binnenland
AMEOSFOORTSCH DAGBLAD
BUITENLAND
Nieuw Parijs
Frankrijk en Italië
PETTEN
Fa. B. KRAAL
B. RUITENBERG Hzn
Huizen te koop en
te huur
NEDERLANDSCH BEZOEK AAN FINLAND
Zaterdag 5 Juli 1930
.DE EEMlAMDEd-
29e Jaargang No. 5
TWEEDE BLAD
ORKAAN BOVEN WEST-
VLAANDEREN
Pachthoeven verwoest
- TeS. 1162 -
Schoenhandel J.C.i¥§ees
N. HEILIGERS
DE BELASTINGEN TE
ROTTERDAM
Gevolgen der financieele
verhoudingswet
Het Ned. Volkenbond-
gezelschap
Ook Prins Hendrik
aanwezig
Eenige persstemmen over-
de verhouding der
beide landen
Parij6, 4 Juli. (V.D) Dc verklaringen,
die de ltaliaansche minister van buiten-
landsche zaken eenige dagen geleden lieeft
gedaan aan een vertegenwoordiger van de
„Daily Herald" worden, evenals de rede
voeringen van Mussolini, druk besproken
in de Fransche pers.
Het „Journal" betoogt, dat Frankrijk zich
steeds teruggehouden heeft ondanks de re
devoeringen van Mussolini te Livorno, Flo
rence en Milaan. Eerst de aanval van
Grandi was noodig om Briand aanleiding
te geven den toestand uiteen te zetten,
zooals deze werkelijk is. Briand heeft Don
derdag den Franschen ambassadeur te Ro
me opgedragen, nog eens er op te wijzen
dat Frankrijk steeds bereid is de onder
handelingen te hervatten om eindelijk de
politieke meeningsverschillen op te lossen.
De „Excelsior" betoogt, dat er op het
oogenblik slechts twee oplossingen moge
lijk zijn om uit den moeilijken toestand,
waarin Europa zich bevindt, te komen. De
eene oplossing is een vredelievende oplos
sing der gemeenschappelijke moeilijkheden
en de andere het avontuur van een wijzi
ging der politieke kaart, zooals Mussolini
voorstelt. Frankrijk heeft den verstandi-
gen weg gekozen.
Ook de „Quotidien" keert zich fel tegen
de verklaringen van Mussolini en ziet den
eenigen uitweg uit, de huidige moeilijkhe
den in de verwezenlijking van het plan
van Briand inzake de Verecnigde Staten
van Europa.
De „Volonté" verklaart, dat Mussolini
mot een buitengewone nauwkeurigheid de
fascistische buitenlandsche politiek van
Italië heeft uiteengezet. Het is onjuist,
wanneer men een dergelijke verklaring te
licht opneemt, want zij is zeker lang voor
bereid en goed doordacht Voor Duitsch-
land is het 't ergste wat hel doen kan,
wanneer het zich van de verklaringen van
den duce eenig voordeel belooft, daar de
ltaliaansche minister-president slechts voor
Italië heeft gesproken.
De „Petiple" wijst op het gevaarlijke
epel, dat de correspondent van de „Daily
Herald" te Rome gespeeld heeft, voor wel
ken correspondent Macdonald te Rome om
een pas gevraagd heeft. Het is dezelfde
correspondent, die reeds korten tijd gele
den aan zijn blad heeft medegedeeld, dat
de secretaris-generaal van de fascistische
partij Frankrijk den oorlog aangekondigd
heeft en die thans door Grandi is aange
zocht de beschuldigingen tegen de Fran
sche politiek le publicceren.
De „Oeuvre" beschuldigt den Italiaan-
schen minister van buitenlandsche zaken
met zijn eenzijdige verklaringen aan ten
Engelsch arbeidersblad elke diplomatieke
correctheid uit het oog verloren le hebben.
