DE.EEMLANDEü
Woensdag 23 .Juli 1930 Uitgave: VALKKOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 20
Buitenlandsch Overzicht
HU!V1!ML4IM®
HINDENBURG BEZOEKT
C0BLENZ
Rede van dr. Braun
BRUG INGESTORT
ÏTALIAANSCHE HULP IN
EGYPTE
Veriieslijsten gepubliceerd
fortmann en
hehenkamp
repareeren, bijvullen en
vermaken van uw ma
trassen in één dag
vraagt prijsopgave.
ZAL KONING FOEAD
AFTREDEN?
De bezonnen houding der
politie geprezen
De strijd om den
Klaagmuur
De partijen aangespoord
tot vredelievendheid
STAKINGSACTIE IN
FRANKRIJK
Duizenden arbeiders
erbij betrokken
DE RATIFICATIE VAN
AMERIKA
„Geen geheime afspraken'
ra
Fa. L. J. Luycx en Zn.
Dames- en Kinderkousen,
HET GRIEKSCHE EN BULGAARSCHE
ANTWOORD AAN BRIAND
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75, per
week (met .gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per poa per 3 maanden f 3.-, Afionderlljke nummers I 0.05.
POSTREKENING 17910 TELEFOON INTERG Jl>
DAGBLAD
PRIK nPR AflVFRTFNTIFN VB0 re9e'5 f 105 met ,nbe9rtP vao een bewijsnummer,
elke regel meer f0.25. Lle/dadlghclds-advertentien voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel*
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plnatsco iJ.r» Bewijsnummer ext?.\ f 0.0$
Tsjitsjerin treedt af als Volks-
commissaris van buitenland-
sche zaken. Litwinof neemt
zijn plaats in.
Er is medegedeeld, dat het presidium
van hel centrale comité der unie van sov
jetrepublieken Tsjitsjerin op diens verzoek
onthe\on heeft van zijn post als volkscom
missaris van buitcnlandsche zaken Hij
wordt thans opgevolgd door Litwinof. ici-
wjjl Krestinski, de gezant le Berlijn, tot
eersten en Karachan (ot tweeden plaats-
yervangcr is aangewezen.
De redenen, waarom Tsjitsjerin thans
Van liet toonecl verdwijnt, zijn voor een
tleel van persoonlijken, voor een ander deel
van zakelijkcn aard. De z.ickte, d«o hem
kw elde, tastte zijn prestatievermogen in be
langrijke mate aan en zijn .systematische,
jarenlange nachtarbeid had hem murw
gemaakt. Ilct behoeft dan dok niet te vcr-
wonderen, dat hij de laatste jaren in een
toestand van steeds grootcr prikkelbaar
heid geraakte". In zakelijk opzicht past de
onvei zoenlijkc vijandschap tegen Enge
land, die een deel uitmaakte van heel zijn
politieleen arbeid, sinds de we'dertianknon-
ping" der draden, die na dc breuk van 1927
werden gesponnen, niet heelemaal in het
politieke' systeem van Moskou. Zijn onvol-
gêr als volkscommissaris van buitcnland
sche zaken. Litwinof, heeft deze draden
weer aan elkaar geknoopt en dc hervatte
ïelatics met Engeland moeten stellig be
schouwd worden als het belangrijkste suc
ces van Rusland op builenlanclsch-poliiiek
gebied.
De nieuwe'man op bet departement van
buitcnlandsche zaken is daar geenszins ccn
vreemde. Maxim Maximowitsj Litwinof
heeft van het begin der bolsjewistische bui
tcnlandsche politiek het. beheer gehad over
de afdeeling Europa. In dc laatste jaren,
sinds Tsjitsjerin ziek werd, berustte prac-
tisch bij hem dc geheele leiding. Persoon
lijk is hij met Stalin door oude relaties ver
bonden, sinds zij hij de onteigening dei-
bank van Tiflis samen gearbeid hebben en
Litwinof als jong revolutionair reeds toen
zijn financieclc bekwaamheden bewees om
bet deponecrcn cn bfheeren der galden in
hel buitenland ter hand to nernep.
