DE EEMLANDEü
Vrijdag 18 Juli 1930
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 16
Bwïenlandsch Overzicht
BUITENLAND
DE INHOUD DER NOOD
VERORDENING
Ontbinding van den
Ryksdag?
Onderhandelingen met de
Duitsch-Nationaien
HINDENBURG NAAR HET
RIJNLAND
10 MILLIOEN FRANCS
VERDUISTERD
BALDWIN LIJDT EEN
NEDERLAAG
Zijn motie van wantrouwen
verworpen
Fa. L. J. Luycx en Zn.
EXTRA KOOPJ ES
VosserienBontcolliers
fortmann en
hehenkamp
DE BRITSCHE MIJNWET
GERED
Negentig uur werken in
veertien dagen
ABONNEMENTSPRIJS p« 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per m«and 0.75, per
week (met gratis verzekerlag tegen ongelukken) f 0.177*
Xtnnenland franco per pftjt per 3 maande» f 3.-^ Afionderlijke «ummer» f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NIERC 515
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTiEN ^4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
elite regel meer f0.25 Liefdadigheids-advertentie» voor da
helft van den prlj*. Kleine Advertentiên „KB1TJES" bi} vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, eTk» r%gal meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
De moeilijke toestand in Egypte.
Britsche oorlogsschepen naar
Port Said gestuurd. Ernstige
moeilijkheden voor de arbeiders*
regeering.
Ofschoon de regeering verklaart, dat zij
üeii' toestand in Egypte thans volkomen
meester is, blijft de situatie nog steeds ha
chelijk en de bloedige relletjes, welke te
Alexandrie hebben plaats gevonden, kunnen
zeer wel een schakel van een keten zijn.
Dat men te Londen op alle ernstige mo
gelijkheden voorbereid is, kan men tevens
afleiden uit de annkciidiirins: van den Kn-
gelschen premier. MacDonald, die Woens
dagmiddag in het Lagerhuis heeft meege
deeld, dat de Britsche regeering aan twee
oorlogschepen het hevel had gegeven om,
zonder tijd te verliezen, zich naar Port
Said te begeven. MacDonald en zijn minis
ters zijn blijkbaar van opvatting, dat het
béter is ter plaatse tc zijn, indien de ge
beurtenissen, die Egypte den laatsten lijd
in beroering-brachten, te eenigcr tijd'een
gevaarlijk karakter mochten gaan dragen.
De Kngelsche hoogo commissaris voor
Egypte, sir Percy Loraine, heeft tegelijker
tijd instructies ontvangen om den Egypti
sche» minister-president duidelijk te ma
ken. dat laatstgenoemde verantwoordelijk
wordt gesteld voor de bescherming der
vreemdelingen en' van het buitenlandsche
bezit.
Öndertusschen kan uit het zenden der
oorlogsschepen worden opgemaakt, dat men
Ie Londen niet. al te veel \ertrouwen stelt
in de Ie Cairo gc\estigde regeering en reke
ning houdt met het geval, dat de Egypti
sche strijdkrachten niet voldoende zullen
zijn om de veiligheid van personen en zaken
ie waarborgen. De algehccle sterkte dei-
Nier Britsche garnizoenen .op Egyptisch
grondgebied bedraagt nog geen honderddui
zend man. hetgeen niet voldoende wordt ge
acht, gezien de mogelijkheid, dat na de on
lusten een omwenteling volgt.
Wanneer ditmaal werkelijk beslist, zal
worden, of bet Egyptische volk constitutio
neel dan wel autocratisch geregeerd wil
worden, zooals de Mancherster Guardian
aanneemt, dan moet men. rekening houden
met een reeks bewogen weken, die ook de
slaatsmanswijsheHI der - Londenscho regee
ring op een zware proef zullen stellen. Met
is haai namelijk duidelijk, dat de Wafdis-
Hsche (nationalistische) beweging de meer
derheid dêr Kgypteiiaren omvat en dal ko
ning Foeail er voorgoed van'heeft ïhöeteTf
afzien om populair te worden
Bovendien js Eoead de vertegenwoordiger
van een regeeringsvorm, waarmee geen en
kele Engelschman sympatiseert, al mogen
de opvattingen, of het Egyptische volk vooi
democratie rijp is of niet, ook gedeeld zijn.
