EEN DAG VAN DANKBAARHEID
Zomer Stofjes.
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f2.10. per maand 1 0.75. per
DE EEMLANDEU
Dinsdag 1 Juli 1930
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 1
Buitenlandsch Overzicht
Boycot in Bombay
Voortzetting lijdelijk
verzet
EEN TREIN ONTSPOORD
De ontruiming van
het Rijnland
Hulde aan Stresemann
1UITENIAN®
Einde van China's
burgeroorlog?
De legers uitgeput
Fa. L.J. Luycx en Zn.
Opruiming s- Aanbiedingen
De nieuwe regeering
in Bolivia
Hulde aan de Saar-
bevolking
Verschillende proclamaties
De universiteit recht
van zelfbestuur
AMERSF00RTSCH DAGBLAD
weck (me* gratis verrekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f Afzonderlijke nummers f 0.05.
FOSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 515
PRIJS OER ADVERTENTIEN 1-4 re9d'u" lnbe9rtP van «B bewijsnummer
elk« regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentie voor da
helft van den prijs. Kleine AdvertentlCn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1 —5 regels1
50 cent, elk* regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—Bewijsnummer extsjt 1 0.05
De kleine Entente.
Vorige week hebben de ministers van bui»
tenlandsche zaken dor drie mogendheden,
die te zaraen de kleine Entente vormen, el
kaar weer eens opgezocht en de gebruike
lijke conferentie gehouden. De bijeenkomst
had plaats in Tsjeclio-Slowakije, voor wel
ken staat Benesj aanwezig was, terwijl Boe
menie cn Zuid-Slavië vertegenwoordigd
werden door Mironesco cn Marinkovitsj
De communique's die over de gevoerde
besprekingen gepubliceerd zijn, waren mees
terstukken van kortheid. Men schijnt het
verstandig te vinden aan de buitenwereld
vooral niet meer los te laten dan enkele
globale zinnetjes.
Toch zijn er uit deze summiere mededee-
lingcn nog wel eenige conclusies te trek
ken; en de voornaamste is al terstond deze,
dat de drie mogendheden, die zich tot de
kleine Entente aaneensloten, van de nood
zakelijkheid van een duurzaam verband in
nig overtuigd blijven. Het is speciaal de
Fransche pers, die dit met groot genoegen
constateert. Men weet, dat Frankrijk de
vorming van do Kleine Entente steeds met
hart en ziel bevorderd heeft, cn men be
grijpt ook waarom. Er is in Cenlraal-Euro-
pa geen sterker bolwerk denkbaar tegen de
oude machten, die hier vroeger domineer
den; de Oostenrijksch-Ilabsburgsclie monar
chie, gesteund door het groote Duitscho
rijk. De drie leden Aan de Kleine Entente
hebben hun onafhankelijkheid cn voor een
deel zelfs hun ontstaan te danken aan de
vernietiging van de oude Oostenrijksclie
monarchie; geen wonder dal zij eensgezind
zijn in hun waakzaamheid, en vooral begee-
rig zijn den status quo op dit punt te
handhaven.
De Kleine Eulente heeft zich verklaard
vóór het initiatief van Briand tot stichting
van een federatie van Europeesche staten.
In hoeverre deze verklaring louter plato
nisch is, dan wel uit een Avaarachtig ver
langen is ontstaan om langs dezen weg tot
den duurzamen \u*ede in Europa mede te
werken, zal de toekomst uitwijzen. De vraag
mag gesteld, of een oprechte samenwerking
met Hongarije mogelijk is, vóórdat men dit.
land, dat door Trianon zeker niet billijk is
behandeld, in bepaalde verlangens is tege
moet gekomen.
De politieke samenwerking van de drie
staten heelt haar nadere uitdrukking ge
vonden in een uitgewerkt accoord, terwijl
vervolgens de mogelijkheden onderzocht zijn
van een betere organisatie der economische
samenwerking.
