J^flTOSTOCMinSCroAIMATO
Nieuw Parijs!
AMICITIA
Zaterdag 10 Mei 1930
li -DE EEMlANDEft.:
28e Jaargang No. 264
DERDE BLAD.
VLOOTVERDRAG PUNT
VAN DISCUSSIE
De regeering tevreden
met het bereikte
De veiligheidscommissie gereed
Reiskoffers
TSJANG KAI TSJEK
RUKT OP
B. RUITENBERG Hzn
Huizen fe koop en
te huur
N. HEILIGERS
Moderns wo len
Zwemccsiuums
Fa. B. KRAAL
Indies verzet tegen
Engeland
Het geval - De Leeuw
Wij maken Uw oude Kapok
matrassen als nieuw op
tegen billijk tarief.
VRAAG"! INLICHTINGEN
DE FAAM, Langestraat 2en 5
FEUILLETON
I door msnsohenbanden gebouwd
Twilfitcorsettcn
8USTEH0U0ERS - JflRREfELGORDELS
Oc conservatieven leveren
critiek op de gesloten
overeenkomst
Londen, S Mei. (\'.D) Viscount Brid-
geman opende heden in het Hoogerhuis de
debatten over het vlootverdrag. Hij wees
erop, dat Engeland eigenlijk het eonige lund
waf, dat tot werkelijke ontwapening was
overgegaan en dat de overige landen het-
zij hetzelfde aantal schepen, hetzij zelfs
meer hadden. In verband met de bepaling
in het drie-mogendhedenverdrag, waarbij
Engeland gerechtigd wordt om, wanneer eau
iiiei-onderlcekencnde mogendheid Schenen
bijbouwt m zoodanige male, dat hierdoor
gevaar voor Engeland ontstaat, eveneens
tot aanbouw over to gaan, wees hij er op,
dat niet alleen gelet moest worden op den
Atlanlischen Oceaan en do Stille Zuidzee,
doch ook op de Mi Idel'lnndschc Zee, waar
geen der beide andere onderteekenaars be
langen hadden.
Lord Carson wees op do moeilijkheden,
waarvoor Engeland geplaatst was tijdens
den oorlog om de voedselvoorziening re
gelmatig op gang te houden cn op het
eventieele belang voor het bestaan en de
jVeiltghcid van het land. dat gelegen is in
macht ter zee. Hij verlangde dan ook van
i regeering do verzekering, dat zij bij het
goedkeuren van dit verdrag de deskundi
gen van de admiraliteit achter zich had'
D? markies o» Beading was van meening,
dat de regeering alle reden had zichzelf
geluk te wenschen met de overeenkomst,
die zij bereikt had met Amerika en Japan,
terwijl hij veel verwachtingen heeft van
e?n toekomstige overeenkomst tusschen
Frankrijk en Italic.
Admiraal Jellicoo *vas van mecning, dat,
et het oog op wat gedaan werd liet de
vloten der andere mogendheoen. de thans
oorgesfelde verminderingen buiten de ii-
niet der veiligheid gingen. Een groot deel
van de verwoesting, aangericht onder de
koopvaardijschepen in het begin van den
"orlog, was geschied dcor slechts twee
Duitfiche kruisers, dc Embden en de Karls
ruhe Wanneer 111 Britsche kruisers niet
Q staat waren oni dit to verhinderen, wat
kan men dan verwachten van 50 kruisers?
Lord Parrnoor, voor de regeering ant-
oordende, zeide, dat men niet langer al-
r*n op kracht kon bouwen voor zijn vei-
igho:rJ. Antwoordende op tijdens de de-
Jtien opgeworpen speciale punten zcide
I) nog. dat de admiraliteit bereid was om
0 kruisers te accepteeren als een mini
mum eisch van hel empire tot aan de vol-
^ndo conferentie in 1936. De rechtvaardi
o? voor een vermindering van 70 tot 50
"hepen moet gezocht worden in de veran-
-ring in dc algemccnc vooruitzichten oor
*n vrede ter wereld.
