DE EEMLANDER
Donderdag 10 Juli 1930 Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 9
Buitenlandsch Overzicht
ÜUITËIMLIMP
TARDÏEU WIL ZICH RECHT
VAARDIGEN
De dure bewapening
Ontzettende mijnramp
m biiezie
ENGELSCH KAEINET GERED
Oostenrijk en Hongarije
Brüning handhaaft de
dekkingsvocrsteüen
De nationale opleiding
in Frankrijk
Debatten in de Fransche
Kamer
BRÏAND'S FEDERATIEVE
STATENBOND
Fa. L. J. Luycx en Zn.
DAVIES KOUSEN,
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pei 3 maanden voor Amersfoort I 2.10. per maand 0.75. per
WCek (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17l/t»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-» Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 511
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegtlp van een bewijsnummer
e||(C rege] meer f 0 25 Lic/dadighelds advertentlln voor dt
helft van den prijs. Kleine AdvertentlSn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen i 1.—. Bewijsnummer extw f 0.05
De Engelsche regesrlng door
het oog van de naald genropen.
Het heeft een haar gescheeld, of het La-
hourkabinet was gesneuveld. Men kent de
geschiedenis: de liberaien hebben een
amendement ingediend op de financieele
voorstellen \an Snowden, bcoogende, de
winsten der industrieele bedrijven niet te
belasten, wanneer deze winsten worden aan
gewend voor 'verbetering der bedrijven.
Het was te verwachten, dat de conservatie
ven als één man voor dit amendement zou
den stemmen, en du& hing het lot der regee
ring af van de vraag, of de liberale fractie óók
bij de stemming een eenheid zou vormen.
Ware dat het geval geweest, dan zou het
Labour-kabinet er voor de zooveelste maal
aan herinnerd zijn, dat het een minderheids-
regeering is, die dan op den een, en dan op
den ander steunt. Maar de liberalen zijn
niet eensgezind gebleven. Vier van hen heb
ben namelijk tegen hun eigen amendement
gestemd, en twaalf andere liberalen hebben
zich van stemming onthouden, zoorlat de
regcering een meerderheid van op den kop
af drie stemmen verkreeg, en' dus dank zij
de verdeeldheid onder de liberalen, nog
rüsllg kan blijven zitten. Want men neemt
aan, dat deze «stemming geen politieke ver
wikkelingen zal opleveren
Wij zeiden, dat de regeering rustig kan
blijven zitten. Maar dat is toch eigenlijk
het woord niet. Want rustig zit zij alles be
halve. Zij weet, dat de conservatieven geen
poging ongebruikt laten, om haar beentje
te lichten. Zij weet bovendien, dat slechts
een deel van de liberale fraclie in hel Lager
huis achter haar staat, en rlan nog een ge
deelte, dat telkens wisselt in getalssterkte.
En ten slotte wordt zij geregeld bestookt
uit den uiterstlinkschen hóek van het eigen
kamp. Daar toch is men buitengewoon on
tevreden over 'het weinig socialistische bc
leid der Labour-regeering, speciaal ten
aanzien van het vraagstuk der werkloos
heid. Het blijkt hier alineer, dat dit pro
bleem zelfs aan socialisten bijna onover
komelijke moeilijkheden biedt. Men gaat in
den extremistischen hoek zoo ver, dat men
Philip Snowden, naar aanleiding van diens
finantieele voorstellen, uitscheldt voor een
•gewonen conservatief. Erg gemakkelijk
fieeft MacDonald het dus niet, en het staat
werkelijk te bezien, of hij de door hem zelf
aangekondigde nieuwe verkiezingen in Sep
tember, wel halen zal. Want het schijnt, dat
het kabinet nu. ook Lloj'd George t^gen zich
in het harnas heeft gejaagd, door diens plan
nen inzake- de bestrijding van de Werkloos
heid niet te acceptceren. Daarom zouden
ook de liberale leider en velen zijner me
destanders voor het conservatieve amende
ment hebben gestemd, van andere zijde
wordt dat ecCiter weer tegengesproken. Zoo
veel ic echter zeker, dat. de oppositie in
eigen boezem weer sterker het hoofd nm-
hooc zal steken, nu mini-ter Alexander
heeft aangekondigd een suppletoire marine-
b eg rooting van 209 millioen pond. ter dek
king van den bouw van eenige duikbooten,
die werd stop gezet in afwachting van de
resultaten der vlootconferentie. De minister
is voorts van plan, de oorlogsvloot met 20
kleinere schepen uit te breiden. Natuurlijk
zal er tegen deze plannen weer tegenkan
ting komen uit den extremistisch en "hoek, en
zoo sukkelt het kabinet-MacDonald verder.