De socialistische „Populaire", oefent kri
tiek op Briand, dat hij in zijn antwoord
aan Grandi het ltaliaansche voorstel in
zake een voorloopige stopzetting van den
vlootbouw niet aauvaard heeft. Men zal in
het buitenland gemakkelijk kunnen den
ken, dat Frankrijk een Italiaansch vredes
voorstel afgewezen heeft.
HEVIGE KETELONTPLOFFING
TE CASTLEFORD
Reeds zeven lijken geborgen.
Vele zwaar gewonden
stemd. In de Lagenbergfabriek staken nog
700 man, totdat een regeling van het stuk
loon zal zijn bereikt. Bij Krupp te Essen
werken alle fabrieken weer normaal. Te
Mühlheim a. d. Roer en te Gelsenkirchcn
is de toestand onveranderd en duren de
onderhandelingen over verhooging van het
stukloon nog voort. Te Bochum heeft een
fabriek der Vereinigto Stahlwerke moeten
sluiten, daar 6'iQ ma,-' st&'iktcu en hit be
drijf met de arbeidswilligcn alleen niet
gaando kon worden gehouden. Bij do llas-
perfabriek te Hagen duurt de staking on
veranderd voort. Vandaag zullen nieuwe
onderhandelingen over het loon worden ge
voerd.
Ontzaglijk veel veldgewas
vernield
De schade, door de wind- en waterhoos
aangericht in het centrum en het Zuiden
van West-Vlaanderen, is buitengewoon aan
zienlijk. Te Marialoop, bij Thielt, zijn, naar
de N R. Ct. meldt, vier groote pachthoeven
totaal verwoest en liggen een groot aantal
stallingen en schuren in puin. Van de mees
te huizen is het dak geheel of gedeeltelijk
weggeslagen. Koeien, varkens on schapen
zijn met tientallen in de geteisterde streek
door neervallende muren gedood of in de
overstroomde weiden verdronken. Alle
veldgewas is letterlijk vernield door den re
gen en den hagelslag. Er vielen hagelbrok-
ken van 100 gram en meer. Sommige groote
landbouwers hebben tot een half millioen
francs schade geleden.
In de Leiestreek nabij Bevercn en Kuurne
is de vlasoogst eveneens gedeeltelijk ver
nield. In dit laatste dorp werden twee jon
ge meisjes in hare woning door den blik
sem getroffen en met verlamming geslagen.
Het hemelvuur was er zóó geweldig, dat
niet minder dan tien boomen tegelijkertijd
door den Bliksum werden neergeveld.
Door de geteisterden, waarvan sommigen
nagenoeg alles hebben verloren wat zij be
zaten, wordt verwacht, dat van regeerings-
zijde nulp zal worden geboden om de gp
leden schade te herstellen
Londen, 4 Juli. (H N.) Een hevige
ketelontploffing in een chemische fabriek
te Castleford in Yorkshire heeft verschei
dene slachtoffers gemaakt. De eerste ont
ploffing werd door 2 andere gevolgd, waar
door de geheele fabriek verwoest werd.
Gloeiende stukken metaal vlogen honder
den meters ver. Vele huizen in den omtrek
werden zwaar beschadigd. Van een school,
waar juist onderwijs werd gegeven, werd
het dak afgerukt Van dc leerlingen werd
echter als door een wonder niemand ge
deerd- Met het reddingswerk werd terstond
begonnen cn na eenigen tijd waren 7 lijken
onder de pumhoopen vandaan gehaald.
Men vreest echter dat zich onder de puin-
hoopen nog meer slachtoffers bevinden.
Ook verscheidene zwaar gewonden, van wie
er velen in levensgevaar verkeeren, zijn
geborgen en naai- het ziekenhuis overge
bracht. De verwondingen zijn bij bijna allen
van zeer ernstigen aard. Sommigen zijn
armen of beenen afgerukt. Bij tic fabriek
speelden zich hartroerende tooneelen af.
De familieleden, die terstond naar de plaats
van het ongeluk kwamen, om naar het lot
van hun bloedverwanten te informeeren,
moesten door de politie met geweld op een
afstand worden gehouden.