In de officieele communique's is met geen
woord gerept van de geruchten, die in de
pers hun weg gevonden hebben over even
tueel herstel van het koningschap in Hon
garije. Het lijdt evenwel geen twijfel of dil
punt is op de conferentie in debat geweest,
.En het spreekt welhaast vanzelf, dat de
heeren daar weinig van moeten hebben.
Mironesco heeft zicli wel reed6 tot de pers
over deze kwestie uitgelaten en te verstaan
gegeven dat Hongarije njet op een derge
lijke manier moet avonturen, wil men de
Kleine Entente niet tegen zich in 't harnas
jagen. Iedere poging tot revanche aldus
Roemeniè's minister zal het antwoord
uitlokken, Avaartoe men ons dwingt. In dil
licht gezien krijgt de vage Arerklaring uit
bet communique, dat rpen de huidige inter-
nationale verhoudingen zal eerbiedigen,
baar eigen beteekenis.
De Tsjechische minister Benesj, eveneens
in een gesprek met de pers, heeft zich voor
al bepaald tot de overeenkomst met betrek
king tot de statuten van de Kleine Entente,
die gepubliceerd zullen worden en (er ken
nis gebracht van den Volkenbond. Deze sta
tuten handelen voornamelijk over de perio
diek terugkeerende conferenties tusschcn de
ministers A'an Buitcnlandsche zaken, en
vervolgens over het geval, dat één der mo
gendheden in de toekomst zal optreden met
een omschreven mandaat en uit uaam van
de Kleine Entente.
Al dit duidt er ondubbelzinnig op, dat de
praktijk van de Kleine Entente bewezen
beeft goed te Averkcn, cn dat het onderling
contact in de komende jaren éér inniger
dan koeler zijn zal.
Londen, 30 Juni. (H.W) Gisteren is te
Bombay een boycolweek begonnen, welke
gericht is tegen buitenlandsche goederen
on de Engelsche in het bizonder. De brief-
.cnveloppen worden o.a. voorzien niet boy-
colsluilzegels. Verder zal de nationale vlag
gewijzigd worden. Zondag a.s. wordt een
historische optocht gehouden, waarbij ook
de waarde van de Indische kunst en van de
Indische goederen door zinnebeeldige voor
stellingen zal worden afgebeeld.
De centrale regeering in Indic heeft de
provinciale regeeringen uitgenoodigd het
rapport der Simoncommissic zoo spoedig
mogelijk in studie te nemen en uiterlijk 15
Augustus hun standpunt, ten opzichte van
het rapport aan de centrale regeering be
kend te maken. Deze wil dan clc mccning
der provinciale regeeringen tegelijk met
haar eigen standpunt voor 30 Sept. ter ken
nis van de Engelsche regeering brengen.
De arbeidscommissie van het Al-Indische
congres heeft gisteren haar beraadslagin
gen, die 3 dagen hebben geduurd, geëin
digd. Over deze beraadslagingen wordt het
stilzwijgen bewaard, doch in Engelsch-oo-
lilieke kringen meent men. dat tot een
voortzetting van de campagne om dc bur
gerlijke gehoorzaamheid te weigeren, be
sloten is.
De voorzitter van het Al-
Indisch congres gearresteerd.
Het uitvoerend comité van liet Al-Indi-ch
congres is onwettig verklaard. MotUal
Nehru, do voorzitter van het congres is te
Allahabad, gearresteerd.
clc voeding met het Calmette-preparaat.
Onmiddellijk werd de voeding in het zie
kenhuis gestaakt. Men heeft echter nage
laten ook de voeding buiten hot zieken
huis stop te zetten, die op 2S April en 1
Mei moest plaats hebben. Hierin ziet men
een ernstige nalatigheid van de artsen,
die echter tot hun verdediging aanvoeren,
dat zij de voeding met het Calmette-prepa-
ïaat buiten het ziekenhuis niet hebben ge
staakt om geen onrust onder de bevolking
te veroorzaken.
De Rijnland commissie vertrekt
vit Wiesbaden
Drieen twintig, personen ge:
dood en vele gewond
STRAATGEVECHTEN TE NEW YORK.