Litwinof is voortgekomen uil het koop-
mansbcrocp. IIij heeft al vroeg de Lnecl-
schc taal geleerd en is ook met een L/igel-
schc gehuwd, die thans te Moskou niet al
leen haar representatiepïichten vervult,
maar zich tevens met letterkundigen arbeid
bezig houdt. In den eersten tijd der bolsje
wistische omwenteling was hij gezant tr
Londen en daarna te Kopenhagen, tot hij
aangesteld werd op het departement van
buitcnlandsche zaken. Terwijl hij daar de
.Westelijke afdeeling voor zijn rekening
nam, leidde Karachan de Oostelijke, die de
ze ook naderhand behield, daar hij een spe
cialist was, die moeilijk was tc vervangen.
Lilwinofs vrijkomende plaats zal thans,
naar gemeld wordt, door Krestinski, den
Russischen gezant te Berlijn, worden inge
nomen. Krestinski heeft steeds veel ge
voeld voor dc Duitsche cultuur, zoodat te
Moskou wel schertsend werd gezegd, dat
men Krestinski wel als gezant van Duitsch-
land in de plaats kon stellen van Brock-
dorff-Rantzau, terwijl men den Duitschcn
Graaf dc Russische belangen in Berlijn kon
toevertrouwen. Voor zijn missie naar Ber
lijn was hij Stalin's voorganger als alge
meen secretaris der communistische partij
Van Rusland.
Wie thans Russisch gezant te Berlijn
wordt, is nog niet bekend Dc Voss. Zlg.
herinnert eraan, dat vroeger als candidaat
Alexander Rvkof. de tegenwoordige voorzit
ter van den raad van volkscommissarissen,
reeds werd genoemd, liet is nu eenmaal
usance bij dc sovjet Russisch? buitcn
landsche politiek om aan lastige leden der
oppositie een diplomalicken post tc bezor
gen. Rykof heeft zich wel onderworpen,
maar hij gaat nog steeds door voor eon
ïcchtschcn oppositic-rnan en daarom zou
het heelemaal niet iets buitengewoons zijn,
wanneer men, door hem naar liet buiten
land te sturen, de eenheid van den Slalin-
ikoers tc Mouskou nog eens sterker acccn-
treert.
DE KONING VAN IRAK TE LONDEN.
Koning Fcisoel van Irak is Maandagavond
te Londen aangekomen.
f AMY JOHNSONS' TERUGKEER.
Lord Thomson, de minister van lucht
Ivaart, heeft bekend gemaakt, dat Amy
IJohnson Maandag bij haar terugkomst uit
'Australië officieel door de regeering ont
vangen zal worden. Do minister zelf zai
liaa* Verwelkomen cn toespraken. Een groot
ideeï van hot vliegveld zal voor het pubïtek
zonder entree toegankelijk zijn.
DE DRANKBESTRIJDING IN AMERIKA.
De kustwacht doet een goede
vangst.
New York, 22 Juli, (V.D.) Dc kustwacht
beeft een tankschip aangehouden met ruin
iter waarde van 500.009 aan hooi 1. liet
schip is te New Jersey binnengebracht.
C o b 1 e n z, 2 2 Juli. (V. D.) De stad Co-
blenz stond heden geheel in het teeken van
de bevrijdingsfeesten cn van het bezoek van
rijkspresident Yon Hindenburg. De straten
zijn versierd met dennengroen en vele kleu
rige wimpels en sedert vanmorgen vroeg
zijn honderdduizenden menschen op de
been. Dc Rijn is als omzoomd door een le
senden muur. Vele officieele personen,
waaronder dc burgemeester dr. Russel, heb
ben zich verzameld bij de Deutsche Kek.