Voorloonig biedt alleen de verdeeldheid on
der de libéralen het nog eenige levenskans!
Parijs, 9 Juli. (H.N.) Na de voorvallen
van gisteren in het parlement schijnt Tar-
dieu besloten te zijn de parlemcntszilting
zoo spoedig mogelijk te doen beëindigen,
om van de opstandige afgevaardigden be
vrijd te worden. Hij zou het echter, vol
gens de officieu6e pers, gaarne zien, dat
hij tevoren in een interpellatie over zijn
algemeene politiek zich voor parlement en
natie zou kunnen rechtvaardigen.
Gisteren heeft Tardieu zelf nog een wets
ontwerp ingediend, strekkende tot het ver-
leencn van 1.2 millioen francs voor bewa
peningsdoeleinden. Meer dan de helft van
dit bedrag is reeds voor de oorlogsmarine
on het luchtvaartministerie uitgegeven. Bo
vendien kondigt de minister van oorlog
aan. dat hij verder nog eenige millioenen
zal verlangen- voor de aanvulling van de
arsenaal-voorraden.
De militaire credieten door de
financieele commissie goedge
keurd.
P a r ij's9 Juli. (D.) De financieele com
missie uit de Kamer heeft heden het ont
werp inzake de militaire credieten voor de
nationale verdediging met li tegen 5 stem
men goedgekeurd.
KARDINAAL VANNUTELLI ERNSTIG
ONGESTELD
R om e, 9 Juli. (V.DKardinaal Vannu-
telli. deken van het, heilige college is zeer
ernstig ongesteld. Reeds is hij voorzien van
de Heilige Sacrementen der stervende.
C*1
Reeds 50 dooden
Brosiau, 9 Juli. CV- D.) Hedenmiddag
te 4 uur heeft in dc Wenzclauemijn bij Nou
•ode een ernstige ramp plaats gehad tenge
volge van een explosie. Tot hedenavond .'0
uur waren er reeds 18 dooden geborgen Ne
gentig a honderd mijnwerkers zijn inge
goten cn verkeeren in levensgevaar.
Nadere bizonderheden ontbreken nog.
Bres] au, 9 Juli. Volgens de laatste
berichten zijn bij de mijnramp in Neu-Ro 1c
n Silczic twee p'oegën door koolzuurgas
>vervallen, waarvan een' ploeg uit 108 man
bestond, van wien er thans 18 dooden ge
borgen zijn.
Van de twee le ploeg, 83 man groot, werd
t dusver nog niemand gered. i
Volucns de allerlaatste berichten zijn er
.»t hedenavon i negen uur van beide plo«-
en in totaal 50 dooden geborgen, onder wie
Ie ploegbaas.
De koolzuurgasontsnapping vond plaais
,n de Kurt-scharht in Ausdorff bij Nou
i'.ode cn wel in de 2de en 3de laag"
De reddingsbrigaden der naburige mij
ren werken koortsachtig aan het bergine-
erk voort
Dé toegangen totaal vergiftigd.
Breslau, 10 Juli. (V.D.) Nog nader
wordt bericht, dat er.37 dooien zijn en 48
L-ewondcn in levensgevaar. De 83 overige
mijnwerkers zijn nog in de mijn, doch men
kan hen niet bereiken, omdat de toegan
gen totaal door koolzuurgas v-^rgittigd zijn.