Het Kelloggpact had oen grooto veran-
k'ing gebracht Dc regeering had gehin-
«ld op advies van haar deskundigen en
cr over voldaan dat dc veiligheid van
■*t empire ruim verzekerd was. Aangaande
«n toekomstigen aanbouw kon hij de po-
'iek der regeering niet defenitief medc-
'*?!en. Zoolang de tegenwoordige regec-
aan het bewind was, zou zij het pro
gramma uitwerken, zoodat vervanging in
hoofdzaak zou geschieden volgens den tijd,
vastgesteld in het verdrag. Wat de ver
mindering der afmeting \an do grootste
schepen betreft, de regcering was er niet
in geslaagd die te bereiken. Had men daar
om de onderhandelingen moeten afbreken?
Door het verdrag wa3 de bedreiging der
duikbooten beperkt De regeering was van
meening, dat zij twee groote resultaten
had bereikt, n 1. dc veiligheid des lands
en een schitterende vriendschap met Ame
rika en Japan, terwijl, wat Frankrijk cn
Italic betreft, de onderhandelingen nog
niet gesloten waren.
j Groote collectie DAIV1ESKOFFERS
LANGESTR. 35 - - TEL. 308
Geen accoord
verkregen
G e n v e, 9 Mei (V.D.). De Veiligheidscom
missie van den Volkenbond heeft heden
haar werkzaamheden inzako do maatrege
len ter voorkoming van oorlog beëindigd.
Een overeenkomst betreffende een accoord
kon echter niet verkregen worden. Aan den
Volkenbondsraad zullen de tweo verschil-
lendo siroomingen, die belichaamd zijn in
do ontwerp-Qverecnkomsten, kenbaar ge
maakt worden. Met do Duitsche opvatting
heeft men in zooverre rekening gehouden,
als do instelling \an een neutrale zone ver
langd wordt, terwijl de ideo van controle-
en sanctierecht evenwel verworpen wordt.
Daarentegen wordt overeenkomstig de
Franscho opvatting in het andere ontwerp
aan den Vclkenbondsraad controle- cn san-
tlerecht voorgesteld, indien een staat de
maatregelen van den Volkenbondsraad tot
bijlegging van een conflict niet wenscht te
aanvaarden on tot den oorlog besluit. De
Duitsche opvatting wjrdt gesteund door En
geland, Italië en enkeie neutrale staten. Ter
apdero zijde staan Frankrijk, Polen cn de
Kleino Entente.
De laatste zitting van de Veiliglieidscom-
missio gaf den vertegenwoordigers der mo
gendheden gelegenho»d hun zienswijze nog
eens kort en duidelijk te onderstreepen. Zoo
verklaarde Lord Robert Cecil o.a., namens
dc Engelsche regeering, dat deze principieel
iedere uitbreiding van dc sanctiemaatrege
len buiten de reeds bestaande bepalingen
van het Volkenbondspact om afkeurt.
De woordvoerder van Frankrijk Massigli
wenschto daarentegen uitbreiding cn ver
sterking van do bevoegdheden van den Vol
kenbondsraad in conflictgevallen.
Namens Duitschiand betreurde Goppcrt,
dat er geen accoord tot stand is gekomen,
imvijl voor Italië Dc Marinis bctoogdortfat
het Fransche ontwerpverdrag boven dc be
voegdheden van dc Veiligheidscommissie
uitgaat Bij het Fransche standpunt sloten
zich ook do vertegen voordigerë van Polen,
Roemenië, Tsj[echo-Slowakije cn Yougosla-
vië aan.
J. C. MEES
Gedipt Scboeijherstellcr.
ALDEGONDESTHAAT 53. TEL. 1162
Het adres vooi reparaties aan Welfschoe
nen. Wij gebruiKen daar speciaal gebouwde
eesten voor, waardoor mudel en steun vol
ledig blijft behouden: Gelijmd en genaaid
werk
Utr. straat 26 - Tel. 243
ONTVANGEN DE
MAATKLEEDING
voor direct of later te aanvaar
den, Huurprijs vpnaf f 34,-
KAPELWEG 42 - Tolefoon 1053
Felle botsing met zijn
tegenstanders
Nanking, S Mei. Tsjang Kai Tsjek
vertrok heden uit Nanking, om de leiding
op zich te nemen van het offensief tegen
dc Noordelijke coalitie. Felle strijd werd
gevoerd in dc buurt van den spoorweg bij
Lunghai. Ofschoon gezegd wordt, dat dc
regeeringstroepen twee steden hebben we
ten to heroveren, leden ze toch ernstige
verliezen: ongeveer 7000 man.