Communistische demonstra
ties voor het Britsche con
sulaat.
New-York, 29 Juni. (Tel.) Tusschcn dc
!0ö0 cn 1500 communisten, die tot twee
vijandige groepen behooren. hebben Zater
dagmiddag eerst in de straten met elkaar
gevochten, waarna zij zich aaneensloten
om op te trekken naar het Britsche consu
laat, waar zij een demonstratie hielden te
gen de Britsche politiek in Indiê. Een der
communistenleiders hek lom het. bordes van
het gebouw, waarop zich ambtenaren van
het consulaat bevonden, doch hij word
door dc politic verwijderd, terwijl de me
nigte door charges uiteen werd gedreven.
De communisten verzamelden zich op
nieuw en belemmerden het verkeer. Zij
slaagden erin, opnieuw bij het consulaat te
komen en sloegen de ramen van hot in de
benedenverdieping gevestigde scheeovaart-
kantoor in. Nadat een hevig gevecht was
gevoerd, waarbij tal van mannen en vrou
wen harde klappen opliepen, werd dc me
nigte ten 6lotte door dc politie, uiteenge
dreven.
Berlijn, 39 Juni. (H.N.). Naar het Bus
sische telegraaf agentschap meedeelt is een
leizigerstrcin van Irkoetsk naar Lenin
grad ontspoord. D-. locomotief cn een wa
gon werden geheel vernield. Bij het onge
luk zijn 23 personen gedood en 28 gewond
DE CALMETTE-VOEDING TE LüBECK.
Berlijn, 30 Juni (V.D.) Naar de „B.Z."
meldi, is een gerechtelijk voorondorzoek
geopend tegen den obermedizinalrat Alt-
staedt.. Prof. Deyke, diens laboratoriumas
sistent en den directeur van het kinderhos.
pitaal te Lübeck wegens dood door nala
tigheid.
In de geheime zittingen van de Burger-
ausschuss is thans een ernstig feit hekend
geworden. Op 25 April werd voor de laat
ste maal voedingsmateriaal voor de kin
deren verstrekt, bestemd voor drie voe
dingen en wel op 23 April, 28 April en 1
Mei.
Reeds op 26 April werd door schouwing
van het lijkje van een gestorven kind vast
gesteld, dat do dood veroorzaakt was door
Wiesbaden, 30 Juni. (V.D.) Heden
middag heeft de laatste soldaat van de be
zettingstroepen AA'iesbaden verlaten. A'an-
morgen verzamelde zich een grooto menig
te voor hotel „Wilholma'', den zetel der
Rijnlandcommissje. Het plein was geheel
afgezet. Onder de tonen van de volksliede
deren werden do drie vlaggen, terwijl de
troepen het geweer presenteerden, inge
haald, oerst dc Belgische, toen de Engel
sche en tenslotte dc Fransche vlag.
Nadat dc leden van dc Rijnlandcom
missie, het. hotel hadden verlaten, mar
cheerden de bezettingstroepen nrfar het sta
tión. De laatöte zitting van de Rijnland
commissie, die door Rijkscommissaris Frei-
herr Langwerth vori Simmern werd bijge
woond, was louter formeel. Zoowel voor
zitter Tirard als de Rijkscommissaris ga
ven den Avcnsch le kennen, dat thans een
tijd van uiteindelijke verzoening tusschen
de volken zou aanvangen,
Hulde aan dr. Stresemann.
BeTlüb, 30 Juni. (V. Dj. Een delegatie
van de Duitsche Volkspartij van de Pfalz
heeft Maandag op hot graf van den Rijks
minister van buitenlandsche zaken dr. Stre
semann een krans met wit-blauwe linten
gelegd.
Ook het. Partijbestuur van de Duitsche
A'olksparlij heeft, zijn vroegeren leider lie
den door het leggen van een krans op zijn
gtaf gehuldigd.
Vredesconferentie in
het zicht?
