JAPONNEN FIRMA DUIM BURGER DE EEMLANDER Zaterdag 14 Juni 1930 Uitgave: VALKH0FF& Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 28e Jaargang No. 292 VOILE- MOUSSELINE- ZIJDEN ARNHEMSCHE WEG 26" i DAMES MODEZAAK Het Middenstands vraagstuk BuitenlanJsch Overzicht HUIZE „DE STICHTSCHE HEUVEL" BÖDTEmAMP BRITSCH-IiNDlE BLIJFT IN BEROERING Een betooging te Bombay Stimson bepleit vloot- ontwapening Het Londensch verdrag een belangrijke stap vooruit Tuin artikelen QxXQHZI3 Grasmachines lijpen. MAJOOR SEGRAV'ET Tragisch einde van den snelheidsduivel 9 uur 53 min Fa. L. J. Luycx en Zn. Feng biedt Nanking zijn steun aan Geruchten over een wapenstilstand AMEPSF00RT5CH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 «anandeo voor Amersfoort f 2.10. per maand 1 0.75, per week (mei gratli verzekering tegeD ongelukken) f 0.171/* Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-* Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513 PRIJS DER ADVERTEBT1EN ■tl lobagrty Vu mm bnrf)«m>mmcr( elke regel meer f0.25. Llc/dndlgbeJds i tnii—TMn »oor de'j helft van deu pnjs. Kleine Advertentlfin „KEITJES" bij voor alt beta hag 1—5 regel# j 50 cent, erict regel meer 10^ cent, drieman] plaatsen f Bewrllanujamer cm.*» 1 0.05 I. Nationaal cn internationaal is men tot dc overtuiging gekomen, dat er iets niet in orde is met de wijze waarop de goederen van de fabrieken, waar zij, geproduceerd worden, naar do verbruikers gezonden wor den. Overal hoort men dezelfdo klachten. De winkelier maakt de goederen duur, zegt de consument. Dc winkelier blikt een groot deei van mijn winst op, klaagt de fabri kant, cn oogenschijnlijk hebben zij gelijk. Eén ding kan ons troosten: ook andere lan den lijden ondezelfde kwaal. Zelfs het om zijn rationalisatie zoo beroemde Amerika! Wanneer wij bijvoorbeeld zien, dat van iedere dollar, die, dc consument in Chicago voor aardappelen betaald, de landbouwer 20.6 cent, dus nauwelijks een vijfde deel krijgt, dan begrijpen wij dat er geklaagd wordt. Van iedere 100 pfennig, die men in Duitschland voor'lucifers besteed, ontvangt de fabrikant er 43M_ In ons land is door dc sub-commissie uil de commissie voor dc economische politiek een onderzoek ingesteld naar Jo prijsvor ming in het kruideniorsbedrijf. Dczo com missie kwam tot het resultaat dat, als dc prijs bij de fabrikant 100 bedraagt, de ver koopsprijs op ongeveer 130 gesteld moet worden. Ook hier kreeg men klachten, zoo wel van consumenten als van fabrikanten over die dure middenstand. Nu zal misschien een niet ter zake kun dig lezer opmerken: „Als er in den midden stand zoo veel verdiend kan worden, dan is de keuze voor mijn zoon spoedig gemaakt, cn in gedachten ziet hij zoonlief al achter de toonbank staan. De conclusie, hoe voor de hand liggend, is evenwel foutief. De middenstand als geheel genomen heeft een verre van rooskleurig bestaan. Dit blijkt ook uit de cijfers van de genoemde sub commissie. 312 kruideniers hadden volledige inlich tingen gegeven waaruit hun inkomen kon worden berekend. De kleinste zaken zullen dat wel niet geweest zijn. Welnu, van deze 342 zaken maakten 48 een inkomen van boven de 3000. De overgrooto meerder heid, n.l. 242, bleven zelfs beneden de 2000 per jaar of beneden dc 40 gulden in de week. Dat wil dus zeggen, dat dc over matig .lange werktijden als zelfstandig be drijfsleider geen vergoeding gaven die uil- kwam boven die van een. geschoolden ar beider. Dit is nu onomstootelijk gebleken voor het kruideniersbedrijf. Maar als mon eens een onderzoek zou gaan instellen naai de inkomsten van andere groepen midden standers, dan zou men tot ongeveer gelijke resultaten komen. Hier misschien iets beter, daar mogelijk