HAWEKO
AMEOSFOOHTSCIH DAGBLAD
Heerenmodeartikelen
Kinder- en Damestaschjes
Portemonnaie
Maandag 14 Juli 1930
1 -DE EEMLANDEft*
29e Jaargang No. 12
AMSTERDAM-BOVENRIJN
Zienswijze van Dr. Wibaut
Het drama te Rotterdam
CAPTAIN WILK1NS TE
AMSTERDAM
Electrische Koelkast
GENERAL ELECTRIC
F. H. LOM A NS
COLLEGE VAN MEDISCH
TUCHTRECHT
Lijstenmakerij e
n Kunsthandel
|c.dejager|
glANGESTRAATI9<
Wisselstroom-toestel
F. H. L O MANS
Wisselstroom-toestel
IF. H. LOM ANS
BRAND TE SCHIEDAM
TRAMBOTSlJNG ie
ROTTERDAM
Stagnatie in het verkeer
De financieele lasten voor de
hoofdstad
Zooals bekend wordt in de toelichting van
minister Reymer van het wetsontwerp
tot verbetering der vaarverbinding van
Amsterdam met den Boven-Rijn over Wijk
bij Duurstede de bijdrage voor Amsterdam
in de kosten der werken gesteld op 277/o
procent, hetzelfde deel der kosten, door de
hoofdstad opgebracht voor de verbetering
van het Noordzeekanaal,
In verband met dit belangrijke financieele
offer voor Amsterdam heeft het Ilbld. zich
gewend tot den wet-
louder van finan
ciën, dr. F. M. Wi
baut, teneinde
diens zienswijze
over het systeem
\an dergelijke bij
dragen door bij de
jitvoering belang-
lebbende gemeenten
ie vernemen.
Dr. Wibaut ver
wees naar het wets
ontwerp, gaf toe dat
3e kosten voor de
Amsterdamsche ge-
meentekas zouden Dr r M_ WIBAUT.
Dedragen 27pro
cent en antwoordde op de gestelde, desbe
treffende vraag
„Of ik de regeling bewonder Dóar-
van geen sprake
„Als door het Rijk werken worden aan
gelegd, wel in het belang van een aantal
gemeenten, maar toch ook van het Rijk,
zou het billijker en rationeeler zijn. als
dóór ihet Rijk het gehééle kostenbedrag
voor zijn rekening werd genomen Het
thans gevolgde systeem legt den nadruk
op de bijzondere belangen van de streek,
door de uitvoering van dergelijke werken
bevorderd. Maar de bewoners van die lands-
deelen brengen toch ook hun deel op in de
Rijksbelastinge.n, zooals het ook de Rijks
schatkist is die er wèl bij vaart, als die
bewoners ten gevolge van die verbeterin
gen, in een betere economische positie
komen
„Deze persoonlijke opvatting", vervolgde
de wethouder, „is echter in de practijk
van -geen beteekenis ten opzichte van onze
kostenbijdrage voor het Noordzeekanaal,
het bestaande stelsel wordt door de andere
gemeenten en door ons gevolgd en Amster
dam heeft dat beginsel ook niet naar voren
gebracht, bij de besprekingen over onze
financieele lasten met betrekking tot de
verbeterde verbinding Arasterdam—Boven-
Rijn. Wij hebben slechts den sterken
wensch geuit dat, als onze gemeente één
groot aandeel bijdraagt in die kosten, die
verbetering zou komen op de wijze, als
Amsterdam voor zijne belangen het beste
acht
„Het wetsontwerp brengt nu die ver
binding", vervolgde dr. Wibaut, „dat is op
zichzelf al een voldoening. En wanneer het
wetsvoorstel de goedkeuring krijgt der
volksvertegenwoordiging, wat mag worden
aangenomen, wordt dat een nieuwe en
gróótere voldoening
Dan hopen wij verder op een snelle
uitvoering."
MOTORONGELUK.