Onder déze omstandigheden is het voor de
Kngolsche overheden zoowel in politiek als
psychologisch opzicht in wezen onmogelijk
tegenover heide partijen een werkelijk on
zijdige houding in acht te nemen en men
moet er dan ook rekening mee houden, dat
ile Britsche autoriteit tenslotte toch ten gun
ste van één der beide partijen haar gewicht
41de schaal zal werpen.
De arbeidersiegeering, die voor een
eindelooze reeks moeilijkheden*is geplaatst,
ziet dus door den loop van zaken in Egypte
haar vele zorgen nog meer toenemen. Niet
ren onrechte maakt de Londenscho cor
respondent der Fr. Ztg. de opmerking, dat
er een weinig tragische ironie is gelegen in
het feit, dat juist de Labour-menschcn
thans de gevolgen beginnen te bespeuren
van een sinds lang overleefd en geëindigd
Britsch imperialisme, dat zij zelf met zoo
veel moed uit dén weg hebben trachten le
ruimen.
Dietrichs ontwerp eenigs
gewijzigd
De Deutsche Alig. Zeilung deelt mede, dat
de noodverordening tot invoering van de
Gckkingsoiilvverpen eenigé wijzigingen be
helst van het dakkingsprogrnm. De zg.
ReichshnJe, hst jj.>odoffer 'er ambtenaren
en beambten, is in zoover verzoent, dat
belanghebbenden, wier salaris 8500 M. en
minder bedraagt, niet behoeven bij te dra
gen. Het noodoffor is verder uitgebreid tot
de tantièmes van de leden van raden van
toezicht. Ook de belasting op de vrijgezel
len is wat verzacht.
Hedenmorgen is de tekst verschenen van
de verordening van den Bijkspresidcnt, op
grond van artikel 43 der Rijksgrondwet over
de maatregelen tot dekking van de begroo
ting eri invoering van de drankbelasting.
Artikel 1 bepaalt, dat ten gebruik© voor
de uitgaven van de gewone begrooting, die
in verband niet (Jen slechten economischen
toestand blijken noodig te zijn, gedurende
een periode tot 31' Maart 1931, van de inkom
sten van alle personen in openbaren dienst
cn van aangeslagcncn in de inkomstenbe
lasting een buitengewone heffing op hun in
komstenbelasting worden geheven.
liet tweede artikel bepaalt de personen,
die yoonMeze» heffing iri aanmerking komen.
Daartoe behooren o.a. ook personen, die
wachtgeld en pensioenen ontvangen, met
uitzondering van weduwen- cn -weezenpen-
sioen, cn anderen, die geldelijk voordeel
hebben van vroeger bokleedc functies, voorts
alle personen met inkomsten uit openbare
middelen van meer dan 3100 mark per jaar
en dio niet tegen werkloosheid verzekerd
zijn. Tenslottecommissarissen van Naarn-
looze Vennootschappen en van nog ceii aan-
tul vormen van ondernemingen.
liet derde artikel bepaalt dc heffing op
de inkomstenbelasting van vrijgezellen. Als
vrijgezellen worden beschouwd personen,
die niet gehuwd zijn, wier echtgcnoot(e)
ovei leden is of gescheiden personen, tenzij
zij le zorgen hébben voor het onderhoud
van kinderen uit hun huwelijk. Hier builen
vallen ongehuwde vrouwen, d'c ccn kin
dertoeslag ontvangen en belastingplichtigen,
die minstens 10 pet. van hun inkomen moe
ten geven voor het onderhoud van hun ge
scheiden cchtgenootc of van behoeftige ver
wanten. Op de Iconen van alleenstaande
personen met een arbeidsloon van meer dan
2640 mark per jaar komt vanaf 1 Augustus
1930 oen toeslag van 10 pet.