Londen, 30 Juni. (II.N.) Volgens berich
ten van Japansche zijde moet Tsjang Sjo9
Ling de dictator van Mantsjoerijc, Tsjang
Kai Tsjek en de noordelijke generaals uit
genoodigd hebben tot een \rredesconferon-
tie, welke le Moekdcn zal worden gehou
den om een einde te maken aan den bur
geroorlog in China. Tijdens deze conferen
tie zouden dan de vijandelijkheden tus
schcn de noordelijke en de Nankingtroepcn
worden gestaakt. Een officieele bevestiging
dezer berichten is echter van Chineesche
zijde nog niet ontvangen Tengevolge van
de laatste geveclvtcn moeten zoowel de
noordelijke als do Nankingtroepen geheel
uitgeput zijn.
VLIEGER NAAR OMLAAG GESTORT.
Hol ten au, 29 Juni. (A'.D.) Heden werd
te Holtcnau ceu luchtvaartdag gehouden,
bestaande uit verschillende vliegdemon-
stiaties. Tegen half zes moesten de de
monstraties echter plotseling afgebroken
worden, doordat zich een ernstig ongeval
voordeed. De bekende piloot Aron Lilicn-
fels bevond zich met zijn toestel op once
veer 200 meter hoogte, toen het vliegtuig
plotseling in zee 6tortte. Er was spoedig
hulp ter plaatse, die den piloot levend uit
het. Toestel kon bevrijden. Von Lilicnfels
had echter ernstige verwondingen opge-
loopcn.
KRIJGT PARIJS EEN NIEUW
VLIEGVELD?
Le Bourget is te klein ge
worden.
liet vliegveld lo Bourget te Parijs, dat
het tooneel is geweest van zoovele groote
gebeurtenissen in de geschiedenis van het
vüegwezcn i6 niet Lucky Lindy er ge
daald? en wel oen der oudste vliegvel
den van Europa, zal waarschijnlijk zoo
lezen wij in. het N. v. d. D. door een
nieuw grooter acrodroora bij Parijs zijn
eereplaat6 verliezen De Fransche regee
ring heeft een bedrag van circa 40 mil
liocn gulden bestemd voor vliegdoelcinden
cn bijna een derde daarvan zal gebruikt
worden voor het nieuwo vliegveld. Dit zou
dichter bij Parijs cn tegelijk dichter bij de
Seine liggen, zoodat zoowel land- als wa
tervliegtuigen er kunnen dalen. Le Bourget
zou dan uitsluitend militair vliegveld wor
den.
Door het groeiende luchlvaartverkccr is
le Bourget te klein geworden. In de spits
uren verlaat gemiddeld elke minuut een
machino het \cld. Vaak moeten er dan
vliegtuigen in dQ lucht wachten tot hun
beurt van landing is gekomen.
Do plaats van liet nieuwe veld staat nog
niet geheel vast, doch men denkt ernstig
aan een plek op korten afstand ten Noor
den van Parijs gelegen, namelijk Maisons-
Loffitte. Ilier is al een uitstekende water
vliegtuigbasis.
FRIESCH CONGRES TE HUZUM.
Van 1f Augustas.
Van 1—4 Augustus a.s. zal in het Noord-
Friesche stadje Huzum het derde Friesch
congres worden gehouden ten dienste van
Groot-Friescho cultuurbelangen. Dr. Rei-
mers—Loga, Dr. Volqu, D. Kalman, Prof. Dr.
C Borchling, Dr. Muusz—Tating, Dr. Ster
ling,, Dr. L. C. Peters, Dr. Tedsen en Frau-
lein IngAversen zullen voordrachten houden
betrekking hebbende op het Friesch-eigen.
WEERBERICHT.
Hoogste Barometerstand:
764.2 te Karlstadt.
Laagste Barometerstand:
747.6 te A'olcntia.
Verwachting:
Matige tot, zwakke O. tot
7 Avind. toenemende bcAvol-
king, droog behoudens kans
op omveer nog Avann.