Zaterdagavond is te Den Helder een mo
torongeluk geschied, waardoor twee perso
nen ernstig gewond werden. Nabij den
spoorwegovergang werd een oude man, die
voor de gesloten boomen stond te wachten,
door een motorrijwiel aangereden. De man
werd tegen den grond gesmaki waar hij be
wusteloos en bloedend bleef liggen. De mo
torrijder lia^l zoo sterk geremd, dat hij van
zijn motor sloeg en eveneens roerloos op den
weg kwam te liggen. Geneeskundige hulp
was spoedig ter plaatse. De oude man had
een enkelbreuk, terwijl de twee slachtoffers
beiden een zware hersenschudding hadden
opgeloopen. Beide gewonden werden naar
het ziekenhuis getrasporteerd.
.A*!sa TSSEM EEN BOOM.
Twee ernstig gewonden.
Vrijdagavond is op den Bredaschen weg
nabij Tilburg de bestuurder van een per
sonen-auto, toebehoorende aan de familie
Van Lanschot te Vught, met groote vaart
tegen een boom gereden. Do auto werd vrij-
'wel geheel vernield, de chauffeur W. Haans
werd met een hersenschudding naar het zie
kenhuis vervoerd. Een zoon van de familie
Van Lanschot, die achter in den wagen zat,
kreeg een kaaktractuur en is later door zijn
ouders opgehaald en naar Vught gebracht.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij K. B. is met ingang van 1 Juli 1930
benoemd tot referendaris 2e klasse der
Posterijen, Telegrafie en Tclefomo dc ad
junct-referendaris der Posterijen, Tele
grafie en Telefonie J. W. F. van IJul6. di
recteur van het post-, telegraaf- en tele
foonkantoor te Sliedrechl.
Bij K. B. is met ingang \an 1 Juli
1930 benoemd tot inspecteur der PT. T. de
heer W. R v. Goor, thans referendaris der
P. T. T., adjunct-inspecteur der P. T. T.
Bij K. B. is met ingang van 16 Juli
1930 aan den referendaris 2e klasse der
Posterijen, Telegrafie on Telefonie J. Slot
houwer, directeur van het post-, telegraaf-
en telefoonkantoor Hoofddorp—Haarlem
mermeer, op zijn verzoek eervol ontslag
verleend.
Door het gerechtshof te Arnhem is ter
vervulling eener vacature van raadsheer in
dat college de navolgende alfabetische aan
beveling opgemaakt: Mr. J. H. M. van d.
Grinten, mr. A. J. H. van Heyst, mr. A. A.
van Schuylenburch, allen rechter in de
arrondissements-rechtbank, respectievelijk
to Arnhem, Zwolle en 's Hertogenbosch,
Mr. Th. L. van Berckel, rechter in de ar
rondissements-rechtbank te Amsterdam, is
met het lot afgevallen tegen één van bo
vengenoemde candidaten.
Bij Koninklijk besluit is aan den heer
H. J. Balfoort, te Baarn, verlof verleend tot
het aannemen van het ridderkruis der
kroonorde van België.
Ook het jongetje oven
leden
Rotterdam, 12 Juli. Het tien-jarig
jongetje, op wien gisteravond te Rotter
dam door zijn vader, den oud Oost-Indisch
militair Stap, een moordaanslag is ge
pleegd, is hedennaeht aan de bekomen
verwondingen overleden.
Zijn onderzeesche plannen voor
de Noordpool
Op doorreis van Friedrichökafen naar
Londen, van waar hij den 26cn dezer naar
Amerika vertrekt, vertoefde gisteren cap
tain George Hubert. Wilkins, de bekende
Poolreiziger, jte Amsterdam in het Victo
ria Hotel. „Vertoefde" is eigenlijk te sterk
uitgedrukt, want s morgens nauwelijks
aangekomen, was hij reeds weer naar Hil
versum vertrokken en toen hij van daar
teruggekeerd was scheidden hem nog
maar weinige uren van zijn vertrek naar
Engeland. Maar zoo tusschen half zes en
zes beeft een verslaggever van het Hbl
toch een onderhoud met hem mogen heb
ben.
