A. Schoterman Zoon
KOUD WEER IN HET
VOORUITZICHT
De ijsheiligen in 't spel
Interpellatie de Visser
niet toegestaan
De wijziging der
gemeentewet
Vreedzame regeling van
geschillen
Een Woekeraarster?
Ze wordt plots een
weldoenster!
Firma IV!, A, Ramselaar
DE SCHEVENINGSCHE
HAVEN
Een conferentie roet
minister Reijmer
HUMORHOEKJE
Wijnhandel Utr. Str. 17 Tel. 145
Gevestigd 1878
Bijzonder aanbevolen
BEAURIVAGE Gewas 19261 St.EMlLION Gewas 1924
Per flesch 1.- Per anker f 40.- Per /lesch 11.40. Per anker 56.-
De mogelijkheid bestaat, dat
de koude=invasie enkele
weken aanhoudt
Volgons een oud volksgeloof treedt om
streeks 11 Mei een afkoeling op, welke on
geveer drie dagen duurt De statistische
meteorologie, welke in de tweede helft van
de vorige eeuw haar bloeitijd beleefde,
heeft zich ook met dit volksgeloof bezig
gehouden. Sommige onderzoeken* meen
den, dat de statistiek aantoonde, dat die
afkoeling inderdaad voorkwam Midler
leidde in 1834 uit lemperatuunvaornerain-
gen, gedurende 86 jaren te Berlijn verricht,
af, dat zulk een temperatuurdaling inder
daad voorkwam. E. Erman vond behalve
deze afkoeling ook in andere, op andere
tijden voorkomende en deze werden in 1883
door G. Hellmonn uitvoeriger bestudeerd.
Later heeft onze landgenoot dr. J. P. v. d.
Stok in een uitvoerige studie over het kli
maat van Nederland het voorkomen van do
afkoeling op de bovengenoemde dagen in
Mei in Nederland ontkend. Inderdaad zal
men, wanneer men temperatuur-lijstcn van
•waarnemingsstations in Nederland raad
pleegt, moeilijk kunnen volhouden, dat
juist op deze dagen een terugval van de
temperatuur voorkomt.
Eerst door de ontwikkeling der synopti
sche meteorologie heeft men op het ver
schijnsel der in geheel Europa optredende
afkoelingen den juisten kijk gekregen en
het is aan den Duitschen meteoroloog prof.
Assmann te danken, dat wij thans een
goede verklaring hebben voor het optrodun
van temperatuur-dalingen, die in bepaalde
tijden van het jaar voorkomen en door
haar schadelijke gevolgen voor land- en
tuinbouw in het bijzonder de aandacht
trekken.
Assmann heeft u.t aangetoond, dat star
rer afkoeling optreedt, wanneer een do-
pressie uit het Noord-Westen komt en on
geveer'in Zuid-Oostelijke richting over
Europa trekt, waarbij aan haar rugzijde,
dus in het Westen, de luchtdrukking stijgt
In dat geval wordt Europa toi ver in het
Zuiden overstroomd door een vloedgolf van
koude lucht uit het hooge Noorden. Tegen,
woordige meteorologen, die aanhangers zijn
van een bepaalde theorie, welke betrekking
heeft op vraagstukken der algemeens lucht-
circulatie over het Noordelijk Halfrond
spreken wol van een doorbraak van hel
z.g. poolfront, een uitdrukking, die haar
analogie in de waterbouwkunde vindt,
wanneer men spreekt van een dijkbreuk
Het verschijnsel is het losbreken van een
luchtstroom uit het Noordpoolgebied, die
natuurlijk koude veroorzaakt in de door
hem overstroomde gebieden.