LANGESTRAAT 49-51. Tel. 190
KOOPT NU
Is het aantal dooden in
La Paz 500?,
„Wij willen eenig zijn in den eed:
DnitschlandDuitschland
boven alles"
Berlijn, 30 Juni. (H.N.) Naar aanlei
ding van de bevrijding van het Rijngebied
zijn proclamaties verschonen van rijkspre-
óidenr. von.. Hindenburg gemeenschappelijk
met de rijksrcgeerir.g, van de Pruisische
en Boiersche staatsregeering ca van den
Pruisisclien landdag. De rijksdag besioot
vandaag zijn zitting met een viering van cle
bevrijding, waarbij bijna alle rijksministers
en de vertegenwoordigers der Linden aan
wezig waren. In de proclamatie van von
Hindenburg cn van de rijksregeering wordt
o.a. gezegd, dat deze dag der bevrijding in
de eerste plaats een dag van dankbaarheid
moet zijn. De eerste gedachte moet hen gel.
den, die in den. strijd voor de vrijheid van
het Duitsche \-aderland gevallen zijn en
hun leven voor het vaderland hebben ge
geven. De dank strekt, zich ook uit tot al
ien, die tijdens de jaren der bezetting pf-
fers uit liefde voor het vaderland hebben
gebracht cn in den zwaren tijd der bezet
ting \cel voor Duitschland hebben geleden.
Steeds zullen wij met dank de \*ele dui
zenden gedenken, dio om hun trouw aan
het vaderland van eigen huis cn hof ver
dreven zijn. Wij willen hun danken door
de gelofte ons aller offers, dio in dienst
van het vaderland cn het volk zijn ge
bracht. waardig te betooucn. \roorts wordt
do bevolking van het Saargebied herdacht
cn de gelofte afgelegd, dat alles in het
werk zal worden gesteld om de spoedige
vorccniging van het Saargebied met het
overige Duitschland mogelijk tc maken. De
be\-olking van het. Saargebied wordt dank
gebracht, omdat zij Duitschland trouw is
gebleven en de terugkeer t.ct het Duitsche
vaderland niet 'heeft willen laten koopen
met verplichtingen, die in strijd met het
nlgeraecno belang van Duitschland warei^
De proclamatie besluit met ecu oproep toi
het bewaren van de eenheid. AVij willen
eenig zijn in den eecl: „Duitschland,
Duitschland boven alles".
De Hessische regeeiing heeft naar aan
leiding van dc bevrijding van het Rijnland
een boodschap lot het Hcssische volk ge
richt, waarin zij er op wijst, dat de vader
landsliefde cu cle offervaardigheid van de
bevolking aan den Rijn de grondslag zijn
geweest voor cle politiek, welke thans met
de bevrijding van het land is bekroond. Ilct
land Hessen heeft in het bijzonder de eco
nomische cn financieele lasten van de be
zetting gevoeld, doch ondanks den ernsti-
gen econonvschcn toestand meet het ge
lukken dc wonden tc heelen, welke do be
zetting heeft geslagen.
Hat vorlrek uit Mainz.
Vanmorgen zijn de laatste bezettingstroe
pen, een bataljon infanterie en een afdee-
ling gendarmes uit Mainz vertrokken. Na
dat dc troepen voor het slot. waar het
hoofdkwartier van generaal Guillaumat
gevestigd was. waren opgesteld, verscheen
kort na 11 uur do generaal, die langs het
front schreed. De laat6te Fransche vlag
werd daarop, terwijl de muziek de Mar
seillaise speelde, ingehaald, wat door de
aanwezige volksmenigte met een luid hoera
werd begroot. Terstond daarop stelden de
troepen zich in beweging en trokken en-
der het spelen van de muziek naar het sta
tion, waar zij Ingeladen werden.
Beviijdingspostzegels.
De Duitsche regeering zal ter gelegen
heid van de ontruiming van het Rijnge
bied een serio bevrjjdingspostzegels in om
loop brengen
De Graf Zeppelin naar het
bevrijdingsfeest.
