DE EEMLANDEJÜ
BRIEVEN VAN EEN
BRABANTSCHEN BOER
UDHNtMtHO. Hua ^[k M g;>Ma verltkert09 tegM orstlukl„, ,«0.1T£
Maandag 28 April 1930
28e Jaargang No. 253
Buitenlandsch Overzicht
lOaTIi^lLA^P
WILLEM GROENHUIZEN
JUWELIER.
Moderne handgedreven Zilverenwerken
DE MOORD OP EEN
NATlONAAL-SOCIALiST
Een vijftal personen
aangehouden
Fa. L. J. Luycx en Zn.
Vesten en Jakjes,
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
768.3 te Thorshavn.
T^aapsle barometerstand:
747.8'te Rockcfort.
Verwachting*
Meest matige N. tot N'.
wind, gedeeltelijk bewolkt,
aanvankelijk nog weinig of
geen regen, iets koeler.
amersfoortsch dagblad
lOnUUEIIPWKPRI.K J maandcD voor Amersfoort f2.10, per maand 1 0<?5. per
Binnenlaod franco per post per 3 maande» f 3.-. AfzoDderltjke nummer» f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG 513
UITGAVE: VALKHOFF C?
PRIJS OER AOVERTENTIEN Mwi!0urmnf*
elke regel meer f0.25. Llefdadlghetds-edverteiitlfcn voor df
helft van dea prfja. Kleine AdverteoUla „KEITJES" bi) vooruitbetaling 1-5 regel»
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
voomdfk tc porclén cn de sjuu van 't spek
pufte laangs do kaantcn van dn cierepan-
uekoek mee \cttc bloskes.
De koffie liep schuimend over de kan,
dik as brei cn d'n blnauweu dag gloni in
duuzend' klurkes in die koffiokraultjcs.
L>o krentenmik uuuktc zuutig as blossem
over cle tafel en 't schoonc, Zundagschc
servies van melkblanuk porstc-lcm mee
pèèrse blömmoraandjcs, da mokte-n-et fiest
heelegnar vol.
„Ollee, kleino piuilcman," zee ik teu
gen Dré III „doc-d-ocw broekske wa
losser, jonk, waant Gró'tmoeder liec plan
nen om ens ons eigen bol te laten frètcii
da-d-ons velleke strak over d'n buik komt
te staan. Amico, 'k zal nio overdrijven: maar
ncn struif liërs mee 'n haalf pondje spek
mee tien snejen boerernik zoo groot as m'n
ruannden he k naar binnen laten fietsen
da k moei van 't frètcn wier. 'n Bakskc-n-
of-driê, vier leut en toen wa lappen kren
tenmik as taart zoo zuut cn bruine suiker
ollee ken d'n Vasten op Paaschmergen
'n zeen vcur zn oogen gegeven da'k nio
meer kon.
En as ge dan zoo volgeschrann.st zijl da-
d oew oogen 'r klein van worren, da g'oew
eigen vuult as lien koning op oewen
eigen grond, oevven eigen erft, oewen eigen
hof; as ge dan de kiepkes weer schocfelcn
ziet in d'èèrde cn 't gekakel om oew henen
.klokt omdat 'r weer nuuwe, wèrinversclic
ei-kefl veur 't rapen leggen, as ge dan de
vèrkeus hcurt knorren van ge/.ondlieid cn
gc 't nuuwe spek eraan ziel bibberen as
dan icvcraans oew rijkdomrcri uit oewen
grond barsten, oewen kleinzoun op oewen
vug haangt en van pure levenslust z n grot-
vader verschaandeliscert mee z'n si-ark c
kunstjes en potjes, de blaauwc wolkskes
rook uit oew küstclijk pepkc deur de locht
wegkrullen, dan amico, dan zouw ik onzen
lieveneer v illen vragen of ic nüjn maar
sliekum in dcuzen hemel wil laten! Dan
vuul ik me koning; koning van al die rijk
dommen, koning van 't zuiver van de tak
ken waar d'n dag op zit; koning van 't goud
dat er siddert op de blommen. Koning ja,
van de locht over m'n laancl cn hof,
locht, deurtrokken cn vol van dennengeur
en groeikracht waarin de veugels tieren en
Kwetteren, uitgelaten van fiestgevuul, van
bruuloftsgenot; gek van t volle, goêdelijke
leven dat er ievers rondwaart cn as zoch
ten balsum is!
Paasch-twcc was 't weer veul schouder,
't Was vvèrm en goed in 't zonneke; 't was
weer om te schieten:
t Was plezierig op do baan.