Een sociaaldemocratische
motie \'an wantrouwen
Berlijn, 17 Juli. (V.D.) De sociaal-de
mocratische fractie heeft bii don rijksdag
het volgor.de voorste! ingediend: De rijks
dag verlangt overeenkomstig artikel 48
hoofdstuk Hl van de rijksgrondwet de ver
ordening van den ijkspresi&fcju van 10
Juli 1930 over de dekkingsmaat.rogeHn
voor dc rijksbsgrootjng 1930 en de ^or
dening ven den rijkspresident van 10 Juli
i960 over de toelating van oen gemeente
lijk'.' belasting on het drank verbruik, bui
len werking te stellen.
Voorts Tv eft Ie sociaal-dempcralïsche
ijksdogfractie een motie vn'n wantrouwen
legen do rijksregeering ingediend.
Ontbinding van den rijksdag?
Berlijn. V Juli. (V.l).) De rijksdag be
sloot hedenavond de stemming over de so
ciaal-democratische motie van wantrouwen
cn het voorstel lol opheffing der noodver
ordening nis eerste punt op de agenda van
l ijdag 1-2 plaatsen. Allereerst zal over de
motie van wantrouwen tegen de regecring,
als voorstel van wijder strekking worden
gestemd cn daarna eventueel over het onl-
bindingsvoorstel. Dc rijksdag zal reeds om
10 uur bijeenkomen.
Naar in rcgeering.skringen verluidt, is
liet onderhoud tusschcn den rijkskanselier
(i r. Br lining en de leiders der Duitsch-na-
tionalcn zonder resultaat verloopen.
Men acht de ontbinding van den rijksdag
direct na de stemming over de mol ie van
wantrouwen zeer- waarschijnlijk. Mocht de
regeeiing niettemin door voor-stemmen
van de zijd© der Duiïsch-nationalen of
door stemmenonthoudincr van een aantal
sociaal-democraten een afwijzing van d©
motie van wantrouwen bereiken, dan zal
direct worden overgegaan tot de stem
ming omtrent dc ontbinding van den rijks
dag.
De Duitsch-nationalen wil
len met dr. Brfining onder
handelen.
Berlijn. 17 Juli. (V.ü.) Omtrent het re
sultaat der Duitsch-nationale rijksdagfrac-
tiezitting wordt medegedeeld, dat de afge
vaardigden llugenberg on dr. Oberfohreti
in opdracht van de fractie het volgend
schrijven tot den rijkskanselier dr. Briining
hebben gericht:
„Ten aanzien van de gevaren, waarin
l ind en volk zich thans bevinden, veroor
loven wij ons u uit hoofde van onze ver
antwoordelijkheid als oppositiepartij de
vraag voor te leggen, of u bereid bent met
de omlergetcekenden onverwijld besprekin
gen tc voeren omtrent de alueheele poli
tieke situatie, vv.g. llugenberg. Ober-
fohren".
Nadat op dit schrijven ccn bevestigend
antwoord was verkregen, worden beide
hecicn in den laten namiddag door don
rijkskanselier ontvangen.
I-I et onderhoud duurde ongev eer een uur.
Het onderhoud werd na IIi uur afgebro
ken, doch wordt vanavon.-l voortgezet. Men
kent aan dit onderhoud groote beteekenis
toe en verwacht, dat liet zal lukken, c1?
Dui'ech-nationalcn te bewegen tot een sa
mengaan met de overige burgerlijke par
tijen bij dc zilting van den rijksdag op Vrij
dag as, waarin het socialistische voorstel
tot opheffing van de verordening van den
rijksprgsideni cn ds socialistische mótte
van wantrouwen tegen de regeering be
handel:! zullen worden.
DE KINDERSTERFTE TE LüBECK.
Lübeck, 17 Juli (V.D.) De gezondheids
dienst le Lübeck deel-le hedenmorgen mede,
dat het aantal sterfgevallen onder de met
hot Cairaette-preparaat gevoede zuigelin
gen is gestegen lot 59. Er zijn nog zestig
kindéren ziek.
