4MËPSF00KFSCH DAGBLAD Zaterdag 19 Juli 1930 ..DE EEMLANDER' 29e Jaargang No. 17 CRISIS VAN HET PARLEMENTARISME" Spannende dag te Berlijn Rijksdagontbinding niet uitgesloten OM HET BEHOUD DER DEMOCRATIE Winst der nationaal- socialisten De elementen woeden VIERDE BLAD. NIET TYPISCH FRANSCH Japansch eiland door cycloon geteisterd PASVERVALSCHING DOOR COMMUNISTEN Belangrijke ontdekking der Duitsche politie DUITSCH VRACHTSCHIP IN VLAMMEN Het lot der regeering hangt van de Duitsch.-natio; nalen af Berlijn, 17 Juli. in de'huidige fractie vergadering der Duitech-nationale Volks partij heeft, naar rle D. A. Z. verneemt, te gen aller verwachting in, hot gedeelte der ractle de overhand genomen, dat met de sociaal-democraten voor de opheffing der noodverordening wil stemmen. Men moet. afwachten, of deze étemming stand houdt, dan wel of zij door evontueele wijzigingen van de noodverordening veranderen kan. In alle politieke kringen ziet men natuur lijk in, dal een dergelijk besluit van de Duitèch-nationale fractie de. ontbinding van den rijksdag en ook de ontbinding der Duitsch-ïiStionalc partij tengevolge /.ou hebben. B e r 1 ij ii, 17 Juli. Naar uit parlementaire kringen wordt vernomen, zijn de onderhan delingen van de Duitsch-nationalen met 'rijkskanselier Brüning als mislukt tc be schouwen. De eiechon der üuitsch-nationa- len, die door llugenberg cn Oberfohrcn uit eengezet werden, betroffen, zooals te ver wachten was, gedeeltelijk Pruisen. liet is echter bekend, dat de rijkskanselier steeds hij voorbaat elke beïnvloeding der Pruisi sche centrumsfractie van de hand gewezen heeft. Dat dc rijkskanselier bij de bespreking, wier tweede deel van korten duur i6 ge weest. den democratischen minister van fi nanciën, Dietrich, betrokken heeft, is enkel gebeurd om alle latere verkeerde interpre taties te voorkomen. De beslissing over het voortbestaan of de ontbinding van den rijksdag zal reeds Vrij- dagvoormiddag tegen half elf vallen. Wan neer het lukken mocht eerst te laten stem men over de motie van wantrouwen van dc sociaal-de.mochaten dan zal men reeds over de houding der Duitsch-nationalen in gelicht zijn. Zoo verneemt men, dat. on geveer 25 Duitsch-nationalen. die de boeren bevolking vertegenwoordigen, anders zullen stemmen dan hun partij. Het komt op de bezetting van den rijksdag en op elke 6tem aan. Voorwaarden van verschillende partijen. Berlijn, 17 Juli. De economische partij zal amendementen indienen op de noodver ordening cn, voor het geval deze niet wor den aangenomen, tegen de verordening stemmen. Do Beierschc Volkspartij die even eens verrast is door den vorm der nood verordeningen van heden, heeft tot dusver haar houding niet bepaald. Men moet ech ter aannemen, dat ton minste oen groot gedeelte der Beiersche Volkspartij eveneens -voor dc opheffing zal stemmen. Daar ook in de andere fracties eenige af gevaardigden tegen dc belasting op het schenken van drank zijn, verwacht men de opheffing van dit onderdeel der nood verordening. Naar verder wordt vernomen, zou dc regeering, voor het geval dat de ge meentelijke belasting op het drankverbruik verworpen zou worden, geen gebruik ma ken van de haar verleende volmacht lot ontbinding van den rijksdag. Ongunstige vooruitzichten voor de regeoring. B c r 1 ij n, IS Juli. (V.D.). De rijksdag be gint hedenmorgen reeds om 10 uur te ver gaderen. Op de agenda staan eigenlijk al leen maar stemmingen. Volgens de gisteren gedane mcdedcelingcn wordt eerst gestemd over de motie van wantrouwen tegen dc c.geering cn eerst daarna over het voor stel tot opheffing der noodverordeningen Hoewel waarschijnlijk eenige Duitsch-natio nalen voor dc regeering zullen stemmen acht men het zoo