Juist was de „Zeppelin" over het noord
oosten der stad gegaan. Sir Hubert had het
machtige schouwspel gezien. Een merk
waardig toeval, juist in dat korte mo
ment van zijn verblijf. Want toen Wilkins
de laatste maal van Amerika naar Euro
pa kwam, geschiedde 't met deze Zeppe
lin
Wilkins deelde mede dat zijn bezoek aan
Hilversum gold de Nederlanrische Seinloe-
stellcnfabriek, waar men voor hem soort
gelijke instrumenten ten dienste van
zwaartekrachtexperimenten bouwt als prof.
Vening Meinesz voor zijn bekende slinger-
onderzoekingen e d. gebruikt heeft. Ik heb
trouwens zoo zegt hij Vening Meinesz
gevraagd om mij het volgend jaar op mijn
reis per onderzeeer naar de Noordpool te
vergezellen, maar 't staat nog niet vast of
hij 't doet
Juist, die tocht per onderzeeër, kunt u
ons daarvan nog een en ander vertellen?
De plannen zijn geheel gereed, deelde
ons capt. Wilkins mee als gold 't een va-
cantie-uitstapje. Trouwens, evenals Kings-
ford Smith, doet ook Winkins al zijn rela
zen op den gewoonsten toon ter wereld,
zonder pose of wat daarop lijkt.
De onderzeeër, waarmede ik den tocht
hoop te ondernemen, behoorde vroeger tot
de Amerikaansche marine. Ik heb de boot
nu gehuurd... voor één dollar per jaar...
want voor niets mag de regeering haar
niet afstaan. Twee zoeklichten worden
vóórop aangebracht, ook krijgt de boot
schokbrekers en apparaten voor bet door
boren, snijden en smelten van het ijs-
Brandstof voor 7000 mijl kan do onder-
zoeër meenemen, onder water zal de ge
middelde snelheid 3 knoopen zijn. Er ko
men 13 man aan boord, waarvan er tten
de eigenlijke bemanning van den onder
zeeër vormen. Tot de acht anderen be
hoort o.a. een geluidsfilm-opnemer. Ook
gaat de bekende Pool-ondcrzoeker dr.
Sverdrup mee en vermoedelijk eveneens
luitenant Dahl, die indertijd met den vader
van dr. Sverdruk op Pool-cxpeditie is ge
weest.
liet volgend jaar Mei hopen wij van
Canada uit te vertrekken. Om te beginner,
naar noord-Spitsbergen. Twee maanden
achtereen zullen we dan nagaan hoe de
onderzeeër zich onder het ijs gedraagt.
Als 't. moet, keeren we van Spitsberg^
naar Amerika terug om de boot te verbou
wen, maar als 't. kan gaan we vaa Spits
bergen onder het ijs door via de Noordpool
naar Amerika. Wij hopen dan in Augustus
1931 te New-York terug te keeren als de
eersten, die onder de Beringzee door ae
Poolreis gemaakt hebben van Spitsbergen
af. We willen onder het ijs den koristen
zeeweg vinden tusschen Florida en Alaska,
Europa en Noord-Azië..
LAAT UW ETENSWAREN NIET
BEDERVEN! Koopt een
Stroomverbruik 5 ets. in 24 uur
Utrechtsche straat 15 - Amersfoort
Telef. 483
Op plechtige wijze door mr. B. de
Gaay Fortman geïnstalleerd
Arnh. weg 32
Tel. 1069 1
Omlijsten van platen en por
tretten. Passepartouts en
ovale lijsten.
Billijke prijzen.
MET PHILIPS-LUIDSPREKER
Compleet f 112.50
Utrechtsche straat 15 - Amersfoort
Telef. 483
Utrechtschestraat 8 - Tel. 638
Onder garantie f 85.-
BRAND IN EEN ONBEWOONBAAR
VERKLAARDE WONING.
W e e s p, 12 Juli. Gisterenmiddag brak
brand uit in een onbewoonde perceel aan de
Blomstraat alhier, in eigendom toebehoo-
rend aan de gemeente, dat eenigen tijd ge
leden onbewoonbaar werd verklaard. Het
blusschingswerk werd bemoeilijkt, doordat
juist een reparatie plaats vond aan de wa
terleiding. Het perceel brandde geheel uit.
