn
ifrechL
Win schei.
volgde opr., dat er thans in Vlaandoren eon
nndero geest hecrscht dan vóör den oor
een Jaar ua Borms' vrijlating ver-
stokto tegcn.slandcrs der vcrvlaamschlng
de Gcntscho Hoogeschool, daarin plot-
soling toestemmen, dan komt het omdat
ver buiten de rangen van het eigenlijke
V'lanmsche nationalisme, het Vlaamscho
volk zijn rocblcn eischt.
dit oogenblik In Vlnande-
ri of U
Utrechtschestraat 8 Tal. 63..
Thee- Ontbijt- en
Eetserviezen!
UIT DE STAATSCOURANT.
n Min.
n Delen
jialen station de ros. maj. J J. J. v. Stuy-
ünsant Meyon. van het 22st'e reg. inf.
is toegekend de zilveren eere-mcdaille dor
Oranje Nassau Orde aan J. Hoekstra, ama
nuensis der prov. bibl to Middelburg-.
bij beschikking vnn don Min. vnn Onderw.
Kunsten en Wetenschappen is aan Dr. J. v.
Gulick eervol ontslag verleend als dwkun-
dige bij het afnemen der arts-examen aan
do Rijksuniversiteit te Groningen en Is voor
•erderen duur van het studiejaar 1029
—30 ais zoodanig aangewezen D. 1- de
Waard, arts te Groningen.
IN VOLLE VAART TEGEN EEN 8T0EP OP
Maart. Op de kruising
Rozengracht—Prinsengracht kwam vanmor
een Fordauto bestuurd door een leer
ling, waarnaast een instructeur was gezeten
in volle vaart tegen de 9toep van per
Prinsengracht 178 terecht, waar de
dopte. De bestuurder moest plotseling
rijken en is blijkbaar zijn tegenwoordigheid
ran geest kwijtgeraakt.
De stoep werd totaal vernield. In zijn vt
raakte de auto twee vrouwen, die tegen
grond werden gesmakt.
Beide vrouwen die over inwendige pjjnen
klaagden, zijn noar het Tesseischadezieken-
vervoerd. De bestuurder verkeerde in
overspannen toestand. De instructeur
n er met den schrik af.
De motorpolitie beeft do zaak In onder-
De auto is ernstig beschadigd.
omdat do Vlaaaschu
is door het voorboold van
dr. Borms en zijn medeatundors.
Wat is nu daarvan do hetoekonis voor
Nederland.
Allereerst van zedelljkcn aard. Er leeft
i België een groep van vier mllliocn men-
chen, dio taalkundig en geschiedkundig
echt hobbben den naam to dragen van
Nederlanders. Het is van de grootste be-
voor do zedelijke kracht van on-
i, dat die vier mllliocn monschen
niet langer een amorpho rnittaa Indivlduön
armen, maar dat zij zich bewust voelen
Is eon volk.
De mogelijkheid beslaat, dat Vlaanderen
do schade inhaalt. Een zedelijk herboren
rolk kan in een korlc spnnne tljds een hoog
doei bereiken. Staat Noord Nederland
thans in veel opzichten aan de spits der
West Furopcesche beschaving, Vlaanderen
gen zijn, Juist omdat vertraag
de groei kan omkeeren In vollen bloei.
Maar daaruit spruiten ook politieke govol-
Hoowel deze massa do meerderheid !n
Belgift vormde, bracht de politieke pnrtij-
groepoering mede. dat in elke partij
Waalsch-Fransche deel
voordo. De beinvloeddn in overhocrschen.-lc
mate de binnen- en buitcnlandscho poli-
tflk van België. Deze zou con geheel an-
doro richting krijgen van het oogenblik af,
- ie volk met kracht het
hem rechtmatig toekomend deel in de
lotsbestemming van Belgis opelscht. Waar-
lelden kan. valt niet ton volle te
maar zeer zeker znl do krachtige
Zo tokkoldon keurig
Hun uardig program
Zoodat er natuurlijk
Eon pracht-stemming kwam.
't Publiek waardeerde
Wat er werd geboóo.
Eon daav'rend applaus wa*
't Oprecht gemeend loon.
In 't Zaaltje „Arasvordo"
Bleek duidelijk wat
Er knn mlta men wil maar
Ook hier in do Stad.
Na arbeid studeerou,
Volhardend mot vlijt
Aan d'od'lo muziek
De nandacht gewijd.
Dat brengt resultaten,
Voldoening en vree.
En daarvoor een pluimpje!
Ann de A. M. C.!t
Ga voort op dit paadjel
Ge werkt juist een jaar.
