AMERSFOOnüSCH DAGBLAD
DE OPENING VAN DE NIEUWE SLUIS TE
'sWerelds grootste schutsluis
Woensdag 30 April 1930
.DE EEMLAISDEA*
2£e Jaargang To. 255
EEN HISTORISCHE DAG
VOOR DE SCHEETVAART
Een triomftocht met de
„Van Olcenbzrceveldt"
•Va een rede van den minister van
Waterstaat, verricht H. M. de
Koningin de openings'
plechtigheid.
IJ muiden, 20 April. De Noorderachut-
filuig te IJmu den, de grootste sluis ter we
reld, i6 heden door H.M. Koningin Wilhol-
roina officieel in gebruik gesteld.
De totstandkoming van d t gigantische
^'erk. waaraan een Innge reeks van jaren
gestaag is gearbeid en dat in zijn geheel
eon product is van Nederlandscho aanne
mers en fabrieken en van Nederlandsch
\ernuft' Ls een gebeurtenis, waarop ons
land terecht trotsch mag zijn, een gebeur
tenis ook, dio van groote beteokenis voor
de hoofdstad mag heetcn, wijl thans de
grootste schepen ter woreld haar havon
nullen kunnen bereiken!
Groote drukte te IJmuiden.
Reeda In dc morgenuren heerschte er In
en om fJmu-den een groote drukte cn be
drijvigheid De burgerij had door het uit
steken van de vlag blijk gegeven van haar
medeleven met hel grooteche gebeuren, dat
te wachten stond, ook van alle openbare
gebouwen en fabrieken in den omtrek wap
perde de driekleur, zoolat de stad een bij-
ionder vroolijk en feestelijk aspect booJ
■Drommen belangstellenden, waaronder ve
len uit de hoofdstad, bewogen z:ch door de
straten.
4oor den grooten „aanvoer' van buitenaf
waren bij Velscn drie ponten In gebru'k
gesteld, Gen maal regel, die zeker niet over
bodig bleek te zijn Vooral van dit punt nf
boeaven talloozon zich. do gemeen'o mij
dende, naar de Noordzijde van dc nieuwe
•lu's.
Dat de 34 politiemannen, welk© IJmuiden
rijk Ls. de verkeersregel ng, de contróle op
loegangsbewijzen e.d. niet alleen afkonden,
valt licht te begrijpen. Er was dan ook
voor een flinke vers.erking zorggedragen,
bestaande uit 36 man marechaussee to
voet, 8 te paard en -46 Rijksveldwachters
Het uit den aard der zaak overgroote deel
der belangs.ellenden, wlon niet het voor
recht van een gereserveerde plaats was ten
deel gevallen, kon do plechtigheid toch op
bijzonder goede wijzo volgen aan de Noord
zijde van de nieuwe sluis en langs do ge-
hcele lengte daarvan, waar op het uitge
strekte zandterrein plaats was voor dui
zenden. De voor genoodigden gereser\eer-Ie
ruimte bevond zich aan den Zuidkant van
de slu's, zoodat zoowel bakboord- als stuur,
boordkant van de „Johnn van Oldonbarne-
velt" honderden paren oogen tot zich zou
den trekken!
Id de Ams'.erdamsche havon.
Ook het havengebied van Amsterdam
bood een fleur'.gcn aanblik door de talrijke
van particuliere cn openbare gebouwen
wapperende vlaggen, en door de verschil
lende gepavolseerde zeeschepen. Aan den
oproep van het gemeentebestuur, om in -lo
stad zelf de driekleur uit te s:eken, was
door velen gevolg gegeven. Ook h er bleek
dat de Amsterdammers de betcekenis van
dezen dag volkomen begrepen!
Aan de Sumatrakade, grenzende nan het
buiten IJ, lag het trotsche mailschip, het
grootste in dc vaart op Ned. InrtiÖ, de ,.Jo-
han van Oldebnrnevclt" van de Stoom
vaart Maatschappij „Nederland" gemeer 1,
welk schip door deze maatschappij aan de
regcering voor de plechtige opening van
de sluis ter besch'kking was gesteld.
Te 8 uur 48 arriveerde een zeer groot
aantal gasten, die aan boord de plechtig
heid zouden meemaken, met een extru-
trein aan het Centraal Station.
Van de vele honderden die den tocht met
hel mailschip naar IJmuiden meemaakten,
noemen wij de Ministers van Staat H. Co-
lijn, A. W. F Idcnburg, en D. Fock, Mgr.