Talrijke officieren van hel oude keizerlijke
leger verschenen in hun uniformen. Dc
spanning stijgt van minuut lot minuut. Dan
kondigen scholen van de oude versterking
van Khrerrbrcilstcin de aankomst van den
rijkspresfdent aan. Als de boot aan den stei
ger meert, beginnen de klokken te luiden
cri duizenden juichen den ouden staatsman
toe. Toen Von Hindenburg aan wal stapte,
werd hij verwelkomd door burgemeester
Russel, waarna 2500 schoolkinderen hem
locz.ongeii „Der frcio Rhein". Na de begroe
iing begaf Vo'n Hindenburg zich per open
auto naar het stadhuis, waar de officieele
plechtigheid van de Pruisische regeering
zou worden gehouden
Yclc autoriteiten, zoowel van Pruisen als
•van liet Rijk cn uit hel Rijnland, o.a. de
oud-i ijkskanselier Mnrx. waren daar aan
wezig. President Yon Hindenburg werd met
luid gejuich begroet. Eerste spreker was de
opper-presiclent van de Rijnprovincie, dr.
Fiiclis. Vervolgens voerde de eerste burge
meester van Cobicnz. dr. Russell, bet woord,
waarna de Pruisische minister-president dr.
Braun, den rijkspresident ervoor dankte dal
hij door zijn deelneming aan het feest de
geheele wereld kond deed van de histori
sche bcleekenis van de ontruiming van het
Duitsche gebied. Verder herdacht dr. Braun
de trouw van do Rijnlanders en ook van de
bewoners van hel thans nog bezette Snargc-
bicd, en hij sprak dc hoop uit, dat ook deze
spoedig dc terugkeer tot het vaderland zou
den mogen vieren. De Pruisische regeering
zal al het mogelijke doen om dc grensge
bieden in het Óósten cn het Westen te hel
pen. Tenslotte spraken nog de rijksminister
ah het verkeer vöh Gucrard en rijkspresi-
dent von Hindenburg, wiens slotwoord gc-
vojgd werd door een staande gezongen
geestdriftig „Deutschland, Deulsehland, über
alies1'. Tot slot bracht het stedelijk orchcst
het „Halleluja'" uil Handel's „Messias"' ten
gehoore.
Tijclcns de feesten te Cobicnz.
Twaalf dooden.
Cobicnz. 22 Juli. (V. D.) Tegen het
einde der bevrijdingsfeesten vond lieden een
ernstig ongeluk plaals. Toen een menigte
van Netiendorfcr-Eck naar Coblcnz-Liitzel
terugkeerde, stortte een brug in. Twaalf
dooden zijn tot nu toe geborgen. Brandweer
cn politie bieden dc reddende hand.
Nadere gegevens zijn nog niet bekend.
Indien Engeland niet in staat
mocht blijken de aanwezige
buitenlanders te
beschermen
Londen. 22 Juli. (V. D.) Te Cairo cn
Port Said hebben heden geen verdere on
lusten plaats gehad. Het aantal der gisteren
gearresteerde "personen te Cairo wordt op
1021 geraamd. De door de Egyptische regee
ring gepubliceerde veriieslijsten behelzen
voor Cairo 6 dooden cn 6S gewonden. Te
Port Said werden 2 personen gedood cn 75
gewond, waaronder 47 politiebeambten. Te
Suez waren 42 gewonden, waaronder 21 po
litieagenten. De G dooden van Maandag wer
den heden in alle stilte ter aarde besteld om
vei dei e onlusten te vermijden.
I onden, 2 2 Jul i. (V. D.) Naar uit
Cairo wordt gemeld, heeft dc Egyptische
premier Siflki Pasja koning Foead den raad
gegeven het verzoek om een buitengewone
parlementzitting uit te schrijven, te ver
werpen. Zal dc koning het verzoek van de
Wafdistén van dc hand wijzen, dan zal de
toestand zich nog meer verscherpen.
Italic wil Engeland met een paar oorlogs
bodems assistëercn, indien Engeland niet
bij machte mocht blijken dc in Egypte aan
wezige buitenlanders te beschermen.