De latere onderzoekingen van dit ver
schijnsel, waarvan nog lang niet genoeg
hekend is, hebben, wel geleerd, dat zijn op
treden niet gebonden behoeft te zijn aan
bepaalde dagen, als zijn bepaalde jaarge
tijden wellicht het gunstigst voor zijn ont
staan. Dat de volksmeening in de Middel
eeuwen aan bepaalde dagen voor het opr
treden dacht, moet men \vellicht zoo zien,
dat men allerlei gebeurtenissen gaarne in
verband bracht met de naamdagen van
bepaalde heiligen. Zoo bracht mén het ver
schijnsel der afkoeling omstreeks half Mei
in verband met de z.g. ijsheiligen of ..ge
strenge heeren" (in Noord-Europa Mamer-
tus, Pancratius en Servatius, 10—12 Mei,
in het Zuiden, waar het verschijnsel later
optreedt, Pancratius, Servatius en Bonifa-
cius, 11—13 Mei). Het spreekwoord: Strcngo
heeren regeeren niet lang, slaat misschien
op de korte, driedaagsche heerschappij
over het weer van genoemde heiligen. Men
vergete ook niet, dat de groote verwarring
in de tijdrekening in de Middeleeuwen
waarschijnlijk maakt, dat wij bij het optre
den van do beruchte Mei-nfkoeling niet be
hoeven vast te houden aan de bovenge
noemde dagen, maar dat wij veeleer moe
ten aannemen, dat in het algemeen om
streeks half Mei een afkoeling optreedt, die
enkele dagen duurt en waarop wij elk jaar
kunnen rekenen, maar dat het tijdstip van
optreden een paar weken vroeger of later
kan zijn. Wanneer wij dan ternperatuurlijs-
ten raadplegen, zien wij, dat elk jaar om
streeks dezen tiid of een paar weken vroe
ger of later een temperatuur-val voorgeko
men is.
De afkoeling welke gedurende de laatste
dagen, na de warme dagen aan het einde
der vorige maand en de iets minder warme
dagen gedurende de eerste dagen van Mei,
is ingetreden, kunnen wij dus wel als een
ijsheiligen koude" aanzien. Nadat een on
diepe depressie in de vorige week zich ten
Westen van en over de Bri'sche eilanden
had ontwikkeld, is deze Oostwaarts verder
getrokken. Aan de Westzijde van dit de-
presslegebied, hetwelk gisteren over het
Vasteland lag, is de lurhtirukklng wee-
gestegen en er heeft zich een Noordelijke
luchtstroom ontwikkeld, die de tempera
tuur aanzienlijk heeft doen dalen. Deze
Noordelijke luch6troom schijnt zich nog
.verder te zullen ontwikkelen en hij zal stel
lig niet ophouden voordat de luchtdruk-
verdeeling over West-Europa en het Vaste
land geheel gewijzigd is De onderzoekin
gen van vroegero' jaren hebben doen zien,
dat zulk een koude-invasio enkele dagen
duurt en gevolgd wordt door een snelle,
stijging van de temperatuur. Of wij echter
met enkele koude dagen er van afkomen
zullen schijnt twijfelachtig te zijn. Even
eens is het nog twijfelachtig of deze kou-
de-invasie de laatste van dezen voorzomer
zal zijn. De tijd, gedurende welken dorgc-
lijke sterke temperatuurdalingen kunnen
voorkomen voordat, de eigenlijke zomer
zijn inkomste houdt, is van nu afgerekend,
nog wel een week of vier lang. Binnen en
kele dagen zal beter kunnen worden over
zien in welke richting de aigemeeno weers
gesteldheid zich ontwikkelt.
TWEEDE KAM EB
Dit kamerlid dreigt met
obstructie
EERSTE KAMER
Bij het ontwerp tot goedkeuring van het
toetreden tot de acte van September 1928
van Genöve, nopens vreedzame regeling van
internationale geschilleD, zegi de heer
Anema dit*te willen aanvaarden als uit
gangspunt voor een verder liggende toe
komst.
De lieer Van Kmbden betreurt, dat
niet is opgenomen de toetreding tot ver
plichte arbitrage in alle internationale go-
schillen.