DE ONGEREGELDHEDEN IN DE
DUITSCHE METAALINDUSTRIE.
Op verschillende plaatsen het
werk weer hervat.
Essen, 4 Juli. (H. N.) Tc Dusseklorf is
vandaag het werk in 4 ijzer- en staalfa
brieken hervat, nadat de werkgevers in een
.verhooging van liet stukloon hebben toege
STUDENTENSTAKING TE BOMBAY.
Weer verscheidene gewonden.
Londen, 4 Juli. (V. D.) Te Bombay zijn
na de arrestatie van de presidente van de
congrescommissie der provincie de, studen
ten in staking gegaan. Zij organiseerden een
groot?n optocht door de straten. De politie
moest herhaalde malen ingrijpen. Een po
litieagent werd deer de menigte aangeval
len. waarna het tot een botsing kwam lus-
schen dc menigte en de politie. Veertien
personen werden gewond.
IN EEN GLIJVLUCHT OVER DEN OCEAAN
N e w-Y o r k, 4 Juli. (V. D.) Twee jonge
gijjvliegers uit New-York zijn voornemens
aan boord van een glij vliegtuig den oceaan
over te steken. Hot vliegtuig zal door het
ltaliaansche stoomschip „Saturnia" op
sleeptouw genomen worden. De stalen tros,
die aan het bovendek van liet stoomschip
wordt bevestigd, zal tegelijkertijd als tele-
foonleiding dienst doen.
Het vertrek zal heden plaats hebben. De
vliegers hopen tot Gibraltar den tocht te
kunnen volhouden.
DE ONTRUIMING VAN HET RIJNLAND
Gelukwensch van Rusland.
K o w n o, 3 Juli. (V. D.). Naar uit Moskou
gemeld wordt heeft de plaatsvervangende
Volkscommissaris van Buitenlandsche Za
ken Litwinoff den Duitschen Minister van
Buitenlandsche Zaken een telegram doen
toekomen, waarin hij hem gelukwenscht
met de ontruiming van het Rijnland.
Berlijn, 3 Juli. (V. D.). De Rijksminister
van Buitenlandsche Zaken, Dr. Curttius,
heeft Litwinoff telegrafisch voor diens ge
lukwensch bedankt.
SCHEURING ONDER DE
NAT.-SOCIALISTEN.
Dc groep-Strasser vormt een
nieuwe partij.
B e r 1 ij n 3 Juli. Dc groep-Strasser
heeft haar afscheiding van de groep-
Hitier voltrokken.
Dc National-Sozialist, die door Strasser
wordt uitgegeven, publiceert een oproeping
aan alle lezers, genooten, vrienden, tot het
oprichten eener partij der revolutionaire
socialisten. Zij is onderteek end door Stras
ser, den gep. majoor Buchenrucker, e. a.
Het manifest behelst een nieuw partijpro
gram. Op politiek gebied wordt het stelsel
der afzonderlijke staten verworpen en een
verklaring afgelegd, die in scherpe tegen
stelling staat met het republikeinscli-monar-
chistische halfduister en de opgeschroefde
vereering voor de fascistische leiders.
Verder wordt geklaagd over het verbur
gerlijken der partij, die in nauwe relatie
staat met I-Iugenberg, Stnb'heim cn de z.g.
vaderlandsche verbonden.
ONTRUIMING VAN HET SAARGEBIED.
Parijs, 3 Juli. De „Echo de Paris" meldt,
dat de regeeringscommissie van het Saar-
gebied op 5 Juli zal bijeenkomen en
mededeelen, dat de in het Saargebied ge-
stationneerde Fransche en Belgische troe
pen het land op 10 Juli zullen verlaten.