Liberalen stemmen tegen liberaal
amendement
Londen, 9 J u l i. (V D.) Hedenavond is
n het Lagerhuis r.a langdurige en sclïcipe
'hbattcn gestemd over het liberale-amen
dement op do financieele voorstell. n van
ben kanselier - an de schatkist Snowden
Dit amendement houdt in de winsten d. i
ucdrijvcri niet ié belasten wanneer deze be
-lemd zijn ooi 'verbetering dier bedrijven.
De geheelc conservatieve fractie stemde
,r sloten vóór net liberale amendement Een
lecl van de liberalen stemde met de Labuur-
"actia tegen. -Daardoor werd het amen.le-
nent verworpen mei ?7S tegen 273 stemmen.
DE STRIJD TUSSCHEN TURKIJE EN
DE KOERDEN.
De gevechten nemen een steeds
grooleren omvang aan.
Londen, 9 Juli. (V.D.) De gevechten
lussohen de Koerdische stammen uit Kocr-
distan en de Turksche troepen nemen ïen
steeds grooteren omvang aan. In de afge-
loopen twee dagen vónden gevechten plaats
tan Westen van Urunia in Perzië, en in
de nabijheid van Qnetoer aan de Turksch-
Perzische grens, respecievelijk ongeveer
negentig en 160 mijlen verwijderd van Ara
rat.
Het Perzische antwoord op het Turksche
proces tegen het feit. dat de Perzische re
geering de Koerden door Perzië heeft laten
trekken, is tot nog toe niet gepubliceerd.
Turkije wijst op de onlusten als een bewijs
voor de noodzakelijkheid van een regeling
aan de Turksc-h-Perzi6che grens ten gun
ste van Turkije.
DE REVOLUTIE IN BOLIVIA.
Generaal Knndt door den
krijgsraad verhoord.
B u en os-A i r es, 9 Juli. (V D Do Pren-
sa meldt uit La Paz. dat de voormalige
chef van den Boliviaanschen generalen staf
de Duitsclie generaal Kundt, met een vrij
geleide het- Duitsche gezantschap tijdelijk
heeft verlaten, om zich ter beschikking te
stellen van den militairen raad, die voor-
loopig de regeering waarneemt, welke
raad her» een verhoor heeft afgenomen
Generaal Kundt ontkende beslist, dat hij
zich bij zijn handelingen aan de zijde van
president Siles door eenige politieke over
weging zou hebben laten beïnvloeden. Hij
heeft getracht zijn plicht als soldaat te
doen en de orde te herstellen Hij verklaar
de voornemens te zijn naar Europa terug
te keeren.
Ongehinderd kon generaal Kundt naar
het Duitsche legatiegebouw terugkeéren.
Wanneer men ervan overtuigd zal zijn dat
hij zijn diensten aan geen der andere ZuicI-
Amerikaansche staten, voornamelijk Para
guay zal aanbieden, zal hij ean vrijgeleide
krijgen naar Buenos-Air?s
NAAR NAHAS PASJA MET EEN
BAJONET GESTOKEN.
Een lid van de Wafd-partJj
vangt den steek op.
London., 9 Jul i. Dc correspondent van
de Daily Herald te Kaïro verklaart oogge
tuige geweest te zijn van de bloedige onlus
ten, die daar gisteren hebben plaats gehad,
en hij geeft het volgende bericht:
Toen de soldaten de betoogei-s, die op de
treeplank van do auto van Nahas Pasja
gesprongen waren, hadden verwijderd, had
er een opzienbarende gebeurtenis plaats:
Een soldaat, die op de treeplank der auto
stond, stak met zijn bajonet naar Nahas
Pasja. De naast Nahas zittende afgevaardig
de, een vooraanstaand lid van de Wafd-par-
tij, weerde de stoot af met zijn arm, die
door de bajonet werd opengescheurd. Op
Nahas' rok en hemd stroomde het bloed
van zijn hcldhaftigen collega. Toen do
auto's waren doorgereden, bereikte de woe
de der menigte haar hoogtepunt cn werden
de soldaten met steenen bekogeld.