De officieele mede-
deeling
Berlijn, 17 Juli. (V.D.) Officieel wordt
medegedeeld: i
Dc rijkspresident ontving Donderdag den
rijkskanselier en don Pruisischen minister
president voor een langdurige bespreking,
welke tot resultaat had, dat alle moeilijk
heden in verband mei hei verbod van de
Stahlhelm in liet Rijnland cn Weslpha'.eii
en Je afzegging van het bezoek van den
i ijkspresident uit, den weg zijn geruimd
De rijkspresidont beeft dientengevolge de
afzegging van zijn reis naar het Rijnland
ingetrokken en dc betrokken steden cu
autoriteiten hiervan telegrafisch in kennis
gesteld. De rijkspresident, de rijkskanselier
en de Pruisische minister-presidentheb
ben bij hun bespreking don gezamenlijke!
wcnsch ujtgesprokon, dat thans de feesten
'"n het bevrijde gebied met deelneming van
alle klingen der., bevolking zullen plaats
nemen en ccn gunstig vei loop zullen heb
ben.
Geen deolneming der sociaal
democraten.
Keulen, 17 Juli. (V. D.). Het dish iets-
bestuur van de S.P.D. in bet Boven-Rijn-
gobied. omvattende de districten Keulen,
Aken, Coblonz en Trier, Heeft naar aanlei
ding van den brief van president von Hin
denburg on dc opheffing van het verbod
van do Stahlhelm coü oproep gericht lot de
arbeiders in het Rijnland, waarin o.m. ge
zegd wordt.
De scnsatioueclc slap van den rijkspre
sidont stelt ons in het Rijnland voor een
geheel nieuwe situatie. Tot nog toe waren
wij volkomen bereid aan de bevrijdings
feesten deel te nemen, niet in do laatste
plaats omdat juist de sociaal-democratie
cn dc achter haar staande arbeidersmassa
het grootste aandeel heeft gehad in de be
vrijding van het Bijnlnml en de onderdruk
king van het separatisme. De brief van vori
Hindenburg dwingt ons echter een andere
houding aan te nemen. Wanneer dc rijks
president met zijn eisch dc opheffing van
hot verbod von do Stahlhelm verkrijgt, dan
is het Vóór óns vahüelisprekcnd, dat elke
deelneming aan de bevrijdingsfeesten uit
gesloten is. Von Hindenburg stelt de Stahl
helm hoven de arbeiders in het Rijnland.
Wij verzoeken daarom overal onze partij-
genooten' zich van deelneming aan de fees
ten te onthouden cn de plaatselijke auto
riteiten daarvan mcdcdeeling tc willen
doen.
Ten nadeele van een
Arnerikaansche bank
Parijs, 17 Juli. (V. D.) Veertien dagen
geleden werd geconstateerd dat de boekhou
ding van liet Parijsche filiaal van een groo
te tc New York gevestigde Bank niet in orde
was. l it een nader onderzoek bleek, dat een
der procuratiehouders, ccn Venezuclaan,
zekeren de Villanueva, door valschheid in
geschrifte ccn bedrag van ongeveer 10 mil-
liocn heeft verduisterd. Toen men zich ten
huize van den verdachte vervoegde, deelde
diens huisknecht mede, dal „mijnheer op
reis is."
De Villanuevay was als handelsattachc a.iu
de legatie van Venezuela verbonden.
ONTPLOFFING IN SAN FRANCISCO.
21 arbeiders om het leven
gekomen.
N e w-Y o v k, 17 Jul i. (If. N.) In een
cbouw van dc waterleiding in San Fran
cisco heeft een gasontploffing .plaats gehad,
waarbij 21 arbeiders om hot leven zijn ge
komen.
DE ONRUST IN EGYPTE.
Sidki Pascha zou zijn ont
slag hebben genomen.
Londen, 17 Juli. (H. N.) Uit Cairo
wordt gemeld dat minister president Sidki
Pascha zijn ontslag heeft genomen. Ken of
ficieele bevestiging van dit bericht, is nog
niet ontvangen.
COMMUNISME OP AMERIKAANSCHE
SCHOLEN
Wordt de beweging van Moskou
uit geleid?
New-York, 16 Juli. De Senaatscommis
sie, die een onderzoek moet instellen naar
ue communistische propaganda in dc Ver-
ecnigde Staten, is volgens do pers gisteren
met haar verhooren begonnen. Vertegen
woordigers van de schoolautoriteilen ver-
kloardcn, dat slecljts in drio van de 810
scholen 1e New-York een vrij groot aantal
kinderen onder communistischen invloed
stond en weigerde deel te nemen aan het
voor alle klassen voorgeschreven dagelijk-
sche eerbewijs ann do Arnerikaansche vlag.