Het aantal der gewonden is zoo groni.
dat het niet mogelijk is hen behoorlijk te
verzorgen.
Zalen voor Vergaderingen
concerten rooneeitn
fcestui tvoeringen cnc.
Sterk verlaagde pr:fzèn
35BE$S0S£SSS£EBE0E0EEEEa.333E(±iï
3
LANGESTRAAT 26
SIS3S3±BE®E ÏIBSEEEYETSBSEESE
Dc Muzelmannen tegen de
ongehoorzaamheid
Lahore, S M e L Drie vooraanstaan
de leden van het congres, beschuldigd van
het zaaien van oproer, zijn veroordeeld tot
8 h 3 jaar strengo gevangenisstraf.
Bombay, 8 Mei. Ratansi Norarji. lid
van den Raad van State (de Indische Eer
ste Kamer) heeft een brief aan den onder
koning geschreven, waarin hij bedankt als
lid. Hij protesteert tegen de „meedoogen-
ioozo onderukking die haar hoogtepunt
heeft bereikt met de willekeurige internee-
ring \an Gandhi".
In een vergadering te Bombay van Mu-
zelmansche notabelen en priesters is een
motie aangenomen, waarin de campagne
van burgerlijke ongehoorzaamheid wordt
afgekeurd, als schadelijk voor Indiö in het
algemeen en de belangen van den Islam in
het bijzonder en waarin dus alle Muzel
mannen wordt aangeraden er niet aan mee
te doen wegens de chaotische toestanden,
die op het slagen dier beweging onvermij
delijk zouden moeten volgen.
Het zakenleven bedreigd.
Calcutta, 8 Mei. Dertien vooraan
staande Indische handelsorganisaties, met
inbegrip van de Indische kamer van
koophandel en de mijn-federatie hebben
een brief gericht aan den onderkoning, om
zijn aandacht te vestigen op de „politiek
van algemeene terreur", die door de regee
ring wordt toegepast cn stopzetting daar
van te vragen De brief zegt ook, dat er iets
gedaan zou moeten worden om het volk te
verzoenen, door vredesonderhandelingen
aan te knoopen en betoogt, dat de tegen
woordige gespannen atmosfeer noodzakelijk
leiden moet tot een chaos in hot zaken
leven, waaronder niet alleen de Indische,
maar ook de Engclscho kooplieden zullen
lij'dcn
Dc bloedige onlusten te Sjolapoer.
Vijftig dooden?
L o n d e n, 9 M e j (V DTc Poona is he
denmorgen de eerste groep uil Sjolapoer ge-
cvacueerdo vrouwen en kinderen aangeko
men. Uit dc mededeelingen der vluchtelin
gen blijkt, dat do botsingen te Sjolapoer van
uiterst ernstigen aard zijn geweest. Volgens
hun mededeelingen zouden zeven politie
agenten door do menigte zijn gegrepen en
v.edood, terwijl in andere berichten gespro
ken wordt van vier politiebeambten.
Het aantal dooden wordt geschat op 50.
het aantal gewon len op ongeveer 400 De
autoriteiten h-bben een oproep gericht tot
do Europeanen to Talegnon, op 30 mijl af-
■ttands van Poona, om do stad te verlaten.
In den afgeloopet. nacht arriveerde een
F.uropeesch» famib'e te Poona, terwijl oen
andere Talegnon heeft verlaten. Voorts
ueeft de politie maatregelen getroffen, op
dat alle m-ssi'«nn-»,-issen het gebied zullen
Kunnen vcr.atcn. Te Talegnon vreest de po-
'itie specia.c aanvallen op een daar staan-
do glasfabriek.
0
"BE-
VECHTPARTIJ IN DEN GE7/IEENTERAAD
VAN CHEMNITZ.