®®©®SS®®0®&®®0 1030®®®®® $00® ®S
i±l
a
a
a
met onbreekbare waterproof-
kleppen,
LANGESTRAAf 26
3lï.(ïBffiEBEïEiEB!ï.BeBS!Bffl3SBBïBBS<Sï
„LEERDAM"
Drinkserviezen
Waterstellen
Siervazen
ANSESfn 35 - - TCL 303
Utr. straat 26 - Tel. 243
ONTVANGEN DE
71
P/IAATKLEECING
Onder Rijkstoezicht
gediplomeerd schoenhersteller
Hebt gij last van pijnlijke voeten, pro
beert dan Professor Muller schoenen.
Voorkomt vermoeidheid. Zool vlak met
Tuisten pasvorm en steun brengt den voet
in normalen stand.
Voor Amersfoort bij
Aldegondestraat 58 Tel. 1162
voor direct ol later te aanvaar
den, Huurprijs vanaf f 34,-
KAPELWEG 42 - Telefoon 1053
ONRECHTMATIGE OVERüEIDSDAAD
Een brandweer die met mod
der spuit.
Leiden, 4 Juli Ongeveer een half jaar
geleden is er brand uitgebroken in een per
ceel aan de Oegstgeesterlaan te Leiden. ()e
brandweer had daar met verschillende
moeilijkheden te kampen, o.a. moesten de
-tangen van de brandweer over een groolen
afstand worden uiige.'egd, omdat in de na
bijheid geen wate." was enz
De wijze, waarop ook overigens de Leid
schc brandweer z.eh »an haar taak heeft
-ckweten, was voer een dei' bewoners van
Ie perceelen, die door den brand, cn als
gevolg daarvan door het blusschingswerk
schade hebben geleden, namelijk de heer
van der V aanleiding, bij het kantonge
recht te Leiden een rechtsvordering aan
hangig te maken tegen de gemeente Lei
den, wegens het door haai plegen van een
onrechtmatige daad, hierin bestaande, dat
ae brandweer onnoodig ontactisch is te
uerk gegaan, door verschillende maatrege-
'en in practijk te brengen, die absoluut over
bodig waren en die in de dagvaarding wor
sen genoemd, waartoe ook behoorde het
spuiten met modder Ter zake van deze on-
leclitmatige daden had de heer Van der
V V. schade geleden tot een door hem bij
dagvaarding genoemd bedrag, welke scha
oc hij echter beperkte tót f 200.
De kantonrechter, mr. F Ligtenberg,
heeft thans in deze zaak vonnis gewezen
Hij verklaarde op verschillende gronden
oischer in zijn vordering niet ontvankelijk,
met uitzondering voor wat betreft het bij
'dagvaarding gesteide, dat de brandweer on-
i oodig met modder zou hebben gespoten
"ien aanzien van dit laatste legde echter de
kantonrechter aan eischer op het bewijs
daarvan te leveren en tevens, dat de hier
door ontstane schade f 200 heeft bedragen.
Rotterdam, 3 Juli. Het college van B.
cn W. heeft een omvangrijk schrijven ge
richt tot den raad der gemeente in ver
band met de gevolgendie dc invoering
van het nieuwe wetsontwerp, i 'gelende de
financieele verhouding van rijk en ge
meente voor Rotterdam zal hebben.
Bij het in werking treden van de nieu
we wet zal de gemeente derven de op
brengst van de plaatselijke inkomstenbe
lasting. terwij] ook de uitkeer-ng krachtens
de wet van 1897 zal vervahen zooclat het
netto verlies wordt geraamd op 1 (>.030.000.
Volgens de thans beschikbar-?, in menig
opzicht nog onzekere gegevens, zal de ge
meente uit het gemeentefonds ontvangen
10.750.000 benevens 75 der hoofdsom
van de grondbelasting geraamd op lH
millioen eh voorts de hoofdsom van de
pcrsoneele belasting gesteld op 2.100.000.
In totaal krijgt de gemeente dus terug
14.650000, zooclat nog te dekken valt een
bedrag van 1.430.000
Het wil B en W, voorkomen, dat hst,
mede met het oog op het. vervallen van dc
forenzcnbelasting, aanbeveling zal verdie
nen om er bij het treffen van de noodige
voorzieningen naar te streven den alge-
meenen druk van de nieuwe plaatselijke
belastingen niet te hoog op te voeren.