Deze kinderen worden door een uit do an
dere kinderen gevormde poliliogroep in het
oog gehouden. Er werden ook enkele pam-
ficttcn voorgelezen, welke communistische
kinderen geschreven hadden.'Een daarvan
behelsde het parool: „Weg met do volwas
senen!" Een getuige zeidc, dat sommige
kinderen een buitengewone kennis van dc
geschriften van Marx aan den dog legden.
Verscheidene getuigen meenden, dat de
communistische beweging op de \mrikoan-
sche scholen van Moskou uit geleid werd,
daar klaarblijkelijk schrandere Koppen en
vool geld achter de propaganda stonden
die echter slechts ongeveer 2500 kindoren in
ruim 6U Amerik.iansche Steden omvatte.
WEERBERICHT.
Iloogsl e Barometerstand:
764.1 te Ha fjord.
Laag?!'- Barometei-stand:
712.5 te Shields.
Verwachting:
Aanvankelijk meest mati
ge Z. W., later krachtige Z.
W. tot X. W. wind. betrok
ken of zwaar bewolkt, met
regen en waarschijnlijk on
weer, en zelf dó temperatuur.
Later iets 'koelor.
Londen. 16 Juli. V D.) Hedenavond
diende Stanley Baldwin in liet Lagerhuis
een motie van wantrouwen in tegen de re
gecring Daarin wordt verklaard, dat het
lntis van oordeel is. dat oen terugkeer van
de welvaart het boste kan worden bevor
derd door do bescherming van de binnen*
landsclio markten tegen oneerlijke concur-
icntie en door uitbreiding v in den export-
handel door vvedei/ijdsche overeenkomsten
met de overzeesche gebieden. Baldwin be
treurde, dat dc regeering de politiek van
safeguarding .den rug had toegekeerd in
plaats vqn deze uit tc breiden en zoide, dal
de motie in hoofdzaak was ingediend, om
dat het zoo goed als de laatste gelegenheid
was voor de i ijksconferentiu om te debat-
1 reien, waarbij hij Snowden nitnoodigde te
willen verklaren welke politiek de regee
ring zich voorstelt le volgen.
lu zijn antwoord zeide Snowden, dat de
regpering niet voor belasting zon zijn op de
levensmiddelen, op grondstoffen of voor be
schermende echten. Snowden zeide. dat
de oppositie geen enkele industrie zou kun
nen noemen, waarin de invoering van be
schermende rechten een verbetering van
haaf toestand had geschapen.
Bij de voortgezette debatten richtte
Lloyd George zich scherp tegen Baldwin.
Deze motie vari wantrouwen, aldus LJoyl
George, is dc merkwaardigste cn onbegrij-
pelijkstc, welke ooit in het Lagerhuis is in
gediend. Baldwin zelf heeft steeds de be
lastingen op de levensmiddelen van de.
hand gewezen.
Waarvóór en legen wie Baldw in zich bij
dc komende verkiezingen op de bres zal
stellen, heeft Baldwin in liet geheel niet ge
zegd. Ter verbetering van den uitvoer van
den landbouw moet het handelssysteem cn
de ontwikkeling van ile natuurlijke hulp
bronnen van het land worden bevordeid.
Sir Oswald Moslev constateerde, dat de
loeneiuendc massaproductie in de Oosler-
sehe landen den levensstandaard van het
blanke ras dreigt te ondermijnen en de
geldmarkt te vernietigen. Hij stelt voor de
grondstoffen der dominions cn de produc
ten van den Engclschen landbouw tegen
gegarandeerde prijzen tc verkoopeu.
Londen, 1G Juli. Tiet Lagerhuis
heeft de conservatieve motie van wantrou
wen verworpen met 312 tegen 241 stemmen.
LANGESTRAAT 49-51. Tel. 190
Hcnrijleyer:
Jcider heT>
Wenken In
liet hpUntf
wnnJdoroi
mechanic»
Onmisbaar voor ioderen, Auto-eigenaar
VslkWf
HET GEVAL-BASSANEI.