Dr W. H. N. Nolens* voorts verschillende
ministers, de oud-ministers Mr H van -Ier
Vegt cn F.. P. Westerveld. den Comm'ssv
ris van den Kon'nsin in Noord-Hollend
Jhr. Mr. Dr. A. Röell: talrijke Kamerleden,
voorts de Burgemeesters van Amsterdam
en Potterdnm. de heeren W de" Vluet en
Mr. Droogleever Fortuyn, den Burgemeester
van Antwerpen Van Cauvveluert, de Ara-
sterdamschc Wethouders Douwes en Abra-
hamsen en den Gemeente-Secretaris den
heer J. J. Roovers. Verder waren aanwezig
Dr. C. J. K. van Aalst, talrijke hoogleeraren,
van wie wij afzonderlijk noemen prot.
Mr. W. F. Treub en Prof. B. M. Taverne,
de laatste als waarnemend Voorzitter van
den Rand voor de Scheepvaart. Mede wa
ren aanwezig de leden van de Kamer van
Koophandel cn Fabrieken te Amsterdam,
verschillende Amsterdamsche Raadsleden,
uitgezonderd die der Social stlecho cn
Commun s ische fracties; de consuls van
bijkans alle landen en verder om slechts
uit hot groote nnrttal vooraanstaande figu
ren. een greep te doen Jhr. Mr. J. W. G-
Boreel van Hogelandcn: C. A. Lion Cachet,
S. P. van Eeehcn. D. Goedkoop, H. Goed
koop. E. H. Krelage, Jhr. H. Loudon. Mr
Dr. F. A. C. Graaf van Lyndcn van San-
denburg, Ir. Mussert, J. J. Rombonnct, Dr.
C. F. S'ork, Mr. J. Schokking. Oud-gene
raal C. J. Snijders. P H. Baron Taets van
Amerongen, Mr. C. Visser'ng. Mr. W. E
Baron de Vos van Steer wijk. Mr. H. A. van
de Wall Bake, en mr. P Coninck Westen
berg, do laatste President der Arrondisee-
ments-Rechtbank to Amsterdam.
Aankomst der Kon. Familie.
Terwijl allen aan boord waren arriveer
den per auto in de hoofdstad Hare Majes
teit de Koningin, Z. K. H Prins Hendrik
cn H. K. II Prinses Juliana, met groot ge
volg. Dank zij de uitstekende politiemaat
regelen kondon de auto's in snelle vaart
naar de Piet Heinkade bij de Oosterdok-
sluis rijden, waar een extra pont gereed
lag om de Hooge Gasten naar het mail
schip te brengen. Er was vrij veel publiek,
dat bet onrtjden der auto's op de pont met
belangstolling gadesloeg.
Aan boord van do ..Johan van Oldenbar-
nevelt" werd de Koningin verwelkomd door
den Minister van Waterstaat: voor do ont
vangst van den Prins en de Prinses waren
o.m. aanwezig de heer Tegelberg, oudste
directeur van de „Nederland", de kapitein
van het schip, de heer Kruy t en verschil
lende hoofdambtenaren van Rijkswater
staat.
Voor het Koninklijk Gezin was aan boord
de eerste klasse rooksalon en 6chrljfsalon
gereserveerd; do Koningin bad ook de be
schikking over een luxe hut. Op het mo
ment dat de Kon. Familie zich op het sch:p
bevond, werd de Koninklijke Standaard in
ton gehesrhen, temidden der andere, vele
vlaggen' De verbinding met de 6l?epbooten
was Inmiddels reeds tot stand gebracht.
-oodat niet6 het vertrek meer in'den weg
stond. Weldra be\ond de trotscho' mailsïoo-
mer zich dan ook in het midden van het
vaarwater en ving de vaart naar IJmuiden
aan. Een boot der Amsterdamsche Haven
politie begeleidde het schip tot aan de grens
der gemeente; daar nam Rijkswaterstaat
het toezicht in handen Zeer vele belangstel
lenden stonden op do De Ruyterkadé en
langs den anderen IT-oever geschaard om
c'on mailstoomer te zien passeeren. Ver
schillende schepen, die gepasseerd werden,
brochten het saluut met do vlag. Aan boord
van het ma/'schip "werd tegen twaalf uur
een „loopende* lunch aangeboden; de Ko
ningen gebruikte het noenmaal met Gemaal
en Dochter in de schriJf6alon.
De aankomst te IJmuiden.