Utrechtsche straat 15 - Amersfoort
Telef. 483
TRAGISCH ONGEVAL.
Vader, die zijn zoc/itj'e wil red
den, verdrinkt.
Den Bosch, 13 Juli. Een tragisch ver-
drinkingsgeval heeft zich hedenmiddag
nabij Den Bosch voorgedaan. Een 16-jarige
jongen, die met zijn vader, J. van der Put,
in een roeibootje op de rivier de Aa aan het
visschen was, viel tegen half vier uit het
bootje in het water. De vader sprong den
jongen na, om te trachten hem te redden.
Terwijl de jongen zich echter met veel
moeite op liet droge wist te brengen, ver
dronk de vader. Pas een uur later slaagde
men erin, het lijk uit de rivier op te vis
schen.
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Bij wachtpost -46 tusschen Dorplein en
Budel stak de landbouwer J. Looymans
met zijn paard en wagen, beladen met mest
en aarde, den onbewaakten overweg over.
Juist naderde een trein uit Weert, die den
wagen greep. De kar werd totaal versplin
terd. Voerman en paard bleven ongedeerd.
35000 K.G. HOOI AFGEBRAND
Leiden, 12 Juli. Hier ter stede ie heden
morgen een hooischelf van den landbouwer
P. de Heer aan de Lammebrug bevattende
35000 K.G. hooi door hooihroei afgebrand.
Amsterdam, 12 Juli. Gisteravond is
in het gebouw van het gerechtshof te Am
sterdam het college voor medisch tucht
recht en oplossing van geschillen, geves
tigd te Amsterdam, geïnstalleerd door mr.
B. de Gaay Fortman, voorzitter van het
college, namens den minister van arbeid,
handel en nijverheid. Nadat de leden den
eed hadden afgelegd, sprak mr. De Gaay
Fortman hen toe. Deze zette in het kort dc
taak uiteen, die de leden, door de aan
vaarding van hun benoeming, op zich ge
nomen hebben. Hij wees erop, dat zij zul
len hebben te waken tegen handelingen,
die het vertrouwen in den stand der ge
neeskundigen, tandartsen en vroedvrou
wen zouden kunnen ondermijnen, en hun
medewerking hebben te verleenen bij 'de
beslissing van geschillen ter zake van de
uitoefening van de praktijk door de ge
noemden. Het college kan te oordeelen
krijgen over nalatigheid, waardoor ern
stige schade ontstond voor patiënten, over
ongeschiktheid voor de uitoefening van ge
neeskunst bij ziels- of lichaamsziekten,
ouderdoms- of lichaamsgebreken, over ge
schillen tusschen geneeskundigen, tand
artsen of vroedvrouwen onderling, of tus
schen hen en derden, en ten slotte ook over
geschillen tusschen met toezicht of leiding
belaste geneeskundige ambtenaren en de
praktijk uitoefenende geneeskundigen,
tandartsen of vroedvrouwen.
De grootste kracht van een wet, als waar
van hier sprake is, schuilt in het voorko
men van overtreding.
Daarna verklaart mr. De Gaay Fortman,
uit naam van den minister van arbeid,
handel en nijverheid, het college voor de
beslissing in eersten aanleg te Amsterdam,
genoemd in de wet van 2 Juli 192S S. no.
222, geïnstalleerd.
Fabriek van veevoederartikelen
geheel verwoest
Schiedam, 12 Juli. Hedenmorgen
omstreeks 5 uur is brand uitgebroken in
pand nummer 12 in de Boterstraat te
Schiedam. Dc brand werd door omwonen
den ontdekt. De brandweer ruk to met
groot materiaal uit, doch kon niet voor
komen dat het pand, dat in gebruik is bij
de firma A. Poot en Zn. in veevoederarli-
kelen totaal uitbrandde. Alleen de vier
muren slaan nog overeind. De fabriek tel
de vier verdiepingen bij een frontbreedte
van 10 Meter en een diepte van 30 Meter.
De omliggende gebouwen kregen alleen
waterschade. De voorraad voeder was ge
lukkigerwijs niet groot. De schade wordt
door verzekering' gedekt.