Dc krui nagels hadden d'r Paaschsluiers
aan. 't Nuuwe gruun da vvaasde erover in
glazige pracht.
Kapcllekes vlogen in de rondte, aange
trokken op de zuute geuren van d'n blos-
sein die aan de kale takken zat geklonterd.
Mekcbicën zoemden rond, gedragen op d'r
gouwen vleugeltjes. En violen van fluweel,
in kleurenpracht as zondeurgloeide kerk
ramen, plekten teugen cl'èèrde aan in 't
fonkelnuuwc gras, zoo schoon en zacht, zóó
zeldzaam mooi, da go gcleuveii zouw da ze
recht uit d'n hemel waren komen, spren
kelen, verloren uit blommcnkurfkcs van
cngelonmaagdekes.
t Was schoon, 't was gezellig op de baan.
Wemmen geschoten tot me moei wieren
van 't staan. Waant schieten doe-d-et beste
nice noeiiw en dan 'n: citroentje mee suiker
d'r bij cii dan wor 't schutteren.op den duur
zwaar, amico.
Maar.'t was kitsig!
En interzaant. Want d'n Blaauvvc schoot
nic mee die hee-g-et maar veuls te druk
mee Aantje Bogcrs! en nouvv ommen
allemaal weer 's kuans om koningschutter
ic wonen. Wa ge nio hèt as d'n Tiest mee
doet Die heet de roos aan z'nen pijl han
gen!
As t nouvv "n bietje vvil zie 'k d'n Fielp
onzen bakker mee 't koningswapen
schuiven. Die is ok zoo verdraaid haandig
nice da schietspul da k *m d'r wel mee zie
gaai schuiven! Maar genogt. Ge hcurt 'r
vel 's meer van.
k Gaai cr afscheiën, waant d'n kleine
Di o haagnt m ij n ge-poltlooi z ij n keel ujt,
llij wil mee 't laand op cn ik vcur mijn:
ik wil ok wel weg. dc deur uut. want 't
laand lee te baaien in d'n zonneschijn!
Dus amico, tot de noste vvèèke.
Veul groeten van Trui. 'n seluutjc van
Drc III cn, as aitij, gin horke minder van
oevven
toet a vot
L L D RB.
DE AANSLAG OP DE POPOLO Dl TRIESTE
Aanhcuding der daders.
Rome; 2 5 A p r 11. (V. D.) De daders van
den manslag, op de rcdactiebureaux van de
Pppotc di Trieste in Februari j.l„ welke aan
slag, den dood van één der redacteuren tot
gevolg had. terwijl'drie andere personen ge
won-! werden, zijn thans gearresteerd. Het
betreft hier oen achttal personen, die, naar
hun namen te oordceicn, van Slavische af
komst zijn. Eén hunner is van Zuid-Slavi
sche nationaliteit, terwijl een andere ver
leden jaar clandestien Italic had verlaten.
VUURWERK-ONTPLOFFINte.
Zeven dooden.
Londen, 2 G A p ril. (V. D.) Uit Ka
rachi wordt gemeld, dat tengevolge, van het
ontploffen van vuurwerk iu een winkel te
Rohri in het Envon-Sindgebicd zeven per
sonen werden gedood.
WERKLOOSHEID IN DE BRITSCHE
MIJNEN.
3039 mijnwerkers het slachtoffer,
Londen, 25 April. Door de sluiting
van vijf mijnen in Noord-Staffordshire We
gens voortdurende verliezen in het bedrijf
zullen ongeveer 3000 mijnwerkers binnen
een paar dagen werkloos zijn.
water uitgulpte zoo dik as m'nen pols da
d-ct maJschc kou wc pompwater over heel
z'n ziclemcntje droop en z'n blaankc basjc
rood wier van 't kloppend bloed in z'n deur-
gezonde lichómke.
Strak stong z'n velleke gespannen van
gezonde kouvv: zn taanden klepperden mee
n roffelt je en z'nen asem hikte. „Kkk-hèk-
kijkes oo-pha" cn toen kneep ic z'n vustje
dicht, brocht et bij z'n oor en wees op z'n
spicrballekcs. „Vvvoel 's! Hard hc Amico,
keb 'n bij z'n sallemaandcrke genomen en
op m'n schouwers gezel. De kouvv van z n
boenen drong in m'n schouwers en zoo hö'k
ni bij Trui onder dc wol gedouwen cn gc-
zced: „vijf menuutjes bleven leggen,'
waant d'n hernel bewaar me, amico, dat er
aan da lekker schóbbcjakskc iets komen
zouw da nie goed is! 'h Wier gek van
sjagrijnigheid.
