PRIJSVERMINDERING
i 1
DE EEMLANDEB
Zaterdag 5 Juli 1930 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschcpoortwal 2a 29e Jaargang Mo. 5
GROOT E
FIRMA DUIM miINSK
:ARNHEMSCHE WEG 23:
DAMESMODEZAAK
GEZETTE TIJDEN
Buitenlandsch Overzicht
BUBTIINIILAm
Restaurant
Menu
PRESIDENT SILES
GEVLUCHT
De imperieele handels
betrekkingen
Fa. L. J. Luycx en Zn.
DAÏVSES KOUSEN,
ERNSTIG BOOTONGELUK
BIJ ODESSA
ABONNEMENTSPRIJS per 3 cnaaodeo voor Amersfoort f 2.10. per maand 10.75. per
week (me* gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-* Afzonderlijke auramers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN vaD f 105 met iQb«9r|P VBD eeD bewijsnummer
elke regel meer f0;25. Llcfdadlgheids-advertentiën voor da
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel»
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I.—. Bewijsnummer extr.i f 0.05
door
H. G. CANNEGIETER.
Een levenswijs man maakte in een ge
sprek bezwaar tegen de instelling van ge
regelde feestdagen. Men kan, zei hij, toch
moeilijk op commando vroom of feestelijk
gestemd zijn. Daarom zou men zijns in
ziens het leven zoo moeten inrichten, dat er
ten allen tijde gelegenheid openstond tot
godsdienstoefeningen, uitstapjes en feestbe
toon. Aldus zou men spontaan de vrucht
kunnen plukken van zijn bizondere stem
mingen en op natuurlijke wijze zijn neigin
gen kunnen bevredigen.
Toegevend, dat wie aldus spreekt ten
deele gelijk heeft, meen ik het anderdeels
toch te mogen opnemen voor de gezette
tijden in 't leven. Ongetwijfeld heeft een
spontane uiting haar buitengewone waarde.
Maar de eigenaardige bekoring van de aan
voordacht en regelmaat gebonden hoogte
punten des levens is evenmin te ontken
nen.
Het is gelukkig, dat het genot niet het
onvoorbereide tot voorwaarde heeft. Ware
dit zoo, hoe weinig menschen zouden kun
nen genieten! Onze maatschappij immers
laat weinig spontaneïteit toe. Zij zou spoe
dig een chaos worden, wanneer de kantoor
man, zoodra hij den merel hoorde fluiten,
de schrijfmachine in den steek liet en in
een voorjaarsbevlieging het veld introk. Of
zoo de trein-machinist, die midden onder
den rit een opwelling van vroomheid kreeg,
aan de rem trok en het eerste het beste
kapelletje inliep om te bidden.
De maatschappij is op Zon- en feestda
gen ingericht cn wij kunnen ons moeilijk
een gemeenschap voorstellen, welke haar
dienaren toelaat, aan eiken opkomenden
lust te voldoen. Maar niet slechts de maat
schappij, ook het gezin is gegrondvest op
regelmaat. Nret steeds staat de maaltijd
klaar, als we; honger "hebben, of wacht hét
bed op onzen slaap. We moeten onzen
etenstrek vaak bedwingen cn onze behoefte
aan rust vaak het zwijgen opleggen tot de
tijd daar is..
Praktisch is de spontane bevrediging an
onze verlangens en lusten niet te verwezen
lijken. Maar ook psychologisch komt zij
slechts aan één zijde van ons bestaan tege
moet.
Inderdaad is het klakkeloos uitbreken
uit den sleur een genot, dat wij ons zelfs
door maatschappij en gezin niet steeds mo
gen laten ontzeggen. Juist het onverwachte
van een uitstapje verleent er bekoring aan.
Het vrijheidsgevoel, het overmoedig „laat
heel den boel maar waaien", verhoogt de
vreugde van het moment. Er ligt op zich
zelf reeds een prikkel in het verzet tegen
de burgerlijke orde, die zich om de eischen
van het verlangende hart niet bekommert,
en die ons dwingt, den onstuimigen vloed
van het leven te kanaliseeren binnen de
door haar aangewezen banen. Zij wil den
waterval onzer begeerten tot een schut
sluis vernederen en de overstrooming,
welke onverhoeds alle dammen doorbreekt,
is een wraak op haar ergerlijke voogdij.