goed als zeker, dat dc regeering in de minderheid zal blijven. Men verwacht, dat wanneer zulks het ge val is, zij van rlen Bijkspresidcnt de op dracht zal krijgen zich met het afhandelen der noodigo zaken te belasten en dat do president daarna dc ontbinding van den rijksdag zal uitspreken. Kobinet-Brüning lijdt een nederlaag. Ontbinding van den rijksdag. Berlijn, 18 Juli (V.D.) In don rijksdag is hedenmiddag gestemd over het voorstel der sociaal-democraten. t opheffing van dc noodverordening inhield. Op voorstel vau de regeringspartijen zou echter eerst ge stemd worden over de motie van wantrou wen. Daar echter dc Duitsch-nationalen om principieele redenen tegen de motie zouden stemmen, werd deze om tactische redenen ingetrokken. Het voorstel der sociaal-dcmo- craien, dat opheffing van de verordening beoogde, werd aangenomen met 236221 stemmen. Voor stemden de sociaal-democraten, de communisten, de nationaal-socialisten en het grootste doel der Duitsch-nationalen Na den uitslag van de stemming nam do rijksdag-president het woord. Hij legde de verklaring af, dat de rijksdag, tengevolge van dc uitslag der stemming, ontbonden is. Wij vernemen Jat dc nieuwe verkiezin gen waarschijnlijk li September zullen plaats hebben. Het ontbindingsdecroet. Berlijn, IS Juli (V.D.) liet decreet van den rijkspresident, dat de rijkskanselier dr. Brüning na aanneming van hel voorstel tot opheffing van de noodverordeningen in den rijksdag heeft voorgelezen luidt iU volgt: Nadat de rijksdag lieden besloten heeft te cischen, uat mijn op grond van art. 48 dei rijksgrondwet afgekondigde verorde ningen van 16 Juli buiten werking gesteld worden, ontbind ik op grond van art. 25 der grondwet den rijksdag. Links juicht. Berlijn, IS Juli (V.D.) Toen de uitslag van de stemming in den rijksdag bekend was gemaakt, ging er van de linkerzijde een luid gejuich op. De rijkskanselier dr. Brüning, verhief zich van zijn zetel om te verklaren, dat hij den rijksdag hiermede ontbond. (Luid ge juich bij de communisten en geroep, „weg met Hindenburg.") Tc 1 uur verliet de rijksdag-voorzitter Loobe zijn zetel, ten teeken, lat de zitting beëindigd was. De communisten zetten de Internationale in. Ook voor het rijksdaggebouw had zich een groote menschonmenigto verzameld oni de stemming af le wachten. Naarmate de lijd vorderde groeide de m°nigte aan Toen het resultaat, de ontbinding van den rijks-, dag, beken 1 wet 1 be lvvof> t door luidruchtige betoogingen van verschil lend gezindo groepen van wachtenden De politie moest tenslotte de ruimte voor het rijksdaggebouvv vrij maken door de me nigte terug te dringen. Berlijn, IS Juli (H. N.) De zitting van den rijksdag werd vandaag onder buiten gewone belangstelling gcojiend. De tribunes waren dicht, bezet en ook de afgevaardigden waren in groote getale opgekomen. Dc so ciaal-democratische motie van wantrouwen en het voorstel tot opheffing van de nood verordening werden terstond aan dc orde gesteld. Dc sociaal-democratische afgevaar digde Landsberg lichtte de motie toe, waar bij hij zich op het standpunt stelde, dat de noodverordening niet toelaatbaar is. Het door Dr. Brüning geschapen precedent kan dc noodlottigsto gevolgen voor de interpre tatie van art. 4S van de grondwet hebben. Dc regeering heeft door haar verordening de constitutie geschonden cn daardoor het wantrouwen van den rijksdag verdiend. Na Landsberg nam Dr. Wirth, do minister van binnenlandsche zaken, dio door de commu nisten met hoonende uitroepen werd ont vangen, liet woord. Hij verklaarde, dat. hij met den afgevaardigde Landsberg liet ge wicht van dit uur ten volle beseft. Als over tuigd republikein is het hem niet gemakke lijk govallen den thans