't Komt ui» go zoo door gaat
Wol goed voor elkaar,
't Is waar, moord'ro steun uit
Ons Stndsche publiek,
Zou vlugger doen bloeien
tokkelmuziak
Moor
it nog
U zeker geboden
En als go na lijd
Toch slaagt in Uw pogon.
Geelt 't vreugde te meer:
Z e 11 vocht g'om de zego,
Toch, vrlond'lljka vrienden
Van inkkolmuziok,
GIJ gonrtgeofsche minnaar
Vun goede muziek,
Beveel ik dit clubjo
Hard werkende Hen
Ann in Uw bescherming!
'li Donallo misschien?
Heel weinig Is veel hier
klaar steun dal verdient ze
d'Acticv' „A.M.C." H
GROEGROELif
uiting i
Vlni
Van deze uiting van een vastberaden,
ivcrschrokken, hoogreikenden volkswil,
as do strooming, die men hc' Activisme
noemt, het eerste gloren
In dr. Borms eeren wij de dappere pha
lanx vnn plichtbewuste, wakkere mannen,
die eens den roem zullen uitmaken van
don Ncderlandschen, don Diolschcn stam.
Een jaar geleden heeft ook de bloem der
Noord-Nederlandscbe natie hem gehuldigd,
beseffend te staan voor een man vnn eer
lijk beginsel, van onbezweken (rouw aan
zijn volk. Wat een maand geleden hier in
Den Haag gebeurde, is daartegenover
slechte een uitlog van kleine, kortzichtige
politiek, die onze regeering niet tot eer
strekt, zoo besloot mr. Van Es zijn rede.
WIELRIJDER AANGEREDENDOOR
DE G.T.M.
Met een zware hersenschudding
op de rails gevonden
Verblindende autolichten
de oorzaak t
Naaide n, 9 Maart. Ecu bestuurder van
do Goulsche bciizlnctram zag Zuterdagavond
omstreeks ImH negen in liet licht vnn zijn
chijnwcrpcr oen innu op den weg liggen
usehen Kaarden cn do Hakkolaarabrug. Tor
:ijde lag ccn fiets op ecnigen afstand. Hij
<vnarsclmwflo twee motorrijders, en met be
hulp vnn omwonenden werd de man nnar
dr. Kcyzer to Noorden gebracht Dezo con
stateerde con zware hersenschudding en liet
den ongelukkige nuar do Majella-sticliting
overbrengen. Door middel vnn een S.O.S.-bo-
riclit kon dn Nnardonsche politic de Identl-
nslstellcn. De 20-jarigo V. Hepp uit Har
derwijk was per fiets nnar Amsterdam ver
trokken om zijn ouders te bezoeken. Zijn
toestand laat weinig hoop. De familie is aan-
Nader mcidt men uit Kaarden aan do
N.R.Cl:
oen verhoor, dat do Naarder poiitlo
op den avond den wagenbestuurder
afgenomen, kwam aan het licht, dat
deze zelf don fietser heeft aangereden. Hij
verklaarde nu, dat hij door de verblinden-
chten van twee auto's, die uit do rich-
van Amsterdam kwamen, geen vol
le uitzicht meer op den weg had. Hij
zag wol oen lietscr op 25 meter afstand voor
hem uit rijden, vlak lang de rails doch daar
hij con vaart had vnn ca. :S0 kilomotor kon
liii niet tijdig meer stoppen. Zoils do conduc
teur van den wagen was van mooning, dat
d« aanrijding door oen auto was geschied.
De politie bad op den zakdoek van don
«ingcrcdeno (j0 Initialen V. H. gevonden cn
deze keiiteokcncn per radio uitgezonden. Eon
broeder van den heer H. uit BaitTD hoordo
dit bericht en telefoneerde toen naar Kaar
den, dat zijn brooder hem des middags had
bezocht op weg van Harderwijk naar Amster
dam. Hü gaf nog ecnigo bijzondere kentee-
keuen op cn hieruit bleek dat liet den 20-
iarisen V. H. botrof.
Aan de gevolgen ovorleden.
B u s s u m, 9 Maart. Do 20 jarige wielrijder
W. Hepp uil Harderwijk, die gisteravond
tuschen Kaarden en dn Hakkelaarshnig is
overreden en naar de Majella-stichting te
Dussum werd vervoord, is hedennacht in die
inrichting aan do gevolgen overleden.
GEMEENTE SLACHTHUIS TE ARNHEM.
Voordracht voor directeur.
Arnhem. Ter benoeming van directeur
van het gemcontcslachthuis, tevens keu-
ringsveearts, hoofd van den keuringsdienst
voor vee en vleesch, worden door B. en W.
voorgedragen: 1. A. Feberwee, adjunct-direc
teur van het gcmecnleslachthuis te Arnhem,
2. dr. K. Reitsma, directeur van het open
baar slachthuis te Rhedeu, "»u