Het gevoel geeft het oogenblik aan; dit
is de ééne kant van de zaak. Maar zou om
gekeerd het oogenblik het gevoel niet kun
nen te voorschijn roepen? Mijns inziens
doet men verkeerd, met in dit opzicht le
spreken van vroolijk, teeder of vroom zijn
op commando.
liet gelui van de kerkklok of van de
etensbel is geen commando. Het is slechts
de regulateur van een gevoelen, dat zich
door bestendige oefening rhythmisch ont
wikkeld heeft. De vredige stemming, welke
op den Zaterdagavond over ons komt of
de etenötrek, welke zich tegen het uur van
den maaltijd aankondigt, zijn geenszins
kunstmatig opgewekte gewaarwordingan,
maar even natuurlijke uitingen als de spon
tane bevlieging.
Ook in den regelmaat ligt een genot op
zichzelf. Bij sommige hiertoe aangelegde
naturen overheerscht zelfs deze bekoring
van het rhythmisch terugkceren der hoogte
punten des levens. Men geniet van vooruit
zicht en voorpret en dit genot kan soms
hoogerc waarde bezitten dan dc vreugde
van het oogenblik zelf.
Bovendien bestaat er ook in de mcnsche-
lijke neigingen zooiets als ebbe en vloed.
Gelijk nagels cn haar regelmatig aanwas
sen cn op hun tijd moeten worden geknipt,
hebben het hart en dc maag hun perioden
van uitzetting en inkrimping. Het vroom
heidsgehalte op Zondag is sterker dan het
vroomheidsgehalte op Maandag, aan 't
nuchtere begin van de week. En na een
welgeslaagd feest pleegt men den volgen
den ochtend katterig te zijn.
Gezette tijden komen aan het rhythmisch
karakter van het gevoelsleven tegemoet;
hun periodiciteit is uitkomst van eeuwen
lange mensehheidservaring. Vroom zijn of
in feestelijke stemming verkeeren op com
mando zal niemand gelukken, maar het
plukken van de vrucht op het moment van
het rijpen is een natuurlijke functie. En
ook in het gevoelsleven rijpen de vruchten
met den regelmaat der seizoenen.
(Nadruk verbocjen),
De revolutie in Bolivia.
De toestand in Bolivia is nog steeds la
biel. liet krioelt van tegenstrijdige berich
ten in de bladen, en men kan hoogstens
vermoeden, dat de rust thans is weerge
keerd. De aanleiding tot deze revolutie was
weer, zooals het zoo vaak in de Zuid-Ame-
irikaansche republieken het geval is ge
weest: de strijd om de macht tussclien twee
eerzuchtige leiders en hun partij-aanhang.
Deze strijd heeft in dit land van hooge
met ijs cn sneeuw bedekte bergketenen en
tropisch oerwoud wel bizonder scherpe vor
men aangenomen, alhoewel de revolutie
slechts korten tijd heeft geduurd.
In de berichten heeft men herhaaldelijk
den naam ontmoet van generaal Ivundt. Hij
is de reorganisatoi' geweest van het leger
in Bolivia, keerde na den wereldoorlog naai
de Zuid-Amerikaansche republiek terug,
liet zich naturaliseercn, en werd benoemd
tot chef van den gcneralen staf. De Duitsclin
bladen willen gaarne aannemen, dat hij
buiten zijn schuld in de intrigues van de
beide vechtende politici betrokken is.
Wat betreft de diepere oorzaken die tot
den opstand geleid hebben, is uit de ver
schillende berichten het volgende te con
strueeren. Na de revolutie van 1920 werd
dr. Bautista Saavedra tot president geko
zen. Daar hij overeenkomstig de grondwet
niet voor eer. tweede maal het ambt mocht
bekleeden, wist hij de verkiezing van zijn
partijganger dr. Villanowa door te zetten
De verkiezingen echter vielen niet naar
zijn smaak uit. Het lukte hem zc ongeldig
te verklaren, en den uit zijn verbanning
teruggeroepen vriend dr. Siles tijdélijk mei
het bewind belast te krijgen. Tot vice-pre
sident werd Abdon Saavedra, een broer van
Bautista, gekozen. In den loop van dit jaar
zou de bevolking opnieuw over dc presi
dentskeuze beslissen.
Maar Bautista Saavedra rekende bui
ten den waard. Siles vemd het f egeeren wel
prettig. In Mei 1926-wist hij zich weliswaar
niet tot dictator op te werken, maar wel
vermocht hij, met stuen van het leger, vele
punten der grondwet die van liberale ge
dachten uitgingen, bulten werking te stellen
terwijl hij zooveel hern onwelgevallige per
sonen verbande dat hij zich al gauw dc
wrok van Bautista Saavedra op den hals
haalde. Het vorig jaar werd zijn politiek
nog scherper en onverantwoordelijker. Zijn
weigering tenslotte om de presidentsverkie
zingen voor te bereiden, gaf zijn tegenstan
ders aanleiding om hun wraak te nemen.