Minister Beelaerts antwoordt den
heer Van Kmbden, dat verplichte arbitrage
in geschillen die berusten op belangen en
niet op het recht, bezwaarlijk is.
Het ontwerp wordt zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Bij de In lische begivotmg vraagt de heer
M e n d e 1 s of de regecring iets bekend is
van de in een deel der pers geopperde sa
menwerking tusschen Britsch-, Fransch- en
Nederlandsch-Indische gebied. Voorts vraagt
bij welk doel de regeering zich inzake de
Indische politiek voor oogen stolt Van de
erkenning der rechten van inlanders is nog
niet veel terecht gekomen, terwijl zij zware
belastingen moeten opbrengen
Scherp hekelt de heer Mendels de on
langs gehouden razzia, die een poliiieter-
reur was, zonder rechtsgrond. In Indiè, ein
digt 6pr., ia noodig politiek van breede al
lure, wijden horizon en diep perspectief
De heer Lobman wcnscht een politiek,
lijnrecht tegenover die der S.D A.P De
rijkseenheid moet worden gehandhaafd en
het gezag beschermd.
Spr. eindigt met woorden van vertrou
wen in 's ministers beleid.
De vergadering wordt verdaagd.
UIT DE SIGARENINDUSTRIE.
Kwestie over de C.A.O.
Amsterdam, 7 Mei. In verband niet
de opzegging der C.A.O. tegen 31 Mei sa.
door de Werkliedenorginisatie in de Siga-
renindustrie had heden in Hotel „Krasna-
polskyte Amsterdam een conferentie
plaats tusschen vertegenwoordigers der bei
do Patroons- en der 4 samenwerkende werk
nemersorganisaties in de Sigarenindnstrie.
De besprekingen liepen over liet afwijzend
standpunt der Patroonsorganisaties om on
derhandelingen over de door de Werklieden
organisaties ingediende voorstellen te ope
nen.
De besprekingen hebben tot geen resultaat
geleid. De vertegenwoordigers der Patroons
organisaties handhaafden hun standpunt.
De vertegenwoordigers der werknemersor
ganisatie bleven van oordeel, dat gezien de
sinds eenigc jaren te constateeren verbete
ring in de bednjfsconjunctuur cn gezien de
positie waarin de werknemers in dit be
drijf ook verkeeren in vergelijking met die
in andere industriën, alle aanleiding geeft
thans verbeteringen toe to staan. Het ten
slotte door de werkgeversorganisaties aan
do werknemersorganisaties gedane verzoek
dc voorstellen terug te nemen werd door de
laatste vertegenwoordigers afgewezen, welke
afwijzing nog schriftelijk zal worden be
vestigd.
DOODELIJKE MIJNONGELUKKEN.
Heerlen, S Mei Op dc staatsmijn
„Hendrik" is hedenmorgen de mijnwerker
Biirmeister, Duitschcr van geboorte, cn wo
nende te Sittard, doodclijk verongelukt. Hij
is gehuwd en vader van drie kinderen.
Heerlerheidc, 8 Mei. Woensdagavond
Is op de „Oranje Nassau II te Heerlerheide
de arbeider Filiplak, onder vallend gesteen
te bedolven geraakt en terstond overleden
De man is gehuwd, van Poolsche nationa
liteit en woont te Heerlerheide.
DOODELIJKE AANRIJDING.
Dc 26-jarige spoorwegbeambte H. Crijna
uit Maasbracht, die met een groepje ken
nissen per fiets naar huis terugkeerde, werd
te Llnne door een hem uchtcroprijdcnden
auio aangereden. Hij werd zoo ernstig aan
het hoofd gewond, dat hij 6poedi£ is over
leden, aldus meldt de „L. K.".
Het slachtoffer hield zich vast aan den
rechterkant van es.i hitte-wa&-ntje, dat ver
keerd licht moet gevoerd hebben, wiardoor
de bestuurder van den auto meende dat de
wagen hem tegemoet kwam
De autobestuurder zekere B., is doorge
reden maar heeft zich te Maastricht bij de
politie aangegeven.