begancn weg te gaan Alle republikeinen cn vooral de sociaal democraten moeten zich echter afvragen of zij zelf niet schuld aan deze ontwikkeling hebben. Vervolgens nam Dr. OberfDhren, de leider der Duitsch Nationalen'het woord, die namens de Duitsch Nationale fractie een verklaring aflegde, welke een botte weige ring om de regeering' tc steunen, bevatte. Namens do communisten sprak de afgevaar digde Kohncn, die eveneens de regcering aanviel. Het antwoord der regeoring. Berlijn, IS Juli. (V.D.) Nadat de ver schillende sprekers namens do partijen in den rijksdag liet woord hadden gevoerd, verdedigde dc rijks minister van fin an cien Dietrich het standpunt der i geer i lig. Uitvoerig besprak de minis ter de financieele maatregelen der re georing. De nieuw» verordeningen die nen om dc tekorten •/an de werkloos- teidsverzekoring te lekken. Dc maatre den. die de regee ring thans heeft 3e- D1ETRICH nomen hebben dan ook ten doel, het voortbestaan van dc werkloosheidsverzekering veilig te stellen, (Gejoel bij do communisten.) De belasting op drinkwaren heeft de re georing ingevoerd in de verwachting, dat daardoor de persoonlijke belasting niet te hoog zou worden. Dc openbare veiligheid en dc orde zouden ernstig ln gevaar ko men wanneer picn zoo doorging. Ook de sociaal-democraten erkennen, dat de mid delen niet allen gevonden kunnen worden door belastingen op de liocge inkomens. Wij hebben daarom in de eerste plaats die genen «elast, die 'r. verzekerd bestaan heb ben. De tegenstand hiertegen is tot liet nulpunt gedaald, aangezien ook dc beamb ten en ambtenaren dc noodzakelijkheid er van hebben ingezien. Nóg is de rijkskas in orde en zij zal bet ook de komende maan den blijven. Waneer echter niets gebeurt, zal het er in dc herfst anders voorstaan. Moeten \vij ons dan weer tot dc banken wenden cn moeten wij hot gevaar loopen. dat de ambtenaren op liun salarissen moe ten wachten? vroeg do minister. Wij zijn thans op een critiek punt gekomen, 11.I den strijd om de sociale verzekering. Hoo gcr ie niet meer mogelijk, beperking noodzakelijk, wij moeten eindelijk hande len. Men verwijt ons, dat wij de belasting kwestie met artikel 48 w'llen oplossen. Wie evenwel de chaos in de belastingcommissie heeft meegemaakt, zal ons dat niet kwa- lk nemen. (Toejuichingen van de rege ringspartijen.) De sociaal-democraten moeten overigens maar eens bedenken, wat er reeds tien jaar in Pruisen geschiedt, alles op grond van artikel 55 dor Pruisische Grondwet. (Wederom bijval van rechts en van het Centrum.) Kr ziju moeilijkheden in Saksen. Het volk zal later niet vragen hoe dezo ont staan zijn, maar waarom zij niet overwon nen zijn. Het aantal groeit van degenen, die de politick van den rijksdag niet meer begrijpen. Een volk. dat milliardon uit geeft voor tabak, zal ook dit gat nog wel kunnen stoppen. Lr uioet een einde wor den gemaakt aan de interessante politiek cm staatspolitiek to willen voeren. (Storm achtig applaus van de rcgeeringspai tijen, gehoon \an dc communisten.) Afwijkende niseniug van Westarp. Na minister Dietrich legde graaf Westarp namens de groep voormaligo Duitsch-na tionale afgevaardigden een verklaring af, waarin hij zeide, dat degenen, namens wie hij sprak, critisch tegenover het kabinet- Brüning staan, doch niettemin van mee ning zijn, dat de regeering. die op velerlei gebied met hervormingswerk is begonnen, nog een periodo gegeven moet worden 0111 deze ten uitvoer te brengen. Zij wilden niet de verantwoordelijkheid op zich nemen, dat de regeringscrisis tot ten staalscrisis zou uitgroeien door thans reeds te stem men voor opheffing van do noodverorde ning. Replieken. Dr. Scholz van de Duiische Volkspartij begroette