In zijn vertrouwen op het leger schijnt
Siles zich vergist te hebben. Het bleek, dat
alleen liet garnizoen in La Paz en ten
slotte ook dit riiet meer ten volle achter
hem en den chef van den generalen staf
stond.'
Zoo kon de in opdracht van Saavedra be
gonnen opstand van generaal Galindo ver
rassend snel slagen. De Regeering viel. De
president vluchtte naar Peru.
Men moet zulke Zuid-Amerikaansche re
voluties niet naar Europeeschen maatstaf
meten. Het volk neemt er maar weinig aan
deel. Dit geldt speciaal voor Bolivia, waar
80% der bevolking (Indianen!) niet lezen
of schrijven kan. De revolutie blijft meestal
beperkt tot een coterie van politici, wier
macht intuschen niet onbeperkt is. Want
de machthebbers achter de schermen zijn
de Vereonigde Staten, die in 1927 het finan
ciewezen hersteld hebben.
En het is niet zoo heel onwaarschijnlijk,
dat de minder gelukkige wijze waarop Bo
livia de laatste jaren financieel geboerd
heeft, mede oorzaak is geworden van Siles'
dramatischen val.
DE MOORD OP DS. KAPPEL.
Twee landloopers gearresteerd.
B c r 1 ij n, 4 Juli (H. N.) Uit Strelitz
wordt gemeld dat bij Pemmen 2 landloo-
rers in hechtenis zijn genomen, die ver
dacht worden van den moord op dominéé
Rappel te Diichcrow. lloewel beiden beslist
ontkennen schuldig te zijn, hebben zij zich
bij hot verhoor voor den polilie-commissa-
ris reeds herhaaldelijk tegengesproken ov.er
hun verblijf, tijdens den nacht van den
moord. De beide verdachten zullen vandaag
naar het huis van bewaring te Demming
worden overgebracht. In verband met den
moord hadden reeds talrijke arrestaties
plaats, doch de gearresteerden worden van
daag weer op vrije voeten gesteld, aange
zien niets bezwarends togen hen bewezen
kon worden
ZOMERKLEEDING IN DEN RIJKSDAG.
Thans toegelaten.
Berlijn, 4 Juli. (H. N.) liet presidium
van den Duitschcn rijksdag heeft vastge
steld. dat afgevaardigden in zonierkleeding
in den rijksdag toegelaten kunnen worden.
Het vroegere besluit van vice-president
von Kardorff is daardoor vervallen.
©gcococccogo©©©©©©©©©©©©©©©©^
Iluize „de Slichtsche Heuvel"
2 A mersjoortsche Berg
2 Tel. 1290 Tel. 1290
DIM AN CIIE 6 JÜILLET 1930
O Diner-Concert
9
Chaud-froid de l'oularde
Slrassbourgeoise
Salade Da niche/I
Consommé Doria
Tronfons de Turbot
avx fines herbes
mousse Duchesse
Tendron de I'dttV braisé
a la Printdilière
Poussin de Hambourg
roti
Compute Pomona le Jeune
Coquilles Arctique
de Bijrd
Selection du Yallc S'Auge
Corbeille de Primeurs
Lunch-Tht-Diner Concert.
Soiree dansante
„T11EMOU NT MINST RELLS'* g
Grands et Petils Salons pour Diners, fêtes.
Noces et receptions 13
sGeaeoöosouttsocsiiooosaaoaosstf
Parijs, 4 Juli. (V. D) Naar hier be
kend wordt, zou cle gewezen president van
Bolivia, Siles zich als vluchteling in Arica
(Chili) bevinden.
Dc Duitsche generaal Kundt bevindt zich
nog steeds in het Duitsche gezantschap.
Men hoopt, dat hij zonder gevaar over de
grens zal komen.
EEN NIEUWE FINSCHE REGEERING
GEVORMD.
Op burgerlijken grondslag.