Te Port Said is liet tusschen politic en
Waf dist en tot botsingen gekomen. De poli
tie kwam er zelfs toe, om van de vuurwape
nen gebruik tc maken. Een persoon werd
gedood en twee gewond
langestraat 63 - - tel. 88
Geen buitengewone zitting
van het parlement
Volgens de correspondenten der Engelsc.be
bladen le Cairo is men in invloedrijke krin
gen te Cairo van opvatting, dat koning
Foead in verband met de ontwikkeling van
en toestand zal moeten aftreden evenals
bel kabinet-Sidki pasja. Siilki pasja lieeft
liet .verzoek van de parlementsleden der
Wafelpartij, om het parlement legen Zater
dag in- buitengewone zitting bijeen te roo-
pen, onwettig verklaard. De Egyptische mi
nister van binnenlandsclie zaken publiceer
de gisteravond een proclamatie, waarin hij
zegt. dat de regeering tijdig op de hoogte
was van het voornemen, om Maandag on-
lusten te doen ontslaan. De reéeriug is ver
heugd. dat de uitvoering der revolutionnaire
omwent clings plannen, zoowel xe Cairo als
tc Port Said en 'e Suez is mislukt. Wat de
opstootjes betreft, verklaart de minister, dat
hel gemakkelijk is de laagste klassen van
de bevolking tol onlusten te verleiden en
op te zetten tot pogingen om hel eigendom
van anderen te vernielen cn dp pplltie aan
te allen doch tegen gewapende macht heeft
men' niets kunnen uitrichten. De minister
betuigt zijn grootc waardcering voor de
houding van. de polj'ie. die slechts in dc
uiterste gevallen de troepen le hulp riep.
Aan de bezonnen houding van de jiolitie is
het te danken, dat het aantal slachtoffers
lot een minimum beperkt is gebleven. De
organisators van dc onlusten zijn mei in
staat geweest een massabeweging onder do
vredelievende bevolking van (Egypte te ver
wekken.
J e r u z al e m, 20 Juli. Dc commissie voor
den Klaagmuur heeft gisteren haar laatste
zitting gehouden, waarin dc voorzitter een
beroep deed op de partijen om de zaak des
vredes te dienen door het verslag der com
missie eerlijk le aanvaarden. Hij voegde er
aan toe, dat de commissie aan een vrijwil
lige oplossing de voorkeur zou geven en den
partijen nog de gelegenheid biedt lot 1 Sep
tember voorstellen in tc dienen. Dc Jood-
sclie vertegenwoordiger Elias zcidc ten ant
woord, dat de Joden niet en tempel op-
eischcn, doch alleen hel recht oj» vrije uit
oefening van hun eeredienst. Als wij be
dreigd worden met godsdienstige overdre
venheid en onverdraagzaamheid, zei hij,
zal dit land in plaats van een nieuw cen
trum van licht een nieuwe vlek der duister
nis worden.
De commissie is met ecu extra-train naar
Engeland vertrokken.
Parijs, 22 Juli (IT.N.) De stakingsbewe
ging in het Noorden van Frankrijk, welke
gericht is tegen den aftrek van de bijdra
gen voor de sociale verzekeringen van het
loon, neemt nog «leeds in omvang 1oe. Be
halve de *20.000 textielarbeiders hebben thans
ook dc metaalarbeiders tc Rijssel tot
de algemecne staking besloten, nadat de
onderhandelingen over ccn evenredige I00116
verhooging geen resultaat hebben opgele
verd. Ongeveer 50.000 arbeiders zijn thans
bij de staking betrokken. De politie is ver
sterkt om de orde te handhaven. Te Parijs
is gisteren een wilde 6taking bij de Citroen-
fabrieken uilgebroken. Ongeveer 4000 arbei
ders legden het werk plotseling neer. Men
verwacht, dat het aantal stakers vandaag
tot 10.000 zal stijgen.
'Zoovers politiek van samenwerking
met Engeland inzake vloot
kwesties heeft gezegen
vierd
Vermurwd door het offensief der voor
standers en door de tropische hitte (te
Washington steeg do temperatuur tot 107
graden in dc schaduw) heeft de oppositie in
den Senaat het moeten opgeven, zoodat dit
lichaam eergisteren met 58 tegen 9 stemmen
het Vlootverdrag heeft goedgekeurd. Een
lichte hoop hadden dc tegenstanders nog
gekoesterd, toen de vorige week het bericht
kwam, dat de medici aan senator Borah
hadden voorgeschreven direct rust te ne
men, omdat hij verzwakt was. Borah is een
der kopstukken van den Senaat, overtuigd
pacifist en voorstander van het verdrag,
maar hij Weigerde vacantia te nemen, voor
dat het lot van het v erdrag beslist was.