Schober tevreden over zijn bespre
kingen in Boedapest
„De tweede Duitsche stiat in Europa"
Dr. Schobei'. dc Oostenrljksche bondskan-
selier, heeft op het Oostcnrijkschc gezant
schap te Boedapest de binnen- on buitcn-
lnndsche journalisten ontvangen, wien hij
een uiteenzetting gaf van Oostenrijks toe-
stand cn de betrekkingen met Hongarije.
Hij verklaarde, dat do besprokingen met lei
dende Hongh-U'sche persoonlijkheden volko
men bevredigend zijn yerloopen. Van de
avontuurlijke combinaties, die aan '/:jn be
zoek zijn vastgeknoopt, is geen woord waar.
Het bezoek hooft slechts versterking van de
oude hartelijke betrekkingen ten doel, die
ook na het- uiteenvallen van do monarchie
gebleven zijn. Schober betwistte, dat Oosten
rijk op binnen- on buitonlanösch gebied top
zwaar zou zijn en wees op liet financieel
herstel, de grondwetsherziening en do oeco-
nomische bevrijding, die in den Hang is
bereikt
Aangaande de memorie van Briand ze'de
Schober, dot die, tot zij» juiste proporties
teruggebracht, voor Oostfeuri.ik en Honga
rije, dorh vooral voor midden-Europa, een
belangrijke verbetering van den cconomi-
schen toestand teweeg kan brengen. Het
geen rle OosienrijkscJie opvoering tot stand
gébracht heeft, eischtc g'roote offers van dc
bevolking en was gegrond op het besef, dat
de tweede Duitsche staat in Europa niet
bij het groote Duitsche rijk ten achter mag
blijven. Ik heb, zei Schober, indertijd het
beeld gebruikt van één natie in twee staten.
Dit beeld beteekent echter, wil het zichzelf
gestand doen, dat Oostenrijk zich ten zeer
ste in moet spannen om met dat deel van
het Duitsche volk. dat tot een groote ge
bedsgemeenschap behoort, gelijken tred te
houden.
Ten slotte dankte de bondskanselier -Ie
journalisten voor dc bijzonder hartelijke
ontvangst, die zij hem in Hongarije bereid
hadden.
Bezuiniging minstens 100 millioen
mark
Berlijn, 9 Juli. (H.N.) Officieel uorrlt
medegedeeld: „In de besprekingen, die
Dinsdagavond onder voorzitterschap van
Dr. Brüning met de leiders van de achter
de regeering staande partijen plaats \on-
dan, werden de dekkings-voorstellen van
de regeering nader besproken, waarbij de
partijen als aanvulling van het program
ma eenige voorstellen deden. Over deze
voorstellen zal het kabinet heden beslissen
en de partijen alsdan verzoeken, zich de
finitief te verklaren."
ROOFMOORD OP EEN
CHAUFFEUR.
Guetersloh, 9 Juli. (V. D.) Sedert
vier dagen werd te Guetersloh een chauf
feur vermist, die Vrijdag j.l. met zijn auto
van het station met twee passagiers naar
het slot Holte moest rijden. Een groepje
kurgastcn vond heden het lijk van den
chauffeur in een bosch in de huurt van
Holte, met hoofdwonden, die den ongeluk
kige met een zwaar voorwerp zijn toege
bracht cn waaraap hij is bezweken. Vervol
gens hebben dc misdadigers hun slachtof
fer beroofd. De recherche te Bielefeld stelt
een onderzoek in.
DE KABINETSZITTING VAN HEDEN.
Berlijn, 9 Juli. (V.D.) Naar vernomen
wordt, heeft het kabinet in zijn heden ge
houden zitting besloten principieel aan de
dekkingsvoorstellen vast te houden Het
stemt er mede in, dat de bepalingen in
zake de bezuinigingen zoodanig aangevuld
worden, dat deze minstens 100 millioen
mark zal bedragen. Het zal echter aan de
fracties worden overgelaten initiatief-ont
werpen bij dan Rijksdag in te dienen, die
dan tegelijk met de dekkingsvoorstellen
kunnen worden afgehandeld.