Toen rae-'n uurke later thuiskwampen
uit de kerk, had Trui t plattcbüske rood
staan. Dré de verver zat in z'nen nachtpon
n pijp te smoren mee z'n blcotc tengels
in 'n paar klompen van me, op d'n nikke
len raand on mee z'nen gro'oten zwarten
aai'tiestcnfioed op vcur d'n tocht! Die is al lij
banng veur tocht. Da's 'n grootcstads-eigen-
schap, geleuf ik. Daar zijn de mensehon as
d'n dood veur 'n vleugje frissche locht: da
noemen ze tocht, 't Was wezenlijk 'n schoon
stil-levcn, zoons onzen fennilie-Rcinbraandt
daar zat. „Ollee verver." riep ik. „onder dc.
pomp. jonk! De koffie ruuk zóó lekker da'k
l water in m'n taanden krijg; schiet 'n
hietje-ii-op, Drc!" En Dru stak z'n knustcn
in cle locht, gopte-n-op 11 manier as ginnen
mieljcnèèr m verbeteren kan en kloste 't
achterhuus in as 'n geestvcrschijning-op-
klompcn; dc ontwakende kunst. Ja. ainico,
'non stadschcn mensch is in 't algemeen
keb da mee gcmèórUt beter tc sproken
bij d'opkomst van dc maan as van cle zon.
Ik vcur mijn da's nic om wa te zeggen
keb ok 'lien tijd g'ad liorre da'k dweepte
mee maneschijn, maar vanaf as dat de
maan zclvers onder m'n pet is gaan zit
tengif mijn clan 't zonneke maar! Wa
gij? Nouvv nic da'k oh maar genogt,
da s privee!
Wa-d-emmen gcschraanst .amico.
Pannen mee oiërs cn reopen spek stin-
pen te sissen cn tc geuren da ge nie stil
kon blijven staan. D'n gele eierstruif lag
De Fransch-Iialiaansche be
trekkingen. Woorden en
daden.
Te Milaan, in XoorU-Italie, wordt op het
óogenblik, gelijk men weet, een jaarbeurs
gehouden, waar, zooals dat nu eenmaal de
gewoonte is bij dergelijke gelegenheden, die
tevens worden aangegrtpen om te eten cn
te drinken, allerlei vriendelijke woorden
werden gesproken. Men heeft er zelfs ge
tuige kunnen zijn van een Fransch-Itn-
li.iansche verbroedcringsmanifestatié, niet
tegenstaande het feit. dat de Fransch-Ita-
liaansche tegenstellingen op cle Londensche
conferentie het beletsel waren voor het
sluiten der maritieme vijfmogencllieden-i
overeenkomst, welke men op het oog had.
Nu dan: in het goede Milaan heeft Flan-
din, de Fransche minister van handel, niet
alleen het agrarische en industrieele Italië
een pluim op den hoed gestoken, maar ook
het maritieme Italic geprezen. Ilij heeft
I zelfs verklaard, dat Italië alleen al uit
j hoofde van de lengte zijner kusten tot oen
grooto mogendheid vvercl gestempeld. En in
cm tweede toespraak heeft hij er, een beet
je sentimenteel, aan herinnerd, dat de
feestelijkheden van thans bijna samenvic
I len inet den datum, waarop, Italië, aan de
zijde van Frankrijk, besloot deel te nemen
I aan den wereldoorlog. Flandin heeft nog
allerlei andere lieve, ontroerende vvoprdc.n
gezegd, waarin hij het ha'cl over de princi
pieele overeenstemming tusschen dc beide
I J.aiijiische zusternatics, die zooveel ge
meenschappelijks hadden. Enz. Enz. Dé
ItaÜaon.schc minister Bottai was niet min
der hoffelijk, want hij zei ook zoo iéts over
do vriendschap, die Frankrijk en Italië ver
bindt, een vriendschap, waarin nooit ver
andering zou komen. Enz. Enz.
Het waren een paar dierbare i cdcvoeiin
gen, zooals cr altijd worden gehouden bij
huldigingen cn'wat voor festiviteiten ook,
waarbij tot meerd;rc vreugde wordt gege
ten cn gedronken.