Chemnitz, 9 Mei. (V.D.) In de vergade
ring van den gemeenteraad van Chemnitz,
die tot hedenmorgen vroeg duurde, kwam
het tegen het eindo der zitting tot een
vechtpartij tusschen nationaal-socialisten
en sociaal-democraten. Een soc.-dem. ge-
mocraten. Een sociaal-democratisch ge
meenteraadslid had een urgentie-voorstel
van zijn fractie toegelicht, waarin werd
voorgesteld, dat het gemeentebestuur alle
luchtacrobatiek op het vliegveld van Chem
nitz als onverantwoordelijk spelen met
menschcnlevcns zou verbieden. De natio
naal-socialisten weigerden aan dc totstand
koming van een dergelijk voorstel mede to
werken. Het kwam tot een heftige woor
denwisseling tusschen nationaal-socialisten
en sociaal-democraten, waarbij tcuslotto
beide groepen van hun stoelen opsprongen
en de afgtvaardigdcn elkaai te lijf gingen.
In de raadszaal heerschte gro;.»*.o verwar
ring en sommige raadsleden zwaaiden wild
met stoelen boven hun hoofdcD. Vergeefs
trachtte de voorzitter de vechtenden to
scheiden, wat oerst na geruime» tijd ge
lukte. Langzamerhand kwam cr weer ordo
in de raadszaal. Het urgentie-voorstel dor
sociaal-democraten werd tenslotte, met al
leen de 6temmcn der nationaal-socialisten
tegen, aangenomen.
De Belgische regeering
gered
De correspondent' der Msb. te Brussel
seint d.d. 8 Mei:
De Kamer heeft hedennamiddag met 95
stemmen (katholieken en liberalen) tegen
65 (socialisten en fronters) en 4 onthoudin
gen de motie-Vos verworpen in verband
met' de interpellatie over het geval van
den Vlaamschen soldaat De Leeuw. Vervol
gens hebben de meerderheidspartijen een
vertrouw ensmotie in de regeering aange
nomen.
Algemeen is men van oordeel, dat do
regeering De Leeuw hoeft doen in vrijheid
stellen, omdat dit geval haar leelijk dwars
zat en zij wel voelde, dat geheel het Vlaara-
sche land tegen deze tergende behandeling
van een Vlaamsch soldaat in opstand
kwam.
De Leeuw, die aangewezen is om
voortaan dienst te doen in het militair "hos
pitaal te Gent, woonde Donderdagnamid-
dag, als militair, in de Kamer, van de tri
bune de stemming over de hem betreffen
de moties bij en was natuurlijk liet voor
werp van groote belangstelling.
RUSSISCHE TROEPENVERPLAATSINGEN
AAN DE GRENS.
Ongerustheid in Polen.
Warschau, 9 Mei (VD.) Naar uit Wil
na gemeld wordt, henben sedert eenige da
gen langs de Poolseh-Sovjet-Russische grens
en in de nabijliggende gebieden Russische
troepenverplaatsingen plaats. In do grens
gebieden van Sovjet-Rusland bevinden zich
eenige duizenden manschappen aan infan
terie, cavalleric en artillerie. To Borysov
zouden grooto vliegluighangars verrezen
zijn, voldoende voor «en geheel vliegerregi
ment. Naar men zegt houden deze troepen
verplaatsingen verband met do a.s. manoeu
vres in Sovjet-Ruslan 3, die dit jaar aan do
Poolsche grens op het gebied der Wit-Rus-
sische Sovjet-Republiek plaats vinden.
Volgens in Polen binnengekomen berich
ten heeft deze militaire bedrijvigheid onder
do grensbevolking een zekere ongerustheid
teweeggebracht.
EEN GEVANGENIS IN BRAND GESTOKEN
N c w-Y o r k, 9 Mei. (V.D.) In een plaatsje
in den staat North Carolina eiechto het
volk de uitlevering van een neger, Jio al
daar was ingesloten, ten einde hem te lyn
chen. Toen de uitlevering geweigerd word
overgoot do menigte de gevangenis met
benzine cn stak haar in brand.
Voedt uw kind op, zooals ge zelf zoudt
«öscheu opgevoed te zijn.
Spurgeon.
door
DAVID LYALL.
■•Daar bent u weer, juffrouw Ail ie.- Ik
van het rijtuig. Daarom ben ik zelf
lei zekomen."
W*on knikte, gaf den koet6ier zijn fooi
J volgde Janet naar de deur.
alles wel, Janet?"