Geen extra verlof aan soldaten
gedurende den oogsttijd
Parijs, 8 Juli. (V. D.) De Kamer is
hedennamiddag begonnen met de alge
meene debatten over dc nationale oplei
ding. De onderstaatssecretaris van het mi
nisterie van onderwijs, Francois Poncet,
zette in een rede, die bijna twee uur duur
de, uiteen, welke de redenen waren, die de.
regeering aanleiding hadden gegeven tot
de uitwerking van het plan der nationalo
opleiding. Aan het einde van zijn rede ver
zocht hij de Kamer zich aan te sluiten bij
het regeeringsvoorstel.
Voor men lot de gedetailleerde debatten
overging werdnog op voorstel van een
radicaal-socialist een dringend voorstel be
handeld, inhoudende het vcrlccnen van
een extra-verlof aan soldaten gedurende
den oogsttijd. De minister van oorlog, Mngi-
not, verzette zich energiek tegen het voor
stel, waarbij hij zijn houding baseerde op
de nationale verdediging en dc \eiligheid
De aanneming van het voorstel zou een
ontbinding van het leger bettekenen, dat
juist op het huidige moment meer dan ooit
eenheid noodig heeft.
Parijs, 8 Juli. (V.D) Minister--president,
Tardieu heeft, naar aanleiding van.het ra-
dicaahocialistisph voorstel om den soldaten
oogst verlof te geven rle vertrouwenskwestie
gestéld. Hij behaalde hierbij een meerder
heid van 32S tegen 265 stemmen.
Wat het antwoord van Duitsch
land zou bevatten
Berlijn, 8 Juli (V.D.) De correspondent
van de ..Basler Nach'rieliten'' meent in staai
te zijn bijzonderheden te kunnen inededce-
lcn betreffenrlo het ontwerp van het ant
woord van Düitschland op het memoran
dum \an Briand inzake de vorming van
een Federatieve» Europeëschcn Staten
bond. Volgens dit ontwerp zou de pacifica
tie van Europa slechts door een politieke
pacificatie ccn feit kunnen worden. Deze
is slechts te bereiken door volkomen gclijk-
gcrechtigheid voor allen en gelijke veilig
heid van allen. Wat het economisch vraag
stuk aangaat wordt opgemerkt: het belang
rijkste is een gemeenschappelijke economi
sche- en douane-politiek. Na een bespreking
van allerlei agrarische kwesties, inzonder
heid met het oog op de Oostelijke en Zuid
oostelijke Staten, cn van economische bij
zonderheden, stelt Düitschland een bijzon
der belangrijken en belangwekkcnden eisch.
„Alle buiten Europa gelegen staten cn
die binnen Europa, welke zich nog niet met
de Pan-Europa-Coalitie hebben bezigge
houden, moeten daarbij noodzakelijk be
trokken worden. Dezo eisch heeft betrek
king op Turkije en Engeland (in Europa) en
de Vereenigde Staten en do Zuid- Ameri
ka» nschc Staten (buiten Europa)".
Een uitvoerige beschouwing wordt gewijd
aan den Volkenbond tot welks pleitbezor
ger Düitschland zich in zijn antwoord
maak t.
Medegedeeld wordt, dat een voltooid ont
werp van het Duitsche antwoord op het
memorandum van Briand nog niet aan het
Kabinet is voorgelegd.
HOTELRATTEN AAN HET WERK
Karlsbad, 8 Juli. (V.D.) In het bekende
hotel „Imperial'' alhier hebben hotelratten
een diefstal gepleegd ten bedrage van on
geveer 2'/j millioen gulden. De dief heeft uit
de kamer van een voor haar gezondheid te
Karlsbad vertoevende Amerikaansche een
paarlen halssnoer gestolen, een platina ring
met groote diamanten en een ring met klei
ne briljanten. Do politie volgt een bepaald
spoor. Zij heeft de overheid der nabuurlan
den reeds gewaarschuwd, daar zijn ver
moedt, dat de dief, die in hetzelfde hotel
gelogeerd heeft, over dc grens gevlucht is.
DE DOODSTRAF IN ENGELAND.
Moet ze worden afgeschaft?