Hclsingfors, 4 Juli. (V.D.) Heden
avond heeft de als kabinetsformateur aan
gewezen Senator Svinhufund definitief een
nieuwe regeering gevormd op burgerlijken
grondslag. Hoewel de leiders der ultra-na-
tionalistischc en scherp anti-communisti-
sclie Lappo-bevveging zich met Svinhufund's
program hadden verklaard, zijn zij tegen
veler verwachting niet in het nieuwe kabi
net opgenomen. Om 10 uur is de regeering
door den president bevestigd.
HET FINSCHE KABINET.
Senator Svenhufvud met de
vorming belast?
B e r 1 ij n, 4 Juli. (H. N.) Volgens berich
ten uit Helsingfors is senator Svenhufvud
met de vorming van het kabinet belast. De
leiders van de anti-communistische Lappo-
bevveging hebben hem meegedeeld, dat zij
.ver het algemeen instemmen met 2ijn re-
geeringsprogramrua én dit. slechts op en
kele punten van ondergeschikt belang vviJ-
en aanvullen. Ilct schijnt dus, dat de dee1-
ucming van de Lappo-partij aan de regee-
mg verzekerd is.
DE OOGST IN DUITSCHLAND.
Groote schade van de droogte.
Berlijn, 4 Juli (II. N.) Omtrent den
stand van het graan wordt officieel mede
gedeeld, dat de ontwikkeling zeer geleden
heeft door dc droogte van de laatste weken,
zoodat, mede door het optreden van roest
gevreesd wordt dat de oogst nog geen 50
pet. van een normalen zal bedragen. Ook
de hooioogst zal beneden een normale blij
ven, hoewel cle kwaliteit goed is. Men
vreest dat op vele plaatsen het. gras niet
voor de tweede maal zal kunnen worden
gemaaid.
WAT MEN AL NIET STEELT.
Een houten brug „meegenomen''.
Warschau. 4 Juli. (II. N.) Te War
schau is een zeer zonderbare diefstal ge
pleegd. Er is ii.l in de voorstad Czernikoff
een gchecle houten brug die over het
Weichselkanaal was, verdwenen. Men heeft
niets van het afbreken gemerkt, hoewel
daar ter plaatse toch een zeer druk ver
keer is.
Een resolutie van de voor
naamste bankiers le
Londen
Londen, 4 J u n i .(V. D.i Dc leiders van
do drie politieke partijen hebben eén af
schrift ontvangen van de resolutie inzake
dc imperieele handelsbetrekkingen» aange
nomen in de vergadering van do voornaam
ste bankiers tc Londen.
De resolutie zegt: Dringende maatregelen
ter bevordering van den irnperiecleh handel
zijn noodlg om dc markt voor Britschc goe
deren te waarborgen én uit tc breiden, zoo
wel in het binnenland als voor den uitvoer.
De resolutie wijst er op, dat door de op
heffing van do beperkingen vier jaar ge
leden het surplus der buitcnlandsche pro
ducten op de Engelsche markt voortdurend
is toegenomen. Hoewel vastgehouden wordt
aan het beginsel vair vrijhandel, meent mén
toch a'ldiïs de resolutie dat wederzijd-
sche handelsovereenkomsten tussclien de
verschillende dcelen van het Britsche rijk
noodig zijn. Als voorwaarde voor deze over
eenkomsten moet Groot Britannic haar
open markt voor alle producten uit het
Britschc Rijk handhaven en zich bereid
verklaren invoerrechten te heffen van alle
producten uit andere landen.
VIJFTIG SLACHTOFFERS TE LUEBECK.
Luebeck, 4 Juli. (V. D.) Dc gezond
heidsdienst te Luebeck deelde hedenmorgen
mede, dat het aantal sterfgevallen'onder de
zuigelingen tengevolge van de Calmclte-
i><handeling tot vijftig- is gestegen. Donder
dag vond een nieuwe conferentie van artsen
plaats ter bespreking van de geneesmidde
len, die voor de 69 zuigelingen, die nog ziek-
rijn, kunnen worden aangewend. Deze be
sprekingen, waarbij twee stellen werden ge
le an, hebben nog niet tot een beslissing ge
leid.
ARBEIDSTERS IN SIGARETTENFABRIEK
BEWUSTELOOS.
Berlijn, 3 Juli. In een groote sigaret
ten fabriek alhier, waar in één zaal 250
vrouwen werkzaam waren, zijn plotseling
18 arbeidsters bewusteloos geraakt ten ge
volge van tabakstof, slechte ventilatie cn
de heerschende hitte. Twaalf der vrouwen
moesten naar een ziekenhuis worden over
gebracht.
AARDBEVING IN BRITSOH-INDIË.
Groote opwinding.