De voorzitter stelt voor niet toe te staan
de interpellatie de Visser over de actie te
gen de geloofsvervolgingen in Rusland,
waar gebleken is uit het antwoord dor re
geering op vragen van den heer de Visser
dat haar houding ten opzichto van Rusland
ongewijzigd is, en het hier niet dc plaats
Is om toestanden in een ander land to be
spreken.
De heer de Visser dreigt hierop met
obstructie waarop het voorstel van don
voorzitter wordt aangenomen met 71—1
stem.
Voortgezet wordt de behandeling der Ge
meentewet.
De heer Vliegen verdedigt het amen
dement om te voorkomen dat over do ge-
heele begrooting beraadslaagd wordt in
geheime zitting. De minister zegt, dat zijn
voorstel slechts regulariseert hetgeen prac-
tijk is. Het amondoment gaat te ver.
De heer Ketelaar dient een amende
ment in om to noemen de onderwerpen
waarover in besloten vergadering niet kan
worden beraadslaagd en besloten. Hst
amendement zal worden gedrukt
De behandeling wordt aangehouden De
minister neemt over het amendement van
den Bergh, om op te heffen verschillende
twijfelpunten ten aanzien van voorwaarden
waarop raadsbesluiten tot stand moeten
komen.
De heer Van den Bergh licht het
amendement toe. om aan vaste bestuurs
commissies bepaalde bevoegdheden toe te
kennen
De heer De Wilde ziet hierin een po
ging om het scheppen van allerlei gemeen
tebedrijven mogelijk te maken.
De heer Van Hellen berg Hubas
acht het niet gewenscht verantwoordelijk
heid en bevoegdheid te splitsen. Hij be
strijdt ook het amendement.
De heer Vliegen verdedigt zijn amen
dement en betoogt dat de commissies zich
meer in bepaalde zaken kunnen verdiepen
dan de Raad
Dc heer Ketelaar zegt, dat B. en W.
kunnen zorgen, dat de Raad alle noodiee
adviezen krijgt.
De Minister bestrijdt hel amendement
en betoogt dat B en W. niet verantwoorde
lijk kunnen zijn voor de taak die een ander
college zich gesteld heeft.
De heer Van den Bergh trekt zijn
amendement in.
Mej. Westerman verdedigt een amen
dement om vrouwen ook benoembaar te
maken tot burgemeester
Mejuffrouw Groene weg achi de be
noembaarheid van een vrouw tot burge
meester in hel belang van de gemeenschip
Mevrouw Bakk er-Nor t steunt krach
tig dit amendement.
Mejuffrouw Ratz acht het in het belang
van liet land een mogelijkheid te openen,
dat een vrouw benoemd kan worden.
Dc heer De Wilde zegt dat de eerepo
sitie van de vrouw niet lig? op het publieke
terrein
De heer Kersten noemi het amende
ment in strijd met Gods woord.
Dc minister zegt sinds *23 van moe
ring te zijn veranderd Verschillende aan
leg van de vrouw maakt haar niet geschikt
voor burgemeester, vooral niet voor poli
tietaak.
Het amendement wordt aangenomen met
13 tegen 35 stemmen.
Do vergadering werd verdaagd tot Dins
dag.
autobus lang6 de werken van het Juliana-
lcanaal: Maasbracht, Borgharen, St. Pieler
naar Maastricht gereden wordt, waar na
het diner door het gemeentebestuur ten
stadhuize een ontvangst plaats heoft.
In dc daarop in het stadhuis te houden
vergadering zullon voordrachten worden
gehoudon door Prof. W. E. Boerman over
„De industricele ontwikkeling van mljnge-
bieden on hun omgoving", J. M. I. Schaep-
kens van Riempst, voorzitter der Kamer
van Koophandel en Fabrieken te Maastricht
over: „Do Industrie en haar verband met
do economisch-geographlsche constellatie
van Maastricht" cn Prof. L. van Vuuron
over: „De toekomstige ontwikkeling van
Zuid-Limburg in verband mot de verboto-
ring van den verkccrs-geographischen toe
stand".