Schiedam. 12 Juli. Omtrent den brand
in de fabriek van veevoeder-artikelen van
de firma Poot en zonen vernemen \v;j. dat
de oorzaak vermoedelijk broeiing m den
voorraad is. Ecnige weken gelsdzn was
hierdoor ook een begin van bran 1 ont
6taan, doch toen was men er vlug bij De
voorraad was betrekkelijk niet grojt. De
totale schade wordt op 20.000 geraamd.
In de fabriek werken 15 man personeel
nadere uiteenzetting. Philips deelt nu ver
der mede, dat hij van zijn leveranciers ver
wacht, dat zij hol ..Reichswirtschaftsminis-
teriurn" er atten1. op zullen maken, dat als
Philips geen gelegenheid krijgt om in
Duitschland zijn producten te verkoopen,
hij er toe zal overgaan, niets meer in
Duitschland te bestellen.
Dit zou, zooal-j wordt medegedeeld, de
strekking van den brief van Philips zijn.
Men kan er van op aan, dat de Duitsche mi
nister van occonomischo zaken de noodigo
dringende brieven van zeer vele Duitsche
fabrikanten zal ontvangen. Menig fabrikant
zal de orders van Philips niet kunnen mis
sen. Het is te hopen, dat deze brieven van
Philips menigeen nog eens duidelijk voor
oogen zullen brengen, hoe kortzichtig elke
nationalistische oeconomische politiek is en
boe omgekeerd slechts uitgevoerd kan wor
den, ais men den invoer toestaat.
Aan dit bericht (de publicatie komt niet
\oor rekening van den ke.er Philips) kan
het blad nog toevoegen, dat onze landgenoot
absoluut niet afhankelijk is van do Duitsche
markt en voor een zeer groot deel ook hier
en elders terech* kan.
Gelukkig geen ernstige
gevolgen
HET CONFLICT TE GOOR.
Do bontwevers hervatten
bet werk.
Goor, 12 Juli. Vrijdagavond kwamen in
het R.K. Vereenigingsgebouw „St Jozef" de
leden van de textielarbeidersverecnigingen
„St. Lambertu6' en „Unitae" bijeen. Met
algemeene stammen werd door de leden
van de textielarbeiders-organisaties goed
keuring gehecht aan da voorwaarden waar
onder Maandag a.6. de boni we vers het werk
zullen hervatten. Ook de textielarbeiders-
organisatie „De Eendracht' en de „Vrije
Organisatie" namen in een vergadering het
zelfde besluit.
KONINGIN EN PRINSES IN ZWEDEN.
Een vierdaagsche tocht.
Men meldt ons uit Bcssheiin, dat de
Koningin en de Prinses elf dezer in .Bess-
heim teruggekeerd zijn van een vierdaag
sche tocht, waa-bij via de Otta-Vallei de
Gciranger bezocht werd. Door Hjoerund-
fjord werd Oeye bereikt, waarna via het
Ilornindal het Maeland over Viasaeter en
Grotli teruggekeerd werd.
PHILIPS IN DUITSCHLAND.
Philips kocht In 1S29 voor 85
miliioen mark, waartegen-
over Philips slechts voor 7
miliioen aan Duitschland
leverde.
Uit Duitschlnn J wordt o.rrt aan de N Ct
gescmeven, clat in de laatste dagen van de
afgeloopen week alle Duitsche fabrikanten
die leveranciers van r'-» firma Philips zijn,
en brief van Philips hebben ontvangen,
waarin hun wordt medegedeeld, dat Philips
in 1929 voor niet minder dan 85 miliioen
mark in Duitsche producten heeft gekocht,
waar tegenover een levering van slechts 7
miliioen mark van Philips aan Duitschland
stond. Wat een leverantie van 85 miliioen
mark in de tegenwoordige periode van wer
keloosheid in Duitschland voor het Duitsche
oeconomische leven beteekent, behoeft geen
Rotterdam, 13 Juli. Hedenmorgen
zijn op den Goudschen Singel te Rotterdam
twee tramwagens met elkander in botsing
gekomen. De eene, een oud model motor
wagen van lijn 23, kwam uit de Jonker-
Fransstraat en wilde links om den Goud
schen Singel oprijden. De andere, een
nieuw model motorwagen van lijn 4, reed
op den Goudschen Singel en bleef niet, zoo
als voorschrift is, even stilstaan bij de vaste
halte op den hoek. Daardoor zijn beide
wagens in de bocht op elkaar gereden. Het
vóórbalcon van lijn 4 werd in elkaar ge
drukt. De veel lichtere motorwagen van
lijn 23 werd dwars over den rijweg gezet,
terwijl het vóórbalcon werd ingedrukt en
het onderstel werd vernield.