Nog nimmer had de aankomst van een
zeeschip in de haven van IJmuiden zulk
een duizendvoudige belangstelling en zulk
een enthousiasme ondervonden als thans
het geval was met de „Johan van Oldenbar-
nevelt"! Langzaam passeerde het gevaarte
de geopende binnensluisdcur cn het was in
deze oogenblikkon dat een koor van onge
veer duizend schoolkinderen, det op het
stecnen gedeelte aan den Zuidkant van de
sluis was opgesteld, het „Wilhelmus" aan
hief. Helder en zuiver klonken de stemmen,
begeleid door de muziok van het Christe
lijk Fanfarecorps „Wilhelmina". Onder lei
ding van den heer N. Gonlag werden twee
coupletten gezongen.
Onmiddellijk nadat de „Johan van 01-
j donbamevelt" oan de Noordzijde van de
6luis wa6 gemeerd, werd de binnenslu's-
I deur gesloten en werd het water in de
6chutkolk op hetzelfde peil eebnaoht als het
water aan do zeszijde van de 6luls.
De opening van de sluis.
Het plechtige moment van de opening
was hiermede genaderd; een ceremonieel
van historische betcekenis. hetwelk zich
voltrok op de brug van het schip. Het was
op deze plaats waar de Koninklijke Gasten
waren bijeengekomen, dat de Minister van
Waterstaat een rede uitsprak, die, dank zij
het aanbrengen van luldsprokcrinstnllnMc-s
door Philips te Eindhoven, zoowel voor de
gasten op het schip als voor het publiek
on het «lu'sterrein verstaanbaar was. Het
feit, dat ook de A.V.R.O de rede uitzond,
maakte het mogelijk dat duizenden in den
lande dit deel der ploohtigheid konden aan-
hooren.
Rede van den minister van
Waterstaat,
Majesteit,
Nu het plechtig oogenblik is aangebro
ken, waarop een arbeid van omstreeks 15
jaren bekroond gaat worden doordat Uwe
Majesteit aan dézen arbeid zijn bestemming
zal geven, moge ik eraan herinneren, dat
het thans meer don een halve eeuw gele
den is, daf niet ver van deze plaats een
zelfde plechtigheid plaats had als welke
Uwe Majesteit staat to verrichten.
Op 1 November 1876 immers opende Uwer
Maje:.teits Koninklijke \adcr op offlciëcle
wijze den nieuwen toegang uit zee tot de
haven van Amsterdam: de doorgraving van
Holland op zijn smalst.
De sluis, die destijds, het kanaal van de
/ce afsloot, kreeg voor haar tijd groote
afmetingen en werd voor verre toekomst
berekend geacht. Kort na hare openstelling
bleek echter reeds, uat dc belangen van han
del in scheepvaar van de hoofdstad ver
ruiming van «Ie schulgclegcnheid noodig
maakten en moest met het ontwerpen van
een nieuwe grootrre sluis worden aange
vangen.
De voortdurende en snelle toeneming, zoo
wel van het aanta ais van de afmetingen
der «chepen, welke te IJmuiden dc sluizen
passeerden, maakte bovendien dat al spoe
dig; ondanks de aangebrachte belangrijke
verbeteringen, welke hi 1S96 lot stand kwa
men, de vraag naar ve.ifdero verruiming van
den toegang uit zee opnieuw aan de orde
kwam.
Niet alleen waren dc afmetingen van de
groote sluis niet meer voldoende om de
allergrootste schepen, .fie Amsterdam moes
ten aandoen, door te laten, doch de vrees,
dat hij moge'ijk bescnadlging en onbruik
baarheid van deze sluis de scheepvaart op
Amsterdam nagenoeg geheel zou worden
stilgelegd, deed den mcnsch .naar een zeer
bclangrijko uitbreiding der schulgclegcnheid
sterker worden.
Het heeft echter nog tot 1917 geduurd,
voordat ten deze een besluit werd genomen.
Do oorlogsomstand.ghedon hebben ook hier
haar remmenden invloed doen gelden In
de wet van 2 Januari van dat jaar leest
men in sombere bewoordingen:
„Vin Rijkswege zuhon worden uitgevoerd
do werken noi dig voor den bouw van een
schutsluis me' een sïagdrernpeldiepte van
15 M N.A.P ten Noord Oosten van dc groote
Noorrizeesluizen te IJmuiden
Het resuliaai van deze wettnljke opdracht
is thans gereed om door Uwer Majesteit
aan zijn bestemming te worden gegeven.
Ik acht mij gelukkig hier op dit histo-