wat slechter. Zoo zijn de feiten en nu dc verklaring Algemeen is men het er over eens, «lat er veel en veel te veel middenstanders zijn. Waar vele middenstanders zijn, is de omzet gering, zouden we met een variant op een bekend spreekwoord kunnen zeggen. De concurrentie is 6cherp cn omdat iedere middenstander toch een minimum winst moet maken om te blijven leven, moet deze winst gemaakt worden op een veel te kleine omzet. Vandaar dat dc prijzen relatief hoog moeten blijven De subcommissie schat de wekelijksche omzet in ons land aan Kruide nierswaren op 8 milliocn gulden. Hiervoor zijn bijna 30 duizend winkels nuodig! Dat vil dus zeggen, dat de wekelijksche omzet pc-r winkel gemiddeld 270 bedraagt. De fout ligt dus voor een belangrijk deel hierin, dat er teveel middenölanders zijn Daar komt nog bij, cn voor een doel spreekt het ook wel vanzelf, dat de vakkennis van velen uiterst gering is. Vele winkeliers ken nen de beginselen van boekhouden niet Ja, menigmaal kunnen zij niet eens behoor lijk do verkoopsprijzen berekenenwaarte gen verkoop met redelijken winst mogelijk is. Zij kijken maar hoe een ander het doet. die het ook niet kan en blijven daar liefst nog iets onder. Vanwege de concurrentie! Waar komen die niet-vakkun'digc midden standers vandaan? Voor een groot deel zijn het gewezen kantoorbedienden, die dóór werkloosheid gedwongen een eigen zaak gaan oprichten, meestal met geen ander ge volg, dan dat zij het kleine kapitaaltje van hun familie interen. Soms ook trachten handelsreizigers er iets bij te verdienen door het openen van een winkel, of gepensio neerden. Alles natuurlijk onder do leuze, dat men van dc w inkelinkomsten locli niet geheel behoeft to leven. Op geen terrein van liet maatschappelijk leven tiert de beunhazerij dan ook zoo welig als hier. Ieder, met of zonder opleiding, acht zich geschikt cn bekwaam een zaak te openen. M ie onbruikbaar zou zija als be diende meent chef to kunnen spelen. Zijn er in een branche al tc veel distribuanten? Geen nood! Het is te probceren. De fout van het distributieproces zit dus voor een zeer groot deel in de velen, die zich op den tusschenhandel werpen, in de beunhazen, die zonder vakkennis cn zonder een overzicht te hebben van dc marktver houdingen, zich maar vestigen. Deze beun hazen zijn een gevaar voor zichzelf, voor den bcna-fide handel cn voor de geheele maatschappij. Doelbewust zal hier moeten worden opgetreden. W. J. v. d. WOESTIJNE. Over do democratiseering van Indië. Wij troffen in de Frankfurter Zeitung een belangrijke correspondcnti? van een Lon- densch briefsohrijver aan inverband met de gebeurtenissen in Indic n.a.v. het rapport der Commissie Simon. Dit rapport licht de En- gelscho openbare meening in over de vraag of de tienjarige cursus ia politieke verant woordelijkheid, rlio Engeland het Indische volk heeft willen geven, vrucht gedragen heeft of niet. Het rapport stelt vast, dat de sinds 1919 ingevoerdo bestuurshervormin- gen de geschiktheid van het Indische volk tot ztelfregeering niet bc\ordcrd hebben. Zelfs spreekt het twijfel uit over do moge lijkheid. Indië een grondwet te geven, die naar het ideaal cn voorbeeld van de Engsl- schc democratie is ingericht, en oppert de de vraag of het niet beter is dc algemeene geldigheid van de West-Europeesche ideeën voor wat da Indische politiek betreft te ontkennen. Met deze sceptiek gaat aldus bovenbe doelde* briefschrijver een groot Engclsch ideaal ov?r boord, misschien voor altijd. De Engclsch leermeesters hebben, naar 't schijnt, in de beslisscndn zaken gefaald, Wannaer de bevolking gind6 inderdaad zoo zeer op het persoonlijke leiderschap is aan gew czen als het bewuste rapport