Londen. 9 Juli. (H.N.) Een door de
Labour-regeering voorgesteld en uit leden
van de partij samengesteld parlements-
comité houdt zich met het vraagstuk be
zig, of de doodstraf afgeschaft of van
kracht moet blijven. Gisteren werd o m. de
aartsbisschop van York gehoord, die zich
beslist tagen de doodstraf uitsprak, aLs
zijnde in strijd met de christelijke begin
selen. Hij verklaarde, dat alleen de afschaf
fing van de doodstraf, en niet het vast
houden daaraan, het aantal moorden zou
kunnen verminderen.
LmNGLST AAT <Jo-51
Tel. ',90
Zijde Flor Flor met Zijde,
iïlodcrne Tinten.
TOENEMENDE NUCHTERHEID.
Dr Griffiths, de directeur van het gevan
geniswezen in Engeland, maakt melding
van een opmerkelijke» achteruitgang van do
dronkenschap. Terwijl in 1914 36.711 man
nen en 15.140 vrouwen in de gevangenis
werden gezet wegens dronkenschap, werden
in 1928 sléchts 0032 mannen en 2762 vrou
wen deswege tot gevangenisstraf veroor
deeld.
HAVENDAM AAN DE DELAWARE-RIVIER
INGESTORT
Zes dooden en talrijke gewon-
den.
N e w York. Te Pennsgrovo in den Staat
New Jersey aan de Dclavvare-rivier stortte
een ha vendam in, ten ge vol go waarvan 6
personen gedood cn talrijken gewond wer
den.
DE DUITSCHE GENERAALS EN DE
CHINEESCHE LEGERLEIDING
S li an ga i, 8 Juli (V.D.) Naar uit Nan
king gemeld wordt met betrekking tot het
aftreden van den Duitschon militairen ad
viseur Overste K rebel, zijn dc geruchten
over meeningsverschillen tusschcn hem cn
.de Chineesche regeering niet in overeen
stemming met dc feiten. Van officieclo Chi
neesche zijde wordt erop gewezen, dat do
Duitsche militaire raadslieden het volle ver
trouwen genieten van do Centrale Chinee
sche autoriteiten en op eigen initiatief zijn
afgetreden. Er is door do Chineesche regee
ring in geen enkel opzicht druk op hen uit
geoefend.
AARDBEVINGEN IN NOORD
BENGALEN
Londen, Juli Volgens berichten uit
Calcutta zijn in 't N. van Bengalen krachti
ge aardbevingen waargenomen. Aan ver
schillende gebouwen werd schade aange
richt. Persoonlijke ongevallen hadden niet
plaats. Een bericht uit Dhubri echter meldt,
dat op ongeveer 18 K.M. van Dhubri een ge
heel dorp totaal zou zijn verdwenen.
HET GEVAARLIJKE SPEELGOED.
Volgens een bericht uit Halle, bracht een
!i-jarige schooljongen een handgranaat, die
bij gevonden had ir, een hoop afbraak, mee
naar huis en speelde er mee in den tuin.
Plotseling ontplofte de granaat cn scheurde
den jongen de kin cn de linkerhand af. Hij
was onmiddellijk dood. De zich in de buurt
bevindende moedor werd aan den schou
der zwaar gewond, een jonger kind aan de
handen.
GRAAF THEODOR VON STOLBERG
VERDRONKEN.
Graaf Theodor von Stolberg, dc jongere
broeder van graaf Christian von Stolberg,
die verleden jaar in verband mot den ge-
Vimzinnigen dood van zijn vader ln hech
tenis werd genomen, is in de Havel bij
Potsdam verdronken. De roeiboot, waarme
de hij samen met een vriend een tocht had
ondernomen, sloeg onverwachts om; dc
vriend kon zwemmend het land bereiken,
maar graaf Theodor von Stolberg verdween
weldra in de diepte. Zijn lijk is nog niet
gevonden.
VIJF JONGENS BIJ HET BADEN
VERDRONKEN.
Londen, 9 Juli. (V. DHeden zijn bij
Blackpool bij het baden in zee 6 jongens
van een knapenkolonie verdronken. Zij be
vonden zich met vele andere jóngens in
zee, doch werden door den vloed overval
len.