"0 ja, juffrouw, zoo goed als i maar kan
als, u cr r.iït bent." antwoordde Ja-
Bont u moe? Ik heb de thee klaar.
5 tr «is nog een lekker stukje luim. /.ij is
fin teravond geweest voor het avondeten
Urrtinee bes lel dé op Zaterdag een kui-
;t| en wat ham."
'0!' zei Alison verbaasd. Die kleino bij-
'öderhoid gaf haar Ineens een indruk van
geweldige veranderingen, dio in de
Glorie plaats grepen. Zij dacht cr niet aan
met over haar oneerbiedig „Zij" te beris-
waarmee zc natuurlijk juffrouw Uroo-
Moeld had. Maar zo werd ineens bran-
-r"i van nieuwsgierigheid, ook naar do gr-
'n?>tq bijzonderheden, die gedurende haar
poezigheid gebeurd waren. Janet was even
ttiangend om een voiiudig verslag te doen.
oru haar eig*n ur.ii ukking te gebrui-
barstte zij er haas; var?.
f* ging heen om een sfi:k'-e brood te
""'eren, terwijl haar meesteres zich. van
Jr mantel en hoed ontdeed. En toen zij
do kamer binnenkwam om ie eten, was
Janet bereid om te spreken en to luisteren.
„Hoe maakt do-dokter het, cn juffrouw
Tibbie?"
„Heel goed. Zc hebben er, geloof ik, nooit
beter uitgezien. Tibbie heeft meer onzin dan
ooit in haar hoofd."
„Lief schaap!" zoi Janet en de harde trek
ken van haar gelaat verzachtten. „En soat
het den dokter nog altijd zoo goed? Veel
zieke menschcn om te bezoeken?"
„Honderdon. O, Janct, 't is een vree30Ïijk
huis. Maaltijden op ieder uur van den de
en nooit een oogenblik rust. Maar Tibbie
geeft er geen zier om. Zc is zoo gelukkig
als de dag lang is.''
„liet zou u vermoorden, juffrouw Ailie,"
zei Janct, „maar de hemel zij geprezen, dat
dc rug is gemaakt naar den last."
Beweeglijk ging zij om do tafel heen, ver-
schooi dc schotels cn stond toen stil om
een schijfje van de ham te snijden.
„Dus je had Juffrouw Brooke hier yooT
het avondeten. Kwam •mevrouw Dunlop met.
haar mee?"
„O, neen, ze kwam alleen. Het leken net
een jongen cn een meisje. Lieve help, ik
moest er in de keuken in mezelf om lachen,
toen ik bedacht, dat het dommee zelf was.
Nooit heb ik in mijn leven iets gokkers
meegemaakt."
„Nu, cn wat zeg je van liaar, Janet?"
bracht Alison er root eenige moeite uit, en
zij wachtte ongeduldig en met een gevoel
van onrust op het antwoord.
Janct schraapte haar keel, z t».e haar
handen in de zijden en ging er geheel naar
staan om een rake critiek te leveren.
„Kijk eens, juffrouw Ailie, ik ben cr zelf
nog niet zeker van. Wat ik verwachtte, is
zc niet. Al lijkt ze natuurlijk niet op u.
Kwaad steekt er geloof ik niet in, cn ze was
heel vriendelijk legen mij."
„Daar ben ik blij om! IIoc lang is ze hier
geweest?"
„Dominee bracht haar mee van den
avonddienst. Ja, daar was ze, en zc zat in
uw bank. Beware, als zc in dc kerk geweten
hadden, wie daar zat. Ik wed, dat dominee
niet veel aandacht had gehad. Zij is niet
mooi, juffrouw Ailie, maar zij is een dame."
„Vindt jo dat?"
„Ja, en zoo denkt mevrouw Dunlop ook,
want Lcbio van dc pastorie vertelde mij.
dat zij allen ontzaglijk met haar ingeno
men zijn. Maar ik zeg u, juffrouw Ailie,
dat u het huishouden zult moeten doen, zoo
als u het altijd heeft gedaan. Daar weet
zij niemendal van. Het zou een mooie pasto
rie worden, als ze aan haar werd overge
laten."
„Dat is nu juist, wat ik niet van plan ben
te doen. En wat is er nog racer? Ileeft de
dominee haar het huis laten zien?"