De aardbeving bij Calcutta heeft groote
opwinding te weeg gebracht bij dc bevol
king. De bewoners snelden uit hunne hui
zen en overnachtten in de vrije natuur. Ook
uit andere doelen van Bengalen zijn be
richten ontvangen over aardverschuivin
gen. Men is bezórgd over de Ehgclsche
Australië-vliegers Hoth en Matthenus, die
Woensdag te Skyab zijn opgestegen en bij
het verzenden van dit bericht nog niet te
Rangoon waren aangekomen.
BENGAALSCHE GESCHILLEN.
Een man gedood.
Londen, 4 Juli. In een dorp in
Bengalen is bij verhinderde belastingvor
dering door de politie een man gedood.
DE A.S. FRANSCHE OCEAANVLUCHT
P a r ij s, 4 Juli. (V. D.j De Fransche vlie
gers Coste en Beilonte, die gedurende een
jaar lang in het geheim hun voorgenomen
Occaanylucht hebben voorbereid, zijn Don
derdagochtend op Le Bourget opgestégen
voor een vlucht van vijftien uur om hun
locste! te proheeren. Na hun terugkeer ma
ken zij de laatste voorbereidingen voor dc
\lucht over den oceaan van Parijs naar
New-York.
HET WERELDDUURRECORD.
Hunter brothers nog speeds
in de lucht.
Chicago, 4 Juli. (V. D.) De gebroeders
John en Kenneth Hunter waren met hun
liegtuig „City of Chicago" nog steeds in de
lucht. Gedurende 524 «ren hebben zij 1"0
maal benzine in d5 lucht bijgevuld. Zij heb
ben het oude record reeds niet meer. dan
100 uur gebroken. Men neemt aan, dat wan-
peer zij landen, zij een fortuin zullen ont-
angen. Een der petroleummaatschappijcn
hun 100,000 dollar schuldig, n.l. 1000 dol
lar voor elk uur, waarmede zij het oude
record slaan. Een andere maatschappij be
taalt hun van heuen af een zeker bedrag
per minuut.
VERKEERSGEBOD:
7 Verkeer van rechts gaat voor,
Dat is wel algemeen bekend.
Wie nu dit voorschrift nog negeert
Verwekt verkeersellend!
LANGESTHAAT 49-51. - Tel. 190
Zijde - Flor - Flor met Zijde.
Moderne Tinten.
Verschenenhei gezellige bock
Cissy van Marxvoldt i
Einmy Be'.iu/iinle-Bclin/anl
Zestien personen om het
leven gekomen
B e r 1 ij n, 4 Juli. (II. N.) Volgens een
bericht uit Odessa heeft een ernstig boot
ongeluk plaats gehad, waarhij 16 passagiers
om het leven zijn'gekomen. Toen een reis
gezelschap, dat de archeologische opgra
vingen te Olviopol bij Odessa wilde bezich
tigen, aan land zou gaan, sloeg de boot
om. Do 45 inzittenden geraakten le water
cn het gelukte slechts 29 personen te red
den.
ENGELAND BLIJFT VOOR TROTSKI
GESLOTEN.
Scherpe vragen van Labour-zijde.
Londe n, 3 Juli. Minister Clynes ant
woordde op een vraag, die liefn in het La
gerhuis over een eventueel verblijf vao
Trotski in Engeland gesteld werd, dat hij
niet geneigd was om op zijn eenmaal ge
nomen besluit, waftrbij een bezoek aan En
geland niet werd toegestaan, terug te ko
men. Deze mededeeling werd van conser
vatieve zijde met applaus begroet. Wilkin
son, een afgevaardigde der arbeiderspartij,
vroeg, of het niet verstandig zou zijn om
wel op dit besluit terug te komen, gezien
het misnoegen dat in Oost-Europcesche li
berale kringen over de aan graaf Bethlen
verleende gastvrijheid was ontstaan. Bu
chanan (Labour) vroeg, of de minister de
zelfde wet tegenover den koning van Span
je zou toepassen. Op deze vraag heeft de
minister niet geantwoord.
STUDENTEN-STAKING TE GRAZ.
De studenten te Graz zijn oen protest-
staking begonnen, daar dc senaat-een hun
ner, die ,door de rechtbank was veroordeeld
wegens gewelddadigheid begaan jegens een
katholiek collega, had gestraft. Dc studen
ten gingen hiermede niet accoord; zij hiel
den heden dc toegangen der universiteiten
bezet, zoodat geen colleges konden worden
gegeven.