deze verklaring van graai Westarp met vreugde. Men stend voor een uiterst critisch oogenblik voor het parle mentarisme. Scholz keerde zich vervol gens tegen dc Duitsch-nationalen cn ver klaarde, dor deze alle reden hebben om do regeering te steunen aangezien dezo in principe op de meeste punten met dc Duitsch-nationalen overeen stemt. (Geroep van links: „Hoort, hoort" De democratische afgevaardigde Meyer werd door do nationaal-socialisten ontvan gen met den uitroep: „Keine Feiei ohne Meyer". Hij verklaardo. dat zijn partij al les gedaan heeft om een parlementaire op lossing te vinden. De democratisch0 partij heeft groote be zwaren legen de toepassing van artikel 4S en juicht het toe. dat dc rijksdag thans gelegenheid krijgt om een meerderheids besluit te nemen cn het voornemen der re geering ie beoordeelcn. Spr. verklaarde zich volkomen oneens mot de opvatting van dr. Scholz. dat deze regeering op Duitsch-nationaul standpunt zou staan De democratische partij zou dan ook tegen het voorstel tot opheffing van noodverordening stemmen. Dr. Von Koudell keerde zich eveneens te gen de Duitsch-nationalen. De Saksische nationaal-socialist Fcdcr verklaarde, dat zijn vrienden vóór de opheffing der nood verordening zouden steramen om daardoor uitdrukking te govon aan hun verzet zoo wel tegen de binnen- ais de buitonJandschc politiek der regeering. Repliederen de wees de sociaaU-cle.mocratische afgevaardigde Landsborg minister Dietrich's vergelijking met Pruisen af. De Pruisische noodveror deningen werden altijd door een parlemen taire commissie afgekondigd. Hierna werden de discussies gesloten cn ging de rijksdag onder groote spanning tot stemming over, waarvan het resultaat bekend is. Een zeer levendige verkie: zingscampagne in Duitschland ver wacht niet vergezellen, doch van de eerst volgen de dagen gebruik maken om met den mi nister van fmonciön de nieuwe noodveror dening uit to werken, waarin alle urgonto maatregelen zullen worden opgenomen, voor zoover dit volgens de grondwet kan geschieden. Vooral zal worden gestreefd naar verdere besparingen op de begrooting. I11 hoeverre do bezuinigingsmaatregelen ook uitgestrekt zullen worden tot de hervor mingen bij de verzekeringen tegen ziekte en werkeloosheid, kan op het oogenblik nog niet beoordeeld worden. E cn proclamatio der regceriag Berlijn, IS Juli (H.NDo Rijksregee- rlng heeft een proclamatie tot het Dudsche volk gericht, waarin zij zegt, dat dc Rijks dag de middelen heeft geweigerd, welke dc rogecring noorllg hoeft tot hot vervullen van haar taak. Do noodverordening van den Rijksprosidont is verworpen met oen kleine meerderheid, die het onderling oneens is cn niet in staat is dc zaak te verantwoorden. Wil het Ouitschc volk weigeren, wat voor de regeling van do financiën, het behoud van het economische leven cn hot nakomen van do sociale verplichtingen noodig is? Hot antwoord op deze vraag moet het 11 September geien. lievige aardbeving in Burma eischt vele slacht offers Briands standpunt inzake hel PamEuropatplan Londen, 18 Juli (V.D.) Uit Rangoon wordt gemeld, dat het nabijgelegen district Tharrawaddy door een hevige aardbeving geteisterd. Talrijke hulzen* stortten in. Het nnatal dooien cn gewonden bedraagt voor zoover tot nog toe kon worden nage gaan, ongeveer vijftig. Het dorp Letpadnu heoft de grootste schade bekomen. Londen, IS Juli (V.D.) Het Japansche eiland Kyoesjoe is hedenmorgen geteisterd door een cycloon, zooals in een tiental juren niet meer is voorgekomen. Alla verbindin gen met het eiland zijn verbroken, zoodat men nog slechts zeer weinig berichten om trent de ramp heeft ontvangen. Men vreest, dat de matcriocle schade zeer groot is, ter wijl zeer