Op hctzcFdo óógenblik echter, dal de mi
nisters zoo prachtig babbelden en bezig'.wa
rén oen vricndschajjpélijker stemming in
het lcyon 'te roepen,, die zoo goed tc pas
:ou kunnen komen bij dc onderhandelingen,
welke Italië en I'Tankrjjk eerlang weer over
dc jootkwestic' zullen voeren, kondigt
de Itahaanschc pers aan met kopje.^ als
koeien, dat do bewapeningswedstrijd is be
gonnen wil dai y.s. Zondag ^dat was 27
IP) vier'nieuw. DaliaansChe' kruisèrs,
waarvan twee de immen van Dalmatischè
steden dragen, en bovciidicn een duikboot
tegelijkertijd vtm stapel.zouden loopen en
dot hinnenkórt opnituvv een rcuztnséhip
van 1)009 tón. dai Rex zal hcetcn" en eeri
zusterschip* van dé Dux zal 'worden, oji
stapel zal worden ,g<?zct.
Ook de gebeurtenissen -in de Slcvvceiiichc
gebieden dragen er wel een beetje toe bij
de idylle van Milaan tc verstoren. Men
heeft namciijk een negental menschen van
Slavische nfkomst,1 die in den nacht van
10 Februari den fatalen bomaanslag op de
redactie van dc Popoio di Trieste hebben
gepleegd, gevangen genomen. Eén van hen,
Milosj geheete'n,' is Zuid-Slavisch onder
daan, d.w.z. van een land, dat Frankrijks
bondgenoot is aan de Adrlatische Zee De
schuldigen hebben nu reeds toegegeven,
dat de bende gesteund, werd met buiten
landsch, men leze: Zuid-Slavisch, geld cn
haar misdadige plannen uitbroedde op Zuid-
Slavisch grondgebied. De bizonderc recht
bank, die. vonnis moet wijzen in het prq-
ces tegen twaalf communisten op Sicilië,
zal zich dezer dagen naar Triest begeven
om daar het proces tegen het Zuid-Sla
vische terrorisme op Italiaanscn grondge
bied te beginnen.
EEN CKINEESCH STOOMSCHIP
GEZONKEN.
K ovv no, 27 April (V. D.) Naar uit Mos
kou wordt gemeld is een Chinccsch stoom
schip. dat van Tschifu op weg was naar
Wladiwostok, in de Russische wateren in
aanvaring* is geweest met een groot Ja-
panseh stoomschip, waarbij het is gezon
ken. Lenige leden der bemanning en der
passagiers werden door het Japansche
schip opgepikt. 11 matrozen cn passagiers
worden nog vermist.
Tel. S52. -- Gevestigd 1885.
Nieuwe onthullingen inzake
den aanslag.
Berlijn, 25 April. Het onderzoek naar
den moordaanslag op den natïonaal-socia
istiscbpn student essel heelt beden tot
vijf nieuwe arrestaties goleid. Nadat reeds
isteren do hospita van Wcssol, dc arbeid
ster Salm, aangehouden was heeft de po
litie thans den aanvoerder der stormafdce-
ling Max Jambow :ki, zijn beide broeders,
den ai beider Panneck cn do typiste Else
Krohn in hechtenis genomen. Het onder
zoek heeft aangetoond, dat het plan tot den
aanslag is in een café in de Diagoner-
stras.se. Frau Salm, dio zelf communiste
was cn wier man :id was van den rooden
frondstrijdersbond. had haar 'verteld, dat
Wcssel bij haar woonde. Op aanstichten van
Jombovvski vvcikI een strafexpeditie uitge
zonden en als versterking Werden de we
gens moord gearresteerde communisten Al-
brecht Ilabler' en Erwin Rückert meegeno
men. Een groep van 15 personen trok naar
de Frankfurter Allee, waar Wessel woonde
Elso Krohn werd naar boven gezondcd om
te zien, of Wcssel thuis was Deze liet de
achter zich open cn de 15 mannen liepen
zacht de trap op. In do keuken werd nog
eens krijgsraad gehouden, alle aanranders
trokken hun revolvers Rückert en Jalins-
ki drongen Wessels kamer binnen cn sloe
gen hem neet. Na de daad trokken alle
medeplichtigen naar het café terug met de
belofte geen woord los tc laten. Ieder, die
iets liet verluiden, zou zou door een kogel
tot zwijgen gebracht worden.
Hei intc^crr nlcnwa speer-rijtuigen derde hlzsse: de inid tien-gang, die over rto- vcTTc lengte van het rijtuig dcerloopt.
Mcn ziet on deze aibsdding duïdclijj: de lederen sm-steuncu cn de lederen rag-lcuning. In het wandpanccl dc photcgraliën
van HollandsDhe sta don cn landschappen,
LAN3ESTRAAT 49-51. - TEL. 109
Zoo juist ontvingen wij wederom nieuwe
zending Origineelc
die bijzonder in den smaak vallen cn niet
duur zijn.