De hevige ^chok, die gepaard ging met
luid gekraak en gevolgd van een gil, veroor
zaakte in de buurt veel consternatie.
Het bleek echter, dat de gevolgen nogal
meevielen.
De bosluurder van de lijn 4, de 23-jarige
R. van E. uit de Mauritsstraat, kreeg een
bloeduitstorting in het rechterbeen.
De bestuurder van de lijn 23, de 36-jarige
H. W. W. uit de Lischbloemstraat, kreeg
wonden aan zijne handen en gezicht.
Zoowel de conducteur van de lijn 23, als
de 21-jarige caféhouder P. C. F. uit de
Wiclstraat, die op het achterbalcon van
de 23 stonden, werden van den wagen ge
slingerd. F. kreeg wonden aan zijn rech
terhand en hoofd. Dc conducteur kwam
met de schrik vrij.
Tenslotte kneusde eene dame uit Gouda,
die in den wagen zat. haar neus ernstig
tegen het tusschenschot.
Van E. en F. zijn naar bet. ziekenhuis aan
den Coolsingel gebracht, waar zij verbon
den zijn.
Het tramverkeer heeft op dit knooppunt
van lijnen twee uur stagnatie ondervonden
en moest al dien tijd worden omgelegd.
De politie heeft foto's van het gebeurde
laten maken.
DR. D. KNUTTEL, f
Directeur van het rijksland
bouwproefstation te Maas
tricht.
Te 's-Gravenliage is overleden dr. D. Knut
tel, directeur van het Rijksproeflandbouw-
station te Maastricht. De begrafenis is Dins
dag om half 2 op Oud Eik en Duinen.
Dr. Knuttel was geboren te Langcrak op
11 Januari 1869. Hij was apotheker en be
haalde zijn doktertitel in Duitschland. Ilij is
scheikundige geweest aan de proefstations
te Hoorn en Goes en werd 16 November 1902
directeur van het rijkslandbouwproefstA-
tion te Maastricht.
Dr. Knuttel was officier in de orde van
Oranje Nassau.
DE GEZONKEN RIJNAAK.
De cfp 300 Meter van de punt van Goris-
hoek op Tholcn in de Ooster-Schelde gezon
ken Rijnaak is de Pita, schipper Willemse,
eigendom van de firma Houbee te Rotter
dam en geladen met stcenen, bestemd voor
Terneuzen.
Alle opvarenden konden door de sleepboot
En Avant VIII aan boord worden genomen.
Het schip is middendoor gebroken en ligt ia
15 Meter water. De sleepboot is met een
tweede Rijnschip. dat op sleep was, in het
rhoolsche Gat binnengeloopen.
DE KONINGIN-MOEDER TE WOLFHEZB.
Arnhem, 11 Juli. Hedenmiddag heeft
H. M. de Koningin-Moeder een bezoek ge
bracht aan het Tehuis voor alleenstaande
blinden te Wolfheze. II. M., die vergezeld
was van haar hofdame jonkvr. van Tuyll
van Serooskerken en voorts door jhr. De
Pesters, arriveerde per auto te ruim 4 uur
aan de inrichting, al waar ter verwelko
ming aanwezig was dc voorzitter <ler
stichting jhr. mr. Laman Trip en andere
bestuursleden. Een der verpleegden bood de
Koningin-Moeder bloemen aan. H. M. on
derhield zich met alle blinden en bood hun
persoonlijk bloemen aan. Daarna werd de
inrichting bezocht.