vele personen zouden zijn geclood of gewond. Noodlottlgo aardstortingen op Korea. Londen, 18 Juli (V.D.) Sedert Woens dag hebben zich op het schiereiland Korea nieuwe aardstortingen tengevolge van aard verschuivingen voorgedaan. Hierbij werden 50 personen gedood. Berlijn, IS Juli (H.N.). Het besluit van den rijkskanselier tot onbinding van den rijksdag, heeft hoewel do ontbinding met onverwacht is gekomen in politieke krin gen sterken indruk gemaakt. Over het al gemeen is dc indruk, dat een zeer levendige verkiezingscampagne zal worden gevoerd, waarbij het vooral om het behoud van do democratie zal gaan. Dc algcmeeno ver wachting is, dat dc nationaal-socialisten be langrijke winsten zullen behalen ion kosto van dc burgerlijke partijen cn niet in het minst van dc Duitsch nationalen. De aan hangers van Graaf Westarp hielden ter stond na de ontbinding van den rijksdag een vergadering, om over hun houding bij de as. verkiezingen tc beraadslagen. Een beslissing is echter nog niet genomen, in het bijzonder niet omtrent den toekomstigen naam van de parij, die deze groep wil vor men. Waarschijnlijk zullen verschillende rechtse lie groepen mot gemeenschappelijke candidatenlijstcn uitkomen. De sociaal-de mocratische partij heeft reeds alles voor de verkiezingscampagne georganiseerd cn zal ongetwijfeld haar uiterste krachten inspan nen, om zoo mogelijk nog winst te behalen Aan de zijde der sociaal-democraten is men vol vertrouwen op den uitslag der verkie zingen. Rijkskanselier dr. Brüning, zal den rijkspresident, die vanavond naar het Rijn land is vertrokken, om deel te nemen aan dc feesten in het bevrijde gebied, op zijn reis Berl ij n, 17 Juli. Sinds eeuigca tij-.1 deen de politic.Teerheden nasporingon in verband met dc onlangs cntclekte bedrijvigheid van een tof u.i^v v cob. kónd cjinmuiilstisch ge heim bureau. Naar de Berl. Lokalanzcigcr terzake meldt, hebben deze nasporingen in de eer ste plaats betrekking op een communisti sche centrale voor pussonvcrvalseliing, dio zich voornamelijk tot taak stelt communis ten, d*e wegens een of ander delict ;gt het buitenland of uit de provincie naar Ber lijn gekomen zijn, mei vaisclic passen over de grens te he pen. In den loop van het politic-onderzoek is men ook een organisat'c .>p het spoor geko men, die communisten naar Amerika expe- dieerde. Voorts is men tc weten gekomen, dat ech te pasformulieren gestolen zijn, waarvan door de communistische centrale blijkbaar eon handig gebruik is gemaakt. Andere vondsten hadden op den moord op den nationaal-socialist Wessel betrek king. Reeds had men er destijds bij de huiszoe kingen in de lokalen van de intusschra verboden anti-fassistische jonge garde cn haar filialen sporen gevonden, die op het bestaan van een geheime passarivcrvp.l- schcrs-ccntralc wezen. Thans is hot echter gelukt de'geldschie ters der centrale op het spoor te komen, zoodat men dezo installing wel spoedig on schadelijk zal kunnen maken. FRANSCHE KANONNENBOOT VASTGELOOPEN. P nV iï s. 18 Juli. (V.D,). Bij het binnen varen an een der lagunen aan de Rhóne- monding is de Fransche kanonneerboot Al bert Conrany op een zandbank goloopen. Het is tot nu toe niet gelukt het schip weer vlot te krijger Parijs, IS Juli WD.). In politiek goed ingelichte kringen verluidt, dat Briand zijn memorandum inzake een Europecschc Fe deratie niet als typisch Fiansch wcnscht aangemerkt to zien. Dc Franscho minister van Buitcnlandscho Zaken steil zich thans meer op het stand punt, dat hij bij de redactie echts als op- drttchtontvanger en spreektrompet der Europeosche Staten heeft, gewerkt. Het me morandum is gebaseerd op verschillende op vattingen, wenschcn, dio hij in Genöve heeft