Den tweeden dag worden bezoeken ge
bracht aan dc Soclété Cércmiquo en aan
E N. C. I. (Eerste Nederlandsche Ccment-
Industrie).
Tante AnnsT uit de
Jordaan.
VIANEN'S RAADHUISSCHILDERIJEN.
Bezichtiging door HJH. de
Kociccin-Mocder.
's-G rdiv enh age, 8 Mei. II.M. do
Koningin-Moeder zal morgenochtend (Vrij
dag), ten huize van den heer C. B. van
Bohemen, Nieuwe Uitleg 27, Den Haag, de
door dezen gerestaureerde schilderijen uit
het Raadhuis van Vianen, bezicht'gcn.
HET ONDERZOEK NAAR HET EIGEN-
DCMSRECHT VAN HET AMSTERDAM-
SCHE PALEIS.
Hot rapport van de commissie
gereed gekomen.
Amslordam. Uit betrouwbaren bron
verneemt „Het Volk'" dat do commissie wel
ke destijds is ingesteld door B. en W te Am-
serrlam, omtrent hel eigendomsrecht op het
paleis op Jen Dam, dezer dagen met een
apport is gereed gekomen. De conclusie van
dit rappor: zou zijn, dat het paleis onbe
twistbaar eigendom van de gemeente is.
Wij vernemen voorts, dat het in de be
doding \an ^enigo wethouders ligt, den
Raad een voorstel te doen het palels het
Rijk te koop san te bieden niet het daar
door verkropen kapitaal een nieuw raadhuis
te bouwen op het Frcderikplcin (voormalig
Paleis voor Volksv-ijtterreili)
VEREEN. VOOR ECONOMISCHE
GEOGRAFIE.
Vergadering met excursies
in en om Maastricht.
De Nederlandsche -Véreeniging voor Pco-
nomische Geographie houdt op Donderdig
22 en Vrijdag 23 Mei een vergadering met
excursies in en om Maastricht
De deelnemers zullen.zkh Donderdag om
12 43 verecnigente Roermond van waar per
Amsterdam, 7 Mei. Heden werd door
den kantonrechter rar. J. J. C. dc Hartog
de behandeling voortgezet van do civiele
vordering van zekeren de M, die uit naam
van zijn vrouw een bekende geldschietster
in de Jordaan, een cliënt van haai* had
doen dagvaarden voor terugbetaling van
een som geld, ze\en jaar geleden uitge
leend.
Op de vorige zitting. 14 dogen geleden,
had gedaagde een groot aantal getuigen
meegebracht, die onder eedc verklaarden,
dai „Tante Anna bekend stond als een
woekeraarster van het zuiverste water.
De rente, die zij vroeg was zeer hoog,
cn om in den gunst van deze vriendelijke
Tante to blijven waren haar cliënten ver
plicht periodieke geschenken aan te bie
den, zooals. dat goede „leenmannen" be
taamt Alles was welkom kleeren, eieren,
paaschbrood, dekens, kortom de bontste rij
geschenken werd opgenoemd.
De man van deze vriendelijke en on
baatzuchtige Jordaan6che verklaarde ech
ter, dat al deze getuigen „complete leuge
naars" waren, hij verzochc in de gelegen
heid te worden gesteld, getuigen mede te
brengen dio konden verklaren dat zijn
vrouw een goed mensch was, waar „niet
dit" (de man knipte met duim on vinger!