het voor stelt, dan was het niet paedagogisch den volksvertegenwoordiger cn het parlement zoo tot het. absurde te, leiden als dc grond wet van 1919 deed. Do gekozen lichamen die tenslotte geen enkele bevoegdheid hadden tegenover de aan iedjrq parlementaire con- trólc onttrokken uitvoerendo macht waren weinig andeis dan oen carricatuur van het Wcstereohe parlementarisme. Of hel parlement in Delhi onder deze om standigheden nog is te handhaven, mag be twijfelbaar schijnen. Heeft het niet iets te zeggen dat slechts in provinciale hoofdste den als Bombuy en Madras, waar een krachtigs industrie bestaat, het politieke le ven tot een bepaalden vorm cn het parle ment tot wetgevend initiatief gekomen is. Daar derhalve, waar het kapitalisme a.h.w. een boven-Indischen toestand geschapen en de speciale Indisohe invloeden weggewerkt heeft, ontwikkelen zich pogingen tot demo cratie. zij t ook terzelfdcrtijd met kiemen die tot haar verwoesting kunnen leiden. Hoe het proces ook loopt Engeland kan op 't oogenblik de hand niet van Indië af trekken, zonder het in den afgrond te stor ten. Lang zijn de tijden voorbij dat het land een uitbuitingsobject voor Engeland was. Indisch kapitaal begint met het Engelsc-he 1e concurreeren, or^dc Indischo invoerrech ten beschermen da eigen productie (ot ern stig nadeel van het „Moederland", Heel Engeland is het er wel over eens, dat Indic binnen korter of langer tijd zijn ..Home Rule' hebben moet, maar even nood zakelijk acht men het dc Indische ontwilkkc bng zelf te leiden. Indic zoo vrij mogelijk, maar niet voor Engeland verloren. Voor democratie is het echter nog niet rijp. Zal het er ooit rijp voor worden? Dat is op het moment de groote vraag. Zal het niet raar een anderen bestuursvorm toegroeien, die met den West-Kuropecschen niets te ma ken heeft, cn zoo ja, zal dat voor Engeland bet radicale verlies van dit geweldige rijk meebrengen? Dit iaatstc geeft allerminst reden tot „Schadenfreude" het beteekent niets minder dan een trc-urspel voor heel Europa Want een bezit van ons allen, het democratisch begrip, gaal daarmee voor Azië totaal verloren. In 't gezicht var. deze fameuze „confron tatie'" tusschcn Europa en Azië schijnt zelfs c.'e eerbiedwaardige gestalte van Gandhi aan belang te verliezen Hij strijdt voor do vol ledige onafhankelijkheid van Indië, maar m welken vorm hij zich die onafhankelijk heid denkt, hoe hij de godsdienstige tegen stellingen, liet conflict tusschcn kastengeest en moderne economie denkt te overbruggen heeft hij nóch in woord nóch in geschrift duidelijk geformuleerd. Wanneer Gandhi werkelijk weet wat hij wil, is hij aldus het Duitsche blad een der grootste volksleiders van alle tijden, cn Engeland zal 't niet eens het tweede deel van liet rapport-Simon behoeven af te wach ten om de nieuw? provincies voor altoos prijs to geven. Heerschl er echter in het den ken v.a/3 Gandhi de minste onklaarheid, dan is het wellicht toch beier, de eind-conclu sies van het rappo't af te wachten zoomede de conferentie in October RESTAURANT DE TEL. 1290 AMERSFOORTSCHE BERG TEL. 1290 L UN CH- MAT IN2.50 ft. Chaud-froid Strassbourgeoise Salade Rachel Consomme Madrilène Glacé Marmilonne a'.Oeufs a l'Indiennc Tournedos Girondin d la Bordelaise Pommes Frites Selection da Vallè d'Augc Envoi de Beverwycke DINER-CONCERT 4.50 fl. Hors d'Oeuvre variéc a la Royale Veloulé Florentine Tronfons d' Ostende a la Diplomate Mousse Duchesse Cóté de Normandy a la Rasse Jardiniere en gelée Poussin dc Hambourg en Cocotte Compote Monireail Pêches Primeurs q la Melba Choix de fromages de Frange Corbcillc dc Westlande WEERBERICHT. Hoogste barometerstand: 772.3 te Nordöyan. Laagste barometerstand: 