Daarom zal het zaak zijn om aan te stu
ren op een hoogere opbrengst dan tot he
den werd verkregen uit de opcenten van
de pcrsoneele belasting.
De gemeente Rotterdam is thans reeds
voor het grootste gedeelte gerangschikt in
de 1ste klasse voor de pcrsoneele belas
ting, alleen Kralmgscheveer en Hoek van
Holland zijn in een andere klasse ge
plaatst. Het komt B en W. wertschelijk
voor om geen onderscheid meer te maken.
De opcenten welke thans worden gehe
ven varieeren van 70 tot 165.
Met ingang van 1 Jan 1931 verdwijnen
de opcenten ten behoeve van de provincie
en het leeningsfonds en de gemeente zou
dus deze opcenten ten eigen behoeve kun
nen innen. Bij dit stelsel zou er voor de
huurgroen beneden 500 geen verlichting
van belastingdruk worden verkregen, zoo
dat B en W. er toe gekomen zijn om een
nieuwe progressieschaal te ontwerpen,
waardoor op alle aanslagen van 16 tot 26
opcenten minder zal worden betaald.
Door deze regeling zal, de gemeente een
bedrag van 342.000 meer ontvangen, het
geen B en \V. willen beschouwen als een
reserve om de som, die moet worden uit
getrokken wegens opcenten op de fonds-
belasting te verminderen. Aldus zal voor
1931 een regeling kunnen worden verkre
gen waardoor door de ingezetenen zoowel
aan personeele als aan inkomsten belas
ting minder zal worden betaald dan tot
nu toe.
Uit cle personeele belasting zal in het
geheel f 650.000 minder komen clan er uit
WELKOMI
Welkom Friezen,
Amersfoort
Uw gezocht
Vacantieoord,
Wacht in gulden
Zonnelach
Welkom op Uw
Friezendagl!
Welkom hier
Den zomertooi
Toont U thans
Het schoonste mooi!
Zoo U 't. zelden
Elders zag.
Welkom op Uw
Friezendagl
Amersfoort wil
Plichtgetrouw
Gastvrouw zijn
Perfect, getrouw
Zij doet al wat
Zij vermag
Gaarne voor Uw
Friezen dag.
Welkom volk van
Friesche 6tam
Nu gij hier weer
Intrek nam
Welkom.' lief u\
Fiere vlag
Heil, ja heil
Uw Friezendagl
Vrienden uit
Het Noorderland
Hier onz' warme
Vriendenhand.
Welkom. Friezen
Heil deez' dag!!
Welkom op Uw
Friezendagl 1
GROEGROE.
(Alle rechten voorbehouden?
had kunnen komen indien de gemeente ge
bruik had willen maken van de opbrengst
van de opcenten die nu voor provincie en
leeningsfonds worden geheven. Het staat
dus wel vast dat de gemeentenaren een
verlichting van belastingdruk voor wat be
treft de personeele belasting tegemoet
gaan.
Bij de ontworpen regeling ie in belang
rijke mate rekening gehouden met de ge
zinsamenstelling. De belasting wegens
huurwaarde en meubilair wordt voor elk
inwonend kind, kleinkind of pupil dat jon
ger is dan 20 jaar verminderd met een ze
ker percentage dat bij de laatste huur
waarde het hoogst is. n.l. 14 pet. voor huur
waarden van niet meer dan 500 en dat
geleidelijk daalt tot 2 pet. Bovendien wordt
van gezinnen van drie en meer kinderen
geen belasting geheven voor het houden
van een dienstbode.
Landgenooten van den „onverges
telijken Van der Vlugt"
Men meldt ons uit Hclsingfors:
Maandagmiddag te 5 uur is met het s.s.