op te zeggen was
Aldus word 14 dagen geleden besloten
En heden traden een viertal getuigen voor
her hekje, die eveneens onder cede, ver
klaarden. dat „Tante Anna een ware
weldoenster was, ze vroeg voor lederen
gulden die zij uitleende, maar een dub
beltje rente, ze mankte het nooit iemand
lastig, en cadeau* hadden deze getuigen
geen van allen aangebeden Contracten
waren bij het leènen niet noodig geweest,
doch dc juffrouw noteerde alles in een
boekje. Wat dit laatste betreft merkte de
kantonrechter op. dat hij zoo'n boekje wel
eens had gezien, maar dat niemand er oen
touw aan vast kon knoopen. Ter zitting
waren een groot aantal Jordaners, waar
schijnlijk oude klanten van „Tantp Anna"
aanwezig, die gezien het onderdrukte
hoongelacht, dat zoo nu en dan opging
wanneer tante's goede eigenschappen breed
werden uitgemeten, in een minder goed
blaadje staat dan „Oome Jan"
Om eischer alsnog in de gelegenheid te
stellen zich \an een raadsman te voorzien
werd de verdere behandeling van deze Jor-
daanschc caux celcbrc aangehouden tot
over li dagen.
E-;
LANGESTRAAT 48-50
Alleenverkoop voor Amersfoort
en Omstreken.
Van ..bijhaven" lot
„open haven"?
DOODELIJK ONGELUK BIJ EEN
RIOLEERINGSWERK.
Op een rioleeringswerk tusschen den de
la Reyweg en de Zuiderparklaan te 's-Gra-
venhage is Woensdagmiddag de 58-jarige
grondwerker P. A. E. onder een putring ge
raakt. Zijn schedelpan werd verbrijzeld. Hij
was op sl-g dood. Het lijk is naar het zie
kenhuis aan den Zuidwal vervoerd
Naar het „Haagsche Volk" verneemt,
heeft de minister van Waterstaat in zijn
departement een conferentie gehouden met
een deputatie uit de Havencommissie,
welke bestaat uit vertegenwoordigers van
organisaties betrokken bij den haringhan-
del Deze commissie stelt zich, naar men
zich herinneren zal, tot laak te bewerkstel
ligen van de Schaveningschc haven een
„open haven" te maken, in plaats van de
z.g. tijhaven, zooals de toestand thans is.
Alleen bij hoog water kunnen schepen
de Scheveningsche haven in- of uitvaren,
als gevolg van de aanwezigheid van een
drempel in de buitenhaven, waardoor dezo
dan een diepte heeft van 2.69 M., ongeveer
overeen komende met den diepgang van
een Scheveningscho visschersschuit. Sche-
ftori' van grootcrcn diepgang kunnen da
Scheveningsche haven dan ook vrijwel nooit
aandoen
In 1921 heeft de toenmalige minister van
Waterstaat, ir. KÓnig, bij de Staten-Gene-
ranl een wetsontwerp aanhangig gemaakt,
strekkende door het aanleggen van nieuwe
havenhoofden buiten de oude om. en door
verdere uitdieping van de vaargeul, do
Scheveningsche haven tot een „open ha
ven" te maken.
Dc Tweede Kamer ging met dit wetsont
werp mede.'doch de Eerste Kamer verwierp
het. Een felle actie van IJmuiden uit ge
voerd tdeze haven was waarschijnlijk be
vreesd voor concurrentie) moet aan de hou
ding van de Eerste Kamer niet vreemd zijn
geweest.
Thans staat de nieuwe tweede binnen
haven op het punt in gebruik te worden
genomen (waarschijnlijk in Sept. n.s.) en
dit feit is voor de Havencommissie, waar
van hierboven sprake is. aanleiding gewor
den opnieuw pogingen in het werk te stel
len van de Scheveningsche haven een
„open haven" te maken.
JAARGELD VOOR FREDERIK VAN EEDEN
Bussum. De minister van Onderwijs,
Kunsten cn Wetenschappen heeft thans aan
Frcdcrik van Eeden bericht gezonden, dat
hem een jaargeld van f 500 zal worden ver
leend.
De modder dien ge de kamer indroeg.,
naar haar opmerkingen.