Bazel. 1 G Juli. (V. D.) Tiet Zwitserschc
telegraafagentschap dementeert afdoende
de raededeelingen, dat dc Italiaansche rc-
gcering bij den Zwitscrschcn gezant in de
aangelegenheid-Bassanei van een tekort
aan oplettendheid zou hebben gesproken.
TYPHUS TE THORN.
Warschau. 16 Juli. (V. D.) Volgens
berichten uit Thorn is daar een lyphus-
epidemie uitgebroken. Meer dan 100 perso
nen zijn reeds als besmet bij den gezond
heidsdiens aangegeven.
DE ANTI-SEMITISCHE BUITENSPORIG-
HEDEN
Steeds nieuwe gevallen.
Uit Boekarest wordt d.d. 1G Juli aan het
Vad. gemeld:
Ondanks de verzekeringen der autoritei
ten, dat alle maatregelen tot handhaving
der orde waren genomen, hebben zich de
anti-scmitische excessen in do Boekowina
herhaald. Naar Borsa trokken ongeveer 500
boeren op onder leiding van een priester.
Zij bezetteen het hoofdplein en zonden een
delegatie n&ar 't bestuur van de Jocdsehci
gemeente, van hetwelk deze verlangden, dat
alle Joden de.gemeente voor zonsondergang
zouden verlaten: anders kon men voor hun
verder lot niet instaan. Het bestuur der
Joodsehe gemeente wendde zich onmiddel
lijk telegrafisch tot do centrale autoriteiten
te Boekarest: In de gemeente bevinden zich
slechts 50 gendarmes, welk aantal echter le
zwak is dan dat men tegen het steeds aan
groeiende aantal boeren iets zou kunnen
ondernemen. V,.A
langestraat 63 - - tel. 88
modern indanthren geverfde
stoffen voor slaapkamers,
serre's enz.,
f 1.90 en f 2.10 per meter.
Londen, 1G Juli. (V Dc execu-'
tio\e van de mijn we r kersbonden heeft
hedenavond het voorstel der regecring tot
redding van de kolenvoorstcllen aangeno
men. Volgens deze zal de door het Hooger-
huis gowenschtc 90-urige arbeidstijd in 14
dagen als maximum in een overeenkomst
worden vastgelegd.
De executieve heeft in verband met den
weinig beschikbaren tijd van dc bijecnroe-
ping van een nationale conferentie van
mijnwerkers- afgezien. De' regecring zal
Maandag een overeenkomstig amendement
op de kolen wet ten aan het Lagerhuis voor
stellen.
KEULEN—CHERBOURG DOOR
DE LUCHT.
Parijs, 17 Tuii (II.N.) De luchtlijn Keu
len—Cherbourg is gisteren geopend.
ERNSTIGE ONTPLOFFING OP EEN
TANKBOOT.
Het verkeer in de haven
gestremd.
H n r b u r g-W i lhclmsburg, 17 Juli.
D.). Tenge\olgc van onbekende oorzaak
vqncl aan boord van een in de haven lig
gende tankboot bij de minerale olie-fabric-
ken Rhenania-Osrag lo Harbuig-M ilhclms-
hafen een hevige ontploffing plaats,
waardoor het voorschip geheel vernield
werd. Van de zes personen, die zich
aan boord bevonden. Londen diic over
boord springen cn zich zwemmende redden.
De overige drie liepen ernstige verwondin
gen op. T.engcvolgc van de explosie liep
ongeveer vijf ton benzine weg. Db brand
weer wist den op de tankboot ontsianen
brand door middel van scbuimblusch-ap-
païaten tc blusschen. Aangezien de wegge
vloeide benzine echter gevaar voor dc
scheepvaart opleverde, werd het gehcele
havenbassin, waarin hei schip lag, voor de
scheepvaart afgesloten en moest het vuur
aan boord van alle in dit bassin liggende
schepen gsbluscht worden. Ook de schecps-
pass^ge buiten het havenbassin moest ecrii-
gen lijd worden stopgezet.