vernomen, verzameld en daarna heeft uitge werkt. Als bewerker van het economisch^ materiaal zou Briand ook geenszins van ge dochte zijn geweest het. memorandum als het Franscho standpunt te beschouwen, maar willen veranderen of laten vallen, wat bij dc meerderheid der Europeoscho Staten geen weerklank vindt. In Genèvo wenscht Briand niet als ver antwoordelijk redacteur optreden, maar een der velen zijn. Do antwoorden der 27 landon heeft Briand mot groote belangstelling ter kennis geno men. Zij bevatten waardevolle aanwijzingen, die aan dc Volkenbondsconferentio moeten wor len voorgelegd. (Dit zou moeten geschie den »n den vorm van con „blauwboek" ract een introductie. Tc verwachten is, dat te Gcnève een bi- zondcre commissie van voorbereiding het gcheclc materiaal zal bestudeeren, waarin de meerderheid voor liet doel zal te vinden zijn. Alle opvarenden door een ander schip over genomen Bremen, 18 Juli (V.D.). Uit Londen wordt gemeld, dat het Duitsche stoomschip „Targis" op 33 graden 56 min. N.B., 50 gra den, 11 minuten YWL. in den Atlantischen Oceaan in brand is geraakt. Dc passagiers, wier aantal niet geheel bekend is, alsmede do bemanning, zijn door het Engclscho stoomschip „Rahgitata" aan boord geno men en bevinden zich dus in veiligheid. De „Targis'' had accomodatio voor twaalf pas sagiers. Do „Rangitata" zal do geredden te Southampton aan land zetten. De oorzaak van den brand is onbekend. Nader wordt gemeld, dat dc verlaten „Targis" gezonken is. EEN SOMBERE LIJST Lübeck, 18 Juli. (V.D.) De kindersterfte houdt nog steeds aan. Gisteren zijn weder om twee kinderen gestorven, zoodat liet aantal slachtoffers is gestegen tot 61. AMERIKAANSCHE EN ENGELSCHE MISSIONARISSEN VASTGEHOUDEN. Peking, 18 Jul i. (V. D.) 36 Amcrikaan- sche en verscheidene Engelsche missiona rissen, die aan den bovenloop van de Min- rivier op liet gebied van de opstandelingen waren terecht gekomen, zijn door dezen ge arresteerd. Heden is van Foetchoe uit aan boord van een rivierstoomboot een expeditie, waartoe vertegenwoordigers van het Amerikaanschc cn het Engelsche consulaat bcb.ooren, ver trokken, ten einde de vrijlating der gevan genen te bewerkstelligen. GO EUROPA VLIEGERS THANS TE STAAKEN. Berlijn, 13 Juli. (V. D.) Tot. de beëin diging van de inschrijf termijn, hedenmid dag om twaalf uur, zijn op hot vliegveld Staaken voor dc internationale rondvlucht 1930 aangekomen: 30 Duitsche, 7 Engelsche. 6 Fransche, 3 Spaanschc, o.w. dat van den hertog de ITabsburg Bourbon, die 5 minuten voor den vastgestelde» tijd te Staaken land de 12 Poolsche en 2 Zwitscrsche vliegtui- gon. „IN SPANJE ALLES MOGELIJK, BE HALVE EEN NORMALE TOESTAND". Parijs, IS Juli (V.D.). Uit Madrid wordt gemeld, dat de leider der Spaansche liberale partij, graaf Romanones, gisteren zijn reeds lang van tevoren aangekondigde rede heeft gehouden over den tegenwoorligcn toestand in Spanje. Hij keerde zich scherp tegen du huidige regeering, die hij verweet haar ge geven beloften niet te hebben vervuld. Bij den aanvang van do regeeringsperiode van het kabinet-Bercnguer heeft dit het Spaan sche volk beloofd, dat do regeoring alles zou doen om Óen normalen toestand U her stellen. Sedertdien zijn maanden vcrloopeu cn men lieeft zoo langzamerhand 6m in druk gekregen, dat in Spanje alles mogelijk is, met uitzondering van een normale toe stand. Sprekende over dc betrekkingen tus- schen do liberale partij cn den koning ver-i klaarde Romanones, dat do liberalen onge twijfeld vrienden van den koning zouden zijn, doch dat zij als tegen-prestatie verlan gen, dat do koning onvoorwaardelijk ziel» een vriend van parlement en grondwet toont.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 13