„Umatar'' van de Duilsch-Finschc Stoom
vaartmaatschappij uit Lubëck aangekomen
het Nederlanclsch Volkenbondsgczelschap,
staande onder leiding van den oud-Minister
Mr. j. Schokking en den Algemeen Secreta
ris der Vereeniging voor Volkenbond en
Vrede, wolk gezelschap komt beantwoorden
het bezoek, dat een vorig jaar door een
Finsche Volkenbondsdelegatie aan Neder
land werd gebrachl.
Er \\as bij de aankomst, die plaats had
slechts tien minuten nadat Prins Hendrik
uit Stockholm was aangekomen, belang
stelling van verschillende zijden: niet
slschf.s waren vertegenwoordigers van de
Finsche Volkenbondsvereeniging .,Pro Ture
Nationurn' cn de Nederlandsche Consul
aanwezig om cle reizigers te begroeten, maar
ook van officieele Finsche zijde geschiedde
dit.
Reeds dadelijk na hun aankomst werd
het Volkenbondsgezclschap door den Minis
ter van Buitenlandsche Zaken, den heer
Procope, die een vorig jaar een deel van de
rcfls naar Nederland meemaakte, op een
thee ontvangen in zijn ambtswoning, het
oude paleis van de Russische gouverneurs-
generaal, waar ook do bekende Bobrikoff
heeft gezeteld.
Bij deze thee, waaraan ook Prins Hendrik
deelnam, heette de Minister het gezelschap
hartelijk welkom op Finschen bodem cn
herinnerde aan de gesprekken die hij met
de leiders van het gezelschap voerde en aan
do aangename indrukken die hij een vorig
jaar in Nederland had mogen opdoen.
Het gezelschap, dat ook door Prins Hen
drik hartelijk werd begroet, had op deze
thee gelegenheid om met verschillende le
den van de Regeering en autoriteiten uit
Helsingfors. die daartoe waren genoodigd
kenni§ te maken.
Des avonds om 9 uur bood in het hotel
Sicietets de Vereeniging „Pro Jure Natio
nurn" een officieel diner aan, waaraan niet
slechts naast- do vertegenwoordigers van
deze vereeniging en het voltallig Neder-,
landsch reisgezelschap, ook Prins Hendrik
aanzat, maar waaraan ook werd deelge
nomen door een groot aantal autoriteiten.
Aan dezen maaltijd heette Prof. Tallquist
de reizigers namens zijn vereeniging wel
kom. Hij herinnerde aan de onvergetelijke
ontvangst, die hij en zijn vrienden een vorig
jaar in Holland hadden genoten en die hun
nog steeds is bijgebleven. Hij waardeerde
de overkomst van dit Hollandsch reisgezel
schap te meer, omdat men daardoor van
Finsche zijde in de gelegenheid wordt ge
steld om deze gastvrijheid te reciproceeren
aan de landgenooten van den onvergetelij-
ken Van der Vlugt. Hij stelde een dronk in
op de van verre gekomen gasten en op het
land dat zij vertegenwoordigen.
Namens de Nederlanders'voerde de heer
Schokking het woord, die zijn hartelijken
dank uitte voor de voorbereidingen die
voor de ontvangst zijner landgenooten zijn
getroffen en waarin de Voorzitter, Prof.
Tallquist, zelf een zoo groot aandeel heeft
gehad. Hij wees daarbij op de banden die
Finland en Nederland binden cn l9gdc na
druk op de taak van verdediging van het
recht, die zij samen als kleine staten te vol
brengen hebben.
Reizen als deze hebben ten doel elkander
beier te leeren kennen. Dat is met Finland
en Nederland zeker niet meer zoo noodig
als bij sommige andere landen. Na de har
telijke groeten te hebben overgebracht van
mevrouw Van der Vlugt, stelde dc heer
Schokking een dronk in op de Finsche gast-
heeren.
Men bleef nog geruimen tijd bijeen, waar
bij dc Prins zich met verschillende leden
der Hollandsche delegatie langdurig onder
hield. N.