De Graf Zeppelin zal in den loop van
deze week verschillende vluchten uitvoe
ren. Morgenochtend vroeg stijgt het lucht
schip weder op voor een tocht van 4 uur
boven het Meer van Constanz cn Zwitser
land. terwijl op 2 Juli een reis naar de
Beiersehe Alpen en boven het Beierscho
AA'oud wordt ondernomen. Op 4 Juli is het
luchtschip gecharterd voor een reis naar
Zwitserland, terwijl het zich op 5 Juli nsar
Keulen zal begeven om aanwezig te zijn bij
het bevrijdingsfeest.
Bevrijdingsfeest in Wies-
baden.
Precies om middernacht begon te Wies
baden onder den blootcn hemel liet be
vrijdingsfecst, waarbij do opperburgemees
ter en de Pruisische minister-president
Braun toespraken lrclden.
Parijs, 30 Juni (V.D.) A'olgcns een tele
gram uit La Paz werden bij de gevechten
in de Boliviaansche hoofdstad niet, minder
dan 200 personen gedood. Dc echtgenoote
van president Siles zou eveneens zwaar ge
wond zijn. Haar redding moet. te donken
zijn aan het moedig optreden van een zus
ter die zich tijdens den kogelregen voor de
vrouw van den president lieeft geplaatst, en
zelf daardoor gedood werd. Een bericht van
den dood van generaal Kundt wordt in een
telegram uit Buenos Aires bevestigd. Dc
opstandige generaal Blanco Gal in do zou Lo
Paz zijn binnengerukt cn ook alle andere
steden van Bolivia bezet hebben.
New York, 30 Juni (V.D.) In La Paz
en in geheel Bolivia hcenscht rust. De uit
6 hoogs militairen bestaande commissie, die
na de revolutie met algemeene goedkeuring
de regeering in handen heeft genomen,
heeft haar eerste verordering afgekondigd.
De commissie heeft het uitschrijven van
vrije verkiezingen, de hervorming der ont
wrichte financiën en de instelling van den
economischen raad van werkgevers en
werknemers ter bestrijding van den ernsti-
gen economischen crisis aangekondigd. Als
dank voor den steun der studenten hij de
revolutie heeft de staatsuniversiteit het
recht van zelfbestuur ontvangen.
Parijs, 20 Juni (H.N.) To La Paz zijn
gisteren de studenten, die bij de laatste ge
vechten gevallen zijn, begraven. Het nauw
keurige aantal slecht6offers is nog niet be
kend. A'olgcns Amerikaan6che berichten
zouden te La Paz alleen 500 dooden zijn ge
vallen. Het aantal gewonden moet ruim
1000 bedragen. Da ronder bsvinden zicli vele
vrouwen en kinderen.
Kundt niet gedood.
Berlijn, 30 Juni. (II.N) Het bericht, dat
de vroegere Duitsche generaal-majoor
Kundt, de chef van den generalcn staf in
Bolivia, bij de jongste onlusten om het le
ven zou zijn gekomen, is niet juist. Kundt
heeft zijn toevlucht op het Duitsche ge
zantschap tc La Paz gezocht. De proclama
tie van de nieuwe regeering kondigt een
wijziging van de grondwet en verschillen
de hervormingen aan. Ondanks de gevech
ten van de laatste dagen werden toch
groote propaganda-optochtcn gehouden voor
de congresverkiezingcn, die Zondag a.s.
zullen plaats hebben. Dc regeering-par-
tijen hielden een optocht, waaraan 30.000
personen deelnamen, terwijl de arbeiders
partij een tegenbetooging organiseerde.
NIEUW RECORD ZEILVLIEGEN.
Londen, £9 Juni. (V.D De 22 jarige'
Duitsche zeilvlieger Magcrsuppe hracht he
den te Folkestone het. nieuwe recoel voor
zeilvliegen in Engeland op zijn naam. door
mei een motorloos vliegtuig 3 uur en 15
ninulen ia de lucht te blijven.