Mogelijk is de grootc meerderheid ook
nog veroorzaakt door soepelheid van Hoo
vers zijde. Senator Norris uit Nebraska had
namelijk 12 Juli ccn motie ingediend, waar
in een nieuwe verzekering werd gevraagd,
dat er geenerlci geheim aceoord beslaat, dat
oji ccn of andere wijze invloed zou kunnen
oefenen op de bepalingen van het verdrag.
Op advies van Borah lieeft I-Ioover den 15en
dit voorbehoud aanvaard, hoewel hij den
Zondag te voren dit nog geweigerd had, om
dat hij het als een bclcedigmg beschouw
de.
Norris' motje is gisteren zonder stemming
aangenomen. Zij luidt aldus:
„Dat door gezegd verdrag te ratificeeren
dc Senaat dit slechts duidelijk cn nadruk
kelijk doet met dien verstande, dat er geen
geheime papieren, documenten, brieven, af
spraken of overeenkomsten bestaan, die op
eenigerlei wijze, direct of indirect, de be-
jialingcn, overeenkomsten of verklaringen
in gezegd verdrag wijzigen, veranderen cf
aanvullen, of in beteckehis doen verminde
ren en dat de Scnaai gezegd verdrag rati
ficeert met" liet duidelijk en nadrukkelijk
begrip, dat uitgezonderd de overeenkomst,
getroffen' door de notawisseling tusschen
de legeeringen van de Vereenigdc Staten.
Groot-Britlanje en Japan met betrekking
tot artikel 19, er geen geheime overeen
komsten bestaan of stilzwijgend worden
aangegaan tusschen welke der partijen ook
tot gezegd verdrag nopens eenigerlei uit
legging, welke nadien zal worden gegeven
aan welke verklaring of bepaling ook, die
erin is opgenomen."
Andere moties werden alle verworpen,
zoo meldt de correspondent van de Times te
Washington. Zoo wenschte senator Welsh
voorbehoud te zien gemaakt inzake de vol
tooiing togen 31 December 1936 van alle
groote kruisers, vliegtuigmoederschepen,
torpedojagers cn duikbootcn, welke 't ver
drag aan de Vereenigdc Staten toekent. Men
verwierp deze reserve met 5i tegen 11 stem
men.
Ook het voorbehoud cloor senator Mac
Kcllar ingediend, betreffende dc vrijheid ter
zee, viel met 58 tegen 9 stemmen. Eenzelf
de lot viel de reserve van senator Johnson
ten deel, welke beoogde de groote kruisers
voor einde 1936 af te bouwen; deze reserve
sneuvelde met 57 tegen 9 stemmen.
Daarmede heeft dc Senaat een vèrgaando
beslissing genomen. Hoovers politiek van
samenwerking met Engeland inzake vloot-
kwesties heeft gezegevierd.
RYKOFF TREEDT AF.
Later weder in staatsdienst.
Kof no, 2 2 Juli. (V. D.) Naar uit Mos
kou gemeld wordt, publiceert het presidium
van het uitvoerend comité der sovjet-unie
een besluit inzake het aftreden van den
voorzitter van den raad van volkscommis
sarissen en den oppersten raad van lands
verdediging Rykoff. Hij zal later weder in
staatsdienst tc werk worden gesteld.
BRAND IN DE HAVEN VAN HAMBURG.
Vier groote loodsen uitgebrand.
Hamburg, 22 Juli. (H.N.) In de ITam-
burgsche haven is heden een grootc brand
uitgebroken en wel in de slooperij van de
ulka 11 werf.
De brandweer tastte het vuur met zeven
spuiten cn L drijvende stoomspuiten aan.
Vier grootc loodsen met materiaal zijn
afgebrand.
HOUTZAGERIJ AFGEBRAND.
Ernstige schade aangericht.