DOOR A. A. L. GRAUMANS
Ulvcnhout, 22 April 1930.;
Mcnier. v
Hij zit 'r dus weer óp d'n Paasch cn
sapijcrcjabel wa-d-is 't koud gewiest, ee!
JL'n k 'emergens naar de vruuge kerk
Jj-'ii-, hong er 'n pinnckc aan m'n neus van
dc kouw. Straf sting 'jicn zuren wind bol
'c blazen deur 't dürp cn 'k stapte slcuvig
aan om gaauw in ons werm kerkskc tc zit
ten. Waant mee 'ncn lccgen buik cn zonder
Pepkc viel 't gaan over d'n weg in de
vruugte nie mee!
Dn kleine Dré liep op 'n kicpeürafkc mee
Pc wit, hij is deur z'n vader ior gcbrocht
Aeur de paaschvankaansic cn da kleine
oskc mee z'n Zundagsche zomerpakske-n-
aan, zag blaauw van dc kouw. Z'n brutale,
«-warte ogske6 waterden ervan en allebei
2n knusjes stak ik bckaanst tot aan z'n
n!*^011 'n zn broekszakski,?- „Kouw,
rt'? vruug ik 'm om maar v.a tc zoggen.
I- ïks hoor'" zee ie. „Krentenmik strak,
J°nk. zee ik weer, „cn c7ërs zooveul ns-d-
lusfj"
^curuitzicht dee 'm zóó aan, dat ic
tien steen opropte cn niée 'n aanlopké da
"ig over t dak van dc school zeilde. „Hoog
'i s ZCC 'e "'h kan bij ons op school
t noogsic en t verste gooien!Ik keek 'in
s mee grooto bcwondcrink aan en.toen zag
K vcur T eerst iets vrimds aan z'n petje.
>-Drc, oew pet is veuls tc kleine, boe komt
tlaboske?" vruug ik. „En wa zit daar veur
non gekken bochel?" ..Ditte?" vroeg ie en
oon-\\Ces 10 bQobcltjo aan. „Ja. «latte!"
»>Dat is m'n kcrkbockie," zee Dré op z'n
Amsteidamsch, „je kun niet chooien mit
soon bookie in jc jatten.' Nouw, amico, a<3
oew zooiets mee rotsvaste ovcrluigink vc •-
assoreerd wordt deur zo'nen snot-piek-, waar
gc zooveul van houwdt, mee 'n paar ogskes
in z'nen kop zoo klaar as d'n dag cn da
petje op z'n dakpannokc of 't er toevallig
opgevallen is toen ic onder 't pèèrd z'nen
stêèrt tiling, daarbij blaauw van de kouw
wat 'm niet verschillen kon, waant strak
krentenmik mee eiers ollee as dan d n
lachkriebel oew in de hockskes van oewen
mond kielclt, begmde gij dan meer 's 'ncn
zedeprcck tc houwen teugen zon ding da
van lèvéhs'.us; naast oew te springen lopt.
Ilij had me 'smergens om half zcö ge
wekt. Nog in z'nen hansjop op d'n stoel
naast de bedstee geklauterd en to<m mee
'ncn sprong-bóven op m'n lijf gelitsl, da
m'nen buik vijf mcnütcn van streek was cn
Trui van schrik liecl de heilige fermilic aan
riep. „Zalige Paschcn opa, opoe."' zee-t-ic
toen. „Gij ok". zee Trui en ze gaf 'm 'ncn
klap op zn billeken da-d-et allemaal kwak
te. „Auw," zee-t-io mee tegenzin en wreef
efkens over z'n achterw erk Van Trui schonk
ie ginnen aandacht meer. „Kom opa, t is
tijd," en staande in bed, begos ic aan me
te trekken cn te sleuren dak maar gaauw
opsting. „Wa-d-is t veur weer?' vruug ik.
„Weel ik nie, goed," zee-t-ic, „maar kom
nouvv. Driek dc koster staat al tc luien!''
'I Is 'n lollig boskc, amico. 'n Ferm jong!
Waant 't was gééf koud horre maar net
as opa trok ic z'nen hansjop uit cn
toen z'n flcnelleke en in de kouvv van d'n
prlllcn Paaschmergen gooide-n-ie 't pieken
de water over z'n nokte donderke cn stak
z'n kopkc onder de pomp waar 'n straal