„Nee, zij ging niet naar boven. Na het
souper gingen zij naar de studeerkamer en
het was elf uur, toen hij haar naai- de oude
pastorie terugbracht. Hij scheen heel geluk
kig, juffrouw Ailie. Hij zong vanmorgen in
zijn bad, cn toen ging hij naar dc oude
pastorie, en vanmiddag hoeft hij haar naar
Glasgow gebracht. Ik veronderstel, dat we
niet veel van den dominee in Rochallan zul
len zien, voordat hij liaar thuis brengt.
Weet u, wanneer dat zal zijn, juffrouw
Ailie?"
„Ik geloof omstreeks Kerstmis."
„Dan rouwt zij niet lang over haar vader:
misschien is dat ook nog het beste. Maar,
juffrouw Ailie, u meende het toch riet,
toen u zei, dat u niet in de pastorio z.ru
blijven?"
„Ja, toch wel. Het zou slecht en niet eer
lijk tegenover haar zijn cn ook niet tegen
over mijzelf. Daarenboven zou ik dc tweede
viool niet kunnen 6pelcn, Janet. Laat ik
dat maar ronduit bekennen."
„U zoudt in ieder geval in de gemeente
geen tweede viool zijn. Ik zal u zeggen, wat
ik er van denk. Zij zal geen belang stellen
in de kerk, noch in het werk daarbuiten.
Dat kan ik haar zoo wel aanzien.'
„Zij zal wel moeten, Janet. Haar plicht
zal haar duidelijk worden, evenals hij dat
andere menschen wordt"
„Wacht maai; u zult het zien. Indien de
dominee u van de pastorie weg laat gaan,
dan zal hij er spijt van hebben, dat is alles.
En waar zoudt u naar toe gaan? Ik ben
nooit in Birtley geweest, maar ik geloof
niet, dat zij zoo'n heel groot huis hebben
daar."
Alison kreeg een kleur, waarover Janet
zich verbaasde. Op dat oogenblik verscheen
voor het oog van haar meesteres een visioen
niet van de kleine, nauwe kamers in dc
woning van den chirurg, maar van het
ruime, oude huis, dat te midden van schoo-
ne landerijen lag, waar het maanlicht op
het meer tusschen dc hoornen glansde.
AVaarom kreeg zij een kleur cn klopto er
iets in haar hart? Zij zou het niet hebben
kunnen vertellen.
„U heeft mij nogr niet verteld, wat zij er
te Birtley van hebben gezegd," zei Janet
schalks.
„O, zij zijn er zeer mee ingenomen, vooral
Gavin, want die wil zelf trouwen, met een
juffrouw Crewe, de dochter van een van
zijn rijke patiënten."
..O, dan hebben zij op denzelfden tijd de
ziekte gekregen," zei Janet droogjes. „Du*
zal er ook voor juffrouw Tibbie gezorgd
moeten worden. Ie er in Engeland geen
man voor haar?"
Alison schudde haar hoofd.
„Zij maakt er zich geen zorgen over. dat
verzeker ik je, Janet. Zij zegt, dat zij haar
weg wel vinden zal, en ik geloof, dat we het
daar maar bij moeien laten. Maar van één
ding ka? je zeker zijn; als mevrouw Patrick
Fleming in de pastorie komt, dan verlaat,
ik haar."
„En ik ook" zei Janet vastberaden. „Won!
waar u ook heengaat, juffrouw Ailie, zonder
mij kunt u niet."
„Misschien zullen wij niet in staat zijn je
loon te betalen, Janet Maar om dat alles
te regelen, hebben we nog den tijd tot Kerst
mis. Zou het niet te laat zijn om nog naar
de oude pastorie te gaan Ik verlang er
naar alles van mevrouw Dunlop te hooren."
„Geen voet z»lt u vanavond in de
pastorio zetten, al zou ik uw laarzen moe
ten verstoppen", zei Janet norsch. „Trek zo
uit cn dan gaat u wat rusten. Er liggen
eenige brieven in den lessenaar van u en
een er van heeft het poststempel Birtley.
Natuurlijk van iemand, die niet wist, dat u
daar was."
(Wordt vervolgd).
VROOM BREESMANN
Langestraat.
Alleenverkoop van de bekende