Rüssclsheim, 21 Juli (V.D.) De hout
zagerij van Bursch Co. is door een lievi-
gen brand geheel in dc asch gelegd. Het
blusschingswerk werd door explosies ern
stig belemmerd. Daar de vuurhaard nabij
den spoorweg lag, moest het spoorwegver
keer ge ruimen tijd geslaakt worden. Door
de hitte geraakten de telegraafpalen langs
de .spoorlijn in brand. Behalve grootc hoe
veelheden hout gingen met de fabriek ook
alle machinerieën verloren. Dc schade
wordt op honderdduizenden Mark geschat,
doch wordt door verzekering gedekt.
WEERBERICHT.
Hoogste Barometerstand:
763.2 te Valcntia.
T .aagstc Ba rome terstand
•ftO l tc Den Helder.
Verwachting:
Verwachting:
Meest krachtige tot matige,
Z. tot W. wind. zwaar be
wolkt of betrokken, waar
schijnlijk regenbuien, wei
nig verandering in tempera
tuur.
LANGESTRAAT 49-51. - Tel. 190
Nog groote voorraad
voor OPRUIMING.
Onmisbaar voor iederen Aaio-eigenaar.
'm.-.fff U*- t**Ui*nd»U*r. Uitt VslUcff^CprJmerifovrl
Beide staten zouden ook Turkije
in de Europeesche Federatie
witten opnemen
Het antwoord van Griekenland op hot,
memorandum van Briand betoogt, dat liet
memorandum van Brianrl een zeer nuttigen
grondslag zou vormen voor besprekingen
voor dc in uitzicht gesteldo Europeesche
conferentie. Griekenland zou aan ccn uii-
noodiging van Briand gehoor geven, doch
zou gaarne zien, dat ook Turkije aan do
conferentie zou deelnemen.
Omtrent het Bulgaarschc antwoord ver
neemt de Times uit Sofia,' dat het gisteren
aldaar aan dc Franschc legalio overhan
digd is. De Bulgaarschc regeering wil
gaarne het voorgestelde doel te Genèvc be
spreken, maar zij maakt een vijftal opmer
kingen:
le. Een Europeesche federatie mag het
prestige en Jict gezag van den Volkenbond
niet aantasten.
2c. Dc bestaande verdragen, welke door
Briand als grondslag voor zijn federatie-
voorstel zijn aanvaard, zijn tot nu toe hoofd
zakelijk uitgevoerd voor zoover zij gunstig
zijn voor de overwinnaars. Zij moeten in het
vervolg ook toepassing vinden voor zoover
liet de bepalingen betreft, welke gunstig
zijn voor de overwonnenen, in het bijzonder
ten opzichte van de bescherming der min
derheden.
3e. Alle leden van een Europeesche Fe
derale Unie moeten volkomen souvercin en
gelijkgerechtigd zijn, terwijl geen onder
scheid tusschen overwinnaars en overwon
nenen of groote en kleine staten mag wor
den gemaakt.
4c. Bulgarije neemt hetzelfde standpunt
in als Griekenland ten opzichte van de
wenschclijkhcid Turkije in een Europeesche
federal ie op tc nemen.
5e. Bulgarije dringt er op aan, dat dc
cconomisch-sterke leden der Unie hulp zul
len verlcenen aan de zwakke leden, teneinde
zoodoende de algemeenc welvaart in Euro
pa le verhoogen.
FINSCH STOOMSCHIP BESCHOTEN.
Een protest tot de sovjelre-
geering gericht.
Stockholm. 22 Juli. (V.D) Hier werd
bericht ontvangen van de beschieting van
een Finscli stoomschip door een Russische
kustbattorij. Een batterij te Krasnja Gorka
heeft, naar gemold wordt. Zaterdag het
l' insche atoomschip Kalevala, dat zich in
de Finsche golf ter hoogte van Kroonstad^
bevindi. beschoten. I-Iet afgevuurde projec
tiel viel op slechts eenige meters afstand
van het schip :n het water. Een in de na
bijheid varende Russische onderzeeër gaf
signalen.
De Finsche regeering heeft Maandag bij
de sovjetregeering tegen deze besohieting
geprotesteerd.