755.2 tc Reijkjavik. Verwachting: Zwakke tot matige N. O. wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen, iets warmer. De toestand aan de N.W.r grens baart nog steeds zorg Simla, 12 Juni LU de berichten van uo grens blijkt, aai. toestand over het algemeen rustiger is, maar in verband met de aanw ezigheid van vijandige stammen bij Oghi, in het gebied van Ilazara, is de po litie versterkt mei een detachement gerc- gcldo. troepen. De luchtcperatles tegen de aanhangers van Toerangzai worden voort gezet. De hoofden der Afridis hebben den toestand besproken met den hoofdcommis saris tc Pesjawar. Wegens een bericht om trent het oprukken van een andere groep van invallers in dc weg naar Belelichaman voor het Europeescht verkeer gesloten, ten einde een herhaling van de ontvoeringen dor afgeloopen week te voorkomen. Bombay, 12 Juni Honderden vrouwen namen deel aan een optocht van vrijwilli gers, dio op touw was gezet door het Indi sche congres ter herdenking van de uitroe ping van den staat van beleg to Sjolapocr in de afgeioopen maand. Dc optocht werd door do overheden verboden cn de politie vormdt.' een kring, die hem belette vooruit to komen, maar ondanks do voorzorgen slaagden enkele kleine groepen er in het bekende plein van Maidan in de zakenwijk te bereiken. Dc politic voerde een charge uit. Twaalf personen werden gewond. Na gedurende eenigen tijd opgehouden te zijn. kon dc optocht zijn weg vervolgen en de 20.000 personen, die er aan deelnamen, hielden een vergadering op het plein van Maidan. Londen, 13 Juni. (H.N.) Staatssecretaris Stimson heeft gisteravond voor den Ameri- kaanschen omroep een rede over de vloot- ontwapening gehouden, waarin hij een dringend beroep op de openbare mccning in Amerika doet, om de regeering in het vraagstuk van het Londensche verdrag te steunen en het mogelijk te maken, dat het verdrag nog dezen zomer definitief door het congres wordt aangenomen. In scherpe bewoordingen keerde Stimson zich tegen die admiraals, die slechts in een zoo sterk mogelijke \loot een zekerheid voor den we reldvrede zien. Groote vloten zijn niet al leen onnoodig cn kostbaar, dooh ook ge vaarlijk, daar zij aanleiding tot misbruik kunnen geven. Daarom hebben de Veree- nigde Staten indertijd dc eerste vlootcon- ferentie van Washington bijeengeroepen om tot een beperking van de bewapening te geraken. Macdonald en Hoover hebben dit werk voortgezet. Wel is waar beant woordt het Londensche verdrag niet ten volle aan het groolsche programma, dat deze beide staatslieden hebben opgesteld, doch het is in ieder gc\ai een belangrijke stap voorwaarts op dvn weg naar ontwape ning. UueojExm. 90.71si~2&8 ERNSTIGE BRANDSTICHTINGEN TE WINNIPEG. Winnipeg, 12 Juni Branden, die bijna tegelijk op cirie plaatsen zijn uilgobroken en die aan brandstichters toegeschreven wor den, hebben heel hel N.W. gedeelte van Win nipeg met verwoesting bedreigd, tot een zware regen, samen met do gemeenschap pelijke inspanning van de brandweer en de politie, de uitbreidingan tiet vuur bo- dwong De schade wordt op een half m>l- lioen dollar geraamd. Het ontploffen van petrolcumtanks maakte den strijd tegen het vuur tijdelijk buitengewoon gevaarlijk. Zijn race=boot over den kop geslagen Londen, 13 Juni. IV. D.) Op het Win- dermeremeer is he Jen de bekende raccboot van majoor Scgravo „Miss England" tijdens eon race o\er den kop geslagen na een ex plosie. Majoor Segrave werd ernstig ge wond, terwijl de mecanicien Halliwell ge dood werd. Nader wordt gemeld, dat majoor Scgravc hedenavond op 31 jarigen leeftijd aan de bekomen verwondingen tengevolge van hel motorbootongeval is overleden. Hij brak het wereldrecord voor racebootcn door een snel heid te bereiken van 98.76 mijl per uur. VIER SLACHTOFFERS VAN EEN AUTO-ONGELUK Een bericht uit Riga houdt in, dat een auto met vijf personen in de rivier Blasla (N. Letland) stortte. Alleen de chauffeur kon zich redden. DE KINDERSTERFTE TE LÜBECK. Lub eek, 13 Juni. (V.DTe Liibeck is wederom een kind aan dc geheimzinnige kinderziekte gestorven, waardoor het aan tal sterfgevallen is gestegen tot 38. EEN MOTIE TEGEN HOOVER GERICHT. New-York, 13 Juni. (H.N.) De Senaats commissie voor buiteinandsche zaken heeft met 10 tegen 7 stemmen een motie aange nomen. welke het veroordeelt, dat aan den Senaat de vertrouwelijke rapporten en do cumenten, die op de Londensch? vlootcon- ferentie betrekking hebben, worden onthou den. Deze motie is tegen president Hoover gericht cn legt den nadruk op hst recht van den Senaat om kennis te nemen van al het materiaal, dat op do Londensche con ferentie betrekking heeft, terwijl «Je opvat ting van de regeering als onjuist wordt ver oordeeld. Staatssecretaris Stimson kondigde nadat hij een langdurige conferentie met president Hoover had gehad, aan, dat spoe dig een officieele verklaring door de regee ring met betrekking tot deze motio zal wor den afgolegd. LANGE 3 TRA AT 49-51. - Tel. 190 KATOENEN EN ZIJDEN VOILS MOOIE DESSINS De door hem daarbij gestelde eischen echter verworpen Nanking, 12 Juni. Volgens officieelo mcdedoelingen zou generaal Feng Yoo Hsiang aan de centrale rcgccring hebben aangeboden zich aan haar zijdo te scharen in den strijd tegen de troepen van Sjansi. Daarvoor zou Feng dan 3.000.000 dollar moe ten ontvangen benevens verlof om zijn troe pen te legeren in de provincie Tsjili, Sjansi en Honan. President Tsjang Kai Tsjck heeft deze veelëischcnde aanbieding van Feng afge slagen. Hij stelde do voorwaarde dat Fcng eerst zijn goede trouw zou bewijzen door de troepen van Sjansi aan te allen. Het bericht, dat Tsjang Kai Tsjek voor nemens zou zijn af te treden, wordt officieel tegengesproken. Het heet, dat hij naar Ilan- kau vertrekt ora den strijd op te nemen tegen dc troepenmacht van Kwangsi. Tokio, 12 Juni. (V. D). Volgens een be richt van het Japansche tclegraafagcnt- schap Asiatic heeft een groep Chincescho politici generaal Jen-Si-Sjan en maarschalk Tsjang Kai Tsjek voorgesteld een wapen stilstand te sluiten. Jen Si-Sjan zou zich met dit voorstel onder bepaalde voorwaar den verecnigd hebben. Sjanghai, 12 Juni. Een sterk contingent communistische troepen heeft de stad Tayeh in de provincie Hoepch veroverd. Er werden gruweldaden bedreven. HEVIG ONWEER BOVEN WEST-DUITSCHLAND. Essen, 13 Juni. (V.D.) Het hevige on weer, dat gisteravond cn gedurende een deel van den nacht boven Wcst-Duitsch- land heeft gewoed, heeft groote schade aan gericht. Te Gélsenkirchcn werd een arbei der door den bliksem zoo zwaar gewond, dat hij korten tijd later overleed. Tc Cre- feld-Ürdingen werd een 16-jarigo boeren knecht door den bliksem getroffen en ge dood. In het Moezeldal ging liet onweer met hagel gepaard, waardoor op do wijn bergen belangrijke schade werd veroor zaakt. Op sommige plaatsen stond bet wa ter een halve meter hoog op straat. BRAND BIJ EEN SCHOOLFILM- VERTOONING. Acht-en-lwintig dooden en vele gewonden. Berlijn, 13 Juni. (H.N.) Uit Kief, do lioofdstad van Oekraïne, wordt een ernstig brandongeluk gemeld. Tijdens een filmver- tooning, welke op do derdo verdieping van een schoolgebouw voor 500 schoolkinderen werd gegeven, brak brand uit, waardoor een paniek ontstond, welke nog vermeerderde, toen do trap naar beneden, instortte. Er kwamen 28 kinderen om het leven, terwijl talrijke anderen gewond werden. i

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1